Uchwała Nr AR001-3 -I/2015 Senatu Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie wytycznych dla rad wydziałów w zakresie projektowania programów kształcenia na studiach pierwszego stopnia i drugiego stopnia oraz określenia formy studiów niestacjonarnych Działając na podstawie art. 2 ust. 13 art. 6 ust.1.pkt 4b i art. 68 ust. 1pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jedn. Dz. U. z 2012 poz. 572 ze zm.) oraz: - art. 2, art. 6, ust. 1, art. 8 ust. 1,art. 8a, art., 9 art 11, art. 13a, art. 163, art. 164, art. 166,art. 167 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym; - rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (Dz. U. z 2011 r., Nr 179, poz. 1065, ze zm.); - rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 14 września 2011 r. w sprawie warunków i trybu przenoszenia zajęć zaliczonych przez studenta (Dz. U. 2011 Nr 201, poz. 1187 ze zm.); - rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 3 października 2014 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. 2014, poz. 1370); - rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 4 listopada 2011 r. w sprawie wzorcowych efektów kształcenia (Dz. U. 2011 Nr 253 poz. 1521, ze zm.); - rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011 r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego (Dz. U. 2011 Nr 253, poz. 1520, ze zm.); - rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 września 2007 r. sprawie warunków, jakie muszą być spełnione, aby zajęcia dydaktyczne na studiach mogły być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (Dz. U z 2007 r. Nr 188, poz. 1347, ze zm.); uchwala się, co następuje: 1 1. Kierunek studiów jest realizowany przez wydział zgodnie z programem kształcenia. 2. Wydział posiadający uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego spełniający ustawowo określone warunki do prowadzenia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu kształcenia może prowadzić studia o profilu praktycznym i o profilu ogólnoakademickim w ramach obszarów kształcenia oraz dziedzin odpowiadających uprawnieniom wydziału do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego. Kierunek studiów, poziom i profil kształcenia oraz efekty kształcenia dla kierunku określa senat w drodze uchwały. Tryb postępowania określają odrębne przepisy wewnętrzne AWF. 3. Wydział nieposiadający uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego w obszarze kształcenia i dziedzinie, do których przyporządkowany jest kierunek studiów może uzyskać uprawnienie do prowadzenia studiów o profilu praktycznym i o profilu ogólnoakademickim zgodnie z opisem efektów kształcenia 1
uchwalonym przez Senat na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego. Wymagane warunki i tryb postępowania określają odrębne przepisy ustawowe oraz wewnętrzne przepisy AWF. 4. Wydział posiadający uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora w obszarze kształcenia i dziedzinie, z którą jest związany kierunek studiów spełniający ustawowo określone warunki do prowadzenia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu kształcenia może prowadzić studia o profilu praktycznym i o profilu ogólnoakademickim zgodnie z opisem efektów kształcenia uchwalonych przez senat Uczelni na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego. 5. Wydział nie posiadający uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora spełniający ustawowo określone warunki może uzyskać uprawnienie do prowadzenia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu kształcenia zgodnie z opisem efektów kształcenia uchwalonym przez Senat, na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego 1) studiów o profilu praktycznym na określonym kierunku i poziomie kształcenia, 2) studiów o profilu ogólnoakademickim na określonym kierunku i stopniu kształcenia, jeżeli spełnia wymagania kadrowe, prowadzi badania naukowe w dziedzinie związanej z kierunkiem studiów i uzyskał pozytywną ocenę jakości kształcenia na studiach pierwszego lub drugiego stopnia o profilu praktycznym. Wymagane warunki i tryb postępowania określają odrębne przepisy ustawowe oraz wewnętrzne przepisy AWF. 6. Prowadzenie studiów z wykorzystaniem metod kształcenia na odległość regulują odrębne przepisy. 2. 