Leasing pwc.pl/ifrs u leasingobiorcy ujawnienia wymagane przez MSSF 16 Studium przypadku [Fragment publikacji] Czerwiec 2019 r. pwc.pl/ifrs
1. Informacje o spółce i jej poprzednie ujawnienia dotyczące leasingu Tomasz Konieczny Partner PwC Rynki kapitałowe i doradcze usługi księgowe W styczniu 2016 r. Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) opublikowała standard MSSF 16 Leasing, rozpoczynając tym samym nową erę rachunkowości leasingu, przynajmniej dla leasingobiorców. Podczas gdy na podstawie poprzednich wytycznych MSR 17 Leasing, leasingobiorca musiał wprowadzić rozróżnienie pomiędzy leasingiem finansowym (w bilansie) a leasingiem operacyjnym (poza bilansem), nowy model wymaga, aby leasingobiorca ujmował prawie wszystkie umowy leasingowe w bilansie. Jedyne opcjonalne zwolnienia dotyczą pewnych przypadków leasingu krótkoterminowego i leasingu niskocennych aktywów. Dla leasingobiorców, którzy zawarli umowy zakwalifikowane jako leasing operacyjny na podstawie MSR 17, może to mieć znaczący wpływ na sprawozdania finansowe. MSSF 16 Leasing obowiązuje od 1 stycznia 2019 r. Nowy standard zastępuje MSR 17 Leasing, KIMSF 4 Ustalenie, czy umowa zawiera leasing, SKI-27 Ocena istoty transakcji wykorzystujących formę leasingu i SKI-15 Leasing operacyjny specjalne oferty promocyjne. Niniejsza publikacja opisująca studium przypadku w zamyśle ma koncentrować się na aspekcie ujawnień wynikających z nowego standardu z punktu widzenia leasingobiorcy. Z punktu widzenia leasingodawcy zaprezentowano tylko subleasing, który jest transakcją o charakterze incydentalnym dla naszej spółki, celem wskazania, że nowy model leasingu dla leasingobiorcy może mieć wpływ także na ujęcie subleasingu, niemniej jednak niniejsza publikacja nie jest przeznaczona dla leasingodawców. Celowo wybraliśmy firmę ze stosunkowo prostym modelem biznesowym producenta mebli i wyposażenia sprzedawanych za pośrednictwem własnego kanału sprzedaży detalicznej. Przedstawiliśmy podstawowe informacje na temat spółki oraz ujawnienia MSR 17, a następnie zaprezentowaliśmy fragmenty sprawozdania finansowego za 2019 r., które uwzględniają wymogi MSSF 16. Jest to przykład wpływu zastosowania MSSF 16 i przykład ujawnień dlatego opracowania nie należy traktować jako wyczerpujące źródło wiedzy na temat MSSF 16 czy wymogów dotyczących ujawnień. Mamy nadzieję, że niniejsze studium przypadku okaże się dla Państwa przydatne i pomoże lepiej zrozumieć różnicę pomiędzy dotychczasowymi i nowymi wymogami w zakresie ujawnień. Leasing u leasingobiorcy ujawnienia wymagane przez MSSF16 studium przypadku 2
1. Informacje o spółce i jej poprzednie ujawnienia dotyczące leasingu Komentarz Marta Madejska Dyrektor Na kolejnych stronach prezentujemy podstawowe informacje na temat spółki oraz ujawnienia ze sprawozdania finansowego za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2018 r. na podstawie MSR 17. W ostatniej części tego rozdziału podsumowujemy wpływ zastosowania MSSF 16. Różnice pomiędzy MSR 17 a MSSF 16 zidentyfikowane przez spółkę nie stanowią kompletnej listy różnic pomiędzy tymi standardami, która byłaby uniwersalna dla każdej jednostki. Inne jednostki mogą zidentyfikować inne korekty wynikające z przyjęcia MSSF16.
