k0,033 2013 D e Deklaracja k l a r a c j a Ś r o Środowiskowa d o w i s k o w a Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. ul. Teatralna 49 66-400 Gorzów Wlkp. 0
Spis treści Słowo wstępne... 2 1. Ogólne informacje o spółce... 3 2. Wskazówki dojazdu... 5 3. Polityka Jakości i Środowiska... 6 4. Odpowiedzialność Środowiskowa... 7 5. Misja Zakładu Utylizacji Odpadów Sp. z o.o... 8 6. Opis spółki... 9 7. Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów w Chróściku... 11 8. Dialog ze społeczeństwem... 13 9. Najcenniejsze wyróżnienia... 15 10. Zintegrowany System Zarządzania... 16 11. Zgodność z wymaganiami prawnymi... 18 12. Aspekty Środowiskowe oraz gotowość na wypadek awarii i reagowanie na 19 nie na nie... 13. Cele i zadania środowiskowe... 21 14. Wskaźniki efektywności ekologicznej... 22 15. Podsumowanie... 31 1
Szanowni Państwo W ubiegłym roku Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. obchodził 20-lecie swojej działalności. Od początku swojego istnienia dążyliśmy do tego, aby sprostać wymaganiom i oczekiwaniom środowiskowym. W ciągu 20-letniej historii firmy charakterystyczny jest jej ciągły rozwój organizacyjny oraz technologiczny, jak również rozszerzanie zakresu świadczonych usług. Prowadzone przez nas działania inwestycyjne i modernizacyjne mają na celu uzyskanie jak najlepszego efektu środowiskowego. W ramach budowania wzajemnego zaufania w relacjach z klientami oraz spełnienia wymagań, jakie stawia przed nami członkostwo w Unii Europejskiej, w 2001 r. wdrożyliśmy Zintegrowany System Zarządzania Jakością i Środowiskiem wg norm ISO 9001 oraz 14001, co zostało potwierdzone uzyskanym certyfikatem. W 2002r. Zakład został laureatem konkursu Panteon Polskiej Ekologii pod patronatem Ministra Środowiska oraz Dyrektora Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji, to nagroda dla uhonorowania polskich przedsiębiorstw, które opracowały i wdrożyły system zarządzania środowiskowego zgodny w wymogami międzynarodowych norm. Posiadany przez ZUO potencjał techniczny i kapitałowy oraz wysoko wykwalifikowana kadra, gwarantują sprawną realizację i najwyższą jakość oferowanych usług. ZUO nie tylko spełnia wysokie wymagania jakościowe w zakresie swojej działalności, ale jest również przyjazne dla otaczającego środowiska naturalnego. Z największą przyjemnością przekazuję w Państwa ręce pierwszą Deklarację Środowiskową Zakładu Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp., która jest potwierdzeniem naszych działań proekologicznych. Ten zbiór informacji stanowi dla nas najważniejszą formę komunikacji z Państwem, jest także dowodem naszego zaangażowania w ochronę środowiska naturalnego. Prezes Zarządu Marek Wróblewski 2
1. Ogólne informacje o spółce Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. ul. Teatralna 49, 66-400 Gorzów Wlkp. Telefon: 95 722 53 85 e-mail: biuro@zuo-gorzow.pl strona internetowa: www.zuo-gorzow.pl KRS 0000199394 REGON 210523652 NIP 599-020-64-00 Prezes zarządu: Marek Wróblewski Dyrektor ds. Produkcji: Czesław Brzostowski Dyrektor ds. Marketingu i Kooperacji: Magdalena Sobierajczyk Zakład Utylizacji Odpadów powstał w ramach kompleksowego planu zagospodarowania odpadów, realizowanego przez miasto Gorzów Wlkp. Oficjalny wpis do rejestru sądowego spółek nastąpił w dniu 10 marca 1992 r. Właścicielem spółki jest miasto Gorzów Wlkp., kapitał zakładowy wynosi 17.949.000,00 zł. Siedziba Spółki usytuowana jest przy ul. Teatralnej 49. Pozostałe lokalizacje spółki: 1. Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów ul. Małyszyńska 180 66-400 Gorzów Wlkp. 2. Centrum badawczo-wdrożeniowe "Eko-innowacje" Stanowice 29 66-450 Bogdaniec 3. Pole Golfowe Zawarcie ul. Śląska 52 66-400 Gorzów Wlkp. Zakres Systemu Zarządzania Środowiskowego System Zarządzania Środowiskowego swoim obszarem działania obejmuje siedzibę Spółki przy ul. Teatralnej 49 oraz Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów przy ul. Małyszyńskiej 180. 3
Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. zajmuje się odbiorem, zbieraniem, odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów obojętnych, niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne i obojętne. Świadczy także usługi doradcze z zakresu gospodarki odpadami (rekultywacja składowisk, edukacja ekologiczna, opracowania środowiskowe). Podstawowym obszarem działalności firmy jest profesjonalne unieszkodliwianie odpadów. Głównym zadaniem jest segregacja odpadów komunalnych i ograniczanie do minimum odpadów kierowanych na składowisko. Dzięki zastosowaniu automatycznej segregacji odzyskuje się maksymalną ilość surowców wtórnych. Dodatkowo Zakład prowadzi działalność w zakresie składowania odpadów niebezpiecznych, w tym