Biuro obsługi klienta Novo Nordisk Przewodnik po insulinoterapii metodą BASAL BOLUS 0845 600 5055 Koszt jak za połączenie lokalne. Rozmowy mogą być nagrywane w celach szkoleniowych. (Godziny pracy biura 8.30-17.30) novo nordisk Aby dowiedzieć się więcej na temat cukrzycy odwiedź naszą stronę gdzie broszury Novo Nordisk dostępne są w wersji do ściągnięcia: www.changingdiabetes.co.uk DAWN Postawy Życzenia i Potrzeby cukrzyków (Diabetes Attitudes Wishes & Needs) Levee mir (insulina detemir) Poniższa broszurka przygotowana została jako pomoc dla pacjentów przez: Novo Nordisk Limited, Broadfield Park, Brighton Road, Crawley, West Sussex RH11 9RT. Novo Rapid (insulina aspart) Włókno drzewne z lasów zarządzanych wg zasad dobrej gospodarki leśnej Informacje Novo Nordisk dla pacjentów zostały tak przygotowane, aby pomóc pacjentom używającym insuliny i urządzeń Novo Nordisk Data przygotowania: Kwiecień 2006 NR/252/0406 pokonując cukrzycę novo nordisk
Dlaczego właśnie ta broszura? Podczas twojej terapii metodą basal-bolus przepisano ci NovoRapid i Levemir. Ta broszura to krótki przewodnik dla ludzi chorujących na cukrzycę, pomagający zrozumieć system iniekcji w metodzie basal-bolus. Terapia metodą basal-bolus pozwala dopasować czas i ilość wstrzykiwanej insuliny do czasu spożywania i ilość jedzenia, jakie zjadasz. Pozwala ci to na wolność w ustalaniu godzin posiłków, oraz okazjonalnie na większy lub mniejszy posiłek, bez rozchwiania poziomu glukozy we krwi. Spis treści Czym jest insulina? Jaki rodzaj i kiedy wstrzykiwać insulinę? Schemat basal- bolusu Jak wstrzykiwać NovoRapid i Levemir Czy zawsze wstrzykuję taką samą dawkę insuliny? Zmiana pory posiłku Przechowywanie Levemiru i NovoRapidu 4 5 7 8 9 10 11 2 Lev dmir NovoRapid (insulina detemir) (insulina aspart) 3
Czym jest insulina? Insulina jest ważna dla każdego z nas. Pomaga w transporcie cukru z krwiobiegu do tych części ciała, które potrzebują go do wytworzenia energii. Dzięki temu insulina wpływa na poziom glukozy (lub cukru) we krwi. Każdy z nas potrzebuje utrzymującej się na stałym poziomie ilości insuliny podstawowej oraz dodatkowej jej porcji dostarczanej podczas posiłków, aby kontrolować poziom glukozy we krwi. Czym jest terapia metodą basal-bolus? Jeśli masz cukrzycę, twój organizm produkuje niewiele lub nie produkuje w ogóle insuliny, lub też twój organizm nie wykorzystuje istniejącej insuliny odpowiednio. Celem insulinoterapii metodą basal-bolus osób chorujących na cukrzycę jest najdokładniejsze jak to tylko możliwe, odtworzenie normalnego produkowania insuliny przez organizm. Dlatego należy wstrzyknąć normalną dawkę insuliny o przedłużonym działaniu (basal) i dostarczać jej ekstra porcję z każdym posiłkiem. Jaki rodzaj i kiedy wstrzykiwać insulinę? Insulina o długim czasie działania (podstawowa insulina) Nasze ciała potrzebują niskiego poziomu podstawowej insuliny wytwarzanej podczas nocy i w ciągu dnia. Jest to insulina o przedłużonym czasie działania basal. Działa w długim okresie czasu i kontroluje poziom glukozy we krwi w czasie, gdy nie jesz, ale twój organizm potrzebuje energii. Levemir jest twoją insuliną basal (podstawową), która będzie działać do 24 godzin. Levemir wchłania się powoli, aby uniemożliwić zbyt duży wzrost poziomu glukozy między posiłkami oraz w nocy, gdy śpisz. Levemir bierze się zazwyczaj wieczorem lub w porze snu, jednak jeśli twój lekarz lub pielęgniarka diabetologiczna uznają, że potrzebujesz dodatkowej dawki można ją również podać rano. Jeśli twój lekarz lub pielęgniarka uzna, że potrzebujesz dodatkowej dawki w ciągu dnia, mogą zalecić ci wstrzykiwanie Levemiru także rano. Jednak rób to tylko, jeśli tak zostało ci zalecone. Lekarz lub pielęgniarka może zalecić małą przekąskę przed snem. 4 5
Jaki rodzaj i kiedy wstrzykiwać insulinę? Czym jest insulina bolus (dostarczana podczas posiłku)? Gdy spożywasz posiłek, poziom glukozy we krwi wzrasta, ponieważ jedzenie zamienia się w cukier. Potrzebujesz więcej insuliny, aby poradzić sobie ze wzrostem poziomu glukozy po posiłkach. Jest to insulina bolus. Działa szybko i kontroluje poziom glukozy we krwi po posiłkach. NovoRapid jest szybko działającą insuliną podawaną w trakcie posiłku. Aby powstrzymać wzrost poziomu glukozy po każdym z posiłków NovoRapid wstrzykuje się przed śniadaniem, obiadem i kolacją. Lekarz lub pielęgniarka poinstruują cię jak to robić. Schemat podawania zastrzyków metodą basal-bolus Jeśli rozpoczynasz terapię insuliną metodą basal- bolus, musisz wstrzykiwać dwa różne rodzaje insuliny. Musisz również wiedzieć, którą, o jakiej godzinie należy podać. Kiedy muszę przyjąć swoją insulinę? Levemir 111111 111111.. Czas zastrzyku wieczorem rano Dawka NovoRapid Czas zastrzyku Posiłek 1: Posiłek 2: Posiłek 3: (Posiłek 4): Dawka i
