Uwaga - nowość! Aktualną datę wydania znajdziesz przy opisie wykonania lub analizy. Uwzględnij punkt Wskazówka (patrz niżej). Test kuwetowy Zasada Oznaczenie biochemicznego zapotrzebowania na tlen w okresie 5/[n] dni ( ) nitryfikacji przy wstrzymanej za pomocą 5 mg/l tiomocznika allilowego. Oznaczenie rozpuszczonego tlenu prowadzi się w roztworze zasadowym w obecności pochodnej pirokatechiny i Fe 2+, w tych warunkach powstaje czerwony barwnik. Zastosowania Ścieki komunalne i przemysłowe Woda do rozcieńczeń do Proszę zwrócić uwagę na dołączone do zestawu do rozcieńczeń (LZC 901) oznaczenia producenta i sposób użycia wody do rozcieńczeń. Wszystkie możliwości użycia wody do rozcieńczeń np. w kombinacji z LZC 555 BioKIT, zestaw do rozcieńczeń (LZC 901) i test kuwetowy BZT 5 zostały opisane w elementarzu HACH LANGE A 122. Można je zamówić bezpłatnie w HACH LANGE. Składowanie Odczynniki testowe zachowują trwałość w temperaturze +2 do +8 C do daty podanej na opakowaniu. Zapewnienie jakości w analityce addista to system zapewniania jakości w analityce AQS, przy pomocy którego w każdej chwili możesz zweryfikować precyzję i prawidłowość wyników analiz. Regularne kontrole gwarantują należyty stan układu pomiarowego, bezbłędne wykonanie testu i wykrycie specyficznych zakłóceń występujących w poszczególnych próbkach. Bezpieczeństwo Ze względu na jakość i bezpieczeństwo do wykonywania analiz można stosować wyłącznie oryginalne akcesoria HACH LANGE. CADAS 100 (LPG 158 / LPG 210) Jeżeli ten test nie jest zaprogramowany w Państwa analizatorze, proszę zwrócić się do HACH LANGE po instrukcję do jego zaprogramowania. PL Wskazówka Zmiana sygnalizowana przez nową datę wydania i zmieniony kolor instrukcji użycia dotyczy wprowadzenia DosiCap Zip, która dzięki swojej podwójnej funkcji ułatwia dozowanie tabletek i perełek szklanych, a ponadto służy do uszczelnienia systemu. Zakłócenia Jony podane w tabeli były badane indywidualnie do podanych w niej stężeń. Nie badaliśmy ich działania sumarycznego ani wpływu innych jonów. Nie powodują zakłóceń: 10000 mg/l: Cl - 2000 mg/l: SO 4 2-500 mg/l: PO 4 3-, CO3 2-, NO3-200 mg/l: NH 4 +, Ca 2+ 100 mg/l: Mg 2+ 50 mg/l: SCN - 20 mg/l: S 2-, HCHO, Fe 3+ 10 mg/l: SiO 2, EDTA, Pb 2+, CN -, Zn 2+, Cu 2+, Cr 6+, Mn 2+, Ni 2+, Sn 2+, Ag +, F - 5 mg/l: Al 3+ 2 mg/l: Cr 3+, NO 2-1 mg/l: Fe 2+ Nadtlenki i inne środki utleniające mogą być wychwytywane i powodować zaniżenie wyników. Wyższe stężenie chloru może powodować zaniżenie lub zawyżenie wyników. Obecność silnych reduktorów prowadzi do zawyżenia wyników. Zasadniczo wyniki pomiarów należy poddawać weryfikacji wiarygodności (przez