azbestu, a także produkcji paliwa alternatywnego oraz kompostu. Obszarem działalności przedsiębiorstwa w zakresie zagospodarowania odpadów komunalnych jest teren Związku Celowego Gmin MG-6. Na podstawie wskazań w Wojewódzkim Planie Gospodarowania Odpadami, odpady wytwarzane w gminach muszą być kierowane wyłącznie do wskazanych zakładów zagospodarowania odpadów. W skład Związku Celowego Gmin MG-6 wchodzi miasto Gorzów i gminy: Bogdaniec, Deszczno, Kłodawa, Lubiszyn i Santok. Zgodnie z zapisami Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami gminy Strzelce Krajeńskie, Stare Kurowo i Zwierzyn wyraziły zgodę na współpracę z Zakładem Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. Gorzów Wlkp., co zostało poparte stosownymi porozumieniami międzygminnymi. W związku z rozwijającą się działalnością ZUO Sp. z o.o. w zakresie mecenatu na terenie miasta Gorzowa Wlkp., uzasadniona jest promocja hasła ZUO Lider Ekologii Mecenas kultury, która wynika z przyjętej strategii rozwoju Spółki na lata 2011-2026. Maksyma firmy ma na celu zwrócenie uwagi na fakt, iż firma swoją działalnością nie tylko troszczy się o środowisko, ale również wspiera kulturę i sztukę. 4
2. Wskazówki dojazdu Siedziba Spółki: ul. Teatralna 49, 66-400 Gorzów Wlkp. Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów: ul. Małyszyńska 180, 66-400 Gorzów Wlkp. 5
3. POLITYKA JAKOŚCI I ŚRODOWISKA Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. zajmuje się odbiorem, zbieraniem, odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów obojętnych, niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne i obojętne. Naszym głównym zadaniem jest segregacja odpadów komunalnych i ograniczanie do minimum odpadów kierowanych na składowisko. Koncentrujemy się na odzysku surowców wtórnych, produkcji kondycjonera glebowego oraz wysokiej jakości paliwa alternatywnego RDF. Wszystkie procesy związane z działalnością Zakładu prowadzimy stosując się bezwzględnie do obowiązujących przepisów prawa. Chcemy być postrzegani, jako Zakład przyjazny dla środowiska traktujący jego ochronę, jako ważny element, przez co stale rozwijamy i doskonalimy nasze umiejętności w tej dziedzinie. Wdrożony przez nas Zintegrowany System Zarządzania, nasze umiejętności zawodowe oraz świadczone przez nas usługi podlegają stałemu rozwojowi i doskonaleniu. Naszymi głównymi celami są: prowadzenie procesów odbioru, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów obojętnych, niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne i obojętne, w sposób jak najmniej obciążający środowisko naturalne, zagospodarowanie każdego rodzaju odpadu lub pomoc w znalezieniu optymalnego sposobu ich wykorzystania, bądź unieszkodliwienia, minimalizacja ilości składowanych odpadów poprzez zwiększenie odzysku surowców wtórnych i przekazywanie ich do recyklingu zgodnie z wymaganiami klienta, produkcja kondycjonera glebowego wyprodukowanego z odpadów komunalnych spełniającego wymagania obowiązujących decyzji administracyjnych, produkcja wysokiej jakości paliwa alternatywnego RDF wyprodukowanego z frakcji energetycznej odpadów komunalnych i przemysłowych, monitorowanie oraz ograniczenie do minimum niekorzystnego wpływu działalności zakładu na środowisko, systematyczne podnoszenie świadomości ekologicznej wśród lokalnej społeczności, dostęp do informacji o działalności Zakładu i jego wpływie na środowisko, poprzez Internet (www.zuo-gorzow.pl), zapobieganie nadzwyczajnym zagrożeniom środowiskowym, uwzględnianie potrzeb ochrony środowiska w planowanych inwestycjach, kompleksowe doradztwo w zakresie gospodarki odpadami. Uwarunkowania i zasady realizacji założonych celów opisane są w Księdze Zarządzania oraz w harmonogramie działań jakościowych i środowiskowych na dany rok. Księga zawiera informacje dla naszych klientów i pracowników na temat działań podejmowanych przez Zakład w celu zapewnienia właściwej jakości świadczonych usług. Pod pojęciem Jakości rozumiemy spełnienie wymagań, oczekiwań i życzeń klienta zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Pod pojęciem działania środowiskowe rozumiemy spełnienie wymagań prawnych i innych oraz ciągłe doskonalenie w celu poprawy stanu środowiska naturalnego oraz zapobiegania możliwości wystąpienia negatywnego oddziaływania Zakładu na nie. Nasza polityka jakości i środowiska jest wdrożona i utrzymywana na wszystkich szczeblach organizacji. Gorzów Wlkp. dn. 20.06.2012 r. 6
4. Odpowiedzialność środowiskowa Model odpowiedzialności społecznej ukierunkowuje nas na jednoczesną dbałość o każdą strefę naszego działania. Centrum wszystkich naszych odpowiedzialnych społecznie inicjatyw jest ŚRODOWISKO sfera odpwiedzialnośći ekonomicznej odpowiedzialność w sferze etyki Sfera odpowiedzialnośći środowiskowej sfera odpowiedzialności prawnej odpowiedzialność w sferze wiedzy sfera odpowiedzialności filantropijnej 7
