Dane makroekonomiczne z Polski Decyzja w sprawie stóp procentowych NBP Referencyjna stopa procentowa i wskaźniki inflacji 3,00% 2,6% 2,00% 1,7% 1,50% 1,00% 0,00% -1,00% Referencyjna stopa procentowa NBP Inflacja konsumentów, r/r Inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii, r/r Rada Polityki Pieniężnej pozostawiła (zgodnie z oczekiwaniami) stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie (główna stopa procentowa wynosi 1,50 %). Stanowisko władz monetarnych zaprezentowane w uzasadnieniu lipcowej decyzji nie wskazuje na to, by stopy procentowe NBP miały się zmienić w najbliższych miesiącach. W tym kontekście, ubiegłotygodniowy komunikat powinien sprzyjać utrzymaniu rentowności polskich obligacji na rynku wtórnym na niskim poziomie. W lipcowym komunikacie powtórzono opinię władz monetarnych, że obecny poziom stóp procentowych sprzyja utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu oraz pozwala zachować równowagę makroekonomiczną. W komunikacie uzasadniającym decyzję RPP znalazły się odniesienia do nowych, długoterminowych prognoz inflacji. Eksperci NBP oczekują, iż w 2019 r. średnioroczny poziom inflacji wyniesie 2,0 % (wobec 1,7 % w prognozie z marca br.). Wyższe oczekiwania władz monetarnych w zakresie inflacji były konsekwencją m.in. uwzględnienia czynników podażowych, wpływających na wzrost cen żywności. Równocześnie, zrewidowano w górę prognozy dotyczące tempa wzrostu PKB w 2019 r. (z 4,0 % do 4,5 %), co wynikało z uwzględnienia wyższego od oczekiwań tempa wzrostu inwestycji w I kw. 2019 r. (12,6 % r/r, wobec założonego w projekcji wzrostu o 5,9 % r/r). Pomimo powyższych korekt, wydaje się, iż dopóki prognozy inflacji na najbliższe lata pozostają blisko celu władz monetarnych (2,5 %, plus/minus 1 pp.), zaś koniunktura gospodarcza nie odbiega od procesów obserwowanych u naszych głównych partnerów handlowych w strefie euro, przewidywania dotyczące stabilizacji stóp procentowych w Polsce nie powinny się zmienić. 1
Indeks PMI dla przemysłu dane Markit Indeks PMI dla przemysłu w latach 2017-2019 56,0 55,0 54,8 54,2 55,0 54,0 54,6 53,1 53,0 52,0 51,0 50,0 49,0 48,2 48,4 48,0 47,0 47,6 46,0 sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru 2017 2018 2019 Według danych opublikowanych przez Markit, indeks PMI dla polskiego sektora przemysłowego w czerwcu br. wyniósł 48,4 pkt, wobec 48,8 pkt w maju (wykres obok). Utrzymywanie się indeksu poniżej poziomu 50 pkt oznacza pogorszenie koniunktury w sektorze przemysłowym. W raporcie wskazuje się, iż spadek indeksu był m.in. wynikiem spadku liczby zamówień (w tym eksportowych), co koresponduje z obserwowanym w Europie Zachodniej w ostatnich kwartałach obniżeniem dynamiki PKB. Opublikowane dane Markit sugerują, iż wzrost gospodarczy w 2019 r. jest niższy niż w 2018 r., kiedy wyniósł 5,1 % r/r (według danych GUS). Warto jednak przypomnieć, iż wolniejsze tempo wzrostu PKB w 2019 r. w porównaniu z bardzo dobrymi wynikami gospodarki w 2018 roku nie jest niespodzianką (jest zgodne z oczekiwaniami uczestników rynku). 2
Wydarzenia Według danych opublikowanych przez Markit, indeks PMI dla sektora przemysłowego w strefie euro w czerwcu br. wyniósł 47,6 pkt, wobec 47,7 pkt w maju. Tym samym wartość indeksu utrzymała się poniżej 50 pkt, co oznacza dalsze pogorszenie koniunktury w sektorze przemysłowym. W raporcie wskazuje się, iż niska wartość indeksu jest m.in. wynikiem spadku liczby zamówień oraz poziomu produkcji przemysłowej. Z punktu widzenia polskiej gospodarki, obecne uwarunkowania zewnętrzne (osłabienie wskaźników koniunktury w strefie euro) oznaczają, iż