WOJEWODA DOLNOŚLĄSKI Wrocław, dnia 13 sierpnia 2014 r.

WOJEWODA DOLNOŚLĄSKI Wrocław, dnia 13 sierpnia 2014 r. NK-KS.431.1.11.2014.MGS Pan Cezary Przybylski Marszałek Województwa Dolnośląskiego Wystąpienie pokontrolne W dniach od 4 do 10 czerwca 2014 r. (z przerwami) na podstawie art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. Nr 31, poz. 206 ze zm.) w związku z art. 76 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t. j. Dz. U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.) i art. 16 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) oraz imiennych upoważnień Wojewody Dolnośląskiego z dnia 27 maja 2014 r. numer: NK-KS.0030.49.2014.MGS, NK-KS.0030.50.2014.MGS zespół kontrolny w składzie: Monika Grzywalska Świątek starszy inspektor wojewódzki (przewodnicząca zespołu) oraz Marek Sielicki inspektor wojewódzki (członek zespołu) z Wydziału Nadzoru i Kontroli Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu przeprowadził kontrolę problemową w trybie zwykłym w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego w Departamencie Polityki Zdrowotnej przy ul. Ostrowskiego 7. Kontrola została odnotowana w książce kontroli pod poz. 9 w 2014 r. Tematem kontroli była realizacja przez jednostkę samorządu terytorialnego szczebla wojewódzkiego zadań z zakresu administracji rządowej dotyczących wydawania, cofania i wygaszania zezwoleń na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi, o których mowa w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1356 ze zm.) zwanej dalej w.t.p.a. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o zatwierdzony w dniu 20 grudnia 2013 r. przez Wojewodę Dolnośląskiego Plan kontroli na I półrocze 2014 r. Przedmiotem kontroli było wydawanie, odmowa wydania, wygaszanie, cofanie zezwoleń na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi; wydawanie zezwoleń na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych, określonych w ustawie w.t.p.a., w okresie od 1 stycznia 2013 r. do dnia 4 czerwca 2014 r. (dnia rozpoczęcia kontroli). 1

Marszałkiem Województwa Dolnośląskiego od dnia 13 lutego 2014 r. jest Pan Cezary Przybylski. W okresie objętym kontrolą funkcję Marszałka Województwa Dolnośląskiego pełnił również Pan Rafał Jurkowlaniec (od 01 grudnia 2010 r. do dnia 13 lutego 2014 r.). Osobą odpowiedzialną za wykonywanie zadań objętych zakresem kontroli w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego jest Pani Anna Sak inspektor w Wydziale Zdrowia Dziale Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień, co wynika z zakresu czynności pracownika podpisanego w dniu 19 maja 2009 r. Kierownikiem Działu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień jest Pani Agnieszka Bendyk. Podczas kontroli dokumenty udostępniała oraz składała wyjaśnienia Pani Anna Sak. Wykonywanie zadań w zakresie objętym kontrolą przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego oceniam pozytywnie z nieprawidłowościami. Powyższą ocenę uzasadniam następująco: W okresie od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia kontroli Marszałek Województwa Dolnośląskiego wydał w zakresie objętym kontrolą 112 decyzji administracyjnych. [dowód: akta kontroli str. 2-3] Z uwagi na ilość wydanych decyzji, badaniem kontrolnym objęto reprezentatywną próbę 55 decyzji wydanych na podstawie przepisów ustawy w.t.p.a., co stanowi 49 % wszystkich wydanych decyzji w powyższym zakresie, wyłonioną metodą statystyczną z wykorzystaniem techniki losowania warstwowego, polegającej na podziale populacji na grupy o podobnej charakterystyce, a następnie losowaniu elementów z każdej grupy. W podziale na grupy, ilość skontrolowanych decyzji przedstawia się następująco: - 19 z 37 zezwoleń na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości do 4,5% alkoholu oraz na piwo, - 25 z 48 zezwoleń na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu z wyjątkiem piwa, - 2 z 2 zezwoleń na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych, - 5 z 5 decyzji podjętych w przedmiocie wygaszenia udzielonego zezwolenia, - 4 z 20 decyzji wprowadzających zmiany w zezwoleniu. [dowód: akta kontroli: str. 21-29] Ponadto skontrolowano 1 wniosek pozostawiony bez rozpoznania (zawiadomienie z dnia 14 kwietnia 2014 r. nr DZ-Z.III.8270.18.2014) oraz 2 postanowienia orzekające o zwrocie wniosku o wydanie zezwolenia (postanowienie nr 1/2013 oraz 2/2013). W toku kontroli ustalono, iż w okresie objętym kontrolą organ nie cofnął żadnego zezwolenia na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi oraz w żadnym przypadku nie odmówił wydania zezwolenia na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi. [dowód: akta kontroli: str. 30] W okresie objętym kontrolą kwestie rodzaju dokumentów wymaganych przy składaniu wniosków o wydawanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, wzory wniosków oraz wzory informacji o sprzedaży napojów alkoholowych regulowały następujące akty wykonawcze wydane na podstawie art. 9 ust. 4 ustawy w.t.p.a.: 2

- rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 r. w sprawie rodzaju dokumentów wymaganych przy składaniu wniosku o wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, wzorów wniosków oraz wzorów informacji o sprzedaży napojów alkoholowych - Dz. U. Nr 60, poz. 614 (obowiązujące do dnia 12 sierpnia 2013 r.); - rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 1 lipca 2013 r. w sprawie rodzaju dokumentów wymaganych przy składaniu wniosków o wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, wzorów wniosków oraz wzorów informacji o sprzedaży napojów alkoholowych - Dz. U. poz. 851 (obowiązujące od dnia 13 sierpnia 2013 r.), przy czym zgodnie z 4 ww. rozporządzenia Do spraw wszczętych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe. W zakresie wydawania zezwoleń na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości do 18% alkoholu, o których mowa w art. 9 ust. 2 