tys. ton Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 2/2015 Czynniki podażowo-popytowe Skup zbóż Na wysokim poziomie utrzymuje się skup pszenicy i jęczmienia. Mniejszy niż przed rokiem jest natomiast skup żyta i kukurydzy. W styczniu 2015 r. skup zbóż podstawowych z mieszankami (według danych GUS) ukształtował się na poziomie 537 tys. ton, o 34% wyższym niż przed rokiem. Do skupu najwięcej dostarczono pszenicy. W styczniu 2015 r. podmioty rynkowe skupiły 421 tys. ton tego ziarna (w tym pszenicy paszowej 132 tys. ton). Skup tego ziarna był o 46% większy niż przed rokiem. Dostawy żyta do skupu wyniosły 32 tys. ton i były o 36% mniejsze niż rok wcześniej. 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Skup zbóż podstawowych VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I 2013 2014 2015 zboża razem pszenica żyto Jęczmienia paszowego skupiono 14 tys. ton, o 3% mniej niż w styczniu 2014 r. W tym czasie skup jęczmienia browarnego wzrósł o 8%, do 5,5 tys. ton. Ogółem skup jęczmienia (łącznie z ziarnem konsumpcyjnym) wyniósł 23 tys. ton i był o 5% większy niż rok wcześniej. W okresie siedmiu miesięcy sezonu 2014/2015 skup zbóż podstawowych był o 22,5% większy niż w analogicznym okresie poprzedniego roku i według GUS wyniósł 6,1 mln ton. W tym czasie pszenicy Rynek zbóż skupiono 4,2 mln ton, o 31% więcej, a jęczmienia 613 tys. ton, o 13% więcej. Skup żyta wyniósł 507 tys. ton, o 34,5% mniej niż rok wcześniej. W styczniu 2015 r. podmioty rynkowe skupiły 81 tys. ton kukurydzy, o 15% mniej niż w styczniu 2014 r. Od początku bieżącego sezonu skup kukurydzy, pomimo rekordowych zbiorów jest mniejszy niż przed rokiem. W okresie lipiec 2014 styczeń 2015 skup kukurydzy wyniósł 1,3 mln ton i był o 8% mniejszy niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Handel zagraniczny 1 Z uwagi na dobrą jakość i konkurencyjne ceny eksport zbóż od początku sezonu utrzymuje się na wysokim poziomie. W okresie lipiec grudzień 2014 r. z kraju wywieziono 3,6 mln ton ziarna zbóż i przetworów zbożowych (w ekwiwalencie ziarna), o 12% więcej niż rok wcześniej. W towarowej strukturze eksportu zbóż dominowała pszenica z udziałem 61%. Wartość eksportu zbóż i przetworów zbożowych wyniosła 1,2 mld EUR i była o 6% większa od uzyskanej rok wcześniej. 1 na podstawie wstępnych danych Ministerstwa Finansów Struktura eksportu zbóż z Polski (w ekwiwalencie ziarna) w okresie lipiec-grudzień 2014 r. Pszenżyto 9% Kukurydza 10% Pszenica 61% Agencja Rynku Rolnego 1 Żyto 11% Jęczmień 6% Pozostałe zboża 2% Owies 1% Źródło: opracowanie ARR na podstaw ie danych Ministerstwa Finansów
tys. ton Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 2/2015 Import ziarna zbóż i przetworów zbożowych w bieżącym sezonie jest mniejszy niż przed rokiem. W pierwszej połowie sezonu 2014/2015 (lipiec grudzień 2014 r.) do kraju przywieziono 1,1 mln ton zbóż (łącznie z przetworami w ekwiwalencie ziarna), o 6% mniej niż rok wcześniej. Blisko połowę (48%) wolumenu importu zbóż stanowiła pszenica. W tym czasie wartość importu obniżyła się o 2%, do 0,4 mld EUR. Struktura importu zbóż do Polski (w ekwiwalencie ziarna) w okresie lipiec-grudzień 2014 r. Jęczmień 14% Kukurydza 