Dane makroekonomiczne z Polski Indeks PMI dla przemysłu dane Markit Indeks PMI dla przemysłu w latach 2017-2019 56,0 55,0 54,8 55,0 54,0 53,0 54,6 52,9 52,0 51,0 52,3 50,0 49,0 48,0 48,2 47,4 47,0 47,6 46,0 sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru 2017 2018 2019 Według danych opublikowanych przez Markit, indeks PMI dla polskiego sektora przemysłowego w lipcu br. wyniósł 47,4 pkt, wobec 48,4 pkt w czerwcu (wykres obok). Utrzymywanie się indeksu poniżej poziomu 50 pkt oznacza pogorszenie koniunktury w sektorze przemysłowym. W raporcie wskazuje się, iż spadek indeksu był m.in. wynikiem spadku liczby zamówień (w tym eksportowych), co koresponduje z obserwowanym w Europie Zachodniej w ostatnich kwartałach obniżeniem dynamiki PKB. Opublikowane dane Markit sugerują, iż wzrost gospodarczy w 2019 r. jest niższy niż w 2018 r., kiedy wyniósł 5,1 % r/r (według danych GUS). Warto jednak przypomnieć, iż wolniejsze tempo wzrostu PKB w 2019 r. w porównaniu z bardzo dobrymi wynikami gospodarki w 2018 roku nie jest niespodzianką (jest zgodne z oczekiwaniami uczestników rynku). 1
Inflacja konsumentów wstępne dane GUS Inflacja konsumentów i jej wybrane składowe 24,00% 20,00% 16,00% 12,00% 8,00% 4,00% 0,00% 6,8% 2,9% 0,7% -4,00% -8,00% -12,00% Inflacja konsumentów, r/r Żywność i napoje bezalkoholowe, r/r Paliwa, r/r Według wstępnych danych, opublikowanych przez GUS, wskaźnik inflacji CPI w lipcu br. wyniósł 2,9 % r/r (wobec 2,6 % r/r w czerwcu br.). Szczegółowa informacja o tym, które składowe wskaźnika zdecydowały o wzroście rocznej dynamiki CPI (do najwyższego poziomu od 2012 r.) zostanie przedstawiona przez GUS 14 sierpnia br. Tym niemniej, wydaje się, iż kluczowe znaczenie dla wzrostu inflacji w lipcu miało zwiększenie dynamiki cen żywności i napojów bezalkoholowych (z 5,7 % r/r w czerwcu br. do 6,8 % r/r w lipcu). W warunkach utrzymywania się kluczowego wpływu czynników niezależnych od stóp procentowych na wskaźniki inflacji (ceny produktów rolnych), nastawienie większości przedstawicieli RPP, którzy deklarują się jako zwolennicy stabilizacji stóp NBP nie powinno się zmienić w najbliższych miesiącach. 2
Wydarzenia Eurostat opublikował porównawcze dane dotyczące poziomu bezrobocia w poszczególnych państwach UE. Z danych wynika, iż wyrównana sezonowo stopa bezrobocia w Polsce na koniec czerwca 2019 r. wyniosła 3,8 % (wobec również 3,8 % w maju br.). Warto podkreślić, iż bezrobocie w Polsce kształtuje się wyraźnie poniżej średniej dla całej Unii Europejskiej, która wyniosła w czerwcu 6,3 %. Poziom bezrobocia w Polsce liczony według metodologii unijnej jest niższy niż krajowa statystyka przedstawiająca bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy (5,3 % na koniec czerwca), gdyż kwalifikuje jako pracujących także osoby zatrudnione na czarno. Utrzymywanie się dobrej koniunktury na rynku pracy zarówno w strefie euro, jak i w Polsce wspiera konsumpcję, która pozostaje filarem wzrostu gospodarczego w Europie. Korzystna koniunktura na rynku pracy jest także jednym z czynników mających pozytywny wpływ na kondycję budżetu państwa. Według wstępnych danych opublikowanych przez Eurostat, PKB w strefie euro w II kw. 2019 r. wzrósł o 1,1 % r/r (wobec 1,2 % r/r wzrostu w I kw. 2019 r.). Biorąc pod uwagę silne relacje handlowe Polski i strefy euro, nieco słabsze dane z europejskiej gospodarki w drugim kwartale tego roku mogą sugerować, iż w ostatnich miesiącach także w Polsce tempo wzrostu gospodarczego nieznacznie spowolniło (wobec 4,7 % r/r wzrostu w I kw. 2019 r.). Wstępne dane o