ustawy w.t.p.a. stwierdzono, iż wydawano je oddzielnie na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości do 4,5% alkoholu oraz na piwo, oraz oddzielnie na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu z wyjątkiem piwa. Skontrolowane zezwolenia określały podmiot, któremu go udzielono, rodzaj napoju alkoholowego oraz okres ważności zezwolenia. W oparciu o zezwolenia objęte kontrolą ustalono, iż do czasu wejścia w życie rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 1 lipca 2013r. w sprawie rodzaju dokumentów wymaganych przy składaniu wniosków o wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, wzorów wniosków oraz wzorów informacji o sprzedaży napojów alkoholowych (Dz. U. poz. 851) kontrolowany organ treść rozstrzygnięcia w zakresie wydawanego zezwolenia, o którym mowa w art. 9¹ ust. 1 pkt 2 ustawy w.t.p.a. określał jako: zezwolenie na prowadzenie w kraju obrotu hurtowego napojami alkoholowymi powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu, bez piwa [dowód: akta kontroli str. 31-34] mimo, iż wskazany przepis nazwę powyższego zezwolenia określał: powyżej 4,5% do 18% alkoholu (z wyjątkiem piwa). Powyższa nieścisłość w nazewnictwie wynikała z faktu, iż Minister Gospodarki w rozporządzeniu z dnia 13 czerwca 2001 r. w sprawie rodzaju dokumentów wymaganych przy składaniu wniosku o wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, wzorów wniosków oraz wzorów informacji o sprzedaży napojów alkoholowych (Dz. U. Nr 60, poz. 614) w załączniku nr 2 - wzór wniosku, wskazał: Wniosek o wydanie zezwolenia na prowadzenie w kraju obrotu hurtowego napojami alkoholowymi powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu, bez piwa. Kolejne rozporządzenie w powyższym zakresie wydane przez Ministra Gospodarki w dniu 1 lipca 2013 r. wprowadziło we wzorze wniosku o wydanie zezwolenia (załącznik nr 2) nazewnictwo powyższego zezwolenia - Wniosek o wydanie zezwolenia na prowadzenie w kraju obrotu hurtowego napojami alkoholowymi powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu, z wyjątkiem piwa. W trakcie kontroli ustalono, że wszystkie skontrolowane zezwolenia Marszałek Województwa wydawał na czas oznaczony, nie dłuższy niż 2 lata, zgodnie z dyspozycją art. 9¹ ust. 2 pkt 1 ustawy w.t.p.a. Kontrola wykazała, iż w każdym ze skontrolowanych postępowań, zezwolenie było udzielane na pisemny wniosek przedsiębiorcy (art. 9 ust. 3a ustawy w.t.p.a.), każdorazowo na wzorze stanowiącym załącznik nr 1 lub 2 do ww. rozporządzeń w sprawie rodzaju dokumentów wymaganych przy składaniu wniosku o wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, wzorów wniosków oraz wzorów informacji o sprzedaży napojów alkoholowy, odpowiednio z dnia 13 czerwca 2001 r. bądź z dnia 1 lipca 2013 r. 3

Wnioski o wydanie zezwolenia są dostępne na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu: http://bip.umwd.dolnyslask.pl/index.php?idmp=143&r=r. W toku kontroli stwierdzono, iż wszystkie skontrolowane zezwolenia zostały wydane w oparciu o wniosek, który zawierał elementy określone w art. 9 ust. 3b ustawy w.t.p.a. Kontrola wykazała, iż w dwóch przypadkach (postępowanie zakończone wydaniem zezwolenia nr 11/W/13 oraz nr 17/W/13) przedsiębiorca nie załączył do wniosku dowodu wniesienia opłaty za wydanie zezwolenia (obowiązek określony w 2 pkt 10 ww. rozporządzenia), a na wniosku o wydanie zezwolenia nie umieścił informacji o późniejszym doręczeniu dowodu wniesienia opłaty za wydanie zezwolenia ( 3 pkt 3 ww. rozporządzenia z dnia 13 czerwca 2001 r.) [dowód: akta kontroli str. 31-40]. W toku kontroli stwierdzono, iż w przypadku zezwoleń nr 11/W/13 oraz 17/W/13 wniosek o wydanie zezwolenia wpłynął do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego odpowiednio w dniu: 31 stycznia 2013 r./ 14 lutego 2013 r. natomiast opłata za wydanie zezwolenia została wniesiona odpowiednio w dniu: 21 lutego 2013r. / 27 marca 2013 r. W aktach wskazanych wyżej postępowań brak dokumentu potwierdzającego, iż organ wzywał przedsiębiorcę o uzupełnienie dowodu wniesienia opłaty za wydanie zezwolenia w momencie złożenia wniosku niezawierającego adnotacji, o której mowa powyżej. W wyjaśnieniach złożonych pismem z dnia 4 lipca 2014 r. nr DZ-Z.III.8270.614.07.2014 [dowód: akta kontroli str. 41-51] Dyrektor Departamentu Polityki Zdrowotnej wskazał, iż cyt.: Przedsiębiorcy nie byli wzywani pisemnie do uzupełnienia braku formalnego z uwagi na przeprowadzenie z nimi rozmów telefonicznych celem ustalenia kiedy zostanie dostarczona opłata za wydanie zezwolenia oraz sporządzenia z tychże rozmów notatek służbowych. W obydwu rozmowach ustalono, że dowód opłaty zostanie dostarczony w dniu odbioru zezwolenia. Notatka służbowa z przeprowadzonej rozmowy ze stroną w dniu 01.02.2013r. oraz 15.02.2013 r. (w załączeniu). Ponadto ww. przedsiębiorcy byli w stałym kontakcie z pracownikiem prowadzącym sprawę, gdyż uzupełniali wcześniejsze braki formalne do wniosku, również po kilku telefonicznych i e- mailowych rozmowach. W przypadku zezwolenia Nr 11/W/13 uzupełnienie dokumentów merytorycznych nastąpiło w dniu 5.02.2013r. (komplet z wyjątkiem opłaty) natomiast w przypadku zezwolenia Nr 17/W/13 uzupełnienie dokumentów merytorycznych nastąpiło w dniu 13.03.2013r.. Z uwagi na zapis art. 9 ust. 3a ustawy w.t.p.a. w związku z 3 pkt 3 ww. rozporządzenia z dnia 13 czerwca 2001r., złożone przez organ wyjaśnienia nie zostały uwzględnione. Niemniej jednak stwierdzone uchybienie w zakresie zastosowanego trybu ustalenia momentu wniesienia dowodu opłaty za wydanie zezwolenia, nie wywołało istotnych skutków dla kontrolowanego zagadnienia. Zauważyć przy tym należy, iż w aktualnie obowiązującym rozporządzeniu z dnia 1 lipca 2013 r. w sprawie rodzaju dokumentów wymaganych przy składaniu wniosków o wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, wzorów wniosków oraz wzorów informacji o sprzedaży napojów alkoholowych, brak jest zapisu dotyczącego konieczności umieszczenia we wniosku o wydanie zezwolenia, informacji o odrębnym doręczeniu dowodu wniesienia opłaty za wydanie zezwolenia. Kontrola wykazała, iż przedsiębiorcy dołączali do wniosku o wydanie zezwolenia wszystkie dokumenty, o których mowa w 2 rozporządzenia odpowiednio z dnia 13 czerwca 2001 r. bądź z dnia 1 lipca 2013 r. W przypadku postępowań zakończonych wydaniem zezwoleń nr 8/P/13 i nr 9/W/13 przedsiębiorca do wniosku z dnia 23 stycznia 2013 r. o wydanie zezwolenia załączył zaświadczenie Urzędu Gminy Trzebnica z dnia 17 stycznia 2011 r. 4

