Rozkład materiału a wymagania podstawy programowej dla I klasy czteroletniego liceum i pięcioletniego technikum. Zakres rozszerzony ZBIORY TEMAT LICZBA GODZIN LEKCYJNYCH WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Z PODSTAWY PROGRAMOWEJ Z 0.01.2018 r. Zbiory i działania na zbiorach 2 Treści nieujęte w podstawie programowej. Przedziały liczbowe 2 6) posługuje się pojęciem przedziału liczbowego, zaznacza przedziały na osi liczbowej. UWAGI Realizacja tych treści ułatwi uczniom przyswojenie innych treści ujętych w podstawie programowej. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE Zapisywanie i przekształcanie wyrażeń algebraicznych 2 II. Wyrażenia algebraiczne. Zakres podstawowy 2) dodaje, odejmuje i mnoży wielomiany jednej i wielu zmiennych. Treści ujęte w podstawie programowej dla szkoły podstawowej klasy VII VIII III. Tworzenie wyrażeń algebraicznych z jedną i z wieloma zmiennymi ) Zapisuje zależności przedstawione w zadaniach w postaci wyrażeń algebraicznych jednej lub kilku zmiennych. Do działań na wyrażeniach algebraicznych wrócimy w dziale Wielomiany i wyrażenia wymierne w klasie. IV. Przekształcanie wyrażeń algebraicznych. Sumy algebraiczne i działania na nich.
Wyłączanie wspólnego czynnika przed nawias Wzory skróconego mnożenia Przekształcanie wzorów 2 1) porządkuje jednomiany i dodaje jednomiany podobne (tzn. różniące się jedynie współczynnikiem liczbowym); 2) dodaje i odejmuje sumy algebraiczne, dokonując przy tym redukcji wyrazów podobnych; ) mnoży sumy algebraiczne przez jednomian i dodaje wyrażenia powstałe z mnożenia sum algebraicznych przez jednomiany; 4) mnoży dwumian przez dwumian, dokonując redukcji wyrazów podobnych. II. Wyrażenia algebraiczne. Zakres podstawowy. ) wyłącza poza nawias jednomian z sumy algebraicznej; 4) rozkłada wielomiany na czynniki ( ) metodą grupowania wyrazów, w przypadkach nie trudniejszych niż rozkład wielomianu W(x) = 2x x 2 + 4x 2. II. Wyrażenia algebraiczne. Zakres podstawowy. 1) stosuje wzory skróconego mnożenia na: (a + b) 2 ; (a b) 2 ; a 2 b 2 ; (a + b) ; (a b) a b ; a n b n. II. Wyrażenia algebraiczne. Zakres rozszerzony. ) korzysta ze wzorów na: a + b ; (a + b) n i (a b) n. Twierdzenia, dowody. Zakres rozszerzony. 2) Wzór dwumianowy Newtona. Wzory skróconego mnożenia na a n ± b n ( ). Treści ujęte w podstawie programowej dla szkoły podstawowej klasy VII VIII VI. Równania z jedną niewiadomą. 5) przekształca proste wzory, aby wyznaczyć zadaną wielkość we wzorach geometrycznych (np. pól figur) i fizycznych (np. dotyczących prędkości, drogi i czasu). Do metody grupowania wyrazów i rozkładu wyrażenia algebraicznego na czynniki wrócimy w dziale Wielomiany i wyrażenia wymierne w klasie.