32% Pozostałe zboża 3% Owies 2% Żyto 1% Źródło: opracowanie ARR na podstaw ie danych Ministerstwa Finansów Pszenica 48% Saldo handlu zbożami (w ekwiwalencie ziarna) w okresie lipiec grudzień 2014 r. wyniosło 2,5 mln ton i było o 22% większe niż w tym samym okresie 2013 r. 6000 5000 4000 3000 2000 1000-3000 Wyniki handlu zagranicznego zbożami (w ekwiwalencie ziarna) (w okresie lipiec-grudzień) 171 686 2 940 3 658 2 062 2 510 0 2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14* 2013/14*2014/15* -1000-287 -653-2000 -1 135 Eksport Import Saldo * szacunek ARR Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych Ministerstwa Finansów Wartościowe saldo handlu zbożami i przetworami zbożowymi w okresie lipiec 757 mln EUR wobec 686 mln EUR w analogicznym okresie 2013 r. Administrowanie handlem zagranicznym UE z krajami trzecimi Kontyngenty taryfowe na przywóz zbóż obowiązujące w UE w 2015 r. 2 W ramach kontyngentów taryfowych w przywozie z krajów trzecich pszenicy zwyczajnej o jakości innej niż wysoka (kod CN 1001 99 00) obowiązuje stawka celna 12 EUR/t 3, a w przypadku jęczmienia (kod CN 1003) 16 EUR/t 4. Cło jest zerowe jedynie w odniesieniu do przywozu kukurydzy 5. Kontyngent taryfowy na import kukurydzy w pierwszym półroczu 2015 r. (139 tys. ton) został w całości rozdysponowany. W ramach tego kontyngentu Agencja Rynku Rolnego wydała pozwolenia na przywóz 11,8 tys. ton kukurydzy. Zainteresowanie pozostałymi kontyngentami (na pszenicę i jęczmień) było nadal niewielkie. Do końca grudnia 2015 r. obowiązują roczne unijne kontyngenty taryfowe na przywóz z Ukrainy 6 950 tys. ton pszenicy zwyczajnej, 250 tys. ton jęczmienia oraz 400 tys. ton kukurydzy. Wysokość cła w ramach tych kontyngentów została ustalona na poziomie zerowym. Kontyngent na przywóz kukurydzy z Ukrainy został już w całości wykorzystany. W Polsce w 2015 r. przedsiębiorcy uzyskali pozwolenia na przywóz z Ukrainy 37 ton mąki kukurydzianej. 2 www.circabc.europa.eu (data dostępu 10.03.2015 r.) 3 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1067/2008 z 30 października 2008 r. 4 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2305/2003 z 29 grudnia 2003 r. 5 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 969/2006 z 29 czerwca 2006 r. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1169/2014 z 31 października 2014 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 416/2014 z 23 kwietnia 2014 r. grudzień 2014 r. było dodatnie i wyniosło Agencja Rynku Rolnego 2
Do 27 lutego 2015 r. unijni handlowcy uzyskali także pozwolenia na przywóz z Ukrainy 264 tys. ton pszenicy zwyczajnej (co stanowiło 28% limitu na 2015 r.) oraz 5,6 tys. ton jęczmienia (2% limitu). Handel UE z krajami trzecimi Duże zasoby zbóż w UE ograniczają popyt na ziarno spoza Unii. Zgodnie z pozwoleniami wydanymi w okresie ośmiu miesięcy sezonu 2014/2015 (1 lipca 2014 r. 3 marca 2015 r.), unijni przedsiębiorcy zadeklarowali import 10,3 mln ton zbóż i przetworów zbożowych 7, o 10% mniejszy niż w tym samym okresie poprzedniego sezonu (2013/2014). Według wydanych pozwoleń eksportowych wolumen zboża wywiezionego z UE był o 7% większy niż w tym samym okresie sezonu 2013/2014 