Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami Opiekunka środowiskowa 346[03] 1
2
W rozwiązaniu zadania ocenie podlegało osiem następujących elementów: I. Tytuł pracy egzaminacyjnej. II. Założenia niezbędne dane do projektu realizacji prac. III. Diagnoza problemów i potrzeb podopiecznej. IV. Wykaz prac wchodzących w skład przygotowania kompleksowej opieki i opis sposobów ich realizacji oraz wykaz metod i technik realizacji kompleksowej opieki. V. Plan pracy opiekunki środowiskowej z określonymi celami działań wynikającymi z problemów podopiecznej oraz sposoby dokumentowania działań. VI. Wykaz narzędzi, środków i materiałów pielęgnacyjnych. VII. Tygodniowy harmonogram działań opiekunki. VIII. Praca jako całość. Ad I. Tytuł pracy egzaminacyjnej. Zdający dobrze sobie radzili z zatytułowaniem pracy egzaminacyjnej. W większości prac był on sformułowany zwięźle i odnosił się do całego zakresu treści projektu realizacji prac. Przykład pełnego zapisu tytułu pracy. W niektórych pracach w tytule brakowało informacji, że celem pracy jest opracowanie projektu realizacji prac z zakresu kompleksowej opieki. Zdarzało się, że tytuł nie zawierał informacji, kto ma być objęty opieką w ramach opracowywanego projektu. Przykład. Zdarzały się też prace, które nie posiadały tytułu, albo nadany tytuł był nieadekwatny do zakresu pracy. Ad II. Założenia niezbędne dane do projektu realizacji prac. Większość zdających potrafiła dokonać analizy informacji zapisanych w treści zadania oraz załączniku (Decyzja MOPS) i na tej podstawie formułowała założenia do projektu realizacji prac. Przykładem poprawnego opracowania założeń może być podany niżej fragment rozwiązania zadania: 3
W przedstawionych powyżej założeniach nie uwzględniono informacji o tym, na jaki okres czasu i w jakiej liczbie godzin tygodniowo zostały przyznane podopiecznej usługi opiekuńcze, a informacja ta jest istotna do zaplanowania zakresu prac opiekuńczych. W niektórych pracach w założeniach brakowało także innych danych, potrzebnych do opracowania projektu realizacji prac, np.: - podopieczna nie opuszcza domu, - mieszkanie posiada bieżącą wodę, - mieszkanie jest wyposażone w podstawowy sprzęt AGD, - podopieczna utrzymuje się z renty/emerytury 825,80 zł miesięcznie. Zdający czasami nie zamieszczali w założeniach informacji istotnych dla rozwiązania zadania, przepisywali natomiast fragmenty treści zadania bez analizy i selekcji informacji. Zdarzały się prace, w których zdający w rozdziale zatytułowanym Założenia przepisali prawie całą treść zadania. W niektórych pracach zdający zamieszczali w założeniach informacje, które powinny znajdować się w diagnozie problemów i potrzeb podopiecznej. 4
Ad III. Diagnoza problemów i potrzeb podopiecznej. Ten element pracy został prawidłowo zrozumiany i opracowany przez większość zdających. Zdający dość dobrze poradzili sobie z analizą informacji o podopiecznej, które były konieczne do zdiagnozowania jej problemów i potrzeb. W większości prac problemy i potrzeby podopiecznej zostały zdiagnozowane w takim zakresie, jaki wynikał z treści zadania. Przykład jednego z poprawnych opracowań diagnozy. 5
W diagnozie najczęściej brakowało uwzględnienia potrzeby zaplanowania podopiecznej czasu wolnego. W kilku pracach, zdający mieli trudności z wyodrębnieniem oraz nazwaniem problemów i potrzeb podopiecznej. Zdarzały się prace, w których zdający zamieszczali zdiagnozowane problemy i potrzeby w założeniach. Ad IV. Wykaz prac wchodzących w skład przygotowania kompleksowej opieki i opis sposobów ich realizacji oraz wykaz metod i technik realizacji kompleksowej opieki. Zdający dobrze radzili sobie ze sporządzeniem wykazu prac wchodzących w zakres kompleksowej opieki nad podopieczną. W wielu opracowaniach wykazy prac były kompletne, czego przykładem może być zamieszczony poniżej fragment pracy egzaminacyjnej: 6
W wykazach prac opracowanych przez innych zdających, brakowało najczęściej: ustalenia zasad współpracy opiekunki z podopieczną, nawiązania kontaktu z grupami wsparcia, rozpoznania zainteresowań podopiecznej, zorganizowania jej czasu wolego. Zdający na ogół prawidłowo dobierali metody i techniki realizacji zaplanowanych prac z podopieczną, której problemy i potrzeby rozpoznali na podstawie treści zadania. Przykład wykazu metod i technik, które zdający zaplanował zastosować. 7
