Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 2 urz dnikom, jak te u wiadomienie, e jest wiele elementów tworz cych drog rozwoju i dopiero wszystkie te elementy zrealizowane w sposób prawidłowy daj sukces rozwój gminy. Zadania, które zostan postawione do realizacji Gminie Klembów, musz by wykonalne technicznie, realne ekonomicznie i akceptowalne społecznie. Jednocze nie nale y wskaza, e Urz d Gminy (Samorz d Lokalny) nie musi by ich jedynym realizatorem. Wskazanie na społeczny aspekt podczas przygotowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów jest przypomnieniem, i rola mieszka ców to nie tylko oczekiwanie w pozycji roszczeniowej ( daniowej), ale te aktywne uczestnictwo w budowie przyszło ci gminy. Jest to równie podkre lenie roli wszystkich podmiotów składaj cych si na struktur Gminy, ich równoprawnego znaczenia w realizacji poszczególnych zada. 2. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA GMINY KLEMBÓW 2.1. Analiza gminy Klembów Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów powstał na podstawie konsultacji społecznych w Gminie Klembów jak te na bazie analizy SWOT okre laj cej silne i słabe strony Gminy oraz szanse i zagro enia dalszego jej rozwoju. Słabe i mocne strony dotycz tera niejszo ci i sytuacji wewn trznej. Szanse i zagro enia dotycz przyszło ci i sytuacji zewn trznej. 2.2. Analiza SWOT Gminy Klembów mocne i słabe strony Mocne strony Słabe strony - niewystarczaj ce wyposa enie w - poło enie w zasi gu Aglomeracji sie kanalizacyjn i wodoci gow ; Warszawskiej - niedostateczny stan techniczny - dobre poło enie komunikacyjne; dróg; - dogodny układ komunikacyjny dróg - du e zanieczyszczenie lasów; krajowych i wojewódzkich; - niewielkie powi zanie gospodarki - bezpo rednie s siedztwo z miastem powiatowym Wołomin oraz lokalnej z wykorzystaniem zasobów turystycznych; niewielka odległo do Warszawy; - niedostateczny poziom rozwoju - du y udział obszarów o krajobrazie gospodarczego; naturalnym; - brak poł cze kolejowych; - go cinno mieszka ców; - wysoki poziom bezrobocia - historyczne tradycje Gminy i Powiatu; - migracja młodzie y do wi kszych o rodków;
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 3 - rosn ce zainteresowanie społecze stwa i władz popraw - niskie kwalifikacje zawodowe ludno ci; stanu rodowiska naturalnego; - niedostateczna baza sportowa i - atrakcyjne elementy rodowiska rekreacyjna; przyrodniczego; - brak surowców mineralnych; - niewielkie zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego i wód - niedobór placówek kulturalnych i rekreacyjnych; powierzchniowych; - brak znacz cego lokalnego kapitału - nadwy ka wolnej siły roboczej; inwestycyjnego na rozwój małych i - wzrastaj ce zainteresowanie rednich podmiotów gosp.; mieszka ców rozwojem funkcji mieszkalnej gminy - niedobór infrastruktury otoczenia biznesu; - obszary z zachowanym tradycyjnym - brak infrastruktury turystycznej wiejskim krajobrazem rolniczym i kulturowym; - mała aktywno rodowisk rolniczych w agroturystyce; - korzystna rze ba terenu na obszarze gminy pod k tem rozwoju - brak odpowiedniej bazy noclegowo-wypoczynkowej; mieszkalnictwa - niedostateczna, niejednolita - korzystny mikroklimat dzi ki promocja gminy; wyst powaniu wód powierzchniowych, - brak spójnej strategii rozwoju (gminy i powiatu) w zakresie - dobre warunki higieniczne powietrza atmosferycznego, wykorzystania zasobów turystycznych i poło enia regionu; - istniej ce tereny do zagospodarowania pod inwestycje - słabe wykorzystanie produktów regionalnych do promocji; gospodarcze i mieszkaniowe - niewielkie wykorzystanie - mo liwo uprawiania ró nych form turystyki; nowoczesnych technologii informatycznych dla celów rozwoju - poło enie poza zasi giem gminy negatywnego oddziaływania du ych - brak funduszy celowych na o rodków miejskich i przemysłowych; działalno społeczno gospodarcz ; - przychylno władz dla inwestorów; - zły stan techniczny wielu obiektów - zaanga owanie mieszka ców w rozwi zywanie problemów swoich wsi i gminy; historycznych jak te u ytkowanie uniemo liwiaj ce wł czenie ich do oferty turystycznej;