i wyniósł 31,6 mln ton. Wysokość opłaty celnej za pszenicę, żyto, kukurydzę i sorgo poza kontyngentami od 8 listopada 2014 r. pozostaje na poziomie zerowym 8. Działania ARR na rynku zbóż Administrowanie handlem zagranicznym W okresie pierwszych ośmiu miesięcy bieżącego sezonu (lipiec 2014 luty 2015) Agencja Rynku Rolnego wydała pozwolenia na wywóz z Polski poza obszar celny UE 1,4 mln ton zbóż wobec 0,6 mln ton w analogicznym okresie poprzedniego sezonu. Pozwolenia dotyczyły głównie pszenicy zwyczajnej (1,3 mln ton). Jednocześnie wydane zostały pozwolenia na wywóz 1,6 tys. ton mąki z pszenicy zwyczajnej i orkiszu wobec 1,2 tys. ton w tym samym okresie sezonu 2013/2014. 7 www.circabc.europa.eu (data dostępu 10.03.2015 r.) 8 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1206/2014 z 7 listopada 2014 r. Na podstawie wniosków złożonych w ARR, handlowcy uzyskali także pozwolenia na import do kraju 90 tys. ton ziarna zbóż (z tego: pszenicy durum 20 tys. ton, pszenicy zwyczajnej 8 tys. ton, kukurydzy 58 tys. ton oraz sorga 4 tys. ton), o 60% mniej niż rok wcześniej. Dopłaty do materiału siewnego Do 25 czerwca 2015 r. rolnicy mogą składać w OT ARR wnioski o dopłaty z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany, w ramach pomocy de minimis w rolnictwie 9. Dopłatami objęte są zboża ozime i jare, rośliny strączkowe i ziemniaki oraz mieszanki zbożowe i pastewne (sporządzone z gatunków roślin objętych systemem dopłat, z wyłączeniem ziemniaka) zakupione w okresie od 15 lipca 2014 r. do 15 czerwca 2015 r. 10 Maksymalna kwota pomocy de minimis w rolnictwie dla jednego producenta rolnego w okresie trzech lat podatkowych wynosi 15 tys. EUR 11. W 2015 r. (do 2 marca) do ARR wpłynęło 8 tys. wniosków o dopłaty z tego tytułu. Najwięcej wniosków złożyli rolnicy z województwa kujawsko-pomorskiego, wielkopolskiego i dolnośląskiego. Do końca lutego 2015 r. na podstawie rozpatrzonych wniosków Agencja Rynku Rolnego wypłaciła rolnikom 1,1 mln zł. Agencja Rynku Rolnego 3 9 Dz. U. z 2009 r. Nr 113, poz.945, z późn. zm. 10 Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 13 maja 2013 r. w sprawie wykazu gatunków roślin uprawnych, do których materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany przysługuje dopłata z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany (Dz. U. z 2013 r., poz. 615) 11 Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym.
zł za tonę zł za tonę Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 2/2015 Fundusz Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych Agencja Rynku Rolnego obsługuje fundusze promocji produktów rolno-spożywczych m.in. Fundusz Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych. W styczniu 2015 r. na konto Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych wpłynęło 751 tys. zł. Środki znajdujące się w dyspozycji funduszu były wydatkowane na wspieranie marketingu i promocję produktów zbożowych. Ze środków funduszu finansowane były m.in.: Promocja ziarna zbóż i przetworów zbożowych oraz Integrowana produkcja zbóż chlebowych. Tendencje cenowe Krajowe ceny skupu zbóż (bez VAT) Popyt eksportowy na zboże stymuluje wzrost cen w kraju. Nadal jednak są