5. Misja Zakładu Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. 8
6. Opis Spółki Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. powstał w 1992 roku w ramach kompleksowego planu zagospodarowania odpadów, realizowanego przez Miasto Gorzów Wielkopolski. W 1994 r. ZUO oddało do eksploatacji kwaterę składowiska odpadów o powierzchni 1, 5 ha wraz z infrastrukturą techniczną pod budowę planowanego Zakładu. W 1998 r. oddano do eksploatacji Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów, który powstał w granicach administracyjnych miasta Gorzowa w obrębie Chróścik, o powierzchni zabudowy 2, 5 ha oraz powierzchni składowiska 1, 8 ha. Kolejnym etapem rozwoju firmy było otwarcie w 2001 r. Centrum Recyklingu Odpadów Budowlanych. W ramach swojej działalności w 2004 r. ZUO uruchomiło laboratorium chemiczne, które posiada akredytację PCA. Laboratorium, dzięki wykwalifikowanej kadrze świadczy profesjonalne usługi związane m.in. z monitoringiem składowisk oraz szeregiem badań środowiskowych. W 2005 r. na terenie ZUO utworzono miejsce pochówku zwierząt domowych zwane "Polaną Przyjaciół". W połowie 2011 r. zakończono rozbudowę i modernizację Regionalnego Zakładu Utylizacji Odpadów w Chróściku. Wybudowano nowe kwatery przeznaczone do składowania odpadów zawierających azbest, odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne i obojętne. Sortownia odpadów komunalnych została zmodernizowana i rozbudowana. W zakładzie zastosowano nowoczesną technologię automatycznego sortowania oraz oddano do użytku linię do produkcji paliwa alternatywnego RDF. Jedną z inicjatyw podjętych przez Spółkę w ostatnim czasie jest budowa 9-dołkowego municypalnego pola golfowego. Inwestycja ta powstaje na terenie zamkniętego składowiska odpadów komunalnych i jest realizowana w ramach projektu rekultywacji w kierunku utworzenia terenów rekreacyjnych. Zakończenie inwestycji planowane jest w I połowie 2013 r. Ponadto Spółka jest właścicielem eko-bio energetycznego gospodarstwa rolnego położonego na 365 ha w miejscowości Stanowice w gminie Bogdaniec, które obejmuje zabudowania kompleksu pałacowo-folwarcznego wraz z zabytkowym parkiem. Obecnie wdrażany jest tam program skojarzenia gospodarki odpadami z rolnictwem i energią odnawialną. Obecnie na terenach należących do Zakładu Utylizacji Odpadów Sp. z o.o., w Stanowicach realizowany jest projekt pod nazwą "Centrum badawczo-wdrożeniowe 9
"Eko-innowacje"". W skład Centrum wejdą cztery główne jednostki badawcze składające się z wysokiej klasy specjalistycznych laboratoriów, umożliwiających testowanie pilotażowych technologii związanych z zagospodarowaniem różnego typu odpadów. System Zarządzania Środowiskowego swoim obszarem działania obejmuje siedzibę Spółki przy ul. Teatralnej 49 oraz Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów przy ul. Małyszyńskiej 180. Po pozytywnej weryfikacji organizacji na zgodność z wymogami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1222/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. dotyczącego dobrowolnego udziału w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS), tylko te dwa obiekty nabędą prawo do posługiwania się logiem EMAS. Pozostałe obiekty, nad którymi Spółka pełni kontrolę zarządczą zostaną poddane weryfikacji na zgodność z ww. rozporządzeniem w momencie zakończenia prac inwestycyjnych i uruchomienia działalności. 7. Siedziba Spółki Siedziba Spółki zlokalizowana jest przy ulicy Teatralnej 49 w Gorzowie Wielkopolskim. W siedzibie Spółki oprócz pomieszczeń biurowych, w których pracują pracownicy administracyjni (zarząd, księgowość, dział marketingu, dział gospodarki odpadami, dział kadr i bhp) znajduje się także punkt przyjmowania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny przyjmowany jest od mieszkańców miasta bezpłatnie. 10
7. Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów w Chróściku Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów zlokalizowany jest przy ul. Małyszyńskiej 180 w Gorzowie Wlkp. w obrębie osiedla Chróścik. Teren Zakładu położony jest na zachodnim skraju miasta Gorzowa Wlkp., jego powierzchnia wynosi 19, 66 ha i zajmuje działki o numerach ewidencyjnych 83/4, 85/1, 85/4, 85/5, 86 stanowiące własność Zakładu Utylizacji Odpadów. W Odległości około 300 m na zachód i północny- zachód od składowiska przebiega granica gminy Bogdaniec. Do najbliższych zabudowań osiedla Chróścik jest ponad 800 m, a do linii kolejowej Gorzów Wlkp. Myślibórz, ponad 300 m. Teren składowiska z 3 stron sąsiaduje z lasami należącymi do nadleśnictwa Bogdaniec, od wschodniej strony graniczy z terenami upraw rolniczych. Zgodnie z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Gorzowa Wlkp., zatwierdzonego uchwałą Rady Miejskiej w Gorzowie Wlkp. Nr LXXI/407/98 z dnia 25 lutego 1998 roku, instalacja znajduje się w jednostce morfologicznej określonej, jako teren urządzeń neutralizacji i składowania odpadów. 11
