INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE OPIEKUN W DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ - kod 341203 Opiekun w domu pomocy społecznej (kod 341203) to jeden z 2360 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2010 r. nr 82, poz. 537). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. zawód ten miał tę samą nazwę ale inny kod 346102. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie opiekun w domu pomocy społecznej powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) rozpoznawania i oceniania stanu funkcjonowania fizycznego, psychicznego i społecznego osoby podopiecznej; 2) opracowywania indywidualnego planu procesu pomocy i opieki dla osoby podopiecznej przebywającej w instytucji opiekuńczo-leczniczej, uwzględniającego poziom możliwości psychofizycznych osoby podopiecznej oraz zasoby instytucji; 3) sprawowania opieki nad osobą podopieczną niesamodzielną, niepełnosprawną lub przewlekle chorą oraz udzielanie jej wsparcia emocjonalnego; 4) utrzymywania sprawności i aktywizowanie podopiecznych we współpracy z zespołem terapeutycznym; 5) wspierania oraz motywowania osoby podopiecznej do podejmowania aktywnych form spędzania czasu wolnego umożliwiających samorealizację, rozwijających zainteresowania i usprawniających psychofizycznie oraz społecznie. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE OPIEKUN W DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2010 2013 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie sprawozdawczym Bezrobotni według stanu na koniec okresu sprawozdawczego Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w okresie sprawozdawczym Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu sprawozdawczego Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w okresie sprawozdawczym Stan na 30.06.2013r. 54 90 2 1 76 1 2012 r. 94 91 9 4 105 8 Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej aktualne na koniec okresu sprawozdawczego
2011 r. 97 101 1 0 63 0 2010 r. 138 98 4 2 196 2 W I połowie 2013 roku i w 2012 roku zawód ten został sklasyfikowany jako zawód deficytowy 1 tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje większe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. W I połowie 2013 roku w PUP okresie sprawozdawczym ( do dnia 30.06.2013r.) zgłoszono 76 wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej ( w analizowanym okresie w rejestrach PUP pozostawało 54 bezrobotnych). Na jedną osobę bezrobotną w zawodzie zarejestrowaną w PUP w danym okresie przypadało 1,4 ofert pracy. W 2012 r. dla osób z tym zawodem zgłoszono 105 wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej. Na jedną osobę bezrobotną zarejestrowaną w okresie przypadało 1,11 oferty pracy. W 2011 r. zgłoszono 63 wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej. Na jedną ofertę pracy w zawodzie przypadało 1,5 potencjalnych kandydatów do pracy zarejestrowanych w okresie. Było to o 67,9% (133 miejsca) mniej miejsc niż w 2010 r. Można przypuszczać, że na ograniczenie liczby miejsc w tym zawodzie miało wpływ zmniejszenie środków Funduszu Pracy przyznanych dla województwa na finansowanie programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej (w odniesieniu do roku 2010 r., z uwzględnieniem środków z rezerwy Ministra Pracy i Polityki Społecznej środki te zostały ograniczone o 58,6%). Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że w 2011 r. zawód ten został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy (wskaźnik intensywności nadwyżki wynosił 0,6495). WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW 2 Z przeprowadzonych badań ankietowych pracodawców w 2013 roku wynika, że pracodawcy zgłosili chęć zatrudnienia 5 osób w zawodzie ( deklaracje zgłosiły podmioty duże zatrudniające 50 i więcej osób). Jako główny powód zatrudnienia pracodawcy podawali: uzupełnienie braków kadrowych. 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. W 2011 r. 77,9% wszystkich zawodów, którymi legitymowali się bezrobotni lub zgłoszono w nich wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zostały sklasyfikowane jako nadwyżkowe. Zawody deficytowe stanowiły 17,9% zawodów a zrównoważone 4,2%. 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raporty z badań pracodawców w latach 2010-2013 znajdują się na stronie internetowej WUP oraz dodatkowo na stronie www.podlupa.wup.torun.pl