Twierdzenia. Dowodzenie twierdzeń 5 2) przeprowadza proste dowody dotyczące podzielności liczb całkowitych i reszt z dzielenia, nie trudniejsze niż: a) dowód podzielności przez 24 iloczynu czterech kolejnych liczb naturalnych; b) dowód własności: jeśli liczba przy dzieleniu przez 5 daje resztę, to jej trzecia potęga przy dzieleniu przez 5 daje resztę 2. Twierdzenia, dowody. Zakres podstawowy. 1) Istnienie nieskończenie wielu liczb pierwszych. POTĘGI I PIERWIASTKI Potęgi o wykładnikach całkowitych 2 1) wykonuje działania (dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie, potęgowanie, pierwiastkowanie, logarytmowanie) w zbiorze liczb rzeczywistych; 4) stosuje związek pierwiastkowania z potęgowaniem oraz prawa działań na potęgach i pierwiastkach; 5) stosuje własności monotoniczności potęgowania, w szczególności własności: jeśli x < y oraz a > 1, to x y a a, zaś gdy x < y i 0 < a < 1, to a x > a Y ; 8) wykorzystuje własności potęgowania i pierwiastkowania w sytuacjach praktycznych, w tym do obliczania procentów składanych, zysków z lokat i kosztów kredytów. Twierdzenia, dowody. Zakres podstawowy. 4) Podstawowe własności potęg (o wykładnikach całkowitych wymiernych) i logarytmów. Pierwiastki 2 Zastosowanie własności
1) wykonuje działania (dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie, potęgowanie, pierwiastkowanie, logarytmowanie) w zbiorze liczb rzeczywistych; ) stosuje własności pierwiastków dowolnego stopnia, w tym pierwiastków stopnia nieparzystego z liczb ujemnych; 4) stosuje związek pierwiastkowania z potęgowaniem oraz prawa działań na potęgach i pierwiastkach. pierwiastkowania w sytuacjach praktycznych będzie realizowane w dziale Figury na płaszczyźnie w klasie 2. Twierdzenia, dowody. Zakres podstawowy 2) Niewymierność liczby 2 ( ). Potęgi o wykładnikach wymiernych 2 1) wykonuje działania (dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie, potęgowanie, pierwiastkowanie, logarytmowanie) w zbiorze liczb rzeczywistych; 4) stosuje związek pierwiastkowania z potęgowaniem oraz prawa działań na potęgach i pierwiastkach; 5) stosuje własności monotoniczności potęgowania, w szczególności własności: jeśli x < y oraz a > 1, to x y a a, zaś gdy x < y i 0 < a < 1, to a x > a Y. Potęgi o wykładnikach rzeczywistych 2 1) wykonuje działania (dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie, potęgowanie, pierwiastkowanie, logarytmowanie) w zbiorze liczb rzeczywistych; 4) stosuje związek pierwiastkowania z potęgowaniem oraz prawa działań na potęgach i pierwiastkach; 5) stosuje własności monotoniczności potęgowania, w szczególności własności: jeśli x < y oraz a > 1, to x y a a, zaś gdy x < y i 0 < a < 1, to a x > a Y. Funkcje wykładnicze będą realizowane w klasie.
LOGARYTMY Pojęcie logarytmu 2 1) wykonuje działania (dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie, potęgowanie, pierwiastkowanie, logarytmowanie) w zbiorze liczb rzeczywistych; 8) wykorzystuje własności potęgowania i pierwiastkowania w sytuacjach praktycznych, w tym do obliczania procentów składanych, zysków z lokat i kosztów kredytów; 9) stosuje związek logarytmowania z potęgowaniem, posługuje się wzorami na logarytm iloczynu, logarytm ilorazu i logarytm potęgi. W zadaniach z kontekstem praktycznym dotyczących logarytmowania wykorzystujemy jednocześnie własności potęgowania. Funkcje logarytmiczne będą realizowane w klasie. Własności logarytmów Twierdzenia, dowody. Zakres podstawowy 2) Niewymierność liczby log 2 5 ( ). 4) Podstawowe własności potęg (o wykładnikach całkowitych i wymiernych) i logarytmów. I. Liczby rzeczywiste. Zakres rozszerzony. ( ) stosuje wzór na zamianę podstawy logarytmu. RÓWNANIA, NIERÓWNOŚCI, UKŁADY RÓWNAŃ Rozwiązywanie równań III. Równania i nierówności. Zakres podstawowy. 1) przekształca równania i nierówności w sposób równoważny; 2) interpretuje równania i nierówności sprzeczne oraz tożsamościowe.
