Kwartalny przegląd danych statystycznych dotyczących polskiego meblarstwa oraz wybrane informacje o rynkach zagranicznych II kw.

Kwartalny przegląd danych statystycznych dotyczących polskiego meblarstwa oraz wybrane informacje o rynkach zagranicznych II kw. 2019 Michał Kolasa michal.kolasa@pfr.pl Andrzej Kochman andrzej.kochman@pfr.pl

Najciekawsze w tym kwartale Polski eksport mebli nadal rośnie, jednakże dynamika eksportu spada od trzech lat i obecnie zbliża się do zera (strona 19). Od pięciu lat spada dynamika przychodów polskich producentów mebli (strona 159) a od trzech lat spada również rentowność ich sprzedaży (strona 162). Od roku wzrasta natężenie upadłości w polskiej branży meblowej (strona 168). Na tle producentów z innych państw UE polskich producentów mebli charakteryzuje wysoka relacja przychodów do kosztów pracowniczych (strona 55) oraz niskie nakłady inwestycyjne w relacji do ilości zatrudnionych pracowników (strona 53). Co prawda rodzimy popyt na meble odbiera tylko niewielką część polskiej produkcji meblarskiej, ale należy w tym miejscu zauważyć, iż wyraźnie wyhamował wzrost liczby pozwoleń na budowę nowych mieszkań, co w perspektywie kilku kwartałów może odbić się na krajowym popycie na meble (strona 157). Polska prześcignęła w 2017 r. Wielką Brytanię pod względem wartości sprzedanych mebli stając się po Niemczech i Włoszech trzecim producentem w Unii Europejskiej (strona 7). Chiny są zdecydowanie największym eksporterem mebli na świecie. Kolejne pod względem eksportu są Niemcy, eksportują pięć razy mniej niż Chiny(strona 9). W sekcji dotyczącej popytu na meble (strona 58) ilustrujemy, iż dla krajów Unii Europejskie polscy eksporterzy są jednymi z najważniejszych dostawców. Jest tylko jeden kraj dla którego Polska nie mieści się w pierwszej dziesiątce najważniejszych importerów mebli (Hiszpania -12 miejsce). Za to jest 5 pierwszych miejsc, 6 drugich i 3 trzecie. 2

Spis treści 1. Polska branża meblarska jej waga dla krajów Unii Europejskiej i polskiego Handlu Zagranicznego 1.1 Wartość sprzedaży producentów mebli z poszczególnych państw UE w 2017 r. (strona 6) Ranga danego kraju w branży meblarskiej w Unii Europejskiej w ostatnim roku wg dostępnych danych Eurostat. 1.2 Wartość sprzedanych mebli w państwach UE o najwyższej wartości produkcji mebli (strona 7) Zmiany na przestrzeni lat w wielkości sprzedanych mebli oraz zmiany w pozycji pomiędzy głównymi krajami producenckimi w UE. 1.3 Udział sprzedaży mebli w PKB dla największych państw producentów w UE (strona 8) Ranga branży meblarskiej dla gospodarek najważniejszych krajów dla produkcji mebli w UE. 1.4 Najwięksi eksporterzy mebli na świecie (strona 9) Kraje które są największymi eksporterami mebli w skali świata. 1.5 Udział poszczególnych krajów w rynku sprzedanych mebli w UE w 2016 r. i w 2017 r. (strony 12) Sprzedaż mebli w poszczególnych państwach 1.6 Rola meblarstwa dla polskiego eksportu (strona 13) Udział eksportu mebli i artykułów związanych z meblarstwem w całkowitym eksporcie Polski dane GUS. 1.7 Eksport i import mebli i artykułów związanych z meblarstwem w Polsce (strona 14) Ukazuje jak kształtuje się bilans handlu zagranicznego w eksporcie i imporcie mebli i związanych z nimi artykułami 1.8 Eksport mebli z Polski w mln PLN w podziale na rodzaje narastająco (strona 15) Ukazuje jak kształtuje się na przestrzeni lat struktura eksportu z Polski branż związanych z meblarstwem. 3

Spis treści 2 Polska: eksport, import oraz dynamika eksportu i importu dane GUS (roczne kroczące z ostatnich 12 miesięcy) (strony 17-29) Szczegółowe informacje dla branż związanych z meblarstwem dotyczące ich eksportu, importu jak również dynamik przedmiotowych kategorii. 3.Udział poszczególnych krajów w eksporcie z Polski poszczególnych kategorii związanych z meblami w % i mln PLN (strony 30-42) Szczegółowe informacje dla branż związanych z meblarstwem dotyczące struktury krajowej ich eksportu w ujęciu rocznej kroczącej grudzień 2017-listopad 2018 w porównaniu do roku 2017. 4. Dane dotyczące branży meblarskiej Unii Europejskiej wg Eurostat (strony 43-57) Dane odnośnie głównych parametrów branży meblarskiej Polski na tle głównych krajów produkujących meble w UE. 5. Sekcja dotycząca popytu w Unii Europejskiej (strony 58 139) Kompletny obraz popytu w krajach UE (produkcja + import eksport) wraz z ukazaniem wagi polskiego meblarstwa dla każdego z krajów UE. 6.Koniunktura wg GUS w polskiej branży meblarskiej na tle koniunktury ogółem (strony 140-155) 15 parametrów związanych z koniunkturą w branży meblarskiej na tle ogólnej koniunktury 7. Mieszkania pozwolenia, rozpoczęte budowy, oddane do użytkowania dane GUS (strona 156) Biorąc pod uwagę, iż przyjmuje się, że meble stanowią dobro komplementarne względem mieszkań ukazujemy parametry związane z kształtowaniem się bieżących danych z branżą mieszkaniową. 8. Wskaźniki finansowe dotyczące polskiej branży meblarskiej w przedsiębiorstwach zatrudniających 50 osób i więcej wg GUS (strony 158-166) Kwartalne wskaźniki finansowe branży PKD 31 dla podmiotów zatrudniających 50 osób i więcej za okres pomiędzy I kw. 2010 a III kw. 2018 9. Natężenie upadłości i rozpoczętych restrukturyzacji w polskiej branży meblarskiej (strony 167-168) Ilość upadłości oraz rozpoczętych restrukturyzacji w meblarstwie w odniesieniu do liczby średnich i dużych podmiotów funkcjonujących w branży 10. Polskie firmy meblarskie zatrudniające od 10 do 40 osób oraz 50 osób i więcej ich eksport oraz wielkość zakupów pochodzących z importu (strony 169-178) Miejsce w rankingu branż pod względem udziału sprzedaży eksportowej zarówno kwotowo jak i procentowo oraz saldo sprzedaży eksportowej oraz zakupów pochodzących z importu 4

Polska branża meblarska jej waga dla krajów Unii Europejskiej i polskiego Handlu Zagranicznego Polska branża meblarska uważana jest jak najbardziej słusznie za gwiazdę polskiego eksportu. Pod względem produkcji pośród krajów Unii Europejskiej zajmuje trzecią pozycję. Dla gospodarki Polski jest tym bardziej ważna, iż jej sprzedaż w odniesieniu do wartości Produkt Krajowego Brutto jest to aż 2,33%. Dla drugich pod tym względem Włoch jest to 1,29% a dla Republiki Czeskiej już tylko 0,87%. Wielkość eksportu naszych firm meblarskich plasuje nasz kraj na trzeciej pozycji po Chinach, które są absolutnym hegemonem w tej kategorii pod względem wartości wyeksportowanych mebli oraz po Niemczech. Jednakże jak przyjrzymy się wartości eksportu w kontekście wielkości Produktu Krajowego Brutto to znów zobaczymy, jaką ważną rolę dla naszego kraju spełnia meblarstwo, ponieważ dla Chin wartość przedmiotowego wskaźnika wynosi 0,72% a dla Polski 2,52%. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, iż Polska posiada dużą nadwyżkę wartości wyeksportowanych mebli nad zaimportowanymi, jednakże należy zauważyć, iż dynamiczny wzrost polskiego eksportu w ostatnim czasie uległ zahamowaniu, choć dynamika wzrostu mebli łącznie wciąż jest dodatnia. 5

Wartość sprzedaży producentów mebli Z poszczególnych państw UE w 2017 r. Źródło: Eurostat 25 000,0 23 652,2 22 237,8 20 000,0 15 000,0 10 000,0 10 903,6 9 692,0 8 321,6 5 000,0 5 386,2 4 126,3 3 270,9 2 846,7 2 245,3 2 181,9 2 176,4 1 817,1 1 669,6 1 643,8 1 171,7 966,1 823,5 579,7 563,4 532,8 503,1 451,0 261,0 54,7 52,1 18,6 0,0 6

Wartość sprzedanych mebli w państwach UE o najwyższej wartości produkcji mebli Źródło: Eurostat 30 000,0 25 000,0 23 652,2 20 000,0 22 237,8 15 000,0 10 903,6 10 000,0 5 000,0 9 692,0 8 321,6 5 386,2 4 126,3 3 270,9 0,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Niemcy Włochy Polska Wielka Brytania Francja Hiszpania Holandia Austria 7

Udział sprzedaży mebli w PKB Dla największych państw producentów w UE Źródło: Eurostat 2,5% 2,24% 2,37% 2,33% 2,0% 2,14% 2,08% 1,84% 1,98% 1,83% 1,97% 2,12% 1,6% 1,5% 1,4% 1,3% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 1,3% 1,3% 1,29% 1,1% 1,0% 0,9% 0,9% 0,9% 0,8% 0,8% 0,8% 0,9% 0,9% 0,87% 0,5% 0,72% 0,60% 0,56% 0,41% 0,36% 0,0% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Czechia Germany France Italy Netherlands Poland Sweden United Kingdom 8

Najwięksi eksporterzy mebli na świecie w tys. EURO Źródło: International Trade Statitics 9

Najwięksi eksporterzy mebli na świecie Wielkość eksportu w stosunku do wartości PKB Źródło: International Trade Statitics, IMF 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Chiny Niemcy Polska Włochy USA Meksyk 10