nr ARCH.73311/PI/11/2011 (wydane 2 lata i 6 dni przed datą złożenia wniosku) o zgodności lokalizacji magazynu z zapisami Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego [dowód: akta kontroli str. 52-58]. Obowiązek dołączenia do wniosku o wydanie zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi zaświadczenia urzędu gminy o zgodności lokalizacji magazynu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub opinii odnośnie do możliwości prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi we wskazanym miejscu wynika z 2 ust. 1 pkt 6 ww. rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 r. Pismem z dnia 4 lipca 2014 r. nr DZ-Z.III.8270.614.07.2014 [dowód: akta kontroli str. 41-51] Dyrektor Departamentu Polityki Zdrowotnej wyjaśnił, iż cyt.: ( ) w przypadku zezwolenia Nr 8/P/13 i 9/W/13 przedłożone zaświadczenie z gminy o zgodności lokalizacji magazynu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego wystawione było w roku 2011r. czyli z ostatnich dwóch lat. W przypadku planu zagospodarowania przestrzennego, który publikowany jest w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego, w tym przypadku dotyczyło to Gminy Trzebnica pracownik dokonał sprawdzenia czy na chwilę złożenia wniosku wraz z wymaganymi dokumentami ten plan zagospodarowania przestrzennego nadal obowiązywał. Na podstawie wglądu do dokumentów elektronicznych można było stwierdzić, iż plan zagospodarowania przestrzennego dla wyznaczonego obszaru nadal obowiązywał. Jednocześnie poinformowano stronę by w przyszłości przedkładała aktualne zaświadczenie urzędu gminy z bieżącego roku. Powyższe wyjaśnienia zostały uwzględnione. W wyniku kontroli stwierdzono, że wszystkie objęte analizą decyzje administracyjne zostały wydane zgodnie z właściwością miejscową i rzeczową organu zezwalającego, właściwego ze względu na siedzibę przedsiębiorcy (art. 9 ust. 3 ustawy w.t.p.a.) oraz zostały podpisane przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego lub przez działającego z upoważnienia Marszałka - Dyrektora Departamentu Polityki Zdrowotnej Pana Jarosława Maroszek. Kontrola wykazała, że przed wydaniem zezwolenia lub decyzji wprowadzającej zmiany w zezwoleniu przedsiębiorcy uiszczali opłatę, o której mowa w art. 9² ustawy w.t.p.a. Ponadto przedsiębiorcy wywiązywali się z obowiązku nałożonego art. 9² ust. 5 ustawy w.t.p.a. złożenia pisemnego oświadczenia o wartości sprzedaży hurtowej napojów alkoholowych w ostatnim roku kalendarzowym. W wyniku kontroli ustalono, iż Marszałek Województwa Dolnośląskiego wydał 5 decyzji wygaszających wcześniej wydane przedsiębiorcom zezwolenia na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi. Wszystkie decyzje stwierdzające wygaśnięcie zezwolenia zostały wydane z uwagi na zaistnienie przesłanki określonej w art. 9 5 ust. 3 pkt 1 ustawy w.t.p.a., tj. zawiadomienia organu o zaprzestaniu prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi, niemniej jednak w podstawie prawnej decyzji wygaszających zezwolenie przywoływano art. 9 5 ust. 3 ustawy w.t.p.a. nie wskazując konkretnego punktu, który był podstawą wygaszenia zezwolenia [dowód: akta kontroli str. 59-61]. Podkreślić należy, iż w ramach powołania podstawy prawnej organ administracji jest zobowiązany powołać konkretne przepisy, tj. artykuły, paragrafy, ustępy itd. (Czesław Martysz, Komentarz do art. 107 Kodeksu postępowania administracyjnego). Ustalono, iż decyzje wygaszające zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych zawierały wszystkie elementy, o jakich mowa w art. 107 k.p.a. Kontrola wykazała, iż w dokumentacji spraw w zakresie wygaszenia zezwolenia nie było dokumentu potwierdzającego dokonanie zawiadomienia o wszczęciu postępowania, przy czym we wszystkich omawianych sprawach przedsiębiorcy informowali o zaprzestaniu 5

prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi. W wyjaśnieniach z dnia 4 lipca 2014r. [dowód: akta kontroli str. 41-51] wskazano, iż cyt. Przedsiębiorcy nie byli zawiadamiani o wszczęciu postępowania administracyjnego w przedmiocie wygaśnięcia zezwolenia na prowadzenie w kraju obrotu hurtowego napojami alkoholowymi, gdyż zawiadomienia o zaprzestaniu obrotu hurtowego napojami alkoholowymi w całości uwzględniały żądanie i intencje strony wygaszenia zezwolenia. Poprzedzone one były najczęściej rozmową telefoniczną z pracownikiem organu. Zgodnie z art. 61 1 k.p.a. postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu przy czym o wszczęciu postępowania z urzędu lub na żądanie jednej ze stron należy zawiadomić wszystkie osoby będące stronami w sprawie (art. 61 4 k.p.a.). Treść żądania wyznacza stosowną normę prawa materialnego lub normę prawa procesowego, która ma znaczenie dla ustalenia zakresu postępowania (art. 61 1 w zw. z art. 63 2 k.p.a.). Natomiast w przypadku, kiedy powstają jakiekolwiek wątpliwości co do treści wniosku, w szczególności co do zawartych w nim żądań, organ ma obowiązek zwrócenia się do wnioskodawcy, aby ten sprecyzował swoje żądania (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 24 stycznia 2008 r., sygn. akt II SA/Gd 560/07). Postępowaniu temu towarzyszy należyte i wyczerpujące poinformowanie strony o okolicznościach faktycznych i prawnych mogących mieć wpływ na ustalenie jej praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. W przeciwnym razie mamy do czynienia z naruszeniem art. 7 i art. 9 k.p.a. w stopniu mogącym mieć wpływ na istotę rozstrzygnięcia (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 lipca 2006 r., sygn. akt. II OSK 1004/05). Odnosząc się do wyrażonej w wyjaśnieniach kwestii cyt. Jednocześnie zauważyć należy, iż tryb związany z wygaszaniem zezwolenia odbywał się zgodnie z przepisem art. 9 5 ust. 