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 4 - słabe rozpropagowanie turystyczne regionu; - słabe zagospodarowanie istniej cych szlaków turystycznych i powi za mi dzy nimi; - brak silnych podmiotów gosp. mog cych wspiera sport wyczynowy; - brak schronisk młodzie owych; - słabo rozwini te rzemiosło lokalne i pami tkarstwo; - słabe mo liwo ci zatrudnienia poza rolnictwem; - dominacja małych firm w ogólnej liczbie podmiotów gospodarczych; - słabe (brak) zainteresowanie ze strony inwestorów zewn trznych; - brak wydzielonych przygotowanych / uzbrojonych terenów pod działalno gosp.; - wykształcenie niedostosowane do potrzeb turystyki; - brak szlaków rowerowych i miejsc uprawiania turystyki i rekreacji mimo sprzyjaj cych warunków w niektórych miejscowo ciach; - spadek poziomu ycia mieszka ców zwi zanych tylko z rolnictwem; - słaba dost pno usług zwi zanych z kultur i sportem; 2.3. Analiza SWOT Gminy Klembów szanse i zagro enia wynikaj ce z otoczenia zewn trznego Gminy Szanse Zagro enia - poło enie gminy w zasi gu - znaczne ograniczenie Funduszy
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 5 Aglomeracji Warszawskiej Strukturalnych; - dodatnie saldo migracji - trudna sytuacja bud etowa - zainteresowanie mieszka ców Warszawy osiedlaniem si na terenie gminy samorz du i zwi zane z tym problemy z zapewnieniem wkładu własnego warunkuj cego - warunki do rozwoju bazy turystycznej, w tym agroturystyki i korzystanie ze rodków pomocowych; turystyki wiejskiej; - niedostateczny poziom - walory przyrodnicze i bogactwo tradycji kulturowych; wykształcenia i mała aktywno gospodarcza mieszka ców regionu; - wykorzystanie walorów i zasobów rodowiska przyrodniczego i - brak spójnej polityki regionalnej w zakresie rozwoju turystyki; kulturowego w celu rozwoju turystyki; - brak współdziałania podmiotów maj cych wspiera rozwój lokalny - relatywnie niska cena usług w porównaniu z s siednimi regionami; (gminy i powiatu) na rzecz wykorzystania przez M P w gminie - wykorzystanie obszarów (powiecie) zasobów gminy chronionych w organizowaniu turystyki przyrodniczo - - niski poziom przedsi biorczo ci na obszarach wiejskich; poznawczej; - niedostateczna infrastruktura na - rozwój sztuki i rzemiosła obszarach wiejskich; artystycznego na bazie miejscowych twórców i surowców; - brak dostatecznie rozwini tej bazy turystycznej o dobrym standardzie; - rozwój rolnictwa ekologicznego; - niska wiadomo ekologiczna i - wykorzystanie produkcji rolniczej i turystyczna lokalnych społeczno ci; przetwarzanie ywno ci dla potrzeb turystyki; - słaba kondycja finansowa gmin, powiatów i województwa; - kuchnia regionalna; - krótki sezon turystyczny jak te - rozwój przedsi biorczo ci na terenach wiejskich, drobnej koncentracja ruchu turystycznego na innych obszarach; wytwórczo ci i usług dla rolnictwa; - zapotrzebowanie na zdrow - niski poziom estetyki gospodarstw i posesji; ywno ; - niedostatecznie rozwini ta baza - istniej ce atrakcyjne tereny i obiekty gastronomiczna; nadaj ce si na baz turystycznowypoczynkow ; - brak systemu informacji turystycznej;
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 6 - rozwój bazy wypoczynku i rekreacji nad wod ; - niewystarczaj ca znajomo j zyków obcych; - nawi zanie współpracy z s siednimi - upadek gospodarstw rolnych, przy gminami i powiatem; braku innych ródeł utrzymania ich - baza rodzimych surowców wła cicieli; niezb dnych do rozwoju przemysłu - recesja gospodarcza w Polsce; rolno - spo ywczego; - brak rodków na finansowanie - kompleksowe rozwi zanie problemu utylizacji opadów komunalnych; inwestycji z zakresu podstawowej infrastruktury technicznej - rozbudowa systemu kanalizacji (kanalizacja, infrastruktura - opracowanie programów rozwoju drogowa); terenów zieleni i budowy