Najwięksi eksporterzy mebli na świecie bez Chin w tys. EURO Źródło: International Trade Statitics 11

Udział poszczególnych krajów w rynku sprzedanych mebli w UE w 2016 r. i w 2017 r. Źródło: Eurostat 2016 r. 2017 r. Pozostałe; 18,9% Niemcy; 22,4% Pozostałe; 19,0% Niemcy; 21,9% Austria; 3,1% Austria; 3,0% Holania; 3,5% Holandia; 3,8% Hiszpania; 4,9% Hiszpania; 5,0% Francja; 6,8% Włochy; 20,8% Francja; 7,7% Włochy; 20,6% Polska; 9,7% Wielka Brytania; 9,8% Wielka Brytania; 9,0% Polska; 10,1% 12

2005 Sierpień 2005 Listopad 2006 Luty 2006 Maj 2006 Sierpień 2006 Listopad 2007 Luty 2007 Maj 2007 Sierpień 2007 Listopad 2008 Luty 2008 Maj 2008 Sierpień 2008 Listopad 2009 Luty 2009 Maj 2009 Sierpień 2009 Listopad 2010 Luty 2010 Maj 2010 Sierpień 2010 Listopad 2011 Luty 2011 Maj 2011 Sierpień 2011 Listopad 2012 Luty 2012 Maj 2012 Sierpień 2012 Listopad 2013 Luty 2013 Maj 2013 Sierpień 2013 Listopad 2014 Luty 2014 Maj 2014 Sierpień 2014 Listopad 2015 Luty 2015 Maj 2015 Sierpień 2015 Listopad 2016 Luty 2016 Maj 2016 Sierpień 2016 Listopad 2017 Luty 2017 Maj 2017 Sierpień 2017 Listopad 2018 Luty 2018 Maj 2018 Sierpień 2018 Listopad 2019 Luty Udział eksportu mebli i artykułów związanych z meblarstwem w całkowitym eksporcie Polski (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 7,0% 6,5% 6,5% 6,0% 5,7% 5,9% 5,8% 5,5% 5,5% 5,8% 5,5% 5,0% 5,1% 4,5% 13

Eksport i import mebli i artykułów związanych z meblarstwem (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy w mln PLN) Źródło: GUS 14

2005 Wrzesień 2005 Grudzień 2006 Marzec 2006 Czerwiec 2006 Wrzesień 2006 Grudzień 2007 Marzec 2007 Czerwiec 2007 Wrzesień 2007 Grudzień 2008 Marzec 2008 Czerwiec 2008 Wrzesień 2008 Grudzień 2009 Marzec 2009 Czerwiec 2009 Wrzesień 2009 Grudzień 2010 Marzec 2010 Czerwiec 2010 Wrzesień 2010 Grudzień 2011 Marzec 2011 Czerwiec 2011 Wrzesień 2011 Grudzień 2012 Marzec 2012 Czerwiec 2012 Wrzesień 2012 Grudzień 2013 Marzec 2013 Czerwiec 2013 Wrzesień 2013 Grudzień 2014 Marzec 2014 Czerwiec 2014 Wrzesień 2014 Grudzień 2015 Marzec 2015 Czerwiec 2015 Wrzesień 2015 Grudzień 2016 Marzec 2016 Czerwiec 2016 Wrzesień 2016 Grudzień 2017 Marzec 2017 Czerwiec 2017 Wrzesień 2017 Grudzień 2018 Marzec 2018 Czerwiec 2018 Wrzesień 2018 Grudzień 2019 Marzec Eksport Mebli w Polsce w mln PLN (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 60 000,0 50 000,0 40 000,0 30 000,0 20 000,0 10 000,0 0,0 9401 - Meble do siedzenia - eksport 9402 - Meble lekarskie, specjalistyczne - eksport 9403 - Meble inne niż w pozycjach 9401 i 9402 i ich części - eksport 9404 - Stelaże pod materace, art. pościelowe - eksport 9405 - Lampy i artykuły oświetleniowe - eksport 15

Eksport Mebli w Polsce udział w % (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS % % 16

Polska: eksport, import oraz dynamika eksportu i importu dane GUS (roczne kroczące z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS W niniejszej sekcji mogą Państwo zapoznać się z danymi odnośnie handlu zagranicznego poszczególnych kategorii meblowych ujmowanych jako suma ostatnich dwunastu miesięcy. Dzięki przedmiotowemu ujęciu danych jesteśmy w stanie wyczuwać na bieżąco zmiany w polskim handlu zagranicznym mebli. Same dane miesięczne bądź też narastające od początku roku mogą być pozbawione ważnych danych z okresów, których nie obejmują. Dynamika sprzedaży za granicę polskich mebli hamuje i niebezpiecznie zbliża się do zera. Kiedy go przekroczy będziemy już musieli mówić o kryzysie w eksporcie polskich mebli a nie tylko spowolnieniu. W kolejnej sekcji ujrzą Państwo jak polskie meble są zależne od koniunktury w krajach Unii Europejskiej, która jak wiemy uległa spowolnieniu. Poprawa sytuacji polskich gospodarstw domowych jest oczywiście pomocna, jednakże skala popytu wewnętrznego w porównaniu do polskiego eksportu mebli jest nikła. Pamiętajmy o tym, iż popyt wewnątrz kraju jest w stanie skonsumować ledwie ok. 10% wartości produkcji. 17

Eksport i import w Polsce Mebli w mln PLN (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 18

Dynamika eksportu mebli w Polsce w porównaniu do dynamiki eksportu całkowitego (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 19

Eksport i Import Mebli w Polsce do siedzenia w mln PLN (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 20

Dynamika eksportu mebli do siedzenia w Polsce w porównaniu do dynamiki eksportu całkowitego (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 21

Eksport i Import w Polsce mebli lekarskich i specjalistycznych w mln PLN (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 22

Dynamika eksportu mebli lekarskich i specjalistycznych w Polsce w porównaniu do dynamiki eksportu całkowitego (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 23

Eksport i Import w Polsce Mebli pozostałych w mln PLN (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 24

Dynamika eksportu pozostałych mebli z Polski w porównaniu do dynamiki eksportu całkowitego (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 25

Eksport i import w Polsce stelaży pod materace i artykułów pościelowych w mln PLN (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 26

Dynamika eksportu w Polsce stelaży pod materace, artykułów pościelowych w porównaniu do dynamiki eksportu całkowitego (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 27

Eksport i import w Polsce lamp i artykułów oświetleniowych do siedzenia w mln PLN (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 28

Dynamika eksportu z Polski lamp i artykułów oświetleniowych (roczna krocząca z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: GUS 29

Udział poszczególnych krajów w eksporcie z Polski poszczególnych kategorii związanych z meblami w % i mln PLN Niniejszy rozdział prezentuje kierunki polskiego eksportu poszczególnych kategorii mebli i akcesoriów. Głównym rynkiem dla naszego eksportu są Niemcy, odbierające w większości kategorii ponad jedną trzecią naszego eksportu. 30

Udział poszczególnych krajów w eksporcie z Polski w % 94 MEBLE; POŚCIEL, MATERACE, STELAŻE POD MATERACE, PODUSZKI ITP.; LAMPY I OPRAWY OŚWIETLENIOWE; REKLAMY ŚWIETLNE ZNAKI INFORMACYJNE ITP.; BUDYNKI PREFABRYKOWANE Źródło: GUS Kwiecień 2018 - Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Pozostałe; 15,1% Pozostałe; 16,2% Norwegia; 1,6% Niemcy; 34,4% Węgry; 2,0% Dania; 2,0% Hiszpania; 2,1% Austria; 2,2% Belgia; 2,3% Włochy; 2,4% Słowacja; 2,5% Stany Zjednoczone; 3,5% Szwecja; 3,9% Holandia; 5,7% Francja; 6,1% Wielka Brytania; 6,8% Czechy; 7,3% Rumunia; 1,7% Włochy; 2,0% Hiszpania; 2,0% Austria; 2,1% Węgry; 2,2% Dania; 2,2% Belgia; 2,4% Słowacja; 2,9% Szwecja; 3,6% Stany Zjednoczone; 3,6% Holandia; 5,4% Wielka Brytania; 6,0% Francja; 6,1% Niemcy; 34,5% Czechy; 7,3% 31

Wielkość polskiego eksportu mebli do poszczególnych krajów w mln PLN 94 MEBLE; POŚCIEL, MATERACE, STELAŻE POD MATERACE, PODUSZKI ITP.; LAMPY I OPRAWY OŚWIETLENIOWE; REKLAMY ŚWIETLNE ZNAKI INFORMACYJNE ITP.; BUDYNKI PREFABRYKOWANE Źródło: GUS Kwiecień 2018 - Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Pozostałe; 7 877 Pozostałe; 8 680 Norwegia; 834 Węgry; 1 062 Dania; 1 069 Niemcy; 17 939 Rumunia; 889 Włochy; 1 055 Niemcy; 18 465 Hiszpania; 1 097 Hiszpania; 1 055 Austria; 1 171 Belgia; 1 202 Włochy; 1 265 Austria; 1 105 Węgry; 1 190 Dania; 1 199 Belgia; 1 287 Słowacja; 1 293 Słowacja; 1 528 Stany Zjednoczone; 1 824 Szwecja; 2 024 Holandia; 2 981 Francja; 3 190 Wielka Brytania; 3 548 Czechy; 3 822 Szwecja; 1 904 Stany Zjednoczone; 1 936 Holandia; 2 899 Wielka Brytania; 3 205 Francja; 3 260 Czechy; 3 905 32

