Energetyka przygraniczna Polski i Niemiec - doświadczenia i perspektywy 18 listopada 2011 r. Instalacje zgodne z ustawą o energii skojarzonej (KWK-G) Zarządzanie energią oddawaną do sieci / działania zrzeszeń Marc Behnke Netztechnik Assetmanagement
Agenda 1. E.ON edis AG regionalny operator sieci 2. Podstawy/rozwój ustawy o energii skojarzonej (KWK-G) 3. Włączenie instalacji zgodnych z ustawą o energii skojarzonej (KWK-G) do systemu zarządzania energią oddawaną do sieci 4. Fazit 2
E.ON edis AG duży obszar, dużo sieci, małe zaludnienie E.ON edis udział obszaru sieci obsługiwanego przez spółkę E.ON edis w całej powierzchni Niemiec 10,19 % E.ON- REVU udział sieci spółki E.ON edis w długości sieci energetycznych w całych Niemczech 4,82 % udział ludności mieszkającej na obszarze sieci obsługiwanym przez spółkę E.ON edis AG 2,60 % 3
Zainstalowana moc w układach energii odnawialnych w porównaniu z punktami głównych obciążeń na obszarze sieci zainstalowana moc w układach energii odnawialnych wynosi około 4 477 MW maksymalny pobór mocy na obszarze sieci spółki E.ON edis wyniósł w roku 2009 około 2 371 MW (prawie bez zmian) - około 1 567 MW zaprezentowano punktowo, dalsze 1 000 MW jest rozrzuconych w terenie zainstalowana moc w układach energii odnawialnych w MW < 100 MW < 200 MW > 200 MW węzłowe pobory mocy w spółce E.ON edis w MW < 100 MW < 200 MW 31 316 94 RB Nord-Mecklenburg 84 RB Havel-Dosse 46 245 50 RB Vorpommern RB Mecklenburgische Seenplatte 275 RB Uecker-Peene 56 121 51 55 257 54 123 RB Fläming-Mittelmark 142 339 43 RB Prignitz-Ruppin 138 40 RB Oberhavelland RB Barnim- Spree 135 133 82 154 50 RB Teltow-Fläming 38 42 636 127 RB Uckermark-Oderland 76 35 48 RB Dahme- Schönefeld 70 41 RB Oderland-Spree 66 287 4 47 31
Liczba 150 100 50 0 5 7 14 2007 Przegląd procesów regulacji sieci System zarządzania energią oddawaną do sieci (EISMAN) 2008 2009 122 52 3 5 20 2010 Rok Stand 08.09.2011 NSM 5
Agenda 1. E.ON edis AG regionalny operator sieci 2. Podstawy/rozwój ustawy o energii skojarzonej (KWK-G) 3. Włączenie instalacji zgodnych z ustawą o energii skojarzonej (KWK-G) do systemu zarządzania energią oddawaną do sieci 4. Podsumowanie 6
2 Zakres stosowania ustawy o energii skojarzonej (KWK-G) Odbiór i wynagrodzenie za energię elektryczną wytwarzaną w układach kogeneracyjnych na bazie: węgla kamiennego, węgla brunatnego, odpadów, biomasy, paliw gazowych lub płynnych, ciepła odpadowego oraz dopłaty na rozbudowę i budowę nowych sieci ciepłowniczych poza energią elektryczną wytwarzaną w układach kogeneracyjnych, za którą wynagrodzenie ustalane jest zgodnie z ustawą o energiach odnawialnych (Erneuerbare-Energien-Gesetz EEG). Strona 7
3 Określenie pojęć stosowanych w ustawie o energii skojarzonej (KWK-G) Układy kogeneracyjne zgodne z ustawą to: instalacje z turbinami parowymi, instalacje z turbinami gazowymi, instalacje z silnikami spalinowymi, silniki Stirlinga, instalacje z silnikami parowymi, instalacje ORC (Organic Rankine Cycle), instalacje z ogniwami paliwowymi, w których wytwarzana jest energia elektryczna oraz ciepło użytkowe. Strona 8