1. Informacje o spółce i jej poprzednie ujawnienia dotyczące leasingu Informacje o spółce Spółka to producent mebli w Polsce. Produkty sprzedawane są w 25 własnych sklepach w ważniejszych miastach europejskich. Wszystkie sklepy znajdują się w budynkach będących przedmiotem leasingu. Zakład produkcyjny należący do spółki, znajduje się na działce dzierżawionej na podstawie umowy leasingowej. Spółka wzięła także w leasing flotę samochodów dostawczych do przewożenia wyrobów z fabryki do centralnego magazynu i sklepów. Spółka ma kilka umów subleasingu, które są transakcjami o charakterze incydentalnym dla tej spółki. Spółka sporządza swoje sprawozdanie finansowe zgodnie z MSSF przyjętymi do stosowania w UE. Wszystkie umowy leasingu, w których jednostka jest leasingobiorcą, zaklasyfikowano na podstawie MSR 17 jako leasing operacyjny. Fragmenty sprawozdania finansowego związane z umowami leasingu przedstawione zostały poniżej. Pominięto dane porównawcze. Do celów sprawozdawczości finansowej spółka przyjmuje, że całkowita zmiana kapitału własnego/zysku netto wynosząca 150 tys. PLN miałaby istotne znaczenie dla inwestorów i dlatego stwierdziła, że ustalone dla poszczególnych pozycji bilansowych korekty przekraczające 15 tys. PLN (tj. 10% ogólnego poziomu istotności) ujmowane są w sprawozdaniu finansowym. Ujawnienia dotyczące leasingu w sprawozdaniu finansowym spółki za rok obrotowy zakończony 31.12.2018 r. Nota 10. Leasing operacyjny (fragment ze sprawozdania finansowego) Polityka rachunkowości Leasing, w przypadku którego znacząco wszystkie ryzyka i korzyści wynikające z posiadania przedmiotu leasingu nie są przenoszone na leasingobiorcę, uznaje się za leasing operacyjny. Spółka jest leasingobiorcą w umowach zaklasyfikowanych jako leasing operacyjny. Opłaty leasingowe z tytułu leasingu operacyjnego (po uwzględnieniu wszystkich specjalnych ofert promocyjnych otrzymanych od leasingodawcy) są ujmowane jako koszt w wyniku finansowym metodą liniową przez okres leasingu. Warunkowe opłaty leasingowe są ujmowane jako koszt w okresach, w których są ponoszone. Spółka jest subleasingodawcą pewnych aktywów, które przyjęła do używania jako leasingobiorca na podstawie umowy leasingu operacyjnego od leasingodawcy głównego. Te subleasingi są klasyfikowane jako leasing operacyjny. Przychody z tytułu subleasingu wykazuje się liniowo przez okres leasingu. Spółka nie ma żadnych umów leasingowych, które byłyby zaklasyfikowane jako leasing finansowy. Umowy leasingu, w przypadku których spółka jest leasingobiorcą Spółka wykorzystuje następujące aktywa w oparciu o umowy leasingu operacyjnego: lokale, w których prowadzone są sklepy sprzedaży detalicznej, budynek biurowy, grunt, samochody dostawcze i pozostały drobny sprzęt (np. komputery, telefony komórkowe). Umowy te mają różny okres obowiązywania, warunki dotyczące wypowiedzenia i przedłużenia. Główne warunki leasingu są następujące: W przypadku sklepów sprzedaży detalicznej okres leasingu trwa od 5 do 8 lat bez możliwości wypowiedzenia. Umowy przewidują opcję przedłużenia umowy leasingu. Opłaty leasingowe to stałe kwoty powiększone o procent od sprzedaży przekraczający określony w umowie poziom. Umowa leasingu gruntu zawarta jest na 99 lat z 3-miesięcznym okresem wypowiedzenia. Wszystkie opłaty są zmienne w oparciu o wartość godziwą gruntu będącego przedmiotem leasingu. Budynek biurowy jest leasingowany przez 10 lat bez możliwości wypowiedzenia, ale z opcją przedłużenia. Opłaty leasingowe są stałe i korygowane o inflację. Samochody dostawcze są przedmiotem leasingu przez okres 1 roku z możliwością jego przedłużenia. Drobny sprzęt (np. komputery, telefony komórkowe) jest przedmiotem leasingu na czas określony wynoszący dwa lata z możliwością wykupu po wartości godziwej. Leasing u leasingobiorcy ujawnienia wymagane przez MSSF 16 studium przypadku 4