cie ek rowerowych; - odpływ młodej kadry do o rodków miejskich poza gmin i powiatem; - zagospodarowanie terenów nad rzek Rz dz na cele rekreacyjno wypoczynkowe; - istnienie wytyczonych szlaków turystycznych; - podnoszenie standardu i jako ci wiadczonych usług - powstanie nowego kierunku kształcenia turystyka i rekreacja w uczelniach województwa; - nawi zanie współpracy z podmiotami turystycznymi; - rozwój produktów proekologicznych; - rozwój infrastruktury turystycznej i hotelowo-gastronomicznej; - dalszy pomy lny rozwój podmiotów działaj cych na terenie gminy; - pozyskanie rodków Unii Europejskiej na współfinansowanie zaplanowanych inwestycji (infrastrukturalnych, produkcyjnych, usługowych, turystycznych) i przyspieszenie ich tempa;
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 7 2.4. Poło enie, powierzchnia, ludno, Poło enie Gminy Klembów i powiatu wołomi skiego na tle województwa i Kraju przedstawia poni sza mapa. Gmina Klembów poło ona jest w centralnej cz ci województwa mazowieckiego. W układzie administracyjnym gmina wchodzi w skład powiatu wołomi skiego.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 8 Gmina Klembów s siaduje z nast puj cymi gminami wchodz cymi w skład powiatu wołomi skiego: od północy z gmin D brówka, od wschodu z gmin Tłuszcz, od południa z gminami Po wi tne i Wołomin od zachodu z gmin Radzymin Przy ogólnej powierzchni gminy 8579 ha struktur gruntów na terenie gminy przedstawia poni sza tabela. Tabela Struktura u ytkowania ziemi w gminie Klembów Powierzchnia u ytków rolnych 6035 Grunty orne 4160 Sady 1 Ł ki 1568 Pastwiska 306 Lasy i grunty le ne 1359 Pozostałe grunty i nieu ytki 1185 ródło: www.stat.gov.pl Wa n rol uzupełniaj c działalno rolnicz w gminie s usługi. Teren gminy, dzi ki bliskiej odległo ci od Warszawy oraz atrakcyjno ci krajobrazowej i przyrodniczej, stanowi mo e miejsce dla rozwoju osadnictwa mieszkaniowego, turystyki, agroturystyki oraz bazy rekreacyjno wypoczynkowej turystyki weekendowej.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 9 Kolejnym kierunkiem, w jakim powinien pój rozwój gospodarczy gminy to usługi na rzecz, przede wszystkim, mieszka ców Klembowa jak i sołectw znajduj cych si na terenie gminy. Ludno gminy liczy 8528, zamieszkuj cej w 17 sołectwach. Tabela Ludno gminy Klembów 2003r. Ludno gminy ogółem w tym: 8528 M czy ni 4213 Kobiety 4315 ródło: www.stat.gov.pl 2.5. rodowisko przyrodnicze, Teren gminy znajduje si na terenie Równiny Wołomi skiej. Krajobrazowo i przyrodniczo prezentuje wszystkie cechy tego obszaru. Na obszarze gminy Klembów znajduje si rezerwat przyrody D bina oraz 8 pomników przyrody. Ogólna wielko obszarów prawnie chronionych wynosi 51,2 ha. Tabela Obszary prawnie chronione i pomniki przyrody Powierzchnia obszarów prawnie chronionych ogółem w ha 51,2 Pomniki przyrody ogółem 8 ródło: www.stat.gov.pl Rezerwat D bina znajduj cy si na terenie gminy Klembów utworzony w celu zachowania fragmentu lasu mieszanego o charakterze naturalnego zespołu d bowo-grabowego z udziałem jesionu, wi zu i lipy. Górne pi tro tworz tu 200 letnie d by. Ten kompleks le ny zasługuje na szczególn uwag. Charakteryzuje si zró nicowan warto ci pod wzgl dem przyrodniczym. Cechuje go naturalna szata ro linna, wyst powanie cennych zbiorowisk czy bogactwo gatunkowe zwi zane z yzno ci siedliska. Ze wzgl du na swe poło enie w krajobrazie spełnia on istotne funkcje ekologiczne. Jest cennym elementem krajobrazowym, przyrodniczym i wizualnym. Ma swoiste wysokie walory estetyczne. Drzewom towarzysz zaro la oraz ro linno, które tworz bardzo cenne i malownicze układy przestrzenne.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 10 Na uwag zasługuje te Wilcze Bagno, którego cz obszaru znajduje si na terenie rezerwatu. Znajduj ca si w jego obr bie mokradła i jeziorka s otoczone zaro lami i zadrzewieniami, tworz c cenny element urozmaicaj cy krajobraz. 