Parlament Europejski 2014-2019 Dokument z posiedzenia B8-0097/2018 5.2.2018 PROJEKT REZOLUCJI złożony w następstwie oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu w sprawie bieżącej sytuacji w zakresie praw człowieka w Turcji (2018/2527(RSP)) Takis Hadjigeorgiou, Marie-Christine Vergiat, Martina Michels, Josu Juaristi Abaunz, Patrick Le Hyaric, Merja Kyllönen, Marie-Pierre Vieu, Marina Albiol Guzmán, Barbara Spinelli, Eleonora Forenza, Nikolaos Chountis, Rina Ronja Kari, Miguel Urbán Crespo, Lola Sánchez Caldentey, Estefanía Torres Martínez, Tania González Peñas, Xabier Benito Ziluaga w imieniu grupy GUE/NGL RE\1145280.docx PE614.406v01-00 Zjednoczona w różnorodności
B8-0097/2018 Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie bieżącej sytuacji w zakresie praw człowieka w Turcji (2018/2527(RSP)) Parlament Europejski, uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Turcji, w szczególności rezolucje w sprawie rocznych sprawozdań z postępów oraz rezolucję z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie wolności słowa w Turcji, niedawnego aresztowania dziennikarzy i dyrektorów mediów oraz systematycznego wywierania nacisków na media 1, jak i rezolucję z dnia 27 października 2016 r. w sprawie sytuacji dziennikarzy w Turcji 2, uwzględniając konkluzje Rady w sprawie Turcji z dnia 18 lipca 2016 r., uwzględniając oświadczenia komisarza Rady Europy ds. praw człowieka, uwzględniając roczne sprawozdania Komisji dotyczące postępów Turcji, uwzględniając fakt, że poszanowanie praworządności, w tym zwłaszcza wolności słowa, stanowi kluczowy element procesu akcesyjnego, uwzględniając oświadczenie komisarza Rady Europy ds. praw człowieka z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie środków podjętych w okresie obowiązywania w Turcji stanu wyjątkowego, uwzględniając europejską konwencję praw człowieka, uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1996 r., uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu, A. mając na uwadze, że Unia Europejska i Parlament Europejski zdecydowanie potępiły nieudany zamach stanu w Turcji; B. mając na uwadze, że Turcja wciąż jest krajem kandydującym do członkostwa w Unii Europejskiej; mając na uwadze, że środki represyjne stosowane w czasie stanu wyjątkowego są nieodpowiednie w przypadku kraju kandydującego, naruszają demokratyczne wartości, na których opiera się Unia Europejska, i są sprzeczne z Międzynarodowym paktem praw obywatelskich i politycznych; C. mając na uwadze, że od zamachu stanu władze aresztowały 12 członków Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji i około 150 dziennikarzy, w tym niemieckiego dziennikarza Deniza Yücela, co jest obecnie największą liczbą takich aresztowań wśród wszystkich krajów; mając na uwadze, że zatrzymano 40 tys. osób, ponad 31 tys. pozostaje w areszcie, a 129 tys. pracowników sektora publicznego pozostaje 1 Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0014. 2 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0423. PE614.406v01-00 2/6 RE\1145280.docx
zawieszonych (66 tys.) lub zostało zwolnionych (63 tys.), przy czym w większości przypadków do dziś nie postawiono im zarzutów; mając na uwadze, że aresztowano również wielu obrońców praw człowieka, w tym najważniejszych pracowników Amnesty International w Turcji; mając na uwadze, że aresztowania te stanowią poważny cios dla swobód politycznych i demokracji w Turcji; D. mając na uwadze, że w dniu 4 listopada 2016 r. turecka policja aresztowała współprzewodniczących partii HDP Selahattina Demirtaşa i Figena Yüksekdağa oraz ośmiu innych posłów należących do tej partii, co stało się po uchyleniu ich immunitetu na mocy ustawy przyjętej w dniu 20 maja 2016 r.; E. mając na uwadze, że zdymisjonowano co najmniej 50 demokratycznie wybranych burmistrzów, co najmniej 40 burmistrzów aresztowano, a do kierowania większością gmin, na czele których stali burmistrzowie z ramienia partii HDP, rząd powołał zarządy; F. mając na uwadze, że owo nieustające łamanie praw człowieka przez rząd turecki sprawia, że ignoruje się demokratyczną wolę milionów wyborców oraz