W wyniku przeprowadzonej rozbudowy i modernizacji, Zakład uzyskał moc przerobową 58, 3 tys. Mg/rok, w tym ok. 48, 5 tys. ton zmieszanych odpadów komunalnych oraz jest w stanie wyprodukować ok. 10 tys. Mg/rok paliwa formowanego RDF. Rozbudowano modułowo elementy sortownicze, w tym transportery podawcze. W konsekwencji pozwoliło to na zwiększenie udziału odpadów komunalnych poddawanych odzyskowi. Modernizacja pozwoliła uzyskać większą ilość odzyskanych surowców wtórnych o zdecydowanie lepszych parametrach jakościowych. Zmodernizowanie instalacji o transportery podawcze umożliwiło skierowanie zanieczyszczonych surowców wtórnych bezpośrednio do kabiny sortowniczej, gdzie następuje ich doczyszczenie. Z początkiem lipca 2011 roku rozpoczęto produkcję paliwa alternatywnego RDF (refused derived fuel). Jest to paliwo produkowane głównie z odpadów nienadających się do recyklingu, a posiadających odpowiednio wysoką wartość kaloryczną (np. pozostałości z sortowania odpadów komunalnych, czyściwo, opakowania z tworzyw sztucznych, papieru, drewna, odzież i tekstylia, opony itp.). Wytwarzanie paliw alternatywnych i stosowanie ich w zakładach przemysłowych, czy też energetycznych 12
przyczynia się do znacznych korzyści ekonomicznych i ekologicznych. W wyniku takiego zagospodarowania odpadów mniejsza ich ilość jest deponowana na składowisku. Kolejnym istotnym obiektem technologicznym w zakładzie jest kompostownia odpadów. Główny materiał do kompostowania stanowi doczyszczona frakcja odpadów komunalnych o śr. 20-80 mm. Dodatkowo do kompostowania kierowane są wszystkie odpady ulegające biodegradacji. Odpady do kompostowania usypywane są w pryzmy o długości ok. 70 m i szerokości w podstawie 6, 0 m. Masa pryzmy wynosi ok. 500 Mg. Powierzchnia kompostowni pozwala na uformowanie 10 pryzm. Proces kompostowania trwa ok. 10 tygodni. Prowadzone są prace, dzięki którym kompost, jako produkt finalny będzie dobrej jakości środkiem poprawiającym właściwości gleby. W wyniku zakończonego projektu Rozbudowa i modernizacja Zakładu Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. ul. Małyszyńska 180 nastąpił wzrost wysegregowanych surowców wtórnych ze strumienia zmieszanych odpadów komunalnych. Dzięki temu zmniejszyła się ilość odpadów trafiających na składowisko. Zakład kooperuje z zakładami przemysłowymi, które unieszkodliwiają na terenie zakładu odpady przemysłowe. Ze względu na odpowiednią infrastrukturę unieszkodliwiane są również odpady zawierające azbest. 8. Dialog ze społeczeństwem Ważnym aspektem działalności ZUO jest prowadzenie akcji informacyjnoedukacyjnych, promujących ekologiczne postawy, a także prowadzenie otwartego dialogu z mieszkańcami miasta. Edukacją ekologiczną obejmujemy zarówno dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, jak również osoby dorosłe. Realizujemy program edukacji ekologicznej poprzez liczne przedsięwzięcia: sezonowe akcje zbiórki elektrośmieci na terenie miasta Gorzowa Wielkopolskiego oraz współpraca z okolicznymi gminami, wprowadzenie usługi bezpłatnego mobilnego odbioru zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego od mieszkańców, akcję ZUO- dobry sąsiad, która adresowana jest do mieszkańców osiedla Chróścik, w obrębie którego zlokalizowany jest Zakład. W ramach tej akcji mieszkańcom 13
zapewniono bezpłatny odbiór odpadów, jak również coroczną organizację zabawy choinkowej dla dzieci, współpraca z gorzowskimi spółdzielniami mieszkaniowymi akcja informacyjna dotycząca bezpłatnego odbioru zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, akcja pn EKO WIOSNA Z ASKANĄ propagująca zachowania proekologiczne połączona ze zbiórką surowców wtórnych, program edukacji ekologicznej pod hasłem Zielona Szkoła Zielone Przedszkole realizowany od 2001 r., którego celem jest rozpropagowanie postaw proekologicznych wśród dzieci i młodzieży poprzez zbieranie zużytych baterii, ZUO umożliwia również placówkom oświatowym zwiedzanie zakładu i zapoznanie się z problemem unieszkodliwiania odpadów. Organizowane są wyjazdy do zakładu w Chróściku dla wszystkich zainteresowanych placówek oświatowych, współpraca z Urzędem Miejskim w przygotowaniu corocznej akcji Sprzątanie świata. Zakupujemy worki, rękawice itp., które są niezbędne do jej przeprowadzenia. Udostępniamy także miejsce do ich rozprowadzenia a co najważniejsze zebrane w czasie tej akcji odpady przyjmujemy