2.5.1. Rze ba terenu Gmina Klembów le y w obr bie Niziny Mazowieckiej. Teren gminy poło ony jest na obszarze zlewni rzeki Bug, której głównym, dopływem na tym terenie jest rzeka Rz dza. Dolina rzeki Rz dzy wykazuje bardzo du naturalno. Charakteryzuje si te ciekawymi walorami przyrodniczo-krajobrazowymi. Bogactwo flory, a zwłaszcza wyst powanie wielu na tym terenie rzadkich gatunków ro lin, predysponuje go do rozwijania rekreacji i turystyki wiejskiej. 2.5.2. Surowce mineralne Podstawowe surowce mineralne wyst puj ce w gminie Klembów to piaski akumulacji lodowcowej oraz piaski i wiry wodnolodowcowe rzeczne oraz eoliczne i lokalne utwory zastoiskowe iły, muły i piaski. Nadaj ce si do eksploatacji zło a wykorzystywane s w gospodarce lokalnej, głównie w budownictwie. 2.5.3. Klimat Gmina Klembów poło ona jest w mazowiecko-podlaskim regionie klimatycznym. Warunki klimatyczne kształtuj si zasadniczo pod wpływem zachodniej cyrkulacji atmosferycznej i dominuj cych w ci gu roku mas powietrza polarnego. Temperatura powietrza wynosi rednio 7,5-8 C. rednia roczna suma opadów nale y do najni szych w Polsce i wynosi około 450-500 mm. Pokrywa nie na wyst puje przewa nie 70-80 dni w roku. Podobnie jak w całym kraju obserwuje si tutaj przewag wiatrów zachodnich i północno-zachodnich. rednia roczna pr dko wiatru wynosi 3,2m/sek. 2.5.4. Stosunki wodne Gmina znajduje si w obszarze zlewni Bugu i Wisły, tworz c w zeł wodny tj. obszar kilku rzek i potoków odpływaj cych w ró nych kierunkach. Przez gmin oprócz rzeki Rzadza przepływaj tylko niewielkie cieki wodne m.in. rzeczka Cienka. Rzeka Rz dza jest ciekiem o wyj tkowej czysto ci wód i bogatej faunie i florze (szczególnie ptactwo). Rzeka ta wypływa z gminy Kałuszyn i płynie w kierunku północno-
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 11 zachodnim. Na terenie gminy jej dolina jest stosunkowo szeroka, a brzegi niewyra ne. Rz dza uchodzi do Zalewu Zegrzy skiego. Gmina Klembów jest uboga w zbiorniki wód stoj cych. Niewielkie zbiorniki wodne znajduj si mi dzy innymi na obszarze rezerwatu D bina. 2.5.5. Budowa geologiczna i gleby Gmina Klembów charakteryzuje si bardzo dobrymi parametrami hydro-geologicznymi. Poziom główny o mi szo ci ponad 40 m wyst puje w piaskach i wirach pochodzenia rzecznego i wodnolodowcowego. Miejscami mo e on by przewarstwiony utworami słabo przepuszczalnymi, zwykle o małej mi szo ci. Wyst puj ce utwory zastoiskowe nie tworz szczelnej izolacji warstwy wodono nej ze wzgl du na mał mi szo, ró ny stopie przepuszczalno ci, nieci gło jej wyst powania. Zwierciadło wody ma charakter swobodny, lokalnie napi ty. Wyst puje zwykle na gł boko ci <5m, a na obszarach obecno ci przypowierzchniowych utworów zastoiskowych, mo e wyst powa gł biej w przedziale 5 15m. Przewodno u ytkowego poziomu wodono nego na wi kszo ci obszaru mie ci si w przedziale 1000 1500 m2/24h. Gleby gminy Klembów s charakterystyczne dla całego powiatu wołomi skiego. Opis gleb na terenie gminy został przedstawiony w oparciu o wyniki bada zawarte w Atlasie geochemicznym Polski 1:2 500 000 (Lis, Pasieczna 1995) opracowanym przez Pa stwowy Instytut Geologiczny. Ogółem na obszarze powiatu Wołomin wykonano 54 analizy chemiczne próbek gleb. Sumaryczna klasyfikacja (wg Rozporz dzenia Ministra rodowiska dnia 9 wrze nia 2002 r. w sprawie standardów gleby oraz standardów jako ci ziemi - Dz. U. Nr 165 z dnia 4 pa dziernika 2002 r., poz. 1359) wskazuje, e 96% badanych gleb z obszaru powiatu Wołomin nale y do grupy A (standard obszaru poddanego ochronie), 2% do grupy B i 2% do grupy C. Przeci tna zawarto oznaczonych pierwiastków w glebach powierzchniowych powiatu Wołomin jest bardzo zbli ona do ich przeci tnej zawarto ci w glebach z obszarów niezabudowanych Polski. Zdecydowana wi kszo gleb obszaru powiatu Wołomin (81% zbadanych próbek) wykazuje odczyn kwa ny (<6,7), typowy dla wi kszo ci gleb warstwy powierzchniowej z obszaru Polski.