Cel Europejska Współpraca Terytorialna Perspektywa finansowa 27 213 Program Krajów Związkowych Meklemburgia-Pomorze Przednie/ Brandenburgia Rzeczpospolitej Polskiej (województwo zachodniopomorskie) Nr Roczny Raport Wdrożeniowy 21 Przyjęty przez Komitet Monitorujący w dniu 24.6.211 stań redakcyjny na 22.9.211
Kierownictwo Programu/Instytucja Zarządzająca Ministerstwo Pracy, Gospodarki i Turystyki Meklemburgii- Pomorza Przedniego Referat 25 Europejska Współpraca Terytorialna INTERREG Kierownik referatu Ursula Brautferger Johannes-Stelling-Straße 14 D-1953 Schwerin Niemcy Telefon: +49 ()385-588 525 Fax: +49 ()385-588 485 525 E-mail: u.brautferger@wm.mv-regierung.de Instytucje Koordynujące Ministerstwo Gospodarki i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia Ref. 43 Fundusze Strukturalne Cel 3 Kierownik referatu Gisela Mehlmann Heinrich-Mann-Allee 17 14473 Poczdam Tel.: + 49 ()331 866-165 Fax: + 49 ()331-866-1743 E-Mail: gisela.mehlmann@mwe.brandenburg.de Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Departament Współpracy Terytorialnej ul. Wspólna 2/4-926 Warszawa Polska Dyrektor Departamentu Iwona Brol Tel.: + 48 22 33 31 4 Fax: + 48 22 33 31 56 E-mail: iwona.brol@mrr.gov.pl 2
Spis treści: Spis treści:... 3 Spis skrótów:... 4 1. WPROWADZENIE... 5 2. PRZEGLĄD REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO... 6 2.1 Wyniki i analiza zaawansowania Programu... 6 2.1.1 Informacje o stanie materialnej realizacji Programu... 6 2.1.2 Informacje finansowe... 11 2.1.3 Informacje o wykorzystaniu środków funduszowych... 12 2.1.4 Wsparcie z podziałem na grupy docelowe... 15 2.1.5 Zwrot wsparcia lub jego ponowne wykorzystanie... 16 2.1.6 Analiza jakościowa... 16 2.2 Informacje o zgodności z prawem wspólnotowym... 18 2.3 Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze... 18 2.4 Zmiany przepisów wykonawczych Programu Operacyjnego... 19 2.5 Istotne zmiany, zgodne z art. 57 rozporządzenia (WE) nr 183/ 26 (ewentualnie.)... 19 2.6 Komplementarność z innymi instrumentami... 19 2.7 Monitoring i ocena... 21 3. REALIZACJA WEDŁUG OSI PRIORYTETÓW... 24 3.1 Priorytet 1 Wsparcie działań na rzecz infrastruktury służącej i poprawie stanu środowiska na obszarze wsparcia... 25 3.1.1 Wyniki i analiza zaawansowania... 25 3.1.2 Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze... 27 3.2 Priorytet 2 Wsparcie transgranicznych powiązań gospodarczych oraz zacieśnienie gospodarczo - naukowej... 27 3.2.1 Wyniki i analiza zaawansowania... 27 3.2.2 Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze... 29 3.3 Priorytet 3 Transgraniczny rozwój zasobów ludzkich oraz wsparcie w zakresie ochrony zdrowia, kultury i edukacji... 3 3.3.1 Wyniki i analiza zaawansowania... 3 3.3.2 Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze... 33 3.3.3 Fundusz Małych Projektów... 33 4. DUŻE PROJEKTY... 37 5. POMOC TECHNICZNA... 38 6. INFORMACJA I PROMOCJA... 4 6.1 Plan komunikacji... 4 6.2. Działania informacyjno-promocyjne... 4 Wizualizacja... 42 Nowe media... 42 Prasa, radio, telewizja... 43 Spotkania informacyjne... 43 Materiały reklamowe, Newsletter... 45 6.3. Ewaluacja planu komunikacji... 45 Załączniki... 46 3
Spis skrótów: EFRR efreporter SPF / FMP Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Elektroniczny System Gromadzenia Danych Small Project Fund (Fundusz Małych Projektów) 4
1. WPROWADZENIE Program Operacyjny Celu 3 Europejska Współpraca Terytorialna Współpraca transgraniczna krajów związkowych Meklemburgia Pomorze Przednie / Brandenburgia oraz Rzeczpospolitej Polskiej (województwo zachodniopomorskie) na okres programowania 27-213 został zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej K(28) 185 z numerem. Program Operacyjny został zmieniony uchwałą Komisji Europejskiej K (21) 343 z dnia 17.5.21 r. Niniejszy roczny raport wdrożeniowy opiera się na wskazówkach z załącznika XVIII rozp. (WE) nr 1828/26 Komisji z 8.12.26 r. o ustaleniu przepisów wykonawczych do rozp. (WE) 183/26 Rady z ogólnymi przepisami o EFRR, EFS i Funduszu Spójności oraz rozp. (WE) nr 18/26 Parlamentu Europejskiego i Rady o EFRR. Poza tym uwzględniono rozporządzenie (WE) 846/29 z dnia 1.9.29 r., które poprzez uproszczenie przepisów prawnych pozwala na niewielkie zmiany w 5
formacie sprawozdania. Poza prezentacją wdrożenia i realizacji Programu Operacyjnego niniejszy roczny raport wdrożeniowy podaje informacje o działaniach wykonanych w Programie ponad wymagania minimalne zawarte w ww. przepisach. Wszystkie informacje finansowe zawarte w niniejszym raporcie wdrożeniowym za rok 21 odnoszą się do okresu zatwierdzania wniosków i statusu danych o wypłatach aktualnych na dzień 31.12.21 r. Poprzedni roczny raport wdrożeniowy za rok wsparcia 29 został pismem z dnia 18.8.21 r. uznany przez Komisję Europejską za dopuszczalny. Zgodnie z wytycznymi Planu Komunikacji raport ten został opublikowany na stronie internetowej Programu i jest tym samym dostępny wszystkim zainteresowanym. 2. PRZEGLĄD REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO 2.1 Wyniki i analiza zaawansowania Programu 2.1.1 Informacje o stanie materialnej realizacji Programu W roku 21 nie ukończono realizacji żadnego przedsięwzięcia. Poniższe dane odnoszą się więc do procesu wsparcia udzielonego w 21 r.. Umowy i decyzje o dofinansowaniu w 21 r.: wydatki kwalifikowalne łącznie(euro) stawka dofinanso wania Priorytet Liczba projektów dofinansowanie EFRE (euro) 1 13 39.25.256,42 33.318.141, 84,98% 2 3 13.857.451,4 11.778.83, 85,% 3 11 25.723.245,6 2.59.769, 8,5% PROGRAM ŁĄCZNIE (bez PT) 27 78.785.953,6 65.687.74, 83,37% 6
