Biblioteka Politechniki Białostockiej http://biblioteka.pb.edu.pl Przewodnik po Katalogu Komputerowym http://katalog.pb.edu.pl/f (system ALEPH wersja 18) Białystok, wrzesień 2013 1
I WIADOMOŚCI PODSTAWOWE... 3 I.1 INFORMACJE OGÓLNE... 3 I.2 WSKAZÓWKI TECHNICZNE... 3 I.3 ZBIORY DANYCH (REKORDY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO, REKORDY EGZEMPLARZY)... 4 I.4 PODSTAWOWE FUNKCJE SYSTEMU... 6 II MENU LISTA DOSTĘPNYCH POLECEŃ... 6 II.1 LOGOWANIE... 6 II.2 KONIEC SESJI... 8 II.3 BAZY... 8 II.4 NOWOŚCI... 9 II.5 KOMENTARZE... 9 II.6 PREFERENCJE... 10 II.7 POMOC... 11 II.8 PRZEGLĄDANIE... 11 II.9 WYSZUKIWANIE... 13 II.9.1 Wyszukiwanie proste... 15 II.9.2 Wyszukiwanie w wielu polach... 16 II.9.3 Wyszukiwanie w wielu bazach... 17 II.9.4 Wyszukiwanie zaawansowane... 18 II.10 LISTA WYNIKÓW... 19 II.10.1 Elementy opisu dokumentu... 21 II.10.2 Działania na listach rekordów... 23 II.10.2.1 Filtry... 24 II.10.2.2 Funkcja Zawęź... 24 II.11 POPRZEDNIE WYSZUKIWANIA... 25 II.12 MOJE KONTO... 26 II.13 MOJA E-PÓŁKA... 28 III EGZEMPLARZE... 29 IV ZAMAWIANIE I WYPOŻYCZANIE KSIĄŻEK... 30 IV.1 ZAMÓWIENIA/REZERWACJE... 30 IV.2 WYPOŻYCZENIE KSIĄŻKI... 31 IV.3 PROLONGATY... 31 V INNE BAZY W SYSTEMIE... 32 V.1 BAZA PUBLIKACJI PRACOWNIKÓW POLITECHNIKI BIAŁOSTOCKIEJ... 32 V.2 BAZA PRAC NAUKOWO-BADAWCZYCH PB... 32 V.3 BAZA PRAC DYPLOMOWYCH STUDENTÓW PB... 32 V.4 BAZA ARTYKUŁÓW PRASOWYCH DOTYCZĄCYCH POLITECHNIKI BIAŁOSTOCKIEJ... 33 2
I Wiadomości podstawowe I.1. Informacje ogólne Katalog komputerowy (tworzony w systemie bibliotecznym Aleph) zawiera rekordy opisów katalogowych zbiorów Biblioteki Głównej oraz bibliotek specjalistycznych Politechniki Białostockiej. Tematyka księgozbioru Biblioteki jest ściśle związana z potrzebami wydziałów i kierunkami studiów Politechniki Białostockiej. Obejmuje głównie literaturę z zakresu mechaniki, elektrotechniki, budownictwa i ochrony środowiska, architektury, informatyki, nauk matematyczno-przyrodniczych, zarządzania i marketingu. W katalogu rejestrowane są wszystkie rodzaje zbiorów: książki, czasopisma, zbiory specjalne (normy, literatura firmowa, wydawnictwa audiowizualne). I.2 Wskazówki techniczne Połączenie z katalogiem można uzyskać ze strony Biblioteki Politechniki Białostockiej: http://biblioteka.pb.edu.pl link Katalog (rys.1) lub bezpośrednio: http://katalog.pb.edu.pl/f (rys.2) Rys. 1. Serwis WWW Biblioteki Politechniki Białostockiej 3
Rys. 2. Strona główna komputerowego Katalogu Biblioteki Politechniki Białostockiej W przypadku wzmożonego ruchu czytelniczego (początek roku akademickiego, zmiana semestru) może nastąpić chwilowe przeciążenie systemu. Wówczas na ekranie użytkownika pojawi się komunikat: System jest przeciążony. Spróbuj później. Biblioteka zapewnia dostęp do Katalogu Online z wielu stanowisk komputerowych zlokalizowanych we wszystkich placówkach sieci bibliotecznej. Użytkownicy mają możliwość korzystania z komputerów z dostępem do Internetu i specjalistycznego oprogramowania w następujących miejscach: 25 stanowisk komputerowych w Czytelni Elektronicznej, 30 stanowisk komputerowych w Czytelni Książek 2 stanowiska komputerowe w Czytelni Norm i Zbiorów Specjalnych I.3. Zbiory danych (rekordy opisu bibliograficznego, rekordy egzemplarzy) Zasoby biblioteki (książki, czasopisma i inne dokumenty) rejestrowane są w bazie komputerowej w postaci rekordów opisów bibliograficznych i powiązanych z nimi rekordów egzemplarzy. Opis bibliograficzny dokumentu zawiera informacje służące do jego identyfikacji: - nazwisko autora (autorów), - nazwiska współpracowników (np. redaktor), - tytuł, - podtytuł, - częstotliwość (czasopisma), - numer wydania, - miejsce i rok wydania, - wydawca, - opis fizyczny, - ISBN - międzynarodowy numer książki, - ISSN - międzynarodowy numer wydawnictwa seryjnego, - uwagi, 4
