Dokument z posiedzenia PROJEKT REZOLUCJI. złożony w następstwie oświadczenia Komisji

Transkrypt

1 Parlament Europejski Dokument z posiedzenia B8-0158/ PROJEKT REZOLUCJI złożony w następstwie oświadczenia Komisji zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (2018/2633(RSP)) Patrick Le Hyaric, Lola Sánchez Caldentey, Merja Kyllönen, Neoklis Sylikiotis, Takis Hadjigeorgiou, Marina Albiol Guzmán, Paloma López Bermejo, Barbara Spinelli, Younous Omarjee, Ángela Vallina w imieniu grupy GUE/NGL RE\ docx PE v01-00 Zjednoczona w różnorodności

2 B8-0158/2018 Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (2018/2633(RSP)) Parlament Europejski, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 6, 9, 151, 152, art. 153 ust. 1 i 2, art. 173 i 174, uwzględniając art. 174 TFUE dotyczący spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, zwłaszcza na obszarach podlegających przemianom przemysłowym, uwzględniając zrewidowaną Europejską kartę społeczną, uwzględniając art. 14, 27 i 30 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 października 2016 r. w sprawie potrzeby europejskiej polityki reindustrializacji w świetle niedawnych spraw Caterpillar i Alstom 1, uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 września 2016 r. w sprawie dumpingu socjalnego w Unii Europejskiej 2, uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, w szczególności jej art. 22 i 23 dotyczące praw gospodarczych i społecznych oraz prawa do pracy, uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 stycznia 2017 r. w sprawie europejskiego filaru praw socjalnych 3, uwzględniając swoje zalecenie dla Rady z dnia 7 lipca 2016 r. w sprawie 71. sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych 4, uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2014 r. w sprawie zatrudnienia i społecznych aspektów strategii Europa , uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2013 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie informowania pracowników i konsultowania się z nimi, przewidywania restrukturyzacji i zarządzania nimi 6, uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie przemysłu stalowego oraz restrukturyzacji, przenoszenia i zamykania przedsiębiorstw w UE, 1 Teksty przyjęte, P8_TA(2016) Teksty przyjęte, P8_TA(2016) Teksty przyjęte, P8_TA(2017) Teksty przyjęte, P8_TA(2016) Dz.U. C 289 z , s Dz.U. C 440 z , s. 23. PE v /7 RE\ docx

3 uwzględniając wytyczne OECD dla przedsiębiorstw międzynarodowych, uwzględniając Trójstronną deklarację zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), uwzględniając wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu, A. mając na uwadze, że w całej UE ogłaszane są zamknięcia i zwolnienia, podczas gdy następuje ponowne ożywienie gospodarek, a wartości dla akcjonariuszy zostały maksymalnie zwiększone; mając na uwadze, że w granicach Unii nadal dochodzi do przenoszenia działalności do lokalizacji charakteryzujących się tańszymi jednostkowymi kosztami pracy, jak ma to miejsce w przypadku przedsiębiorstw Carrefour, Embraco, Kingfisher, Castorama i Brico Dépôt, które w niektórych przypadkach oczekują wręcz aktywnego udziału osób tracących pracę w tym procesie; B. mając na uwadze, że restrukturyzacja przedsiębiorstw, motywowana maksymalizacją zysku z korzyścią dla akcjonariuszy, prowadzi do masowych zwolnień, często w regionach i tak już ubogich gospodarczo, jak miało to miejsce w przypadku decyzji Siemensa o zamknięciu zakładów w Niemczech i Holandii, co doprowadziło do utraty ponad 4400 miejsc pracy, mimo iż przedsiębiorstwa te otrzymały dotacje i wsparcie finansowe ze wspomnianych państw członkowskich; C. mając na uwadze, że brazylijska wielonarodowa spółka Embraco ogłosiła zamknięcie swojego oddziału w pobliżu Turynu we Włoszech, opowiadając się za przeniesieniem się na Słowację, gdzie spodziewa się uzyskać znaczne korzyści ekonomiczne i fiskalne dzięki pomocy państwa i płatnościom z funduszy strukturalnych; mając na uwadze, że Embraco nie znajduje się w kryzysowej sytuacji, a jego 500 wysoko wyspecjalizowanych pracowników zwolniono, lecz nie z przyczyn ekonomicznych, a nawet oczekuje się, że będą oni szkolić pracowników słowackich; D. mając na uwadze, że brytyjska firma Kingfisher ogłosiła przeniesienie do Polski działu księgowości i likwidację 446 miejsc pracy w swoich francuskich spółkach zależnych, Castoramie i Brico Dépôt; mając na uwadze, że przed zwolnieniem pracownicy francuscy zostali poproszeni o przeszkolenie polskich kolegów, którzy będą ich zastępować; E. mając na uwadze, że wraz z globalizacją pojawiły się nowe systemy produkcji globalnych łańcuchów wartości, z ostrzejszą konkurencją między podmiotami gospodarczymi; mając na uwadze, że sprawiedliwy handel produktami przemysłowymi musi zapewniać poszanowanie praw pracowniczych, zasad ochrony środowiska oraz innych standardów społecznych i fiskalnych; F. mając na uwadze, że dumping społeczny, środowiskowy i fiskalny nie może być akceptowany, ani wewnątrz UE, ani w naszych stosunkach handlowych z partnerami zewnętrznymi; G. mając na uwadze, że nowe modele konsumpcji mogą doprowadzić do masowych zwolnień w sektorze detalicznym, jak w przypadku firmy Carrefour, lub w sektorze RE\ docx 3/7 PE v01-00