4 Obowiązek podłączania, odbioru i wynagradzania Operatorzy sieci są zobowiązani, do... podłączania układów kogeneracyjnych i odbioru energii elektrycznej (z kogeneracji) wytwarzanej w tych układach. Zobowiązanie zgodne ze zdaniem 1 oraz zobowiązanie zgodne z 4, ustęp 1 ustawy o energiach odnawialnych (EEG) są równorzędne. Także po uchyleniu zobowiązania do odbioru i wynagradzania nadal będzie obowiązywało w przyszłości prawo pierwszeństwa w dostępie do sieci dla układów kogeneracyjnych. Małych układów kogeneracyjnych do 50 kw nie będzie dotyczyło w przyszłości po upływie okresu uprawnienia do dopłaty uchylenie zobowiązania do odbioru i wynagradzania. Strona 9
Pokrywanie kosztów przyłączenia do sieci zasilającej ( 4, ustęp 1a) Analogicznie do 8 rozporządzenia o przyłączaniu elektrowni do sieci (1) Wnioskujący o przyłączenie pokrywa koszty połączenia pomiędzy źródłem i punktem przyłączenia do sieci. (2) Z zastrzeżeniem zdania 3 wnioskujący o przyłączenie jest zobowiązany do pokrycia tej części kosztów powstających przy niezbędnej modernizacji punktu przyłączenia do sieci, która wynika z konieczności wyłącznego użytkowania przez wnioskującego o przyłączenie odnośnych urządzeń należących do tego punktu. ( ) (3) Wnioskujący o przyłączenie nie jest zobowiązany do ponoszenia kosztów związanych ze wzmocnieniem sieci oraz do uiszczania dopłat do kosztów budowy. Strona 10
Ustawa o energii skojarzonej (KWKG) co podlega preferencjom? Operatorzy układów skojarzonych otrzymują wynagrodzenie ( dopłatę za skojarzenie ) za energię elektryczną oddawaną do powszechnej sieci energetycznej. Od dnia 01.01.2009 roku wynagrodzenie można otrzymać także za energię elektryczną wykorzystywaną na własne potrzeby. Wynagrodzenie wypłaca operatorowi układu operator sieci energetycznej na podstawie zezwolenia wydanego decyzją Federalnego Urzędu Gospodarki i Kontroli Eksportu (BAFA). Ponadto operator sieci energetycznej płaci operatorowi układu za energię elektryczną, którą operator układu oddaje do jego sieci, cenę podstawową (w wypadku braku umowy zawierającej odnośną cenę i zawartej ze stroną trzecią). Poza promocją układów skojarzonych także rozbudowa/budowa nowych sieci ciepłowniczych jest uprawniona do dopłaty, o ile przesyłane jest nimi przede wszystkim ciepło pochodzące z układów skojarzonych. Również tę dopłatę wypłaca operator sieci energetycznej na podstawie zezwolenia wydanego decyzją Federalnego Urzędu Gospodarki i Kontroli Eksportu (BAFA). Źródło: Bafa stan: lato 2011 r. Strona 11
Tymczasowa weryfikacja ustawy o energii skojarzonej (KWKG) Zgodnie z 12 ustawy o energii skojarzonej (KWKG) Federalne Ministerstwo Gospodarki (BMWi) oraz Federalne Ministerstwo Środowiska (BMU) są zobowiązane do przeprowadzenia tymczasowej weryfikacji rozwoju wytwarzania energii elektrycznej w układach kogeneracyjnych przy szczególnym uwzględnieniu realizacji celów rządu federalnego w zakresie polityki energetyczno-klimatycznej. Zlecenie na wykonanie tego raportu otrzymały firmy Prognos AG oraz BEA GmbH. W dniu 04.07.2011 roku odnośne opracowanie zostało zaprezentowane w Berlinie w