1. U kogo nie można wykonać badania? Jakie są bezwzględne przeciwwskazania do badania MR (u kogo nie można wykonać badania). Bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonywania badania rezonansu magnetycznego są wszczepione u pacjenta urządzenia elektryczne i elektroniczne, takie jak: Rozrusznik serca Pompa insulinowa Wszczepiony aparat słuchowy Neurostymulatory Klipsy metalowe wewnątrzczaszkowe Metaliczne ciało w oku Jakie są względne przeciwwskazania do badania MR. Metalowe endoprotezy, szwy i ciała obce są względnym przeciwwskazaniem do badania MR pod warunkiem, że znajdują się w innej lokalizacji niż badany obszar. Względnym przeciwwskazaniem do wykonania badania jest pierwszy trymestr ciąży. W przypadku stwierdzenia przeciwwskazań względnych o wykonaniu badania decyduje lekarz kierujący na badanie lub radiolog wykonujący badanie. W przypadku wątpliwości prosimy o kontakt telefoniczny z lekarzem radiologiem poprzez rejestrację. Przed przystąpieniem do badania pacjent wypełnia ankietę Ankieta dla pacjenta skierowanego na badanie do pracowni rezonansu magnetycznego na podstawie której, pracownik SCANLAB Sp. z o.o. ocenia, czy pacjent może być dopuszczony do badania MR. 2. W jaki sposób ustalić termin badania? Termin badania można ustalić telefonicznie pod numerami: 42 663 84 66 lub 42 663 74 04 w godzinach 8:00-20:00. Podczas rejestracji zostaniecie Państwo poproszeni o następujące informacje: Imię, nazwisko, PESEL, telefon kontaktowy, Kto i gdzie wystawił skierowanie na badanie, Jaki to rodzaj badania, Skan skierowania (w przypadku badań refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia). Równocześnie, w czasie rejestracji, zostaniecie Państwo poinformowani o konieczności dostarczenia w dniu badania: Oryginału skierowania, Dokumentu potwierdzającego ubezpieczenie, Wyników badań dodatkowych, Dokumentacji poprzednich badań obrazowych, Wyniku poziomu stężenia kreatyniny w surowicy (w przypadku konieczności podania środka kontrastowego). 1 / 5
3. Jak działa Rezonans Magnetyczny? Rezonans Magnetyczny wykorzystuje pole magnetyczne o dużym natężeniu wytwarzane przez nadprzewodzący elektromagnes. Po umieszczeniu w magnesie wysyłane są w kierunku pacjenta fale radiowe oddziaływujące z jądrami wodorów (protonami). Protony umieszczone w silnym polu magnetycznym ulegają namagnesowaniu, następnie pochłaniając impulsy fal elektromagnetycznych o częstotliwości radiowej zmieniają parametry magnetyzacji. Po zakończeniu wysyłania fali radiowej protony powracają do stanu pierwotnego same stając się w tym czasie źródłem sygnału radiowego. Sygnał ten, różniący się natężeniem w zależności od rodzaju tkanki, jest przetwarzany przez system komputerowy i przekształcany w obraz medyczny. 4. Jak przygotować się do badania? Przygotowanie się do badania nie wymaga żadnych specjalnych zabiegów. Prosimy jedynie o zastosowanie się do poniższych zaleceń: Prosimy nie pić kawy bezpośrednio przed badaniem, Prosimy nie stosować przed badaniem makijażu, Prosimy opróżnić przed badaniem pęcherz moczowy, Nie trzeba być na czczo, zaleca się jednak by pozostać 2 godziny bez posiłku przed planowanym badaniem. W przypadku planowych badań rezonansem magnetycznym, wykonywanych z podaniem środka kontrastowego zaleca się dostarczyć aktualny (do 7 dni) wynik kreatyniny. W przypadku braku aktualnego wyniku poziom kreatyniny musi zostać oznaczony na miejscu w placówce, bezpośrednio przed badaniem. 