one niższe niż przed rokiem. W styczniu 2015 r. przeciętna cena skupu pszenicy 12 ukształtowała się na poziomie 710 zł/t, o 6% wyższym niż w poprzednim miesiącu. W porównaniu z notowaniami sprzed roku cena tego zboża była o 6% niższa. W zależności od regionu przeciętna cena pszenicy wynosiła od 620 zł/t w woj. małopolskim i 639 zł/t w woj. świętokrzyskim do 791 zł/t w woj. pomorskim i 776 zł/t w woj. zachodniopomorskim. Za żyto w skupie przeciętnie w kraju płacono 536 zł/t, o 2% więcej niż miesiąc wcześniej, ale o 7% mniej niż przed rokiem. Najtańsze było żyto w woj. lubelskim 461 zł/t i w woj. łódzkim 474 zł/t, a najdroższe w woj. świętokrzyskim 596 zł/t i woj. zachodniopomorskim 563 zł/t. 12 ceny skupu zbóż w styczniu według danych GUS 850 800 750 700 650 600 550 500 450 400 Ceny skupu pszenicy i żyta VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I 2013 2014 2015 pszenica żyto Jęczmień browarny w styczniu 2015 r. skupowano po 699 zł/t, o 3% drożej niż w grudniu 2014 r. W tym czasie cena jęczmienia paszowego wzrosła o 6%, do 606 zł/t. W odniesieniu do cen sprzed roku jęczmień był tańszy odpowiednio o 16% i 20%. Przeciętna cena jęczmienia ogółem w styczniu 2015 r. wynosiła 632 zł/t. Była ona o 5% wyższa niż miesiąc wcześniej, ale o 18% niższa niż przed rokiem. 900 850 800 750 700 650 600 550 500 450 400 Ceny skupu jęczmienia paszowego i kukurydzy VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I 2013 2014 2015 kukurydza jęczmień paszowy Duży popyt na kukurydzę, przy sezonowym zmniejszeniu dostaw, skutkował znacznym wzrostem cen tego ziarna. W styczniu 2015 r. średnia cena kukurydzy w porównaniu z poprzednim miesiącem wzrosła o 7,5%, do 548 zł/t. Jednocześnie cena ta była o 18% niższa niż w styczniu 2014 r. Agencja Rynku Rolnego 4
zł za tonę Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 2/2015 W lutym 2015 r. ceny zbóż konsumpcyjnych uległy obniżeniu, a jęczmienia paszowego i kukurydzy wzrosły. Według danych Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW średnia cena zakupu żyta konsumpcyjnego i pszenicy konsumpcyjnej była o 2% niższa niż w styczniu 2015 r. W tym czasie jęczmień paszowy podrożał o 3%, a kukurydza o 2%. Targowiskowe ceny zbóż Od początku sezonu 2014/2015 na krajowych targowiskach ceny pszenicy ulegały obniżeniu. W styczniu 2015 r. przeciętna targowiskowa cena pszenicy (według danych GUS) wynosiła 756 zł/t i była o 0,5% niższa niż w poprzednim miesiącu. Ceny żyta i jęczmienia, po spadku w drugiej połowie 2014 r., w styczniu 2015 r. wzrosły. Średnia targowiskowa cena żyta w styczniu wynosiła 599 zł/t (wzrost o 5% w porównaniu z grudniem 2014 r.), a jęczmienia 718 zł/t (wzrost o 1%). W odniesieniu do stycznia 2014 r. ceny pszenicy i jęczmienia były jednak o 17% niższe, a żyta o 12% niższe. 