Wielkości wprost proporcjonalne i odwrotnie proporcjonalne 2 Rozwiązywanie nierówności Treści ujęte w podstawie programowej dla szkoły podstawowej klasy VII VIII VII. Proporcjonalność prosta. 1) podaje przykłady wielkości wprost proporcjonalnych; 2) wyznacza wartość przyjmowaną przez wielkość wprost proporcjonalną w przypadku konkretnej zależności proporcjonalnej na przykład wartość zakupionego towaru w zależności od liczby sztuk towaru, ilość zużytego paliwa w zależności od liczby przejechanych kilometrów, liczby przeczytanych stron książki w zależności od czasu jej czytania. III. Równania i nierówności. Zakres podstawowy. 1) przekształca równania i nierówności w sposób równoważny; 2) interpretuje równania i nierówności sprzeczne oraz tożsamościowe; ) rozwiązuje nierówności liniowe z jedną niewiadomą. Równania i nierówności z wartością bezwzględną 4 7) stosuje interpretację geometryczną i algebraiczną wartości bezwzględnej, rozwiązuje równania i nierówności typu: x + 4 = 5, x 2 <, x + 4. III. Równania i nierówności. Zakres rozszerzony. 4) rozwiązuje równania i nierówności z wartością bezwzględną, o stopniu trudności nie większym niż: 2 x + + x 1 = 1, x + 2 + 2 x < 11. Układy równań IV. Układy równań. Zakres podstawowy. 1) rozwiązuje układy równań liniowych z dwiema niewiadomymi, podaje interpretację geometryczną układów oznaczonych, nieoznaczonych i sprzecznych.
Układy oznaczone, nieoznaczone i sprzeczne IV. Układy równań. Zakres podstawowy. 1) rozwiązuje układy równań liniowych z dwiema niewiadomymi, podaje interpretację geometryczną układów oznaczonych, nieoznaczonych i sprzecznych. Zadania tekstowe 4 IV. Układy równań. Zakres podstawowy. 2) stosuje układy równań do rozwiązywania zadań tekstowych. FUNKCJE Pojęcie funkcji Czytanie wykresów 1) określa funkcje jako jednoznaczne przyporządkowanie za pomocą opisu słownego, tabeli, wykresu, wzoru (także różnymi wzorami na różnych przedziałach); 2) oblicza wartość funkcji zadanej wzorem algebraicznym; ) odczytuje i interpretuje wartości funkcji określonych za pomocą tabel, wykresów, wzorów itp., również w sytuacjach wielokrotnego użycia tego samego źródła informacji lub kilku źródeł jednocześnie. 1) określa funkcje jako jednoznaczne przyporządkowanie za pomocą opisu słownego, tabeli, wykresu, wzoru (także różnymi wzorami na różnych przedziałach); ) odczytuje i interpretuje wartości funkcji określonych za pomocą tabel, wykresów, wzorów itp., również w sytuacjach wielokrotnego użycia tego samego źródła informacji lub kilku źródeł jednocześnie;
4) odczytuje z wykresu funkcji: dziedzinę, zbiór wartości, miejsca zerowe, przedziały monotoniczności, przedziały, w których funkcja przyjmuje wartości większe (nie mniejsze) lub mniejsze (nie większe) od danej liczby, największe i najmniejsze wartości funkcji (o ile istnieją) w danym przedziale domkniętym oraz argumenty, dla których wartości największe i najmniejsze są przez funkcje przyjmowane. Wzory i wykresy funkcji 1) określa funkcje jako jednoznaczne przyporządkowanie za pomocą opisu słownego, tabeli, wykresu, wzoru (także różnymi wzorami na różnych przedziałach); 2) oblicza wartość funkcji zadanej wzorem