UCHWAŁA NR VIII/37/15 RADY GMINY TRAWNIKI z dnia 29 października 2015 r. w sprawie przyjęcia programu polityki zdrowotnej pn. Działania medyczne w zakresie przewlekłej choroby układu oddechowego - astmy Na podstawie art. 18 ust. 1 w związku z art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 1515) oraz art. 7 ust. 1 pkt 1 i art. 48 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 581, z późn. zm.), po zaopiniowaniu przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji - uchwala się, co następuje: 1. Przyjmuje się program polityki zdrowotnej pn. Działania medyczne w zakresie przewlekłej choroby układu oddechowego - astmy, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Trawniki. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodnicząca Rady Barbara Waryszak Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 1
GMINA TRAWNIKI PROGRAM ZDROWOTNY DLA MIESZKAŃCÓW GMINY TRAWNIKI NA LATA 2015-2018 DZIAŁANIA MEDYCZNE W ZAKRESIE PRZEWLEKŁEJ CHOROBY UKŁADU ODDECHOWEGO - ASTMY AUTOR PROGRAMU DR N.MED. ELŻBIETA STASIAK TRAWNIKI 2015 1 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 2
Wprowadzenie.. 4 1.Opis problemów zdrowotnych z zakresu chorób układu oddechowego w tym astmy.5 a) Epidemiologia powstania choroby układu oddechowego astmy...6 b) Zarys demograficzny Gminy Trawniki.8 c) Charakterystyka populacji kwalifikującej się do włączenia w realizacje programu...8 2.Cele programu zdrowotnego....10 a) Cel główny...10 b) Cele szczegółowe.10 c) Oczekiwane efekty jako rezultat prowadzonego programu zdrowotnego..10 d) Mierniki efektywności odpowiadające wyznaczonym celom programu zdrowotnego...10 3. Główni adresaci programu 11 a) Liczebność zaproszonych do programu młodych mieszkańców Gminy Trawniki...11 b) Metody i sposoby dotarcia do adresatów.11 4.Organizacja programu zdrowotnego.11 a) kwalifikacja uczestników do programu i zasadność realizacji świadczeń zdrowotnych w ramach programu.11 b) zasadność uzupełniania i powiązania świadczeń realizowanych w ramach programu ze świadczeniami realizowanymi na podstawie umowy z NFZ, programami zdrowotnymi..11 c) realizacja programu z zachowaniem procedur...12 d) warunki lokalowe i kompetencje zawodowe realizatorów programu 13 e) dowody skuteczności planowanych działań 13 f) sposób zakończenia udziału w programie 13 5.Koszty programu zdrowotnego 14 a) Koszty jednostkowe 14 b) Źródła finansowania...14 6.Monitorowanie i ewaluacja wdrożonego programu zdrowotnego..15 a) Ocena jakości świadczeń w programie..15 2 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 3
b) Ocena efektywności programu..15 7.Obowiązujący okres realizacji programu zdrowotnego.15 8.Literatura 16 3 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 4
Wprowadzenie Choroby układu oddechowego są według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) narastającym problemem na terenie Europy. Zapobieganiem powstawaniu chorób układu oddechowego zajęły się takie organizacje jak Global Alliance Against Respiratory Diseases (GARD). Organizacja GARD powstała w 2006 roku mając w swoich zadaniach skupianie instytucji i organizacji działających w obszarze szeroko pojętej walki z chorobami układu oddechowego. Polskie środowisko medyczne również przystąpiło do organizacji GARD jako Polskie Towarzystwo Alergologiczne. Nadrzędnym celem organizacji GARD jest wypracowanie strategii zapobiegania chorób układu oddechowego możliwych do zastosowania w każdym kraju oraz niwelowania skutków ubocznych powstałych z powodu chorób przewlekłych takich jak astma. Narodowy Program Zdrowia w prowadzony w Polsce do realizacji w latach 2007-2015 w swoich celach strategicznych zdrowotnych zakłada zmniejszenie zachorowań i przedwczesnej umieralności z powodu przewlekłych chorób układu