rozcieńczenie i/lub zatężenie próbki wody). Przy testach ( ) jest to możliwe przez wielokrotne oznaczenie i dalsze rozcieńczenie próbki wody. ph/temperatura ph próbki wody musi mieścić się w zakresie od 4 do 10. Temperatura próbki wody i wody do rozcieńczeń musi wynosić od 18 do 24 C. Tabela danych LP2W 04/1998 (A1) F 1 = 0 F 2 = -36.44 K = 0.65 (B1) F 1 = 0 F 2 = -260.3 K = 0.65 (C1) F 1 = 0 F 2 = -1041 K = 0.65 CADAS 30/50 (Wersja 1.8 /1.9) 04/1998 (A1) λ: 620 nm Pro.: 13 F 1 = 34.48 F 2 = -34.48 K = 0.64 (B1) λ: 620 nm Pro.: 13 F 1 = 246.5 F 2 = -246.4 K = 0.652 (C1) λ: 620 nm Pro.: 13 F 1 = 986 F 2 = -986 K = 0.648 CADAS 30/30S/50/50S 04/1998 (A) λ: 620 nm Pro.: 16 F 1 = 9.855 F 2 = 3.5 K = 0.646 (B) λ: 620 nm Pro.: 16 F 1 = 9.855 F 2 = 25 K = 0.646 (C) λ: 620 nm Pro.: 16 F 1 = 9.855 F 2 = 100 K = 0.651 ISIS 6000/9000 04/1998 (A) λ: 610 nm Pro.: 16 F 1 = 8.016 F 2 = 3.5 K = 0.650 (B) λ: 610 nm Pro.: 16 F 1 = 8.016 F 2 = 25 K = 0.650 (C) λ: 610 nm Pro.: 16 F 1 = 8.012 F 2 = 100 K = 0.650 CADAS 100 / LPG 158 04/1998 (A1) λ: 620 nm F 1 = -33.71 F 2 = 0.65 (B1) λ: 620 nm F 1 = -240.8 F 2 = 0.65 (C1) λ: 620 nm F 1 = -963.0 F 2 = 0.65 CADAS 100 / LPG 210 04/1998 (A1) λ: 620 nm F 1 = -33.71 K = 0.65 (B1) λ: 620 nm F 1 = -240.8 K = 0.65 (C1) λ: 620 nm F 1 = -963.0 K = 0.65 AP 555 M / Druckfarbe schwarz / 1
Opis wykonania I Strona 1a 1. Wybór poziomu rozcieńczenia Matryca ścieków zalecany zakres pomiarowy (w mg/l) wylot oczyszczalni ścieków ścieki oczyszczane biologicznie lekko zanieczyszczone ścieki przemysłowe A 4 58 wstępnie klarowane ścieki komunalne zanieczyszczone ścieki przemysłowe komunalna woda surowa B 25 413 komunalna woda surowa silnie zanieczyszczone ścieki przemysłowe woda przesączona C 100 1650 A B C A1 4 19 mg/l * A2 7 38 mg/l * A3 11 58 mg/l * B1 25 138 mg/l * B2 50 275 mg/l * B3 75 413 mg/l * C1 100 550 mg/l * C2 200 1100 mg/l * C3 300 1650 mg/l * * przewidywana górna granica zakresu pomiarowego (patrz strona 1 e Uwagi specjalne punkt 2) Przy próbce o nieznanej zawartości BZT 5 właściwy poziom rozcieńczenia dobiera się za pomocą szacunkowej wielkości R: Przy wyborze poziomu rozcieńczenia szacunkowa zawartość BZT 5 powinna znajdować się w połowie zakresu pomiarowego. Rodzaj ścieków ścieki przemysłowe i komunalne nieoczyszczone ścieki oczyszczane biologicznie Wielkość szacunkowa R 35% 65% zawartości ChZT w próbke = mg/l BZT 5 (szacunkowo) 25% zawartości ChZT w próbke = mg/l BZT 5 (szacunkowo) Przykład: szacunkowa zawartość BZT 5 ~ 200 mg/l wybór zakresu pomiarowego ~ 75 413 mg/l Opis wykonania I Strona 1b 2. Przygotowanie próbek a) Homogenizacja próbek Homogenizować próbkę przez 5 min z