1. Informacje o spółce i jej poprzednie ujawnienia dotyczące leasingu Spółka oddaje w subleasing niektóre z tych aktywów na podstawie umowy o leasing operacyjny na rzecz strony powiązanej. W poniższej tabeli znajdują się minimalne opłaty leasingowe w odniesieniu do leasingu operacyjnego bez możliwości wypowiedzenia, w przypadku którym spółka jest leasingobiorcą. (w PLN 000) 31.12.2018 Przyszłe minimalne opłaty leasingowe w odniesieniu do nieodwoływalnych umów leasingu operacyjnego są płatne w następujących przedziałach czasowych: Do 1 roku 3 150 1-5 lat 12 383 Powyżej 5 lat 10 859 Ogółem 26 392 W powyższych zobowiązaniach nie uwzględniono warunkowych płatności leasingowych, które powstają w przypadku przekroczenia przez sklepy określonego poziomu sprzedaży. Warunkowa opłata leasingowa wynosi 1% przychodów ze sprzedaży od nadwyżki przychodów ponad określony w umowie poziom. Cała opłata za leasing gruntu jest wyłączona z minimalnych opłat leasingowych wykazanych powyżej, ponieważ wszystkie płatności są warunkowymi opłatami leasingowymi opartymi o wartość godziwą gruntu. Roczna opłata za ostatni rok finansowy wynosi 70 tys. PLN. Poniższa tabela prezentuje koszty leasingu operacyjnego ujęte w wyniku finansowym za okres 12 miesięcy zakończony 31.12.2018 r. (w PLN 000) Koszty sprzedaży Koszty administracyjne 2018 Ogółem Koszt z tytułu leasingu operacyjnego: Minimalne opłaty leasingowe 3 014 260 3 274 Warunkowa opłata leasingowa 191-191 Całkowity koszt leasingu operacyjnego 3 205 260 3 465 Następujące pozycje wynikające z umów leasingu operacyjnego są ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej: (w PLN 000) 31.12.2018 Inne aktywa Przedpłacone czynsze w leasingu operacyjnym (leasing lokali sklepowych) 510 Inne zobowiązania Zarachowane opłaty za okresy bezczynszowe w umowach leasingu operacyjnego (leasing budynku biurowego) 20 Żadna z umów leasingowych nie została uznana za umowę rodzącą obciążenia. Umowy leasingu, w przypadku którego spółka jest leasingodawcą Działalność spółki jako leasingodawcy jest marginalna. Aktualnie spółka oddaje powiązanej stronie w leasing część swojej przestrzeni biurowej i niektóre swoje komputery. Dochód z tych umów leasingowych wynosi 40 tys. PLN (2017 r.: 39 tys. PLN). Przyszłe minimalne opłaty leasingowe w odniesieniu do leasingu operacyjnego bez możliwości wypowiedzenia są następujące: (w PLN 000) 31.12.2018 Przyszłe minimalne płatności leasingowe w odniesieniu do nieodwołalnych umów subleasingu operacyjnego są płatne w następujących przedziałach czasowych: Do 1 roku 47 1-5 lat 164 Powyżej 5 lat 126 Ogółem 331 Żadna z umów leasingowych nie została uznana za umowę rodzącą obciążenia. Leasing u leasingobiorcy ujawnienia wymagane przez MSSF16 studium przypadku 5
1. Informacje o spółce i jej poprzednie ujawnienia dotyczące leasingu Jeżeli zainteresowała Cię ta publikacja i chciałbyś dowiedzieć się: w jaki sposób spółka przeprowadziła dalszą analizę i ustaliła wartość aktywa z tytułu prawa do użytkowania oraz zobowiązanie z tyt. leasingu na dzień pierwszego zastosowania MSSF 16 tj. 1 stycznia 2019 r.; które z praktycznych uproszczeń spółka zastosowała; jak spółka przygotowała uzgodnienie zobowiązań z tytułu leasingu operacyjnego ujawnionych w sprawozdaniu finansowym na dzień 31 grudnia 2018 r. gdy stosowała MSR 17 do zobowiązań leasingowych ujętych na dzień 1 stycznia 2019 r. wg