- klasyfikacja rzeczowa Wyróżnione powyżej elementy opisu bibliograficznego mogą być użyte jako kryteria wyszukiwawcze. Rys. 3. Opis bibliograficzny (format Standardowy) z informacjami o lokalizacji egzemplarzy Informacje o egzemplarzu książki (rys. 4) zawierają następujące dane: biblioteka lokalizacja (dane adresowe biblioteki) sygnatura, wolny dostęp (UKD) numer działu, w którym znajduje się dany egzemplarz status egzemplarza - określa zasady udostępniania poszczególnych egzemplarzy Zdefiniowane statusy egzemplarzy: o Do wypożyczeń egzemplarz wypożycza się (studentom - na okres 2 miesięcy, pracownikom Uczelni na okres 1 roku), o Do wypożyczeń na 7 dni egzemplarz bez czerwonego paska na grzbiecie książki dostępny w Czytelni na I piętrze wypożycza się na okres 7 dni o Na miejscu/wypoż. godz. egzemplarze oznakowane czerwonym paskiem można wypożyczyć na 3 godziny lub na czas zamknięcie biblioteki o Na miejscu egzemplarz nie do wypożyczeń, o Egz. Administr. egzemplarz do użytku służbowego, wypożyczany na okres 3 lat pracownikom określonych działów PB, o Do użytku służb. - egzemplarz do użytku służbowego określonych działów Biblioteki PB, o Niedostępna status nadawany egzemplarzowi wypożyczanemu ze zbiorów Czytelni Ogólnej, Czytelni Czasopism lub biblioteki wydziałowej o W opracowaniu egzemplarz znajdujący się w procesie opracowania o W oprawie egzemplarz oddany do oprawy o Zagubiona egzemplarz zagubiony przez czytelnika o Brak status nadawany egzemplarzom w przypadku, gdy nieznana jest przyczyna zaginięcia (egzemplarze często odnajdują się po pewnym czasie) o Brak bezwzgl. egzemplarz zagubiony, którego brak stwierdzono podczas dwóch ostatnich inwentaryzacji księgozbioru o Selekcja egzemplarz przeznaczony do usunięcia z księgozbioru o Wystawa egzemplarz umieszczony na wystawie o 5
Rys. 4 Egzemplarz książki w Katalogu centralnym PB Egzemplarz czasopisma w systemie Aleph może stanowić pojedynczy zeszyt lub wolumin, ale również cały rocznik (w danych egzemplarza wymienia się wówczas numer woluminu i zakres numerów zeszytów). Zazwyczaj zeszyty i woluminy wydane w ostatnim roku są prezentowane jako samodzielne egzemplarze, natomiast starsze - w formie roczników. I.4 Podstawowe funkcje systemu System Aleph umożliwia każdemu użytkownikowi: wyszukiwanie opisów bibliograficznych według wskazanych przez użytkownika kryteriów, zapamiętanie wyników wyszukiwania z możliwością wysłania zestawu wybranych rekordów pocztą elektroniczną na adres wskazany przez użytkownika. Użytkownikom zarejestrowanym system Aleph pozwala ponadto na: złożenie zamówienia na wybraną książkę, sprawdzenie swego konta stanu wypożyczeń, zamówień, obciążeń finansowych, danych adresowych oraz zmianę hasła przedłużenie terminu zwrotu książki. Interfejs katalogu (rys. 2) zbudowany jest z dwóch części. Górna ramka zawiera podstawowe polecenia systemu. Ekran w dolnej ramce zmienia się zgodnie z wykonywaną funkcją. II Menu lista dostępnych poleceń II.1 Logowanie Zaloguj opcja wyłącznie dla użytkowników zarejestrowanych w systemie, niezbędna do korzystania z funkcji zamawiania/rezerwacji książek do wypożyczenia, sprawdzania konta, zmiany hasła, itp. 6
