SYLABUS KIERUNEK STUDIÓW: Europeistyka (studia stacjonarne). STOPIEŃ EDUKACJI: studia I stopnia. Opis poszczególnych przedmiotów Description of individual course units II.B. l II.B. 2 II.B. 3 Nazwa przedmiotu: Ekonomia (course title) Typ przedmiotu: Podstawowy (type of course) Poziom przedmiotu : Średniozaawansowany (level of course) II.B. 4 II.B. 5 II.B.6 Rok studiów: I Europeistyka (year of study) Semestr / trymestr studiów, ilość godzin: I i II semestr, zarówno w semestrze zimowym jak i letnim po 30 godz., razem 60 godz. (semester/trimester) Liczba punktów ECTS (oparta na nakładzie pracy wymaganym do osiągnięcia celów lub efektach kształcenia) (number o f ECTS credits allocated, based on the student workload required to achieve the objectives or learning outcomes) 13 punktów ECTS II.B. 7 II.B. 8 II.B. 9 Imię i nazwisko wykładowcy, stopień, tytuł: dr hab. prof. UR Kazimierz R. Śliwa (name of lecturer) Cele przedmiotu (objectives o f the course, preferably expressed in terms of learning outcomes and competences) Ekonomia jest nauką o tym, jak ludzie, organizacje, społeczności i polityczne instytucje robią najlepszy użytek z dostępnych zasobów. Zrozumienie ekonomii nie tylko umożliwia prawidłową ocenę rynkowych i ekonomicznych zjawisk, ale posiada istotny wpływ na życie nasze i innych osób. Jak się wydaje, szczególnie w Polsce istnieje ogromna potrzeba upowszechnienia ekonomicznej wiedzy. Wieloletnia dyskusja nad ekonomicznymi przemianami po roku 1989, a szczególnie tak częste ich radykalne oceny ukazują ogromne braki w ekonomicznym wykształceniu istniejące w naszym kraju. Kurs ekonomii na kierunku Europeistyki Uniwersytetu Rzeszowskiego nastawiony jest na przekazanie takiej wiedzy i umożliwienie studentom wzięcie teraz i w przyszłości aktywnego udziału w ekonomicznym życiu kraju i zjednoczonej Europy. Wymagania wstępne (prerequisites) Ogólna znajomość procesów gospodarczych, zdolność logicznego myślenia i wyciągania wniosków.
II.B. 10 II.B.11 Forma zajęć : Wykład (form class) Treści merytoryczne przedmiotu (course contents) Wprowadzenie do nauki ekonomii Ekonomiczna perspektywa. Dlaczego warto studiować ekonomię? Metodologia i ekonomia. Makroekonomia i Mikroekonomia O tzw. obiektywnym myśleniu i jego pułapkach Natura ekonomicznych problemów Podstawy ekonomii Ekonomia: zatrudnienie i ekonomiczność Bezrobocie a ekonomiczny wzrost Ekonomiczne systemy Model Obiegu Okrężnego Rynek: popyt i podaż O rynkowym popycie O rynkowej podaży Popyt i podaż: równowaga rynkowa Analiza zastosowań i rozszerzona wersja analizy popytu i podaży System rynkowy - charakterystyka Konkurencja i niewidzialna ręka Publiczny i prywatny sektor w Polsce Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa w Polsce Prawne formy przedsiębiorstw Publiczny sektor: rola rządu. Alokacja zasobów Rządowe finanse Polska w globalnej ekonomii Międzynarodowe powiązania Polska a światowy handel Specjalizacja i porównawcza przewaga Międzynarodowy rynek wymiany Rząd a handel zagraniczny Międzynarodowe instytucje i formy ekonomicznej integracji DOCHÓD NARODOWY, ZATRUDNIENIE, POLITYKA FISKALNA Pomiar narodowej produkcji, dochodu, poziomu cen Ocena funkcjonowania krajowego systemu ekonomicznego Produkt Narodowy Brutto - Podejście wydatkowe Podejście dochodowe Inne metody pomiaru Nominalny PKB a realny Indeks Cen Konsumenta Wady stosowania PNB jako miernika Wstęp do ekonomicznego wzrostu i ekonomicznej nierównowagi Ekonomiczny wzrost Biznesowe cykle Bezrobocie Inflacja Redystrybucja inflacyjnych efektów Wpływ inflacji na narodowa produkcje Giełda a narodowa ekonomia Makroekonomiczne modele- budowa zagregowanego modelu konsumpcji (wydatków) Metodologiczne założenia Konsumpcja i oszczędności Inwestycje Równowaga PKB