Pracodawcy deklarowali chęć zatrudnienia osób z wykształceniem policealnym i średnim. Pracodawcy w badaniach ankietowych określili oczekiwania wobec kandydatów na oferowane miejsca pracy wskazując na następujące elementy: staranność wykonywania pracy-5 wskazań, obowiązkowoś 5 wskazań, radzenie sobie ze stresującymi sytuacjami 5 wskazań, dobra organizacja pracy własnej 5 wskazań, umiejętność pracy zespołowej 5 wskazania, gotowość do podnoszenia kwalifikacji 5 wskazań, komunikatywność 5 wskazań. Pracodawcy nie zgłosili chęci zwolnienia pracownika z wymienionym zawodem. 2012 roku pracodawcy zgłosili chęć zatrudnienia 4 osób w zawodzie opiekun w domu pomocy społecznej ( powiat grudziądzki, powiat Nakło nad Notecią ). Jako główny powód zatrudnienia pracodawcy podawali: uzupełnienie braków kadrowych. W analizowanym okresie i zgłosili chęć zwolnienia 1 pracownika z wymienionym zawodem ( powiat bydgoski ziemski). Pracodawcy w badaniach ankietowych określili oczekiwania wobec kandydatów na oferowane miejsca pracy wskazując na następujące elementy : staranność wykonywania pracy- 4 wskazania, obowiązkowość 4 wskazania, radzenie sobie ze stresującymi sytuacjami - 2 wskazania, dobra organizacja pracy własnej 2 wskazania, umiejętność pracy zespołowej 4 wskazania, gotowość do podnoszenia kwalifikacji 2 wskazania, komunikatywność 4 wskazania. W 2011 roku planowano zatrudnić 5 osób w związku z koniecznością uzupełnienia braków kadrowych: - 2 osoby na terenie powiatu chełmskiego, - 3 osoby na terenie powiatu inowrocławskiego. W 2011 roku nie planowano zwolnień w tym zawodzie. W badaniu ankietowym pracodawców w 2010 roku planowano zatrudnienie 10 osób w zawodzie opiekun w domu pomoc społecznej. -1 na terenie powiatu aleksandrowskiego powód zatrudnienia: rozwój firmy, -1 na terenie Torunia powód zatrudnienia: uzupełnienie braków kadrowych, -5 - na terenie powiatu lipnowskiego powód zatrudnienia: uzupełnienie braków kadrowych, -2 na terenie powiatu nakielskiego powód zatrudnienia: rozwój firmy, -1 na terenie powiatu włocławskiego powód zatrudnienia: uzupełnienie braków kadrowych. Nie planowano zwolnień w tym zawodzie. Z telefonicznych rozmów sondujących z pracodawcami z województwa kujawsko pomorskiego, przeprowadzonych na potrzeby przygotowania informacji lokalnej o zawodzie wynika, że istnieją potrzeby zwiększenia zatrudnienia opiekunów w domach pomocy społecznej lecz ze względu na ograniczenia etatowe i finansowe nie ma możliwości zwiększenia zatrudnienia w tych placówkach.
WYNIKI BADAŃ USŁUG SZKOLENIOWYCH 3 Z danych przytoczonych w raporcie Szkolenia zorganizowane przez powiatowe urzędy pracy i instytucje szkoleniowe w 2012 roku oraz plany szkoleń na 2013 roku opracowanego prze WUP w Toruniu w ramach realizacji projektu systemowego Rynek Pracy pod Lupą wynika, że: w 2013 roku Instytucje szkoleniowe w województwie kujawsko-pomorskim zadeklarowały przeprowadzenie następującego szkolenia: Opieka społeczna - Standardy opieki w DPS ( 2 edycje dla 15 osób) W 2012 roku instytucje szkoleniowe zrealizowały 1 szkolenie pt.: Opieka społeczna - Standardy opieki w DPS. Czas trwania szkolenia 24 godz. Brak danych odnośnie planowanej ilości szkolonych osób. W 2011 roku instytucje szkoleniowe nie organizowały szkoleń związanych z ww. zawodem. W 2010 r. instytucje szkoleniowe zorganizowały szkolenie na opiekuna w domu pomocy społecznej dla 8 osób. Według planów szkoleń grupowych powiatowe urzędy pracy w latach 2010-2013 nie organizowały szkoleń w zakresie opiekun w domu pomocy społecznej. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie www.cie.men.gov.pl w województwie kujawskopomorskim na dzień 30.09.2012 rok zawód ten można zdobyć w 8 szkołach policealnych. SZKOŁY DLA DOROSŁYCH W REGIONIE: Policealna Szkoła dla Dorosłych- Akademia Wiedzy w Wąbrzeźnie Adres: TYSIĄCLECIA 1 Kod pocztowy i poczta: 87-200 WĄBRZEŹNO Telefon: 669181340 Prywatna Szkoła Policealna dla Dorosłych "Przyszłość" w Bydgoszczy Adres: Wojska Polskiego 46 A Kod pocztowy i poczta: 85-825 Bydgoszcz Telefon: 523450211 Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu "ŻAK" Adres: Plac Wolności 8/9 3 Analiza rynku szkoleniowego jest realizowana w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raporty z badań zrealizowanych w latach 2010-2013 znajdują się na stronie internetowej WUP.