Rys. 5. Logowanie zarejestrowanego czytelnika W otwartym formularzu (rys. 5), w polu [Identyfikator] użytkownik powinien wpisać : numer widoczny na elektronicznej legitymacji studenckiej poniżej kodu kreskowego (dot. czytelników - posiadaczy elektronicznych legitymacji studenckich) numer widniejący na karcie bibliotecznej, uzupełniając go (bez spacji!) inicjałami imienia i nazwiska. Proszę nie używać liter ze znakami diakrytycznymi ("ogonkami"), np. zamiast Ł należy wpisać L (dot. czytelników - posiadaczy kart bibliotecznych, wydanych przez Bibliotekę PB) W przypadku logowania po raz pierwszy, w polu [Hasło], należy wpisać otrzymane w Bibliotece. 7 hasło Uwaga: Podczas pierwszego logowania zaleca się zmienić hasło (opcja Moje konto w górnym menu patrz pkt. II. 12). Uwaga: 1. logowania można dokonać również w momencie składania zamówienia funkcja zostanie wywołana automatycznie,
2. autoryzacja jest ważna przez cały czas trwania sesji wyszukiwawczej, do momentu wykonania polecenia Koniec sesji. II.2 Koniec sesji Polecenie Koniec sesji jest niezwykle ważne w przypadku korzystania z ogólnie dostępnych stanowisk komputerowych. W takich warunkach każdą sesję wyszukiwawczą należy zakończyć wykonaniem polecenia Koniec sesji (rys. 6). Powoduje to wymazanie historii działań użytkownika (m.in. dostępu do konta czytelnika) oraz odblokowanie wejścia do systemu dla innych użytkowników. Rys. 6. Koniec sesji II.3 Bazy Rys. 7. Lista wyboru baz Biblioteki Politechniki Białostockiej Funkcja Bazy umożliwia: zawężenie poszukiwań w katalogu do zasobów jednej z bibliotek Politechniki Białostockiej lub do określonego typu zbiorów wybór innej bazy prowadzonej w systemie Aleph, np. Baza publikacji pracowników PB, Baza prac dyplomowych studentów PB, itd. (rys. 6). 8
II.4 Nowości Rys. 8. Nowości w Katalogu centralnym Rys. 9. Tytuły dodane w ostatnim roku w Katalogu online II.5 Komentarze Komentarze - formularz służący do wysłania uwag na temat systemu. 9
Rys. 10. Formularz Komentarze służący do wysyłania uwag II.6 Preferencje Funkcja uruchamiana przez polecenie Preferencje (rys. 11) umożliwia czytelnikowi zmianę (na czas trwania sesji wyszukiwawczej) sposobu prezentacji listy rekordów według następujących kryteriów: języka interfejsu, liczby rekordów wyświetlanych na jednej stronie w formacie skróconym (do wyboru: 3, 10, 15, 20), automatycznego wyświetlania pełnych opisów, jeżeli w zestawie jest mniej niż określona liczba rekordów (do wyboru: 0, 5, 10, 15), formatu wyświetlania danych bibliograficznych (do wyboru: Karta katalogowa, Cytata, Skrócony opis bibliogr. tabela, Standardowy (pełny)), uaktualnienie profilu osobistego wyświetlania danych (tylko dla zalogowanych użytkowników). Rys. 11. Formularz umożliwiający czytelnikowi ustawienie własnego sposobu prezentacji listy rekordów 10