w kolejnych kwartałach utrzymywać się będzie ryzyko dla dynamiki polskiego PKB wynikające z pogorszenia relacji eksportu i importu, w efekcie którego saldo obrotów z zagranicą może obniżać tempo wzrostu gospodarczego. Według szacunkowych danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec czerwca br. ukształtowała się na poziomie 5,3 % (tj. o 0,5 pp. mniej niż na koniec czerwca 2018 r.). Na podstawie meldunków nadesłanych przez urzędy pracy oszacowano, iż liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 878,4 tys. osób (tj. spadła o 27,6 tys. m/m). Dane za czerwiec potwierdzają, iż bezrobocie utrzymuje się na niskim poziomie, tym niemniej należy także zwrócić uwagę na niekorzystną tendencję, jaką niewątpliwie jest mniejszy niż w latach ubiegłych spadek liczby bezrobotnych w ujęciu miesięcznym (o 27,6 tys. m/m osób, co jest najgorszym wynikiem dla tego okresu porównawczego od 2010 r.). W tym kontekście, szacunkowe dane o bezrobociu rejestrowanym mogą sugerować, iż szczyt koniunktury w bieżącym cyklu jest już za nami. Eurostat opublikował porównawcze dane dotyczące poziomu bezrobocia w poszczególnych państwach UE. Z danych wynika, iż wyrównana sezonowo stopa bezrobocia w Polsce na koniec maja 2019 r. wyniosła 3,8 % (o 0,1 pp. więcej niż w kwietniu br.). Pomimo wzrostu m/m, warto podkreślić, iż bezrobocie w Polsce kształtuje się wyraźnie poniżej średniej dla całej Unii Europejskiej, która wyniosła w maju 6,3 %. Poziom bezrobocia w Polsce liczony według metodologii unijnej jest niższy niż krajowa statystyka przedstawiająca bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy (5,4 % na koniec maja), gdyż kwalifikuje jako pracujących także osoby zatrudnione na czarno. Wśród krajów Unii, najniższe bezrobocie jest w Czechach (2,2 %), zaś najwyższe jest w Grecji (18,1 % wg stanu na koniec marca 2019 r.). Utrzymywanie się dobrej koniunktury na rynku pracy zarówno w strefie euro, jak i w Polsce wspiera konsumpcję, która pozostaje filarem wzrostu gospodarczego w Europie. Korzystna koniunktura na rynku pracy jest także jednym z czynników mających pozytywny wpływ na kondycję budżetu państwa, gdyż z jednej strony zwiększa wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych, zaś z drugiej strony pozwala ograniczać dotacje z budżetu do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Według danych amerykańskiego Departamentu Pracy, stopa bezrobocia w czerwcu 2019 r. wyniosła 3,7 % (wzrost o 0,1 pp. m/m), zaś zatrudnienie wzrosło o 224 tys. m/m, wobec wzrostu o 72 tys. m/m w maju (po korekcie). Dane za czerwiec są potwierdzeniem dobrej koniunktury gospodarczej w USA. Wyraźne przyspieszenie dynamiki wzrostu zatrudnienia w porównaniu ze zmianami w maju br. może osłabić oczekiwania niektórych uczestników rynku odnośnie możliwej obniżki stóp procentowych przez Fed w 2019 r. 3
Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,86% 1,80% 1,79% 1,79% 1,81% 1,81% 1,86% 1,72% 1,70% 1,72% 1,64% 1,60% 1,64% 1M 3M 6M 9M 1Y 2019.06.28 2019.07.05 W minionym tygodniu rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach nie zmieniły się (wykres obok). Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 10-11 września 2019 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną we wrześniu bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie 01 05.07.2019 r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,64% -0,39% 2,37% -0,81% 0,72% 3M 1,72% -0,35% 2,31% -0,74% 0,77% 6M 1,79% -0,33% 2,21% -0,70% 0,83% 1Y 1,86% -0,24% 2,19% -0,60% 0,90% 4