MSSF 16; jak przygotować informację (do zawarcia w sprawozdaniu finansowym za rok zakończony 31 grudnia 2019 r). o wpływie MSSF 16 zgodnie z wymogami MSR 8 oraz wytycznymi ESMA; jak przygotować wybrane ujawnienia, które będą standardowymi ujawnieniami wymaganymi przez MSSF 16 w każdym okresie sprawozdawczym; jak nowy standard wpłynie na alternatywne mierniki pomiaru wyniku zastosowane przez Zarząd, skontaktuj się z nami pełną broszurę przekażemy Ci bezpłatnie drogą elektroniczną. Dane kontraktowe: Paweł Wesołowski Partner pawel.wesolowski@pwc.com tel. +48 502 18 42 77 Radomił Maślak Dyrektor w Dziale Rynków Kapitałowych i Doradztwa Księgowego radomil.maslak@pwc.com tel. +48 502 18 42 23 Jeżeli chciałbyś zapisać się na szkolenie (warsztat), na którym omówione jest to studium przypadku krok po kroku (lub zorganizować taki warsztat w swojej firmie), skontaktuj się z: Katarzyna Gospodarczyk Starszy Menedżer Ekspert MSSF9 i Trener Akademii PwC katarzyna.gospodarczyk@pwc.com tel. +48 502 18 40 29 Dorota Lach-Wawryszuk Koordynator do spraw szkoleń dorota.lach@pwc.com tel. +48 519 50 43 40 Leasing u leasingobiorcy ujawnienia wymagane przez MSSF16 studium przypadku 4
Narzędzia PwC MSSF 16 - mylease Manager Aplikacja zarządzająca umowami leasingowymi oraz obliczająca zobowiązania leasingowe, aktywa z tytułu prawa do użytkowania, odsetki i amortyzację zgodnie z nowym standardem. mylease Manager w 5 łatwych krokach: 1 2 3 4 5 Łatwa rejestracja umów ręcznie lub poprzez import z MS Excel (z opcją dołączania dokumentów źródłowych jako PDF lub inne pliki) Łatwy w obsłudze interfejs umożliwiający modyfikację wprowadzonych danych w okresach obowiązywania umów. Istnieje także możliwość śledzenia i raportowania modyfikacji umów. Potwierdzanie wprowadzonych danych przez system Automatyczne obliczanie zobowiązań i wartości poszczególnych składników aktywów z tytułu prawa do użytkowania, odsetek i amortyzacji Łatwa w obsłudze sprawozdawczość, gotowa do zastosowania w sprawozdaniach finansowych Zalety wdrożenia mylease Manager Szybkie wdrożenie: wdrożenie mylease Manager zajmuje jedynie jeden miesiąc Łatwość użytkowania: łatwy w obsłudze interfejs ułatwia wprowadzanie danych i przyspiesza modyfikacje Wielojęzyczny: aplikacja dostępna w języku polskim i angielskim Bezbłędny: potwierdzanie danych minimalizuje ryzyko błędów Oszczędność czasu i zasobów: aplikacja automatycznie oblicza zobowiązania i wartości poszczególnych składników aktywów z tytułu prawa do użytkowania, odsetek i amortyzacji Elastyczność: jednoczesny dostęp dla wielu użytkowników Pełne bezpieczeństwo danych: system kontroli dostępu użytkowników Pełna zgodność z MSSF 16: wdrożeniem zajmuje się zespół składający się z ekspertów ds. rachunkowości, audytu i IT Leasing u leasingobiorcy ujawnienia wymagane przez MSSF 16 studium przypadku 5
Narzędzia PwC Ustalenie stóp dyskontowych Zapewniamy wszechstronną pomoc w szacowaniu stóp dyskontowych z wykorzystaniem naszej wiedzy eksperckiej i dostępu do źródeł danych rynkowych Metodologia i modele Parametry i założenia Model obliczeniowy Wyniki obliczeń Nasze usługi obejmują: 1. Wsparcie w szacowaniu stóp dyskontowych do celów wdrożenia projektu lub testu na utratę wartości. W ramach projektu określamy metodologie, omawiamy założenia i główne parametry obliczeniowe. Oceniamy stopy na podstawie danych rynkowych i wewnętrznych danych firmy z wykorzystaniem modeli obliczeniowych określonych we współpracy z klientem, a następnie podsumowujemy wyniki obliczeń w raporcie. Zapewnimy informacje na temat składników danej stopy dyskontowej. 