oddechowego. Astma jako przewlekła choroba układu oddechowego w swoim zasięgu może objąć dzieci i osoby dorosłe. Obowiązkiem nałożonym na gminy, powiaty i województwa jest opracowanie programów zdrowotnych na podstawie rozpoznanych potrzeb zdrowotnych występujących w danym społeczeństwie. Obowiązek ten nakłada ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( Dz. U. Nr 210, poz.2135), natomiast ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym ( Dz. U. 2001.142.1591 z późn.zm.) wskazuje gminę jako wykonawcę zadań publicznych w zakresie ochrony zdrowia. 4 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 5
1. Opis problemów zdrowotnych z zakresu chorób układu oddechowego w tym astmy. Choroby układu oddechowego należy traktować w kategorii chorób przewlekłych, które w swoim zasięgu obejmują osoby w całej populacji ludności. Choroby te nie diagnozowane wcześnie, nie leczone długotrwale mogą doprowadzić do życia tych osób w bardzo obniżonej jakości jak również mogą doprowadzić do zgonów. Zdiagnozowane choroby układu oddechowego u dzieci zmniejszają ich szanse w życiu na funkcjonowanie w pełnym zdrowiu i korzystanie z różnych form wysiłku fizycznego, co warunkuje prawidłowy rozwój psycho - fizyczny każdego człowieka. Natomiast osoba dorosła żyjąca z chorobą układu oddechowego niejednokrotnie zmaga się z trudnymi problemami zdrowotnymi w życiu osobistym i zawodowym. Jedną z najbardziej uciążliwych chorób przewlekłych układu oddechowego jest astma. Na podstawie definicji Światowej Inicjatywy Zwalczania Astmy (ang. Global Initiative for Asthma GINA) należy przyjąć, że astma to przewlekłe zapalenie dróg oddechowych spowodowane czynnikami mieszanymi, gdzie głównym objawem jest świszczący oddech i ucisk w klatce piersiowej. Klasyfikacja kliniczna astmy dzieli się na: - astmę sporadyczną; - astmę przewleką lekką; - astmę przewlekłą umiarkowaną; - astmę przewlekłą ciężką. Literatura przedmiotu podaje, że astma to przewlekła choroba, która polega na zwężeniu się komórek w układzie oddechowym, co powoduje i skutkuje atakami duszności, kaszlem, uciskiem w klatce piersiowej oraz świszczącym oddechem. Z uwagi na przebieg choroby astmę dzielimy na: - astmę oskrzelową; - astmę sercową. 5 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 6
Z uwagi na czynniki astmę dzielimy na: - astmę aspirynową; - astmę wywołaną wysiłkiem fizycznym; - astmę wywołaną czynnikami zawodowymi. Astma to jedna z najbardziej rozpowszechnionych przewlekłych chorób na świecie. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że cierpi na nią 100-150 milionów osób. Astma jest przyczyną około 1500 zgonów w Polsce. Problem choroby astmy jest szeroko zauważany na świecie i w Polsce, dlatego też Polskie Towarzystwo Alergologiczne Narodowego jest patronatem Narodowego Programu Wczesnej Diagnostyki i Leczenia Astmy POLASTMA. Program ten ma na celu uświadomienie pracownikom ochrony zdrowia problemu choroby astmy w skutkach bliższych i odległych istniejących w życiu osób chorujących i ich bliskich oraz pracodawców i środowisk szkolnych. Należy pamiętać, że choroby układu oddechowego należą do tych chorób, które są najważniejszymi przyczynami zgonów, przy czym chorób tych nie można całkowicie skutecznie wyleczyć. Na podstawie wykonanych badań Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce (EACP) prowadzone jest przez Zakład Profilaktyki Zagrożeń Środowiskowych i Alergologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego z inicjatywy Ministra Zdrowia w 9 regionach Polski w tym na lubelszczyźnie, należy stwierdzić, że na astmę cierpi co dziesiąty Polak, przy czym aż blisko 70% badanych ma niewłaściwie postawione rozpoznanie choroby co skutkuje też niewłaściwym leczeniem. a)epidemiologia powstania choroby układu oddechowego astmy Epidemiologia powstawania i powstania astmy ma bardzo wiele czynników i bardzo szerokie podłoże. 6 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 7
