Dane makroekonomiczne z Polski Szacunkowe wykonanie budżetu państwa dane Ministerstwa Finansów Dochody z VAT w latach 2013-2019, mld zł 160,0 120,0 80,0 40,0 74,8 84,3 80,3 86,3 106,5 111,6 118,9 0,0 Dochody z VAT Według szacunkowych danych opublikowanych przez Ministerstwo Finansów, dochody budżetu państwa po sierpniu 2019 r. wyniosły 262,8 mld zł, tj. o 19,4 mld zł więcej r/r. Analizując dostępne dane warto odnotować, iż wzrost dochodów ogółem w porównaniu ze stanem sprzed roku wynika głównie ze wzrostu dochodów podatkowych (o 16,4 mld zł r/r). Należy przy tym podkreślić, iż wzrost dochodów podatkowych dotyczył wpływów z tytułu podatku VAT (o 7,3 mld zł), dochodowego od osób fizycznych (o 4,8 mld zł r/r), a także od osób prawnych (o 4,2 mld zł r/r). Równocześnie, wydatki po sierpniu 2019 r. były wyższe niż przed rokiem o 22,4 mld zł, co oznacza, iż deficyt budżetowy wyniósł 2,0 mld zł, wobec 1,1 mld zł nadwyżki przed rokiem. Raportowane przez resort finansów słabsze niż w 2018 r. wykonanie budżetu (deficyt, wobec nadwyżki) nie wydaje się jednak stanowić zagrożenia dla całorocznego wyniku przewidzianego w ustawie na 2019 r. (deficyt na poziomie 28,5 mld zł). 1
Wydarzenia Agencja Fitch potwierdziła (zgodnie z oczekiwaniami) w piątek (27.09) wieczorem rating Polski na poziomie A minus z perspektywą stabilną (link). W komunikacie wskazano m.in., iż aktualny rating odzwierciedla zróżnicowaną gospodarkę Polski. W uzasadnieniu decyzji wskazano także na zdrowy sektor bankowy. Stabilna perspektywa ratingu Polski odzwierciedla ocenę, iż ryzyka dla jego podwyższenia i obniżenia są obecnie zrównoważone. W serwisie NBP opublikowano opis dyskusji na wrześniowym posiedzeniu decyzyjnym RPP. Warto odnotować, iż na posiedzeniu we wrześniu zgłoszono wniosek o obniżenie podstawowych stóp procentowych NBP o 0,25 pp., który nie został jednak przyjęty. W konsekwencji, stopy procentowe pozostały bez zmian. W opublikowanym opisie dyskusji na wrześniowym posiedzeniu decyzyjnym powtórzono, iż w ocenie większości przedstawicieli Rady, w nadchodzących kwartałach prawdopodobna jest stabilizacja stóp procentowych, która sprzyja utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu oraz pozwala zachować równowagę makroekonomiczną. Tak wyraźne deklaracje ze strony władz monetarnych powinny przełożyć się na oczekiwania rynkowe dotyczące utrzymania stóp procentowych NBP bez zmian w najbliższych miesiącach. W serwisie NBP opublikowano Raport o sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w 2018 r. (link). W raporcie wskazuje się m.in., iż w 2018 r. rosły ceny mieszkań, jednak relacja ceny mieszkania do dochodów i jej odchylenia od trendu nie wskazują na występowanie baniek cenowych. Wysoki poziom produkcji mieszkań wraz z rosnącymi kosztami ich budowy oraz cenami transakcyjnymi mieszkań pokazują jednak, że na rynku pojawiają się napięcia charakterystyczne do obecnej fazy cyklu podano w raporcie. Zarówno skala napięć, jak i rozmiar sektora mieszkaniowego nie wskazują obecnie na zagrożenia wystąpienia kryzysu nieruchomościowego, czyli sytuacji gdy problemy sektora mają znaczący i negatywny wpływ na całość gospodarki. Według finalnych danych opublikowanych przez GUS, stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec sierpnia 2019 r. ukształtowała się na poziomie 5,2 % (tj. o 0,6 pp. mniej niż na koniec lipca 2018 r.). Liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 865,5 tys. osób (tj. zmniejszyła się o 2,9 tys. m/m). Dane za sierpień potwierdzają, iż bezrobocie utrzymuje się na niskim poziomie. Powyższe uwarunkowania powinny wspierać w najbliższych miesiącach konsumpcję, która pozostanie głównym filarem wzrostu gospodarczego w Polsce. Korzystna koniunktura na rynku pracy jest także jednym z czynników mających pozytywny wpływ na kondycję budżetu państwa, gdyż z jednej strony zwiększa wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych, zaś z drugiej strony pozwala ograniczać dotacje z budżetu do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Według danych opublikowanych przez NBP, podaż pieniądza (M3) w sierpniu 2019 r. zwiększyła się o 9,9 % r/r, wobec również 9,9 % r/r wzrostu w lipcu br. Z danych wynika, iż w sierpniu zadłużenie gospodarstw domowych wyniosło 761,2 mld zł (wzrost o 6,8 % r/r), podczas gdy zadłużenie przedsiębiorstw w tym samym okresie ukształtowało się na poziomie 393,8 mld zł, tj. wzrosło o 4,5 % r/r. Stabilne tempo wzrostu podaży pieniądza jest jednym z argumentów za pozostawieniem stóp NBP bez zmian. 2
Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,84% 1,80% 1,79% 1,79% 1,80% 1,80% 1,84% 1,72% 1,70% 1,72% 1,63% 1,60% 1,63% 1M 3M 6M 9M 1Y 2019.09.20 2019.09.27 W minionym tygodniu rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach nie zmieniły się (wykres obok). Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 1-2 października 2019 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną w październiku bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie 23 27.09.2019 r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,63% -0,45% 2,04% -0,81% 0,71% 3M 1,72% -0,41% 2,10% -0,76% 0,77% 6M 1,79% -0,37% 2,06% -0,71% 0,84% 1Y 1,84% -0,32% 2,02% -0,60% 0,93% 3
Rynek walutowy 4,5 4,344 4,389 4,380 4,384 4,386 4,387 4,2 3,9 3,967 3,932 4,040 4,022 4,044 4,035 4,044 3,998 3,984 3,986 4,009 4,015 3,6 20.09 23.09 24.09 25.09 26.09 27.09 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN Na kierunek zmian naszej waluty nadal mają głównie wpływ czynniki zewnętrze. Podobnie, jak w poprzednich tygodniach, istotnym czynnikiem ryzyka dla rynków finansowych pozostaje przebieg negocjacji handlowych między USA a Chinami. Z punktu widzenia naszej waluty, dopóki dominują obawy o rozwój wydarzeń wokół tzw. wojen handlowych, aktywa postrzegane jako ryzykowne (waluty z rynków wschodzących) mają ograniczone pole do umocnienia. Na europejskich rynkach kluczowe znaczenie mają również wydarzenia związane z kryzysem politycznym w Wielkiej Brytanii, który jednak wpływa głównie na kurs funta w relacji wobec innych walut. Negatywny wpływ na notowania złotego mają także m.in. obawy części uczestników rynku o potencjalnie negatywne konsekwencje, jakie dla gospodarki może przynieść zaplanowany na 3 października br. wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie dotyczącej kredytu we frankach szwajcarskich. WYSZCZEGÓLNIENIE 20.09.2019 27.09.2019 ZMIANA USD/PLN 3,9319 4,0154 2,1% EUR/PLN 4,3438 4,3866 1,0% CHF/PLN 3,9668 4,0439 1,9% 4
Rynek towarowy 106,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 20.09=100 103,0 100,0 97,0 100,0 98,7 97,6 96,3 94,0 20.09 23.09 24.09 25.09 26.09 27.09 Ropa Złoto Srebro W minionym tygodniu cena ropy Brent spadła o 3,7 %. Perspektywy wzrostów cen surowca ograniczają zarówno czynniki podażowe, w szczególności wysokie wydobycie w USA (12,5 mln baryłek dziennie w tygodniu zakończonym 20 września br., według danych amerykańskiej agencji E.I.A.), jak i osłabienie koniunktury gospodarczej na świecie w 2019 r. Powyższe uwarunkowania mogą determinować globalny układ sił podaży i popytu, doprowadzając w najbliższych miesiącach do utrzymywania się cen ropy poniżej poziomu 70 dolarów za baryłkę. Czynnikiem ryzyka dla takiego scenariusza jest m.in. rozwój sytuacji na Bliskim Wschodzie (Iran), a także w Afryce Północnej (Libia). Warto przypomnieć, iż średnia cena za baryłkę ropy Brent w okresie 01.01-27.09.2019 r. była o 8 dolarów, tj. o 11 % niższa niż przed rokiem. Prawdopodobnie niższy niż w 2018 r. średni poziom cen ropy na światowych rynkach powinien być jednym z czynników ograniczających tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w Polsce w najbliższych miesiącach. W tym kontekście, uwarunkowania zewnętrzne w najbliższych miesiącach powinny wzmacniać oczekiwania dotyczące stabilizacji stóp procentowych NBP. Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) 20.09 64,28 1516,75 17,98 23.09 64,77 1521,87 18,63 24.09 63,10 1531,80 18,58 25.09 62,39 1503,75 17,91 26.09 62,74 1505,60 17,80 27.09 61,91 1496,56 17,54 5
Rynek kapitałowy 27 600 2 400 26 700 2 300 25 800 2 200 24 900 2 100 24 000 2 000 WIG20 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W minionym tygodniu WIG20 wzrósł o 0,7 %. W warunkach utrzymywania się czynników ryzyka (związanych m.in. z wojnami handlowymi ), perspektywa trwałych wzrostów cen akcji na rynkach rozwijających się (do których zaliczana jest Polska) pozostaje jednak mało prawdopodobna. Kalendarium Kalendarium (30.09-04.10.2019 r.) Data Kraj Wskaźnik makro Okres 1 października 1 października 2 października Polska Inflacja konsumentów (wstępne dane), r/r Wartość poprzednia IX 2,9% Polska Indeks PMI dla przemysłu IX 48,8 pkt Polska Decyzja w sprawie stóp procentowych X 1,50% DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: 22 539-54-97 Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 6