prędkością 700 900 obr./min (mieszadło magnetyczne) lub w zależności od wielkości kłaczków zawiesiny homogenizować najpierw przez 30 s z prędkością 20000 obr./min w urządzeniu do roztwarzania. Wskazówka: Jeśli po homogenizacji nadal widoczne są większe kłaczki, zaleca się oznaczenie zawyżonej wartości BZT 5. b) Rozcieńczenie wstępne w naczyniu reakcyjnym do wymaganego poziomu rozcieńczenia Do naczynia reakcyjnego (patrz tabela) wpipetować próbkę i wodę do rozcieńczeń, zamknąć naczynie i silnie potrząsać 1 min, aby wzbogacić próbkę w tlen. Zakres pomiaru Wstępne rozcieńczenie w naczyniu reakcyjnym Przygotowana próbka Współczynnik rozcieńczenia (w mg/l) Próbka Woda do rozcieńczeń Do testu kuwetowego wpipetować tylko dla CADAS 200/LASA 30/50/100 / XION 500 A 4 58 * A1 4 19 * 4 ml 1.8 ml 3.5 A2 7 38 * 4 ml 0.9 ml 7.0 A3 11 58 * 4 ml 0.6 ml 10.5 B 25 413 * B1 25 138 * 1 ml 1 ml 0.5 ml 25 B2 50 275 * 1 ml 3 ml 0.5 ml 50 B3 75 413 * 1 ml 5 ml 0.5 ml 75 C 100 1650 * C1 100 550 * 0.4 ml 2.8 ml 0.5 ml 100 C2 200 1100 * 0.4 ml 6.0 ml 0.5 ml 200 C3 300 1650 * 0.4 ml 9.2 ml 0.5 ml 300 * Przewidywana górna granica zakresu pomiarowego (patrz strona 1e "Uwagi specjalne" punkt 2)
Opis wykonania Test kuwetowy Kuweta z wodą do rozcieńczeń lub kuweta do analizy. trwa 5 dni Odkręcić kuwetę. Włożyć lejek. A C B Ostrożnie zdjąć folię aluminiową! Zamknąć kuwetę za pomocą DosiCap Zip. D Do kuwety wsypać przez lejek zawartość DosiCap Zip. E F 3 min Oczyścić kuwetę dobrze z zewnątrz i wykonać analizę. Potrząsać kuwetą przez 3 minuty, aż do rozpuszczenia się tabletek. 3 min G Odczekać 3 minuty. H 555 I AP 555 M / Druckfarbe schwarz / 2
LASA 1 / plus Strona 2 LASA 10 / 20 Strona 2 1. Nacisnąć przycisk Mode (Tryb) i sprawdzić numer kontrolny programu: : 40 2. Założyć filtr programowy 623 nm. 3. Wybrać test przyciskiem Mode. 4. Włożyć kuwetę z wodą do rozcieńczeń. Wskazanie:»NULL«(Zero). Wyjąć kuwetę z wodą do rozcieńczeń. 5. Wybrać zakres pomiaru przyciskiem. 6. Włożyć kuwetę do analizy. pomiar należy rozpocząć od punktu 5 i ponownie wybrać zakres pomiaru. Wyświetlacz (A) BSB 5 4 58 mg/l (B) BSB 5 25 413 mg/l (C) BSB 5 100 1650 mg/l 1. Nacisnąć przycisk. 2. Sprawdzić numer kontrolny programu: : 40 3. Wybrać test przyciskiem lub. 4. Włożyć kuwetę z wodą do rozcieńczeń. Wskazanie:»I :«. Wyjąć kuwetę z wodą do rozcieńczeń. 5. Wybrać zakres pomiaru przyciskiem. 6. Włożyć kuwetę do analizy. pomiar należy rozpocząć od punktu 5 i ponownie wybrać zakres pomiaru. Wyświetlacz (A) BSB 5 4 58 mg/l (B) BSB 5 25 413 mg/l (C) BSB 5 100 1650 mg/l LASA 30 Strona 2 LP2W Strona 2 1. Założyć filtr 605 nm. 2. Wybrać tryb»dr. Lange«. 