Czynnikami tymi są: - podłoże genetyczne gdzie w badaniach naukowych potwierdzono, że za powstanie astmy odpowiedzialnych może być aż kilkadziesiąt różnych genów, gdzie udział czynników genetycznych w wystąpieniu choroby szacuje się na poziomie 35 70%; - infekcje układu oddechowego takie jak: grypa, krztusiec; - częste stosowanie antybiotyków z tzw. skutkiem niedoleczenia choroby; - złe nawyki żywieniowe w tym spożywanie produktów z konserwantami i barwnikami, przetworzonych; - ograniczenie aktywności fizycznej na świeżym powietrzu; - zbyt długie przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach, nie wietrzonych metodą naturalną, z wykładzinami podłogowymi nie czyszczonymi często; - stosowanie agresywnych i w nadmiarze środków do higieny pomieszczeń; - zbyt sterylne środowisko, pozbawione roślinności i zwierząt domowych w wieku dziecięcym; - zanieczyszczenie środowiska naturalnego spalinami samochodowymi; - za mała ilość terenów zielonych; - zbyt dużo asfaltu i betonu na terenach zurbanizowanych; - zanieczyszczone i nieergonomiczne środowisko pracy. W Europie Polska zajmuje czwarte miejsce pod względem występowania najczęściej zachorowania na astmę po Wielkiej Brytanii, Finlandii, Irlandii. Astma oskrzelowa jako choroba przewlekła uważana jest za chorobę zawodową, wymienioną w wykazie chorób zawodowych na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. (Dz. U. Nr 105, poz. 869). Ustawodawca zauważa skalę problemu zdrowotnego jakim jest astma i jakie są konsekwencje zdrowotne osoby chorej. 7 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 8
b) Zarys demograficzny Gminy Trawniki Na podstawie Banku Danych Lokalnych zebranych w 2013 roku i sporządzonych przez Urząd Statystyczny w Lublinie, Gminę Trawniki zamieszkuje ogółem 9150 osób. Dane te podzielono na ludność: - w wieku przedprodukcyjnym; - w wieku produkcyjnym; - w wieku poprodukcyjnym. Ilość mieszkańców w Gminie Trawniki w 2013 roku: - w wieku przedprodukcyjnym 1814 osób; - w wieki produkcyjnym 5676 osób; - w wieku poprodukcyjnym 1660 osób. c) Charakterystyka populacji kwalifikującej się do włączenia w realizację programu Tabela Nr 1. Występowanie chorób układu oddechowego w Gminie Trawniki na podstawie sprawozdawczości z trzech lat do NFZ w grupie wiekowej od 19 do 54 lat i od 55 lat i powyżej Wiek Od 19 do 54 lat Od 55 lat i powyżej Rok sprawozdawczy 2012 2013 2014 2012 2013 2014 Liczba osób zadeklarowanych do lekarza, pielęgniarki/położnej POZ 3415 3041 3469 3345 2207 2857 Ilość osób z astmą rozpoznaną 43 39 44 120 102 110 Źródło: opracowanie własne 8 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 9
Z danych źródłowych wynika, że najwięcej zdiagnozowanych osób w zakresie choroby astmy odnotowano w przedziale wiekowym od 55 lat i powyżej w latach 2012 i było to 120 osób i w 2014 było to 110 osób, natomiast w przedziale wiekowym od 19 do 54 lat najwięcej zachorowań odnotowano w 2014 roku. Analiza ta dowodzi o wzroście w Gminie Trawniki zachorowań na astmę, która rozpoznana i leczona jako choroba przewlekła obniża jakość życia osób chorych i ich rodzin. Tabela Nr 2. Występowanie chorób układu oddechowego w Gminie Trawniki na podstawie sprawozdawczości z trzech lat do NFZ w grupie wiekowej od 0-9 lat i od 10 do 18 lat Wiek Od 0 do 9 lat Od 10 do 18 lat Rok sprawozdawczy 2012 2013 2014 2012 2013 2014 Liczba osób zadeklarowanych do lekarza, pielęgniarki/położnej POZ 780 823 860 694 842 907 Ilość osób z astmą rozpoznaną 62 59 47 21 20 17 Źródło: opracowanie własne Z danych źródłowych wynika, że najwięcej zachorowań na astmę rozpoznano i leczono w grupie wiekowej od 0 do 9 lat w roku 2012 w ilości 62 dzieci, zaś najmniej tych zachorowań odnotowano w grupie wiekowej od 10 do 18 lat w 2014 roku. 9 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 10