1100 1050 1000 950 900 850 800 750 700 650 600 550 Średnie ceny zbóż na targowiskach VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I 2013 2014 2015 pszenicy żyta jęczmienia Ceny zbóż na giełdach krajowych Na giełdach krajowych w styczniu 2015 r. transakcyjne ceny zbóż były wyższe niż w grudniu. W lutym 2015 r. w kraju odnotowano spadek giełdowych cen zbóż. Wyjątek stanowiło żyto, które podrożało. Transakcyjna cena żyta konsumpcyjnego wyniosła 518 zł/t, i była o 2% wyższa niż w styczniu 2015 r. Cena pszenicy konsumpcyjnej ukształtowała się na poziomie 740 zł/t, a pszenicy paszowej 630 zł/t. Ceny te były o 2% niższe niż w styczniu 2015 r. W tym czasie cena jęczmienia paszowego obniżyła się o 3%, do 627 zł/t, a kukurydzy o 9%, do 537 zł/t. Ceny zbóż na giełdach zagranicznych 13 W styczniu 2015 r. na monitorowanych giełdach w USA odnotowano spadek cen pszenicy i kukurydzy, a w Europie dalszy ich wzrost. Zmiany cen jęczmienia na monitorowanych giełdach były różnokierunkowe. W lutym 2015 r. giełdowe ceny zbóż na rynkach zagranicznych spadły. Na giełdzie w USA cena pszenicy HRW, Nr 1 była o 4% niższa od notowanej w styczniu, a SRW, Nr 2 o 5% niższa. W tym czasie we Francji cena pszenicy konsumpcyjnej obniżyła się o 6%, w Niemczech o 2%, a na Ukrainie o 8%. Przeciętna cena jęczmienia paszowego we Francji w porównaniu z poprzednim miesiącem obniżyła się o 2%, a w USA i w Niemczech o 3%. Giełdowa cena kukurydzy we Francji była o 4% niższa od notowanej w styczniu 2015 r., w Argentynie o 5% niższa, a w USA o 1% niższa. Cena pszenicy konsumpcyjnej z terminem dostawy na maj 2015 r. w transak- W lutym 2015 r. na targowiskach monitorowanych przez ZSRIR MRiRW ceny pszenicy w porównaniu ze styczniem nie uległy zmianie, a żyta, jęczmienia i kukurydzy wzrosły o 1%. 13 Obliczenia ARR na podstawie danych FAPA Agencja Rynku Rolnego 5
EUR/tonę Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 2/2015 cjach terminowych na giełdzie Euronext w Paryżu 5 marca 2015 r. wynosiła 185 EUR/t (766 zł/t) i była o 2% niższa niż przed miesiącem. Kukurydzę z terminem dostawy na czerwiec 2015 r. sprzedano po 158 EUR/t (654 zł/t), o 1% taniej niż przed miesiącem. Na giełdzie w Budapeszcie (BCE) cena pszenicy konsumpcyjnej z terminem dostawy na maj 2015 r. również była o 2% niższa niż miesiąc wcześniej i ukształtowała się na poziomie 196 USD/t (737 zł/t). W tym czasie cena kukurydzy obniżyła się o 3,5% i wynosiła 145 USD/t (543 zł/t). Ceny zakupu zbóż w Unii Europejskiej 14 W lutym 2015 r. na rynku unijnym ceny zbóż wzrosły, ale ich poziom był nadal niższy niż rok wcześniej. W dniach 16 22.02.2015 r. przeciętna cena pszenicy konsumpcyjnej w UE wynosiła 185 EUR/t (769 zł/t), o 0,3% więcej niż miesiąc wcześniej, ale o 2% mniej niż przed rokiem. Najniższy poziom cen tego ziarna notowany był na Słowacji 165 EUR/t (687 zł/t) i w Bułgarii 169 EUR/t (702 zł/t), a najwyższy w Wielkiej Brytanii 221 EUR/t (920 zł/t). W Polsce cena pszenicy wynosiła 177 EUR/t (737 zł/t). Cena skupu pszenicy konsumpcyjnej w kraju była o 8% niższa od notowanej w Niemczech, ale o 7% wyższa niż na Słowacji oraz o 1% wyższa niż w Czechach. 