1. Program kształcenia jest to dokument obejmujący opis zakładanych efektów kształcenia oraz program studiów stanowiący opis procesu kształcenia prowadzący do osiągnięcia tych efektów dla określonego kierunku studiów, poziomu i profilu kształcenia. 2. W procesie tworzenia programu kształcenia wydział uczelni uwzględnia: 1) zgodność programu kształcenia z misją i strategią AWF Katowice oraz strategią wydziału, 2) wnioski z analizy wyników monitorowania karier zawodowych absolwentów, 3) uwarunkowania oraz potrzeby rynku pracy, 4) wnioski z analizy zgodności efektów kształcenia z potrzebami rynku pracy 5) opinie pracodawców i absolwentów, 6) opinię samorządu studentów, 7) doświadczenia i wzorce międzynarodowe, 8) możliwość zainteresowania kandydatów planowanym kierunkiem studiów, 9) koszty planowanego kierunku studiów i możliwość jego sfinansowania przez uczelnię lub z wykorzystaniem zewnętrznych źródeł jego finansowania, 10) możliwość spełnienia warunków do prowadzenia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu studiów, w tym między innymi wymogów dotyczących: minimum kadrowego i kwalifikacji nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia dydaktyczne, sposobu realizacji zajęć dydaktycznych, prowadzenia badań naukowych, infrastruktury dydaktycznej, dostępu do literatury. 3. Opis zakładanych efektów kształcenia dla kierunku na danym poziomie kształcenia jest spójny i określa: 1) nazwę kierunku, poziom i profil kształcenia, formę studiów, 2) związek ze strategią i misją AWF Katowice, 3) związek ze strategią wydziału, 2
4) przyporządkowanie kierunku studiów do obszaru lub obszarów kształcenia wraz z określeniem procentowego udziału liczby punktów ECTS dla poszczególnych obszarów kształcenia w stosunku do łącznej liczby punktów ECTS, 5) odniesienie efektów kształcenia do właściwych dla danego kierunku dziedzin nauki lub sztuki albo dyscyplin naukowych lub artystycznych, zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem ministra w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, 6) rodzaj uzyskiwanych kwalifikacji lub zakres kompetencji oraz tytuł zawodowy nadawany absolwentom 7) możliwości zatrudnienia na rynku pracy, 8) możliwość kontynuacji kształcenia przez absolwenta, 9) opis kompetencji wymaganych od kandydata ubiegającego się o przyjęcie na studia; 10) efekty kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, zgodne z wzorcowymi efektami kształcenia dla kierunku, albo wybrane z efektów kształcenia dla obszaru lub obszarów kształcenia, zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego. 4. Dla realizowanego równolegle kierunku studiów o profilu praktycznym i ogólno akademickim opracowuje się odrębne programy kształcenia. 5. W przypadku prowadzenia kierunku studiów w formie stacjonarnej i niestacjonarnej zapewnia się osiągnięcie takich samych efektów kształcenia w obu tych formach. 6. Program kierunku studiów, w ramach którego prowadzone jest kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela, uwzględnia pełny zakres efektów kształcenia stanowiących standard kształcenia przygotowującego do zawodu nauczyciela, określony odrębnymi przepisami. 7. Program kształcenia na kierunku fizjoterapia uwzględnia wymagania Światowej Konfederacji Fizjoterapii World Confederation for Physical Therapy (WCPT)) oraz Europejskiej Sieci Wyższych Szkół Fizjoterapii The European Network of Physiotherapy in Higher Education (ENPHE). 8. Programy kształcenia kierunków studiów i specjalności uwzględniają wymagania określone przepisami prawa, jeżeli są one określone. 9. Programy kształcenia kierunków studiów i specjalności uwzględniają wymagania określone na podstawie umów i porozumień między AWF Katowice a innymi szkołami wyższymi oraz umów między AWF Katowice a interesariuszami zewnętrznymi. 3. 1. Program studiów jest to dokument stanowiący opis procesu kształcenia prowadzący do uzyskania określonych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych oraz sposobów ich weryfikacji wraz z przypisanymi do poszczególnych modułów punktami ECTS. 2. Program studiów dla kierunku studiów na określonym poziomie i profilu obejmuje następujące elementy: 1) określenie formy studiów (stacjonarne, niestacjonarne), 2) liczbę semestrów i liczbę punktów ECTS konieczną do uzyskania kwalifikacji odpowiadających poziomowi kształcenia, 3) określenie modułów / przedmiotów kształcenia wraz z przypisanymi do każdego z nich efektami kształcenia i liczbą punktów ECTS, 4) dla modułów specjalność lub specjalizacja realizowanych poprzez kilka przedmiotów opracowywane są końcowe efekty kształcenia dla danej specjalności/specjalizacji; przedmioty wchodzące w skład modułu określają efekty kształcenia odnosząc je do efektów dla danej specjalności/specjalizacji, 3