formie prezentacji PowerPoint (wstępnej wersji opracowania nie publikowano). Główne tezy opracowania: tylko umiarkowany wzrost kogeneracji w ostatnich latach, aktualnie jednak poprawa warunków ramowych, prowadząca do zwiększenia udziału kogeneracji, ustawa o energii skojarzonej (KWKG) stanowi pozytywny instrument (duża redukcja CO2 przy umiarkowanej puli środków promocyjnych), ustawa o energii skojarzonej (KWKG) powinna obowiązywać nadal w dotychczasowej formie. Strona 12
Tymczasowa weryfikacja ustawy o energii skojarzonej (KWKG) Cel zgodny z 1 ustawy o energii skojarzonej (KWK-G): 25 % Strona 13
Agenda 1. E.ON edis AG regionalny operator sieci 2. Podstawy/rozwój ustawy o energii skojarzonej (KWK-G) 3. Włączenie instalacji zgodnych z ustawą o energii skojarzonej (KWK-G) do systemu zarządzania energią oddawaną do sieci 4. Podsumowanie Strona 14
Włączenie instalacji zgodnych z ustawą o energii skojarzonej (KWK-G) do systemu zarządzania energią oddawaną do sieci Najpóźniej wraz w wejściem w życie znowelizowanej ustawy o energiach odnawialnych (EEG) w roku 2012 także instalacje zgodne z ustawą o energii skojarzonej (KWK-G) należy wyposażyć w układ techniczny służący do redukcji mocy wprowadzanej do sieci, przewidując rekompensatę według zasad 12 ustawy o energiach odnawialnych (EEG). Od strony prawnej było wątpliwe, czy zobowiązanie to było już ważne w ramach aktualnie obowiązującej ustawy o energiach odnawialnych (EEG) z roku 2009. W celu odpowiedniego wykonania prac wstępnych w tym zakresie wcześnie włączono do współpracy w ramach działalności zrzeszeniowej organizację VKU (Zrzeszenie Przedsiębiorstw Komunalnych). 1. Opis układu technicznego 2. Opis rekompensaty w razie podjęcia działań regulacyjnych Strona 15
Włączenie instalacji zgodnych z ustawą o energii skojarzonej (KWK-G) do systemu zarządzania energią oddawaną do sieci Cele działalności zrzeszeniowej: zastosowanie jednolitych rozwiązań technicznych w celu redukcji mocy oddawanej do sieci rzeczowe ustalenie ilości energii elektrycznej nie wprowadzonej do sieci oraz rekompensat niezawodna rejestracja uprawnień do wypłaty rekompensat ograniczenie nakładów na obsługę odnośnych procedur dla wszystkich zainteresowanych bezpieczeństwo prawne dla wypłacającego operatora sieci oraz zaliczenie kosztów na poczet opłat sieciowych Pomysł: Opis układu technicznego oraz zaprezentowanie odnośnych procedur we wspólnym zaleceniu (rekomendacji) przygotowanym przez zrzeszenia Wyrażenie zgody przez Federalną Agencję Sieci (BNetzA) na zalecenie Strona 16 przygotowane przez zrzeszenia
Włączenie instalacji zgodnych z ustawą o energii skojarzonej (KWK-G) do systemu zarządzania energią oddawaną do sieci Rozmowy z Fed. Agencją Sieciową - przedstawienie problemów - propozycje techniczne ( 6), - realizacja zarzadzania włącz. do sieci ( 11) - obliczenie rekompensat ( 12) Rozmowy z F. Agencją Sieciową Grupa robocza ponad zrzeszeniowa Rekompensaty z tyt. Ustawy o źródłach odnawialnych - rozmowy wstępne 04.12.2009 - początek prac stycz. 2010 14.06.2010: 1. projekt Zalecenia zrzeszenia dla Fed. Agencji Sieciowej: - podstawy - obliczenia rekompensat dla farm wiatrowych 31.10.2008: Ogłoszenie Ustawy o odnawialnych źródłach w Federalnym Dzienniku Ustaw 1.1.2009: Wejście w życie Ustawy o odnawialnych źródłach 2009 14.06.2010: Fed. Agen. Sieciowa ogłasza własny przewodnik dotyczący Ustawy o odnawialnych źródłach zarządzanie włączeniami do sieci ; opracowania zrzeszenia są brane jako materiał wyjściowy Strona 17
