PLANOWANE ZADANIA DO REALIZACJI W WIELKOPOLSKIM PARKU NARODOWYM Z WYSZCZEGÓLNIENIEM PRAC W OBWODACH OCHRONNYCH WPN LUTY 2016 ROK Dyrektor Wielkopolskiego Parku Narodowego jest zobowiązany do wykonywania zadań na terenie Parku zgodnie z następującymi aktami prawnymi: 1. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody. 2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 1957 roku w sprawie utworzenia Wielkopolskiego Parku Narodowego. 3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 października 1996 roku w sprawie Wielkopolskiego Parku Narodowego. 4. Zarządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 października 2015 roku w sprawie zadań ochronnych dla Wielkopolskiego Parku Narodowego (na lata 2016 2017). I. OBWÓD OCHRONNY PUSZCZYKOWO leśniczy mgr inż. Krzysztof Jastrząb 1. Ochrona ekosystemów leśnych przed czynnikami abiotycznymi i biotycznymi wyłożenie klasycznych pułapek (5 szt.) na cetyńce (Tomicus). 2. Cięcia przebudowy, pielęgnacyjne i sanitarne wycinka drzew chorych, gatunków obcego pochodzenia, zasiedlonych przez kambio i ksylofagi. 3. Ochrona zwierząt wykładanie karmy dla ptaków. 4. Ochrona zwierząt łownych wyłożenie soli. 5. Remonty dróg ewentualny zakup piasku, odśnieżanie. 6. Administracja prace porządkowe. 7. Kontrola i ochrona mienia WPN przed zniszczeniami i kradzieżami działania prewencyjne w celu zabezpieczenia terenu Parku przed kłusownictwem na zwierzynę, ryby, kradzież drewna przed zniszczeniem urządzeń turystycznych zamontowanych w terenie. Szkodniki wtórne sosny zasiedlające drzewa wczesną wiosną 1. Spośród szkodników wtórnych rojących się wczesną wiosną największe znaczenie mają: a) gatunki zasiedlające drzewa w strefie grubej kory: cetyniec większy (Tomicus piniperda L.) i tycz cieśla (Acanthocinus aedilis L.); b) gatunki zasiedlające drzewa w strefie cienkiej kory oraz opanowujące gałęzie: cetyniec mniejszy (Tomicus minor Hartig), smolik drągowinowiec (Pissodes piniphilus Herbst), kornik ostrozębny (Ips acuminatus Gyll.) i rytownik dwuzębny (Pityogenes bidentatus Herbst). 2. Ograniczanie nadmiernej liczebności szkodników zasiedlających drzewa wczesną wiosną rozpoczyna się zimą i trwa całą wiosnę. Jest ono ukierunkowane z reguły na gatunek dominujący, którym jest cetyniec większy, pojawiający się często już w marcu lub na początku kwietnia. Jeżeli na danym terenie inne gatunki owadów mają większe znaczenie, wówczas działania ochronne należy dostosować do ich biologii i ekologii. 1
3. Uzupełniającym sposobem rozrzedzania populacji szkodników wtórnych sosny jest wykładanie drzew pułapkowych. Ich liczba zależy od stopnia zagrożenia drzewostanów. 4. Drzewa pułapkowe wykłada się od grudnia do połowy lutego następnego roku. Drzewa okrzesuje się, odziomki opiera na podkładce i na zaciosie wpisuje literę C (cetyniec większy). Regularną kontrolę drzew pułapkowych rozpoczyna się po zaobserwowaniu na nich brunatnych trocinek, pojawiających się w miejscu wgryzień pod korę cetyńca lub innych owadów. Jeżeli podczas kontroli pułapek stwierdzi się pełne ich obłożenie przez cetyńca większego, można je wywieźć z lasu (poza strefę zagrożenia) nieokorowane, najlepiej przed wylotem chrząszczy rodzicielskich. Tekst i zdjęcia: mgr inż. Krzysztof Jastrząb leśniczy Obwodu Ochronnego Puszczykowo DRZEWO PUŁAPKOWE CETYNIEC WIĘKSZY (Tomicus piniperda) oraz chodniki owadzie 2
Dokarmianie ptaków zimą czy i czym karmić ptaki? Zima to trudny czas dla ptaków w ogrodzie. Trudno znaleźć im cokolwiek do jedzenia, gdyż wszystko zasypał śnieg. Poszukiwania na mrozie pochłaniają cenną energię. W ogrodzie pokrytym śniegową pierzynką często możemy spotkać wróble, mazurki, sikory, dzięcioły, kawki, gawrony, kosy, kwiczoły oraz ich kuzynów. Wielu ptakom nie uda się przetrwać ciężkich zimowych warunków niskiej temperatury i opadów. Aby pomóc im w przetrwaniu zimy można je dokarmiać. Ptaki często przylatują w pobliże naszych domów, gdyż wiedzą doskonale, że mogą spodziewać się "darmowej stołówki". Jeśli już zdecydujemy się na zimowe dokarmianie ptaków róbmy to regularnie. Ptaki szybko przyzwyczajają się do takiego źródła pokarmu i dłuższe przerwy w dostarczaniu im pożywienia mogą być dla nich niebezpieczne. Ptaki zaczynamy dokarmiać tylko wtedy, gdy pokrywa śnieżna uniemożliwia im żerowanie. Podczas bezśnieżnej zimy ptaki powinny radzić sobie same, bez naszej pomocy. Początkowo wykładamy niewiele pokarmu, aby się nie