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 12 Na znacznej powierzchni gminy wyst puj br zowe lub ółtobr zowe znacznie odwapnione gliny zwałowe. Bezpo rednio na tej warstwie wyst puj piaski ró noziarniste i wiry. Najmłodsze osady (pocz tek holocenu) to piaski i wiry wyst puj ce w dolinie Rz dzy. Z uwagi na du e znaczenie dla gospodarki gminy, zasady dotycz ce ochrony gleb maj priorytetowe znaczenie w ród dziedzin ochrony rodowiska. Decyduj cy wpływ na powstanie gleby miały zawsze: macierzyste podło e, rze ba terenu i warunki klimatyczne przy du ym współudziale szaty ro linnej. Zdecydowan przewag na terenie gminy maj gleby bielicowe. W dolinach Rz dzy i Cienkiej wyst puj gleby organiczno mineralne, mułowe, murszowe i torfowe. Odczyn jest przewa nie kwa ny i bardzo kwa ny. Pod wzgl dem bonitacyjnym przewa aj gleby słabe, głównie klasa pi ta, rzadziej czwarta, a na jałowych piaskach - szósta, praktycznie nadaj ca si tylko pod zalesianie. Na cele nierolnicze i niele ne mo na przeznacza przede wszystkim grunty oznaczone w ewidencji jako nieu ytki, a w razie ich braku inne grunty o najni szej przydatno ci rolniczej. Przeznaczenie gruntów rolnych i le nych na cele nierolnicze mo na dokona jedynie w planach zagospodarowania przestrzennego. 2.6. Turystyka, Ze wzgl du na swoje poło enie gmina ma szans rozwija turystyk szczególnie turystyk wiejsk, agroturystyk, weekendow i turystyk krajoznawcz. Silnym atutem gminy w zakresie rozwoju turystyki jest dolina rzeczki Rz dza i rezerwat przyrody D bina. W gminie brakuje specjalistycznego o rodka zajmuj cego si sportem i rekreacj. Baz tej działalno ci stanowi mog : szkolne boiska sportowe, jedna sala gimnastyczna oraz jeden kort tenisowy (asfaltowy). Powy sze zaplecze sportowe jest jednak niewystarczaj ce i nie jest na odpowiednim poziomie. Istnieje potrzeba: stworzenia nowych obiektów sportowych, podniesienia standardu ju istniej cych i nale ytego ich zagospodarowania. Na terenie gminy dostrzega si tak e ewidentny brak infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej w postaci: schronisk, pól namiotowych, pla strze onych, kortów tenisowych, cie ek zdrowia, tras narciarskich i placówek gastronomicznych. W gminie znajduj si atrakcyjne miejsca pod budownictwo letniskowe
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 13 Zwi kszenie nakładów na turystyk stwarza du e mo liwo ci rozwoju. Rozwój bazy turystycznej mo e przyczyni si do zmniejszenia stopy bezrobocia, podniesienia poziomu ycia lokalnej społeczno ci, a tak e w zwi kszenia wpływów do gminnych bud etów. Z elementów zagospodarowania turystycznego na terenie gminy Klembów nale y wymieni ółty szlak turystyczny w okolicach rezerwatu D bina. Nale y wskaza dobre warunki do rozwoju rekreacji konnej. Konn form rekreacji w postaci rehabilitacji i jazdy rekreacyjnej oferuje m.in. o rodek hipoterapii w Ostrówku. Planowane do uzyskania cele w zakresie zrównowa enia sektora rekreacji i turystyki winny obejmowa : - optymalne wykorzystanie walorów przyrodniczych gminy w celu rekreacji i turystyki - budowa i wzmocnienie infrastruktury rekreacyjnej i turystycznej na terenie gminy - wspieranie budowy szlaków turystycznych: pieszych, rowerowych, konnych. - kontynuacja i wdra anie programów wspieraj cych rozwój rekreacji i sportu w ród mieszka ców (organizacja turniejów, zawodów sportowych, itp.) - wspieranie instytucji (stowarzyszenia, fundacje) zajmuj cych si rozwojem sportu i rekreacji - ochrona dziedzictwa kulturowo historycznego. (program ochrony zabytków i tradycji) 2.7. Zagospodarowanie przestrzenne 2.7.1. Uwarunkowania ochrony rodowiska naturalnego Gmina usytuowana jest w Kotlinie Warszawskiej, a ci lej - na Równinie Wołomi skiej.. Okolica obfituje w lasy, które zajmuj 15,84% całej powierzchni gminy. W celu ochrony drzewostanu li ciastego utworzony został rezerwat le ny "D bina". Pow. gminy obszar lasów % 8579 ha 1359 ha 15,84 Gmina usytuowana jest w centralnej cz ci powiatu wołomi skiego. Jest gmin typow rolnicz, gdzie u ytki rolne stanowi 81% powierzchni gminy. rednia powierzchnia gospodarstwa rolnego wynosi 10 ha. Na jej terenie nie wyst puj du e zakłady przemysłowe, w ród przedsi biorstw dominuj małe zakłady handlowe i usługowe. Teren gminy Klembów to 19 miejscowo ci zorganizowanych w 17 sołectw, które zamieszkuje 8579 osób.