4 usług, jak w przypadku licznych zwolnień zapowiedzianych w sektorze bankowym; H. mając na uwadze, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw oznacza, iż przedsiębiorstwa ponoszą odpowiedzialność za wpływ, jaki wywierają na społeczeństwo; mając na uwadze, że przedsiębiorstwa europejskie powinny stosować europejskie standardy społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w swojej organizacji pracy i procesach decyzyjnych; I. mając na uwadze, że przedsiębiorstwa zaangażowane w restrukturyzację są zobowiązane stawiać dialog społeczny w centrum procesów restrukturyzacji oraz powinny działać w sposób odpowiedzialny społecznie, gdyż doświadczenie pokazało, iż zrównoważonej społecznie i gospodarczo restrukturyzacji nigdy nie udaje się zrealizować bez wystarczającego dialogu społecznego, kładącego szczególny nacisk na informowanie pracowników, konsultowanie się z nimi oraz ich uczestnictwo; J. mając na uwadze, że stały, otwarty i uczciwy dialog z partnerami społecznymi pozostaje kluczem do zapewnienia łatwiejszej transformacji produkcji i pracy, zadbania o samopoczucie psychiczne i fizyczne w miejscu pracy oraz kształtowania nowych stosunków pracy z pracodawcami, przy jednoczesnym poszanowaniu i wzmacnianiu praw pracowniczych; 1. wyraża zdecydowaną solidarność z pracownikami stającymi w obliczu zamykania zakładów pracy i narzucania im zmian związanych z pracą oraz domaga się pilnego przyjęcia środków wspierających tych pracowników; 2. ubolewa nad podwójnym negatywnym wpływem planów restrukturyzacji przedsiębiorstw, a mianowicie masowymi zwolnieniami i marnotrawstwem środków publicznych; wzywa państwa członkowskie i Komisję do wprowadzenia zobowiązań socjalnych w odniesieniu do praw pracowniczych, w przypadku gdy przedsiębiorstwa poddawane restrukturyzacji korzystały ze środków publicznych, oraz zdecydowanie potępia zamykanie zakładów i plany restrukturyzacji, w ramach których tysiące pracowników pozbawia się zatrudnienia wyłącznie w celu maksymalizacji dochodów kapitałowych; uważa ponadto, że przedsiębiorstwa powinny być zobowiązane do zwrotu bezpośrednio i pośrednio uzyskanych środków publicznych otrzymanych w ciągu ostatnich dwóch lat, jeżeli przenoszą się do innego kraju; 3. powtarza, że unijnych funduszy strukturalnych nie można wykorzystywać w taki sposób, by bezpośrednio lub pośrednio wspierały przeniesienie usług lub produkcji do innych państw członkowskich; 4. potępia krótkoterminowe wizje, uznające zwrot z kapitału i dywidendy dla akcjonariuszy na niezrównoważonym poziomie za ważniejsze od inwestycji i odpowiedzialności wobec pracowników i społeczności lokalnych; 5. odrzuca wszelkie formy konkurencji między pracownikami dotyczące praw pracowniczych lub między przedsiębiorstwami w sprawach społecznych, środowiskowych i podatkowych oraz potępia wszelkie formy dumpingu społecznego i gospodarczego; 6. apeluje o lepsze egzekwowanie prawa pracy w państwach członkowskich za PE v /7 RE\ docx

