PRODUCTION OF SEVEN-MONTH-OLD APPLE TREES IN AN ORGANIC NURSERY PRODUKCJA SIEDMIOMIESIĘCZNYCH DRZEWEK JABŁONI W SZKÓŁCE EKOLOGICZNEJ Marcin PĄŚKO, Paweł BIELICKI Puszczykowo, 3-5.10.2018 r.
Cel Celem badań było określenie wpływu zastosowanej podkładki na wydajność oraz jakość (średnica pnia, wysokość) siedmiomiesięcznych drzewek jabłoni w szkółce przy zastosowaniu ekologicznych metod produkcji.
Lokalizacja doświadczenia Ekologiczny Sad Doświadczalny Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach zlokalizowany w miejscowości Nowy Dwór Parcela.
Materiał badawczy Materiał do badań stanowiły jabłonie Szampion, Gold Milenium, Topaz i Pinova zaszczepione na podkładkach o różnej sile wzrostu: M.9, M.26 i M.7. Podkładki te, w jednakowej klasie grubości 6-8 mm, zimą 2015 roku zostały zaszczepione metodą na stosowanie. Wszystkie szczepy do momentu posadzenia wiosną do szkółki, były przechowywane w chłodni szkółkarskiej. Na początku kwietniu posadzone je do szkółki w rozstawie 0,8 x 0,3 m. Doświadczenie założono metodą losową, w czterech powtórzeniach po 20 szczepów na poletku. Po siedmiu miesiącach z posadzonych szczepów uzyskano drzewka, które oceniono pod względem grubości i wysokości, a także policzono ilość uzyskanych drzewek w stosunku do posadzonych szczepów. Zabiegi ochrony roślin przed szkodnikami i chorobami prowadzono środkami dozwolonymi do stosowania w sadownictwie ekologicznym.
Krótka charakterystyka podkładek Nazwa podkładki: M.9 Miejsce wyhodowania: East Malling, Anglia Podatność na choroby i szkodniki: wrażliwa na zarazę ogniową i bawełnicę korówkę, średnio podatna na mączniaka, mało podatna na zgniliznę pierścieniową podstawy pnia Wytrzymałość na mróz: niska (-9,6 o C) Właściwości: podkładka karłowa, korzystnie wpływająca na plenność drzew oraz cechy jakościowe owoców. Nie ma dużych skłonności do tworzenia odrostów korzeniowych. Wegetację rozpoczyna i kończy średnio wcześnie. Słabo zakotwicza się w glebie i należy stosować podpory. Jest wrażliwa na niedobory wody, wymaga zatem nawadniania. Drzewa na tej podkładce powinno się sadzić na glebach żyznych i wilgotnych. Polecana dla odmian silnie i umiarkowanie silnie rosnących. [Źródło: http://www.sps.agro.pl/podkladki-dla-jabloni,35.html]
Nazwa podkładki: M.26 Miejsce wyhodowania: East Malling, Anglia Podatność na choroby i szkodniki: bardzo wrażliwa na zarazę ogniową, średnio podatna na pierścieniową zgniliznę podstawy pnia, mało podatna na guzowatość korzeni, podatna na bawełnicę korówkę Wytrzymałość na mróz: najbardziej wytrzymała z podkładek serii M Właściwości: podkładka półkarłowa. W mateczniku rozmnaża się dobrze. Równie dobrze mnoży się przez sadzonki zdrewniałe. W sadzie nie ma skłonności do tworzenia odrostów korzeniowych natomiast wytwarza sporo brodawek. Okres wegetacji zaczyna i kończy późno. System korzeniowy niezbyt rozbudowany, należy stosować podpory zwłaszcza w pierwszych latach po posadzeniu. Polecana jest dla odmian średnio silnie i słabo rosnących, na gleby lekkie, mniej zasobne. Nie powinno się jej sadzić na glebach ciężkich i zlewnych. [Źródło: http://www.sps.agro.pl/podkladki-dla-jabloni,35.html]
Nazwa podkładki: M.7 Miejsce wyhodowania: East Malling, Anglia Podatność na choroby i szkodniki: mało podatna na zarazę ogniową i pierścieniową zgniliznę podstawy pnia, wrażliwa na guzowatość korzeni Wytrzymałość na mróz: mniejsza niż u M.9 (-7,6 o C) Właściwości: Jest podkładką półkarłową o dużych możliwościach adaptacyjnych do różnych warunków glebowych i klimatycznych. Późno rozpoczyna i kończy wegetację. Ma skłonność do wytwarzania odrostów korzeniowych. System korzeniowy bardzo rozbudowany, nie wymaga stosowania podpór. Wpływa korzystnie na plenność drzew. Polecana jest dla odmian słabo rosnących oraz dla mutantów krótkopędowych. [Źródło: http://www.sps.agro.pl/podkladki-dla-jabloni,35.html]
Krótka charakterystyka odmian SZAMPION - wczesno-zimowa odmiana pochodzenia czeskiego. Drzewo charakteryzuje się niezbyt silnym wzrostem oraz stożkowatą koroną. Wcześnie wchodzi w okres owocowania. plonuje obficie i regularnie na wszystkich typach podkładek. Owoce są duże, kulisto-stożkowe z karminowo-czerwonym, smużkowym rumieńcem. Miąższ jest słodki, lekko kwaskowy, średnio soczysty i aromatyczny. Owoce osiągają dojrzałość zbiorczą pod koniec września. Jabłoń Szampion cieszy się w Polsce ogromną popularnością. W pielęgnacji wymaga silnego cięcia.
