KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO INFORMATOR ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SPORZĄDZENIE PROSPEKTU EMISYJNEGO I INNYCH DOKUMENTÓW PRZYGOTOWANYCH W ZWIĄZKU Z OFERTĄ PUBLICZNĄ ORAZ UBIEGANIEM SIĘ O DOPUSZCZENIE PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH DO OBROTU NA RYNKU REGULOWANYM Komisja Nadzoru Finansowego zwraca uwagę, Ŝe zatwierdzając zarówno prospekt emisyjny jak i aneks do prospektu emisyjnego, KNF nie potwierdza prawdziwości, kompletności i rzetelności informacji zamieszczonych w tych dokumentach. KNF weryfikuje jedynie zgodność prospektu emisyjnego i aneksu do prospektu emisyjnego z przepisami prawa pod względem formy i treści. Odpowiedzialność cywilną i karną za prospekt emisyjny ponoszą emitent, wprowadzający oraz podmioty sporządzające prospekt. Przepisy prawa przyznają Inwestorowi w razie wyrządzenia szkody moŝliwość podejmowania działań przeciwko Podmiotom Odpowiedzialnym za informacje zamieszczone w prospekcie emisyjnym, aneksach do prospektu emisyjnego, memorandum informacyjnym (zwanymi dalej łącznie Dokumentami Informacyjnymi ) w postępowaniu cywilnym. Podmioty Odpowiedzialne powinny brać pod uwagę przepisy o odpowiedzialności cywilnej i karnej za treść Dokumentów Informacyjnych. 1/5
Podmioty Odpowiedzialne za treść Dokumentów Informacyjnych Zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539 z późn. zm.) ustawa o ofercie publicznej, podmiotami odpowiedzialnymi za informacje podane w Dokumentach Informacyjnych są: a) Emitent b) Subemitent usługowy c) Podmiot udzielający zabezpieczenia d) Wprowadzający e) Osoby, które informację sporządziły lub w jej sporządzeniu brały udział, czyli np. Oferujący, Doradca Finansowy, Doradca Prawny (zwane dalej łącznie Podmiotami Odpowiedzialnymi ). Podmioty Odpowiedzialne składają stosowne oświadczenia w Dokumencie Informacyjnym (prospekcie emisyjnym i memorandum informacyjnym). Ujawnienie Podmiotów Odpowiedzialnych Ujawnienie Podmiotów Odpowiedzialnych w Dokumencie Informacyjnym oraz złoŝenie przez nich stosownego oświadczenia o prawdziwości, rzetelności, zgodności ze stanem faktycznym, oraz Ŝe nie pominięto niczego co mogłoby wpływać na ich treść i znaczenie słuŝy ochronie praw inwestorów. Oświadczenie powinno zawierać precyzyjne podanie nazw i statutowych siedzib (lub imion i nazwisk w przypadku osób fizycznych) wraz z określeniem osób działających w imieniu niniejszych podmiotów i ich podpisami, a takŝe wskazanie, jeŝeli ma to zastosowanie, poszczególnych części, za które te podmioty odpowiadają. PowyŜsze informacje mają na celu ułatwienie osobom poszkodowanym identyfikację Podmiotów Odpowiedzialnych za informacje umieszczone w Dokumencie Informacyjnym. Odpowiedzialność Cywilna z tytułu sporządzenia Dokumentów Informacyjnych Inwestor moŝe wystąpić przeciwko Podmiotom Odpowiedzialnym na drodze cywilnej z tytułu wyrządzenia przez nie szkody wskutek udostępnienia do publicznej wiadomości nieprawdziwej informacji lub przemilczenia informacji, która powinna być zawarta w Dokumentach Informacyjnych sporządzanych i udostępnianych w związku z ofertą publiczną papierów wartościowych lub dopuszczeniem papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym. Podstawą odpowiedzialności odszkodowawczej jest art. 98 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej. 2/5
Zakres odpowiedzialności Podmiotów Odpowiedzialnych jest zróŝnicowany w następujący sposób: emitent, subemitent, podmiot udzielający zabezpieczenia, wprowadzający oraz osoby, które informację sporządziły lub w jej sporządzeniu brały udział ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek udostępnienia do publicznej wiadomości nieprawdziwej informacji lub przemilczenia informacji, która powinna być zawarta w Dokumencie Informacyjnym; Osoby sporządzające podsumowanie lub jego tłumaczenie ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną w przypadku, gdy podsumowanie lub tłumaczenie wprowadza w błąd, jest niedokładne lub sprzeczne z innymi częściami prospektu emisyjnego. Odpowiedzialność osób sporządzających lub biorących udział w sporządzaniu informacji zawartych w Dokumencie Informacyjnym jest solidarna i nie jest moŝliwe jej ograniczenie lub wyłączenie. Wprawdzie Podmioty Odpowiedzialne mogą regulować wzajemne zobowiązania z tytułu odpowiedzialności, jednakŝe tego rodzaju porozumienia nie są skuteczne wobec poszkodowanych Inwestorów (art. 98 ust. 6 ustawy o ofercie publicznej). Podmioty Odpowiedzialne ponoszą odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadzie winy. Podmioty Odpowiedzialne są odpowiedzialne wobec Inwestora za powstałą szkodę (damnum emergens) oraz utracone korzyści (lucrum cessans). Inwestor moŝe domagać się naprawienia poniesionej szkody od Podmiotu Odpowiedzialnego. Skuteczne dochodzenie odszkodowania jest związane ze wskazaniem przez Inwestora tzw. adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy poniesioną przez niego szkodą a podaniem informacji nieprawdziwych, nierzetelnych, niezgodnych ze stanem faktycznym. Poszkodowany Inwestor moŝe dochodzić odszkodowania od Podmiotów Odpowiedzialnych kierując pismo procesowe (pozew) do sądu rejonowego lub sądu okręgowego, w zaleŝności od wartości przedmiot sporu, właściwego według siedziby lub miejsca zamieszkania 3/5
pozwanego (Podmiotu Odpowiedzialnego). Oznacza to, Ŝe sprawę co do zasady będzie rozpatrywał sąd rejonowy, z wyjątkiem sytuacji gdy wartość przedmiotu sporu będzie przewyŝszać siedemdziesiąt pięć tysięcy złotych, a w postępowaniu pomiędzy przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej- sto tysięcy złotych. Pozew powinien zawierać wszystkie elementy właściwe dla pisma procesowego zgodnie z wymogami ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.), czyli zawierać dokładnie określone Ŝądanie, wartość przedmiotu sporu oraz przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających Ŝądanie. Wniesienie pozwu do sądu moŝe wiązać się z koniecznością poniesienia opłat określonych na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.), chyba Ŝe Inwestor złoŝy umotywowany wniosek o zwolnienie go z kosztów sądowych. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych istnieje moŝliwość zwrócenia się do sądu o przyznanie pełnomocnika procesowego z urzędu (adwokata lub radcy prawnego). NaleŜy jednak pamiętać, Ŝe zwolnienie z kosztów sądowych nie oznacza, Ŝe postępowanie jest całkowicie wolne od opłat, gdyŝ Inwestor moŝe być zobowiązany do ponoszenia zaliczkowych opłat np. za czynności biegłego, a w przypadku przegrania sprawy - do pokrycia kosztów procesu przeciwnikowi (art. 108 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). NaleŜy zwrócić uwagę, Ŝe istnieje szereg organizacji pozarządowych: fundacji i stowarzyszeń, których zadaniem statutowym jest ochrona praw inwestorów. W związku z tym, Inwestor ma moŝliwość uzyskania od nich wsparcia, takŝe merytorycznego, w procesie dochodzenia swoich praw na etapie przedsądowym lub sądowym. Przy Urzędzie Komisji Nadzoru Finansowego działa takŝe sąd polubowny, przed którym moŝna starać się o rozwiązanie sporu z Podmiotem Odpowiedzialnym. W takim przypadku jednak obie strony powinny wyrazić wolę wspólnego dialogu. Niewątpliwą zaletą rozwiązywania sporów przed sądem polubownym jest szybkość postępowania oraz mniejsze koszty w porównaniu z postępowaniem toczącym się przed sądem powszechnym. Odpowiedzialność karna za treść Dokumentów Informacyjnych Podmioty Odpowiedzialne mogą być pociągnięte do odpowiedzialności karnej na podstawie art. 100 ustawy o ofercie publicznej z powodu podania nieprawdziwych lub zatajenia prawdziwych danych, w istotny sposób wpływających na treść informacji umieszczonych w Dokumencie Informacyjnym. 4/5
Popełnienie powyŝszego czynu podlega karze grzywny do 5.000.000 zł albo karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5, albo obu tym karom łącznie. Poszkodowany Inwestor w przypadku podejrzenia dopuszczenia się przez Osoby Odpowiedzialne wyŝej wymienionych przeanalizowanych czynów moŝe złoŝyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do prokuratury. W przypadku stwierdzenia przesłanek odpowiedzialności karnej Podmiotu Odpowiedzialnego, oskarŝyciel publiczny (prokurator) jest obowiązany do wniesienia i popierania oskarŝenia o ten czyn z urzędu, niezaleŝnie od woli pokrzywdzonego Inwestora. Inwestor moŝe jednak stać się aktywnym uczestnikiem postępowania, jeŝeli, do momentu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej, złoŝy oświadczenie o przystąpieniu do oskarŝenia w charakterze oskarŝyciela posiłkowego. Natomiast w przypadku wydania przez prokuratora postanowienia o umorzeniu śledztwa/dochodzenia, poszkodowanemu Inwestorowi przysługuje prawo złoŝenia zaŝalenia w terminie 7 dni do sądu właściwego do rozpoznania sprawy (art. 465 2 kodeksu postępowania karnego). W przypadku, gdy poszkodowany inwestor podjął działania przeciwko Podmiotom Odpowiedzialnym zarówno na drodze cywilnej, jak i karnej, powinien liczyć się z moŝliwością zawieszenia postępowania cywilnego do czasu uzyskania prawomocnego wyroku sądu karnego. 5/5