nieodpłatnie, współpraca przy organizacji oraz sfinansowanie Regionalnego Konkursu Plastycznego dla szkół podstawowych i przedszkoli Jestem eko jestem okey, współpraca przy organizacji oraz sfinansowanie Regionalnego Przeglądu Teatrzyków Ekologicznych Zielony Kapturek, współpraca przy organizacji oraz współfinansowanie Międzyszkolnych Turniejów Ekologicznych, współpraca przy organizacji oraz sfinansowanie konkursu fotograficznego o tematyce ochrony środowiska organizowanego przez Młodzieżowy Dom Kultury, zorganizowanie i prowadzenie zajęć teoretyczno-praktycznych dla podopiecznych warsztatów terapii zajęciowej z zakresu ekologii i segregacji odpadów, W roku szkolnym 2009/2010 Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. zorganizował akcję pod hasłem Długie życie Pana Bateryjki w gorzowskich przedszkolach. Akcja adresowana była do przedszkolaków wieku 4-6 lat. Polega na prowadzeniu 25 minutowych zajęć edukacyjnych poświęconych gospodarce odpadami. Akcja zaplanowana była w okresie od października 2009r. do 14
kwietnia 2010r. Eko-lekcje prowadzone były w oparciu o przygotowane konspekty zajęć, uwzględniające ćwiczenia i zabawę, które to elementy wpływają na lepsze przyswojenie wiedzy przez odbiorców zajęć. Podczas zajęć zostały poruszone tematy odpowiedniego postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym, oraz bateriami. II edycja akcji Długie życie Pana Bateryjki" odbywa się w roku szkolnym 2011/2012 do udziału zostało zgłoszonych już ponad 2 500 dzieci w wieku 4-6 lat z przedszkoli leżących na terenie Związku Celowego Gmin MG-6 oraz powiatu strzeleckodrezdeneckiego. Program odbywa się od października 2011 r. do stycznia 2012 r. Zajęcia obejmują zagadnienia związane z ochroną środowiska oraz racjonalnym gospodarowaniem odpadami z nastawieniem na postępowanie ze zużytymi bateriami oraz zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym. Każde dziecko otrzyma specjalnie przygotowaną na potrzeby akcji kolorowankę ilustrującą prawidłowe postępowanie ze zużytymi bateriami oraz zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym. 9. Najcenniejsze wyróżnienia Ogólnopolski konkurs o Puchar Recyklingu "Przeglądu Komunalnego" Dyplom Mistrza Recyklingu w konkursie o Puchar Recyklingu, "Wielki Puchar Recyklingu" Prezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. w Warszawie, Wyróżnienie w kategorii Lider Zbiórki Tworzyw Sztucznych, Statuetki w kategoriach: "Zielony Kontakt" za zbiórkę zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, "Srebrna puszka" za zbiórkę puszek aluminiowych, "Zielona Bateria" za zbiórkę baterii, Nagroda "Panteon Polskiej Ekologii", Złoty Medal Międzynarodowych Targów Poznańskich POLEKO 2003, Certyfikat LUBUSKIEGO LIDERA BIZNESU, Godło Europejski Standard 2009r., Statuetka "Przyjaźni Środowisku" w kategorii "Firma Przyjazna Środowisku", Statuetka Heraklesa i Nagroda Dyrektora Roku Zakładu Oczyszczania Miast 2009 r. dla Marka Wróblewskiego Prezesa Zarządu Zakładu Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp., Nagroda "Gazela Biznesu". 15
10. Zintegrowany System Zarządzania W ramach budowania wzajemnego zaufania w relacjach z klientami oraz spełnienia wymagań, jakie stawia przed nami członkostwo w Unii Europejskiej, w Zakładzie Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. wdrożono już w 2001r. Zintegrowany System Zarządzania Jakością i Środowiskiem wg norm ISO 9001 oraz iso 14001, co zostało potwierdzone uzyskanym certyfikatem. Chcąc wciąż doskonalić efekty działalności środowiskowej w 2011 r. podjęto decyzję o wdrożeniu Systemu Eko-zarządzania i Audytu EMAS. Nadzór nad prawidłowym funkcjonowaniem Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością i Środowiskiem sprawuje: Pełnomocnik Zarządu ds. zarządzania systemami: Magdalena Sobierajczyk Z-ca Pełnomocnika Zarządu ds. zarządzania systemami: Dariusz Koniec System Zarządzania Środowiskowego obejmuje swym zakresem odbiór, zbierania, odzysk i składowanie odpadów oraz usługi doradcze dotyczące ochrony środowiska. System Zarządzania Środowiskowego działa w oparciu o podejście procesowe. Podstawą podejścia procesowego w Zakładzie Utylizacji Odpadów w Gorzowie Sp. z o.o. są poniższe procesy: Proces 1 - Przetwarzanie odpadów komunalnych i komunalnopodobnych Proces 2 - Składowanie odpadów Proces 3 - Produkcja kondycjonera glebowego Proces 4 - Postępowanie z odpadami niebezpiecznymi Proces 5 - Przyjmowanie i przekazywanie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego Proces 6 - Transport odpadów Proces 7 - Produkcja paliwa alternatywnego RDF 16