5) dla modułów przedmiot do wyboru określane są końcowe efekty kształcenia wspólne dla danej grupy przedmiotów, 6) warunki wymagane do ukończenia studiów z daną specjalnością, 7) określenie sposobów weryfikacji osiągania wszystkich zakładanych efektów kształcenia przez studenta w trakcie całego procesu kształcenia, 8) plan studiów prowadzonych w formie stacjonarnej i niestacjonarnej, 9) określenie łącznej liczby punktów ECTS, którą student musi uzyskać: a) na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich i studentów, b) w ramach zajęć z zakresu nauk podstawowych, do których odnoszą się efekty kształcenia, c) w ramach zajęć o charakterze praktycznym, w tym zajęć laboratoryjnych i projektowych; 10) określenie minimalnej liczby punktów ECTS, którą student musi uzyskać realizując moduły kształcenia z zajęć ogólnouczelnianych lub na innym kierunku studiów, 11) liczbę punktów ECTS, którą musi student uzyskać w ramach zajęć z obszaru nauk humanistycznych i nauk społecznych, nie mniejszą niż 5 punktów ECTS, 12) liczbę punktów ECTS, którą musi student uzyskać w ramach zajęć z języka obcego nie mniejszą niż 4 punkty ECTS, 13) liczbę punktów ECTS za zajęcia wychowania fizycznego na kierunkach studiów, których efekty kształcenia dla kierunku nie wymagają zajęć ruchowych nie mniejszą niż 4 punkty ECTS, 14) wymiar, zasady i formę odbywania praktyk zawodowych dla kierunku studiów o profilu praktycznym, a w przypadku studiów o profilu ogólnoakademickim, jeżeli program kształcenia na tych studiach przewiduje praktyki, 15) łączną liczbę punktów ECTS, którą musi uzyskać student w ramach praktyk zawodowych na kierunku studiów o profilu praktycznym, a w przypadku studiów o profilu ogólnoakademickim, jeżeli program kształcenia na tych studiach przewiduje praktyki. 3. Program studiów dla kierunku przyporządkowanego do więcej niż jednego obszaru kształcenia określa dla każdego z tych obszarów procentowy udział punktów ECTS w ogólnej liczbie punktów, o której mowa w ust. 2 pkt 2. 4. 1. Program studiów na kierunku studiów o profilu praktycznym obejmuje moduły zajęć powiązane z praktycznym przygotowaniem zawodowym służące zdobywaniu przez studenta umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych, którym przypisano punkty ECTS w wymiarze większym niż 50% ogólnej liczby ECTS. 2. Na kierunku studiów o profilu praktycznym przewiduje się realizację zajęć związanych z praktycznym przygotowaniem zawodowym: 1) w warunkach właściwych dla danego zakresu działalności zawodowej, 2) w sposób umożliwiający bezpośrednie wykonywanie określonych czynności praktycznych przez studenta. 3. Program studiów o profilu praktycznym przewiduje praktyki zawodowe w łącznym wymiarze nie mniejszym niż 3 miesiące. 5. 1. Program studiów na kierunku studiów o profilu ogólnoakademickim obejmuje moduły zajęć powiązane z prowadzonymi badaniami naukowymi w dziedzinie nauki związanej z tym kierunkiem studiów, służące zdobywaniu przez studenta pogłębionej wiedzy oraz 4
umiejętności prowadzenia badań naukowych, którym przypisuje się punkty ECTS w wymiarze większym niż 50% ogólnej liczby punktów ECTS. 2. Program studiów o profilu ogólnoakademickim zapewnia studentom: 1) co najmniej przygotowanie do prowadzenia badań w przypadku studiów pierwszego stopnia, 2) udział w badaniach w przypadku studentów drugiego stopnia. 6. 1. Program studiów przewiduje efekty kształcenia w zakresie ochrony własności intelektualnej na każdym poziomie kształcenia. 2. Program studiów przewiduje obowiązek odbycia przez studenta kursu w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Szczegółowe zasady odbywania kursu określa rektor w drodze zarządzenia. 3. Program studiów o profilu praktycznym powinien przewidywać przygotowanie studenta do prowadzenia działalności gospodarczej. 