PKB Polski w II kw. 2019 r. zostaną opublikowane przez GUS 14 sierpnia br. Według wstępnych danych opublikowanych przez Eurostat, inflacja w strefie euro w lipcu 2019 r. wyniosła 1,1 % r/r, wobec 1,3 % r/r w czerwcu br. Obniżenie wskaźnika inflacji było konsekwencją dwóch przeciwstawnych tendencji: spowolnienia dynamiki cen energii (w tym paliw) z 1,7 % r/r w czerwcu do 0,6 % r/r w lipcu oraz przyspieszenia dynamiki cen żywności z 0,7 % r/r w czerwcu do 1,7 % r/r w lipcu. Biorąc pod uwagę zbieżność cyklu gospodarczego w Polsce i strefie euro, a także fakt, iż zarówno w strefie, jak i w Polsce zmiany inflacji w ostatnich latach są przede wszystkim konsekwencją wpływu czynników niezależnych od polityki monetarnej, wydaje się, iż również w naszym kraju dynamika inflacji w ujęciu rocznym spowolni w najbliższych miesiącach. Według danych amerykańskiego Departamentu Pracy, stopa bezrobocia w lipcu 2019 r. wyniosła 3,7 % (bez zmian m/m), zaś zatrudnienie wzrosło o 164 tys. m/m, wobec wzrostu o 193 tys. m/m w czerwcu (po korekcie). Dane za lipiec są potwierdzeniem dobrej koniunktury gospodarczej w USA. Spowolnienie dynamiki wzrostu zatrudnienia w porównaniu ze zmianami w czerwcu br. jest umiarkowane stąd prawdopodobnie nie wpłynie na oczekiwania uczestników rynku odnośnie polityki Fed w 2019 r. Z punktu widzenia złotego, neutralne dane z rynku pracy w USA mogą ograniczyć wahania kursu USD/PLN w najbliższych dniach. 3
Dane makroekonomiczne ze świata Decyzja w sprawie stóp procentowych komitet Fed Główna stopa procentowa i wskaźnik inflacji konsumentów 3,00% 2,50% 2,00% 1,50% 2,25% 2,00% 1,7% 1,00% 0,50% 0,00% -0,50% Stopa funduszy federalnych (przedział dolny) Stopa funduszy federalnych (przedział górny) Inflacja CPI, r/r Komitet Fed obniżył główną stopę procentową w USA o 0,25 pp., tj. do 2,00-2,25 %. Warto przypomnieć, iż jest to pierwsza obniżka od 2008 r., tj. od czasu kryzysu finansowego. Obecne uwarunkowania gospodarcze wydają się jednak zupełnie odmienne niż przed 11 laty (tempo wzrostu PKB w ujęciu zannualizowanym wyniosło w II kw. 2019 r. 2,1 % kw./kw., wobec recesji w latach 2008-2009, wskaźnik inflacji konsumentów wyniósł w czerwcu 1,7 % r/r, wobec 0,1 % r/r w grudniu 2008 r., zaś stopa bezrobocia wyniosła w czerwcu br. zaledwie 3,7 %, wobec 7,3 % na koniec 2008 r.). Biorąc pod uwagę powyższe wskaźniki z realnej gospodarki, wydaje się, iż trudno będzie znaleźć argumenty za dalszym obniżaniem stóp w USA (lipcowa redukcja stóp może być jedyną w tym roku). Takie wnioski wydają się zbieżne z informacjami zawartymi w komunikacie uzasadniającym ubiegłotygodniową decyzję, gdzie nie znalazły się wyraźne zapowiedzi, iż lipcowa redukcja była początkiem całego cyklu obniżek stóp procentowych. Decyzje w tej sprawie uzależniono od napływających danych z realnej gospodarki, stąd uwaga uczestników rynku w najbliższych dniach będzie skoncentrowana m.in. na miesięcznych publikacjach z rynku pracy (stopa bezrobocia oraz zmiana zatrudnienia). 4
Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,86% 1,80% 1,79% 1,79% 1,81% 1,81% 1,86% 1,72% 1,70% 1,72% 1,64% 1,60% 1,64% 1M 3M 6M 9M 1Y 2019.07.26 2019.08.02 W minionym tygodniu rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach nie zmieniły się (wykres obok). Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 10-11 września 2019 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną we wrześniu bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie 29.07 02.08.2019 r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,64% -0,39% 2,23% -0,81% 0,71% 3M 1,72% -0,37% 2,26% -0,77% 0,77% 6M 1,79% -0,36% 2,19% -0,75% 0,81% 1Y 1,86% -0,30% 2,19% -0,63% 0,85% 5