Komunikacja W Zakładzie Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. opracowano i wdrożono procedurę komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej (procedura QŚP-7.2.3/1 Komunikacja). Jest ona utrzymywana na wszystkich szczeblach organizacji. Procedura ta ustanawia proces informowania wewnętrznych i zewnętrznych stron o Zintegrowanym Systemie Zarządzania, efektach działalności środowiskowej oraz zarządzania jakością. Komunikacja zewnętrzna dotyczy otrzymywania, dokumentowania i udzielania odpowiedzi zewnętrznym stronom zainteresowany. Do zewnętrznych stron zainteresowanych zalicza sie: klientów (nawiązanie współpracy, reklamacje), społeczeństwo (zgłoszenia środowiskowe zewnętrzne, aspekty środowiskowe), władze publiczne. Jedną z form komunikacji zewnętrznej jest także dialog ze społeczeństwem. Odbywa się on za pomocą organizowanych dla mieszkańców akcji ekologicznych, programów edukacyjnych, konferencji i strony internetowej zakładu. Wewnętrzne komunikowanie dotyczy przekazywania informacji pomiędzy poszczególnymi komórkami organizacyjnymi w zakresie: polityki jakości i środowiska, celów, zadań i programów dotyczących ZSZJiŚ, dokumentacji (księga, procedury, instrukcje, formularze), wymagań prawnych (ustaw, rozporządzeń, decyzji administracyjnych i pokontrolnych), znaczących aspektów środowiskowych, znaczących zagrożeń na stanowiskach pracy, wyników auditów, niezgodności i działań korygujących, zagrożeń i działań zapobiegawczych, reagowania na wypadek awarii. 17
Szkolenia Zapewniamy, że pracownicy wykonujący pracę mającą wpływ na jakość usług i ochronę środowiska posiadają niezbędne kompetencje. Do każdego stanowiska pracy określono kryteria: wykształcenie, kwalifikacje specjalne, doświadczenie zawodowe, wymagana sprawność fizyczna, dodatkowe informacje o charakterze pracy (wymagana sprawność psychiczna i psychomotoryczna), wymagania etyczno-zawodowe, osobowość i charakter wymagany na stanowisku pracy, kompetencje, uprawnienia. Każda osoba wykonująca dla organizacji lub w jej imieniu zadania, które mogą mieć znaczący wpływ na środowisko zidentyfikowane przez organizację, jest kompetentna dzięki odpowiedniemu wykształceniu, szkoleniu lub doświadczeniu. Każdy z pracowników jest zaangażowany w działania, które mają na celu doskonalenie efektów ekologicznych. Szczegółowy zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności otrzymuje każdy pracownik w momencie podjęcia pracy. Zakres obowiązków, odpowiedzialności i uprawnień dołącza się do akt osobowych pracownika. Wymagania są przeglądane, aktualizowane, a zapisy utrzymywane (Procedura QŚP-6.2.2/1 Szkolenia) 11. Zgodność z wymaganiami prawnymi Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. działa w oparciu o Pozwolenie Zintegrowane z dnia 28.12.2012 r. znak DW.II.7222.91.2012. Zakład spełnia wszelkie wymagania prawne w zakresie realizowanych procesów uwzględniając oddziaływanie na środowisko. Przestrzegane są ilości odpadów wytwarzanych i przyjmowanych, których limity określone są w pozwoleniu zintegrowanym, wnoszone są opłaty za korzystanie ze środowiska, a także prowadzona jest sprawozdawczość środowiskowa. Opis postępowania przy identyfikowaniu zgodności z wymaganiami prawnymi określa procedura QSP-8.2.0/2 Ocena zgodności. 18
12. Aspekty środowiskowe oraz gotowość na wypadek awarii i reagowanie na nie. W Zakładzie Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. wdrożono procedurę "Awarie" (QSP -8.3.0/2). Celem tej procedury jest zapewnienie, że potencjalne sytuacje awaryjne i związane z nimi zagrożenia, mogące mieć negatywny wpływ na środowisko zostaną rozpoznane, oraz że w przypadku zaistnienia sytuacji awaryjnych zostaną powzięte odpowiednie działania mające na celu zmniejszenie bądź wyeliminowanie związanego z nimi negatywnego oddziaływania na środowisko. Głównymi źródłami umożliwiającymi sprawną identyfikację sytuacji awaryjnych są aktualizowane aspekty środowiskowe, monitorowanie procesów oraz wyniki pomiarów. W Zintegrowanym Systemie Zarządzania, który funkcjonuje w Zakładzie Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. ustanowiono, wdrożono i utrzymuje się procedurę Identyfikacji Aspektów Środowiskowych. Zadaniem procedury jest przedstawienie zasad identyfikacji, aktualizacji i dokumentowania aspektów środowiskowych bezpośrednich oraz pośrednich występujących w organizacji oraz wyłaniania znaczących aspektów środowiskowych. Procedura QSP-7.2.1/1 "Identyfikacja aspektów środowiskowych" zapewnia, że znaczące aspekty środowiskowe są uwzględniane przy utrzymywaniu systemu zarządzania środowiskowego. Zgodnie z przyjętymi kryteriami za bezpośrednie znaczące aspekty środowiskowe w Zakładzie Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gorzowie Wlkp. uznano: wycieki olejów i płynów eksploatacyjnych, wycieki z akumulatorów, zapłon pojazdów, samozapłon odpadów, wycieki ze zbiornika wód odciekowych, niekontrolowane reakcje odpadów niebezpiecznych, wyciek z rozszczelnionych pojemników z odpadami niebezpiecznymi, emisja gazu składowiskowego, samozapłon paliwa alternatywnego RDF, wytwarzanie odpadów i ich składowanie, emisja pyłów spowodowana rozszczelnieniem palet z azbestem, rozszczelnienie zbiornika kontenerowej stacji paliw, 19