II.7 Pomoc Pomoc zawiera objaśnienia poszczególnych funkcji systemu. II.8 Przeglądanie Po wybraniu polecenia Przeglądaj należy w pole [Wybierz słowo lub frazę] wpisać ciąg znaków, od których zamierza się zacząć przeglądanie, np. elektrotechnika. Natomiast w polu [Wybierz indeks do przeglądania] po wciśnięciu strzałki rozwija się lista wyboru kartoteki (indeksu) (rys. 12): Autor, Tytuł, Seria, Firma, UKD, Słowa kluczowe, Wydawca, ISBN, ISSN, Numer inwentarzowy, Numer systemowy, Kod kreskowy, i in. Rys. 12. Wybór indeksu do przeglądania Efektem wykonania polecenia jest lista terminów z wybranego indeksu (rys.13). Przy każdym z haseł podana jest liczba dokumentów związanych z danym hasłem. 11
Rys. 13. Lista haseł z indeksu Tytuł Użytkownik może przeglądać listę terminów posługując się przyciskami Poprz. strona i Nast. strona. Wybór konkretnego terminu z indeksu spowoduje wyświetlenie listy dokumentów w postaci skróconych opisów bibliograficznych (rys. 14). Rys. 14. Lista rekordów związanych z hasłem Elektrotechnika z indeksu tytułów Na następnych rysunkach pokazano przykłady indeksów słów kluczowych (rys. 15) i UKD (rys. 16). 12
Rys. 15. Indeks słów kluczowych Rys. 16. Indeks UKD (Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej) II.9 Wyszukiwanie Funkcja Wyszukaj umożliwia użytkownikowi znalezienie interesujących pozycji poprzez słowa z opisu dokumentów, tzw. wyrażenia wyszukiwawcze (np. słowa z tytułów, autorów, itp.). Dostępne są następujące opcje: Wyszukiwanie proste, Wyszukiwanie w wielu polach, Wyszukiwanie w wielu bazach, Wyszukiwanie zaawansowane, CCL. 13
Wyszukiwanie może zostać zawężone lub poszerzone za pomocą operatorów logicznych: I, LUB, NIE (AND, OR, NOT) stosowanych w wyrażeniach wyszukiwawczych. Znak? lub * (gwiazdka) służy do maskowania dowolnego ciągu znaków (np.?ekonomia wyszuka słowa ekonomia, mikroekonomia, makroekonomia). Może być umieszczony z lewej, prawej strony lub w środku słowa, ale nie może być użyty więcej niż jeden raz w wyrażeniu wyszukiwawczym. Znak # może być użyty, aby wskazać na różne możliwości pisowni tego samego słowa. Na przykład proces#or odpowiada słowom procesor jak i processor. Znak % po którym występuje liczba, może wystąpić pomiędzy dwoma słowami aby wskazać, że interesują nas słowa oddzielone co najwyżej podaną liczbą innych słów. Przy tym kolejność występowania słów nie ma znaczenia. Na przykład wprowadzenie polski %3 ballady odpowiada wyrażeniom ballady z Polski, ballady z krańców Polski jak i polski sposób na ballady. Znak! odpowiada jednemu znakowi w słowie. Zastępuje na swojej pozycji dowolny znak. Na przykład wprowadzenie w!da spowoduje wyszukanie zarówno słów woda jak i wada. Znak! po którym występuje liczba, może wystąpić pomiędzy dwoma słowami aby wskazać, że interesują nas słowa oddzielone co najwyżej podaną liczbą innych słów. Przy tym kolejność występowania słów ma znaczenie. W tym wypadku polski!3 ballady odpowiada wyrażeniom ballady z Polski i ballady z krańców Polski ale nie polski sposób na ballady. Pomiędzy słowami mogą być umieszczane symbole lub - (np. 2000-2004). Oznacza to, że mają zostać wyszukane rekordy zawierające słowa od pierwszego (włącznie) aż do drugiego. To wyszukiwanie jest szczególnie przydatne do ograniczania zestawów rekordów ze względu na rok wydania. 14
II.9.1 Wyszukiwanie proste Rys. 17. Wyszukiwanie proste Wyszukiwanie proste (rys. 17) jest opcją domyślną, która pojawia się w momencie uruchomienia funkcji Wyszukaj. Użytkownik określa, czy jego wyrażenie wyszukiwawcze ma się znaleźć we wszystkich proponowanych polach opisu bibliograficznego, czy tylko w jednym, wybranym (do wyboru: Tytuł, Autor, Seria, Firma, Uniw. Klasyfikacja Dziesiętna, ISBN, ISSN, Numer systemowy). Wynikiem tej operacji jest lista wyszukanych rekordów. 15