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, co potwierdza również stanowisko zajęte w komentarzu Pani Grażyny Zalas cyt: Z datą doręczenia ministrowi właściwemu do spraw gospodarki lub marszałkowi województwa zawiadomienia o rezygnacji z prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi, zezwolenie wygasa. Zatem nie musi być wyrażona wprost wola strony w postaci dokumentu z prośbą o wygaszenie zezwolenia gdyż zezwolenie wygasa z mocy prawa w momencie dostarczenia takiej informacji do organu zauważyć należy, iż w przypadku gdy strona jedynie zawiadamia o zdarzeniu mającym wpływ na prowadzoną w oparciu o wydane zezwolenie działalność, w tym konkretnym przypadku zawiadamia o zaprzestaniu prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi, nie występując z żądaniem wygaszenia zezwolenia, to organ wszczyna postępowanie w sprawie wygaszenia zezwolenia z urzędu w oparciu o art. 9 5 ust. 3 pkt 1 ustawy w.t.p.a., a wówczas zawiadomienie strony o wszczęciu postępowania administracyjnego jest obligatoryjne. Z uwagi na fakt, iż kontrolowany organ w złożonych w dniu 4 lipca 2014 r. wyjaśnieniach potwierdził, iż nie miał wątpliwości co do treści żądania wnioskodawcy, a od wydanych decyzji wygaszających zezwolenie strony nie wniosły odwołania, powyższe wyjaśnienia zostały uwzględnione. W wyniku kontroli postępowań w przedmiocie zmiany zezwolenia na prowadzenie obrotu hurtowego w kraju napojami alkoholowymi (kontrolą objęto decyzje nr: 7/ZM./13, 1/ZM./14, 2/ZM./14, 6/ZM./14) ustalono, iż powyższe decyzje wydano na podstawie art. 155 k.p.a. Stwierdzono, iż we wszystkich przypadkach zaistniały przesłanki do zmiany zezwolenia, a zakres zmian dotyczył zmiany siedziby przedsiębiorcy bądź zmiany miejsca wykonywania działalności gospodarczej. Każdorazowo przedsiębiorca zgłaszał organowi 6

zmianę danych określonych w zezwoleniu (obowiązek wynikający z art. 9 4 pkt 8 ustawy w.t.p.a. stanowiący warunek prowadzenia działalności na podstawie wydanego zezwolenia). Za wydanie decyzji wprowadzającej zmiany w zezwoleniu każdorazowo pobierana była opłata zgodnie z wymogiem określonym w art. 9² pkt 10 ustawy w.t.p.a. Kontrolą objęto również 1 wniosek pozostawiony bez rozpoznania z uwagi na nieusunięcie braków formalnych (zawiadomienie z dnia 14 kwietnia 2014 r. nr DZ-Z.III.8270.18.2014 o pozostawieniu wniosku bez rozpoznania). Stwierdzono, iż wnioskodawca został wezwany na podstawie art. 64 2 k.p.a. do uzupełnienia w terminie 7 dni braków formalnych wniosku pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania. Przedsiębiorca nie uzupełnił braków, a kontrolowany organ zawiadomił wnioskodawcę o pozostawieniu wniosku bez rozpoznania. Skontrolowano ponadto 2 postanowienia wydane przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego orzekające o zwrocie wniosku o wydanie zezwolenie z powodu nie uiszczenia opłaty za wydanie zezwolenia (postanowienie nr 1/2013 oraz 2/2013). Kontrola wykazała, iż w obu przypadkach przedsiębiorca do wniosku o udzielenie zezwolenia nie załączył dowodu wniesienia opłaty za wydanie zezwolenia. Kontrolowany organ wezwał wnioskodawcę w oparciu o art. 261 1 k.p.a. do uiszczenia w terminie 7 dni opłaty za wydanie zezwolenia pod rygorem zwrotu wniosku. Przedsiębiorca nie przedłożył w organie dowodu wniesienia opłaty wobec powyższego Marszałek Województwa Dolnośląskiego na podstawie art. 261 2 k.p.a. wydał postanowienie o zwrocie wniosku pouczając stronę o możliwości wniesienia w terminie 7 dni zażalenia na powyższe postanowienie do właściwego Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Przedsiębiorca nie wniósł zażalenia na powyższe postanowienie. W wyniku kontroli ustalono, iż wszystkie sprawy objęte kontrolą zostały załatwione przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego bez zbędnej zwłoki tj. w terminie, o który mowa w art. 35 k.p.a. oraz art. 11 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (w przypadku wydanych zezwoleń na rzecz przedsiębiorców). Kontrola wykazała ponadto następujące nieprawidłowości i uchybienia w zakresie objętym kontrolą: W toku kontroli stwierdzono, iż decyzje udzielające zezwolenia na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi zawierały elementy określone w art. 107 1 k.p.a., tj: oznaczenie organu, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji. Zgodnie z przywołanym wyżej art. 107 1 k.p.a. decyzja powinna zawierać ponadto uzasadnienie faktyczne i prawne, przy czym organ może odstąpić od uzasadnienia decyzji (art. 107 4 k.p.a.), gdy uwzględnia ona w całości żądanie strony. Na podstawie analizy wytypowanych do badania kontrolnego dokumentów stwierdzono, że decyzje administracyjne w sprawie udzielenia zezwolenia na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi zawierają w części decyzji: Uzasadnienie zapis cyt.: Zgodnie z art. 9¹ ust. 2 pkt 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 1356): zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi do 18% zawartości alkoholu wydaje się na czas oznaczony nie 7