Prawo Saya, Keynes a o równowadze Zagregowane wydatki: mnożnik, eksport netto, rola rządu Zmiany w PKB a efekt mnożnikowy Handel międzynarodowy a punkt równowagi produkcji Sektor publiczny Ekonomiczna równowaga a PKB przy pełnym zatrudnieniu - Zastosowania Zagregowany popyt i podaż Zagregowany popyt Zagregowana podaż Ekonomiczna równowaga: rzeczywista produkcja a poziom cen Zagregowany popyt i podaż a ekonomiczna równowaga Polityka fiskalna Modele polityki podatkowej Podatki w Polsce PIENIĄDZ, BANKI I MONETARNA POLITYKA Pieniądz a banki Funkcje pieniądza Podaż pieniądza Popyt na pieniądz Pieniężny rynek Monetarna polityka Narzędzia Polityka monetarna, realny PKB a poziom cen Skuteczność monetarnej polityki MAKROEKONOMICZNA DEBATA Rynkowa podaż a inflacja i bezrobocie Model AD-AS Inflacja a bezrobocie Podatki a zagregowa podaż Wzrost ekonomiczny a tzw. nowa ekonomia Jak mierzyć ekonomiczny wzrost? Produktywność w Nowej Ekonomii Deficyt, nadwyżka i dług publiczny Państwowy budżet różne interpretacje Publiczny budżet w Polsce: podstawowe dane Równowaga i ekonomiczny wzrost: teorie Klasyczna ekonomia i Keynes Przyczyny braku równowagi: podejście monetarne, biznesowe cykle Ekonomia jako autoregulacyjny system MIKROEKONOMIA A RYNEK PRODUKTÓW Popyt i podaż: elastyczności Cenowa elastyczność popytu Cenowa elastyczność podaży Rynkowe zachowanie konsumenta i maksymalizacja użyteczności Teoria zachowania konsumenta. Maksymalizacja korzyści a krzywe popytu Produkcja i jej koszty Koszty ekonomiczne, koszty a zyski Produkcja w ujęciu krótkookresowym Produkcja w ujęciu długookresowym Model czystej konkurencji Cztery modele rynku Charakterystyka modelu czystej konkurencji Model czystego monopolu Charakterystyka modelu czystego monopolu Monopolistyczna konkurencja a model oligopolu
Monopolistyczna konkurencja cechy Ceny a konkurencja Oligopol a rynkowe zachowanie - ujecie teorii gier Modele oligopolu Technologia, badania i rozwój, ekonomiczność działania Rozwój technologii innowacyjność Przedsiębiorcy jako innowatorzy Znaczenie struktury rynku dla innowacyjności MIKROEKONOMIA A RYNEK Cechy popytu na zasoby Znaczenie cen zasobów Marginalna teoria produktywności a popyt na zasoby Zmiany w popycie na produkty gotowe Elastyczność popytu na zasoby Elastyczność popytu na zasoby (zasada najmniejszego kosztu, zasada maksymalizacji zysku) Płace i ich ekonomiczna interpretacja Praca, płace, przychody Poziom płac Konkurencja a rynek pracy Monopsoniczny model rynku pracy Model rynku pracy w warunkach istnienia związków zawodowych Bilateralny model monopolistycznego rynku pracy Problem minimalnej płacy Różnice wynagrodzeń ekonomiczna interpretacja Ekonomiczna renta, odsetki, zysk MIKROEKONOMIA A CENTRALNY RZĄD Rząd a niedoskonałość wolnego rynku O publicznych dobrach Sieciowość rynku, koszty, Rynek jako sieć informacyjna (ekonomika dystrybucji informacji Teoria publicznego wyboru i ekonomiczna interpretacja podatku Podatkowe systemy (proporcjonalny, progresywny, regresywny) DEBATY MIKROEKONOMICZNE Ekonomia rolnictwa Ceny a niestabilność rolniczej renty Ekonomia gospodarstwa rolnego (subsydia) Problem ubóstwa i dysproporcji w dochodach - fakty i mity Dystrybucja dochodu w Polsce Krzywa Lorenza Równość a ekonomiczność działania O ekonomii biedy Rynek pracy Związki zawodowe Dyskryminacyjne polityki na rynku pracy Imigracja Opieka społeczna, zdrowie i ekonomia Problem kosztu i dostępu Reformy systemu opieki zdrowotnej
II.B. 12 Spis zalecanych lektur (recommended reading) - literatura podstawowa M. Nasiłowski, System rynkowy, Podstawy mikro i makroekonomii, Wydawnictwo Key Text, Warszawa 2007. D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch, Mikroekonomia, PWE, Warszawa, kolejne wydania. D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch, Makroekonomia, PWE, Warszawa, kolejne wydania. S. Flejterski, P. T. Wahl, Ekonomia globalna: synteza, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2003. - literatura uzupełniająca R. Milewski, Podstawy ekonomii, PWN, Warszawa 2002. E. Mansfield, Podstawy mikroekonomii, Zasady, przykłady, zadania. Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa 2002. oraz literatura obcojęzyczna polecana bezpośrednio na zajęciach. II.B. 13 Metody nauczania (teaching methods) Nauczanie teoretyczne oraz praktyczne, dyskusja, prezentacje multimedialne, konsultacje. II.B.14 Metody oceny/ forma zaliczenia: Egzamin pisemny testowy (50 pytań jednokrotnego wyboru). (assessment methods) II.B.15 Język wykładowy : Polski. (language of instructlon) Podpis prowadzącego Akceptacja kierownika Katedry/Zakładu