3. Wybrać numer testu (patrz niżej). 4. Numer kontrolny musi być 4. 5. Włożyć kuwetę z wodą do rozcieńczeń i nacisnąć zielony przycisk. 6. Włożyć kuwetę do analizy i nacisnąć zielony przycisk. 7. Wybrać współczynnik rozcieńczenia (patrz tabela str. 1b pomiar należy rozpocząć od punktu 6. 1. Założyć filtr programowy 620 nm. 2. Nacisnąć przycisk Tests (Testy) aż do momentu, gdy na wyświetlaczu ukaże się odpowiednia informacja (patrz niżej). 3. Numer kontrolny musi być: 1 ( A) lub 4 ( B) lub 8 ( C). 4. Włożyć kuwetę z wodą do rozcieńczeń i nacisnąć przycisk Null (Zero). 5. Włożyć kuwetę do analizy i nacisnąć przycisk Ergebnis (Wynik). pomiar należy rozpocząć od punktu 5. Nr testu 555 4 1650 mg/l Wyświetlacz (A1) BSB 5 A A1 = 4 19 mg/l (B1) BSB 5 B B1 = 25 138 mg/l (C1) BSB 5 C C1 = 100 550 mg/l
CADAS 30/50 Strona 2 CADAS 30/30S/50/50S, ISIS 9000 Strona 2 2. Wskazanie:»BSB A BSB B BSB C«. 3. Wybrać przyciskiem żądany zakres pomiaru. 4. Włożyć kuwetę do analizy. pomiar należy rozpocząć od punktu 2. To oznaczenie możliwe jest dla następujących wersji E-Promu: Wersja 1.8 (CADAS 30) Wersja 1.9 (CADAS 50) (A1) (B1) (C1) A1 = 4 19 mg/l B1 = 25 138 mg/l C1 = 100 550 mg/l 2. Wybrać zakres pomiaru. 3. Wybrać poziom rozcieńczenia. 4. Wskazanie:»BSB 5 [A1 C3] KNR 4«. 5. Włożyć kuwetę do analizy. CADAS 30/30S/50/50S: pomiar należy rozpocząć od punktu 5 i ponownie wybrać zakres pomiaru. ISIS 9000: Jeśli konieczne jest oznaczenie więcej niż jednej próbki należy włożyć następną kuwetę do analizy i rozpocząć analizę od punktu 2. To oznaczenie możliwe jest dla następujących wersji E-Promu: Wersja 2.0 (CADAS 30/50) Numer kontrolny programu: : 40 (CADAS 30S/50S, ISIS 9000) (A) (B) (C) 4 58 mg/l 25 413 mg/l 100 1650 mg/l ISIS 6000 Strona 2 1. Sprawdzić numer kontrolny programu: : 40 2. Wybrać tryb»küvetten-test«(test kuwetowy). 3. Wybrać numer testu (patrz niżej). 4. Wskazanie:»BSB A BSB B BSB C«. Wybrać przyciskiem żądany zakres pomiaru. 5. Wskazanie:»1 2 3«. Wybrać żądany poziom rozcieńczenia. 6. Numer kontrolny musi być 4. 7. Włożyć kuwetę z wodą do rozcieńczeń i nacisnąć niebieski przycisk. 8. Włożyć kuwetę do analizy i nacisnąć zielony przycisk. CADAS 200Barcode, DR 2800/3800/3900/5000/6000 Strona 2 2. Włożyć kuwetę do analizy. 3. Wprowadzić współczynnik rozcieńczenia (patrz tabela strona 1b Należy niezwłocznie wprowadzić dokładny współczynnik rozcieńczenia. 4 1650 mg/l Jeśli konieczne jest oznaczenie więcej niż jednej próbki należy włożyć następną kuwetę do analizy i rozpocząć analizę od punktu 4 bez wprowadzania nowego kuwetę z wodą do rozcieńczeń. (A) (B) (C) 4 58 mg/l 25 413 mg/l 100 1650 mg/l AP 555 M / Druckfarbe schwarz / 2b