Umowy i decyzje o dofinansowaniu od początku realizacji Programu: Liczba projektó w wydatki kwalifikowalne łącznie(euro) stawka dofinanso wania dofinansowanie Plan Priorytet EFRE (euro) EFRE (euro) 1 14 39.583.474,42 33.639.625, 84,98% 55.381.94, 6,74% 2 7 17.615.549,47 14.967.735, 84,97% 29.951.364, 49,97% 3 18 36.179.57,5 29.478.588,7 81,48% 39.511.452, 74,61% PROGRAM ŁĄCZNIE (bez PT) 39 93.378.53,94 78.85.948,7 83,62% 124.843.91, 62,55% wykorzysta nie Lista wszystkich zatwierdzonych projektów oraz każdorazowych beneficjentów z podaniem kwoty dofinansowania ze środków EFRR znajduje się w załączniku nr 1. Informacje o przyjętych przez Komitet Monitorujący Programu, a tym samym zatwierdzonych projektach zostały opublikowane na stronie internetowej Programu pod adresem http://www.interreg4a.info/index.php?id=4. Listę beneficjentów można pozyskać z następującej strony internetowej http://www.interreg4a.info/index.php?id=16 W toku prezentacji priorytetów Programu w punkcie 3 niniejszego raportu przedstawione zostaną przykładowe projekty zatwierdzone w 21 r. W oparciu o 27 podpisanych / udzielonych w roku sprawozdawczym 21 umów / decyzji o dofinansowaniu i w oparciu o związane z tym oczekiwane wyniki projektów można w następujący sposób przestawić główne wskaźniki Programu: a) Kryteria odnoszące się do jakości Z 27 zatwierdzonych 17 projektów spełnia wszystkie cztery kryteria (wspólne opracowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie); 9 projektów spełnia przynajmniej 2 kryteria, 1 projekt spełnia 2 kryteria. b) Wpływ na transgraniczną integrację Wszystkie zatwierdzone projekty oddziaływają przynajmniej pozytywnie na transgraniczne procesy integracji. 5 projektów ukierunkowanych jest wręcz głównie na przedmiotowe procesy integracji. Przykładem takiego integracyjnego transgranicznego projektu jest rozbudowa Kompleksu Edukacyjno-Sportowego im. Ignacego Łukasiewicza (modernizacja kompleksu szkolnego) w Policach i Szkoły Europejskiej Polsko- Niemieckie Gimnazjum w Löcknitz (INT-8-15): Długoletnia współpraca obu szkół z Polic i Löcknitz służy przezwyciężeniu barier w zakresie językowym, mentalnym i kulturowym oraz przezwyciężaniu uprzedzeń. W 7
ramach projektu zbudowana zostanie hala sportowo-wielofunkcyjna w kompleksie szkół im. Ignacego Łukaszewicza w Policach, a budynek B w Polsko-Niemieckim Gimnazjum w Löcknitz zostanie wyremontowany. Poprzez przewidziane w projekcie działania budowlane zdecydowanej poprawie zarówno jakościowej, jak i ilościowej ulegną dotychczasowe działania partnerów związane z integracją Polaków i Niemców na obszarze wsparcia. W rozbudowanych i zmodernizowanych budynkach szkół partnerskich przeprowadzane będą przedsięwzięcia o charakterze szkolnym, sportowym, prozdrowotnym, kulturalnym i społecznym. c) Oddziaływanie na środowisko W trzech projektach celem głównym jest zachowanie jakości środowiska i dziedzictwa naturalnego, 12 kolejnych projektów zatwierdzonych w okresie sprawozdawczym oddziaływaje pozytywnie na środowisko, a pozostałe 12 projektów jest przynajmniej neutralne w stosunku do środowiska naturalnego. Przedsięwzięcie Ekologiczna sanacja i turystyczno-przyrodniczy rozwój polskiej i niemieckiej części obszaru Zlewni Odry (INT- 9-26) jest przykładowym projektem, w którym ochrona środowiska jest tematem głównym: Na szczególnie wartościowych obszarach zlewni Odry na terenie Drawieńskiego Parku Narodowego i Parku Przyrody Barnim działania w projekcie mają doprowadzić do poprawy zasadniczych parametrów ekologicznych takich, jak prędkość przepływu wody, retencja, bogactwo struktur przyrodniczych i gatunków związanych z tą częścią zlewni wód płynących. Uwarunkowania wyjściowe obu partnerów w zakresie polsko-niemieckiej sanacji ekologicznej są zróżnicowane. W Drawieńskim Parku Narodowym brak jest danych służących ocenie stanu i przygotowania konkretnych działań na rzecz wód płynących i terenów podmokłych. Dlatego też w projekcie ma dojść do transferu wiedzy i doświadczeń z Parku Przyrody Barnim, a stworzenie kartograficznych materiałów wyjściowych będzie służyło przygotowaniu dalszych działań. W Parku Przyrody Barnim dane te zostały już zeprane podczas prac nad Planem Ochrony i Rozwoju oraz w Planem Rozwoju Struktury Rolniczej (AEP) dla rzek Nonnenfließ/Schwärzetal bądź nad koncepcją ekologicznej sanacji zlewni rzek Finow i Pregnitzfließ. Dla tego obszaru w projekcie zostaną zaplanowane i zrealizowane szczegółowe działania. Poza pierwszymi działaniami na rzecz rzek Finow i Pregnitzfließ. W ramach projektu zakończona ma zostać sanacja wód rzeki Nonnenfließ. 8
Pozytywny wpływ na środowisko generuje również projekt Pomorski krajobraz rzeczny (INT 9-27) W ramach projektu wspierana ma być trwała i nieingerencyjna turystyka. W przypadku turystyki związanej z przyrodą na plan pierwszy wysuwa się pobyt gości w regionie na łonie natury. Dlatego też głównym zakresem działań partnerów projektu jest wspieranie turystyki rowerowej i wodnej. Aktywne przebywanie na obszarze przyrodniczym, to wkład projektu w poprawę świadomości ekologicznej urlopowiczów. Poza tym projekt obejmuje również aspekty edukacji ekologicznej. I tak na przykład wielojęzyczne tablice informacyjne prezentujące regionalną florę i faunę mają wskazywać na to, jak można je chronić. Tablice te zostaną ustawione przy szlakach rowerowych i wodnych. d) Wkład w poprawę struktur transgranicznych Szczególnie warte wyróżnienia przyczynki do poprawy struktur transgranicznych oczekiwane są w przypadku 2 projektów. Transgraniczne struktury mają powstać w ramach projektu Centralne punkty informacji turystycznej i rozbudowa infrastrukturalna przykładowych obiektów w miejscowościach Ziethen i Moryń celem większego wykorzystania turystycznie interesujących ukształtowanych przez lodowce krajobrazów po obu stronach Odry (Geoparku Epoka lodowcowa na brzegach Odry) - (INT-8-7). Obaj partnerzy Gmina Moryń i Urząd Rejonowy Joachimsthal - oparły swoją koncepcję o dwa usieciowione centra informacji turystycznej w miejscowościach Groß-Ziethen i Moryń. Celem projektu jest lepsze przygotowanie potencjału turystycznego pod kątem profilu transgranicznego i rozwoju gospodarczego regionu poprzez nowoczesne portale informacyjne, zmieniające się wystawy, uzupełnianie, wykorzystanie turystyczne autentycznych świadectw historii geologicznej w kontekście tematu epoki lodowcowej. Merytoryczne i organizacyjne usieciowienie zabytków Epoki Lodowcowej w połączeniu z geologią, historią osadnictwa, archeologią i kulturą połączonych w jeden profil tej części regionu o coraz większym znaczeniu międzynarodowym, to priorytetowy cel obu partnerów. Jednocześnie przedsięwzięcia i działania inwestycyjne stanowią ważne elementy na drodze do powołania do życia przyszłego polsko-niemieckiego geoparku. 9
