Trasa: 1. Śluza Mikaszówka 2. Rośliny puszczy 3. Rzeki Czarna Hańcza i Szlamica 4. Śluza Sosnówek 5. Ochrona przyrody w puszczy 6. Zwierzęta puszczy 7. Jezioro Ślepe Długość ścieżki: ok.5km Wędrując naszą ścieżką poznasz walory przyrodnicze naszej okolicy. Ogromną różnorodność krajobrazów, siedlisk, gatunków. ZAPRASZAMY! Autorzy: Karolina Jatkowska Sandra Jatkowska Maciej Romańczuk Daria Trocka
Nasza gmina leży na obszarze Puszczy Augustowskiej, stąd 82% jej powierzchni porastają lasy bory sosnowe i sosnowoświerkowe, grądy, olsy, łęgi. Oprócz lasów spotkamy torfowiska, łąki, pola uprawne. Surowy klimat i niezbyt żyzne gleby bielicowe decydują o składzie gatunkowym flory. Do najczęściej spotkanych roślin należą : sosna, świerk, brzoza, lipa, osika, dąb, jałowiec, borówka (czarna brusznica, bagienna),bagno zwyczajne, liczne gatunki mchów, widłaków, paproci, grzybów i porostów, turzyce, wełnianki, a w jeziorach trzcina, pałka, tatarak, grzybień biały, grążel żółty.
CzarnaHańcza to rzeka płynąca w Polsce i na Białorusi. Jest to lewy dopływ Niemna o długości 142 km (w tym w Polsce: 108 km). Jej główne dopływy to Marycha, Maleszówka i Wołkuszanka znajdujące się w naszej okolicy. Nazwa Hańcza pochodzi z wymarłego języka jaćwińskiego i oznacza kaczkę. To największa rzeka Pojezierza Suwalsko-Augustowskiego. W wodach Czarnej Hańczy żyją pstrągi i gatunki typowe dla rzek górskich: wypławek alpejski, jętki, widelnice, chruściki, skandynawskie mszywioły i zimorodne mięczaki. Rzeka ta przepływa przez jeziora Hańcza i Wigry oraz Suwalski Park Krajobrazowy i Wigierski Park Narodowy. Na początku rzeka zachowuje się jak górski potok. Za jeziorem Wigry Czarna Hańcza płynie bardzo powoli wśród rozlewisk i podmokłych łąk, później przyspiesza swój bieg wpływając na teren Puszczy Augustowskiej. Na tym odcinku rzeka silnie meandruje. Na wysokości wsi Rygol wpada do Kanału Augustowskiego i kieruje do granicy białoruskiej doprowadzając jej wody do Niemna na granicy litewskobiałoruskiej. Na tym odcinku znajdują się liczne ostoje bobrów. Trasa wzdłuż tej rzeki związana jest z osobą Karola Wojtyły, który w młodości uczestniczył w spływach kajakowych tym szlakiem. Inne rzeki występujące w Puszczy Augustowskiej to Pieciówka i Szlamica.
Kanał Augustowski to część Szlaku Batorego, który został zarejestrowany jako zabytek nieruchomy. Znajduje się on w Polsce i na Białorusi. Zaprojektowany przez gen. Ignacego Prądzyńskiego, zbudowany w latach 1825-1839r.. Długość kanału to: 101 km, w tym 82 km na terenie Polski. Na Kanale Augustowskim jest 18 śluz : Śluza Dębowo, Śluza Sosnowo, Śluza Borki, Śluza Białobrzegi, Śluza Augustów, Śluza Przewięź, Śluza Swoboda, Śluza Gorczyca, Śluza Paniewo, Śluza Perkuć, Śluza Mikaszówka, Śluza Sosnówek, Śluza Tartak, Śluza Kudrynki, Śluza Kurzyniec, Śluza Wołkuszek, Śluza Dąbrówka, Śluza Niemnowo. Atrakcją kanału jest dwukomorowa Śluza Paniewo oraz czterokomorowa Śluza Niemnowo, która leży na Białorusi. Do Kanału Augustowskiego wpadają rzeki: rzeka Czarna Hańcza, rzeka Netta. Kanał Augustowski przepływa przez: jezioro Necko, jezioro Sajno, jezioro Studzieniczne, jezioro Serwy, jezioro Orlewo, jezioro Paniewo, jezioro Krzywe, jezioro Mikaszewo.
Na terenie gminy spotykamy wiele cennych przyrodniczo siedlisk i gatunków, stąd różne formy ochrony przyrody: Obszar Specjalnej Ochrony Natura 2000 na mocy Dyrektywy Ptasiej, obszar chronionego,krajobrazu, rezerwaty florystyczne : Starożyn, Perkuć, Mały Borek, Kuriańskie Bagno, pomniki przyrody-23 okazałe pojedyncze drzewa lub grupy drzew, ochrona gatunkowa np. wawrzynek, sasanka, storczyki, grzybień,grążel, żółw błotny, bocian czarny, bielik, wilk.
Puszcza Augustowska to miejsce życia wielu gatunków zwierząt. Lasy, pola, łąki, torfowiska, bagna, rzeki i jeziora stanowią sprzyjające im siedliska bytowania. Faunę Puszczy Augustowskiej tworzą gatunki wszystkich grup systematycznych: bezkręgowce: motyle, ważki, ślimaki, dżdżownice; ryby: węgorze, okonie, szczupaki, liny, leszcze, sumy; płazy: ropuchy, traszki, żaby; gady: zaskroniec, padalec, jaszczurki oraz jadowita żmija zygzakowata; ptaki: bociany, dzięcioły, głuszec, cietrzew, sikorka, żurawie, sowy; ssaki: wilki, lisy, dziki, jeże, sarny, łosie, jelenie, zające,wiewiórki, rysie, kuny, borsuki, myszy, bóbr.
Jeziora polodowcowe to takie jeziora, które powstały na skutek wypełnienia się wodą wgłębięńpo lądolodzie Skandynawskim. Lądolód za ostatnim razem ogarnął całą Północną Polskę. Typy jezior: cyrkowe(karowe), rynnowe, morenowe, wytopiskowe(oczka), kotły i kociołki, jeziora przyoazowe i drumlinowe. Największym jeziorem w tej okolicy jest jezioro Serwy -zbiornik wytopiskowo-rynnowy o czystych wodach. Serwy posiadają trzy duże wysepki. Wody zasilają system Kanału Augustowskiego. Drugim co do wielkości jeziorem jest jezioro Mikaszewo. To wydłużone jezioro rynnowe. Niskie brzegi są porośnięte szuwarami i mają zamulone dno. Jezioro ma piękny turkusowy kolor wody. Mikaszewo jest położone między dwoma śluzami i stanowi część Kanału Augustowskiego. Jezioro Paniewo to jezioro o prawie regularnie owalnym kształcie typowo wytopiskowe. Brzegi w dużej części porośnięte są lasami Puszczy Augustowskiej. Płytka woda utrzymuje się daleko od brzegów. Na wielu naszych jeziorach możemy obserwować zjawisko sukcesji czyli proces zarastania.misa jeziorna stosunkowo bardzo szybko wypełnia się przez osady niesione przez rzeki wpływajace do jeziora oraz materiał organiczny, który pochodzi że szczątków roślin.czas zaniku jeziora zależy przede wszystkim od jego wielkości,głębokości i powierzchnii.