CADAS 200Basis Strona 2 LASA 50/100, XION 500 Strona 2 1. Sprawdzić numer kontrolny programu: : 40 2. Wybrać numer testu (patrz niżej). 3. Numer kontrolny musi być 4. 4. Włożyć kuwetę z wodą do rozcieńczeń i nacisnąć zielony przycisk. 5. Włożyć kuwetę do analizy i nacisnąć zielony przycisk. 6. Wprowadzić współczynnik rozcieńczenia (patrz tabela str. 1b Należy niezwłocznie wprowadzić dokładny współczynnik rozcieńczenia. 2. Włożyć kuwetę do analizy. 3. Wybrać współczynnik rozcieńczenia (patrz tabela str. 1b pomiar należy rozpocząć od punktu 2. 4 1650 mg/l Nr testu 555 4 1650 mg/l CADAS 100 (LPG 158) Strona 2 CADAS 100 ( LPG 210) Strona 2 1. Wybrać tryb»test«. 2. Wybrać symbol (patrz niżej). 3. Sprawdzić współczynnik i długość fal pomiarowych w»mem«(pamięci). 4. Włożyć kuwetę z wodą do rozcieńczeń i nacisnąć przycisk NULL (Zero). 5. Włożyć kuwetę do analizy i nacisnąć przycisk MESS (Pomiar). pomiar należy rozpocząć od punktu 5. Symbol (A1) $ 555 A A1 = 4 19 mg/l (B1) $ 555 B B1 = 25 138 mg/l (C1) $ 555 C C1 = 100 550 mg/l 1. Wybrać tryb»test«. 2. Wybrać symbol (patrz niżej). 3. Numer kontrolny musi być 7 [( (A1)] lub 8 [( (B1)] lub 3 [( (C1)]. 4. Włożyć kuwetę z wodą do rozcieńczeń i nacisnąć przycisk NULL (Zero). 5. Włożyć kuwetę do analizy i nacisnąć przycisk MESS (Pomiar). pomiar należy rozpocząć od punktu 5. Symbol (A1) 555 A A1 = 4 19 mg/l (B1) 555 B B1 = 25 138 mg/l (C1) 555 C C1 = 100 550 mg/l
Opis wykonania I Strona 1c 3. Przygotować kuwetę z wodą do rozcieńczeń W dniu analizy należy włożyć kuwetę z wodą do rozcieńczeń (= kuwetę zawierającą tylko wodę do rozcieńczeń) jako kuwetę zerową. Przy serii analiz wymagana jest tylko jedna kuweta z wodą do rozcieńczeń. 4. Napełnianie kuwety próbką i wodą do rozcieńczeń Specjalna wskazówka: Próbkę przygotowaną zgodnie z przepisem w punkcie 2 wpipetować do testu kuwetowego (wymaganą objętość odczytać z tabeli). Następnie za pomocą pipety do transferu próbek napełnić kuwetę do samego brzegu wodą do rozcieńczeń, unikając powstawania pęcherzyków powietrza. Napełniając kuwetę należy zwrócić uwagę na równomierne wkraplanie cieczy! Nadmiar wody do rozcieńczeń w pipecie po napełnieniu kuwety powinien zostać odrzucony! 5. Zamknięcie kuwety Ponownie zamknąć kuwetę nakrętką DosiCapZip tak, aby nie powstały pęcherzyki powietrza (w celu sprawdzenia odwrócić kuwetę do góry nogami). Pozostawić kuwetę przez 5/[n] dni w ciemnym miejscu, w termostacie, w temperaturze 20 C. 6. Oznakowanie kuwet Zalecane jest oznakowanie kuwet ze względu na poziom rozcieńczenia i zawartość próbki, aby uniknąć zamiany kuwet po 5/[n] dniach. Opis wykonania II Strona 1d