DS-WPZN-MJ-420/208/2010 Warsaa,xpaźdiernika 2010 r. Pan Rysard Proksa Preodnicący Sekcji Krajoej Ośiaty i Wychoania NSZZ Solidarność" ul. Wały Piastoskie 24 80-855 Gdańsk Sanony Panie Preodnicący, Odpoiadając na pismo 14 paźdiernika 2010 r. kieroane do Pana Premiera Donalda Tuska ora, presłane do Ministersta Edukacji Narodoej pre Kancelarię Preesa Rady Ministró pismem 14 reśnia 2010 r. (nak: SDT-220-10(40)/10), pismo 9 reśnia 2009 r. (l. d. B1-47/10), uprejmie prosę o pryjęcie poniżsych yjaśnień. Podtrymuję soje stanoisko predstaione piśmie 16 lipca 2010 r. (nak: DS-WPZN-RD-410/35/2010), będące odpoiedią na 21 postulató sformułoanych pre NSZZ Solidarność". Pononie apeniam, że iąki aodoe resające naucycieli są dla Ministersta Edukacji Narodoej ażnym partnerem społecnym, którym - godnie prepisami usta, ustaleniami aartymi poroumieniach ora niepisanymi asadami dialogu społecnego - konsultoane są systkie planoane pre rąd rostrygnięcia, istotne dla polskiej ośiaty. Dokonyane pree mnie miany systemoe proadane były posanoaniu prepisó ustay 23 maja 1991 r. o iąkach aodoych, które dają repreentatynym
organiacjom iąkoym prao do opinioania ałożeń i projektó aktó pranych, ora upranienie ustay Karta Naucyciela, której prepisy dają poyżse sersej grupie iąkó aodoych. Z analiy ałąconego do cytoanego na stąpię pisma ykau spotkań, których ucestnicyli predstaiciele iąkó aodoych ynika, że piersym półrocu 2010 r. spotkania te odbyały się średnio cęściej niż jeden ra tygodniu. Konsultacje te praktyce daleko ykracają poa ustaoe oboiąania organó państa obec iąkó aodoych, dając iąkom możliość udiału toreniu praa ośiatoego na każdym etapie jego postaania - od torenia ałożeń (np. ramach espołó poołanych do storenia takich ałożeń), aż po konsultacje projektó aktó pranych podcas spotkań dustronnych. Trudno godić się oceną mian systemoych np. akresie noej podstay programoej, ponieaż jest ona dopiero na etapie drażania. Ministersto Edukacji Narodoej stale dokonuje ealuacji dotychcas podjętych diałań. Warto skaać, że podstaoych kierunkach realiacji pre kuratoró ośiaty polityki ośiatoej państa, tym adań akresu nadoru pedagogicnego roku skolnym 2010/2011 uględniono m.in. monitoroanie sposobu ykorystania godin, o których moa art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i b ustay dnia 26 stycnia 1982 r. Karta Naucyciela (D. U. 2006 r. nr 97, pó. 674 późn. m.) ora monitoroanie drażania podstay programoej kstałcenia ogólnego. Ponadto pragnę auażyć, że godnie e skaźnikami postępu edukacji Europie (pięć poiomó odniesienia edług raportu 25 listopada 2009 r.), Polska należy Komisji Europejskiej do lideró Unii Europejskiej uposechnianiu edukacji formalnej akresie kstałcenia oboiąkoego, średniego i yżsego proadonego dłużsych cyklach edukacyjnych. Poyżse yniki penością poinny być brane pod uagę pry formułoaniu oceny polityki edukacyjnej MEN. Całkoicie nieuasadniony jest arut ogranicania naucania ojcystej literatury i historii. W roporądeniu 23 grudnia 2008 r. spraie podstay programoej ychoania predskolnego ora kstałcenia ogólnego poscególnych typach skół (D. U. 2009 r. nr 4, pó. 17) ostały określone listy lektur dla poscególnych etapó edukacyjnych. Zgodnie prepisami tego roporądenia ucnioie mają oboiąek ponaania całości tekstó kultury ( gimnajum nie mniej niż 5 poycji książkoych roku skolnym ora ybranych