e) Kwestia równouprawnienia i braku dyskryminacji Roczny Raport Wdrożeniowy 21 W przypadku 6 projektów oczekuje się pozytywnego wpływu, pozostałych 21 projektów jest pod tym względem neutralnych. Przykład: INT-9-1: Transgraniczne polsko-niemieckie kształcenie zawodowe w hotelarstwie i gastronomii w Euroregionie POMERANIA Transgraniczne kształcenie i dokształcanie, to ważny przyczynek w zabezpieczenie odpowiedniej ilości i jakości fachowców na obszarze projektu. W ramach niniejszego projektu wspieranie ma być już zapoczątkowane transgraniczne modułowe kształcenie zawodowe w zakresie hotelarstwa i gastronomii. Celem tego polsko-niemieckiego kształcenia zawodowego ma być uzyskanie dwóch zawodów (niemieckiego specjalistahotelarz, polskiego technik hotelarz). Poza tym ważnym aspektem jest rozwijanie kompetencji językowych oraz interkulturowych i socjalnych. Zarówno w toku planowania, jak i realizacji działań zwraca się uwagę na nieograniczony i równoprawny dostęp obu płci do edukacji. Partnerzy projektu liczą się z udziałem kobiet wyraźnie większym niż 5%. f) Trwałość Przy wyborze projektów do dofinansowania zwracano uwagę na to, aby przedsięwzięcia w sposób trwały oddziaływały na obszar wsparcia. We wszystkich priorytetach niniejszego Programu wdrażanie projektów jest ukierunkowane na odczuwalne wspieranie procesów zrównoważonego rozwoju. Ukierunkowując się na zrównoważony rozwój Program realizuje cele zapisane w art. 17 rozporządzenia ogólnego wprowadzającego Fundusze strukturalne. Zrównoważony rozwój, a w szczególności aspekty dotyczące ochrony klimatu, w sposób ukierunkowany wspierany jest we wszystkich osiach priorytetowych Programu. W osi priorytetowej 1 obywa się to a przykład poprzez integrowanie działalań proekologicznych w różnego rodzaju planach. Oś priorytetowa 2 w sposób bardzo ukierunkowany wspiera wsparcie turystyki proekologiocznej, a poprzez wspieranie badań i rozwoju stanowi kolejny ważny element wzmacniający zrównoważony charakter wsparcia. W ramach osi priorytetowej 3 wspierane jest wspólne utrzymanie dziedzictwa przyrodniczego. 1
Główne wskaźniki Indikatoren 27 28 29 21 211 212 213 214 215 Łącznie Kryteria: wspólna koncepcja, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie 42 43 44 Liczba projektów 45 46 47 48 49 5 51 Liczba przedsięwzięć, które spełniają dwa kryteria Liczba przedsięwzięć, które spełniają trzy kryteria Liczba przedsięwzięć, które spełniają cztery kryteria wspierających transgraniczny handel służących wspólnemu wykorzystaniu infrastruktury służących współlracy w zakresie usług publicznych zmniejszających wykluczenie społeczne poprzez lepszy dostęp do transportu, sieci teleinformatycznych i usług które mają wspierać i poprawiać wspólną ochronę przyrody i wspólne zarządzanie ekologiczne liczba osób, które biorą udział we wspólnych działaniach z zakresu kształcenia i dokształcania liczba osób, które dzięki przedsięwzięciom znajdą miejsce pracy po drugiej stronie granicy Wynik 1 1 Założenie 16 Wynik 7 9 16 Założenie 32 Wynik 5 17 22 Założenie 24 Wynik 2 1 3 Założenie 5 Wynik 1 11 12 Założenie 2 Wynik 7 7 14 Założenie 2 Wynik 3 5 8 Założenie 2 Wynik 2 3 5 Założenie 15 Wynik 95 95 Kobiety 64 64 Mężczyźni 31 31 Założenie 35 Wynik 2 2 Kobiety 2 2 Mężczyźni Założenie 5 2.1.2 Informacje finansowe Wypłat dokonywano we wszystkich trzech priorytetach oraz w priorytecie Pomoc Techniczna (dane skumulowane do 31.12.21 w euro): Priorytet Priorytet 1 (EFRR) Infrastruktura na rzecz kooperacji i ochrony środowiska Finansowanie ogółem programu operacyjnego (unijne i krajowe) Podstawa do obliczenia wkładu unijnego (koszty publiczne lub całkowite) Całkowita kwota kwalifikowanych wydatków poniesionych przez beneficjenta Odpowiadający wkład publiczny Wskaźnik wykonania w % a b c d e = c/a jeżeli T lub e = d/a jeżeli P 65.154.229, T 3.214.729,11 3.214.729,11 4,93 11
Priorytet 2 (EFRR) Powiązania gospodarcze współpraca gospodarki i nauki Priorytet 3 (EFRR) Zasoby ludzkie, współpraca transgraniczna Priorytet 4 (EFRR) Pomoc Techniczna 35.236.899, T 721.133,3 721.133,3 2,5 46.484.64, T 2.624.292,53 2.624.292,53 5,65 9.375.15, T 75.665,31 75.665,31 8,1 Suma całkowita 156.25.27, 7.31.819,98 7.31.819,98 4,68 2.1.3 Informacje o wykorzystaniu środków funduszowych Środki z EFRR zakontraktowane w umowach / decyzjach o dofinansowaniu zostały wykorzystane w następujący sposób (wydatki włącznie z Pomocą Techniczną podane w Euro na dzień 31.12.21, źródła: Krajowy Instytut Wsparcia, przyporządkowanie do obszarów i gałęzi gospodarki: Wspólny Sekretariat Techniczny): Główny temat (rząd wielkości wydatków) 1 - Działania z zakresu FTE w centrach badawczych 11 - technologie informatyczne i z zakresu komunikowania się (dostępność, bezpieczeństwo, interoperacyjność, prewencja ryzyka, badania, innowacje, technologie cyfrowe, itd.) 13 - usługi i zastosowania dla obywateli (online usługi zdrowotne i administracyjne, nauka przy