Udział poszczególnych krajów w eksporcie z Polski w % 9401 - Meble do siedzenia Źródło: GUS Węgry; 1,2% Stany Zjednoczone; 1,7% Austria; 1,7% Włochy; 1,8% Belgia; 1,9% Portugalia; 2,0% Dania; 2,0% Hiszpania; 2,1% Słowacja; 2,7% Szwecja; 3,0% Pozostałe; 9,9% 2017 r. Niemcy; 37,3% Chiny; 1,3% Szwajcaria; 1,3% Hiszpania; 1,5% Węgry; 1,5% Austria; 1,7% USA; 1,9% Belgia; 2,1% Dania; 2,1% Szwecja; 2,8% Słowacja; 3,7% Kwiecień 2018 Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Pozostałe; 11,2% Niemcy; 37,5% Francja; 5,9% Francja; 6,2% Holandia; 7,5% Wielka Brytania; 7,9% Czechy; 11,5% Wielka Brytania; 6,5% Holandia; 7,2% Czechy; 11,4% 33

Wielkość polskiego eksportu mebli do poszczególnych krajów w mln PLN 9401 - Meble do siedzenia Źródło: GUS Węgry; 275 Stany Zjednoczone; 398 Austria; 401 Włochy; 419 Belgia; 447 Portugalia; 463 Dania; 479 Hiszpania; 493 Pozostałe; 2 336 2017 r. Niemcy; 8 761 Belgia; 495 Dania; 504 Chiny; 312 Szwajcaria; 312 Hiszpania; 358 Węgry; 358 Austria; 388 USA; 450 Kwiecień 2018 Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Pozostałe; 2 615 Niemcy; 8 788 Słowacja; 644 Szwecja; 647 Szwecja; 698 Francja; 1 379 Słowacja; 869 Francja; 1 461 Holandia; 1 760 Wielka Brytania; 1 868 Czechy; 2 695 Wielka Brytania; 1 519 Holandia; 1 693 Czechy; 2 673 34

Udział poszczególnych krajów w eksporcie z Polski w % 9402 - Meble lekarskie, chirurgiczne, dentystyczne lub weterynaryjne; fotele fryzjerskie i podobne, obrotowe, z pochylanym oparciem l. podnoszone; części do pow. art.: Źródło: GUS 2017 r. Kwiecień 2018 Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Chiny; 1,1% Pozostałe; 14,5% Pozostałe; 14,7% Niemcy; 36,8% Szwecja; 1,2% Egipt; 1,2% Austria; 1,6% Kanada; 1,8% Belgia; 2,0% Rep. Południowej Afryki; 2,1% Niemcy; 31,8% Chiny; 1,4% Szwajcaria; 1,5% Hiszpania; 1,5% Węgry; 1,7% Austria; 1,7% USA; 1,8% Belgia; 2,1% Dania; 2,6% Dania; 2,3% Włochy; 2,9% Szwecja; 2,7% Francja; 4,0% Słowacja; 3,2% Australia; 4,3% Holandia; 11,6% Francja; 4,9% Wielka Brytania; 5,8% Stany Zjednoczone; 11,3% Wielka Brytania; 6,4% Holandia; 7,3% Czechy; 10,0% 35

Wielkość polskiego eksportu mebli do poszczególnych krajów w mln PLN 9402 - Meble lekarskie, chirurgiczne, dentystyczne lub weterynaryjne; fotele fryzjerskie i podobne, obrotowe, z pochylanym oparciem l. podnoszone; części do pow. art.: Źródło: GUS 2017 r. Kwiecień 2018 Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Pozostałe; 126 Chiny; 8 Pozostałe; 113 Niemcy; 318 Szwecja; 10 Egipt; 10 Austria; 13 Kanada; 14 Belgia; 16 Rep. Południowej Afryki; 17 Dania; 20 Włochy; 23 Francja; 31 Niemcy; 247 Chiny; 12 Szwajcaria; 13 Hiszpania; 13 Węgry; 14 Austria; 15 USA; 15 Belgia; 18 Dania; 20 Szwecja; 23 Słowacja; 27 Australia; 33 Holandia; 90 Francja; 42 Wielka Brytania; 45 Stany Zjednoczone; 88 Wielka Brytania; 55 Holandia; 63 Czechy; 86 36

Udział poszczególnych krajów w eksporcie z Polski w % 9403 - Meble inne niż w pozycjach 9401 i 9402 i ich części: Źródło: GUS 2017 r. Kwiecień 2018 Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Pozostałe; 16,8% Pozostałe; 18,6% Szwajcaria; 1,8% Niemcy; 33,5% Niemcy; 33,2% Chiny; 2,0% Chiny; 2,0% Węgry; 2,1% Hiszpania; 2,3% Szwajcaria; 2,0% Hiszpania; 2,2% Słowacja; 2,4% Węgry; 2,3% Belgia; 2,4% Austria; 2,4% Austria; 2,5% USA; 2,5% Włochy; 3,1% Holandia; 3,4% Czechy; 4,1% Szwecja; 4,4% Francja; 6,4% Stany Zjednoczone; 6,4% Wielka Brytania; 6,7% Belgia; 2,6% Dania; 2,7% Szwecja; 3,0% Słowacja; 4,0% Francja; 4,2% Wielka Brytania; 5,9% Holandia; 6,0% Czechy; 6,1% 37

Wielkość polskiego eksportu mebli do poszczególnych krajów w mln PLN 9403 - Meble inne niż w pozycjach 9401 i 9402 i ich części: Źródło: GUS 2017 r. Kwiecień 2018 Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Szwajcaria; 320 Pozostałe; 3 020 Niemcy; 5 962 Chiny; 391 Pozostałe; 3 612 Niemcy; 6 488 Chiny; 354 Węgry; 381 Hiszpania; 410 Słowacja; 429 Szwajcaria; 394 Hiszpania; 428 Węgry; 454 Belgia; 430 Austria; 461 Austria; 451 USA; 480 Włochy; 558 Holandia; 612 Czechy; 740 Szwecja; 795 Francja; 1 143 Stany Zjednoczone; 1 154 Wielka Brytania; 1 209 Belgia; 506 Dania; 514 Szwecja; 577 Słowacja; 783 Francja; 811 Wielka Brytania; 1 136 Holandia; 1 172 Czechy; 1 180 38

Udział poszczególnych krajów w eksporcie z Polski w % 9404 - Stelaże pod materace, art. pośc. wyposaż. w sprężyny lub wypchane, lub zaw. wew. dow. mat., lub wykon. z gumy lub z tworz. sztucz., komórkowych, nawet pokryte: Źródło: GUS 2017 r. Kwiecień 2018 Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Pozostałe; 12,8% Szwajcaria; 1,8% Hiszpania; 2,2% Chiny; 1,8% Szwajcaria; 1,8% Pozostałe; 13,2% Niemcy; 35,0% Austria; 2,4% Włochy; 2,5% Niemcy; 36,0% Hiszpania; 2,1% Węgry; 2,3% Rumunia; 2,7% Słowacja; 2,7% Austria; 2,5% USA; 2,7% Węgry; 2,7% Belgia; 3,0% Dania; 3,5% Dania; 3,6% Wielka Brytania; 4,0% Czechy; 4,4% Francja; 6,1% Szwecja; 4,1% Słowacja; 4,5% Czechy; 6,5% Belgia; 4,8% Holandia; 5,7% Szwecja; 5,8% Francja; 5,2% Wielka Brytania; 5,5% Holandia; 6,4% 39

Wielkość polskiego eksportu mebli do poszczególnych krajów w mln PLN 9404 - Stelaże pod materace, art. pośc. wyposaż. w sprężyny lub wypchane, lub zaw. wew. dow. mat., lub wykon. z gumy lub z tworz. sztucz., komórkowych, nawet pokryte: Źródło: GUS Pozostałe; 587 2017 r. Kwiecień 2018 Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Pozostałe; 640 Szwajcaria; 82 Hiszpania; 101 Austria; 112 Włochy; 116 Rumunia; 122 Słowacja; 122 Węgry; 124 Niemcy; 1 652 Chiny; 87 Szwajcaria; 89 Hiszpania; 102 Węgry; 110 Austria; 120 USA; 129 Belgia; 144 Niemcy; 1 694 Dania; 172 Dania; 159 Wielka Brytania; 184 Czechy; 200 Francja; 278 Szwecja; 199 Słowacja; 218 Czechy; 317 Belgia; 222 Holandia; 263 Szwecja; 267 Francja; 252 Wielka Brytania; 267 Holandia; 308 40

Udział poszczególnych krajów w eksporcie z Polski w % 9405 - Lampy i oprawy oświetl., włącz. refl. poszuk. i punkt., reklamy świetl., podświetl. tablice i znaki inf., ze źr. światła zamont. na stałe, ich części, ginw. Źródło: GUS 2017 r. Kwiecień 2018 Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Pozostałe; 20,7% Pozostałe; 25,9% Niemcy; 24,5% Niemcy; 26,7% Słowacja; 1,9% Hiszpania; 1,9% Stany Zjednoczone; Norwegia; 2,0% 2,0% Dania; 2,2% Włochy; 3,2% Czechy; 3,8% Wielka Brytania; 3,9% Rosja; 4,2% Austria; 4,3% Francja; 7,3% Węgry; 6,1% Holandia; 5,0% Szwecja; 4,6% Chiny; 2,1% Szwajcaria; 2,1% Hiszpania; 2,2% Węgry; 2,2% Austria; 2,4% USA; 3,0% Belgia; 3,7% Dania; 3,7% Czechy; 6,2% Holandia; 5,4% Wielka Brytania; 4,9% Francja; 4,2% Szwecja; 3,8% Słowacja; 3,9% 41

Wielkość polskiego eksportu mebli do poszczególnych krajów w mln PLN 9405 - Lampy i oprawy oświetl., włącz. refl. poszuk. i punkt., reklamy świetl., podświetl. tablice i znaki inf., ze źr. światła zamont. na stałe, ich części, ginw. Źródło: GUS 2017 r. Kwiecień 2018 Marzec 2019 Roczna krocząca - 12 miesięczna Pozostałe; 894 Niemcy; 1 154 Pozostałe; 1 037 Niemcy; 981 Słowacja; 82 Hiszpania; 84 Stany Zjednoczone; 87 Norwegia; 88 Dania; 94 Francja; 316 Chiny; 82 Szwajcaria; 84 Hiszpania; 86 Czechy; 247 Włochy; 138 Czechy; 164 Wielka Brytania; 168 Rosja; 182 Austria; 184 Szwecja; 199 Holandia; 218 Węgry; 265 Węgry; 87 Austria; 95 USA; 121 Belgia; 147 Dania; 147 Francja; 169 Szwecja; 153 Słowacja; 155 Holandia; 215 Wielka Brytania; 197 42