pre naucyciela tekstó o mniejsej objętości, skole ponadgimnajalnej nie mniej niż 13 poycji tryletnim lub cteroletnim okresie naucania, a ponadto ybrane pre naucyciela teksty o mniejsej objętości). Opróc tekstó ponaanych całości, lista lektur obejmuje także teksty, które ponaane mogą być całości lub cęści, o cym decyduje naucyciel. Realiacja treści naucania akresie lektur musi rónież uględniać ybór publicystyki prasy i innych środkó społecnego prekau. Noa podstaa programoa umożliia ponadto naucycieloi omóienie na lekcjach jęyka polskiego dodatkoych tekstó kultury, które np. scególnie interesują ucnió lub nacąco spomagają realiację ybranego programu naucania. Należy jednak podkreślić, że to naucyciel ma prao ostatecnego yboru lektury. Roporądenie spraie podstay programoej kstałcenia ogólnego proada roiąanie polegające na połąceniu programoym gimnajum ora skoły ponadgimnajalnej, cego skutkiem jest mocnienie spójności międy kstałceniem ogólnym na III i IV etapie edukacyjnym ora możliością budoania solidnego fundamentu kstałcenia ogólnego. W prypadku edukacji historycnej onaca to dla ucnió gimnajum retelną i niespiesną realiację precyyjnie określonych jęykiem ymagań scegółoych treści naucania, pocąsy od najdaniejsych diejó cłoieka ora historii państa polskiego do spray polskiej l ojnie śiatoej. Edukację historycną gimnajum macnia dodatkoo podstaa programoa iedy o społeceństie, która uględnia treści naucania historii najnosej ora kładie nacisk na kstałtoanie postay patriotycnej i obyatelskiej. W skole ponadgimnajalnej uceń, po dokonaniu indyidualnego yboru dotycącego dalsego kstałcenia, aż do matury będie ucył się historii albo jako predmiotu akresie istotnie roseronym albo jako predmiotu uupełniającego historia i społeceństo. Należy rónież anacyć, że miany akresie ramoych planó naucania skołach publicnych proadają noy sposób określania ymiaru godin oboiąkoych ajęć edukacyjnych, polegający na ustaleniu ogólnej licby godin prenaconej na realiację minimalnej podstay programoej poscególnych, oboiąkoych ająć edukacyjnych całym cyklu kstałcenia. Zaproponoane roiąanie garantuje pełną realiację podstay programoej
danego predmiotu, tym historii, a jednoceśnie umożliia naucycieloi planoanie ajęć sposób bardiej elastycny i atrakcyjny dla ucnió. Odnosąc się do uagi dotycącej likidacji bibliotek, uprejmie informuję, że prepisó ustay o systemie ośiaty ora roporądenia Ministra Edukacji Narodoej 21 maja 2001 r. spraie ramoych statutó publicnego predskola ora publicnych skół jednonacnie ynika, że skoły mają oboiąek organiacji bibliotek skolnych. W obecnie oboiąujących prepisach praodaca nie aarł upoażnienia do likidoania bibliotek skolnych. Resort nie preiduje noeliacji roporądenia akresie torenia i funkcjonoania bibliotek skolnych. Pocąsy od roku 2009 naucyciele otrymują podyżki oboiąujące od reśnia, które odnosą się do całego roku skolnego, to jest od 1 reśnia danego roku kalendaroego do 31 sierpnia kolejnego roku kalendaroego. Podyżsenie ynagrodenia naucycieli e reśniu pooduje, że naucyciel ma ięksone ynagrodenie rónież od stycnia następnego roku. W iąku tym łaścią metodą do oblicenia średniorocnej podyżki naucycieli danym roku kalendaroym byłoby odniesienie fundusu płac prenaconego na ynagrodenia naucyciela danym roku kalendaroym do tego samego fundusu roku