pomocy środków elektronicznych, włączenie w społeczeństwo informacyjne, itd.) 13 - usługi i zastosowania dla obywateli (online usługi zdrowotne i administracyjne, nauka przy pomocy środków elektronicznych, włączenie w społeczeństwo informacyjne, itd.) 13 - usługi i zastosowania dla obywateli (online usługi zdrowotne i administracyjne, nauka przy pomocy środków elektronicznych, włączenie w społeczeństwo informacyjne, itd.) 13 - usługi i zastosowania dla obywateli (online usługi zdrowotne i administracyjne, nauka przy pomocy środków elektronicznych, włączenie w społeczeństwo informacyjne, itd.) 13 - usługi i zastosowania dla obywateli (online usługi zdrowotne i administracyjne, nauka przy pomocy środków elektronicznych, włączenie w społeczeństwo informacyjne, itd.) Forma finansowania Rodzaj obszaru Gałąź gospodarki Obsza r 1 dotacja 23 - drogi wiejskie i gminne 23 drogi wiejskie i gminne Kwota EFRR nie dotyczy UE 527.161, 19 - służba zdrowia UE 11.327.57, 19 - służba zdrowia DE81 21.25, 17 - administracja publiczna 22 - świadczenie pozostałych usług DE8I 149.78, DE8I 153.29, 19 - służba zdrowia PL424 63.75, 17 - administracja publiczna 17 - administracja publiczna 17 - administracja publiczna PL425 3.87, DE418 1.311.613, DE8F 2.252.23, 12
23 - drogi wiejskie i gminne 23 - drogi wiejskie i gminne 24 ścieżki rowerowe 24 - ścieżki rowerowe 24 - ścieżki rowerowe 24 - ścieżki rowerowe 3 - transfer technologii i usprawnienie sieci kooperacyjnych między małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MŚP) oraz między nimi a innymi przedsiębiorstwami i szkołami wyższymi, placówki oferujące kształcenie pomaturalne wszelkiego rodzaju, regionalne urzędy, centra badawcze oraz parki naukowotechnologiczne, itd. 3 - transfer technologii i usprawnienie sieci kooperacyjnych między małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MŚP) oraz między nimi a innymi przedsiębiorstwami i szkołami wyższymi, placówki oferujące kształcenie pomaturalne wszelkiego rodzaju, regionalne urzędy, centra badawcze oraz parki naukowotechnologiczne, itd. 3 - transfer technologii i usprawnienie sieci kooperacyjnych między małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MŚP) oraz między nimi a innymi przedsiębiorstwami i szkołami wyższymi, placówki oferujące kształcenie pomaturalne wszelkiego rodzaju, regionalne urzędy, centra badawcze oraz parki naukowotechnologiczne, itd. 3 - transfer technologii i usprawnienie sieci kooperacyjnych między małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MŚP) oraz między nimi a innymi przedsiębiorstwami i szkołami wyższymi, placówki oferujące kształcenie pomaturalne wszelkiego rodzaju, regionalne urzędy, centra badawcze oraz parki naukowotechnologiczne, itd. 3 - transfer technologii i usprawnienie sieci kooperacyjnych między małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MŚP) oraz między nimi a innymi przedsiębiorstwami i szkołami wyższymi, placówki oferujące kształcenie pomaturalne wszelkiego rodzaju, regionalne urzędy, centra badawcze oraz parki naukowotechnologiczne, itd. 31 - (regionalne i lokalne) drogi wodne śródlądowe 31 - Regionalne i lokalne) drogi wodne śródlądowe 46 - oczyszczanie ścieków (ścieki) 17 - administracja publiczna 17 - administracja publiczna 17 - administracja publiczna 17 - administracja publiczna 17 - administracja publiczna 17 - administracja publiczna 22 - świadczenie pozostałych usług 22 - świadczenie pozostałych usług 22 - świadczenie pozostałych usług 22 - świadczenie pozostałych usług 22 - świadczenie pozostałych usług DE8I 6.831.499, PL425 6.213.64, DE8D 268.91, DE8I 813.55, PL422 2.17.427, PL425 68., DE418 38.25, DE8I 11.15, UE 2.138.779, PL422 34.83, PL425 16.39, nie dotyczy DE418 2.322.19, nie dotyczy PL425 2.443.732, 21 - działania dotyczące środowiska naturalnego DE8F 2.962.887, 13
55 - wspieranie dziedzictwa naturalnego 55 - wspieranie dziedzictwa naturalnego 55 - wspieranie dziedzictwa naturalnego 55 - wspieranie dziedzictwa naturalnego 55 - wspieranie dziedzictwa naturalnego 55 - wspieranie dziedzictwa naturalnego 55 - wspieranie dziedzictwa naturalnego 57 - poprawa usług turystycznych 57 - poprawa usług turystycznych 58 - ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturalnego 58 - ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturalnego 58 - ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturalnego 58 - ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturalnego 59 - rozwój infrastruktury kulturalnej 59 - rozwój infrastruktury kulturalnej 59 - rozwój infrastruktury kulturalnej 59 - rozwój infrastruktury kulturalnej 59 - rozwój infrastruktury kulturalnej 59 - rozwój infrastruktury kulturalnej 59 - rozwój infrastruktury kulturalnej 62 - rozwój systemów i strategii na rzecz kształcenia ustawicznego: edukacja i usługi dla pracobiorców celem podwyższenia ich 21 - działania dotyczące środowiska naturalnego 22 - świadczenie pozostałych usług 21 - działania dotyczące środowiska naturalnego 21 - działania dotyczące środowiska naturalnego 22 - świadczenie pozostałych usług 22 - świadczenie pozostałych usług 21 - działania dotyczące środowiska naturalnego 22 - świadczenie pozostałych usług 22 - świadczenie pozostałych usług DE412 2.459.57, DE412 1.371.167, DE8F 2.475, PL422 22.951, PL422 445.62, PL423 614.289, PL425 121.9, DE81 233.31, PL424 191.418, nie dotyczy DE81 184.629, nie dotyczy DE8H 26.35, nie dotyczy PL423 8.5, nie dotyczy PL424 332.935, nie dotyczy DE418 2.316.531, nie dotyczy DE82 1.76.492, nie dotyczy DE85 3.788.593, nie dotyczy DE8F 11.25, nie dotyczy PL422 1.366.635, nie dotyczy PL423 5.641.563, nie dotyczy PL424 932.663, 18 - wychowanie i nauka DE412 33.223, 14