Rys. 18. Lista rekordów wyświetlona w wyniku wyszukiwania wyrażenia elektrotechnika teoretyczna we wszystkich polach opisu bibliograficznego. II.9.2 Wyszukiwanie w wielu polach Wyszukiwanie w wielu polach umożliwia czytelnikowi równoczesne przeszukiwanie więcej niż jednego zbioru słów (słów pochodzących z określonego pola opisu bibliograficznego) z operatorem AND pomiędzy nimi. Użytkownik może szukać słów w następujących polach (rys. 17): Symbol/słowo z UKD, Autor, Słowa z tytułu, Rok wydania, Wydawca. 16
Rys. 19. Wyszukiwanie w wielu polach II.9.3 Wyszukiwanie w wielu bazach Pozwala ono na jednoczesne wyszukiwanie w katalogach trzech bibliotek politechnik: Białostockiej, Warszawskiej, Wrocławskiej. W linii Pole do wyszukiwania znajduje się rozwijana lista elementów wyszukiwawczych. Należy wybrać jeden z nich, a następnie wprowadzić wyrażenie wyszukiwawcze do pola Wpisz słowo lub frazę. Wybór bazy danych do której zostanie wysłane zapytanie znajduje się poniżej, w formie listy z polami do zaznaczenia. 17
Rys. 20. Wyszukiwanie wielu bazach II.9.4 Wyszukiwanie zaawansowane Użytkownik może korzystać z kilku pól, dla każdego z nich wybrać element opisu i wpisać wyrażenie wyszukiwawcze (rys. 21). W przypadku haseł wielowyrazowych, np. matematyka stosowana, użytkownik może określić, czy wyrazy składające się na hasło mają być słowami sąsiednimi, czy nie; służą do tego pola wyboru (tzw. radiowe) znajdujące się po prawej stronie każdego okna z hasłem, opatrzone napisami Tak Nie. 18
Rys. 19. Wyszukiwanie zaawansowane Wyszukiwanie zaawansowane i Wyszukiwanie w wielu polach służą do precyzyjnego wyszukiwania opisów. Warto korzystać z tych sposobów wyszukiwania, gdy liczba odpowiedzi przy wyszukiwaniu według jednego elementu opisu jest zbyt duża. II.10 Lista wyników W wyniku wyszukiwania zakończonego sukcesem utworzona zostaje wyników. Lista Funkcja uruchamiana poleceniem Lista wyników (rys. 20) umożliwia przeglądanie utworzonej listy i wykonywanie różnych operacji na całym zestawie lub wybranych rekordach. Lista wyników zawsze pokazuje wynik ostatniego wyszukiwania. 19
Rys. 22. Lista rekordów utworzona w wyniku wyszukiwania działu 621.3 w polu Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna Przewijania listy rekordów dokonujemy przy użyciu przycisków Poprz. Strona i Nast. strona. Przycisk Skocz do # umożliwia przejście do konkretnej pozycji na liście, którą należy wpisać w polu obok. Np. po wpisaniu liczby 24 lista rekordów wyświetli się od tego numeru. Warto zwrócić uwagę na komunikat informujący o tym, jaka część listy rekordów jest aktualnie wyświetlana, np. Rekordy 24 33 z 545. Przycisk Skocz do tekstu umożliwia przejście do pozycji na liście, która zawiera w aktywnym elemencie sortowania wpisany tekst. Jeśli głównym elementem sortowania jest np. Tytuł, po wpisaniu początkowych liter szukanego tytułu lista wyświetli się od tego rekordu. Lista rekordów domyślnie jest sortowana malejąco wg roku wydania. Poprzez naciśnięcie podkreślonego napisu w nagłówku listy (np. Hasło główne, Tytuł) można zmienić sposób sortowania, np. wg nazwisk autorów w porządku rosnącym (R) lub malejącym (M). W przypadku braku trafień pojawia się jedna z dwóch list: pokazująca hasła znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie zapytania permutacje zapytania Jednowyrazowe zapytanie wyszukiwawcze, które jest nietrafione powoduje wyświetlenie listy słów. Lista ta zawiera kilka słów, które znajdują się bezpośrednio przed danym słowem i kilka słów, które znajdują się bezpośrednio po nim (rys. 23). 20