14 czerwiec 2010 r.: Prezentacja projektu koncepcji obliczania rekompensat w Federalnej Agencji Sieci (BNetzA) zasady działania systemu zarządzania energią oddawaną do sieci zasady obliczania rekompensat szczegółowa metoda obliczeń dla energii wiatrowej pierwsze rozważania w zakresie nośników energii z poborem ciepła, układów o dłuższym rozruchu/wybiegu, instalacji fotowoltaicznych Strona 18
Einbindung KWK-G Anlagen ins Einspeisemanagement Strona 19
1 czerwiec 2011 r.: Prezentacja projektu uzupełnionego zalecenia zrzeszeniowego w Federalnej Agencji Sieci (BNetzA) Zasady obliczeń dla dalszych nośników energii instalacje zgodne z ustawą o energii skojarzonej (KWK-G) hydroelektrownie instalacje na biomasę (stałą i płynną) instalacje biogazowe instalacje na gaz kopalniany instalacje fotowoltaiczne Specyfika: instalacje z wytwarzaniem ciepła: zastępcze pozyskiwanie ciepła długotrwałe procesy rozruchowo-wybiegowe procesy ciągłe (bez możliwości przerwania) instalacje ze sprzedażą bezpośrednią Strona 20
Dalszy tryb postępowania w działalności zrzeszeń 22 lipiec 2011 r.: Zrzeszenia: odpowiedź na zapytania Federalnej Agencji Sieci (BNetzA) odnośnie rozmów przeprowadzonych dnia 1 czerwca 2011 roku w niedługim czasie: procedura dotycząca instalacji fotowoltaicznych 2011/2012 r.?: Federalna Agencja Sieci (BNetzA): przedłożenie uzupełnionej instrukcji (projekt, konsultacje, wersja końcowa) Federalna Agencja Sieci (BNetzA) zasygnalizowała aktualnie, że nie opublikuje instrukcji w wersji 2.0 przed początkiem 2012 roku (marzec?)! Zrzeszenia porozumiały się w sprawie opublikowania zalecenia zrzeszeniowego jeszcze w roku 2011! gwarancja jednolitego trybu postępowania na terenie całych Niemiec zwiększenie presji na Federalną Agencję Sieci (BNetzA)! Strona 21
Agenda 1. E.ON edis AG regionalny operator sieci 2. Podstawy/rozwój ustawy o energii skojarzonej (KWK-G) 3. Włączenie instalacji zgodnych z ustawą o energii skojarzonej (KWK-G) do systemu zarządzania energią oddawaną do sieci 4. Podsumowanie Strona 22
Zalety działalności zrzeszeniowej: celowe połączenie odnośnych interesów w jednym zrzeszeniu, np. VKU, BDEW, BSW, BWE, Biomasseverband (Zrzeszenie Biomasy) itd.... mniejsza liczba partnerów do dyskusji dla rządu / agencji możliwy lepszy i bardziej efektywny lobbing wobec rządu / agencji efektywny podział pracy przy opracowywaniu wykładni/interpretacji nowych ustaw zabezpieczenie jednolitej realizacji wytycznych na terenie całych Niemiec Strona 23
Bardzo dziękuję za uwagę. Marc Behnke Prozessverantwortlicher Einspeiserbewertung NT - Bereich Netztechnik - Assetmanagement E.ON edis AG Tel. 0 33 61-70-2072 Fax. 0 33 61-70-3175 Marc.Behnke@eon-edis.com Strona 24