Zdarzały się prace, w których zdający nie wymienili najbardziej typowych metod i technik np. obserwacja podopiecznej, rozmowa, wywiad środowiskowy. W nielicznych przypadkach zdający nieprawidłowo rozwiązali ten element zadania, ponieważ nie dobrali metod i technik odpowiednich do pracy z podopieczną, lecz wymienili prawie wszystkie metody i techniki pracy znane z podręczników. Ad V. Plan pracy opiekunki środowiskowej z określonymi celami działań wynikającymi z problemów podopiecznej oraz sposoby dokumentowania działań. Opracowanie planu pracy opiekunki środowiskowej nie sprawiało zdającym większych trudności. Zaplanowane przez zdających działania były przeważnie skorelowane z problemami i potrzebami podopiecznej, określonymi w diagnozie. Zdający potrafili wskazać cel działań zaplanowanych dla podopiecznej. Większość opracowań miała formę tabelaryczną. Przykład poprawnego opracowania planu pracy opiekunki środowiskowej w odniesieniu do sytuacji podopiecznej. 8
9
Zdarzały się prace, w których zdający nie uwzględnili wszystkich problemów podopiecznej albo zaplanowane działania były niespójne z diagnozą jej problemów i potrzeb. W zaplanowanych działaniach zabrakło najczęściej: - mobilizowania podopiecznej do samodzielnego podejmowania niektórych czynności samoobsługowych, - mobilizowania podopiecznej do aktywności ruchowej, - inicjowania przez opiekunkę działań zmierzających do poprawy warunków mieszkaniowych podopiecznej. W planowaniu pracy z podopieczną, część zdających nie uwzględniła prowadzenia dokumentacji przebiegu pracy opiekunki środowiskowej oraz rozliczenia się finansowego z podopieczną za dokonywane dla niej zakupy (zeszyt zakupów, paragony sklepowe). W niektórych opracowaniach brakowało celów zaplanowanych działań. Zdarzały się prace, w których plan był opracowany chaotyczne, bez zachowania formy tabelarycznej. Ad VI. Wykaz narzędzi, środków i materiałów pielęgnacyjnych. Zdający nie mieli większych problemów z wymienieniem narzędzi, środków i materiałów pielęgnacyjnych niezbędnych do wykonywania działań opiekuńczych w odniesieniu do konkretnego przypadku podopiecznej - Pani Marii W. Wykazy odnajdywane w pracach egzaminacyjnych, były najczęściej opracowane przez zdających podobnie, jak w podanym poniżej przykładzie. 10
W niektórych pracach egzaminacyjnych wykazy były niekompletne i brakowało w nich najczęściej: sprzętu AGD, bielizny pościelowej lub osobistej, sprzętu rehabilitacyjnego. Niektórzy zdający zamieszczali w wykazach sprzęt i środki zupełnie nie związane z problemami i potrzebami podopiecznej np.: pieluchomajtki, pampersy, plastry, bandaże. Ad VII. Tygodniowy harmonogram działań opiekunki. Harmonogramy opracowane przez zdających zawierały przeważnie wykazy czynności opiekuńczych dostosowane do potrzeb podopiecznej, z wyszczególnieniem prac i działań, które powinny być wykonywane codziennie lub z mniejszą częstotliwością (np.: 1-2 razy w tygodniu, co drugi tydzień, raz w miesiącu, w miarę potrzeb). Tygodniowe harmonogramy pracy opiekunki były najczęściej opracowane w formie tabelarycznej i zawierały zakres treści zbliżony do podanego poniżej przykładu. 11
12
Zauważono, że w opracowywanych przez zdających tygodniowych harmonogramach prac brakowało najczęściej działań opiekunki związanych z organizowaniem podopiecznej spotkań ze znajomymi, sąsiadami lub grupami wsparcia. W większości harmonogramów zdający zaplanowali bardzo dużo prac do wykonania w poszczególnych dniach tygodnia, co oznacza, że mieli trudności z oszacowaniem realnego zakresu prac, które opiekunka może wykonać w przyznanym limicie 3 godziny dziennie. Ad VIII. Praca jako całość. W większości prac zdający wyodrębnili rozdziały odpowiadające poleceniom zapisanym w zadaniu, co nadało tym pracom przejrzystą strukturę treści. Terminologia stosowana przez zdających była na ogół poprawna i właściwa dla zawodu opiekunka środowiskowa. Zdarzały się opracowania bardzo obszerne, bez logicznie ułożonej treści i tytułów poszczególnych elementów pracy. W niektórych pracach, zdający przedstawiali tylko ogólne rozważania na temat prac opiekuńczych - bez odniesienia się do konkretnego przypadku podopiecznej, który był opisany w treści zadania. 13