Rys. 23. Lista słów dla nietrafionego terminu wyszukiwawczego Tuwim w polu Autor Wielowyrazowe zapytanie wyszukiwawcze, które jest nietrafione powoduje wyświetlenie permutacji zapytania (rys. 24), pokazując zestawy wyszukane dla każdego słowa oddzielnie. Rys. 24. Lista zestawów dla nietrafionego wielowyrazowego zapytania wyszukiwawczego przepię? w instal? me? II.10.1 Elementy opisu dokumentu Interesujący nas opis dokumentu z listy można obejrzeć w pełnym zapisie klikając numer w pierwszej kolumnie (#) na liście rekordów. Otrzymujemy wówczas opis w formacie standardowym: 21
Rys. 25. Opis rekordu w formacie standardowym Rys. 26. Opis w formacie karty katalogowej Z opisu Standardowego można przejść bezpośrednio do wyszukiwania według interesujących nas elementów tegoż opisu. W tym celu należy wybrać element oznaczony pomarańczową kropką (rys. 25). Elementy te są powiązane z indeksami lub wyszukiwaniem przez słowa. Naciśnięcie podkreślonego linku (przy żółtej kropce) spowoduje wysłanie zapytania wyszukiwawczego do systemu. Pojawi się okienko Serwisy ALEPH - Przeglądaj listę 22
haseł w bazie (rys. 27) umożliwiające wyszukanie innych dokumentów związanych z danym hasłem wyszukiwawczym. System wyświetli odpowiednie miejsce w indeksie oraz Znajdź powiązane informacje przy użyciu wyszukiwarki, gdzie po kliknięciu dalej wybrana wyszukiwarka (tu: Google) pomoże w wyszukiwaniu powiązanych informacji. Rys. 25. Wyszukiwanie/przeglądanie poprzez zlinkowane hasło z opisu bibliograficznego II.10.2 Działania na listach rekordów Listy rekordów otrzymane w wyniku wyszukiwania (rys. 22) mogą zawierać zbyt dużą lub zbyt małą liczbę dokumentów. W takiej sytuacji można wybrać jedną z opcji proponowanych na pasku przycisków: Wybrany widok wyświetlenie pełnego widoku rekordu, Zapisz/wyślij - wysłanie wybranych rekordów przez e-mail (przez podanie adresu e-mail), lub zapisanie wybranych rekordów na lokalnym komputerze (przez pozostawienie pustego pola adresu e-mail), Utwórz podzestaw utworzenie nowej listy z zaznaczonych rekordów, Zaznacz wszystko zaznaczenie całego zestawu wybranych rekordów, Odznacz odznaczenie całego zestawu rekordów, Waga słów szeregowanie wyników poprzez dodanie dodatkowych słów do terminów użytych do bieżącego wyszukiwania. Rekordy są szeregowane zgodnie z formułą, która uwzględnia liczbę wystąpień słowa w rekordzie i znaczenie występującego słowa (na przykład, jeżeli słowo występuje w tytule, będzie miało większe znaczenie). Zawęź modyfikowanie wyszukiwania poprzez dodanie dodatkowych terminów wyszukiwawczych do zestawu, Dodaj do Mojej e-półki zapisanie wybranych rekordów na e-półkę, Filtr - filtrowanie wyników, które pozwala na przeglądanie podzestawów bieżących wyników wyszukiwania, przy użyciu przygotowanych kryteriów takich jak rok publikacji, dostępność, rodzaju sortowania (alfabetycznie, chronologicznie, itd), i daty kiedy rekord został dodany do kolekcji. 23