szkodzi i tak już słabej dynamice lokalnych procesów demokratycznych w kraju; G. mając na uwadze, że po próbie zamachu stanu władze Turcji zamknęły również bardzo dużą liczbę środków masowego przekazu, aresztowały kurdyjskich i innych dziennikarzy oraz zabroniły obywatelom wyrażania na piśmie opinii na temat sytuacji w Turcji; mając na uwadze, że proces dziennikarzy gazety Cumhuriyet jest tego szczególnym przykładem; H. mając na uwadze, że Partię Pracujących Kurdystanu (PKK) należy usunąć z unijnego wykazu organizacji terrorystycznych; I. mając na uwadze, że Turcja nie spełniła jeszcze kryteriów koniecznych do liberalizacji systemu wizowego; J. mając na uwadze, że na mocy przepisów o stanie wyjątkowym, który wprowadzono po próbie zamachu stanu w lipcu 2016 r., Turcja wypowiedziała gwarancje dotyczące niestosowania tortur i brutalnego traktowania; mając na uwadze, że osoby oskarżone o terroryzm lub udział w próbie zamachu stanu mogą być poddawane torturom w areszcie policyjnym; K. mając na uwadze, że szerokiej rzeszy osób przebywających w tureckich więzieniach odmawia się dostępu do adwokata; L. mając na uwadze, że ust. 5 ram negocjacyjnych odnoszących się do negocjacji akcesyjnych z Turcją stanowi, iż w przypadku poważnego i stałego naruszania zasad wolności i demokracji, łamania praw człowieka oraz naruszania podstawowych wolności i praworządności Komisja zaleci zawieszenie negocjacji i zaproponuje warunki ich wznowienia; mając na uwadze, że Turcja nie spełnia już w wystarczającym stopniu kryteriów kopenhaskich, gdyż nie szanuje wartości określonych w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej; mając na uwadze, że tymczasowe wstrzymanie negocjacji oznaczałoby zawieszenie obecnych rozmów, nieotwieranie nowych rozdziałów oraz niepodejmowanie nowych inicjatyw w odniesieniu do przystąpienia Turcji do UE; RE\1145280.docx 3/6 PE614.406v01-00
M. mając na uwadze, że wkroczenie Turcji do Syrii stanowi pogwałcenie kryteriów dotyczących statusu kraju kandydującego; 1. przypomina o swoim postulacie zawartym we wcześniejszej rezolucji w sprawie Turcji, który dotyczy zawieszenia negocjacji w sprawie przystąpienia oraz rozważenia ich wznowienia tylko wówczas, jeżeli zostanie przywrócona praworządność; 2. potępia przedłużenie okresu obowiązywania stanu wyjątkowego, co rząd Turcji ogłosił w dniu 5 stycznia 2018 r.; 3. zdecydowanie potępia interwencję wojskową Turcji w północno-zachodniej Syrii oraz naruszenie integralności terytorialnej i suwerenności Syrii, co już doprowadziło do kilkudziesięciu ofiar śmiertelnych i setek rannych, w tym również cywilów; apeluje o wprowadzenie embarga na broń dla Turcji; wzywa do natychmiastowego wstrzymania inwazji i wycofania tureckich wojsk z regionu miasta Afrin; 4. zdecydowanie potępia wszystkie całkowicie nieuzasadnione środki podjęte po nieudanym zamachu stanu w lipcu 2016 r., które doprowadziły do uwięzienia tysięcy ludzi, w tym urzędników, sędziów, prawników, dziennikarzy, nauczycieli akademickich, posłów z partii HDP, burmistrzów i kierownictwa partii; w równym stopniu potępia wszelkie przypadki tymczasowego aresztowania w oparciu o kryteria polityczne lub nieuzasadnione podejrzenia o pochwałę organizacji terrorystycznej ; wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia współprzewodniczących partii HDP Selahattina Demirtaşa i Figena Yüksekdağa, wszystkich uwięzionych polityków, dziennikarzy, nauczycieli akademickich i obrońców praw człowieka, w szczególności prezesa Amnesty International w Turcji Tanera Kiliça, oraz wszystkich osób przetrzymywanych mimo braku dowodów na ich indywidualny udział w przestępstwie lub bez przedstawienia zarzutów; 5. wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu stanu praworządności, demokracji i praw człowieka w Turcji; wzywa Turcję do złagodzenia napiętego klimatu politycznego, jaki panuje po zamachu stanu i stwarza warunki do ograniczania praw człowieka i podstawowych wolności, zwłaszcza wolności słowa w mediach i w internecie; 6. wzywa rząd turecki do zmiany zgodnie z europejską konwencją o ochronie praw