270 250 230 210 190 170 150 Średnia miesięczna cena skupu pszenicy konsumpcyjnej w wybranych krajach UE 130 I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II* 2013 2014 2015 Czechy Niemcy Słowacja Węgry Polska * średnia z trzech tygodni Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych ZSRiR MRiRW Za jęczmień paszowy średnio na obszarze UE płacono 163 EUR/t (677 zł/t), o 2% więcej niż miesiąc wcześniej, ale o 6% mniej niż przed rokiem. Najniższe ceny notowano w Czechach (134 EUR/t 558 zł/t) i w Finlandii (136 EUR/t 565 zł/t), a najwyższe we Włoszech (194 EUR/t 807 zł/t) i w Portugalii (193 EUR/t 803 zł/t) W Polsce cena tego zboża wyniosła 152 EUR/t (633 zł/t). Jęczmień paszowy w Polsce był o 11% tańszy niż w Niemczech, ale o 13% droższy niż w Czechach i o 1% droższy niż na Węgrzech. Przeciętna cena kukurydzy w UE w dniach 16 22.02.2015 r. ukształtowała się na poziomie 147 EUR/t (613 zł/t), o 0,5% wyższym od notowanego przed miesiącem. Jednocześnie cena ta była o 11% niższa niż przed rokiem. W Polsce za kukurydzę w skupie płacono 142 EUR/t (592 zł/t), o 18% mniej niż w Niemczech, ale o 26% więcej niż na Słowacji i o 9% więcej niż na Węgrzech. 14 Obliczenia ARR na podstawie danych ZSRIR MRiRW Agencja Rynku Rolnego 6
Ceny zakupu zbóż w krajach UE w okresie od 16.02.2015 r. do 22.02.2015 r. Pszenica konsumpcyjna Jęczmień paszowy Kukurydza paszowa Wyszczególnienie EUR/t zmiana średniej ceny w % zmiana średniej ceny w % zmiana średniej ceny w % PLN/t EUR/t PLN/t EUR/t miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna PLN/t Średnio w Unii 185 0,3-2,3 769 163 2,4-5,7 677 147 0,5-10,9 613 Austria - - - - - - - - 123-2,4-29,7 512 Belgia 190-4,0-5,0 791 177 0,6-3,8 737 164-1,8-12,3 682 Bułgaria 169-5,7-5,8 702 - - - - 135 10,4-9,1 564 Chorwacja 178 1,3-2,7 739 - - - - 134-2,1-7,3 556 Cypr - - - - - - - - - - - - Czechy 175 7,7 0,6 726 134 6,9-15,3 558 128 1,4-534 Dania - - - - - - - - - - - - Estonia - - - - - - - - - - - - Finlandia 171-1,4 0,7 712 136 2,3-2,5 565 - - - - Francja 185-5,2-5,8 768 174-3,9 2,2 722 149-1,4-15,9 618 Grecja - - - - - - - - 160 3,2 6,7 666 Hiszpania 178-2,9-9,0 742 177-1,9 6,6 736 167-2,3-7,5 695 Holandia - - - - 172-3,9-9,9 716 164-1,2-10,9 682 Irlandia - - - - 163-3,0-7,4 678 - - - - Litwa 187-4,3 5,9 776 147 6,5-9,2 610 - - - - Luksemburg - - - - - - - - - - - - Łotwa 192-4,7-9,9 800 162 - -8,0 674 - - - - Malta - - - - - - - - - - - - Niemcy 192-4,5 1,3 799 172-1,4-3,7 714 174-3,3-6,7 724 Polska 177-1,8-4,7 737 152 7,8-17,3 633 142 4,0-11,1 592 Portugalia - - - - 193-3,5-3,0 803 172-1,7-7,5 716 Rumunia 195 26,0 0,8 809 142 0,6-20,0 590 151 8,0 7,5 629 Słowacja 165 7,2-1,5 687 - - - - 112 7,6-21,2 468 Słowenia 195-1,7-5,7 811 - - - - 142 1,1-21,5 589 Szwecja - - - - - - - - - - - - W Brytania 221-3,3-5,5 920 158-0,6-7,1 658 - - - - Węgry 181 2,2 3,9 751 151-1,7-4,8 629 131 - -12,9 543 Włochy 194-4,0-4,0 807 194-3,0-2,1 807 157-1,9-15,0 653 1 EUR = 4,1615 PLN (wg EBC - 25.02.2015 r.) - brak danych Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych ZSRIR MRiRW Agencja Rynku Rolnego 7
Rejestrowany skup zbóż Zboża podstawowe 1) Pszenica Żyto Jęczmień paszowy Kukurydza Okres skup zmiana wielkości skupu w % skup w tym skup paszowej zmiana wielkości skupu w % zmiana wielkości zmiana wielkości skup skup skup skupu w % skupu w % zmiana wielkości skupu w % w tys. ton miesięczna roczna w tys. ton w tys. ton miesięczna roczna w tys. ton miesięczna roczna w tys. ton miesięczna roczna w tys. ton miesięczna roczna 2013 VII 408,6 51,4-28,4 205,1 64,9 14,4-27,4 59,8 95,5-31,3 70,7 103,3-11,1 81,9-28,1 22,8 VIII 1 473,6 