Dane dotyczące branży meblarskiej Unii Europejskiej wg Eurostat Dane odnośnie Polskiej branży meblarskiej według Eurostatu pozwalają na analizę porównawczą polskiej branży z branżami w innych krajach Unii Europejskiej. Mamy znacznie więcej firm meblarskich niż inne państwa oraz zatrudniamy w meblarstwie więcej osób niż inne kraje. Płace w polskim meblarstwie w porównaniu do reszty przetwórstwa przemysłowego stanowią ponad przeciętny koszt, ale jednocześnie sprzedaż firm meblarskich do kosztów pracowniczych jest ponad przeciętna. Inwestycje w środki trwałe na pracownika (mierzone w Euro) są w Polsce poniżej przeciętnej europejskiej. 43

Liczba producentów mebli w krajach UE Źródło: Eurostat 44

Rozkład % firm pod względem liczby zatrudnianych osób Źródło: CEIDG 45

Rozkład % firm zarejestrowanych w poszczególnych województwach w Polsce Źródło: CEIDG 46

Koszt zatrudnienia pracowników w milionach euro Źródło: Eurostat 47

Płace ogółem w branży produkcji mebli w milionach euro Źródło: Eurostat 48

Płace ogółem w branży produkcji mebli jako procent płac ogółem w przetwórstwie przemysłowym Źródło: Eurostat 3,3% 2,9% 2,5% 2,1% 2,0% 1,3% 1,2% 49

Koszt ubezpieczeń społecznych w milionach euro Źródło: Eurostat 50

Inwestycje w sprzęt i wyposażenie w milionach euro Źródło: Eurostat 51

Liczba zatrudnionych pracowników Źródło: Eurostat 52

Inwestycje w sprzęt na pracownika w Euro Źródło: Eurostat 53

Średnia sprzedaż na pracownika w tysiącach euro Źródło: Eurostat 54

Relacja przychodów ze sprzedaży do kosztów pracowniczych (płace +ubezpieczenia społeczne) producentów mebli Źródło: Eurostat 55

Udział kosztów pracowniczych (płace i ubezpieczenia społeczne) w całości kosztów produkcji w procentach Źródło: Eurostat 33,0 31,0 29,0 27,0 25,0 23,0 21,0 19,0 17,0 15,0 17,5 17,9 16,6 16,6 16,2 17,5 17,2 16,8 17,1 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Czechia Germany Spain France Italy Netherlands Poland Portugal Sweden United Kingdom 56

Średni koszt (płace plus ubezpieczenia społeczne) poniesiony na pracownika w tysiącach euro Źródło: Eurostat 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 9,1 7,2 8,0 8,5 8,6 9,0 9,6 9,9 9,9 0,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Czechia Germany Spain France Italy Netherlands Poland Portugal Sweden United Kingdom 57

Sekcja dotycząca popytu w Unii Europejskiej W bieżącej sekcji przedstawiamy informacje o popycie na meble w poszczególnych państwach UE. Popycie liczonym jako sumie produkcji i importu pomniejszonej o eksport. Dla każdego państwa przedstawiamy procent popytu zaspakajany przez polski eksport. Jest to szacunek metodologicznie niedoskonały - kwoty wartości produkcji nie zawierają marży a eksport już je posiada, ponadto w przypadku reeksportu kraj importuje meble taniej by je wyeksportować drożej. Jednakże są to najlepsze dane jakie dostarcza statystyka publiczna państw UE. Według tych danych Polska mieści się w dziesiątce największych dostawców w każdym kraju oprócz Hiszpanii gdzie zajmuje 12 miejsce. Posiada 6 pierwszych lokat w udziale importu, 6 drugich i 3 trzecie. 58

Popyt (produkcja eksport + import) na meble w krajach Unii Europejskiej - w tys. Euro Źródło: Eurostat & ITC Ile popytu na meble w Belgii zaspokaja polski eksport 7,4% 59

Popyt na meble w Belgii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 60

Udział importu z Polski w belgijskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 61

Popyt (produkcja eksport + import) na meble w krajach Unii Europejskiej - w tys. Euro Źródło: Eurostat & ITC Ile popytu na meble w Austrii zaspokaja polski eksport 62

Popyt na meble w Austrii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 63

Udział importu z Polski w austriackim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 64

Popyt (produkcja eksport + import) na meble w krajach Unii Europejskiej - w tys. Euro Źródło: Eurostat & ITC Ile popytu na meble zaspokaja polski eksport 65

Popyt na meble w Chorwacji zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 14,3% 66

Udział importu z Polski w chorwackim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 67

Popyt na meble w Czechach zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 69

Udział importu z Polski w czeskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 70

Popyt na meble w Danii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 18,7% 72

Udział importu z Polski w duńskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 73

Popyt na meble w Bułgarii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 13,8% 75

Udział importu z Polski w bułgarskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 76

Popyt na meble na Cyprze zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 2,2% 78

Udział importu z Polski w cypryjskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 79

Popyt na meble w Estonii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC -9,4% 81

Udział importu z Polski w estońskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 82

Popyt na meble w Finlandii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 84

Udział importu z Polski w Finlandii imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 85

Popyt na meble we Francji zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 87

Udział importu z Polski we Francji imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 88

Popyt na meble w Grecji zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 2,5% 90

Udział importu z Polski w greckim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 91

Popyt na meble w Hiszpanii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 93

Udział importu z Polski w hiszpańskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 94

Popyt na meble w Holandii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 12,5% 96

Udział importu z Polski w holenderskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 97

Popyt (produkcja eksport + import) na meble w krajach Unii Europejskiej - w tys. Euro Źródło: Eurostat & ITC Ile popytu na meble zaspokaja polski eksport w 2014 r. 98

Popyt na meble w Irlandii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 2,1% 99

Udział importu z Polski w irlandzkim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 100

Popyt na meble na Litwie zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 102

Udział importu z Polski w litewskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 103

Popyt na meble na Łotwie zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 30,1% 105

Udział importu z Polski w łotewskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 106

Popyt na meble na Malcie zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 1,4% 108

Udział importu z Polski w maltańskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 109

Popyt na meble w Niemczech zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 15,4% 111

Udział importu z Polski w niemieckim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 112

Popyt (produkcja eksport + import) na meble w krajach Unii Europejskiej - w tys. Euro Źródło: Eurostat & ITC 113

Popyt na meble w Polsce zaspokajany przez polską produkcję Źródło: Eurostat & ITC 1076% 114

10 największych importerów mebli do Polski w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 115

Popyt na meble w Portugalii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 17,0% 117

Udział importu z Polski w portugalskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 118

Popyt na meble w Rumunii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 19,6% 120

Udział importu z Polski w rumuńskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 121

Popyt na meble na Słowacji zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 32,3% 123

Udział importu z Polski w słowackim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 124

Popyt na meble w Słowenii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 1,5% 126

Udział importu z Polski w słoweńskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 127

Popyt na meble w Szwecji zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 13,4% 129

Udział importu z Polski w szwedzkim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 130

Popyt na meble na Węgrzech zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC -1116,4% 132

Udział importu z Polski w węgierskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 133

Popyt na meble w Wielkiej Brytanii zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 5,1% 135

Udział importu z Polski w brytyjskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 136

Popyt na meble we Włoszech zaspokajany przez polski eksport Źródło: Eurostat & ITC 2,1% 138

Udział importu z Polski we włoskim imporcie mebli w 2018 r. Źródło: International Trade Statistics 139

Koniunktura producentów mebli w Polsce wg GUS Obraz odczucia producentów co do koniunktury wg Głównego Urzędu Statycznego jest stabilny. Szczyty koniunktury w zakresie portfela zamówień są od kilku lat coraz niższe, ale cały czas dodatnie. A większość podindeksów koniunktury w branży meblarskiej, notuje odczyty wyższe od odczytów dla przemysłu ogółem. 140

XI.00 II.01 V.01 VIII.01 XI.01 II.02 V.02 VIII.02 XI.02 II.03 V.03 VIII.03 XI.03 II.04 V.04 VIII.04 XI.04 II.05 V.05 VIII.05 XI.05 II.06 V.06 VIII.06 XI.06 II.07 V.07 VIII.07 XI.07 II.08 V.08 VIII.08 XI.08 II.09 V.09 VIII.09 XI.09 II.10 V.10 VIII.10 XI.10 II.11 V.11 VIII.11 XI.11 II.12 V.12 VIII.12 XI.12 II.13 V.13 VIII.13 XI.13 II.14 V.14 VIII.14 XI.14 II.15 V.15 VIII.15 XI.15 II.16 V.16 VIII.16 XI.16 II.17 V.17 VIII.17 XI.17 II.18 V.18 VIII.18 XI.18 II.19 V.19 Koniunktura - bieżąca ogólna sytuacja gospodarcza przedsiębiorstwa dane dla Polski Źródło: GUS 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0-40,0 Ogółem Produkcja mebli 141

IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 Koniunktura bieżący portfel zamówień krajowy i zagraniczny (strumień) dane dla Polski Źródło: GUS 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0-40,0-50,0-60,0 Ogółem Produkcja mebli 142

Koniunktura bieżący zagraniczny portfel zamówień (strumień) dane dla Polski Źródło: GUS IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0-40,0-50,0 Ogółem Produkcja mebli 143

IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 Koniunktura bieżąca produkcja dane dla Polski Źródło: GUS 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0-40,0-50,0-60,0 Ogółem Produkcja mebli 144

IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 15,0 Koniunktura bieżący stan zapasów wyrobów gotowych dane dla Polski Źródło: GUS 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0-15,0-20,0 Ogółem Produkcja mebli 145

IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 Koniunktura bieżąca sytuacja finansowa przedsiębiorstwa dane dla Polski Źródło: GUS 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0-40,0-50,0 Ogółem Produkcja mebli 146

IX.10 XI.10 I.11 III.11 V.11 VII.11 IX.11 XI.11 I.12 III.12 V.12 VII.12 IX.12 XI.12 I.13 III.13 V.13 VII.13 IX.13 XI.13 I.14 III.14 V.14 VII.14 IX.14 XI.14 I.15 III.15 V.15 VII.15 IX.15 XI.15 I.16 III.16 V.16 VII.16 IX.16 XI.16 I.17 III.17 V.17 VII.17 IX.17 XI.17 I.18 III.18 V.18 VII.18 IX.18 XI.18 I.19 III.19 V.19 Koniunktura opóźnienia płatności dane dla Polski Źródło: GUS 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0-15,0-20,0 Ogółem Produkcja mebli 147

IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 Koniunktura przewidywana ogólna sytuacja gospodarcza przedsiębiorstwa dane dla Polski Źródło: GUS 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0-40,0 Ogółem Produkcja mebli 148

IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 Koniunktura przewidywany portfel zamówień krajowy i zagraniczny dane dla Polski Źródło: GUS 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0-40,0 Ogółem Produkcja mebli 149

IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 Koniunktura przewidywany zagraniczny portfel zamówień dane dla Polski Źródło: GUS 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0-40,0 Ogółem Produkcja mebli 150

IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 Koniunktura przewidywana produkcja dane dla Polski Źródło: GUS 80,0 60,0 40,0 20,0 0,0-20,0-40,0 Ogółem Produkcja mebli 151

Koniunktura przewidywana sytuacja finansowa przedsiębiorstwa dane dla Polski Źródło: GUS IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0 Ogółem Produkcja mebli 152

IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 Koniunktura przewidywane zatrudnienie dane dla Polski Źródło: GUS 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0-40,0-50,0 Ogółem Produkcja mebli 153

IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 Koniunktura przewidywane ceny dane dla Polski Źródło: GUS 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0-15,0 Ogółem Produkcja mebli 154

IX.00 I.01 V.01 IX.01 I.02 V.02 IX.02 I.03 V.03 IX.03 I.04 V.04 IX.04 I.05 V.05 IX.05 I.06 V.06 IX.06 I.07 V.07 IX.07 I.08 V.08 IX.08 I.09 V.09 IX.09 I.10 V.10 IX.10 I.11 V.11 IX.11 I.12 V.12 IX.12 I.13 V.13 IX.13 I.14 V.14 IX.14 I.15 V.15 IX.15 I.16 V.16 IX.16 I.17 V.17 IX.17 I.18 V.18 IX.18 I.19 V.19 Koniunktura wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury dane dla Polski Źródło: GUS 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0 Ogółem Produkcja mebli 155

Mieszkania Jednym ze wskaźników koniunktury dla meblarstwa jest koniunktura w mieszkalnictwie aczkolwiek w kontekście polskiej branży meblarskiej koniunktura w Polsce ma charakter uzupełniający, gdyż większość produkcji plasowana jest za granicą. Uzupełniający ale jednak też ważny. I pod tym względem możemy zaobserwować praktycznie wyhamowanie wzrostów w pozwoleniach na budowę nowych mieszkań. Nie widać tego jeszcze po rozpoczętych budowach oraz oddanych obiektach jednakże one są pokłosiem wcześniej udzielonych pozwoleń i świadczą, że aktualnie branża budowy mieszkań jest w pełni rozpędzoną lokomotywą. Branża budowlana, w tym mieszkaniowa, boryka się brakiem wykwalifikowanych pracowników, co nie pozwala w pełni wykorzystać wciąż wysokiego popytu na mieszkania, który ma swe źródło w polepszającej się sytuacji gospodarstw domowych oraz utrzymywanych od wielu miesięcy na niezmienionym poziomie referencyjnych stóp procentowych NBP. 156

Mieszkania pozwolenia, rozpoczęte budowy, oddane do użytkowania roczna krocząca w tys. Źródło: GUS I.07 III.07 V.07 VII.07 IX.07 XI.07 I.08 III.08 V.08 VII.08 IX.08 XI.08 I.09 III.09 V.09 VII.09 IX.09 XI.09 I.10 III.10 V.10 VII.10 IX.10 XI.10 I.11 III.11 V.11 VII.11 IX.11 XI.11 I.12 III.12 V.12 VII.12 IX.12 XI.12 I.13 III.13 V.13 VII.13 IX.13 XI.13 I.14 III.14 V.14 VII.14 IX.14 XI.14 I.15 III.15 V.15 VII.15 IX.15 XI.15 I.16 III.16 V.16 VII.16 IX.16 XI.16 I.17 III.17 V.17 VII.17 IX.17 XI.17 I.18 III.18 V.18 VII.18 IX.18 XI.18 I.19 III.19 V.19 260,0 254,3 254,8 240,0 227,0 220,0 200,0 194,8 193,9 180,0 160,0 173,7 140,0 120,0 100,0 Mieszkania, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym Mieszkania, których budowę rozpoczęto Mieszkania oddane od użytkowania źródło: GUS 157

Wyniki finansowe producentów mebli zatrudniających 50 osób i więcej w Polsce Wyniki finansowe przedsiębiorstw zatrudniających 50 osób i więcej w Polsce według zgromadzonych przez Główny Urząd Statystyczny danych finansowych z raportów F-01 świadczą, że sytuacja w branży staje się trudniejsza. Dynamika przychodów ze sprzedaży maleje. Jednocześnie obniżają się wskaźniki płynności oraz rentowności. Rośnie również stosunek zobowiązań krótkoterminowych do EBITDA. 158

Przychody producentów mebli w Polsce PKD 31 - Produkcja mebli podmioty zatrudniające 50 osób i więcej Źródło: GUS 45 000 001 40 000 001 35 000 001 30 000 001 25 000 001 20 000 001 15 000 001 10 000 001 5 000 001 1 38 337 003 2,2% 120,0% 100,0% 80,0% 60,0% 40,0% 20,0% 0,0% -20,0% -40,0% -60,0% Przychody netto -roczna krocząca - lewa skala Dynamika rdr - roczna krocząca - prawa skala 159

2009-09-30 2009-12-31 2010-03-31 2010-06-30 2010-09-30 2010-12-31 2011-03-31 2011-06-30 2011-09-30 2011-12-31 2012-03-31 2012-06-30 2012-09-30 2012-12-31 2013-03-31 2013-06-30 2013-09-30 2013-12-31 2014-03-31 2014-06-30 2014-09-30 2014-12-31 2015-03-31 2015-06-30 2015-09-30 2015-12-31 2016-03-31 2016-06-30 2016-09-30 2016-12-31 2017-03-31 2017-06-30 2017-09-30 2017-12-31 2018-03-31 2018-06-30 2018-09-30 2018-12-31 Wskaźniki płynności producentów mebli w Polsce PKD 31 - Produkcja mebli podmioty zatrudniające 50 osób i więcej Źródło: GUS 200,0% 180,0% 160,0% 154,9% 140,0% 120,0% 100,0% 80,0% 98,0% 60,0% Wskaźnik płynności bieżącej Wskaźnik płynności szybkiej 160

Wskaźniki ogólnego zadłużenia producentów mebli w Polsce PKD 31 - Produkcja mebli podmioty zatrudniające 50 osób i więcej Źródło: GUS 53,0% 51,0% 49,0% 47,0% 45,0% 43,0% 41,0% 40,2% 39,0% 2009-12-31 2010-09-30 2011-06-30 2012-03-31 2012-12-31 2013-09-30 2014-06-30 2015-03-31 2015-12-31 2016-09-30 2017-06-30 2018-03-31 2018-12-31 Wskaźnik ogólnego zadłużenia 161

Wskaźniki rentowności producentów mebli w Polsce PKD 31 - Produkcja mebli podmioty zatrudniające 50 osób i więcej Źródło: GUS 20,00% 18,00% 16,00% 14,00% 12,00% 10,39% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 6,20% 4,05% 0,00% ROS ciągniony za ostatnie 4 kwartały ROA ciągniony za ostatnie 4 kwartały ROE ciągniony za ostatnie 4 kwartały 162

Wskaźnik EBITDA/ przychody netto i zrównane z nimi Producentów mebli w Polsce PKD 31 - Produkcja mebli podmioty zatrudniające 50 osób i więcej Źródło: GUS 10,50% 10,00% 9,50% 9,98% 9,18% 9,35% 9,50% 9,74% 9,79% 9,66% 9,53% 9,38% 9,26% 9,19% 9,15% 9,89% 10,22% 10,08% 10,11% 9,86% 9,50% 9,00% 8,95% 8,99% 8,50% 8,56% 8,60% 8,38% 8,55% 8,43% 8,35% 8,62% 8,42% 8,00% 8,13% 8,03% 7,87% 7,73% 7,50% EBITDA / przychody netto i zrównane z nimi 163

Pasywa obce ogółem / EBITDA Producentów mebli w Polsce PKD 31 - Produkcja mebli podmioty zatrudniające 50 osób i więcej Źródło: GUS 4,30 4,10 3,90 3,70 3,50 3,30 3,10 2,90 2,70 2,50 Pasywa obce ogółem / EBITDA 164

Zobowiązania krótkoterminowe / EBITDA PKD 31 - Produkcja mebli podmioty zatrudniające 50 osób i więcej Źródło: GUS 2,55 2,49 2,38 2,32 2,12 1,85 1,82 1,76 1,77 1,74 1,91 1,68 1,84 1,85 1,81 1,72 2,35 2,05 2,00 1,93 2,14 2,05 2,56 2,54 2,49 2,46 1,99 2,20 2,43 2,10 2,06 2,70 2,50 2,30 2,10 1,90 1,70 1,50 Zobowiązania krótkoterminowe / EBITDA 165