zdolności do dostosowania się do przemian na rynku pracy; wsparcie przedsiębiorczości i innowacji 62 - rozwój systemów i strategii na rzecz kształcenia ustawicznego: edukacja i usługi dla pracobiorców celem podwyższenia ich zdolności do dostosowania się do przemian na rynku pracy; wsparcie przedsiębiorczości i innowacji 75 - infrastruktura edukacyjna 75 - infrastruktura edukacyjna 79 - pozostała infrastruktura społeczna 79 - pozostała infrastruktura społeczna 8 - wspieranie tworzenia partnerstwa, związków i inicjatyw poprzez usieciowienie głównych podmiotów tych działań 8 - wspieranie tworzenia partnerstwa, związków i inicjatyw poprzez usieciowienie głównych podmiotów tych działań 8 - wspieranie tworzenia partnerstw, związków i inicjatyw poprzez usieciowienie głównych podmiotów tych działań 8 - wspieranie tworzenia partnerstw, związków i inicjatyw poprzez usieciowienie głównych podmiotów tych działań 8 - wspieranie tworzenia partnerstw, związków i inicjatyw poprzez usieciowienie głównych podmiotów tych działań 85 Przygotowanie, wdrażanie, monitoring i kontrola 8 - obszar 18 - wychowanie i nauka 18 - wychowanie i nauka 18 - wychowanie i nauka 2 sprawy społeczne 2 - sprawy społeczne PL422 217.39, DE8I 866.775, PL425 2.91.6, DE8I 2.3.314, PL425 236.44, nie dotyczy DE8F 24.944, nie dotyczy UE 5.94.97, 2 - sprawy społeczne UE 28.5, nie dotyczy PL424 91.172,7 nie dotyczy PL425 3.928, 17 administracja publiczna EU 1.579.59,15 86 Ewaluacja i studia, działanai informacyjne i komunikacyjne 8 - obszar 17 administracja techniczna EU 172.994,61 2.1.4 Wsparcie z podziałem na grupy docelowe Do końca roku sprawozdawczego 21 osiągnięto następujący stan wykorzystania środków w odniesieniu do grup docelowych (bez PT): Grupy docelowe Administracja publiczna, samorząd (miasta, gminy i związki gmin, polskie jednostki samorządu terytorialnego, powiaty, kraje związkowe, Meklemburgia- Pomorze Przednie i Brandenburgia) lub reprezentanci ich interesu Osoby prawne pożytku publicznego (np. stowarzyszenia, zrzeszenia, fundacje) oraz organizacje pozarządowe Podmioty prawa publicznego (np. szkoły wyższe, uniwersytety) Zatwierdzone środki z EFRR w euro 61.317.252,7 9.546.24, 7.222.492, 15
Łącznie 78.85.948,7 Roczny Raport Wdrożeniowy 21 2.1.5 Zwrot wsparcia lub jego ponowne wykorzystanie W roku sprawozdawczym nie doszło do sytuacji zwrotu wsparcia ani jego ponownego wykorzystania (art. 57 i 98 rozporządzenia nr 183/26). 2.1.6 Analiza jakościowa W chwili obecnej nie można przeprowadzić analizy jakościowej, ponieważ w roku sprawozdawczym nie zakończono realizacji żadnego z zatwierdzonych projektów i w związku z tym nie ma danych do oceny. W rocznym raporcie wdrożeniowym za rok 211 wprowadzone zostaną pierwsze elementy oceny odnoszące się również do przyczyniania się środków Programu do realizacji celów Strategii Lizbońskiej. Równość szans kobiet i mężczyzn jest celem przekrojowym niniejszego Programu. Wspólny Sekretariat Techniczny weryfikuje wnioski pod kątem uwzględniania tego celu. Przyjęte przez Komitet Monitorujący kryteria wyboru projektów obejmują aspekt równości szans. Wszystkie działania dofinansowane w ramach Programu Operacyjnego 27-213 są w równym stopniu dostępne wszystkim kobietom i mężczyznom niezależnie od ich rasy lub pochodzenia etnicznego, religii lub światopoglądu, niepełnosprawności i wieku oraz orientacji seksualnej. Obowiązują wyłącznie uwarunkowania uzyskania dotacji specyficzne względem poszczególnych działań. W odniesieniu do Strategii Morza Bałtyckiego raz jeszcze szczegółowo przestawiono w dniu 25.3.21 r. członkom Komitetu Monitorującego w ramach posiedzenia Komitetu Monitorującego treści i cele Strategii Morza Bałtyckiego. Przy czym podkreślono znaczenie Strategii dla Programu przede wszystkim z uwagi na geograficzne ukierunkowanie Partnerów Programu. Omówiono pierwsze propozycje dotyczące dalszych działań. W tym kontekście przedstawiono pierwsze zatwierdzone projekty, które zasadniczo mogłyby korespondować ze strategią. Członkowie Komitetu Monitorującego porozumieli się co do tego, iż Strategia Morza Bałtyckiego ma nadal pozytywnie towarzyszyć wdrażaniu Programu. W roku sprawozdawczym 21 nie pozyskano żadnych nowych znaczących projektów, które warunkowałyby zmianę kryteriów oceny, w rozumieniu Strategii Morza Bałtyckiego, jak i dalsze zajmowanie się tą sprawą przez Komitet Monitorujący. Było to związane poza tym z tymczasowym wstrzymaniem przyjmowania wniosków. 16
Po uzgodnieniu z właściwym koordynatorami obszarów priorytetowych (Priority Area Coordinator) priorytetu 12 turystyka (Kancelaria Stanu Meklemburgii-Pomorza Przedniego) Wspólny Sekretariat Techniczny na podstawie listy pierwszych zatwierdzonych projektów przyporządkował je w sposób niewiążący do priorytetów Strategii Morza Bałtyckiego. Dotyczyło to projektów, które mogłyby się przyczynić do realizacji tych strategii. 17
Perspektywa na rok 211: Roczny Raport Wdrożeniowy 21 Przewiduje się, iż przy pomocy Wspólnego Sekretariatu Technicznego dotychczas wybrane i zatwierdzone projekty zwrócą się do poszczególnych koordynatorów obszarów priorytetowych (Priority Area Coordinator). Ci mają sprawdzić w oparciu o opisy projektów streszczone w języku angielskim, czy dany projekt może przyczyniać się poprzez swoje działania do realizacji strategii. Po pozytywnej weryfikacji projekty otrzymają pisma potwierdzające, a kopie tych pism będą zbierane we Wspólnym Sekretariacie Technicznym, do dyspozycji przy dalszej korespondencji dotyczącej w przyszłości Strategii Morza Bałtyckiego. Do podjęcia kontaktów z odpowiednimi koordynatorami obszarów priorytetowych (Priority Area Coordinator) potrzebne są profesjonalne tłumaczenia treści projektów oraz pism w języku angielskim, co nie zostało skalkulowane w budżetach. Dlatego w drugim kwartale 211 r. sprawdzona zostanie możliwość wykorzystania środków Pomocy Technicznej na te usługi tłumaczenia. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż na początku okresu programowania nie zaplanowano środków na wdrażanie strategii makroregionalnych. 2.2 Informacje o zgodności z prawem wspólnotowym Wypada. 2.3 Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze Służby Komisji w piśmie z dnia 17. stycznia w ramach dorocznego przeglądu w roku 211 wskazały na szereg poważnych zastrzeżeń (por. art. 68 rozporządzenia (WE) nr 183/26) w kontekście przejrzystości obecnego procesu wyboru projektów. Instytucja Zarządzająca konstruktywnie odebrała krytykę i przy przygotowaniach kolejnej perspektywy finansowania opowie się za tym, aby procedury wyboru projektów były wypracowywane w rozumieniu wymogów Komisji Europejskiej. Instytucja Audytowa na postawie krytyki Komisji Europejskiej czuje się zobowiązana do położenia szczególnego nacisku na bieżące kontrolowanie procedur wyboru projektów. Tym samym Instytucja 18
Zarządzająca zapewni ponownie intensywną kontrolę procedury wyboru projektów, której wynikiem będzie potwierdzenie lub zapewnienie przestrzegania wymogów prawnych UE. 2.4 Zmiany przepisów wykonawczych Programu Operacyjnego W roku 21 nie zaszły znaczące zmiany warunków ramowych, które miałyby bezpośrednie oddziaływanie na wdrażanie Programu. 2.5 Istotne zmiany, zgodne z art. 57 rozporządzenia (WE) nr 183/ 26 (ewentualnie.) W okresie sprawozdawczym nie stwierdzono przypadku, w którym wprowadzono by istotne zmiany, zgodnie z art. 57 (WE) nr 183/26. 2.6 Komplementarność z innymi instrumentami Wsparcie w ramach Celu 3 odbywa się na obszarze wsparcia równolegle z wykorzystaniem całego szeregu innych regionalnych, narodowych i europejskich instrumentów wsparcia. Są to między innymi narodowe programy pomocowe z wykorzystaniem środków EFRR oraz EFS. Cały szereg specyficznych aspektów znajdujących wsparcie finansowe ze środków Celu 3 może być też ukierunkowany na inne instrumenty pomocowe. Strategiczne ukierunkowane Celu 3 polega na tym, iż osiąga się w stosunku do innych instrumentów dodatkowe impulsy poprzez celowe wzmocnienie kooperacji. Wsparcie w ramach Celu 3 realizuje tym samym cel zapisany w rozporządzeniu EFRR polegający na rozwijaniu działań transgranicznych, aby na obszarze pogranicza w sposób trwały wdrażać możliwie wiele łączących elementów. Jego wdrożenie zapewnione jest również poprzez kryteria wyboru, w których odzwierciedlone są założenia rozporządzenia. W ten sposób dofinansowane mogą być projekty, w których polscy i niemieccy partnerzy współpracują ze sobą w przynajmniej na 2 z 4 następujących sposobów: wspólne opracowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie. 19
Podstawową ideą Programu jest to, aby samorządy terytorialne, organizacje pozarządowe oraz gospodarka regionalna mogły odnosić korzyści z wymiany i kooperacji z partnerami z kraju sąsiada. Wsparcie udzielane z Programu skoncentrowane jest na tym, aby wykorzystać przedmiotową wartość dodaną poprzez kooperację i właśnie to stanowi z jednej strony delimitację, a z drugiej strony potencjał synergii w stosunku do innych instrumentów pomocowych, które strategicznie ukierunkowane są podobnie i poza tym korespondują z Programem w sensie geograficznym (np. INTERREG IVA, Program Współpracy Transgranicznej Południowy Bałtyk 27-214). Punkty styczne z zakresem interwencji EFRR w ramach programów Celu 1 program Celu 3 wykazuje na przykład wspieranie transgranicznych połączeń komunikacyjnych, wsparcie turystyki, wzmocnienie kooperacji przedsiębiorstw, kooperacji placówek badawczych oraz transgraniczny marketing turystyczny i promocję lokalizacji gospodarczych. W tym zakresie program Celu 3 będzie wzmacniał i wspierał starania czynione w ramach programów operacyjnych EFRR poprzez celowe wykorzystanie potencjału kooperacji (np. w projekcie INT-9-2 Transgraniczne wystawy gospodarcze w euroregionie POMERANIA 29/21 w Pasewalku i w Gminie Police). Wsparcie z Celu 3 może tym samym wzmacniać merytorycznie wszystkie 3 osie priorytetowe programu EFRR Meklemburgii-Pomorza Przedniego: 1 Wsparcie innowacji, badań i rozwoju, edukacja, 2 Wzrost konkurencyjności i potencjału dostosowawczego MŚP oraz 3 Rozwój i rozbudowa infrastruktury na rzecz wzrostu gospodarczego. Dla zakresu interwencji EFS w ramach programu Celu 1 wsparcie w dziedzinie kształcenia zawodowego, koncypowania modułów edukacyjnych związanych ze wzmocnieniem kompetencji interkulturowych, rozwój transgranicznych treści programów nauczania może stać się wsparciem w ramach programu operacyjnego EFS (np. poprzez projekt INT 9-1 Transgraniczne polsko-niemieckie kształcenie zawodowe w zakresie hotelarstwa i gastronomii w Euroregionie POMERANIA). Z punktu widzenia delimitacji należy uzupełnić, iż mamy do czynienia z zasadniczo różnymi obszarami wsparcia wszystkich wykorzystywanych instrumentów pomocowych na obszarze polskoniemieckiego obszaru wsparcia niniejszego Programu. I tak na przykład wsparcie z EFRROW ukierunkowane jest na każdorazowe programy rozwoju dla obszarów wiejskich (EFRROW dla zdefiniowanych obszarów wiejskich. W procesie merytorycznej i regionalnej oceny aplikacji przez instytucje odpowiedzialne za Program możliwa jest jasna delimitacja w stosunku do innych możliwości pozyskiwania wsparcia, a po drugie zwiększa się tym samym efektywność wykorzystania regionalnych instrumentów pomocowych. Kryterium delimitacji jest przy tym, jak to już pokazano, głównie osiągnięcie 2