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 14 Tabela powierzchnia i struktura gminy administracyjna Klembów Powierzchnia gminy ogółem w ha 8579 Powierzchnia gminy w km2 86 Sołectwa ogółem 17 Miejscowo ci wiejskie 19 ródło: www.stat.gov.pl Administracyjnie gmina poło ona jest we wschodniej cz ci województwa mazowieckiego i centralnej powiatu wołomi skiego. Przez gmin przepływaj tylko niewielkie cieki wodne m.in. rzeka Rz dza o wysokiej czysto ci wód i bogatej faunie i florze (szczególnie ptactwo) oraz rzeczka Cienka. 51,2ha (0,6% powierzchni) gminy Klembów zajmuje obszar prawnie chroniony - rezerwat D bina. Gmina nale y do ubogich pod wzgl dem wyst powania surowców mineralnych na jej terenie wyst puj głównie piaski i wiry. Przez teren gminy przebiega magistrala kolejowa Warszawa Białystok. Na jej terenie nie wyst puj du e zakłady przemysłowe, w ród przedsi biorstw dominuj małe zakłady handlowe i usługowe. Dobrze rozwini ta jest sie gazowa. Obecnie budowana jest kanalizacja sanitarna i oczyszczalnia cieków. 2.7.2. Infrastruktura techniczna 2.7.2.1. Infrastruktura komunikacyjna Sie dróg na terenie gminy Przez teren gminy przebiega droga wojewódzka 634 i sie dróg gminnych i powiatowych. Długo dróg gminnych wynosi 186 km w tym 131 o nawierzchni nieutwardzonej. Drogi powiatowe przebiegaj ce przez teren gminy to - 28571 Ostrówek Klembów Resztów 10700 mb - 28572 Klembów Krusze 5000 mb - Wola Rasztowska Kraszew Nowy - R yska 5900 mb - Dobczyn Kraszew N. gr. gminy 7200 mb. Ł czna długo dróg powiatowych to 28800 mb dróg powiatowych Transport publiczny Realizowany jest przez przewo ników publicznych, prywatnych. Jednym z przewo ników jest te samorz d gminy, który organizuje transport dzieci i młodzie y do i ze szkoły.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 15 W ród firm przewozowych oferuj cych linie regularne znajduje si firma przewozowa z Woli Rasztowskiej: Wiesław Sło ski Przewóz Osób Autobusem obsługuj ca linie Warszawa Radzymin. Lini Warszawa Kraszew Stary obsługuje firma Ignacy Syrówka Przewóz Osób Autokar4m z Kraszewa Starego. Linia Warszawa Wólka D browiecka przez Tuł obsługuje równie firma prywatna. Jest to Katarzyna Kacprzyk Przewozy Autokarowe. Mankamentem transportu autobusowego jest ci gle zbyt niska ilo poł cze w godzinach szczytu. Pozytywnym za elementem jest szybki przyrost przewo ników prywatnych. Transport kolejowy Powiaty wołomi ski a wraz z nim i gmina Klembów znajduje si przy magistrali kolejowej Warszawa Białystok. Stacje kolejowe znajduj si mi dzy innymi w Dobczynie i Klembowie. Takie usytuowanie gminy przy wspomnianej trasie jest zdecydowanym ułatwieniem w komunikacji z Warszaw i Wołominem. Jest to istotne w przypadku walki z bezrobociem (łatwo dotarcia do warszawskich zakładów pracy) jak i walka o turystów pragn cych wypocz w okresie weekendów w pobli y stolicy. Infrastruktura w zakresie ochrony rodowiska Jednym z istotnych zada z zakresu ochrony rodowiska na terenie gminy jest budowa sieci kanalizacyjnej oraz oczyszczalni cieków. Rozwi zanie problemów gospodarki wodno ciekowej jest najpilniejszym zadaniem gminy. Na terenie gminy Klembów w Woli Rasztowskiej funkcjonuje lokalna oczyszczalnia cieków na bazie istniej cego ju osadnika Imhoffa. Osadnik ten w ostatnich latach nie był wykorzystywany. Jest to mechaniczno biologiczna oczyszczalnia cieków. Projektowana przepustowo to 55 m3/d. W Klembowie projektuje si budow oczyszczalni na działce o nr ew. 407/2. Jej wła cicielem jest Urz d Gminy. B dzie to mechaniczno biologiczna oczyszczalnia typu BIO-PAK. Projektowana przepustowo to 600 m3/d. Gmina Klembów jest obszarem o wysokiej klasie czysto ci ekologicznej. Wynika to mi dzy innymi z braku du ych, uci liwych dla rodowiska zakładów przemysłowych.