5. Jak przebiega badanie? Przed wejściem do pomieszczenia aparatu MR zostaniecie Państwo poproszeni o pozostawienie wszelkich metalowych przedmiotów oraz urządzeń elektronicznych w szatni lub pod opieką osoby towarzyszącej. Należy pamiętać o usunięciu z włosów wszelkich metalowych przedmiotów w tym: wsuwek do włosów, klipsów czy metalowych spinek. Panie proszone są o niestosowanie silnego makijażu, ponieważ substancje zawarte w kosmetykach mogą powodować artefakty i obniżać, jakość badania. Część badań wymaga dożylnego podania kontrastu. Decyzje o podaniu środka kontrastowego podejmuje lekarz kierujący na badanie lub (na miejscu w pracowni) lekarz radiolog. W takim wypadku pielęgniarka przed badaniem, założy wenflon do jednej z żył przedramienia. Następnie pacjent wprowadzany jest do pomieszczenia z aparatem i układany na specjalnym łóżku. W trakcie układania zapalane jest laserowe światło ułożenia. W celu uniknięcia uszkodzenia wzroku pacjent powinien mieć zamknięte oczy. Po ułożeniu umieszcza się nad badana okolicą cewkę pozwalającą na dokładniejszy odbiór sygnału wysyłanego z głębi ciała pacjenta, dlatego doskonałej, jakości obrazy można uzyskać tylko przy ich zastosowaniu. W czasie skanowania gradienty wytwarzają hałas, którego poziom może w cylindrze przekraczać 99dBA. W celu zapobiegnięcia uszkodzenia słuchu wymagane jest stosowanie środków ochrony słuchu. Ochronniki słuchu dostępne są u pracownika SCANLAB Sp. z o.o. 2 / 5
6. W jakim celu podawany jest środek kontrastowy? Istota i cel procedury Środek kontrastowy jest stosowany w badaniach metodą rezonansu magnetycznego, w celu poprawy widoczności (w porównaniu do badań MRI bez zastosowania środka kontrastowego) zmian patologicznych badanej okolicy anatomicznej. Normalne następstwa procedury Środek kontrastowy jest podawany, jeśli lekarz radiolog obecny przy badaniu stwierdzi konieczność poszerzenia diagnostyki. Roztwór jest podawany dożylnie przez pielęgniarkę. Produkt naciągany jest do strzykawki bezpośrednio przed zastosowaniem. Niewykorzystana ilość kontrastu jest wyrzucana. Dawkowanie jest ściśle określone w charakterystykach produktów leczniczych. W ciągu 15 minut od podania środka kontrastowego pacjenci powinni pozostać pod szczególną kontrolą lekarską, gdyż większość ewentualnych poważnych działań niepożądanych występuje w tym czasie. Przez godzinę pacjent powinien pozostać pod obserwacją personelu medycznego. Środek kontrastowy jest usuwany z organizmu w ciągu 24 godzin. Pacjent w tym czasie powinien przyjmować więcej płynów. Produkt nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługę urządzeń mechanicznych. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów u których stwierdzono: nadwrażliwość na którykolwiek ze składników stosowanych środków kontrastowych niewydolność nerek napady drgawkowe W przypadku kobiet będących w ciąży należy podać środek kontrastowy tylko, jeśli w opinii lekarza korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. Dla kobiet karmiących piersią zaleca się przerwać karmienie przed podaniem środka kontrastowego i wznowić je dopiero po upływie co najmniej 24 godzin od momentu wykonania rezonansu magnetycznego. Badania dotyczące interakcji z innymi produktami leczniczymi nie zostały przeprowadzone. Jednak nie donoszono o interakcjach z lekami w czasie badań klinicznych. 3 / 5