Rynek walutowy 4,5 4,2 4,252 4,241 4,246 4,244 4,243 4,245 3,9 3,832 3,803 3,806 3,815 3,813 3,817 3,6 3,734 3,743 3,759 3,760 3,762 3,769 3,3 28.06 01.07 02.07 03.07 04.07 05.07 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN Na kierunek zmian naszej waluty nadal mają głównie wpływ czynniki zewnętrze. W tym kontekście, dane z amerykańskiego rynku pracy, które zostały opublikowane w godzinach popołudniowych w piątek (szczegóły na str. 3 Komentarza tygodniowego ) mogą być jednym z czynników wzmacniających dolara w najbliższych dniach. Równocześnie, ograniczenie rynkowych oczekiwań na złagodzenie polityki przez komitet Fed może mieć negatywny wpływ na notowania złotego, szczególnie w relacji wobec amerykańskiej waluty. Podobnie, jak w poprzednich tygodniach warto również pamiętać, iż nadal istotnym czynnikiem ryzyka dla rynków finansowych pozostaje przebieg negocjacji handlowych między USA a Chinami. Z punktu widzenia naszej waluty, dopóki dominują obawy o rozwój wydarzeń wokół tzw. wojen handlowych, aktywa postrzegane jako ryzykowne (waluty z rynków wschodzących) mają ograniczone pole do umocnienia. Na europejskich rynkach kluczowe znaczenie mają również wydarzenia związane z kryzysem politycznym w Wielkiej Brytanii, który jednak wpływa głównie na kurs funta w relacji wobec innych walut. WYSZCZEGÓLNIENIE 28.06.2019 05.07.2019 ZMIANA USD/PLN 3,7336 3,7689 0,9% EUR/PLN 4,2520 4,2445-0,2% CHF/PLN 3,8322 3,8165-0,4% 5
Rynek towarowy 102,0 100,0 98,0 96,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 28.06=100 100,0 99,3 97,8 96,5 94,0 92,0 28.06 01.07 02.07 03.07 04.07 05.07 Ropa Złoto Srebro W ostatnim tygodniu cena ropy Brent spadła o 3,5 %. Oczekiwania odnośnie trwałych wzrostów cen ropy ograniczają nadal zarówno czynniki podażowe, w szczególności wysokie wydobycie surowca w USA (12,2 mln baryłek dziennie w tygodniu zakończonym 28 czerwca br., według danych amerykańskiej agencji E.I.A.), jak i prawdopodobne osłabienie koniunktury gospodarczej na świecie w 2019 r. Powyższe uwarunkowania mogą determinować globalny układ sił podaży i popytu, doprowadzając w najbliższych miesiącach do utrzymywania się cen ropy poniżej poziomu 70 dolarów za baryłkę. Czynnikiem ryzyka dla takiego scenariusza jest m.in. rozwój sytuacji na Bliskim Wschodzie (Iran), a także w Afryce Północnej (Libia). Warto przypomnieć, iż średnia cena za baryłkę ropy Brent w okresie 01.01-05.07.2019 r. była o 5 dolarów, tj. o 7 % niższa niż przed rokiem. Prawdopodobnie niższy niż w 2018 r. średni poziom cen ropy na światowych rynkach powinien być jednym z czynników ograniczających tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w Polsce w 2019 r. W tym kontekście, uwarunkowania zewnętrzne w najbliższych miesiącach powinny wzmacniać oczekiwania dotyczące stabilizacji stóp procentowych NBP. Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) 28.06 66,55 1409,10 15,31 01.07 65,06 1384,06 15,14 02.07 62,40 1418,19 15,31 03.07 63,82 1418,54 15,30 04.07 63,30 1415,19 15,28 05.07 64,23 1399,55 14,97 6
Rynek kapitałowy 27 000 2 450 26 200 2 350 25 400 2 250 24 600 2 150 23 800 2 050 WIG20 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W ostatnim tygodniu WIG20 wzrósł o 0,6 %. Pomimo odnotowanego wzrostu, wydaje się, iż w warunkach utrzymywania się czynników ryzyka (związanych m.in. z wojnami handlowymi ), perspektywa trwałych zwyżek cen akcji pozostaje mało prawdopodobna. Kalendarium Kalendarium na najbliższy tydzień (08-12.07.2019 r.) Brak istotnych publikacji makroekonomicznych DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: 22 539-54-97 Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 7