algebraicznym; ) odczytuje i interpretuje wartości funkcji określonych za pomocą tabel, wykresów, wzorów itp., również w sytuacjach wielokrotnego użycia tego samego źródła informacji lub kilku źródeł jednocześnie, 4) odczytuje z wykresu funkcji dziedzinę, zbiór wartości, miejsca zerowe, przedziały monotoniczności, przedziały, w których funkcja przyjmuje wartości większe (nie mniejsze) lub mniejsze (nie większe) od danej liczby, największe i najmniejsze wartości funkcji (o ile istnieją) w danym przedziale domkniętym oraz argumenty, dla których wartości największe i najmniejsze są przez funkcje przyjmowane. Monotoniczność funkcji 4) odczytuje z wykresu funkcji: dziedzinę, zbiór wartości, miejsca zerowe, przedziały monotoniczności, przedziały, w których funkcja przyjmuje wartości większe (nie mniejsze) lub mniejsze (nie większe) od danej liczby, największe i najmniejsze wartości funkcji (o ile istnieją) w danym
przedziale domkniętym oraz argumenty, dla których wartości największe i najmniejsze są przez funkcje przyjmowane. V. Funkcje. Zakres rozszerzony. ) dowodzi monotoniczności funkcji zadanej wzorem, jak w przykładzie: wykaż, że funkcja f(x) = x 1 jest x+2 monotoniczna w przedziale ( ; 2). Wzór i wykres funkcji liniowej 4 Własności funkcji liniowej 4 1) określa funkcje jako jednoznaczne przyporządkowanie za pomocą opisu słownego, tabeli, wykresu, wzoru (także różnymi wzorami na różnych przedziałach); 2) oblicza wartość funkcji zadanej wzorem algebraicznym; ) odczytuje i interpretuje wartości funkcji określonych za pomocą tabel, wykresów, wzorów itp., również w sytuacjach wielokrotnego użycia tego samego źródła informacji lub kilku źródeł jednocześnie; 5) interpretuje współczynniki występujące we wzorze funkcji liniowej. 5) interpretuje współczynniki występujące we wzorze funkcji liniowej; 6) wyznacza wzór funkcji liniowej na podstawie informacji o jej wykresie lub o jej własnościach; 11) wykorzystuje własności funkcji liniowej i kwadratowej do interpretacji zagadnień geometrycznych, fizycznych itp., także osadzonych w kontekście praktycznym.
Treści ujęte w podstawie programowej dla szkoły podstawowej klasy VII VIII Proporcjonalność prosta i odwrotna 2 VII. Proporcjonalność prosta. 1) podaje przykłady wielkości wprost proporcjonalnych; 2) wyznacza wartość przyjmowaną przez wielkość wprost proporcjonalną w przypadku konkretnej zależności proporcjonalnej, na przykład wartość zakupionego towaru w zależności od liczby sztuk towaru, ilość zużytego paliwa w zależności od liczby przejechanych kilometrów, liczby przeczytanych stron książki w zależności od czasu jej czytania. 1) posługuje się funkcją f(x) = a, w tym jej wykresem, do x opisu i interpretacji zagadnień związanych z wielkościami odwrotnie proporcjonalnymi, również w zastosowaniach praktycznych. RÓWNANIA KWADRATOWE Równania kwadratowe w najprostszej postaci Wyróżnik równania kwadratowego. Rozwiązywanie równań 2 III. Równania i nierówności. Zakres podstawowy. 4) rozwiązuje równania i nierówności kwadratowe. III. Równania i nierówności. Zakres podstawowy. 4) rozwiązuje równania i nierówności kwadratowe. IV. Układy równań. Zakres podstawowy.