Jak wstrzykiwać NovoRapid i Levemir? Czy zawsze wstrzykuję taką samą ilość insuliny? NovoRapid i Levemir dostępne są jako FlexPen który został już wcześniej wypełniony insuliną. NovoRapid i Levemir dostępne są również jako wkłady Penfill które pasują do NovoPen 3 oraz innych urządzeń do robienia zastrzyków Novo Nordisk. Lekarz lub pielęgniarka diabetologiczna pomogą ci wybrać, który sposób robienia zastrzyków jest najlepszy dla ciebie. Ilość Levemiru jaką wstrzykujesz, najprawdopodobniej nie będzie się zmieniała z dnia na dzień i będziesz mógł wstrzykiwać ją o tej samej porze. Jednak dawka NovoRapidu, którą bierzesz za każdym razem może się różnić. Dzieje się tak, gdyż zależy to od ilości jedzenia, które spożywasz i ilości ćwiczeń, które wykonujesz. Będziesz musiał sprawdzać regularnie poziom glukozy we krwi i jeśli będzie to potrzebne zmniejszyć lub zwiększyć dawkę insuliny. Lekarz lub pielęgniarka doradzą ci i nauczą jak to robić w razie potrzeby. Co z wielkością posiłków? Jeśli znacznie zmniejszysz wielkość posiłków, możesz zmienić ilość wstrzykiwanej insuliny. Na początku będziesz musiał eksperymentować z pomocą lekarza lub pielęgniarki oraz z pomocą wyników testów na poziom glukozy we krwi. Mniejsze posiłki Jeśli chcesz jeść mniejsze niż do tej pory posiłki, zastanów się nad zmniejszeniem dawki NovoRapidu przed jedzeniem. Większe posiłki Jeśli chcesz jeść większe niż do tej pory posiłki, zastanów się nad zwiększeniem dawki NovoRapidu przed jedzeniem. Porozmawiaj z lekarzem lub pielęgniarką, która z opcji jest dla ciebie lepsza. 8 9
Zmiana pór posiłków Przechowywanie Levemiru i NovoRapidu Możesz zmienić porę spożywania posiłków bez zachwiania kontroli poziomu glukozy we krwi. Główna zasada polega na wstrzykiwaniu NovoRapidu tuż przed podaniem posiłku, lub gdy jest on już przed tobą na stole. Ponieważ NovoRapid działa bardzo szybko, masz możliwość zrobienia zastrzyku tuż przed posiłkiem, lub nawet w razie potrzeby zaraz po nim. Porozmawiaj z lekarzem lub pielęgniarką, co jest najlepsze dla ciebie. Opuściłeś posiłek? Staraj się nie opuszczać posiłków. Jeśli już opuścisz posiłek, nie wstrzykuj NovoRapidu. Postaraj się zjeść posiłek jak najszybciej i weź dawkę NovoRapidu tuż przed jedzeniem. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest czas choroby. A co gdy jestem chory? Gdy jesteś chory, nieważne jak mało jesz, ważne jest abyś wciąż przyjmował insulinę. Zapytaj lekarza lub pielęgniarki, co robić, gdy jesteś chory. Co jeszcze powinienem robić? Częściej sprawdzaj poziom glukozy krwi, aby dopasować dawkę insuliny. Pij dużo płynów. Jeśli tylko możesz jedz regularnie. Odpoczywaj. Po zastrzyku, miej Levemir i NovoRapid przy sobie. Chroń je przed silnym światłem słonecznym i ciepłem. Załóż zatyczkę na urządzenie, jeśli go nie używasz, aby chronić je przed światłem. Levemir i NovoRapid, których używasz lub te noszone jako zapasowe, nie powinny być przechowywane w lodówce. Noś je ze sobą i trzymaj w temperaturze pokojowej (do 30 C / 86 F). Jak długo mogę używać Levemiur i NovoRapidu trzymanego poza lodówką? Możesz trzymać Levemir w temperaturze pokojowej (do 30 C / 86 F) do 6 tygodni. Natomiast NovoRapid w temperaturze pokojowej (do 30 C / 86 F) do 4 tygodni. Poza dodatkowym pojemnikiem lub urządzeniem FlexPen, które możesz nosić ze sobą, każdy Levemir lub NovoRapid, którego nie używasz, powinien być przechowywany w lodówce. W którym miejscu w lodówce powinienem przechowywać Levemir i NovoRapid? Przechowuj Levemir i NovoRapid z dala od zamrażarki. Każdy Levemir lub NovoRapid, który został zamrożony, nie może być używany. Jak długo mogę przechowywać Levemir i NovoRapid? Sprawdzaj datę ważności na etykietach i opakowaniach, Levemir lub NovoRapid nie mogą być używane po jej przekroczeniu. Jeśli masz jakieś problemy dotyczące leczenia lub masz jakieś obawy, skontaktuj się z: Szpitalną kliniką: Lekarzem pierwszego kontaktu (GP): Apteką: 10 I 11