Rynek walutowy 4,5 4,265 4,277 4,291 4,291 4,293 4,309 4,2 3,9 3,936 3,861 3,877 3,886 3,886 3,906 3,886 3,883 3,830 3,845 3,849 3,850 3,6 3,3 26.07 29.07 30.07 31.07 01.08 02.08 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN Na kierunek zmian naszej waluty nadal mają głównie wpływ czynniki zewnętrze. W tym kontekście, najważniejszym wydarzeniem w ostatnich dniach był wynik posiedzenia decyzyjnego komitetu Rezerwy Federalnej w USA (szczegóły na str. 4 Komentarza tygodniowego ). Podobnie, jak w poprzednich tygodniach warto pamiętać, iż nadal istotnym czynnikiem ryzyka dla rynków finansowych pozostaje przebieg negocjacji handlowych między USA a Chinami. Z punktu widzenia naszej waluty, dopóki dominują obawy o rozwój wydarzeń wokół tzw. wojen handlowych, aktywa postrzegane jako ryzykowne (waluty z rynków wschodzących) mają ograniczone pole do umocnienia. Na europejskich rynkach kluczowe znaczenie mają również wydarzenia związane z kryzysem politycznym w Wielkiej Brytanii, który jednak wpływa głównie na kurs funta w relacji wobec innych walut. WYSZCZEGÓLNIENIE 26.07.2019 02.08.2019 ZMIANA USD/PLN 3,8296 3,8829 1,4% EUR/PLN 4,2645 4,3085 1,0% CHF/PLN 3,8612 3,9363 1,9% 6
Rynek towarowy 104,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 26.07=100 102,0 100,0 98,0 96,0 100,0 101,6 98,9 97,5 94,0 26.07 29.07 30.07 31.07 01.08 02.08 Ropa Złoto Srebro W ostatnim tygodniu cena ropy Brent spadła o 2,5 %. Oczekiwania odnośnie trwałych wzrostów cen ropy ograniczają nadal zarówno czynniki podażowe, w szczególności wysokie wydobycie surowca w USA (12,2 mln baryłek dziennie w tygodniu zakończonym 26 lipca br., według danych amerykańskiej agencji E.I.A.), jak i osłabienie koniunktury gospodarczej na świecie w 2019 r. Powyższe uwarunkowania mogą determinować globalny układ sił podaży i popytu, doprowadzając w najbliższych miesiącach do utrzymywania się cen ropy poniżej poziomu 70 dolarów za baryłkę. Czynnikiem ryzyka dla takiego scenariusza jest m.in. rozwój sytuacji na Bliskim Wschodzie (Iran), a także w Afryce Północnej (Libia). Warto przypomnieć, iż średnia cena za baryłkę ropy Brent w okresie 01.01-02.08.2019 r. była o 6 dolarów, tj. o 8 % niższa niż przed rokiem. Prawdopodobnie niższy niż w 2018 r. średni poziom cen ropy na światowych rynkach powinien być jednym z czynników ograniczających tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w Polsce w 2019 r. W tym kontekście, uwarunkowania zewnętrzne w najbliższych miesiącach powinny wzmacniać oczekiwania dotyczące stabilizacji stóp procentowych NBP. Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) 26.07 63,46 1418,31 16,39 29.07 63,71 1426,69 16,46 30.07 64,72 1430,60 16,58 31.07 65,17 1413,55 16,26 01.08 60,50 1445,06 16,33 02.08 61,89 1440,46 16,21 7
Rynek kapitałowy 27 400 2 450 26 500 2 350 25 600 2 250 24 700 2 150 23 800 2 050 WIG20 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W ostatnim tygodniu WIG20 spadł o 3,9 %. Wydaje się, iż w warunkach utrzymywania się czynników ryzyka (związanych m.in. z wojnami handlowymi ), perspektywa trwałych zwyżek cen akcji na rynkach rozwijających się (do których zaliczana jest Polska) pozostaje mało prawdopodobna. Kalendarium Kalendarium na najbliższy tydzień (05-09.08.2019 r.) Brak istotnych publikacji makroekonomicznych DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: 22 539-54-97 Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 8