popredniego. Preproadona 1999 r. reforma edukacji proadiła asadę konkurencyjności na rynku podręcnikó skolnych. Postała bardo różnicoana oferta podręcnikó skolnych, której naucyciele mogą korystać ależności od preferoanych metod naucania i potreb ucnió. Celem tego diałania było apenienie naucycielom dostępu do jak najpełniejsej oferty dydaktycnej i umożliienie yboru najlepsego podręcnika, dostosoanego do potreb danej grupy ucnió. Pocąsy od roku skolnego programoa. Poprednia 2009/2010 oboiąuje - tak gruntona - miana noa podstaa podstay programoej, poodująca koniecność ymiany podręcnikó, miała miejsce ponad 10 lat temu. Zgodnie proadonymi od popredniego roku skolnego mianami, klasach, których oboiąuje noa podstaa programoa, mogą być stosoane podręcniki godne tą podstaą i pisane do odrębnego ykau podręcnikó. Wymiana podręcnikó iąku noą podstaą programoą odbya się sukcesynie. Dotychcas tylko da spośród dunastu rocnikó ucnió korystają
podręcnikó do noej podstay programoej. W roku skolnym 2010/2011 noe podręcniki są stosoane klasach II skół podstaoych i klasach II gimnajum. Onaca to, że ucnioie, który roku skolnym 2010/2011 ropocęli naukę klasach l skół podstaoych i klasach l gimnajum mają już możliość odkupienia użyanych podręcnikó od ubiegłorocnych piersoklasistó, ponieaż naucyciele mają prao stosoać kolejnych latach te same podręcniki. Ponadto jeżeli naucyciel oceni, że poprednia ersja podręcnika nie różni się istotnie od tej pisanej na listę podręcnikó godnych noą podstaą programoą i ucnioie be preskód mogliby niej korystać, może poinformoać ucnió o możliości korystania tej ersji podręcnika. Zgodnie boiem prepisami ustay o systemie ośiaty to naucyciel ma prao yboru podręcnika spośród podręcnikó dopusconych do użytku skolnego. Zatem decyja, cy i do naucyciela jakich podręcnikó korystać i nie ma formalnych preskód, na ajęciach, aby naucyciele należy ybierali kolejnych latach te same podręcniki. Ponadto dyrektor skoły może podejmoać diałania organiacyjne umożliiające obrót użyanymi podręcnikami na terenie skoły. Ze ględu na potrebę ogranicenia ciągłych mian dotycących użyania podręcnikó, trają prace nad noeliacją roporądenia Ministra Edukacji Narodoej skole 8 cerca programó 2009 r. ychoania spraie dopuscania predskolnego do i programó użytku naucania ora dopuscania do użytku skolnego podręcnikó (D. U. nr 89, pó. 730). Projekt, który jest już partnerami po ugodnieniach międyresortoych i konsultacjach społecnymi, preiduje m.in. proadenie ogranicenia (nie cęściej niż ra na 3 lata) możliości składania niosku o dopuscenie kolejnych ydań podręcnika mienionych cęści stanoiącej nie ięcej niż 20 procent. Nie ulega ątpliości, że podręcnik poinien aierać treści odpoiednie do aktualnego stanu iedy naukoej, iąku cym poinna być achoana możliość jego aktualiacji. Jednakże ogranicenie cęstotliości miany ydań podręcnika ydaje się być koniecne uagi na ględy ekonomicne. W arunkach gospodarki olnorynkoej Ministersto Edukacji Narodoej nie dysponuje narędiami dolnymi reguloać ceny podręcnikó skolnych. Wydacy, księgarnie, hurtonie ora inne podmioty proadące spredaż