wyciek substancji niebezpiecznych znajdujących się w zmieszanych odpadach komunalnych, wytwarzane odpady niebezpieczne w postaci zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. wytwarzane odpady niebezpieczne w warsztacie (filtry olejowe, zużyty olej, czyściwo, części zamienne). Oprócz aspektów oddziaływujących negatywnie na środowisko zdefiniowano także aspekty pozytywne: odzysk surowców wtórnych z odpadów komunalnych, produkcja kompostu, produkcja paliwa alternatywnego RDF. W zakładzie zdefiniowano także znaczące aspekty pośrednie, czyli takie aspekty, które wynikają z relacji ze stronami trzecimi, na które możemy wpływać do pewnego stopnia. I są to: wycieki olejów i płynów eksploatacyjnych, wycieki z akumulatorów, zapłon pojazdów. 20
13. Cele i zadania środowiskowe W polityce jakości i środowiska Zakładu zostały zawarte cele strategiczne. Na ich podstawie i w oparciu o znaczące aspekty środowiskowe zostały ustanowione operacyjne cele środowiskowe, które przedstawiono w poniższej tabeli. Cel Zadanie Środki finansowe Termin realizacji Wskaźnik efektów działalności środowiskowej Ograniczenie ilości odpadów balastowych deponowanych na składowisku Produkcja wysokiej jakości paliwa alternatywnego Wartość oczekiwana 1 % Bez kosztowo 31.12.2013 gdzie: RDF 12,13 - ilość wyprodukowanego paliwa w danym roku kalendarzowym A 12,13 - ilość zmieszanych odpadów komunalnych w danym roku kalendarzowym Zwiększenie stopnia odzysku surowców wtórnych z odpadów komunalnych Wysortowanie większej ilości surowców wtórnych przez optymalizację pracy separatorów optycznych Wartość oczekiwana 0,5 % Bez kosztowo 31.12.2013 gdzie: S 12,13 - ilość odzyskanych surowców wtórnych w danym roku kalendarzowym A 12, 13 - ilość zmieszanych odpadów komunalnych w danym roku kalendarzowym Zwiększenie świadomości ekologicznej wśród dzieci w wieku 4-6 lat Przeprowadzenie IV edycji akcji edukacyjnej: Długie życie Pana Bateryjki, Wartość oczekiwana Przeszkolenie 4000 przedszkolaków w wieku 4-6 lat. 30 000 zł 31.12.2013 gdzie: A I II- ilość dzieci uczestniczących w IV edycji B II - ilość dzieci uczestniczących w III edycji 21
14. Wskaźniki efektywności środowiskowej Kładziemy duży nacisk na systematyczne zwiększanie efektów działalności środowiskowej. Koncentrujemy się na odzysku surowców wtórnych z odpadów komunalnych i dążymy do ograniczenia ilości odpadów unieszkodliwianych przez składowanie. Poprzez wprowadzanie najnowszych dostępnych technologii i dzięki zaangażowaniu wszystkich pracowników systematycznie zwiększamy naszą efektywność środowiskową. I. Ograniczenie ilości odpadów balastowych deponowanych na składowisku poprzez produkcję paliwa alternatywnego RDF 2010 r. 2011 r. 2012 r. Ilość zmieszanych odpadów komunalnych [Mg] Ilość wyprodukowanego paliwa alternatywnego RDF [Mg] Wskaźnik efektywności środowiskowej W 46 657,13 44 530,76 45 381,92 0 69,40 5 739,94 X 0,15 % 12,49 % II. Zwiększenie stopnia odzysku surowców wtórnych z odpadów komunalnych Ilość zmieszanych odpadów komunalnych [Mg] 2010 r. 2011 r. 2012 r. 46 657,13 44 530,76 45 381,92 Ilość wysortowanych surowców wtórnych [Mg] 4 071,93 4 126,19 5 461,91 Wskaźnik efektywności środowiskowej W X 0,47 % 2,8 % III. Zwiększenie świadomości ekologicznej wśród dzieci w wieku 4-6 lat 2010 r. 2011 r. 2012r. Liczba dzieci objętych akcją edukacyjną Wskaźnik efektywności środowiskowej W 792 3245 3800 x 310 % 17 % 22
44 530,76 46 657,13 45 381,92 Ilość przyjętych zmieszanych odpadów komunalnych [Mg] 2010 r. 2011 r. 2012 r. Liczba dzieci objetych akcją edukacyjna 3245 3800 792 23
Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów w Chróściku Liczba B: całkowita ilość odpadów dostarczona do zakładu w ciągu roku wyrażona w Mg 2010: 93845,26 2011:108677,60 2012:94565,46 Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów w Chróściku Wskaźnik A: Roczny wpływ w obszarze R=A/B 2010 2011 2012 2010 2011 2012 Efektywność energetyczna Zużycie energii elektrycznej [MhW] 552,365 763,165 1163,005 0,0058 0,0070 0,0122 Efektywne wykorzystanie materiałów Zużycie oleju napędowego [litr] Zużycie papieru do drukarek [ryza] Woda Zużycie wody [m3] 119693 146161 142666 1,2754 1,3449 1,5086 115 98 60 0,0012 0,0009 0,0006 1259 894 1137 0,0134 0,0082 0,0120 Ścieki Ilość ścieków [m3] 4912 9650 10074 0,0523 0,0887 0,1065 Bioróżnorodność - całkowita powierzchnia terenu 86400 m 2 W tym ilość powierzchni utwardzonej [m 2 ] 11033 14623 14623 0,1175 0,1345 0,1546 24
