Dane makroekonomiczne z Polski Indeks PMI dla przemysłu dane Markit Indeks PMI dla przemysłu w latach 2017-2019 56,0 55,0 54,8 55,0 54,0 54,6 53,7 53,0 52,0 51,0 50,5 50,0 49,0 48,0 48,2 47,8 47,0 47,6 46,0 sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru 2017 2018 2019 Według danych opublikowanych w minionym tygodniu przez Markit, indeks PMI dla polskiego sektora przemysłowego we wrześniu br. wyniósł 47,8 pkt, wobec 48,8 pkt w sierpniu. Utrzymywanie się indeksu poniżej poziomu 50 pkt oznacza pogorszenie koniunktury w sektorze przemysłowym. W raporcie wskazuje się, iż spadek indeksu był m.in. wynikiem spadku liczby zamówień (w tym eksportowych), co koresponduje z obserwowanym w Europie Zachodniej w ostatnich kwartałach obniżeniem dynamiki PKB. Opublikowane dane Markit sugerują, iż wzrost gospodarczy w drugim półroczu jest niższy niż w pierwszej połowie 2019 r., kiedy wyniósł 4,6 % r/r (według danych GUS). Warto jednak przypomnieć, iż wolniejsze tempo wzrostu PKB nie jest niespodzianką (jest zgodne z oczekiwaniami uczestników rynku). 1
Inflacja konsumentów wstępne dane GUS Inflacja konsumentów i jej wybrane składowe 24,0% 20,0% 16,0% 12,0% 8,0% 4,0% 0,0% -4,0% 6,3% 2,6% -2,7% -8,0% -12,0% Inflacja konsumentów, r/r Żywność i napoje bezalkoholowe, r/r Paliwa, r/r Według wstępnych danych, opublikowanych w minionym tygodniu przez GUS, wskaźnik inflacji CPI we wrześniu br. wyniósł 2,6 % r/r (wobec 2,9 % r/r w sierpniu br.). Szczegółowa informacja o tym, które składowe wskaźnika zdecydowały o obniżeniu rocznej dynamiki CPI zostanie przedstawiona przez GUS 15 października br. Tym niemniej, wydaje się, iż kluczowe znaczenie dla obniżenia inflacji we wrześniu miało obniżenie dynamiki cen paliw (z minus 0,4 % r/r w sierpniu br. do minus 2,7 % r/r we wrześniu), a także żywności i napojów bezalkoholowych (z 7,2 % r/r do 6,3 % r/r). W warunkach utrzymywania się kluczowego wpływu czynników niezależnych od stóp procentowych na wskaźniki inflacji (ceny surowców i produktów rolnych), nastawienie większości przedstawicieli RPP, którzy deklarują się jako zwolennicy stabilizacji stóp NBP nie powinno się zmienić w najbliższych miesiącach. 2
Decyzja w sprawie stóp procentowych NBP Referencyjna stopa procentowa i wskaźniki inflacji 3,00% 2,6% 2,00% 2,2% 1,50% 1,00% 0,00% Referencyjna stopa procentowa NBP Inflacja konsumentów, r/r Inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii, r/r Rada Polityki Pieniężnej pozostawiła (zgodnie z oczekiwaniami) stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie (główna stopa procentowa wynosi 1,50 %). Stanowisko władz monetarnych zaprezentowane w uzasadnieniu październikowej decyzji nie wskazuje na to, by stopy procentowe NBP miały się zmienić w najbliższych miesiącach. W tym kontekście, ubiegłotygodniowy komunikat powinien sprzyjać utrzymaniu rentowności polskich obligacji na rynku wtórnym na niskim poziomie. W październikowym komunikacie powtórzono opinię władz monetarnych, że obecny poziom stóp procentowych sprzyja utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu oraz pozwala zachować równowagę makroekonomiczną. Wydaje się, iż dopóki prognozy inflacji na najbliższe lata pozostają blisko celu władz monetarnych (2,5 %, plus/minus 1 pp.), zaś koniunktura gospodarcza nie odbiega od procesów obserwowanych u naszych głównych partnerów handlowych w strefie euro, przewidywania dotyczące stabilizacji stóp procentowych w Polsce nie powinny się zmienić. 3
Wydarzenia Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł w miniony czwartek (3.10), iż w umowach kredytu indeksowanego do waluty obcej, nieuczciwe warunki umowy dotyczące różnic kursowych nie mogą być zastąpione przepisami ogólnymi polskiego prawa cywilnego (link). Ubiegłotygodniowe orzeczenie jest zgodne z opublikowaną w maju br. opinią Rzecznika Generalnego TSUE (link), co pozwala oczekiwać, iż w dużym stopniu jest ono już uwzględnione w wycenach aktywów. Według danych amerykańskiego Departamentu Pracy, stopa bezrobocia we wrześniu 2019 r. wyniosła 3,5 % (spadek o 0,2 pp. m/m), zaś zatrudnienie wzrosło o 136 tys. m/m, wobec wzrostu o 168 tys. m/m w sierpniu (po korekcie). Dane za wrzesień są potwierdzeniem dobrej koniunktury gospodarczej w USA. Spowolnienie dynamiki wzrostu zatrudnienia w porównaniu ze zmianami w sierpniu br. jest umiarkowane stąd prawdopodobnie nie wpłynie na oczekiwania uczestników rynku odnośnie polityki Fed w 2019 r. Z punktu widzenia złotego, neutralne dane z rynku pracy w USA mogą ograniczyć wahania kursu USD/PLN w najbliższych dniach. 4
Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,84% 1,80% 1,79% 1,79% 1,80% 1,80% 1,84% 1,72% 1,70% 1,72% 1,64% 1,60% 1,63% 1M 3M 6M 9M 1Y 2019.09.27 2019.10.04 W minionym tygodniu rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach zmieniły się w niewielkim stopniu (wykres obok). Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dniach 5-6 listopada 2019 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną w listopadzie bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie 30.09 04.10.2019 r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,63% -0,47% 2,00% -0,81% 0,72% 3M 1,72% -0,42% 2,06% -0,77% 0,76% 6M 1,79% -0,39% 2,01% -0,72% 0,83% 1Y 1,84% -0,33% 1,96% -0,62% 0,90% 5
Rynek walutowy 4,5 4,387 4,374 4,373 4,379 4,348 4,331 4,2 4,044 4,028 4,015 4,017 3,969 3,959 3,9 4,015 4,000 4,012 4,015 3,965 3,947 3,6 27.09 30.09 01.10 02.10 03.10 04.10 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN Kurs złotego wobec głównych walut na fixingu NBP po opublikowaniu w miniony czwartek (3.10) orzeczenia TSUE (link) jest niższy od wartości przyjmowanych w ostatnich miesiącach, kiedy obawy części uczestników rynku o potencjalnie negatywne konsekwencje wyroku Trybunału w sprawie dotyczącej kredytu we frankach szwajcarskich sprzyjały osłabieniu złotego. Na kierunek zmian naszej waluty w najbliższych dniach wpływ będą miały głównie czynniki zewnętrze. Podobnie, jak w poprzednich tygodniach, istotnym czynnikiem ryzyka dla rynków finansowych pozostaje przebieg negocjacji handlowych między USA a Chinami. Z punktu widzenia naszej waluty, dopóki dominują obawy o rozwój wydarzeń wokół tzw. wojen handlowych, aktywa postrzegane jako ryzykowne (waluty z rynków wschodzących) mają ograniczone pole do umocnienia. Na europejskich rynkach kluczowe znaczenie mają również wydarzenia związane z kryzysem politycznym w Wielkiej Brytanii, który jednak wpływa głównie na kurs funta w relacji wobec innych walut. WYSZCZEGÓLNIENIE 27.09.2019 04.10.2019 ZMIANA USD/PLN 4,0154 3,9469-1,7% EUR/PLN 4,3866 4,3311-1,3% CHF/PLN 4,0439 3,9588-2,1% 6
Rynek towarowy 103,0 100,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 27.09=100 100,0 100,5 100,0 97,0 94,0 94,3 91,0 27.09 30.09 01.10 02.10 03.10 04.10 Ropa Złoto Srebro W minionym tygodniu cena ropy Brent spadła o 5,7 %. Perspektywy wzrostów cen surowca ograniczają zarówno czynniki podażowe, w szczególności wysokie wydobycie w USA (12,4 mln baryłek dziennie w tygodniu zakończonym 27 września br., według danych amerykańskiej agencji E.I.A.), jak i osłabienie koniunktury gospodarczej na świecie w 2019 r. Powyższe uwarunkowania mogą determinować globalny układ sił podaży i popytu, doprowadzając w najbliższych miesiącach do utrzymywania się cen ropy poniżej poziomu 70 dolarów za baryłkę. Czynnikiem ryzyka dla takiego scenariusza jest m.in. rozwój sytuacji na Bliskim Wschodzie (Iran), a także w Afryce Północnej (Libia). Warto przypomnieć, iż średnia cena za baryłkę ropy Brent w okresie 01.01-04.10.2019 r. była o 8 dolarów, tj. o 11 % niższa niż przed rokiem. Prawdopodobnie niższy niż w 2018 r. średni poziom cen ropy na światowych rynkach powinien być jednym z czynników ograniczających tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w Polsce w najbliższych miesiącach. W tym kontekście, uwarunkowania zewnętrzne w najbliższych miesiącach powinny wzmacniać oczekiwania dotyczące stabilizacji stóp procentowych NBP. Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) 27.09 61,91 1496,56 17,54 30.09 60,78 1472,00 17,00 01.10 58,89 1478,58 17,24 02.10 57,69 1499,26 17,56 03.10 57,71 1504,75 17,56 04.10 58,37 1504,35 17,55 7
Rynek kapitałowy 27 600 2 400 26 700 2 300 25 800 2 200 24 900 2 100 24 000 2 000 WIG20 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W minionym tygodniu WIG20 spadł o 3,0 %. W warunkach utrzymywania się czynników ryzyka (związanych m.in. z wojnami handlowymi ), perspektywa trwałych wzrostów cen akcji na rynkach rozwijających się (do których zaliczana jest Polska) pozostaje mało prawdopodobna. Kalendarium Kalendarium (07-11.10.2019 r.) Brak zaplanowanych istotnych publikacji makroekonomicznych DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: 22 539-54-97 Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 8