Procedura II, po 5/[n] dniach Wydanie 02/1999 1. Kuweta z wodą do rozcieńczeń Odkręcić kuwetę z wodą do rozcieńczeń i założyć lejek. Następnie ostrożnie zdjąć folią aluminiową z nakrętki DosiCapZip i ostrożnie przenieść zawartość nakrętki przez lejek do kuwetę z wodą do rozcieńczeń. Usunąć lejek i natychmiast zamknąć kuwetę z wodą do rozcieńczeń za pomocą DosiCapZip tak, aby nie powstały pęcherzyki powietrza. Uwaga! Jeśli menisk cieczy po usunięciu lejka znajduje się poniżej krawędzi kuwety należy uzupełnić brakującą objętość dodając 2 4 szklane perełki. 2. Kuweta do analizy Odkręcić kuwetę do analizy i założyć lejek. Następnie ostrożnie zdjąć folią aluminiową z nakrętki DosiCapZip i powoli przenieść zawartość nakrętki przez lejek do kuwety do analizy. Usunąć lejek i natychmiast zamknąć kuwetę do analizy za pomocą DosiCapZip tak, aby nie powstały pęcherzyki powietrza. Uwaga! Jeśli menisk cieczy po usunięciu lejka znajduje się poniżej krawędzi kuwety należy uzupełnić brakującą objętość dodając 2 4 szklane perełki. Kuwety przygotowane wg przepisu punkt 1 i 2 potrząsać przez 3 min aż do całkowitego rozpuszczenia się tabletek z reagentem. Po 3 min jeszcze raz oczyścić kuwetę dobrze z zewnątrz i wykonać analizę (patrz ). Uwaga szczególna Strona 1e Tabela przeliczeniowa Strona 1f Wszystkie fotometry (z wyjątkiem LP2W i CADAS 100) posiadają nowoczesną, zmienną metodę oznaczania BZT 5. 1. Kontrola wartości wody do rozcieńczeń po 5 dniach a) Wskazanie»I : o«woda do rozcieńczeń jest bogata w tlen. Środki zaradcze: wody do rozcieńczeń używać min. 1 godzinę po aeracji. b) Wskazanie»I : u«woda do rozcieńczeń jest uboga w tlen. Środki zaradcze: kontrolować zaszczepianie, aerację i temperaturę wody do rozcieńczeń lub sprawdzić pochodzenie wody. 2. Zmienny zakres pomiarowy Przy wyborze zakresu pomiarowego można jedynie określić dolną granicę zakresu pomiarowego. Górna granica jest jedynie orientacyjna, ponieważ jest obliczana na podstawie zmierzonej wartości wody do rozcieńczeń. Jeśli wynik leży poza zakresem pomiarowym, na wyświetlaczu i na drukarce pojawi się odpowiedni komunikat. Jeśli oznaczenie BZT 5 nie jest możliwe w ciągu 5 dni (np. w czasie weekendu), można oznaczyć tę wartość w przybliżeniu przeliczając ją wg współczynnika. Wcześniejszy pomiar BZT po 4 dniach Wynik BZT 4 x 1.14 BZT 5 przybliżona Późniejszy pomiar BZT po 6 dniach Wynik BZT 6 x 0.91 BZT 5 przybliżona Wyniki te są przybliżone dla oczyszczalni komunalnych. Dla oczyszczalni przemysłowych mogą występować odchylenia. Polecamy wyznaczenie współczynnika na podstawie większej ilości specyficznych próbek ścieków. AP 555 M / Druckfarbe schwarz / 2a