Skośnik buraczak 2018 Wpływ na plon i jakość buraków cukrowych Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern dr Henryk Ławiński
2018 Ekstremalny rok w uprawie buraków cukrowych Susz Upały 2018 Skośnik buraczak Porażenie grzybami Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 2
Skośnik buraczak krótki opis Objawy uszkodzeń Larwy minują w liściach, ogonkach liściowych i główce buraka. Liście sercowe są z sobą złączone i nadgryzione, przebarwiają się a później są czarne i usychają Głębokie wyżerki w główce buraka i ogonkach liściowych. Liście sercowe i główka przebarwiają się na ciemny kolor usychają i gniją. Sprzyjające czynniki Suchy i ciepły lipiec i sierpień Rośliny żywicielskie komosowate (np. buraki cukrowe i pastewne, buraczki czerwone i boćwina) Zwalczanie Nawadnianie, obfite opady Wskazania Odchody i małe gąsienice w miejscach minowania oraz oprzęd (liście sercowe), stęchła masa na główce buraka Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 3
Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 4
Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 5
Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 6
Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 7
Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 8
Zgnilizna wskutek porażenia skośnikiem uniemożliwia tworzenie nowych liści Zanieczyszczenie główki buraka odchodami larw stwarza idealne warunki dla tzw. infekcji wtórnych (bakterie, grzyby) Zuckerrübe (2008) (Bilder: H. Halewat, 2018) Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 9
Udział gospodarstw (%) Wyniki ankiety: Porażenie skośnikiem buraczakiem stan: 20.08.2018 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2317 ha 4497 ha 3534 ha Przesłane wyniki n = 273, 44% 2710 ha brak lekkie (1-5%) średnie (5-20%) mocne (20-50%) Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 10
Zgnilizny powstałe wskutek porażenia skośnikiem buraczakiem (Bilder: H. Halewat, 2018) Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 11
Zawartość cukru (%) glukoza (mmol/kg) Wpływ infekcji wtórnych wskutek porażenia skośnikiem buraczakiem 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Zawartość cukru y = -0,1102x + 18,061 R² = 0,935 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 zgnlizny/ infekcje wtórne (%) 60 50 40 30 20 10 0 Zawartość glukozy y = 0,4389x + 2,7886 R² = 0,9804 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 zgnilizny/infekcje wtórne (%) (Daten: H. Halewat, 2018) Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 12
Potas [mmol/kg] Sód [mmol/kg buraka] Wpływ infekcji wtórnych wskutek porażenia skośnikiem buraczakiem Potas Sód 60 50 14 12 40 30 y = 0,1225x + 39,716 R² = 0,7473 10 8 6 y = 0,044x + 7,7227 R² = 0,5925 20 4 10 2 0 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Zgnilizny/ infekcje wtórne (%) Zgnilizny/ infekcje wtórne (%) (Daten: H. Halewat, 2018) Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 13
Amino-N [mmol/kg ] (%) Wpływ infekcji wtórnych wskutek porażenia skośnikiem buraczakiem Amino-N Standardowa strata cukru do melasy 35 2,5 30 25 20 y = -0,02x + 29,089 R² = 0,0556 2,0 1,5 15 1,0 y = 0,0015x + 1,7461 R² = 0,2655 10 5 0,5 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Zgnilizny /infekcje wtórne (%) 0,0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Zgnilizny /infekcje wtórne (%) (Daten: H. Halewat, 2018) Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 14
Zawartość cukru [%] 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Wpływ infekcji wtórnych wskutek porażenia skośnikiem buraczakiem w porównaniu do *Rizoktonii, *Niszczyka zjadliwego i *Zgnilizny fioletowej 0 10 20 30 40 50 75 100 Porażone buraki (%) Zgnilizna fioletowa Rizoktonia Niszczyk zjadliwy Zgnilizny/infekcje wtórne wskutek uszkodzeń przez skośnika buraczaka *dane H. Comberg (2014) dot. Zgnilizna fioletowa,, Rizoktonia, Ditylenchus (Dane: H. Halewat, 2018) Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 15
Podsumowanie W polu można wizualnie rozpoznać porażenie skośnikiem buraczakiem Po umyciu buraków co drugi burak porażony zgnilizną nie jest rozpoznawalny wizualnie Zawartość cukru zmniejsza się z 18,2 do 8,5 % a glukozy zwiększa się równocześnie z 5,4 na 48,1 mmol/kg, przy porażeniu skośnikiem buraczakiem od 0 100% Liniowo zwiększa się zawartość potasu i sodu Negatywne odziaływanie na jakość buraków występuje podobnie jak przy zgniliźnie fioletowej, rizoktonii i niszczyku zjadliwym Pfeifer & Langen Landwirtschaft Region Könnern 16