II.10.2.1 Filtry Przykład: Po uaktywnieniu funkcji Filtruj trzeba wybrać typ filtra (rys. 26). Rys. 28. Lista wyboru filtrów II.10.2.2 Funkcja Zawęź Przy dużej liczbie wyszukanych dokumentów można zawęzić listę przy pomocy funkcji Zawęź, stosując wyszukiwanie proste na liście. W wyniku tego działania użytkownik otrzymuje bardziej precyzyjną odpowiedź na zadane pytanie. 24
Rys. 29. Zawężanie wyszukiwania II.11 Poprzednie wyszukiwania Wyniki wszystkich wyszukiwań aktualnej sesji można obejrzeć korzystając z polecenia Poprzednie wyszukiwania (rys.30). Na ekranie przedstawiony jest spis zapytań wysłanych do systemu, liczba odnalezionych dokumentów, baza w której odbyło się wyszukiwanie. Zaznaczony zestaw wyszukanych rekordów można przejrzeć (przycisk Wyświetl), można też go usunąć z historii (przycisk Usuń). Możliwe jest również wykonywanie działań logicznych na wyszukanych listach rekordów (przycisk Połącz), a więc np. znalezienie części wspólnej dwóch list (rys. 31). 25
Rys. 30. Poprzednie wyszukiwania Rys. 31. Operacje logiczne na wcześniej wyszukanych zestawach rekordów II.12 Moje konto Funkcja Moje konto umożliwia czytelnikowi wykonanie następujących działań: przeglądanie danych o: aktualnych wypożyczeniach, zamówieniach, historii wypożyczeń, transakcjach pieniężnych - opłatach za przekroczenie terminu zwrotu książek, zmianę hasła, wpisanie lub aktualizację adresu e-mail, ustawienie własnego profilu prezentacji danych katalogowych, np. liczby rekordów wyświetlanych na stronie. 26
Rys. 32. Wprowadzenie identyfikatora czytelnika Rys.33. Konto czytelnika 27
Rys.34. Zamówienia czytelnika II.13 Moja e-półka Podobnie jak w przypadku Koszyka, wyszukane rekordy użytkownik może gromadzić w Mojej e-półce (przycisk Dodaj do mojej e-półki). Wybrane w ten sposób pozycje nie zostaną usunięte z konta użytkownika po zakończeniu sesji, jeśli był on zalogowany. W przypadku sesji bez logowania, zebrane rekordy zostaną usunięte po jej zakończeniu (rys.36). Z poziomu e-półki użytkownik może sortować rekordy według Daty i Folderu (nazwa, którą można nadać zestawowi rekordów podczas używania opcji Dodaj do e-półki w pełnym widoku). Może również zapisać rekordy na swoim komputerze, wysłać je przez e-mail, lub usunąć je. Opcja Zarządzanie folderami pozwala użytkownikowi na swobodne tworzenie w ramach Mojej e-półki nowych folderów i umieszczanie w nich rekordów. Rys. 35. Zawartość Mojej e-półki 28
Rys. 36. Zarządzanie folderami w Mojej e-półki III Egzemplarze Na liście rekordów w kolumnie Zasób (ogół/wyp.) wskazywane są egzemplarze z różnych lokalizacji (Bibl.-Główna, Bibl.-Wydz.-Arch., Bibl. Wydz. Zarz., Bibl.ZWL- Hajnówka, (rys. 37). Wybór jednej z lokalizacji otwiera okno Egzemplarze. Rys. 37. Wybór listy egzemplarzy z różnych lokalizacji. Dodatkowo, w przypadku czasopism, można ograniczyć listę egzemplarzy do tomu (Wybierz tom) oraz do roku (Wybierz rok). Po ustawieniu opcji ograniczających należy nacisnąć przycisk Wykonaj, aby wyświetlić listę egzemplarzy zgodną z wybranymi parametrami. 29