2.Cele programu zdrowotnego a) Cel główny Zwiększenie dostępności do diagnostyki choroby astmy a tym samym zmniejszenie skutków ubocznych choroby. b) Cele szczegółowe - wczesna diagnostyka choroby; - udostępnienie diagnostyki u lekarza specjalisty. c) Oczekiwane efekty jako rezultat prowadzonego programu zdrowotnego - zmniejszenie kosztów całkowitych na realizację świadczeń zdrowotnych refundowanych z NFZ; - podniesienie świadomości zdrowotnej w społeczeństwie; - wzmocnienie i podniesienie jakości życia osób chorych i ich rodzin; - ułatwienie dostępu do lekarza specjalisty. d) Mierniki efektywności odpowiadające wyznaczonym celom programu zdrowotnego Głównymi miernikami efektywności wyznaczonych celów będą: (1) zwiększony dostęp do lekarza specjalisty w dziedzinie pulmonologii, (2) wczesna diagnostyka, ( 3) prawidłowo dobrane leczenie do pacjenta, (4) poprawa stanu zdrowia, (5) zmniejszony brak absencji w miejscu pracy, ( 6) zwiększona obecność w szkolnych zajęciach. 10 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 11
3. Główni adresaci programu Głównymi adresatami programu zdrowotnego są mieszkańcy Gniny Trawniki. a) Liczebność osób zaproszonych do programu w Gminie Trawniki Do programu zdrowotnego DZIAŁANIA MEDYCZNE W ZAKRESIE PRZEWLEKŁEJ CHOROBY UKŁADU ODDECHOWEGO ASTMY, zostanie zaproszonych 400 osób z Gminy Trawniki. b) Metody i sposoby dotarcia do adresatów - informacje i zaproszenia przekazywane przez lekarza, pielęgniarkę/położną POZ; - informacje z zaproszeniem przekazywane na zebraniu rodzicielskim w szkole; - informacje z zaproszeniem umieszczone na tablicach informacyjnych Urzędu Gminy; - informacje z zaproszeniem umieszczone na stronach internetowych Urzędu Gminy. 4. Organizacja programu zdrowotnego a) kwalifikacja uczestników do programu i zasadność realizacji świadczeń zdrowotnych w ramach programu: Do programu zdrowotnego zostaną zakwalifikowane osoby w każdym wieku z problem zdrowotnym ze strony układu oddechowego z rozpoznaną astmą lub z podejrzeniem choroby astmy. Udział w programie umożliwi tym osobom specjalistyczną poradę medyczną i wdrożone leczenie, badanie spirometrem na terenie miejsca zamieszkania. Program ten zapewni jakość diagnozy i leczenia choroby astmy u specjalisty pulmonologa. b) zasadność uzupełniania i powiązania świadczeń realizowanych w ramach programu ze świadczeniami realizowanymi na podstawie umowy z NFZ: Główną zaletą programu jest uzupełnienie już istniejących na rynku świadczeń medycznych w zakresie choroby astmy jako gwarantowanych świadczeń finansowanych przez NFZ, ale 11 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 12
jak pokazuje rzeczywistość mocno nieoszacowanych, a tym samym niedostępnych dla wszystkich potrzebujących w danym czasie zachorowania lub podejrzenia zachorowania na astmę. c) realizacja programu z zachowaniem procedur: Realizacja świadczeń z programu zdrowotnego DZIAŁANIA MEDYCZNE W ZAKRESIE PRZEWLEKŁEJ CHOROBY UKŁADU ODDECHOWEGO ASTMY powinna opierać się na procedurze Prawa pacjenta, ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. 