Odpady Odpady inne niż niebezpieczne [Mg] Odpady niebezpieczne [Mg] Emisje 59 363,65 57 113,34 59 387,27 0,63 0,52 0,62 2,072 1,83 1,674 0,0000022 0,0000016 0,00000177 SO 2 [kg] 9,30 9,30 9,30 0,0000099 0,0000085 0,0000098 NO 2 [kg] 8,40 8,40 8,40 0,0000089 0,0000077 0,0000088 CO [kg] 8,40 8,40 8,40 0,0000089 0,0000077 0,0000088 Pył [kg] 1828 1828 1828 0,019 0,016 0,019 Przedstawione powyżej wartości wskaźników emisji SO 2, NO 2, CO i pyłu są rzeczywistą emisją, jaka powstaje podczas nominalnej pracy instalacji. Posiadane pozwolenie zintegrowane nie narzuca nam żadnych wartości granicznych. Parametry te nie podlegają także bieżącemu monitoringowi. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r Dz.U nr 130 poz.881 pozwolenia nie wymaga wprowadzenie gazów lub pyłów do powietrza z innych rodzajów instalacji niż określone w załączniku do rozporządzenia, nieobjętych standardami emisyjnymi, dlatego też organizacja nie uwzględnia wskaźników emisyjnych z uwagi na to, iż nie stanowią one znaczących bezpośrednich aspektów środowiskowych, a wyniki obliczeń nie wykazały przekroczenia 10 % wartości odniesienia dla żadnego z analizowanych zanieczyszczeń. Na dzień dzisiejszy dla instalacji mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów nie istnieją dokumenty referencyjne (BAT) 25
Siedziba Spółki Liczba B: Liczba osób zatrudniona w siedzibie spółki 2010:22 2011:22 2012:22 Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. - Siedziba Spółki Wskaźnik A: Roczny wpływ w obszarze R=A/B 2010 2011 2012 2010 2011 2012 Efektywność energetyczna Zużycie energii elektrycznej [MhW] 71,338 79,965 86,486 3,2463 3,6347 3,9311 Efektywne wykorzystanie materiałów Zużycie papieru do drukarek [ryza] Woda Zużycie wody [m3] Ścieki Ilość odprowadzonyc h ścieków [m3] 290 363 517 13,18 16,50 23,50 396 454 457 18,00 20,63 20,77 396 454 457 18,00 20,63 20,77 Bioróżnorodność - całkowita powierzchnia terenu 3821 m 2 Ilość powierzchni utwardzonej [m2] 647 647 647 29,40 29,40 29,40 26
Ilości odpadów wytworzonych w wyniku prowadzenia procesów technologicznych [Mg] Kod Rodzaj odpadu 2010 r. 2011 r. 2012 r. Odpady inne niż niebezpieczne RAZEM: 59 363,65 57 113,34 59 387,27 Limit określony w zezwoleniach 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury 1719,49 2404,66 1565,68 4000 15 02 03 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania 0,02 0,00 0,00 400 16 01 03 Zużyte opony 31,61 22,26 15,61 300 16 06 05 Inne baterie i akumulatory 8,16 7,79 7,60 20 19 05 03 19 05 01 Kompost nie odpowiadający wymaganiom (nie nadający się do wykorzystania) Nie przekompostowane frakcje odpadów komunalnych i podobnych 5445,49 5636,90 5197,77 18000 3651,22 3494,04 2310,12 12000 19 05 99 Inne nie wymienione odpady 3282,35 3381,88 4042,71 9000 19 12 01 Papier i tektura 886,26 428,39 2450,62 3000 19 12 02 Metale żelazne 394,40 400,38 419,64 600 19 12 03 Metale nieżelazne 36,44 44,02 32,98 200 19 12 04 Tworzywa sztuczne i guma 403,77 280,89 452,46 500 19 12 05 Szkło 489,90 411,44 453,82 900 19 12 07 Drewno inne niż wymienione w 19 12 06* 125,970 119,68 49,42 300 19 12 09 Minerały (np. piasek, kamienie) 5452,91 5331,94 5198,16 7000 19 12 10 Odpady palne (paliwo alternatywne) 0 69,40 5 739,94 36000 27
19 12 12 19 12 12 ex 20 01 36 Inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z mechanicznej obróbki odpadów inne niż wymienione w 19 12 11 Inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z mechanicznej obróbki odpadów inne niż wymienione w 19 12 11 (ex = frakcja 20-80mm do kompostowania) Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21, 20 01 23 i 20 01 35 17146,30 15749,33 12706,94 20281,22 19323,66 18730,22 Łącznie 43000 8,14 6,68 13,58 20 Odpady niebezpieczne Kod Rodzaj odpadu 2010 r. 2011 r. 2012 r. Limit Odpady inne niebezpieczne RAZEM: Mineralne oleje hydrauliczne 13 01 10* nie zawierające związków chlorowcoorganicznych Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe nie 13 02 05* zawierające związków chlorowcoorganicznych Sorbenty, materiały filtracyjne 15 02 02* (w tym filtry olejowe nie ujęte w innych grupach 2,072 1,83 1,674 określony w zezwoleniach 0,880 0,800 0,500 2,00 1,000 0,850 1,000 2,00 0,110 0,100 0,080 1,00 16 01 07* Filtry olejowe 0,070 0,070 0,060 1,00 16 02 13* Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy (1) inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 12 0,012 0,010 0,034 0,100 28
Postępowanie z wytworzonymi odpadami niebezpiecznymi - 2012 r. SKŁADOWANIE 9% ODZYSK 91% sposób zagospodarowania wytworzonych odpadów innych niż niebezpieczne -2012 r. SKŁADOWANIE 18% ODZYSK 82% 29