80,00 75,00 75,8 Wskaźnik rotacji zobowiązań w dniach PKD 31 - Produkcja mebli podmioty zatrudniające 50 osób i więcej Źródło: GUS 73,3 76,7 77,7 76,6 74,2 70,00 70,8 70,2 67,3 67,8 69,7 70,7 68,2 68,2 66,7 69,1 67,2 65,00 64,9 64,2 62,5 62,3 60,9 61,1 61,9 62,3 63,5 64,5 62,4 61,8 61,8 62,0 60,00 58,5 55,00 50,00 Wskaźnik rotacji zobowiązań 166

Upadłości i rozpoczęte restrukturyzacje w branży producentów mebli Na podstawie danych gromadzonych z Monitora Sądowego i Gospodarczego opracowany został indeks upadłości i rozpoczętych restrukturyzacji. Możemy zaobserwować problem branży z płynnością od 3 lat o charakterystyce wciąż rosnącej. Wzrastające płace, niska podaż pracy przy jednoczesnych wahaniach koniunktury na rynkach eksportowych powodują obniżenie warunków gospodarowania a przez co zmuszają niektórych z producentów do skorzystania z procedur restrukturyzacyjnych i upadłościowych. 167

01.2010 04.2010 07.2010 10.2010 01.2011 04.2011 07.2011 10.2011 01.2012 04.2012 07.2012 10.2012 01.2013 04.2013 07.2013 10.2013 01.2014 04.2014 07.2014 10.2014 01.2015 04.2015 07.2015 10.2015 01.2016 04.2016 07.2016 10.2016 01.2017 04.2017 07.2017 10.2017 01.2018 04.2018 07.2018 10.2018 01.2019 04.2019 Natężenie upadłości i natężenie rozpoczętych restrukturyzacji w branży PKD 31 Produkcja mebli 4,00% obliczenia własne na podstawie danych GUS i Monitora Sądowego i Gospodarczego Relacja ogłoszonych upadłości i rozpoczętych restrukturyzacji do podmiotów średnich i dużych funkcjonujących w branży 3,50% 3,00% 2,50% 2,00% 1,50% 1,00% 0,50% 0,00% "Natężenie upadłości" Natężenie restrukturyzacji Źródło: PFR S.A. KUKE Grupa PFR, na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego 168

Polskie firmy meblarskie zatrudniające od 10 do 40 osób oraz 50 osób i więcej ich eksport oraz wielkość zakupów pochodzących z importu Dane pochodzące z Głównego Urzędu Statycznego zgromadzone ze sprawozdań F-01 pozwalają na porównanie roli polskiego meblarstwa dla polskiego eksportu na tle innych branż. Pod tym względem mamy potwierdzenie wysokiej pozycji polskich firm meblarskich zarówno pod względem udziału przychodów z tytułu eksportu zarówno pod względem kwoty jak i pod względem ich stosunku do reszty przychodów z tytułu sprzedaży. Również zaprezentowany jest parametr stanowiący saldo przychodów z tytułu eksportu pomniejszony o zakupy firm z importu. 169

Klasyfikacja branż pod względem udziału przychodów z eksportu na tle ogółu sprzedaży dla podmiotów zatrudniających ponad 9 osób Klasyfika cja bieżąca Branża PKD nazwa branży Udział przychodów z tytułu eksportu w ogóle sprzedaży Relacja wartości zakupów z importu do ogółu sprzedaży Liczba podmiotów gospodarczy ch Liczba eksporterów Liczba pracujących w osobach 1 30.3 PRODUKCJA STATKÓW POWIETRZNYCH, STATKÓW KOSMICZNYCH I PODOBNYCH MASZYN 84,6% 3,7% 41 32 17 590 2 15.1 WYPRAWA SKÓR, GARBOWANIE; WYPRAWA I BARWIENIE SKÓR FUTERKOWYCH; PRODUKCJA TOREB BAGAŻOWYCH, TOREB RĘCZNYCH I PODOBNYCH WYROBÓW KALETNICZYCH; PRODUKCJA WYROBÓW RYMARSKICH 81,8% 0,8% 41 29 3 345 3 29.1 PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, Z WYŁĄCZENIEM MOTOCYKLI 79,0% 1,1% 34 27 31 152 4 27.2 PRODUKCJA BATERII I AKUMULATORÓW 77,2% 0,7% 16 15 4 692 5 26.4 PRODUKCJA ELEKTRONICZNEGO SPRZĘTU POWSZECHNEGO UŻYTKU 77,1% 0,4% 18 15 3 821 6 29.3 PRODUKCJA CZĘŚCI I AKCESORIÓW DO POJAZDÓW SILNIKOWYCH 77,0% 4,3% 317 266 155 238 7 26.3 PRODUKCJA SPRZĘTU (TELE)KOMUNIKACYJNEGO 76,6% 0,4% 52 36 13 905 8 13.1 PRZYGOTOWANIE I PRZĘDZENIE WŁÓKIEN TEKSTYLNYCH 74,5% 3,1% 16 15 2 313 9 23.4 PRODUKCJA POZOSTAŁYCH WYROBÓW Z PORCELANY I CERAMIKI 74,2% 2,9% 25 24 12 644 10 27.4 PRODUKCJA ELEKTRYCZNEGO SPRZĘTU OŚWIETLENIOWEGO 71,0% 1,9% 92 69 14 982 11 27.5 PRODUKCJA SPRZĘTU GOSPODARSTWA DOMOWEGO 69,5% 6,5% 54 42 28 507 12 18.2 REPRODUKCJA ZAPISANYCH NOŚNIKÓW INFORMACJI 68,7% 0,1% 9 6 1 916 13 32.5 PRODUKCJA URZĄDZEŃ, INSTRUMENTÓW ORAZ WYROBÓW MEDYCZNYCH, WŁĄCZAJĄC DENTYSTYCZNE 68,3% 11,1% 96 71 14 959 14 22.1 PRODUKCJA WYROBÓW Z GUMY 68,3% 2,2% 120 102 40 000 15 50.2 TRANSPORT MORSKI I PRZYBRZEŻNY TOWARÓW 68,2% 13,3% 14 9 1 170 16 30.1 PRODUKCJA STATKÓW I ŁODZI 66,0% 2,8% 55 35 8 780 18 28.1 PRODUKCJA MASZYN OGÓLNEGO PRZEZNACZENIA 63,6% 2,5% 154 131 32 644 19 25.3 PRODUKCJA WYTWORNIC PARY, Z WYŁĄCZENIEM KOTŁÓW DO CENTRALNEGO OGRZEWANIA GORĄCĄ WODĄ 61,5% 1,6% 19 10 5 069 20 25.2 PRODUKCJA ZBIORNIKÓW, CYSTERN I POJEMNIKÓW METALOWYCH Źródło: GUS 60,8% 5,0% 130 97 15 038 170

Klasyfikacja branż pod względem udziału przychodów z eksportu w tys. zł dla podmiotów zatrudniających ponad 9 osób Klasyfikacja Branża PKD nazwa branży Przychody z tytułu eksportu Wartość zakupów z importu Liczba podmiotów gospodarczych Liczba eksporterów Liczba pracujących w osobach 1 29.3 2 29.1 3 19.2 4 22.2 PRODUKCJA CZĘŚCI I AKCESORIÓW DO POJAZDÓW SILNIKOWYCH PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, Z WYŁĄCZENIEM MOTOCYKLI WYTWARZANIE I PRZETWARZANIE PRODUKTÓW RAFINACJI ROPY NAFTOWEJ PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH 71 849 925 4 058 325 317 266 155 238 49 900 169 676 720 34 27 31 152 44 330 610 3 008 980 33 21 9 638 30 220 650 3 931 302 1 206 919 136 123 6 46.7 7 49.4 8 27.5 9 10.1 10 62.0 POZOSTAŁA WYSPECJALIZOWANA SPRZEDAŻ HURTOWA TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW ORAZ DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA ZWIĄZANA Z PRZEPROWADZKAMI PRODUKCJA SPRZĘTU GOSPODARSTWA DOMOWEGO PRZETWARZANIE I KONSERWOWANIE MIĘSA ORAZ PRODUKCJA WYROBÓW Z MIĘSA DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z OPROGRAMOWANIEM I DORADZTWEM W ZAKRESIE INFORMATYKI ORAZ DZIALALNOŚĆ POWIĄZANA Źródło: GUS 21 679 251 3 906 588 2 212 992 96 989 19 227 606 1 664 821 1 833 823 140 543 17 861 524 1 660 809 54 42 28 507 17 042 239 853 164 656 285 95 289 14 557 519 568 512 1 046 506 104 291 171

Klasyfikacja branż pod względem salda obrotów z zagranicą w tys. zł dla podmiotów zatrudniających ponad 9 osób Klasyfikacja Branża PKD nazwa branży Saldo obrotów z zagranicą Przychody z tytułu eksportu Wartość zakupów z importu Liczba podmiotów gospodarczych Liczba eksporterów Liczba pracujących w osobach 1 29.3 2 29.1 3 19.2 4 22.2 PRODUKCJA CZĘŚCI I AKCESORIÓW DO POJAZDÓW SILNIKOWYCH PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, Z WYŁĄCZENIEM MOTOCYKLI WYTWARZANIE I PRZETWARZANIE PRODUKTÓW RAFINACJI ROPY NAFTOWEJ PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH 67 791 600 71 849 925 4 058 325 317 266 155 238 49 223 449 49 900 169 676 720 34 27 31 152 41 321 630 44 330 610 3 008 980 33 21 9 638 26 289 348 30 220 650 3 931 302 1 206 919 136 123 6 46.7 7 49.4 8 27.5 9 10.1 10 62.0 POZOSTAŁA WYSPECJALIZOWANA SPRZEDAŻ HURTOWA TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW ORAZ DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA ZWIĄZANA Z PRZEPROWADZKAMI PRODUKCJA SPRZĘTU GOSPODARSTWA DOMOWEGO PRZETWARZANIE I KONSERWOWANIE MIĘSA ORAZ PRODUKCJA WYROBÓW Z MIĘSA DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z OPROGRAMOWANIEM I DORADZTWEM W ZAKRESIE INFORMATYKI ORAZ DZIALALNOŚĆ POWIĄZANA Źródło: GUS 17 772 663 21 679 251 3 906 588 2 212 992 96 989 17 562 785 19 227 606 1 664 821 1 833 823 140 543 16 200 715 17 861 524 1 660 809 54 42 28 507 16 189 075 17 042 239 853 164 656 285 95 289 13 989 007 14 557 519 568 512 1 046 506 104 291 172