IV Zamawianie i wypożyczanie książek IV.1 Zamówienia/rezerwacje Zamówienie książki jest możliwe wyłącznie z ekranu zasobu - listy egzemplarzy Biblioteki Głównej. Kliknięcie linku Zamówienie powoduje otwarcie okna Autoryzacja czytelnika, o ile nie dokonano autoryzacji wcześniej (rys. 5). W następnej kolejności pojawia się formularz służący do składania zamówień (rys. 38). Składając zamówienie należy zwracać uwagę na Okres ważności zamówienia. Po tym czasie wszystkie niezrealizowane zamówienia są automatycznie usuwane. Czytelnik powinien pamiętać o możliwości zmiany (skrócenia/wydłużenia) okresu ważności zamówienia. Decyzję o złożeniu zamówienia potwierdza się poleceniem Dalej (rys. 39). System po przeprowadzeniu operacji sprawdzających informuje komunikatem przyjęcie zamówienia (rys. 40). Uwaga! Do chwili odłożenia książki na półkę rezerwacji w Wypożyczalni Książek czytelnik może usunąć zamówienie ze swego konta (Zamówienia Usuń). Rys. 38 Wygląd okna katalogu centralnego po wybraniu tytułu do zamówienia 30
Rys. 39 Formularz zamówienia egzemplarza Rys.40 Potwierdzenie rejestracji zamówienia książki IV.2 Wypożyczenie książki Zamówienia czytelników drukowane są zawsze o pełnej godzinie zegarowej. Ich realizacja trwa do 60 min. W okresie wzmożonego ruchu czytelniczego (początek roku akademickiego, zmiana semestru) czas realizacji może wydłużyć się do 2 dni. Czytelnik może sprawdzić stan realizacji zamówienia, logując się na swoje Konto. Po wybraniu opcji Zamówienia, należy zwrócić uwagę na kolumnę Status zamówienia. W momencie odłożenia książki na półkę rezerwacji pojawia się tam komunikat "Zarezerwowany do:", informujący do kiedy książka będzie oczekiwała na odbiór w Wypożyczalni Książek. Przy zgłoszeniu się użytkownika po książkę sprawdzany jest stan jego wypożyczeń. Wypożyczenia są realizowane jedynie w zakresie przyjętego w regulaminie limitu. IV.3 Prolongaty Czytelnik przed upływem terminu zwrotu książki, jeśli nie ma nią zamówień/rezerwacji, może dokonać prolongaty wypożyczenia na regulaminowy okres. Czynności tej dokonuje się z poziomu Moje konto Wypożyczenia Przedłuż wsz. 31
lub Przedłuż określoną pozycję z listy na ekranie szczegółów wypożyczonego egzemplarza. V Inne bazy w systemie V.1 Baza publikacji pracowników Politechniki Białostockiej Baza zawiera opublikowany dorobek naukowy pracowników Politechniki Białostockiej. Zostały zarejestrowane wszystkie publikacje od 1998 roku. Wprowadzono do niej 30718 rekordów dokumentów (stan na 30.09.2013r.). W miarę możliwości sukcesywnie wprowadzany jest dorobek z lat wcześniejszych. W bazie znajdują się następujące rodzaje dokumentów: książki, fragmenty (rozdziały, hasła), artykuły z czasopism, referaty konferencyjne, recenzje, tłumaczenia, rozprawy doktorskie, uwzględnione jest również redaktorstwo książek i czasopism. Rys. 42. Baza publikacji pracowników Politechniki Białostockiej V.2 Baza prac naukowo-badawczych PB Baza rejestruje opisy niepublikowanych prac naukowo-badawczych pracowników Politechniki Białostockiej. W bazie znajduje się 889 rekordy (stan na 30.09.2013 r.). V.3 Baza prac dyplomowych studentów PB Baza rejestruje opisy bibliograficzne obronionych prac dyplomowych studentów Politechniki Białostockiej znajdujących się w zbiorach Archiwum PB. W bazie znajduje się 16392 rekordów (stan na 30.09.2013 r.). 32
V.4 Baza artykułów prasowych dotyczących Politechniki Białostockiej Baza zawiera opisy bibliograficzne artykułów dotyczących działalności Politechniki Białostockiej opublikowanych w lokalnej prasie. W bazie zostały zarejestrowane wszystkie artykuły, rozmowy i polemiki za lata 1998 2008 r. Z dniem 31 grudnia 2008 r. baza została zamknięta i nie jest już aktualizowana. W bazie znajduje się 3697 rekordów. 33