5 pośrednictwem inspektoratów pracy oraz o skuteczne środki służące egzekwowaniu prawa pracy w kontekście ponadnarodowych modeli pracy, na przykład poprzez utworzenie europejskich inspektorów pracy; 7. wzywa Komisję do zaproponowania europejskich ram dotyczących postępowania upadłościowego, które stawiałyby nie tylko wierzycieli, lecz również pracowników w centrum procesu, ze szczególnym naciskiem na zachowanie jak największej liczby miejsc pracy; 8. wzywa Komisję do przeglądu polityki konkurencji i zasad pomocy państwa z myślą o ułatwieniu interwencji publicznej mającej na celu utrzymanie spójności społecznej i regionalnej, udoskonalenie norm w zakresie pracy i środowiska naturalnego oraz rozwiązanie problemów dotyczących zdrowia publicznego; 9. przypomina, że pierwszym obowiązkiem przedsiębiorstw wobec społeczeństwa jest płacenie podatków; wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia się kompleksowego rozszerzenia zakresu sprawozdawczości z podziałem na poszczególne kraje oraz do nałożenia bardziej rygorystycznych obowiązków informacyjnych na przedsiębiorstwa zaprzestające działalności lub ogłaszające niewypłacalność w państwach członkowskich; 10. wzywa państwa członkowskie do odzyskania wszystkich środków przeznaczonych na wsparcie przedsiębiorstw w formie subsydiów, ulg podatkowych, obniżek cen gruntów itp. w przypadku, gdy przedsiębiorstwo zdecyduje się na przeniesienie lub zamknięcie zakładu produkcyjnego, oraz do zapewnienia odpowiedniej ochrony socjalnej, warunków pracy i godziwych wynagrodzeń poprzez prawodawstwo lub układy zbiorowe, a także skutecznej ochrony przed niesprawiedliwym zwolnieniem; 11. wzywa do zaostrzenia lub lepszego wdrażania przepisów dotyczących niesprawiedliwych zwolnień; podkreśla, że należy zakazać masowych zwolnień z przyczyn ekonomicznych w przypadkach, gdy przedsiębiorstwo lub korporacja odnosi sukces ekonomiczny lub jedynym powodem tych zwolnień jest chęć zwiększenia zysków; 12. wzywa państwa członkowskie do ustanowienia górnych granic płac w formie minimalnych wynagrodzeń krajowych, z należytym poszanowaniem krajowych przepisów i praktyk, oraz do unikania konkurencji płacowej między państwami członkowskimi; 13. podkreśla zasadniczą rolę społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w gwarantowaniu zrównoważonego wzrostu gospodarczego zarówno w Unii Europejskiej, jak i na całym świecie; wzywa Komisję do przyjęcia nowej strategii w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw celem ustanowienia bardziej restrykcyjnych wymogów w zakresie sprawozdawczości i zgodności z przepisami oraz wzywa państwa członkowskie do szerszego promowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; 14. apeluje do Komisji i państw członkowskich o wprowadzenie obowiązkowych instrumentów zmuszających przedsiębiorstwa do internalizacji kosztów społecznych związanych z decyzjami o relokacji; RE\ docx 5/7 PE v01-00