Kod pocztowy i poczta: 87-800 Włocławek Telefon: 542313730 Zaoczna Szkoła Policealna COSINUS Adres: Plac Wolności 3/4 /lok. 201B Kod pocztowy i poczta: 87-800 Włocławek Telefon: 542312775 Prywatna Szkoła Policealna Jednostka sprawozdawcza: Centrum Edukacji "Zenit" Sp. z o.o. Adres: Sienkiewicza 4 Kod pocztowy i poczta: 87-800 Włocławek Telefon: 542320418 Szkoła Policealna Jednostka sprawozdawcza: Centrum Kształcenia Ustawicznego w Żninie Adres: Sienkiewicza 1a Kod pocztowy i poczta: 88-400 Żnin Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu Żak Adres: Szeroka 31 Kod pocztowy i poczta: 87-100 Toruń Telefon: 56 6211154 Szkoła Policealna dla Dorosłych w Gronowie Jednostka sprawozdawcza: Zespół Szkół Centrum Kształcenia Ustawicznego w Gronowie Adres: Gronowo 128 Kod pocztowy i poczta: 87-162 Lubicz Telefon: 56 6784118
Dane dotyczące liczby osób kształcących się i kończących naukę ( absolwentów) w zawodzie opiekun w domu pomocy społecznej. Liczba osób Rok szkolny Uczniowie kontynuujący naukę w zawodzie 2011/2012 rok 427 (na dzień 30.09.2012r. ) 2010/2011 rok 197 (na dzień 30.09.2011r. ) 2009/2010 rok 151 Absolwenci osoby kończące naukę w zawodzie 44 70 (na dzień 30.09.2010 r.) Opracowanie własne na podstawie Systemu Informacji Oświatowej 9 Informacja o kursach na stronie http://ris.praca.gov.pl ZMIANY W KSZTAŁCENIU Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego określa, że zawód opiekun w domu pomocy społecznej od 1 września 2012 roku będzie można zdobyć w Szkole Policealnej o dwuletnim cyklu kształcenia. Nie ma możliwości zdobycia uprawnień do pracy w zawodzie na kursach kwalifikacyjnych. W ramach zawodu wyodrębniono poszczególne kwalifikacje, z których każda obejmuje określony zasób wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, opisanych w podstawie programowej kształcenia w zawodach. Dla zawodu opiekun w domu pomocy społecznej wyodrębniono jedną kwalifikację świadczenie usług opiekuńczo wspierających osobie podopiecznej. PRZYDATNE INFORMACJE Informacje na temat planów zatrudnieniowych pracodawców z województwa kujawskopomorskiego w zawodzie OPIEKUN W DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ http://podlupa.wup.torun.pl/wp-content/uploads/2013/05/opiekun-w-domu-pomocyspo%c5%82..pdf http://domy.dps.pl/ - strona zawierająca ciekawe i przydatne informacje dotyczące między innymi placówek opiekuńczych, zagadnień prawnych.
LITERATURA L. Kozaczuk,Terapia zajęciowa w domach pomocy społecznej,warszawa 1995 S. Musioł, Magdalena Twardowska, Pracownik socjalny profesjonalne działanie na rzecz osób wykluczonych, Opracowanie: Warszawa 2011 B. Witkowska,Osobowościowe uwarunkowania postaw pracowników domów pomocy społecznej wobec osób z za burzeniami psychicznymi, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, 2005 Mielczarek A., Człowiek stary w domu pomocy społecznej. Z perspektywy polityki społecznej i pracy socjalnej, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń, 2010 Czasopisma specjalistyczne: MEDI - Forum Opieki Długoterminowej kwartalnik,wydawca: Stowarzyszenie na Rzecz Opieki Długoterminowej i Pomocy Społecznej "Dom Pod Słoncem", Toruń Praca Socjalna dwumiesięcznik. Czasopismo porusza problemy związane z funkcjonowaniem instytucji pomocy społecznej w ujęciu teoretycznym i praktycznym w kraju i za granicą. Prezentuje wyniki najnowszych badań o charakterze monograficznym, przykłady dobrych praktyk, doniesienia z konferencji i seminariów, recenzje publikacji książkowych. Niepełnosprawność i Rehabilitacja kwartalnik. Czasopismo poświęcone szeroko pojętej rehabilitacji medycznej, społecznej i zawodowej we wszystkich rodzajach niepełnosprawności osób dorosłych i dzieci. Prezentuje wyniki najnowszych badań polskich i zagranicznych, dobre praktyki, informuje o sytuacji osób niepełnosprawnych w Unii Europejskiej, zawiera doniesienia z konferencji i seminariów oraz recenzje publikacji książkowych Rehabilitacja w praktyce Poradnik, którego głównym zadaniem jest propagowanie techniki i technologii stosowanej w rehabilitacji, fizjoterapii, odnowie biologicznej, a także prezentacja nowatorskich procedur i ich przydatności w procesie diagnostycznym i terapeutycznym. Opracowała: Marzena Stanisławska- Mrugacz doradca zawodowy WUP w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Akceptował: Janusz Bokser data ostatniej aktualizacji: Toruń, grudzień 2013 rok