Działania niepożądane Działania niepożądane/ częstość występowania Zakażenia i zarażenia pasożytnicze Zaburzenia układu nerwowego Zaburzenia oka Zaburzenia ucha i błędnika Zaburzenia serca Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia Często (> 1/100 do < 1/10) Ból głowy Niezbyt często (>1/1000 do <1/100) Zapalnie nosa i gardła Parastezje nieprawidłowe wrażenia czuciowe, zawroty głowy, nieprawidłowe wrażeni a węchowe, omdlenia Tachykardia, migotanie przedsionków, blok przedsionkowo-komorowy, dodatkowe skurcze komorowe, bradykaria zatokowa Katar Zaburzenia żołądka i jelita Nudności Suchość w ustach, nieprzyjemne wrażenie smakowe, biegunka, wymioty, niestrawność, ślinotok, ból brzucha Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej Zaburzenia mięśniowoszkieletowe i tkanki łącznej Zaburzenia nerek i dróg moczowych Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania Badania Diagnostyczne Reakcja w miejscu wstrzyknięcia, uczucie gorąca Świąd, wysypka, obrzęk twarzy, pokrzywka, pocenie się Bóle pleców, bóle mięśni Osłabienie gorączka, dreszcze, ból w klatce piersiowej, ból w miejscu wstrzyknięcia Nieprawidłowe wyniki badań laboratoryjnych, nieprawidłowe zapisy EKG, wydłużony odcinek QT Rzadko (>1/10000 do <1/1000 Przeczulica, drżenie, nadciśnienie śródczaszkowe, hemiplegia Zapalenie spojówek Szum w uszach Niemiarowość, niedokrwienie mięśnia sercowego, wydłużenie odcinka PR Zaparcia, nietrzymanie kału, martwicze zapalenie trzustki Nietrzymanie moczu, parcie na mocz Zapalenie w miejscu wstrzyknięcia 4 / 5
Działania niepożądane/ częstość występowania Zaburzenia naczyniowe Zaburzenia psychiczne Często (> 1/100 do < 1/10) Niezbyt często (>1/1000 do <1/100) Nadciśnienie, niedociśnienie Rzadko (>1/10000 do <1/1000 Lęk Ponadto, działaniem niepożądanym jest choroba o nazwie Nerkowe włóknienie układowe (ang. NSF - Nephrogenic Systemic Fibrosis), charakteryzująca się postępującym włóknieniem skóry i narządów wewnętrznych: wątroby, serca, płuc, przepony i mięśni. Powiązanie NSF u chorych z przewlekłą chorobą nerek z zastosowaniem gadolinowych środków kontrastowych opisano po raz pierwszy w 2006 roku. Ponieważ większość opisanych do tej pory potwierdzonych przypadków NSF wystąpiła po badaniach z zastosowaniem preparatów z grupy środków kontrastowych o liniowej budowie cząsteczki, uważa się, że jednym z czynników sprawczych tego schorzenia może być uwalnianie gadolinu z takich cząsteczek i odkładanie się tego pierwiastka w tkankach. W przypadku grupy środków kontrastowych o pierścieniowej budowie cząsteczki in vivo istnieje znacznie mniejsze prawdopodobieństwo uwalniania gadolinu. Ryzyko wystąpienia NSF wzrasta proporcjonalnie do stopnia uszkodzenia nerek (niezależnie od przyczyny) i wielkości dawki gadolinu. Do innych czynników ryzyka wystąpienia NSF zalicza się: Zaburzenia krzepnięcia i zakrzepica żył głębokich, Wielkość dawki gadolinowego środka kontrastowego i częstość podania, Niedawno przebyte zabiegi operacyjne (szczególnie naczyniowe), Stosowanie dużych dawek erytropoetyny, Podwyższone stężenie żelaza w surowicy, Stan zapalny, Wtórna nadczynność przytarczyc, Niedoczynność tarczycy, Obecność przeciwciał antykardiolipinowych. Środki kontrastowe do badań MR nie wchodzą w interakcje z innymi lekami i w większości przypadków są szybko wydalane przez nerki w postaci niezmienionej. 7. Jak odebrać wynik badania? Wynik badania (opis) wydawany jest do 3 dni roboczych. Wraz z opisem badania pacjent otrzymuje: Płytę CD z nagranym badaniem (po wykonaniu badania), Wyniki badań dodatkowych (jeżeli były dostarczone przez pacjenta), Dokumentację poprzednich badań obrazowych (jeżeli były dostarczone przez pacjenta). KONIEC ULOTKI 5 / 5