SBR Syndrome Basses Richessess Syndrom niskiej zawartości cukru dr. M. Meer-Rohbeck/dr Henryk Ławiński
Rozprzestrzenianie się SBR (1. raz w Niemczech) 400 km do Heilbronn Pierwsze wykrycie w burakach cukrowych w Burgundi na południowym wschodzie od Dijon - Francja około 1000 ha zostało zainfekowanych Utrata przychodów w 1992 oszacowano na około 50% na 1000 ha źródło : IfZ, z zmianami 06.12.2018 SBR-Phänotyp und Analytik Dr. M. Meer-Rohbeck 18
Rozprzestrzenianie się SBR Rozprzestrzenianie się w Niemczech: (dotychczas brak systematycznych danych) Region Heilbronn 2008, Region Elbaue 2016/17 Nadrenia-Palatynat, Południowa Hessia 2017 Wabern/Warburg, Północna Hessia 2017 Południowe Niemcy 2017/18 Rozprzestrzenianie się w Szwajcarii 2016 porażonych ok. 2500 ha 2018 06.12.2018 SBR-Phänotyp und Analytik Dr. M. Meer-Rohbeck 19
SBR: Syndrome Basses Richessess Syndrom niskiej zawartości cukru Symptomy: Żółknięcie liści (górne części liści są żółte podobnie jak przy porażeniu wirusami) Deformacja liści sercowych (młode liście jasnożółte/zielone; liście wąskie, lancetowate) Rozprzestrzenianie się objawów na następuje na całej powierzchni plantacji, nie placowo Buraki są małe, posiadają brązowawe pierścienie wiązek przewodzących Gnicie rozpoczyna się od wierzchołka korzenia Bardzo mała stabilność korzeni na przechowywanie (gnicie) Zawartość cukru niższa do 7%, znacząco podwyższona zawartość K, Na i N α-aminowego Sprawca: Proteobakteria: Phragmites australis Wektor: Owad: Pentastiridius leporinus niem.schilf-glasflügelzikade przedstawiciel rodziny Cixiidae (brak polskiego nazewnictwa) źródło: IfZ Owad sam nie jest szkodnikiem, ale przenosi sprawcę! 06.12.2018 SBR-Phänotyp und Analytik Dr. M. Meer-Rohbeck 20
Infekcja /rozprzestrzenianie się Imago owada: nakłucie ssanie złożenie jaj Nimfy: żywią się na korzeniu rozwijają się pod ziemią przezimowują na zbożach dorosłe osobniki nalatują na pola buraczane 06.12.2018 SBR-Phänotyp und Analytik Dr. M. Meer-Rohbeck 21
Przykład: Elbaue Szwajcaria (miejscowość Axien) SBR Symptomy i biologia 2017 tydz. 28 tydz. 31 tydz.32 tydz. 33 tydz. 34 06.12.2018 SBR-Phänotyp und Analytik Dr. M. Meer-Rohbeck 22
SBR Symptomy i biologia 2017 długie ogonki liściowe asymetryczne, lancetowate, jasnozielone liście zdrowe rośliny 06.12.2018 SBR-Phänotyp und Analytik Dr. M. Meer-Rohbeck 23
SBR Symptomy i biologia 2017 zdrowe rośliny przebrązowione pierścienie wiązek przewodzących 06.12.2018 SBR-Phänotyp und Analytik Dr. M. Meer-Rohbeck 24
SBR Symptomy i biologia 2017 Könnern, Mildensee 13.11.2017 Buraki z pryzmy, Szwajcaria 14.11.2017
Monitoring 2018: SBR podejmowane działania IfZ w Göttingen: koordynował monitoring w poszczególnych krajach związkowych Sachsen-Anhalt monitoring został przeprowadzony, owady zostały schwytane - czerpakiem entymologicznym, brak symptomów rozprzestrzeniania się objawów SBR Północna Nadrenia Westfalia: monitoringu nie przeprowadzono, brak symptomów rozprzestrzeniania SBR Działania w cukrowniach badania wykonano w wszystkich cukrowniach P&L : analiza buraków dostawach z zawartością cukru<15% i bardzo wysoką zawartością Na Przy podejrzeniach - symptomach uszkodzeń na polach sąsiednich pobrano próby (korzeń/obłamania korzenia) wysłano do PSD Cukrownie: Appeldorn: 2 próby, Jülich: 6 próby, Könnern: 2 próby (wszystkie wyniki były negatywne)
Zwalczanie bezpośrednie i pośrednie SBR możliwości rozwiązania problemu Brak insektycydów do zwalczania szkodnika, jest także jest problem techniczny owady są bardzo małe, 6-8 mm, zasiedlają i infekują najczęściej na spodniej części liścia Rozszerzenie płodozmianu ponieważ owad spotykany jest na burakach i pszenicy ozimej, zmiana pszenicy ozimej na jęczmień ozimy może powodować redukcję ok. 80% Ograniczona uprawa gleby (ok. 30% redukcja, brak jednak wiarygodnych doświadczeń) Alternatywne metody biologiczne dotychczas nie znane Hodowla odmian tolerancyjnych/odpornych Monitoring i badania prace naukowe dot. chwytania wektorów i ich identyfikacją, wpływu warunków pogodowych na rozwój i rozprzestrzenianie się SBR, dobór odmian, stosowanie insektycydów Próba rozwiązania problemu w Szwajcarii poprzez dobór odmiany Odmianę Rhinema (Hilleshög) z 4-krotną tolerancją (rizomania, rizoktonia, nematody, chwościk buraka) planuje się zastosować w rejonach porażenia w ubiegłych latach Specjalistą w zakresie badań dot. SBR jest dr. H. Nickel, z Uniwersytetu w Göttingen
Dziękuję za uwagę!