zepsuł. Dokarmianie kończymy wraz z nadejściem wiosny (przed końcem kwietnia). Czym karmić ptaki? Do karmienia ptaków używamy tylko naturalnych produktów nie przetworzonych przez człowieka! W sklepach bez trudu zdobędziemy kasze, zboża, płatki owsiane, ziarna słonecznika, konopi, dyni, orzechy, suszone owoce oraz gotowe mieszanki nasion dla dzikich ptaków. Dla wielu ptaków przysmakiem jest tłuszcz zwierzęcy (słonina lub łój), a także zalane roztopionym tłuszczem nasiona i orzechy tzw. zimowe kule. Pamiętajmy jednak, aby słonina nie wisiała zbyt długo (ok. 2-3 tyg.), gdy zjełczeje zaszkodzi ptakom. Czym NIE karmić ptaków? Ptaki są często dokarmiane w sposób przypadkowy i nieprzemyślany, a niewłaściwy rodzaj pokarmu powoduje więcej szkód niż pożytku. Głodne ptaki zjedzą wszystko, ale efekty mogą być tragiczne. Ptaków nie wolno karmić produktami solonymi tj. orzeszkami solonymi, soloną słoniną, słonym pieczywem. Bardzo niebezpieczny jest pokarm zepsuty (np. spleśniały chleb) lub pieczywo namoczone i zamarznięte. Nie wolno dawać ptakom nie ugotowanego pęczaku oraz innych pęczniejących w przewodzie pokarmowym ziaren i kaszy! 3
II. OBWÓD OCHRONNY WIRY leśniczy mgr inż. Dariusz Krupiński 1. Udostępnianie Parku dla turystyki zbieranie porzuconych odpadów. naprawa ogrodzeń upraw leśnych, (150 mb). 3. Cięcia przebudowy, pielęgnacyjne i sanitarne pozyskanie drewna użytki przygodne i planowe (140 m 3 ). 4. Hodowla lasu melioracje agrotechniczne na powierzchni 1,05 ha, (oddział 33b). III. OBWÓD OCHRONNY WYPALANKI leśniczy mgr inż. Dariusz Jaskólski 1. Udostępnianie Parku dla turystyki prace porządkowe na szlakach turystycznych i przy drogach publicznych oraz usuwanie dzikich zrzutów odpadów wykonanie zależne od warunków atmosferycznych (pokrywa śniegu), teren całego obwodu ochronnego. systematyczny przegląd i naprawa ogrodzeń młodego lasu uszkadzanych przez zwierzynę. Ogrodzenia te zabezpieczają młode drzewka przed zgryzaniem przez jelenie i sarny. 3. Cięcia przebudowy, pielęgnacyjne i sanitarne wykonanie trzebieży planowych oraz usuwanie złomów i wywrotów (200 m 3 ). 4. Ochrona zwierząt systematyczne wykładanie w stałych miejscach przez Służbę Parku karmy dla ptaków i zwierząt. 5. Kontrola i ochrona mienia WPN przed zniszczeniami i kradzieżami działania prewencyjne w celu zabezpieczenia terenu WPN przed kłusownictwem na zwierzynę, ryby oraz zapobieganiem kradzieży drewna i zabezpieczaniem przed niszczeniem urządzeń turystycznych zamontowanych w terenie. IV. OBWÓD OCHRONNY JEZIORY leśniczy mgr inż. Marek Słowikowski 1. Ochrona ekosystemów leśnych przed czynnikami abiotycznymi i biotycznymi: wykładanie drzew pułapkowych na cetyńca (5 szt.), kontrola i naprawa ogrodzeń siatkowych upraw, rozbiórka ogrodzeń 720 mb 1,3 ha (oddział 65d), przygotowanie materiałów i powierzchni do wykonania nowego ogrodzenia siatkowego (oddział 118A). 2. Hodowla lasu melioracje agrotechniczne na powierzchni 1 ha, stratyfikacja nasion. 3. Ochrona zwierząt łownych inwentaryzacja zwierzyny. 4. Administracja budynków odśnieżanie chodników. 4
V. OBWÓD OCHRONNY OSOWA GÓRA leśniczy inż. Dariusz Węclewski 1. Udostępnianie Parku dla turystyki prace porządkowe na szlakach turystycznych, w bazie turystycznej, organizacja ognisk w stacji turystycznej. kontrola i bieżąca naprawa ogrodzeń siatkowych, wyłożenie drzew pułapkowych na szkodniki zasiedlające sosnę wczesną wiosną. 3. Cięcia przebudowy, pielęgnacyjne i sanitarne wykonywanie cięć pielęgnacyjnych (100 m 3 ). 4. Hodowla lasu melioracje agrotechniczne. 5. Ochrona zwierząt dokarmianie zwierząt podczas ograniczonego dostępu do pokarmu. 6. Administracja budynków utrzymanie porządku w osadzie służbowej, odgarnianie śniegu, posypywanie piaskiem. 7. Ochrona przed szkodnictwem patrolowanie terenu, kontrola stanów drewna, kontrola brzegów jezior. VI. OBWÓD OCHRONNY GÓRKA leśniczy mgr inż. Kamil Karaśkiewicz 1. Udostępnianie Parku dla turystyki prace porządkowe na szlakach turystycznych zbiór odpadów z dostarczeniem do dołu zbiorczego. wyłożenie pułapek tradycyjnych (5 szt.) na cetyńce (Tomicus). 3. Cięcia przebudowy, pielęgnacyjne i sanitarne użytki planowe oraz przygodne (200 m 3 ). 4. Ochrona zwierząt dokarmianie ptaków. 5. Ochrona roślin ochrona czynna zbocza kserotermicznego usuniecie odrośli i samosiewu topili na stanowisku wężymorda stepowego. 6. Administracja budynków przygotowanie drewna do opalania kancelarii. 5