wartości dodanej, np. poprzez projekt INT 8-5 Rozbudowa kanalizacji ściekowej w gminie Heringsdorf wraz z doprowadzeniem ścieków do oczyszczalni ścieków w Świnoujściu, etapy 2/2 i 2/3. Wsparcie ma służyć intensyfikacji kooperacji, co z kolei przyczynia się do tego, aby generować dodatkowe potencjały rozwojowe w różnych merytorycznie dziedzinach. Gwarantuje to, iż projekty Celu 3 różnią się od projektów dofinansowanych na tym samym obszarze wsparcia z programów EFRR i EFS. Tym samym wynikiem jest osiągnięcie wyżej wymienionych efektów spójności i synergii pomiędzy celami merytorycznymi programu Celu 3 i wsparciem z EFRR oraz EFS. Poprzez specyficzny cel, jakim jest Poprawa gospodarczej można również wspierać osiąganie celu strategicznego wzmocnienie konkurencyjności i zdolności dostosowawczych przedsiębiorstw z programu EFS Meklemburgii-Pomorza Przedniego i jednocześnie tak samo sformułowany cel w programie EFRR. Widać też liczne powiązania z poszczególnymi programami polskimi i niemieckimi w sensie opisanej spójności merytorycznej przy jednoczesnej delimitacji na poziomie poszczególnych zakresów interwencji. Na poziomie projektów może dojść do nakładania się i synergii z innymi programami pomocowymi, zarówno krajowymi, jak i Unii Europejskiej. Dotyczy to na przykład programu Kształcenie Ustawiczne oraz Młodzież Działa, Partnerstwa Miast, Wsparcie Sportu i Programów Ochrony Środowiska. Zapewnienie spójności gwarantowane jest przez Instytucję Zarządzającą w porozumieniu z Koordynatorami Programu. Przedsięwzięcia i pomysły na projekty są porównywane również we z innymi instytucjami zarządzającymi programów w ramach Celu 1 i najważniejszymi współstanowiącymi instytucjami. Tym samym stworzono równocześnie efektywny instrument unikania podwójnego udzielania wsparcia. 2.7 Monitoring i ocena Opracowanie Opisu Systemu Zarządzania i Kontroli nastąpiło w oparciu o zasadę partnerskiej w toku regularnych kontaktów odpowiedzialnych za Program i każdorazowo poziomów roboczych. Audyt zgodności opisu systemu zarządzania i kontroli został zakończony w roku sprawozdawczym. Zatwierdzenie go przez Komisję Europejską nastąpiło w dniu 12.1.21 r. 21
Ustanowiono system gromadzenia danych efreporter. Tym samym zapewniono rzetelne wypełnianie obowiązków sprawozdawczych w stosunku do Unii Europejskiej, partnerów Programu i Komitetu Monitorującego oraz realizację zadań związanych z bieżącą ewaluacją. W rocznym piśmie weryfikacyjnym Komisji Europejskiej z dnia 17 grudnia 29 r. poproszono Instytucję Zarządzającą o zapewnienie przeprowadzenia ewaluacji dotychczas dofinansowanych miejsc edukacji i spotkań, zanim do dofinansowania wybrane będą kolejne projekty tego rodzaju. Zlecenie na to badanie od Instytucji Zarządzajacej otrzymało przedsiębiorstwo konsultingowe INFRASTRUKTUR & UMWELT Professor Böhm und Partner z Poczdamu. Zadanie polegało z jednej strony na tym, aby przeprowadzić systematyczną inwentaryzację i dokumentację dotychczas dofinansowywanych projektów tego rodzaju na obszarze wsparcia. Tym samym należało ustalić, które z dofinansowanych od 1994 r. projektów i podmiotów są aktywne i które generują trwałe oddziaływanie bądź impulsy dla rozwoju polsko-niemieckiej. Dotychczas dofinansowywane projekty należało ocenić pod kątem ich europejskiej wartości dodanej. Po drugie, na tle sytuacji demograficznej, socjo-kulturowej i rozwoju gospodarczego na obszarze wsparcia w badaniach należało przeprowadzić prognozę na zapotrzebowanie na kwalifikowalne przedsięwzięcia na obszarze wsparcia pod kątem tematycznym i geograficznym. Jako wynik oczekiwano sformułowania konkretnych zaleceń w kontekście przygotowania do piątego okresu programowania w odniesieniu do dalszego dofinansowania projektów, miejsc edukacji i spotkań, a na bazie pozyskanej wiedzy sformułowania ogólnie wiążących zapisów dotyczących przyszłego wsparcia inwestycji infrastrukturalnych i w tym zakresie ich potencjału dla rozwoju polskoniemieckiej. Sprawozdanie z ewaluacji zostało zaprezentowane na posiedzeniu Komitetu Monitorującego w dniu 14 grudnia 21 r. w Szczecinie. Reasumując sformułowano następujące zasadnicze zalecenia: Dofinansowanie infrastruktury musi w przyszłości zostać sprawdzone w każdym indywidualnym przypadku pod kątem tego, jaką dodatkową korzyść dla ma przynieść projekt. Poza pojedynczymi przypadkami dofinansowania infrastruktury w przyszłości wyzwania polegały będą głównie na tym, aby poprawiać jakość oferty, stopień wykorzystania obiektów i usieciowienie już istniejących ofert w kontekście całości. 22
Komitet Monitorujący zastrzega sobie ostateczną ocenę studium ewaluacji do momentu przeprowadzenia rozmów z ekspertami podczas następnego posiedzenia Komitetu. Wybór projektów następuje na forum wspólnego polsko-niemieckiego Komitetu Monitorującego na podstawie wspólnego dokumentu programowego i w oparciu o zatwierdzone przez ten Komitet kryteria wyboru projektów oraz w oparciu o przepisy krajowe. W roku sprawozdawczym członkowie Komitetu Monitorującego spotkali się na 3 posiedzeniach: Data Miejsce Wynik wyboru projektów Uchwały dotyczące wdrażania Programu 25.3.21 Löcknitz 9 zatwierdzonych projektów Zmiana regulaminu Komitetu Monitorującego odnośnie składu przedstawicieli Kraju Związkowego Brandenburgia 15.6.21 Löcknitz 1 zatwierdzony projekt Przyjęcie rocznego raportu wdrożeniowego za rok 29 13./14.12.21 Szczecin 8 zatwierdzonych projektów Poza tym Komitet Monitorujący przyjął w procedurze obiegowej zakończonej 12 stycznia 21 r. jeden projekt (INT-9-36 Polsko-Niemieckie Centrum Szkół Muzycznych Stargard Szczeciński/Miasto Hanzeatyckie Stralsund). Komitet Monitorujący wybrał w roku 21 w sumie 19 projektów do dofinansowania na kwotę środków z EFRR 41.349.664,73 euro. Tym samym od początku realizacji Programu do dnia 31 grudnia 21 r. Komitet Monitorujący zatwierdził w sumie 54 projekty. Zatwierdzenie przez Komitet Monitorujący w 21 r.: (dane finansowe: protokoły z posiedzeń KM oraz z postępowaniach korespondencyjnych w 21 roku) Liczba projektów Wydatki w projektach (euro) Wsparcie z EFRR (euro) Stopa dofinansowania Priorytet 1 7 28.111.342,31 23.894.637,91 85,% 2 1 1.13.13,88 8.61.589,58 85,% 3 2 1.53.447,34 8.844.437,24 84,% PROGRAM ŁĄCZNIE 19 48.771.893,53 41.349.664,73 84,8% Niniejsze decyzje doprowadziły do poniższego zakontraktowania środków (wartości skumulowane z uwzględnieniem środków zapisanych w podpisanych umowach/decyzjach o dofinansowaniu) (dane finansowe: protokół z posiedzenia KM w dniach 13./14.12.21): Liczba projektów Wydatki w projektach (euro) Wsparcie z EFRR (euro) Stopa dofinansowania Plan według Programu Operacyjnego EFRR (euro) Wykorzyst anie Priorytet 1 18 56.624.161,15 47.797.187,6 84,4% 55.381.94, 86,3% 2 16 27.257.292,29 23.157.655,64 85,% 29.951.364, 77,3% 23