260,6-23,9 868,1 281,3 323,1-21,4 220,4 268,9-21,2 67,6-4,4-64,0 42,2-48,5-41,2 skup IX 785,5-46,7-4,4 533,6 148,9-38,5-1,1 127,7-42,1 34,6 18,2-73,1-71,6 60,4 43,2-54,3 meldunkowy X 912,9 16,2 48,7 573,3 161,4 7,4 34,4 143,6 12,4 126,1 44,3 143,5 6,9 598,0 890,8-22,0 XI 565,0-38,1 4,7 398,6 112,3-30,5 6,9 94,1-34,4 86,4 10,9-75,4-79,6 419,9-29,8-15,8 XII 464,6-17,8 30,0 320,9 87,0-19,5 24,1 78,2-16,9 113,8 12,0 10,0-51,8 144,6-65,6-10,8 2014 I 401,1-13,7 28,1 289,3 88,9-9,8 39,1 50,7-35,2 45,2 14,8 22,8-33,0 95,4-34,0-9,6 II 514,3 28,2 27,3 356,6 123,2 23,3 27,1 83,4 64,5 90,2 21,1 43,2-37,2 90,9-4,7-15,6 III 562,3 9,3 79,8 444,7 129,8 24,7 121,9 57,2-31,4 23,0 10,0-52,6-58,1 146,0 60,6 22,6 IV 545,1-3,1 101,7 417,6 167,9-6,1 120,8 57,1-0,3 98,0 16,6 65,8-30,2 140,3-3,9 54,9 V 464,2-14,8 18,1 342,9 142,4-17,9 23,4 45,1-20,9 38,5 23,2 40,0-45,4 133,7-4,7 8,0 VI 253,3-45,4-6,2 175,5 70,4-48,8-2,2 37,8-16,3 23,7 10,3-55,5-70,3 98,6-26,2-13,4 Skup sprawozdawczy 2013/2014 8 837,7 x 8,2 5 759,6 1 578,4 x 12,6 1 408,4 x 23,5 96,1 x -84,8 2 576,8 x -9,4 skup VII 934,7 269,1 128,8 432,9 187,6 146,7 111,0 95,2 151,7 59,3 118,2 1 043,6 67,2 46,5-52,9-43,2 meldunkowy VIII 1 827,7 95,5 24,0 1 178,1 420,8 172,2 35,7 175,2 84,1-20,5 53,4-54,8-21,0 26,7-42,5-36,6 IX 966,4-47,1 23,0 723,9 244,5-38,6 35,7 71,1-59,4-44,3 21,7-59,4 19,1 45,7 71,1-24,2 X 718,4-25,7-21,3 541,7 185,8-25,2-5,5 59,8-16,0-58,4 21,5-0,9-51,6 507,7 1010,0-15,1 XI 562,7-21,7-0,4 420,6 120,5-22,3 5,5 43,1-27,9-54,2 25,1 17,0 129,9 480,3-5,4 14,4 XII 592,4 5,3 27,5 472,4 134,4 5,3 47,2 30,6-28,9-60,8 17,2-31,6 42,9 140,4-70,8-2,9 2015 I 537,4-9,3 34,0 421,3 132,3-10,8 45,6 32,4 5,9-36,0 14,3-16,7-3,0 81,2-42,2-14,9 VII 2014-I 2015 6 139,6 x 22,5 4 190,9 1 426,0 x 31,4 507,4 x -34,5 271,4 x 13,8 1 328,6 x -7,9 1) Zboża podstawowe (bez ziarna siewnego) z mieszankami zbożowymi (nie obejmują kukurydzy). Skup meldunkowy Skup sprawozdawczy - raportowany za okresy miesięczne, realizowany przez osoby prawne i samodzielne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. - raportowany za okresy półroczne z uwzględnieniem korekt wynikających ze sprawozdawczości obejmującej również skup realizowany przez osoby fizyczne prowadzące skup o wartości przekraczającej w okresie półrocznym 10 tys. zł. Agencja Rynku Rolnego 8
Średnie ceny skupu (bez VAT) Pszenica Żyto Jęczmień paszowy Kukurydza Okres w zł/t zmiana ceny w % zmiana ceny w % zmiana ceny w % zmiana ceny w % w zł/t w zł/t w zł/t miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna 2013 VII 806-10,1-11,2 531-18,0-31,9 662-12,1-16,2 835 2,6-3,7 VIII 649-19,5-27,7 442-16,8-39,5 619-6,5-20,5 783-6,2-11,0 IX 705 8,6-23,0 493 11,5-31,8 660 6,6-15,8 741-5,4 4,0 X 734 4,2-20,6 518 5,1-28,7 706 6,9-9,8 544-26,6-18,2 XI 742 1,1-23,5 543 4,8-25,3 724 2,6-10,1 572 5,1-20,0 XII 761 2,5-25,2 569 4,8-24,0 749 3,4-10,5 632 10,6-20,8 2014 I 758-0,4-26,1 578 1,7-24,4 752 0,4-11,8 668 5,7-25,4 II 742-2,1-27,4 567-1,9-25,3 721-4,2-14,6 652-2,5-24,6 III 755 1,8-22,9 572 0,8-26,3 724 0,4-10,1 663 1,7-21,1 IV 779 3,2-19,9 606 5,8-18,2 734 1,4-8,4 677 2,2-20,8 V 778 0,0-18,5 599-1,1-12,6 711-3,2-10,2 706 4,1-17,3 VI 750-3,6-16,4 