podręcnikó są nieależnymi podmiotami pranymi i fiycnymi, diałającymi na rynku godnie prepisami praa handloego. Ministersto Edukacji Narodoej od dana podejmuje diałania mające na celu obniżenie obciążeń finansoych iąanych akupem podręcnikó. Od kilku lat realioany jest rądoy program pomocy ucniom Wypraka skolna", którego celem jest yrónyanie sans edukacyjnych ucnió, scególnie pochodących rodin najdujących się trudnej sytuacji materialnej ora spieranie rooju edukacyjnego ucnió popre akup podręcnikó. W 2009 roku, e ględu na ejście życie noej podstay programoej, modyfikoano ałożenia programu Wypraka skolna" popraiając dostępność uyskania dofinansoania do podręcnikó skolnych, m.in. popre proadenie noej grupy ucnió klasy l gimnajum. W 2010 r. na podstaie uchały Nr 76/2010 Rady Ministró spraie rądoego programu pomocy ucniom 2010 r. Wypraka skolna" ucnioie ropocynający roku skolnym 2010/2011 naukę klasach I-III skoły podstaoej, klasach I-III ogólnokstałcącej skoły muycnej l stopnia, klasie II gimnajum, klasie II ogólnokstałcącej skoły muycnej II stopnia, klasie II ogólnokstałcącej skoły stuk pięknych ora klasie V ogólnokstałcącej skoły baletoej ora ucnioie niepełnosprani: niesłysący, słabo idący, upośledeniem umysłoym stopniu lekkim ora niepełnospranościami sprężonymi, posiadający orecenie o potrebie kstałcenia specjalnego - otrymają dofinansoanie do podręcnikó. Na realiację poyżsego adania aplanoano reerie celoej Nr 26 - budżet na 2010 Dofinansoanie Narodoego Programu Stypendialnego, tym ypraka skolna" środki finansoe ysokości 103 min 350 tyś. ł. Wysokość dofinansoania do akupu podręcnikó ynosi: 170 ł dla ucnió klasy I-III skoły podstaoej; 310 ł dla ucnió klasy II gimnajum; 200 ł dla ucnió niepełnospranych klasy IV-VI skoły podstaoej; 300 ł dla ucnió niepełnospranych asadnicych skół aodoych; 370 ł dla ucnió niepełnospranych e skół ponadgimnajalnych, tym ucnió odpoiednich klas e skół artystycnych. Ponadto preidiano środki na dofinansoanie akupu podręcnikó także dla grupy ucnió rodin, których kryterium dochodoe prekraca 351 ł
na osobę rodinie, a które e ględu na sytuacje życioe takie jak berobocie, ielodietność, długotrała choroba, darenia losoe, sytuacje kryysoe, ymagają objęcia ucnia pomocą. Pomoc prenacona jest dla 10% ucnió danej gminie ogólnej licby ucnió ymienionych programie i jest prynaana na podstaie decyji dyrektora skoły, do której ucęsca uceń. Sacuje się, że roku skolnym 2010/2011 pomoc ramach programu otryma ponad 475 tyś. dieci i młodieży, tym 286 tyś. ucnió klas I-III skół podstaoych ora ucnió klas I-III ogólnokstałcących skół muycnych l stopnia, 108 tyś. ucnió klas II gimnajó, klas II ogólnokstałcących skół muycnych II stopnia, klas II ogólnokstałcących skół stuk pięknych ora klas V ogólnokstałcących skół baletoych, 81 tyś. ucnió niepełnospranych realiujących roku skolnym 2010/2011 oboiąek skolny lub oboiąek nauki skołach dla dieci i młodieży lub skołach artystycnych. 9 cerca br. uruchomiono l transe środkó ysokości 85 343 510 ł, natomiast 28 reśnia br, na podstaie głosonego pre ojeodó apotreboania, uruchomiono II transe środkó ysokości 230 032 ł. Poostałe środki ysokości 17 776 458 ł ostały prekaane do gmin prenaceniem na ypłatę stypendió i asiłkó skolnych. Predstaiając poyżse yjaśnienia pragnę apenić, że Ministersto Edukacji Narodoej będie kontynuoało politykę konstruktynego i merytorycnego dialogu dotycącego prysłości polskiej ośiaty ora systkich podmiotó, które torą środoisko edukacyjne - naucycieli, rodicó, organó proadących i prede systkim ucnió. 2 Kataryna Hali