2. Stała współpraca w zakresie aktualizacji stóp dyskontowych dla kolejnych dat bilansowych. Współpraca w kolejnych latach opiera się na aktualizacji szacunków z uwzględnieniem zmian danych rynkowych i działalności klienta. Klient otrzymuje dane niezbędne do sprawozdawczości finansowej w konkretnych datach bilansowych w uzgodnionych okresach. 3. Warsztaty z zakresu metodologii szacowania stóp dyskontowych. Warsztaty metodologiczne pomagają klientom w zrozumieniu zasad i metod szacowania stóp dyskontowanych w celu umożliwienia im przeprowadzenia niezależnych obliczeń. Wartości szacunkowe do celów konkretnego standardu Aktualizacje obliczeń w kolejnych okresach Ograniczenie ryzyka błędu obliczeniowego Zaawansowani eksperci Oszczędność czasu Dostęp do globalnych zasobów wiedzy Możliwość przeprowadzania obliczeń w konkretnym terminie Leasing u leasingobiorcy ujawnienia wymagane przez MSSF 16 studium przypadku 6
Od autora Tomasz Konieczny Partner tomasz.konieczny@pwc.com To nasza trzecia publikacja z serii dotyczącej ujawnień wynikających z nowych standardów. Przygotowanie wymownych, całościowych i kompletnych ujawnień to wyzwanie, dlatego prezentujemy publikację, która ma na celu pomóc w przygotowaniu pierwszych ujawnień wymaganych przez MSSF 16. Mamy nadzieję, że publikacja ta okaże się pomocna. Poprzednie publikacje wydane w 2018 r. omawiają ujawnienia wymagane przez MSSF 9 Instrumenty finansowe i MSSF 15 Przychody z umów z klientami. Obie publikacje dostępne są na stronie www.pwc.pl. Niektóre inne publikacje lub zasoby PwC wskazane poniżej mogą również okazać się pomocne. Publikacje i zasoby PwC dotyczące MSSF, które mogą być przydatne przy przygotowywaniu sprawozdań finansowych za rok 2019 MSSF Przykładowe skonsolidowane sprawozdanie finansowe Lista kontrolna ujawnień MSSF Inform zasób internetowy Autorytatywna literatura dotycząca MSSF i wytyczne PwC MSSF 9, Instrumenty finansowe. Zrozumienie podstaw. Przychody z umów z klientami ujawnienia wymagane przez MSSF 15 Standard nie tylko bankowy odkryj tajniki MSSF 9 dla firm sektora niefinansowego Nasz zespół zajmujący się wdrożeniem MSSF 16 Doradztwo księgowe Paweł Wesołowski Partner pawel.wesolowski@pwc.com tel. +48 502 18 42 77 Doradztwo księgowe Radomił Maślak Dyrektor radomil.maslak@pwc.com tel +48 502 18 42 23 Warsztaty otwarte i warsztatowe Katarzyna Gospodarczyk Starszy menedżer katarzyna.gospodarczyk@pwc.com tel. +48 502 18 40 29 Warsztaty otwarte i warsztatowe Dorota Lach-Wawryszuk Koordynator ds. szkoleń dorota.lach@pwc.com tel. +48 519 50 43 40
2019 PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. k (wcześniej PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o.), ul. Polna 11, 00-633 Warszawa, Polska, nr tel.: +48 (22) 746 4000, F:+48 (22) 742 4040, www.pwc.pl PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. k (poprzednio PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o.) widnieje w Krajowym Rejestrze Sądowym prowadzonym przez Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy pod numerem KRS 0000750050, NIP 526-021-02-28. Siedziba firmy znajduje się w Warszawie przy ul. Polnej 11. Niniejsza treść służy jedynie ogólnym celom informacyjnym. Nie powinna być wykorzystywana w zastępstwie konsultacji profesjonalnych doradców. W PwC naszym celem jest budowanie zaufania w społeczeństwie i rozwiązywanie ważnych problemów. PwC to sieć firm w 158 krajach zatrudniających ponad 236 000, którym zależy na świadczeniu usług w zakresie assurance, doradztwa i podatków na wysokim poziomie. Więcej informacji na temat naszej działalności i ważnych dla nas kwestii znajduje się na stronie www.pwc.pl.