dłuższy niż 2 lata. Ponadto w treści powyższych decyzji zawarte są wymagania jakie musi spełnić przedsiębiorca by mógł prowadzić działalność określoną w zezwoleniu [dowód: akta kontroli str. 31-34]. Natomiast decyzje wygaszające zezwolenie w części: Uzasadnienie zawierają wpis: Przedmiotowe zezwolenie wygasza się po otrzymaniu ( ) pisma przedsiębiorcy informującego o zaprzestaniu prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi ( ) [dowód: akta kontroli str. 59-61]. Podkreślenia wymaga, iż uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej natomiast uzasadnienie prawne decyzji polega na wyjaśnieniu podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów prawa (komentarz do Kodeksu postępowania administracyjnego, Jaśkowska M., Wróbel A. wyd. 2013r.). Z uwagi na powyższe, w przypadku gdy organ nie odstępuje od uzasadnienia decyzji w oparciu o art. 107 4 k.p.a., wydawana decyzja powinna zawierać wszystkie elementy uzasadnienia faktycznego i prawnego. Kontrola wykazała ponadto, iż decyzje administracyjne wprowadzające zmiany w zezwoleniu nie zawierają uzasadnienia faktycznego i prawnego, ani adnotacji o odstąpieniu od uzasadnienia decyzji w oparciu o art. 107 4 k.p.a. [dowód: akta kontroli str. 62-64]. Stwierdzono, iż ww. decyzje zawierały w swej treści informację, iż zmianę wprowadza się zgodnie z wnioskiem strony. Natomiast w przypadku skontrolowanych zezwoleń na wyprzedaż zapasów napojów alkoholowych kontrola wykazała, iż zawierają one wpis dotyczący odstąpienia od uzasadnienia decyzji: ( ) na podstawie art. 107 k.p.a. ponieważ uwzględnia ona w całości żądania strony [dowód: akta kontroli str. 65-83]. Zauważyć przy tym należy, iż tak jak wskazano już w powyższym dokumencie, powołując podstawę prawną organ administracji jest zobowiązany powołać konkretne przepisy, tj. artykuły, paragrafy, ustępy itd., a więc w powyższym przypadku podstawą odstąpienia jest art. 107 4 k.p.a. W wyniku analizy dokumentacji dotyczącej zezwolenia na prowadzenie w kraju obrotu hurtowego napojami alkoholowymi do 4,5 % zawartości alkoholu oraz piwem - Nr 17/P/13 stwierdzono, iż zostało wydane w dniu 15 maja 2013 r. (doręczone w dniu 21 maja 2013 r.), podczas gdy termin ważności zezwolenia przypada na okres 4 maja 2013 r. 3 maja 2015 r. Wniosek o wydanie ww. zezwolenia wpłynął do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego w dniu 8 maja 2013 r. We wniesionych pismem z dnia 4 lipca 2014 r. wyjaśnieniach [dowód: akta kontroli str. 84-86] wskazano, iż cyt.: W przypadku zezwolenia Nr 17/P/13 zezwolenie zostało wydane od dnia wskazanego zgodnie z wnioskiem strony, która była informowana w momencie składania przedmiotowego wniosku o fakcie upływu tego dnia w chwili jego złożenia. Pracownik jst sugerował stronie wpisanie późniejszego dnia wnioskowanego terminu ważności zezwolenia, jednakże strona nie chciała skorzystać z takiej sugestii. Przedsiębiorca został również poinformowany w momencie składania wniosku, iż działalność będzie mógł prowadzić dopiero od momentu odbioru zezwolenia, czyli złożenia podpisu pokwitowania odbioru (jeżeli nie skorzysta z prawa do złożenia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego). Przedsiębiorca został poinformowany, iż w przypadku kontroli np. Państwowej Inspekcji Handlowej działalność nie może być prowadzona wcześniej niż odbiór zezwolenia. 8

Zgodnie z piśmiennictwem udzielenie zezwolenia na sprzedaż alkoholu zalicza się do aktów konstytutywnych [zob. J. Boratyński, Prawo i postępowanie administracyjne, s. 123]. Wskazać należy, iż w piśmiennictwie prawniczym przyjmuje się na ogół, że podział na akty konstytutywne i deklaratoryjne jest oparty na kryterium skutku tego aktu. Akt deklaratoryjny nie stwarza nowej sytuacji prawnej, jedynie stwierdza powstanie takiej sytuacji z mocy prawa. Akt konstytutywny kreuje natomiast nowy stan prawny: tworzy, zmienia lub znosi stosunek prawny. Akty deklaratoryjne nie są więc same źródłem jakichkolwiek nowych praw lub obowiązków. Ze względu na tę charakterystykę w piśmiennictwie przyjmuje się, że akty deklaratoryjne wywołują skutki prawne wstecz (ex tunc), czyli od momentu, w którym określony stan prawny zaistniał. Akty konstytutywne są zaś skuteczne na przyszłość (ex nunc), od chwili ich wydania. Powyższe stanowisko potwierdza orzecznictwo (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 3 czerwca 2011 r. sygn. akt II SA/Łd 422/11). Mając na uwadze konstytutywny charakter aktu jakim jest zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych, nie do przyjęcia jest sytuacja, w której wywołuje skutki prawne wstecz (ex tunc). W związku z powyższym ustalono, iż zezwolenie Nr 17/P/13 na prowadzenie w kraju obrotu hurtowego napojami alkoholowymi do 4,5 % zawartości alkoholu oraz piwo zostało wydane nieprawidłowo. Natomiast odnosząc się do poruszonej w ww. wyjaśnieniach kwestii dotyczącej wydania zezwolenia Nr 17/P/13 od dnia wskazanego zgodnie z wnioskiem strony należy zauważyć, iż organ wydający zezwolenie stwierdzając, że wnioskujący o jego wydanie spełnia wymogi formalne zobowiązany jest wydać na jego rzecz decyzję pozytywną, czyli zezwolenie na podjęcie działalności. Oparcie rozstrzygnięcia na tym modelu stosowania prawa nie oznacza jednak, że wszystkie elementy decyzji będą odpowiadać oczekiwaniom wnioskującego. Decyzja administracyjna stanowi splot działań w różny sposób determinowany prawnie (zob. M. Jaśkowska, Związanie decyzji administracyjnej ustawą, Toruń 1998r., s. 156). Treść decyzji przyznającej uprawnienie powinna uwzględniać nie tylko interes strony, ale również warunki w jakich nastąpi realizacja praw skonkretyzowanych mocą tego aktu (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 stycznia 2008 r., sygn. akt. II OSK 1846/06). Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż nieuzasadnionym jest wydanie zezwolenia Nr 17/P/13 ze wsteczną datą obowiązywania z powodu kierowania się przesłanką wydania zezwolenia obowiązującego od dnia wskazanego przez stronę we wniosku. W toku kontroli ustalono, iż decyzją z dnia 9 grudnia 2013 r. nr 1/WY./13 oraz decyzją z dnia 16 grudnia 2013 r. nr 2/WY./13 organ udzielił na wnioski przedsiębiorców, które wpłynęły odpowiednio w dniu 06.12.2013 r./ 05.12.2013 r. zezwolenia na wyprzedaż zapasów napojów alkoholowych do 18% zawartości alkoholu [dowód: akta kontroli str. 65-83]. Zarówno w dniu składania przez przedsiębiorców wniosku o wydanie zezwolenia na wyprzedaż zapasów napojów alkoholowych, jak i w dniu wydania oraz doręczenia decyzji udzielającej ww. zezwoleń, przedsiębiorca posiadał ważne do dnia 31 grudnia 2013 r. zezwolenie na prowadzenie w kraju obrotu hurtowego napojami alkoholowymi. Na podstawie analizy dokumentacji ustalono, iż powodem złożenia wniosku przez przedsiębiorców był zbliżający się upływ terminu, na który zostało wydane zezwolenie na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi tj. 31 grudnia 2013 r. Zgodnie z art. 9 5 ust. 4 ustawy w.t.p.a. właściwy marszałek województwa wydaje zezwolenie z określeniem terminu na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych na wniosek przedsiębiorcy, którego zezwolenie wygasło z przyczyn wymienionych w ust. 3, a termin, określony w zezwoleniu na wyprzedaż, nie może być dłuższy niż 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia zezwolenia. Pismem z dnia 4 lipca 2014 r. [dowód: akta kontroli str. 41-51] Dyrektor Departamentu Polityki Zdrowotnej 9

wyjaśnił iż cyt.: Odnośnie zezwoleń na wyprzedaż w zezwoleniach nr 1/WY./13 i 2/WY./13 w sentencji udzielanego zezwolenia organ zawsze odnosi się do otrzymanych zezwoleń na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi do 18% i wyraźnie wskazuje, że przedmiotowe zezwolenia tracą ważność dopiero w określonym dniu - w tym przypadku jest to dzień 31.12.2013r. Ponadto w dalszej części zezwolenia również jest określony termin od kiedy zezwolenie na wyprzedaż obowiązuje czyli od 1 bądź 2 stycznia 2014r. na okres 6-miesięczny, czyli po upływie ważności zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi czyli przesłanka z art. 9 5 ust. 3 pkt 2 została dochowana. Wskazane wnioski o wydanie zezwoleń na wyprzedaż zostały skierowane do Marszałka Woj. Dolnośląskiego z miesięcznym wyprzedzeniem. Zatem jeśli organ nie stosowałby terminów określonych w kodeksie postępowania administracyjnego (art. 35) wydając wskazane zezwolenia na wyprzedaż po nowym roku nie załatwiłby sprawy w terminie przewidzianym w przytoczonych przepisach, narażając się tym samym na skargę na bezczynność organu bądź przewlekłość postępowania. Przede wszystkim podkreślenia wymaga, iż w myśl przywołanego art. 9 5 ust. 4 ustawy w.t.p.a. przesłanką wydania zezwolenia na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych jest wygaśnięcie posiadanego zezwolenia. Zaznaczyć przy tym należy, iż dopóki zezwolenie na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi nie wygasło przedsiębiorca nie może mieć pewności, że będzie w posiadaniu zapasów napojów alkoholowych, a tylko wówczas ma potrzebę występować o zezwolenie na wyprzedaż posiadanych zapasów. Poza tym podkreślić należy, iż podstawa prawna decyzji powinna odpowiadać stanowi prawnemu obowiązującemu w dniu jej wydania, a ustalony w toku postępowania administracyjnego stan faktyczny sprawy powinien odpowiadać stanowi rzeczywistemu z daty wydania decyzji, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Na dzień wydania zezwolenia na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych żadna z przesłanek wygaśnięcia posiadanego przez przedsiębiorcę zezwolenia na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi nie ziściła się. W toku kontroli stwierdzono ponadto, iż wymienione wyżej zezwolenia nr 1/WY./13 oraz nr 2/WY./13 zostały wydane na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych do 18% zawartości alkoholu. Zgodnie z art. 9¹ ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy w.t.p.a. zezwolenia na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi wydaje się oddzielnie na obrót hurtowy następującymi rodzajami napojów alkoholowych: o zawartości do 4,5% alkoholu oraz na piwo; o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu, z wyjątkiem piwa. Każde ze wskazanych wyżej zezwoleń jest odrębną sprawą administracyjną, jest wydawane po przeprowadzeniu oddzielnego postępowania administracyjnego, kończy się wydaniem odrębnej decyzji. W art. 9 5 ust. 4 ustawy w.t.p.a. wskazano, iż z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych może wystąpić przedsiębiorca, którego zezwolenie wygasło. Mając na uwadze fakt, iż wniosek o wydanie zezwolenia na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych może złożyć przedsiębiorca, którego zezwolenie wygasło, a wygasnąć może jedynie zezwolenie na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości do 4,5% alkoholu oraz na piwo, bądź zezwolenie na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu, z wyjątkiem piwa, analogicznie zezwolenie na wyprzedaż powinno być wydane odrębnie na zapasy napojów alkoholowych o zawartości do 4,5% alkoholu oraz na piwo i odrębnie na zapasy napojów alkoholowych o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu, z wyjątkiem piwa. Pismem z dnia 4 lipca 2014r. [dowód: akta kontroli str. 41-51] Dyrektor Departamentu Polityki Zdrowotnej wyjaśnił cyt.: ( ) Art. 9 1 ust. 1 pkt 1 i 2 wskazuje, iż zezwolenia, o których mowa w art. 9 ust. 1 i 2 wydaje się oddzielnie na obrót hurtowy, jednakże artykuł ten odnosi się tylko do zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi w kraju w podziale na: o zawartości do 4,5% alkoholu 10