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 16 Tabela cieki i emisja zanieczyszcze gazowych - dane 2003r. cieki oczyszczane komunalne odprowadzane ogółem / dam3/rok 13,4 Emisja zanieczyszcze gazowych razem / t/r 143,0 Emisja zanieczyszcze gazowych dwutlenek w gla / t/r 126,0 ródło: www.stat.gov.pl Zaopatrzenie w wod Gmina Klembów, podobnie jak powiat wołomi ski, zaopatrywana jest w wod z uj wód podziemnych pi tra czwartorz dowego i trzeciorz dowego. Na terenie gminy funkcjonuje zaledwie kilkukilometrowy odcinek wodoci gu (5,6km.), co w skali potrzeb gminy stanowi niewielki procent. Mieszka cy wielu miejscowo ci wykorzystaj wod ze studni przyzagrodowych, kopanych lub wierconych. Jak stwierdzaj badania, woda z takich uj jest nieodpowiedniej jako ci, zarówno ze wzgl du na zanieczyszczenia geogeniczne (mangan, elazo), jak równie zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego. Zu ycie wody w podziale na potrzeby gospodarki narodowej i ludno ci da si zmierzy w przypadku korzystania z wodoci gu. Przy istniej cej linii wodoci gowej długo ci 5,6 km zu ycie wody wynosi 25,6 dam3/rok. Tabela Zu ycie wody 2003 r. Zu ycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludno ci ogółem / dam3/rok Zu ycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludno ci zaopatrzenie wodoci gów sieciowych / dam3/rok Zu ycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludno ci gospodarstwa domowe / dam3/rok ródło: www.stat.gov.pl 25,6 25,6 25,6 Tabela cieki komunalne i przemysłowe cieki komunalne i przemysłowe wymagaj ce oczyszczania nie oczyszczone odprowadzone sieci kanalizacyjn / dam3 ródło: www.stat.gov.pl 283,4
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 17 Tabela Sie wodoci gowa gminy Klembów długo czynnej sieci rozdzielczej w km 5,6 liczba poł cze prowadz cych do budynków mieszkalnych i zbiorowego 67 zamieszkania w szt. woda dostarczona gospodarstwom domowym (dam3) 25,6 Ilo osób korzystaj cych z sieci wodoci gowej (na bazie NSP 2002r.) 496 ródło: www.stat.gov.pl Tabela Sie kanalizacyjna gminy Klembów długo czynnej sieci kanalizacyjnej / km 29,4 liczba poł cze prowadz cych do budynków mieszkalnych i 762 zbiorowego zamieszkania w szt. cieki odprowadzone w dam3 283,4 Ilo ludno ci korzystaj cej z sieci kanalizacyjnej 2832 (na bazie NSP 2002r.) ródło: www.stat.gov.pl Tabela Zaopatrzenie w gaz sie gazowa na terenie gminy Klembów Długo sieci gazowej ogółem w km 95,8 długo czynnej sieci rozdzielczej w km 88,00 czynne poł czenia do budynków mieszkalnych w szt. 1004 liczba odbiorców gazu (gospodarstwa domowe) 976 zu ycie gazu w gospodarstwach domowych w hm3 1,1 ródło: www.stat.gov.pl 2.7.2.2. Historia i stan obiektów dziedzictwa kulturowego Historia Klembowa si ga X-XI wieku. Potwierdzaj to odkrycia archeologiczne. Znaleziono glinian urn z czasów poga skich, szcz tki murowanych zabudowa oraz brukowan ulic pochodz c z ok. X - XI w. Tereny były bardzo lesiste, pokryte puszczami, a ycie organizowane było w rejonie rzek. Klembów nale ał do dóbr Ksi t Mazowieckich. Na przełomie XIV w. Zało ony został pierwszy ko ciół w Klembowie pod wezwaniem w. Klemensa. Fundacja datowana jest na lata 1333-1357r., a konsekracji dokonał Biskup Płocki ks. Klemens Pierzchała. Ksi Janusz II (1455-1495) przyznał rycerzowi wi tosławowi rozległe dobra Pruskowo (w tym Klembów), a jego synowie przyj li nazwiska od dziedzicznych dóbr - Klembowscy.