Klasyfikacja branż pod względem udziału przychodów z eksportu na tle ogółu sprzedaży dla podmiotów zatrudniających ponad 50 osób Klasyfikacj a bieżąca Branża PKD 1 30.3 nazwa branży PRODUKCJA STATKÓW POWIETRZNYCH, STATKÓW KOSMICZNYCH I PODOBNYCH MASZYN Udział przychodów z tytułu eksportu w ogóle sprzedaży Relacja wartości zakupów z importu do ogółu sprzedaży Liczba podmiotów gospodarczych Liczba eksporterów Liczba pracujących w osobach 84,7% 3,7% 27 25 17 288 2 26.3 PRODUKCJA SPRZĘTU (TELE)KOMUNIKACYJNEGO 81,2% 0,4% 23 19 13 145 3 29.1 4 26.4 5 29.3 6 18.2 7 13.1 8 23.4 PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, Z WYŁĄCZENIEM MOTOCYKLI PRODUKCJA ELEKTRONICZNEGO SPRZĘTU POWSZECHNEGO UŻYTKU PRODUKCJA CZĘŚCI I AKCESORIÓW DO POJAZDÓW SILNIKOWYCH REPRODUKCJA ZAPISANYCH NOŚNIKÓW INFORMACJI PRZYGOTOWANIE I PRZĘDZENIE WŁÓKIEN TEKSTYLNYCH PRODUKCJA POZOSTAŁYCH WYROBÓW Z PORCELANY I CERAMIKI 79,2% 1,1% 24 22 30 869 77,3% 0,4% 9 8 3 579 77,3% 4,4% 253 226 153 455 77,0% 0,0% 4 2 1 828 75,8% 3,3% 11 10 2 165 74,6% 3,0% 20 20 12 525 9 50.2 TRANSPORT MORSKI I PRZYBRZEŻNY TOWARÓW 73,3% 16,5% 8 4 1 074 10 27.4 11 32.5 PRODUKCJA ELEKTRYCZNEGO SPRZĘTU OŚWIETLENIOWEGO PRODUKCJA URZĄDZEŃ, INSTRUMENTÓW ORAZ WYROBÓW MEDYCZNYCH, WŁĄCZAJĄC DENTYSTYCZNE 72,7% 1,9% 45 41 13 756 70,2% 11,7% 53 50 13 831 12 22.1 PRODUKCJA WYROBÓW Z GUMY 68,8% 2,2% 77 75 38 943 Źródło: GUS 173

Klasyfikacja branż pod względem udziału przychodów z eksportu w tys. zł dla podmiotów zatrudniających ponad 50 osób Klasyfikacja Branża PKD nazwa branży Przychody z tytułu eksportu Wartość zakupów z importu Liczba podmiotów gospodarczych Liczba eksporterów Liczba pracujących w osobach 1 29.3 2 29.1 PRODUKCJA CZĘŚCI I AKCESORIÓW DO POJAZDÓW SILNIKOWYCH PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, Z WYŁĄCZENIEM MOTOCYKLI 71 638 393 4 045 837 253 226 153 455 49 876 513 672 390 24 22 30 869 3 22.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH 28 662 597 3 779 268 631 564 121 375 5 49.4 6 10.1 7 46.7 TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW ORAZ DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA ZWIĄZANA Z PRZEPROWADZKAMI PRZETWARZANIE I KONSERWOWANIE MIĘSA ORAZ PRODUKCJA WYROBÓW Z MIĘSA POZOSTAŁA WYSPECJALIZOWANA SPRZEDAŻ HURTOWA 15 911 269 1 389 054 575 310 110 938 15 777 625 810 568 341 203 87 572 15 165 201 1 671 464 460 301 61 257 8 22.1 PRODUKCJA WYROBÓW Z GUMY 14 191 242 461 953 77 75 38 943 9 25.9 PRODUKCJA POZOSTAŁYCH GOTOWYCH WYROBÓW METALOWYCH 13 890 173 836 281 268 243 46 436 10 20.1 PROD. PODST. CHEMIKALIÓW, NAWOZÓW I ZW. AZOTOWYCH, TWORZYW SZTUCZNYCH I KAUCZUKU SYNTET. W FORMACH PODST. Źródło: GUS 13 641 481 3 196 666 84 78 26 408 174

Klasyfikacja branż pod względem salda obrotów z zagranicą w tys. zł dla podmiotów zatrudniających ponad 9 osób Klasyfikacj a Branża PKD nazwa branży Saldo obrotów z zagranicą Przychody z tytułu eksportu Wartość zakupów z importu Liczba podmiotów gospodarczy ch Liczba eksporterów Liczba pracujących w osobach 1 29.3 2 29.1 PRODUKCJA CZĘŚCI I AKCESORIÓW DO POJAZDÓW SILNIKOWYCH PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, Z WYŁĄCZENIEM MOTOCYKLI 67 592 556 71 638 393 4 045 837 253 226 153 455 49 204 123 49 876 513 672 390 24 22 30 869 3 22.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH 24 883 329 28 662 597 3 779 268 631 564 121 375 5 10.1 6 49.4 PRZETWARZANIE I KONSERWOWANIE MIĘSA ORAZ PRODUKCJA WYROBÓW Z MIĘSA TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW ORAZ DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA ZWIĄZANA Z PRZEPROWADZKAMI 14 967 057 15 777 625 810 568 341 203 87 572 14 522 215 15 911 269 1 389 054 575 310 110 938 7 22.1 PRODUKCJA WYROBÓW Z GUMY 13 729 289 14 191 242 461 953 77 75 38 943 8 46.7 POZOSTAŁA WYSPECJALIZOWANA SPRZEDAŻ HURTOWA 13 493 737 15 165 201 1 671 464 460 301 61 257 9 25.9 PRODUKCJA POZOSTAŁYCH GOTOWYCH WYROBÓW METALOWYCH 13 053 892 13 890 173 836 281 268 243 46 436 10 62.0 DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z OPROGRAMOWANIEM I DORADZTWEM W ZAKRESIE INFORMATYKI ORAZ DZIALALNOŚĆ POWIĄZANA 12 064 527 12 517 836 453 309 312 198 88 132 Źródło: GUS 175

Klasyfikacja branż pod względem udziału przychodów z eksportu na tle ogółu sprzedaży dla podmiotów zatrudniających pomiędzy 9 i 49 osób Klasyfikacja Branża PKD bieżąca nazwa branży Udział przychodów z tytułu eksportu w ogóle sprzedaży Relacja wartości zakupów z importu do ogółu sprzedaży Liczba podmiotów gospodarczych Liczba eksporterów 1 30.1 PRODUKCJA STATKÓW I ŁODZI 83,0% 2,5% 22 11 509 2 30.3 PRODUKCJA STATKÓW POWIETRZNYCH, STATKÓW KOSMICZNYCH I PODOBNYCH MASZYN 67,6% 2,8% 14 7 303 3 87.2 POMOC SPOŁECZNA Z ZAKWATEROWANIEM DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 53,9% 7,4% 3 1 84 4 13.1 PRZYGOTOWANIE I PRZĘDZENIE WŁÓKIEN TEKSTYLNYCH 51,1% 0,0% 5 5 148 5 26.4 PRODUKCJA ELEKTRONICZNEGO SPRZĘTU POWSZECHNEGO UŻYTKU 50,1% 0,8% 9 7 242 6 50.2 TRANSPORT MORSKI I PRZYBRZEŻNY TOWARÓW 46,8% 0,0% 6 5 96 7 26.7 PRODUKCJA INSTRUMENTÓW OPTYCZNYCH I SPRZĘTU FOTOGRAFICZNEGO 43,5% 4,0% 9 5 190 8 29.2 PRODUKCJA NADWOZI DO POJAZDÓW SILNIKOWYCH; PRODUKCJA PRZYCZEP I NACZEP 43,4% 3,5% 39 28 1 278 Liczba pracujących w osobach 9 13.3 WYKOŃCZANIE WYROBÓW WŁÓKIENNICZYCH 42,2% 2,6% 20 10 598 10 21.1 PRODUKCJA PODSTAWOWYCH SUBSTANCJI FARMACEUTYCZNYCH 40,3% 3,9% 6 4 185 11 25.5 KUCIE, PRASOWANIE, WYTŁACZANIE I WALCOWANIE METALI; METALURGIA PROSZKÓW 39,1% 1,0% 26 16 622 12 13.2 PRODUKCJA TKANIN 37,3% 4,4% 11 6 243 13 69.1 DZIAŁALNOŚĆ PRAWNICZA 37,0% 0,4% 83 37 1 461 14 63.9 POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA W ZAKRESIE INFORMACJI 36,8% 0,6% 18 7 436 15 32.5 PRODUKCJA URZĄDZEŃ, INSTRUMENTÓW ORAZ WYROBÓW MEDYCZNYCH, WŁĄCZAJĄC DENTYSTYCZNE 36,2% 1,8% 43 21 1 128 16 16.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z DREWNA, KORKA, SŁOMY I MATERIAŁÓW UŻYWANYCH DO WYPLATANIA 35,4% 85,6% 238 146 6 250 17 29.3 PRODUKCJA CZĘŚCI I AKCESORIÓW DO POJAZDÓW SILNIKOWYCH 35,0% 2,1% 64 40 1 784 18 24.5 ODLEWNICTWO METALI 34,6% 6,4% 28 15 771 Źródło: GUS 20 26.1 PRODUKCJA ELEKTRONICZNYCH ELEMENTÓW I OBWODÓW DRUKOWANYCH 34,5% 0,5% 45 25 1 159 176