oraz na piwo, a także o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu, z wyjątkiem piwa. Co do zezwoleń na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych o zawartości do 18% alkoholu ustawodawca odniósł się w art. 9 2 ust. 11 ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, gdzie literalne brzmienie wskazuje wprost na wydanie jednego zezwolenia na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych o zawartości do 18% alkoholu, bez wyraźnego podziału na 4,5% zawartości alkoholu czy powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu, pobierając przy tym tylko jedną opłatę w wysokości 1 000 zł. Stąd stosując wykładnię literalną przywołanego przepisu organ wydaje tylko jedno zezwolenie, wskazując jednocześnie w sentencji takiego zezwolenia na podstawie jakiej decyzji napoje alkoholowe zostały wprowadzone do obrotu. Marszałek również zgodnie z przepisami prawa wprowadza w systemie CEIDG platformie prowadzonej przez Ministra Gospodarki w przypadkach osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą tylko jedno zezwolenie na wyprzedaż zapasów napojów alkoholowych do 18% zawartości alkoholu, do tej chwili nie było w tym zakresie zastrzeżeń pokontrolnych. W powyższych wyjaśnieniach kontrolowany organ powołuje się na art. 9 2 ust. 11 ustawy w.t.p.a. jako przepis, który wprost wskazuje na wydanie jednego zezwolenia na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych o zawartości do 18% alkoholu, bez wyraźnego podziału na 4,5% zawartości alkoholu czy powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu. Zauważyć należy, iż powołany art. 9 2 ustawy w.t.p.a. reguluje kwestie opłat za wydanie zezwoleń, decyzji wprowadzających zmiany oraz duplikatów zezwoleń decyzji. Kwestia opłat za wydanie zezwolenia na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych została uregulowana w art. 9 2 ust. 11 i 12 ustawy w.t.p.a. Ustawodawca w powyższych przepisach określił, iż w przypadku zezwoleń na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych o zawartości do 18% alkoholu stosuje się opłatę stałą w wysokości 1.000 zł, natomiast w przypadku zezwoleń na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu opłata jest pobierana w zależności od ilości litrów 100% alkoholu, zgłoszonej we wniosku, proporcjonalnie do wysokości opłaty określonej w art. 9 2 ust. 7 ustawy w.t.p.a. Należy ponadto zauważyć, iż ustawodawca w art. 9 ust. 2 ustawy w.t.p.a. użył sformułowania: obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości do 18% może być prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez marszałka województwa, a mimo to kontrolowany organ stosując się do zapisów art. 9¹ ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy w.t.p.a. wydaje oddzielne zezwolenie na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości do 4,5% alkoholu oraz na piwo oraz oddzielne zezwolenie na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu, z wyjątkiem piwa. Reasumując, art. 9 2 ust. 11 ustawy w.t.p.a. nie stanowi podstawy do wydawania jednego zezwolenia na wyprzedaż napojów alkoholowych o zawartości do 4,5% alkoholu oraz na piwo i o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu, zważywszy na dyspozycję art. 9 5 ust. 4 ustawy w.t.p.a. W toku kontroli ustalono, iż w postepowaniach zakończonych wydaniem zezwolenia nr 4/P/13 oraz 4/W/13 przedsiębiorca wnioskował o termin ważności zezwolenia od dnia 07.02.2013 r. do 07.02.2015 r., natomiast organ ważność zezwolenia określił: od dnia 07.02.2013 r. do 06.02.2015 r. [dowód: akta kontroli str. 87-92]. Zgodnie z art. 9 ust. 3b pkt 6 ustawy w.t.p.a. wniosek o wydanie zezwolenia zawiera wnioskowany termin ważności zezwolenia. Podkreślenia wymaga, iż zezwolenie jest co do zasady decyzją związaną i organ nie może konstruować treści decyzji w sposób zasadniczo odmienny od treści wniosku. Organ administracji może ingerować w zakres zamierzeń przedsiębiorcy tylko o tyle, o ile jest to uzasadnione potrzebą przestrzegania wymagań ustawy. Organ administracji nie jest więc uprawniony do swobodnego interpretowania żądania strony, o jego treści decyduje strona, nie 11

organ, do którego żądanie zostało wniesione. W aktach wskazanych wyżej postępowań brak dokumentów potwierdzających, iż organ prowadził z przedsiębiorcą korespondencję w powyższej sprawie. W wyjaśnieniach złożonych pismem z dnia 4 lipca 2014 r. [dowód: akta kontroli str. 41-51] wskazano cyt.: Zgodnie z przepisami ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi art. 9 1 ust. 2 pkt 1 zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowym do 18% zaw. alkoholu wydaje się na czas oznaczony - nie dłuższy niż 2 lata. Ponadto zgodnie z ówcześnie obowiązującym wzorem wniosku o wydanie zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi czy to o zawartości do 4,5% alkoholu oraz na piwo, czy o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu, z wyjątkiem piwa - określonym w rozporządzeniu Ministra Gospodarki strona winna wskazać tylko termin ważności zezwolenia od dnia - a na organie spoczywał obowiązek wskazania terminu zamknięcia ważności zezwolenia. Zatem organ nie wydał decyzji określającej inną datę rozpoczęcia ważności zezwolenia niż deklarowana we wniosku. Zgodnie z komentarzem Iwony Skrzydło-Niżnik do ww. artykułu Należy uznać, iż termin wskazany we wniosku i mieszczący się w stosownym przedziale czasowym, adekwatnym dla danego rodzaju napojów alkoholowych, jest w tym zakresie wiążący dla organu zezwalającego. Ponadto zauważyć należy, że zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi do 18% zawartości alkoholu określane są w datach dziennych, czyli liczone w dniach a nie np. od dnia. na dwa lata. Zatem w tym przypadku zastosowanie ma przepis art. 57 1 kodeksu postępowania administracyjnego: Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło. Odnosząc się do złożonych wyjaśnień należy zgodzić się z tym, iż w załączniku nr 1 i 2 do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 r. zobowiązano wnioskodawcę do określenia początku wnioskowanego terminu ważności zezwolenia poprzez zapis: ( ) od dnia. Niemniej jednak zgodnie z art. 9 ust. 3b pkt 6 ustawy w.t.p.a. wniosek o wydanie zezwolenia zawiera wnioskowany termin ważności zezwolenia. W rozporządzeniu z dnia 1 lipca 2013 r. Minister Gospodarki we wzorze wniosku o wydanie zezwolenia - załącznik nr 1 i 2 do rozporządzenia, powyższy zapis zmienił na: Wnioskowany termin ważności zezwolenia od dnia do dnia. Wobec powyższego skoro przedsiębiorca we wniosku określił wnioskowany termin zakończenia ważności