6 15. wzywa Komisję do zapewnienia nowych, pogłębionych i kompleksowych ram europejskich, obejmujących społeczną, środowiskową i lokalną odpowiedzialność przedsiębiorstw w przypadku przedsiębiorstw działających w UE oraz podmiotów unijnych działających poza granicami Unii; 16. podkreśla, że unijne standardy społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw nie mogą zostać spełnione, jeżeli przedsiębiorstwo przenosi produkcję, nie zważając na społeczne konsekwencje swoich decyzji ekonomicznych; apeluje o wprowadzenie obowiązkowych instrumentów zmuszających przedsiębiorstwa do internalizacji kosztów społecznych związanych z decyzjami o relokacji; 17. wskazuje na potrzebę poszerzenia zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, aby objęła nowe obszary, takie jak organizacja pracy, równe szanse i włączenie społeczne, środki antydyskryminacyjne, rozwój kształcenia i szkolenia przez całe życie; podkreśla, że koncepcja społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw powinna obejmować np. jakość pracy, równe wynagrodzenie, równouprawnienie płci, perspektywy zawodowe oraz promowanie innowacyjnych projektów, wspomagających przejście na zrównoważoną gospodarkę; 18. przypomina, że potencjalna pomoc przyznana z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG) nie może zostać wykorzystana na ułatwienie odejścia pracowników, i apeluje, by fundusz ten wykorzystywać do wspierania pracowników w utrzymaniu ich miejsc pracy; 19. wzywa UE i państwa członkowskie do zapewnienia odpowiednich środków finansowych na działania szkoleniowe i naprawcze w celu łagodzenia krytycznych okresów przejściowych w przemyśle europejskim oraz nalega na wykorzystywanie EFG do wspierania pracowników w przejmowaniu fabryk, w których są zatrudnieni, aby chronić miejsca pracy, a nie ułatwiać zamykanie zakładów; 20. wzywa do przekształcenia EFG w Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji i Cyfryzacji, oferujący szkolenia wyprzedzające, kursy przekwalifikowujące i ukierunkowane usługi dla pracowników, którzy stracili lub mogliby stracić pracę z powodu zmian w miejscu pracy; 21. wzywa Komisję do utworzenia europejskiego funduszu na rzecz rozwoju społecznego i środowiskowego poprzez inwestowanie dzięki emisjom obligacji i wsparciu kredytowemu EBC w przekształcanie narzędzi produkcji i umiejętności pracowników na szczeblu europejskim w celu uwzględnienia zmian w produkcji i pracy oraz uczynienia z nich źródeł postępu społecznego i środowiskowego; 22. wzywa Komisję do wycofania przydziałów z funduszy strukturalnych, jeżeli zostaną one wykorzystane przez państwo członkowskie w sposób zniekształcony i niezgodny z prawem do umożliwienia lub rozszerzenia dumpingu socjalnego na szczeblu krajowym; 23. apeluje zarówno do Unii Europejskiej, jak i do państw członkowskich o: zachowanie miejsc pracy poprzez unikanie nieuzasadnionych zwolnień oraz optymalizację istniejącego wysokiego poziomu kwalifikacji zawodowych, przy jednoczesnym ograniczeniu dywidend dla akcjonariuszy; PE v /7 RE\ docx

7 zapewnienie przejrzystości w transferach finansowych z europejskich filii do amerykańskich firm macierzystych lub rajów podatkowych; stosowanie sankcji wobec przedsiębiorstw kontynuujących swoje plany restrukturyzacji; 24. stanowczo wzywa UE i państwa członkowskie do przyspieszenia zawarcia porozumienia w sprawie wiążącego traktatu ONZ w sprawie korporacji transnarodowych, który jest obecnie omawiany w Radzie Praw Człowieka ONZ, aby odpowiednio zareagować na nadużycia ze strony firm ponadnarodowych; w związku z tym apeluje o włączenie do zakresu tego porozumienia praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych; 25. zwraca uwagę na rolę partnerów społecznych w opracowywaniu spójnej strategii przemysłowej, która musi uwzględniać wymiar społeczny, tak aby bieżące przemiany przemysłowe nie osłabiały praw pracowniczych; 26. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. RE\ docx 7/7 PE v01-00