4. Program studiów I stopnia i II stopnia przewiduje seminarium dyplomowe, któremu przypisuje się punkty ECTS. 5. Program studiów I stopnia i II stopnia przewiduje pracę dyplomową i egzamin dyplomowy. 6. Zakładane efekty kształcenia, treści programowe, formy zajęć oraz metody dydaktyczne tworzą spójną całość. 7. 1. Stacjonarne i niestacjonarne studia pierwszego stopnia trwają 6 semestrów, a do ich ukończenia wymagane jest uzyskanie przez studenta w toku studiów co najmniej 180 punktów ECTS. 2. Stacjonarne i niestacjonarne studia drugiego stopnia trwają cztery semestry i wymagają uzyskania przez studenta w toku studiów co najmniej 120 punktów ECTS. 3. Jeden punkt ECTS odpowiada efektom kształcenia, których uzyskanie wymaga od studenta średnio 26 godzin nakładu pracy, wyliczanego jako średnia sumy godzin dydaktycznych wymagających bezpośredniego kontaktu studenta z nauczycielem oraz pracy własnej studenta. 4. Studia stacjonarne są formą kształcenia, w której co najmniej 50% zajęć dydaktycznych wymaga bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich i studentów. 5. Studia niestacjonarne są formą kształcenia, w której nie więcej niż 50% i nie mniej niż 25% zajęć dydaktycznych wymaga bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich i studentów, z zastrzeżeniem 2 u. 6-9. 6. Program studiów umożliwia studentowi wybór modułów kształcenia, do których przypisuje się punkty ECTS w wymiarze nie mniejszym niż 30 % punktów ECTS określonych w 4 u. 1, 2. Za spełnienie tych wymagań nie uznaje się wyboru specjalności dokonanej przez studenta w procesie rekrutacji. 7. Uzyskanie kwalifikacji pierwszego stopnia albo kwalifikacji drugiego stopnia na określonym kierunku studiów poziomie i profilu kształcenia wymaga osiągnięcia wszystkich efektów kształcenia zakładanych w programie kształcenia. 8. Moduł kształcenia charakteryzują następujące elementy: 1) cel kształcenia; 2) efekty kształcenia zgodne z zakładanymi efektami w programie kształcenia, wyszczególnione w kategorii wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych; 3) dobór metod nauczania uczenia się stosownie do zakładanych efektów kształcenia; 5
4) oszacowanie nakładu pracy studenta potrzebnego do osiągnięcia efektów kształcenia; 5) adekwatne metody weryfikacji i oceny osiągania efektów kształcenia przez studenta; 6) wyznaczenie progów określających poziomy osiągnięcia efektów kształcenia przez studenta i przyporządkowanie im ocen wg skali określonej w regulaminie studiów. 9. W programie studiów określone są szczegółowe zasady i formy odbywania poszczególnych praktyk ze wskazaniem: 1) celu praktyk; 2) efektów kształcenia; 3) metod sprawdzania i oceny efektów kształcenia osiągniętych przez studenta w wyniku odbycia praktyki; 4) przyporządkowania punktów ECTS; 5) wymiaru praktyk; 6) miejsca praktyk dostosowanego do przyszłej aktywności zawodowej absolwenta danego kierunku studiów o określonym poziomie i profilu kształcenia. 10. 1. Plan studiów określa: 1) czas trwania studiów (liczbę semestrów, lat); 2) rozkład modułów/przedmiotów w poszczególnych semestrach z wyszczególnieniem liczby godzin odrębnie wykładów i ćwiczeń oraz przypisanej liczby ECTS; 3) semestralny/roczny wymiar godzin zajęć dydaktycznych i punktów ECTS; 4) wymiar i umiejscowienie praktyki zawodowej, jeżeli przewiduje ją program kształcenia oraz liczbę punktów ECTS; 5) inne wymagania wynikające ze specyfiki danego kierunku/specjalności. 2. Liczba godzin w planach studiów rozłożona jest równomiernie w semestrach zgodnie z logiką procesu dydaktycznego. 3. Liczba godzin dydaktycznych przypisana do poszczególnych modułów/przedmiotów odzwierciedla znaczenie modułu/przedmiotu dla realizacji kierunkowych efektów kształcenia. 11. 1. Program studiów uchwala rada wydziału po zaopiniowaniu przez Uczelnianą Radę Samorządu Studenckiego. 2. Uchwała powinna być podjęta najpóźniej do końca maja roku akademickiego poprzedzającego jej wprowadzenie, a następnie, najpóźniej w terminie dwóch tygodni od jej podjęcia, przekazana do prorektora właściwego do spraw dydaktyki. 3. W przypadku stwierdzenia sprzeczności uchwały z ustawą, obowiązującymi przepisami wykonawczymi, statutem, niniejszą uchwałą, regulaminem studiów lub innymi przepisami wewnętrznymi Uczelni lub naruszenia ważnego interesu uczelni prorektor wnioskuje do Senatu o jej uchylenie. 4. Senat uchyla uchwałę rady wydziału, jeżeli zaistniały okoliczności, o których mowa w ust. 3. 12. 1. Wydział, o którym mowa w 1 ust. 2 i może dokonywać zmian mających na celu doskonalenie programu kształcenia z przestrzeganiem zasad określonych w niniejszej uchwale. 2. Wydział, o którym mowa w 1 ust. 3 może dokonywać zmian mających na celu doskonalenie programu kształcenia obejmujących: 6