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 18 23.04.1656r. Szwedzi spalili ko ciół i wiosk. Od 1775r. Klembów poło ony był w województwie mazowieckim, Ziemi Nurskiej, powiecie kamienieckim i dekanacie stanisławowskim i nale ał do Dominika Sobolewskiego, łowczego nurskiego. Drugi ko ciół spłon ł w 1794r. W latach 1791-1822 Klembów stanowił własno Czarnockich. Od 1807r. w Ksi stwie Warszawskim, od 1815 w Królestwie Polskim. W roku 1822 Klembów, Zamo, Krusze i Borki kupił gen. dyw. Franciszek ymirski. Obecny ko ciół jest jego fundacji. Generał poległ w powstaniu 1831r. Prochy jego zło ono w miejscowym ko ciele. Do 1868r. jego syn Józef był wła cicielem wsi Krusze. Wybudowana w 1862r. kolej Warszawa-Petersburg biegła m.in. przez byłe dobra ymirskich. Podczas powstania w 1863r. spłon ła karczma i cz miejscowo ci. Po zmianach carskiej administracji Klembów nale ał do powiatu radzymi skiego. W ród istotnych inicjatyw społecznych z pocz tku XX stulecia nale y wymieni powołanie do ycia jesieni 1908 roku Stra y Ogniowej. Przez teren gminy przeszły działania wojny bolszewickiej 1920r. W czasie II Rzeczypospolitej pobudowano now szkoł. W czasie II Wojny wiatowej działał Oddział Batalionów Chłopskich we współpracy z Armi Krajow. Przez Klembów dwukrotnie przechodził front Armii Czerwonej w kierunku na Warszaw. Burzliwe dzieje Polski i Klembowa, które równie odczuło dotkliwie wszystkie zawieruchy wojenne i powstania. Do dnia dzisiejszego dotrwało zaledwie kilka zabytkowych budynków. Nale y wymieni : Ko ciół klasycystyczny (1823-1829) w Klembowie oraz Pałac w Woli Rasztowskiej (dawna siedziba letnia króla Jana III Sobieskiego, przekazany rodzinie Chrzanowskich za obron Trembowli (1675) przed armi turecko - tatarsk ; po II Wojnie wiatowej odbudowany, obecnie mie ci si tam szkoła.) Gmina Klembów posiada własny herb zwany Rosochaczem Falistym. 2.7.2.3. Kultura Zadania w zakresie kultury na terenie gminy realizuj Gminny O rodek Kultury i Biblioteka Gminna. GOK przygotowuje w ci gu roku szereg stałych form zaj, którymi obejmuje zarówno dzieci jak i dorosłych. Biblioteka swoimi działaniami wspiera statutow działalno GOK. Wielko ksi gozbiorów biblioteki w Klembowie i filii oraz aktywno czytelnicz dzieci, młodzie y jak i dorosłych prezentuje poni sza tabelka. Tabela Biblioteki na terenie gminy Klembów Biblioteki i filie 5 Pracownicy bibliotek ogółem 5
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Klembów 19 Ksi gozbiór (wol.) 36227 Ilo czytelników ci gu roku 1112 Wypo yczenia ksi gozbioru (na zewn trz) (wol.) 16304 Placówki biblioteczne przystosowane dla osób poruszaj cych si na wózkach inwalidzkich ródło: www.stat.gov.pl 1 2.8. Gospodarka gminy Klembów Gmina jest w cało ci zgazyfikowana. Drogi lokalne utwardzone s w bardzo dobrym stanie. W ostatnich latach zostały zbudowane 2 sale gimnastyczne i wyremontowane wszystkie szkoły. Zmodernizowano oczyszczalnie cieków w Woli Rasztowskiej oraz przyst piono do realizacji Projektu oczyszczalni cieków w Klembowie ł cznie z kanalizacj dla miejscowo ci Klembów, Ostrówek, Lipka. W planie zagospodarowania przestrzennego Gminy Klembów ok. 50% terenów przeznaczono pod budownictwo mieszkalne i rekreacj. Główny dział gospodarki gminy Klembów to przede wszystkim rolnictwo. Dzi ki korzystnemu poło eniu gminy Klembów, jej tereny mog stanowi atrakcyjne miejsca dla rozwoju działalno ci gospodarczej, drobnej wytwórczo ci i usług zwi zanych z rolnictwem, handlem a przede wszystkim z turystyk weekendow i agroturystyk. Atrakcyjne tereny do tego typu działalno ci poło one s wzdłu rzeczki Rz dza. Na obszarze miejscowo ci poło onych wzdłu Rz dzy znajduj si atrakcyjne tereny pod rozwój agroturystyki, pod zabudow mieszkaln i letniskow. Gmina Klembów, b d c gmin o charakterze głównie rolniczym, skupia podmioty gospodarcze działaj ce głównie na rzecz tego sektora. Obok rolnictwa i usług na rzecz rolnictwa i mieszka ców wsi wyst puj tu działy: le nictwo i turystyka. Prezentowany na terenie sektor publiczny obejmuje: urz d gminy, o wiat (szkoły podstawowe i gimnazjum), słu b zdrowia. W roku 2003 w systemie REGON zanotowano 374 zarejestrowanych jednostek z terenu gminy. W ród mo na wymieni nast puj ce kategorie pod wzgl dem struktury własno ci i formy prawnej