585-2,3-9,7 700-1,4 5,7 717 1,6-11,9 2013/2014* 733 x -21,7 522 x -28,0 724 x -8,8 614 x -17,7 2014 VII 661-9,8-18,0 497-15,0-6,5 554-20,9-16,4 728 1,5-12,9 VIII 638-3,4-1,6 524 5,5 18,6 548-1,0-11,5 745 2,4-4,8 IX 637-0,2-9,6 521-0,7 5,7 554 1,2-16,0 638-14,5-13,9 X 623-2,2-15,1 513-1,4-0,9 562 1,4-20,4 462-27,5-15,0 XI 645 3,6-13,1 531 3,5-2,1 576 2,5-20,5 443-4,1-22,5 XII 672 4,2-11,6 524-1,4-7,9 571-0,8-23,8 510 15,0-19,4 2015 I 710 5,6-6,3 536 2,3-7,4 606 6,1-19,5 548 7,5-17,9 VII 2014 - I 2015 650 x -9,2 519 x 2,6 559 x -16,6 487 x -19,0 * Ceny za rok gospodarczy (z wyjątkiem jęczmienia paszowego) - według danych sprawozdawczych. Ceny jęczmienia paszowego za rok gospodarczy - na podstawie miesięcznych danych meldunkowych. Agencja Rynku Rolnego 9
Ceny skupu zbóż bez VAT według siedziby producenta Pszenica Żyto Wyszczególnienie w styczniu 2015 r. w zł/kg zmiana ceny w % zmiana ceny w % w styczniu 2015 r. w zł/kg miesięczna roczna miesięczna roczna POLSKA 710 5,6-6,3 536 2,3-7,4 Dolnośląskie 666 6,0-10,0 516 2,6-5,8 Kujawsko-pomorskie 744 5,5-3,1 533-1,4-7,3 Lubelskie 670 5,8-9,4 461-4,6-9,7 Lubuskie 689 2,6-11,0 517-3,1-8,7 Łódzkie 721 8,4-5,1 474 4,2-14,7 Małopolskie 620 10,6-16,6 530 5,0 - Mazowieckie 708 3,7-8,6 540 8,7-3,0 Opolskie 672 8,4-9,5 523 6,9-6,5 Podkarpackie 644 7,2-10,6 534 3,2-1,1 Podlaskie 698 3,9-7,4 488 1,7-9,2 Pomorskie 791 7,2 1,3 546 5,2-10,4 Śląskie 672 1,7-10,7 529 6,6-2,8 Świętokrzyskie 639 7,3-15,2 596-2,2 18,8 Warmińsko-mazurskie 767 9,0-2,3 511-2,5-11,1 Wielkopolskie 711 5,3-7,8 543 7,1-5,0 Zachodniopomorskie 776 8,9 0,9 563 0,9-7,8 Kreska (-) oznacza, że dane nie były raportowane przez GUS Agencja Rynku Rolnego 10
Ceny zbóż na krajowych giełdach towarowych Towar Cena w styczniu 2015 r. w zł/t Zmiana średniej ceny w % minimalna maksymalna średnia miesięczna roczna Transakcje: pszenica konsumpcyjna 730 764 756 1,4 2,1 pszenica paszowa 620 695 646 4,9 - żyto konsumpcyjne 510 510 510 - -3,8 jęczmień paszowy 610 648 645 2,8-20,2 kukurydza 590 590 590 - -14,7 Oferty sprzedaży: pszenica konsumpcyjna 600 860 776 6,5-0,3 pszenica paszowa 580 710 645 11,4-13,2 żyto konsumpcyjne 440 630 558 6,7-4,2 jęczmień paszowy 550 650 626 7,1-21,8 kukurydza 500 980 582 5,2-13,3 Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych z krajowych giełd towarowych Ceny zbóż na rynkach zagranicznych Wyszczególnienie Jedn. miary Średnia cena w styczniu 2015 r. Zmiana średniej ceny w % miesięczna roczna Średnia cena w zł/t Pszenica konsumpcyjna: HRW, Nr 1 (USA, Zat. Meks.) USD/t 248-7,9-9,9 911 SRW, Nr 2 (USA, Zat. Meks.) USD/t 231-11,3-7,1 848 Francja (Rouen) EUR/t 193 3,4-2,3 824 Niemcy, 13% (porty Bałtyku) EUR/t 225 0,7 5,2 962 Ukraina, 3 kl. (porty M. Czarnego) USD/t 260 1,0-10,4 955 Jęczmień paszowy Francja (Rouen) EUR/t 175 2,5 4,9 749 Niemcy (Hamburg) USD/t 205-5,0-17,6 752 USA (Mineapolis) USD/t 134 7,7-17,8 491 Kukurydza USA, Nr 2, żółta (Zat. Meks.) USD/t 175-0,8-10,5 644 Francja (Bordeaux) EUR/t 155 0,3-9,3 663 Argentyna USD/t 187-1,1-12,6 688 Wg NBP średni kurs USD w styczniu 2015 r. wynosił 3,6739 zł, a EUR - 4,2797 zł. Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych FAPA Agencja Rynku Rolnego 11