Klasyfikacja branż pod względem udziału przychodów z eksportu w tys. zł dla podmiotów zatrudniających pomiędzy 9 i 49 osób Klasyfikacja Branża PKD nazwa branży Przychody z tytułu eksportu Wartość zakupów z importu Liczba podmiotów gospodarczych Liczba eksporterów Liczba pracujących w osobach 1 46.7 POZOSTAŁA WYSPECJALIZOWANA SPRZEDAŻ HURTOWA 6 514 050 2 235 124 1 752 691 35 732 2 46.3 SPRZEDAŻ HURTOWA ŻYWNOŚCI, NAPOJÓW I WYROBÓW TYTONIOWYCH 5 271 501 169 592 784 233 16 287 3 49.4 TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW ORAZ DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA ZWIĄZANA Z PRZEPROWADZKAMI 3 316 337 275 767 1 258 513 29 605 4 46.9 SPRZEDAŻ HURTOWA NIEWYSPECJALIZOWANA 3 256 739 370 511 1 303 665 27 843 5 46.4 SPRZEDAŻ HURTOWA ARTYKUŁÓW UŻYTKU DOMOWEGO 2 555 161 236 851 796 399 16 452 6 52.2 DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA WSPOMAGAJĄCA TRANSPORT 2 110 245 123 032 341 154 7 132 7 62.0 DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z OPROGRAMOWANIEM I DORADZTWEM W ZAKRESIE INFORMATYKI ORAZ DZIALALNOŚĆ POWIĄZANA 2 039 683 115 203 734 308 16 159 8 22.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH 1 558 053 152 034 575 355 14 748 9 25.1 PRODUKCJA METALOWYCH ELEMENTÓW KONSTRUKCYJNYCH 1 423 026 79 948 516 252 12 812 10 45.3 SPRZEDAŻ HURTOWA I DETALICZNA CZĘŚCI I AKCESORIÓW DO POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, Z WYŁĄCZENIEM MOTOCYKLI 1 345 487 410 409 286 130 5 548 11 46.2 SPRZEDAŻ HURTOWA PŁODÓW ROLNYCH I ŻYWYCH ZWIERZĄT 1 281 622 208 424 218 84 4 350 12 10.1 PRZETWARZANIE I KONSERWOWANIE MIĘSA ORAZ PRODUKCJA WYROBÓW Z MIĘSA 1 264 614 42 596 315 82 7 717 13 46.6 SPRZEDAŻ HURTOWA MASZYN, URZĄDZEŃ I DODATKOWEGO WYPOSAŻENIA 1 139 369 220 924 508 286 11 113 14 46.5 15 25.6 SPRZEDAŻ HURTOWA NARZĘDZI TECHNOLOGII INFORMACYJNEJ I KOMUNIKACYJNEJ OBRÓBKA METALI I NAKŁADANIE POWŁOK NA METALE; OBRÓBKA MECHANICZNA ELEMENTÓW METALOWYCH 1 138 239 115 953 164 87 3 289 967 066 63 308 408 197 9 869 16 16.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z DREWNA, KORKA, SŁOMY I MATERIAŁÓW UŻYWANYCH DO WYPLATANIA 768 477 1 857 689 238 146 6 250 17 70.2 DORADZTWO ZWIĄZANE Z ZARZĄDZANIEM 735 751 1 021 171 314 88 6 431 19 20.1 PROD. PODST. CHEMIKALIÓW, NAWOZÓW I ZW. AZOT., TWORZYW SZTUCZNYCH I KAUCZUKU SYNTETYCZNEGO W FORMACH PODST. Źródło: GUS 579 566 165 790 93 57 2 330 20 25.9 PRODUKCJA POZOSTAŁYCH GOTOWYCH WYROBÓW METALOWYCH 576 625 23 848 190 127 4 978 177

Klasyfikacja branż pod względem salda obrotów z zagranicą w tys. zł dla podmiotów zatrudniających pomiędzy 9 a 49 osób Klasyfikacja Branża PKD nazwa branży Saldo obrotów z zagranicą Przychody z tytułu eksportu Wartość zakupów z importu Liczba podmiotów gospodarczych Liczba eksporterów Liczba pracujących w osobach 1 46.3 SPRZEDAŻ HURTOWA ŻYWNOŚCI, NAPOJÓW I WYROBÓW TYTONIOWYCH 5 101 909 5 271 501 169 592 784 233 16 287 2 46.7 POZOSTAŁA WYSPECJALIZOWANA SPRZEDAŻ HURTOWA 4 278 926 6 514 050 2 235 124 1 752 691 35 732 3 49.4 TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW ORAZ DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA ZWIĄZANA Z PRZEPROWADZKAMI 3 040 570 3 316 337 275 767 1 258 513 29 605 4 46.9 SPRZEDAŻ HURTOWA NIEWYSPECJALIZOWANA 2 886 228 3 256 739 370 511 1 303 665 27 843 5 46.4 SPRZEDAŻ HURTOWA ARTYKUŁÓW UŻYTKU DOMOWEGO 2 318 310 2 555 161 236 851 796 399 16 452 6 52.2 DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA WSPOMAGAJĄCA TRANSPORT 1 987 213 2 110 245 123 032 341 154 7 132 7 62.0 DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z OPROGRAMOWANIEM I DORADZTWEM W ZAKRESIE INFORMATYKI ORAZ DZIALALNOŚĆ POWIĄZANA 1 924 480 2 039 683 115 203 734 308 16 159 8 22.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH 1 406 019 1 558 053 152 034 575 355 14 748 9 25.1 PRODUKCJA METALOWYCH ELEMENTÓW KONSTRUKCYJNYCH 1 343 078 1 423 026 79 948 516 252 12 812 10 10.1 PRZETWARZANIE I KONSERWOWANIE MIĘSA ORAZ PRODUKCJA WYROBÓW Z MIĘSA 1 222 018 1 264 614 42 596 315 82 7 717 11 46.2 SPRZEDAŻ HURTOWA PŁODÓW ROLNYCH I ŻYWYCH ZWIERZĄT 1 073 198 1 281 622 208 424 218 84 4 350 12 46.5 SPRZEDAŻ HURTOWA NARZĘDZI TECHNOLOGII INFORMACYJNEJ I KOMUNIKACYJNEJ 1 022 286 1 138 239 115 953 164 87 3 289 13 45.3 SPRZEDAŻ HURTOWA I DETALICZNA CZĘŚCI I AKCESORIÓW DO POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, Z WYŁĄCZENIEM MOTOCYKLI 935 078 1 345 487 410 409 286 130 5 548 14 46.6 SPRZEDAŻ HURTOWA MASZYN, URZĄDZEŃ I DODATKOWEGO WYPOSAŻENIA 918 445 1 139 369 220 924 508 286 11 113 15 25.6 OBRÓBKA METALI I NAKŁADANIE POWŁOK NA METALE; OBRÓBKA MECHANICZNA ELEMENTÓW METALOWYCH 903 758 967 066 63 308 408 197 9 869 17 25.9 PRODUKCJA POZOSTAŁYCH GOTOWYCH WYROBÓW METALOWYCH 552 777 576 625 23 848 190 127 4 978 18 73.1 REKLAMA 531 677 546 841 15 164 270 107 5 659 19 30.1 PRODUKCJA STATKÓW I ŁODZI 523 680 539 630 15 950 22 11 509 20 10.3 PRZETWARZANIE I KONSERWOWANIE OWOCÓW I WARZYW Źródło: GUS 465 839 573 261 107 422 102 64 2 524 178

Oferta Grupy PFR dla polskich przedsiębiorców Dla polskich przedsiębiorców, którzy planują wejść na zagraniczne rynki ze swoimi produktami i usługami, pomocą służy Polska Agencja Inwestycji i Handlu, m.in. poprzez sieć Zagranicznych Biur Handlu (ZBH) - przedstawicielstw, których zadaniem jest wspieranie eksportu oraz inwestycji polskich przedsiębiorstw na rynkach zagranicznych, jak również przyciąganie inwestorów do Polski. Docelowo powstać ma 70 Biur, w krajach o największym potencjale rozwojowym dla polskich firm. PAiH prowadzi również Branżowe Programy Promocji, które umożliwiają przedsiębiorcom ekspansję na nowe, perspektywiczne rynki pozaunijne, często odległe i kosztowne, których ze względu na istniejące ryzyko i koszty przedsiębiorcy dotąd nie brali pod uwagę w swoich planach eksportowych. Myśląc o ekspansji zagranicznej warto również zapoznać się z ofertą Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE). Rozwiązania oferowane przez KUKE pozwalają eksporterowi skutecznie zabezpieczyć się przed ryzykiem nieotrzymania płatności za dostarczony towar lub wykonaną usługę, a także uzyskać finansowanie w drodze faktoringu. 179

Materiał opracowany przez Biuro Analiz PFR S.A. Paweł Dobrowolski Główny Ekonomista PFR S.A. pawel.dobrowolski@pfr.pl Andrzej Kochman andrzej.kochman@pfr.pl Michał Kolasa michal.kolasa@pfr.pl Polski Fundusz Rozwoju S.A. ul. Krucza 50, 00-025 Warszawa www.pfr.pl Niniejszy materiał został opracowany wyłącznie w celu informacyjnym. Biuro Analiz dołożyło wszelkich starań, aby przedmiotowy raport oparty był na wiarygodnych i sprawdzonych źródłach. PFR S.A. nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na podstawie informacji zawartych w przedstawionym materiale. Materiał może być wykorzystywany do opracowań własnych w całości lub części wyłącznie pod warunkiem powołania się na źródło. Polski Fundusz Rozwoju S.A. wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy XII Wydział Gospodarczy pod numerem KRS 0000466256; NIP 7010374912; REGON: 1466154578; kapitał zakładowy 2 453 326 553 PLN (opłacony w całości). 180