GOLD MILENIUM - odmiana polska, wyselekcjonowana w ISK Skierniewice z siewek o nieznanym rodowodzie, otrzymanych z nasion pochodzących z USA (autor: E. Żurawicz) Odmiana późnoletnia, dojrzałość zbiorczą uzyskuje w połowie sierpnia. Drzewa Gold Milenium charakteryzują się wzrostem średnio silnym. W okres owocowania wchodzi wcześnie. Jest to odmiana bardzo wytrzymała na mróz, odporna na parcha jabłoni, mało podatna na mączniaka jabłoni, ale podatna na zarazę ogniową. Jabłka są bardzo smaczne, średnie lub duże, kuliste. Skórkę mają delikatną i cienką, zielonożółtą ze słabym nalotem woskowym. Na małej powierzchni jest ona pokryta różowym rumieńcem, jasnym i rozmytym. Miąższ jabłek jest kremowy, średnio twardy, soczysty. Odmiana jest przydatna do uprawy towarowej i amatorskiej na terenie całego kraju. Fot. D. Łabanowska-Bury Źródło: http://www.ogrodinfo.pl/drzewa-owocowe/odmiany-ze-skierniewic
TOPAZ odmiana czeska, drzewo rośnie umiarkowanie silnie, tworzy stożkowatą, gęstą koronę o konarach pokrytych licznymi krótkopędami. Odmiana całkowicie odporna na parcha jabłoni. Dojrzałość zbiorczą osiąga w połowie października. Owoce średniej wielkości do dużych, kuliste lekko spłaszczone. Skórka gładka, sucha pokryta do 75% intensywnym, czerwonym, nieco prążkowanym rumieńcem z jasnymi przetchlinkami.
PINOWA - odmiana niemiecka, drzewo rośnie średnio silnie o koronie piramidalnej o mocnej konstrukcji, średnio zagęszczone z licznymi krótkopędami. Owocuje bardzo obficie (wymaga przerzedzania zawiązków) Dojrzałość zbiorczą osiąga od połowy do końca października. Owoce ma dość duże wyrównane, kulistostożkowate o smaku słodkokwaskowatym. Odmiana mało podatna na parcha i mączniaka jabłoni.
Wyniki Tabela 1. Wydajność oraz jakość siedmiomiesięcznych drzewek czterech odmian jabłoni szczepionych na różnych podkładkach w szkółce ekologicznej. Odmiana Szampion Podkładka Wydajność ogólna* ) [%] *)- procent uzyskanych drzewek w stosunku do posadzonych szczepów Średnica pnia [mm] Wysokość [cm] 65,0 b 8,8 b 83,2 a Gold Milenium 85,0 c 8,8 b 89,7 ab M.9 Topaz 80,0 bc 9,4 b 89,8 ab Pinova 100,0 d 9,4 b 100,3 bc Szampion 90,0 c 8,7 b 94,7 b Gold Milenium 40,0 a 7,7 a 96,7 b M.26 Topaz 80,0 bc 8,7 b 97,0 b Pinova 75,0 bc 8,7 b 105,1 c Szampion 100,0 d 10,0 bc 100,6 bc Gold Milenium 85,0 c 9,5 b 119,1 d M.7 Topaz 100,0 d 9,4 b 108,8 c Pinova 100,0 d 10,5 c 120,3 d Wpływ podkładek na poszczególne odmiany jabłoni oceniano przy pomocy dwuczynnikowej analizy wariancji bez bloków losowych. Porównania średnich dla kombinacji przeprowadzono za pomocą testu Duncana przy poziomie istotności p < 0,05. Wyniki dotyczące procentu uzyskanych drzewek w stosunku do wysadzonych szczepów opracowano stosując transformację pierwiastkową Bliss a. Dane umieszczone w tabelach nie różniące się istotnie między sobą oznaczono tymi samymi literami. Do obliczeń statystycznych użyto programu STATISTICA wersja 10 PL 2012 (StatSoft Polska).
Wnioski 1. Na jakość produkowanych drzewek jabłoni w cyklu siedmiomiesięcznym w szkółce prowadzonej metodami ekologicznymi wyraźny wpływ ma podkładka i odmiana. 2. Najsilniejszym wzrostem w szkółce i dużą wydajnością charakteryzowały się drzewka badanych odmian szczepione na podkładce M.7. 3. Najsilniejsze drzewka uzyskano dla odmiany Pinova, bez względu na rodzaj podkładki. 4. Najsłabszym wzrostem charakteryzowały się drzewka odmiany Szampion szczepionej na podkładce M.9, które miały najmniejszą wysokość oraz drzewka odmiany Gold Milenium rosnące na M.26 o najmniejszej średnicy pnia.
Dziękuję za uwagę