) rozwiązuje metodą podstawiania układy równań, z których jedno jest liniowe a drugie kwadratowe, postaci ax + by = e { x 2 + y 2 + cx + dy = f lub { ax + by = e y = cx 2 + dx + f. Twierdzenia, dowody. Zakres podstawowy. ) Wzory na pierwiastki trójmianu kwadratowego. Wzory Viète a III. Równania i nierówności. Zakres rozszerzony. ) stosuje wzory Viète a dla równań kwadratowych. Twierdzenia, dowody. Zakres rozszerzony. ) Wzory Viète a. WEKTORY. PRZEKSZTAŁCENIE WYKRESÓW FUNKCJI Wektory. Działania na wektorach 2 Wektory w układzie współrzędnych Działania na wektorach w układzie współrzędnych IX. Geometria analityczna na płaszczyźnie kartezjańskiej Zakres rozszerzony. ) zna pojęcie wektora i oblicza jego współrzędne oraz długość, dodaje wektory i mnoży wektor przez liczbę, oba te działania wykonuje zarówno analitycznie, jak i geometrycznie. Przekształcanie wykresów funkcji 12) na podstawie wykresu funkcji y = f(x) szkicuje wykresy Przekształcanie wykresów funkcji (cd.) funkcji y = f(x a), y = f(x) + b, y = f(x), y=f( x). V. Funkcje. Zakres rozszerzony. 1) na podstawie wykresu funkcji y = f(x) rysuje wykres funkcji y = f(x). Do pozostałych zagadnień z geometrii w układzie współrzędnych wrócimy w klasie 2.
FUNKCJA KWADRATOWA Parabola 2 7) szkicuje wykres funkcji kwadratowej zadanej wzorem. Wzór funkcji kwadratowej w postaci ogólnej i kanonicznej Wzór funkcji kwadratowej w postaci iloczynowej Funkcja kwadratowa - podsumowanie 8) interpretuje współczynniki występujące we wzorze funkcji kwadratowej; w postaci ogólnej, kanonicznej i iloczynowej (jeśli istnieje), 9) wyznacza wzór funkcji kwadratowej na podstawie informacji o tej funkcji lub o jej wykresie; 11) wykorzystuje własności funkcji liniowej i kwadratowej do interpretacji zagadnień geometrycznych, fizycznych itp., także osadzonych w kontekście praktycznym. 8) interpretuje współczynniki występujące we wzorze funkcji kwadratowej w postaci ogólnej, kanonicznej i iloczynowej (jeśli istnieje); 9) wyznacza wzór funkcji kwadratowej na podstawie informacji o tej funkcji lub o jej wykresie. 8) interpretuje współczynniki występujące we wzorze funkcji kwadratowej w postaci ogólnej, kanonicznej i iloczynowej (jeśli istnieje); 9) wyznacza wzór funkcji kwadratowej na podstawie informacji o tej funkcji lub o jej wykresie; 10) wyznacza największą i najmniejszą wartość funkcji kwadratowej w przedziale domkniętym;
11) wykorzystuje własności funkcji liniowej i kwadratowej do interpretacji zagadnień geometrycznych, fizycznych itp., także osadzonych w kontekście praktycznym. Nierówności kwadratowe Zastosowanie funkcji kwadratowej III. Równania i nierówności. Zakres podstawowy. 4) rozwiązuje równania i nierówności kwadratowe. 11) wykorzystuje własności funkcji liniowej i kwadratowej do interpretacji zagadnień geometrycznych, fizycznych itp., także osadzonych w kontekście praktycznym. Równania i nierówności z parametrem 5 III. Równania i nierówności. Zakres rozszerzony. ) stosuje wzory Viète a dla równań kwadratowych; 5) analizuje równania i nierówności liniowe z parametrami oraz równania i nierówności kwadratowe z parametrami, w szczególności wyznacza liczbę rozwiązań w zależności od parametrów, podaje warunki, przy których rozwiązania mają żądaną własność, i wyznacza rozwiązania w zależności od parametrów.