2009 Nr 52 poz. 417 z późn.zm.). Prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych, to prawo do otrzymania udzielanych z należytą starannością przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych w warunkach odpowiadających określonym w odrębnych przepisach wymaganiom fachowym i sanitarnym; przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych osoby wykonujące zawód medyczny kierują się zasadami etyki zawodowej określonymi przez właściwe samorządy zawodów medycznych. Ustawa o prawach pacjenta przewiduje też sytuacje gdzie pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia oraz prawo do wglądu do dokumentacji medycznej jak również otrzymania kopii tej dokumentacji. Podczas realizacji programu zdrowotnego, jak również po zakończeniu wdrożonych świadczeń medycznych obowiązuje realizatorów zachowanie poufności danych wrażliwych osób korzystających z tych świadczeń. Bardzo ważnym prawem pacjenta jest prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta. W sytuacji gdy osoba biorąca udział w programie zdrowotnym nie jest pełnoletnia wymagane jest poświadczenie zgody pisemnie przez rodzica/opiekuna. Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, który leczy pacjenta w poradni specjalistycznej, jest zobowiązany do pisemnego informowania lekarza rodzinnego o rozpoznaniu, sposobie leczenia, rokowaniu, ordynowanych lekach, ich dawkowaniu i czasie stosowania oraz o wyznaczonych wizytach kontrolnych. Lekarz specjalista wystawia pacjentowi zaświadczenie z rozpoznaniem choroby i zalecaną farmakoterapią, na podstawie którego lekarz POZ może wystawiać recepty przez okres w nim wskazany. 12 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 13
d) warunki lokalowe i kompetencje zawodowe realizatorów programu Specjalistyczne porady i podstawowa diagnostyka chorób układu oddechowego będą realizowane w placówce opieki zdrowotnej spełniające warunki do udzielania świadczeń zdrowotnych na podstawie ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. Miejsce udzielania świadczeń zdrowotnych jest to lokalizacja budynek wyposażony w gabinety lekarskie, poczekalnie, rejestrację, toalety są dostosowane dla osób niepełnosprawnych. Architektura budynku dostosowana dla osób niepełnosprawnych. Budynek wyposażony w udogodnienia ze zniesieniem barier architektonicznych, przed budynkiem są miejsca parkingowe ogólne i wydzielone oraz oznaczone dla osób niepełnosprawnych. Całość obiektu to funkcjonalna i organizacyjnie dostosowana przestrzeń gabinetów i innych pomieszczeń jakościowo spełniająca wymagania w realizacji świadczeń zdrowotnych dla społeczeństwa Gminy Trawniki. Realizatorem programu będzie lekarz specjalista w dziedzinie pulmonologii z co najmniej 5 -letnim doświadczeniem w pracy w oddziale lub w poradni zgodnych z profilem świadczenia zdrowotnego. Do zadań lekarza specjalisty należeć będą porady, badanie fizykalne diagnostyka, badanie spirometryczne, kierowanie do diagnostyki rozszerzonej, edukacja zdrowotna. e) dowody skuteczności planowanych działań Dowodem skuteczności planowanych działań będzie pełne wykorzystanie zaplanowanych porad u lekarza specjalisty, jak również szerokie zainteresowanie wdrożonym programem u społeczności zamieszkującej poza Gminą Trawniki. f) sposób zakończenia udziału w programie Zakończenie wdrożonego programu nastąpi gdy: - założone cele zostaną osiągnięte; - zostanie zweryfikowany stan świadomości zdrowotnej metodą kwestionariusz ankiety; 13 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 14
- zakwalifikowana do programu populacja zgłosi się; - zakończy się okres realizacji programu. 5. Koszty programu zdrowotnego a) koszty jednostkowe Przy założeniu, że w 2015 program będzie realizowany od września do 31 grudnia i w latach następnych 2016, 2017,2 018. b) źródła finansowania Oszacowane koszty jednostkowe uwzględniają dwie porady z badaniami u lekarza specjalisty kardiologa: - porada z badaniem fizykalnym to koszt: 100 PLN; - porada z badaniem spirometrycznym to koszt: 130 PLN. Tabela Nr 3. Planowane koszty całkowite w roku budżetowym Okres realizacji Pozycja kosztorysu Szacowana liczba osób przyjętych w miesiącu Szacowana liczba pacjentów przyjętych w danym roku Przewidywany koszt jednostkowy Przewidywany całkowity koszt (roczny) Rok 2015 od 1 września do 31grudnia Pełny następny rok Porada z badaniem fizykalnym Porada z badaniem spirometryc znym Porada z badaniem fizykalnym Porada z badaniem spirometryc znym 24 96 100 PLN 9 600 PLN 10 40 130 PLN 5 200 PLN Razem 14800 PLN 24 288 100 PLN 28 800 PLN 10 120 130 PLN 15 600 PLN Razem 44400 PLN 14 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 15