człowieka, orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, unijnym dorobkiem prawnym i praktykami państw członkowskich UE tureckich ram prawnych dotyczących przestępczości zorganizowanej i terroryzmu oraz ich interpretowania przez sądy, siły bezpieczeństwa i organy ścigania w taki sposób, by zapewnić w praktyce prawo do wolności i bezpieczeństwa, prawo do rzetelnego procesu sądowego oraz wolność słowa, wolność zrzeszania się i wolność zgromadzeń; 7. ubolewa, że Turcja wykorzystuje kwestię migrantów i uchodźców jako narzędzie w negocjacjach z UE oraz wzywa wszystkie strony do zagwarantowania pełnego poszanowania praw człowieka i prawa międzynarodowego dotyczącego migrantów i uchodźców; wzywa UE oraz szefów państw i rządów państw członkowskich do odwołania oświadczenia UE Turcja i unieważnienia tego porozumienia bez wpływu na proces liberalizacji reżimu wizowego; 8. wzywa rząd turecki do zagwarantowania praw człowieka wszystkim ludziom, w tym PE614.406v01-00 4/6 RE\1145280.docx
osobom żyjącym i pracującym w Turcji, które potrzebują ochrony międzynarodowej; 9. zdecydowanie potępia wzrost liczby przypadków torturowania więźniów; 10. potępia autorytarne podejście przyjęte przez prezydenta Erdoğana nie tylko w odniesieniu do wewnętrznych spraw Turcji, ale i w stosunkach z zagranicą, a także próby stosowania środków ograniczających i represyjnych wobec obywateli i dziennikarzy należących do społeczności Turków cypryjskich, czego najnowszym przykładem jest gazeta Afrika Newspaper ukazująca się na Cyprze; 11. w najostrzejszych słowach potępia wszystkie ataki terrorystyczne, jakich dokonano w Turcji, oraz stanowczo opowiada się po stronie narodu tureckiego; 12. potępia wszelkie formy przemocy i podkreśla, że pokojowe rozwiązanie kwestii kurdyjskiej jest konieczne również z uwagi na demokratyczną przyszłość Turcji, a możliwe będzie jedynie przy zaangażowaniu wszystkich zainteresowanych partii i sił demokratycznych; wzywa do wznowienia negocjacji w celu wypracowania kompleksowego i trwałego rozwiązania kwestii kurdyjskiej; przypomina o swoim stanowisku, zgodnie z którym partię PKK należy usunąć z unijnego wykazu organizacji terrorystycznych; 13. potępia wszelkie próby ograniczania praw kobiet w Turcji, a w szczególności wyraża ubolewanie z powodu ustawy wniesionej do parlamentu Turcji, która umożliwiałaby uniewinnienie mężczyzny oskarżonego o gwałt na niepełnoletniej dziewczynie, jeżeli ją poślubi; potępia oświadczenie prezydenta Erdoğana, że uwolni oskarżonych o gwałt, aby zwolnić miejsca w więzieniach; 14. wyraża zaniepokojenie z powodu ostatniego oświadczenia prezydenta Erdoğana, zgodnie z którym w Turcji nie ma osób LGBTI; potępia oświadczenie wydane przez biuro gubernatora Ankary w dniu 19 listopada 2017 r., dotyczące decyzji o nieograniczonym w czasie zakazie wszelkich imprez organizowanych przez organizacje LGBTI; wyraża zaniepokojenie, gdyż nastąpiło to po trzykrotnym zakazie parady równości w Stambule oraz innych marszów równości w regionie; wyraża ubolewanie, że odkąd wydano wspomniane oświadczenie, inne regiony również zabroniły organizacji wydarzeń związanych z LGBTI; podkreśla, że stanowi to poważne naruszenie prawa do wolności słowa i wolności zgromadzeń, zapisanego w art. 26, 33 i 34 tureckiej konstytucji, a także w art. 19 i 21 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych; apeluje do władz Turcji o natychmiastowe odwołanie zakazu i przywrócenie prawa do wolności słowa i wolności zgromadzeń; 15. apeluje do wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz do państw członkowskich o natychmiastowe podjęcie działań mających na celu powstrzymanie inwazji w północnozachodniej Syrii oraz o zaproponowanie inicjatyw prowadzących do trwałego rozwiązania pokojowego w Syrii; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do zareagowania na tę sytuację w celu zagwarantowania poszanowania demokracji i praw człowieka w Turcji; 16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw RE\1145280.docx 5/6 PE614.406v01-00
zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Turcji. PE614.406v01-00 6/6 RE\1145280.docx