1) łącznie do 30 % ogólnej liczby efektów kształcenia określonych przez Senat aktualnych na dzień wydania przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego decyzji o nadaniu tego uprawnienia, z przestrzeganiem zasad określonych w niniejszej uchwale; zmiany wymagają zatwierdzenia przez Senat, 2) zajęcia dydaktyczne, za które student może uzyskać łącznie do 50% punktów ECTS określonych w programie studiów aktualnych na dzień wydania przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego decyzji o nadaniu tego uprawnienia, z przestrzeganiem zasad określonych w niniejszej uchwale, z zachowaniem procedury określonej w 11, 3) zmiany w doborze treści kształcenia przekazywanych studentom w trakcie zajęć. 3. Zmiany programu kształcenia dotyczące efektów kształcenia i zajęć dydaktycznych określonych w programie studiów nie mogą być dokonywane w trakcie cyklu kształcenia, za wyjątkiem zmian mających na celu usunięcie niedociągnięć wskazanych przez Polską Komisję Akredytacyjna. 4. Zmiany w doborze treści kształcenia przekazywanych studentom w ramach zajęć mogą być dokonywane w trakcie cyklu kształcenia. 13. Dokumentacja programu kształcenia obejmuje: 1) ogólną charakterystyka prowadzonych studiów, 2) opis zakładanych efektów kształcenia, 3) opis programu studiów wraz z macierzą efektów kształcenia, 4) opis warunków prowadzenia studiów i sposoby realizacji kształcenia, 5) opis wewnętrznego systemu zapewnienia jakości kształcenia. 14. 1. Opis zakładanych efektów kształcenia opracowuje się w formie zgodnej z wzorcowymi efektami kształcenia, określonymi w rozporządzeniu. 2. Program studiów opracowuje się zgodnie z wzorcem przyjętym na wydziale. 3. Rada wydziału podejmuje uchwałę w sprawie nowych planów studiów lub zmian w planach studiów najpóźniej do końca lutego roku akademickiego poprzedzającego ich wprowadzenie. 4. Opis zakładanych efektów kształcenia oraz program studiów zamieszczane są na stronie internetowej wydziału najpóźniej na trzy miesiące przed rozpoczęciem roku akademickiego; odpowiedzialny jest dziekan. 15. 1. Studenci, którzy rozpoczęli studia przed dniem 1 października 2014 studiują według dotychczasowych programów kształcenia do końca okresu studiów przewidzianego w programie i planie studiów, z zastrzeżeniem ust.3. 2. Dla kierunków studiów prowadzonych w dniu wejścia w życie niniejszej uchwały. Dziekani dostosują programy studiów do wymogów określonych w 3 ust. 2 pkt 9 i 10 do dnia 1 października 2015 roku (nowy cykl kształcenia2015/2016). 3. Dziekani zobowiązani są do dostosowania programów kształcenia realizowanych na wydziale do wymogów określonych w niniejszej uchwale: a) na studiach pierwszego stopnia do 30 listopada 2016 roku, b) na studiach drugiego stopnia do 30 listopada 2017 roku. 4. Na kierunkach studiów prowadzonych w dniu wejścia w życie niniejszej uchwały wydziały mogą dokonywać zmian efektów kształcenia i zajęć dydaktycznych w 7
programach kształcenia obowiązujących w dniu wejścia w życie niniejszej uchwały, w wymiarze określonym w 12 ust.2 pkt. a, b. 16. Traci moc uchwała Nr AR001-25 -V/2014 Senatu Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach z dnia 27 maja 2014 r. w sprawie wytycznych dla rad wydziałów w zakresie projektowania planów studiów i programów kształcenia na studiach pierwszego stopnia i drugiego stopnia oraz określenia formy studiów niestacjonarnych. 17. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Głosowanie: 19 TAK, 0 NIE, 0 WSTRZ. Uprawnionych do głosowania 25 osób. Obecnych 19 osób. Głosowało 19 osób. Senat Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach w głosowaniu jawnym, jednogłośnie podjął uchwałę ws. wytycznych dla rad wydziałów w zakresie projektowania programów kształcenia na studiach pierwszego stopnia i drugiego stopnia oraz określenia formy studiów niestacjonarnych. Rektor prof. dr hab. Adam Zając 8