zezwolenia (dotyczy zezwoleń zakończonych wydaniem zezwolenia nr 4/P/13 oraz 4/W/13) mieszczący się w przedziale czasowym adekwatnym dla danego rodzaju napojów alkoholowych, organ winien przedstawić stronie przyczyny określenia w zezwoleniu innego niż wnioskowany terminu ważności zezwolenia. Natomiast odnosząc się do złożonych wyjaśnień w zakresie obliczania dwuletniego okresu ważności zezwolenia zauważyć należy, iż przepisy kodeksu postępowania administracyjnego nie określają sposobu obliczania terminu określonego w latach, jednak ze stanowiska doktryny (B.Adamiak, J.Borkowski. KPA. Komentarz, Warszawa 2012 str. 279) wynika, iż przez analogię stosuje się zasadę liczenia terminów wskazanych w miesiącach, określoną w art. 57 3 k.p.a. W myśl tej zasady przyjmuje się, że terminy określone w latach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było - w dniu, który poprzedzałby bezpośrednio ten dzień. Podkreślenia wymaga fakt, że ustawodawca analogicznie ustalił zasadę liczenia terminów określonych w latach w innych gałęziach prawa np. w prawie cywilnym (zob. art. 112 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny t. j. Dz. U. z 2014 r. poz. 121), w prawie podatkowym (zob. art. 12 4 ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa - t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) czy w postępowaniu karnym (zob. art. 123 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego - Dz. U. Nr 12

89, poz. 555 ze zm.). Reasumując, bieg terminów oznaczonych w tygodniach, miesiącach, latach rozpoczyna się w tym samym dniu, w którym nastąpiło zdarzenie początkujące termin, a nie w dniu następującym po tym zdarzeniu. Natomiast termin oznaczony w latach kończy się z upływem dnia, który datą odpowiada początkowemu dniowi terminu. W toku kontroli stwierdzono, iż w postępowaniach zakończonych wydaniem zezwolenia nr 13/W/13 oraz nr 32/W/13 osoba odbierająca decyzję przedłożyła upoważnienie do odbioru decyzji niemniej jednak w aktach sprawy brak dowodu wniesienia opłaty skarbowej bądź adnotacji na załączonym upoważnieniu określającej podstawę prawną wyłączenia lub zwolnienia z opłaty ( 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 września 2007 r. w sprawie zapłaty opłaty skarbowej - Dz. U. z 2007 r. Nr 187, poz. 1330) [dowód: akta kontroli str. 93-98]. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1282 ze zm.) opłacie skarbowej podlega złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii - w sprawie z zakresu administracji publicznej lub w postępowaniu sądowym. W przypadku złożenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury oraz od jego odpisu, wypisu lub kopii obowiązek zapłaty opłaty skarbowej powstaje z chwilą złożenia dokumentu w organie administracji publicznej, sądzie lub podmiocie, o którym mowa w art. 1 ust. 2 (art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy o opłacie skarbowej). Dyrektor Departamentu Polityki Zdrowotnej w piśmie z dnia 4 lipca 2014 r. [dowód: akta kontroli str. 41-51] wyjaśnił, iż cyt.: W powyższych sprawach opłata skarbowa nie była pobrana z uwagi na zwolnienie wynikające z ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej. Zgodnie z załącznikiem Wykaz przedmiotów opłaty skarbowej, stawki tej opłaty oraz zwolnienia cześć IV. Złożenie dokumentu. Zgodnie z załącznikiem do ustawy, złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa upoważniającego do odbioru dokumentów podlega zwolnieniu od opłaty skarbowej. Stosowna adnotacja na pełnomocnictwie czy upoważnieniu do odbioru zezwolenia, określająca podstawę prawną zwolnienia zostanie uzupełniona. Wobec powyższego przyjęto wyjaśnienia w powyższym zakresie. Niemniej jednak w ocenie organu kontrolującego przywołane w wyjaśnieniach zwolnienie od opłaty skarbowej dotyczy wyłącznie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa poświadczonego notarialnie lub przez uprawniony do tego organ upoważniającego do odbioru dokumentów. Mając na uwadze powyższe ustalenia kontroli, należy podjąć następujące działania celem wyeliminowania stwierdzonych nieprawidłowości i uchybień w ramach kontrolowanych zadań: 1) Z uwagi na konstytutywny charakter zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych zaprzestać wydawania zezwoleń z wsteczną datą obowiązywania. 2) Zezwolenie na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych wydawać jedynie w przypadku gdy przedsiębiorcy wygasło zezwolenie na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi z przyczyn wymienionych w art. 9 5 ust. 3 ustawy w.t.p.a. 3) Wydawać odrębne zezwolenie na wyprzedaż zapasów napojów alkoholowych o zawartości do 4,5% alkoholu oraz na piwo oraz odrębne na wyprzedaż zapasów napojów alkoholowych o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu, z wyjątkiem piwa. 4) Zapewnić by wydawane decyzje zawierały uzasadnienie faktyczne i prawne - zgodnie z wymogiem określonym w art. 107 1 k.p.a., mając na uwadze, iż uzasadnienie 13

faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, natomiast uzasadnienie prawne decyzji polega na wyjaśnieniu podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów prawa. W przypadku odstąpienia od uzasadnienia decyzji, gdy uwzględnia ona w całości żądanie strony, w decyzji zamieszczać informację o odstąpieniu na podstawie art. 107 4 k.p.a. 5) W przypadku nieuwzględnienia w całości żądania strony zawartego we wniosku, w uzasadnieniu decyzji wskazywać motywy określenia w decyzji innej daty ważności zezwolenia niż deklarowana we wniosku przez przedsiębiorcę. 6) Powołując w decyzji podstawę prawną wskazywać konkretny przepis, tj. artykuł, paragraf, ustęp, punkt itd. Na podstawie art. 49 ustawy o kontroli w administracji rządowej wnoszę o poinformowanie o sposobie wykonania zaleceń, a także o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia działań, w terminie do dnia 8 września 2014 r. WOJEWODA DOLNOŚLĄSKI / - / Tomasz Smolarz 14