6. Monitorowanie i ewaluacja wdrożonego programu zdrowotnego a) ocena jakości świadczeń w programie - Każdy uczestnik programu będzie poinformowany o możliwości zgłaszania na bieżąco uwag pisemnych do organizatorów badania w zakresie jakości uzyskanych świadczeń. - Każdy uczestnik programu wypełni Ankietę Ocena satysfakcji jakości świadczeń otrzymanych. b) ocena efektywności programu Realizator programu zobowiązany jest do składania comiesięcznego sprawozdania z realizacji programu w zakresie: - ilości osób zgłaszających się do programu z podziałem na grupy wiekowe; - ilość wykonanych badań i porad; - ilość powtórzonych badań i porad. Efektywność programu będzie monitorowana i oceniana również w kolejnych latach trwania programu. 7. Obowiązujący okres realizacji programu zdrowotnego Okres realizacji programu to rok 2015 od 1 września, rok 2016, 2017 i 2018. 15 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 16
Literatura: 1. Bank Danych Lokalnych www.stst.gov.pl/bdl 2. Choroby wewnętrzne pod red. F. Kokota, wyd. VII uzupełnione i unowocześnione, PZWL 2002. 3. Daniluk J., Jarkowska G.: Zarys chorób wewnętrznych. Czelej, Lublin 2000. 4. Emeryk A, Zubrzycka R, Bartkowiak-Emeryk M, Gawlik. Dziecko z astmą w rodzinie i szkole. 5. Piotr Gajewski: Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych 2013. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2013. 6. Gajewski P., Mejza F., Niżankowska-Mogilnicka E.. Definicja i fenotypy astmy. Medycyna Praktyczna. 7. Komorowski J. Epidemiologia astmy w Polsce w oparciu o wyniki badania ECAP. Praca na stopień doktora. Warszawa, 2012. 8. Kupryś-Lipińska I., Elgalal A., Kuna P. Niedodiagnozowanie i brak właściwej terapii astmy badanie populacji ogólnej mieszkańców województwa łódzkiego (Polska). Pneumonol. Alergol. Pol. 2010; 78: 21-27. 9. Samoliński i wsp. Epidemiologia chorób alergicznych w Polsce (ECAP). Raport 2009 10. Szczeklik A. (red.): Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom I. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005. Akty prawne: 1.Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( Dz. U. Nr 210, poz.2135). 2.Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2001.142.1591 z późn.zm.). 3.Ustawa z dnia 26 czerwca1974 r. Kodeks Pracy (tekst jednolity z 1998 r. Dz. U. Nr 21, poz. 94 z późniejszymi zmianami). 4.Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. Nr 105, poz. 869). 5.Rozporządzenie Rady Ministrów dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób (Dz. U. Nr 132, poz.1121). 5.Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. 16 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 17
6.ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, które mogą być doraźnie dostarczane w związku z udzielanym świadczeniem zdrowotnym, oraz wykazu produktów leczniczych wchodzących w skład zestawów przeciwwstrząsowych, ratujących życie. 7.Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej 8.Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U. 2009 Nr 52 poz. 417 z późn.zm.). Inne dokumenty: 1.Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015 opublikowany przez Ministerstwo Zdrowia z dn. 15 maja 2007 r. 2.Regulamin prac Zespołu Koordynacyjnego ds. Leczenia Biologicznego w Ciężkiej Astmie Alergicznej. 17 Id: DE48825C-84A8-47AD-A1F4-01577A5AC726. Podpisany Strona 18