3 2 41.88.478,37 33.794.859,75 8,7% 39.511.452, 85,5% PROGRAM ŁĄCZNIE 54 125.761.931,81 14.749.72,45 83,3% 124.843.91, 83,9% Protokoły z posiedzeń Komitetu Monitorującego są do wglądu w Instytucji Zarządzającej. Krajowy Instytut Wsparcia podpisał / wydał w roku sprawozdawczym 27 umów / decyzji o dofinansowaniu (kumulacja od początku realizacji Programu: 39 projektów patrz też punkt 2.1.1.). 3. REALIZACJA WEDŁUG OSI PRIORYTETÓW Program Operacyjny obejmuje 4 priorytety, zawierające z kolei planowane główne działania. 1 Wspieranie działań na rzecz infrastruktury służącej i poprawie stanu środowiska na obszarze pogranicza Wspieranie transgranicznych połączeń komunikacyjnych (drogowych, kolejowych, wodnych, rowerowych) Wspieranie infrastruktury gospodarczej Zamierzenia z zakresu jakości wód, ochrony przyrody, krajobrazu, klimatu, redukcji obciążeń środowiska i ryzyka z nim związanego 2 Wspieranie transgranicznych kontaktów gospodarczych i zacieśnienie gospodarczo- naukowej Wspieranie polsko-niemieckich kooperacji i sieciowych połączeń przedsiębiorstw Zamierzenia transgranicznego marketingu lokalizacji i turystyki Wspieranie transgranicznych kooperacji i sieci placówek naukowych, badawczych i technologicznych w celu poprawy dostępu do wiedzy naukowej i transferu technologii 3 Transgraniczny rozwój zasobów ludzkich oraz wsparcie w zakresie ochrony zdrowia, kultury i edukacji wspólne projekty w zakresie kwalifikacji i kształcenia zawodowego, tytuły zawodowe uprawniające do pracy na pol.-niem. pograniczu, edukacja ekologiczna 24
Wspieranie sąsiedzkiej jednostek samorządu terytorialnego oraz prywatnych podmiotów kulturalnych, stowarzyszeń i instytucji w celu dalszego rozwoju dobrych kontaktów i społecznej spójności Fundusz Małych Projektów (FMP) 4 Pomoc Techniczna Przygotowanie, przeprowadzenie, monitoring i kontrola oraz ewaluacja i studium, informacja oraz komunikacja 3.1 Priorytet 1 Wsparcie działań na rzecz infrastruktury służącej i poprawie stanu środowiska na obszarze wsparcia 3.1.1 Wyniki i analiza zaawansowania W priorytecie 1 w roku sprawozdawczym podpisano umowy / wydano decyzje o dofinansowaniu dla 13 projektów o wartości dofinansowania z EFRR 33.318.141, euro. Kwantyfikowane wskaźniki dla Priorytetu 1 (dane w oparciu o umowy / decyzje o dofinansowaniu wartości zakładane w projektach) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Wskaźniki Liczba projektów na rzecz poprawy infrastruktury transportowej. Imprezy dotyczące tematów, transport, gospodarka przestrzenna Liczba projektów inwestycyjnych generujących miejsca pracy Projekty turystyczne mające wpływ na zatrudnienie Projekty z zakresu ochrony środowiska i ochrony przed klęskami żywiołowymi Partnerzy zaangażowani w projekty ochrony środowiska Projekty z zakresu dziedzictwa przyrodniczego Wspólne działania w zakresie zarządzania zasobami wód gruntowych, oczyszczania ścieków 27 28 29 21 211 212 213 214 215 Łącznie Wynik 7 7 Założenie 15 Wynik 3 3 Założenie 3 Wynik 4 4 Założenie 3 Wynik 4 4 Założenie 4 Wynik 1 1 2 Założenie 12 Wynik 2 3 5 Założenie 5 Wynik 1 1 2 Założenie 5 Wynik 2 2 Założenie 5 25
Analiza jakościowa Dla roku sprawozdawczego nie można przeprowadzić analizy jakościowej, ponieważ żadne przedsięwzięcie nie zostało jeszcze zakończone. Jeśli przyjrzeć się spodziewanym celom projektów posiadających umowy/decyzje o dofinansowaniu, to zarysuje się następująca tendencja: Liczba projektów posiadających umowy/decyzje o dofinansowaniu w porównaniu z wykorzystaniem środków dostępnych w priorytecie odpowiada oczekiwaniom. Połowa zaplanowanych działań służących wspieraniu celu przypisanego do priorytetu posiada umowy/decyzje o dofinansowaniu. Będą kolejne są już zatwierdzone przez KM. W przypadku działań nieinwestycyjnych zarysowuje się, podobnie jak w przypadku działań wspierających zatrudnienie, ponadprzeciętnie wysoki poziom osiągnięcia wskaźników. Jednakże może się okazać, że powstanie konieczność nadrobienia zaległości w zakresie projektów ochrony środowiska i ochrony przed klęskami oraz liczbie spodziewanych partnerów w projektach z zakresu ochrony środowiska. Szczegółowe wnioski w tym zakresie należy jednak pozostawić dokładnej analizie, która została przewidziana przez Instytucję Zarządzającą w ramach ewaluacji przewidzianej na rok 211. Należy oczekiwać, że ewaluacja pokaże także punkty zaczepienia dla istniejącej potrzeby działania. Przykładem wsparcia infrastruktury na obszarze pogranicza jest projekt Transgraniczna promenada pomiędzy Świnoujściem a Gminą Heringsdorf (INT-1-1): Turystyka jest dla miasta i powiatu Świnoujście geograficznie położonego w północno-zachodniej części polski bezpośrednio przy granicy z Niemcami i dla sąsiadującego niemieckiego kąpieliska nadbałtyckiego Heringsdorf najważniejszym źródłem pozyskiwania dochodów. Z tego powodu obie gminy wspólnie planują połączenie promenad nadmorskich obu samorządów poprzez transgraniczną ścieżkę spacerową i rowerową. Tym samym powstanie najprawdopodobniej najdłuższa w Europie promenada nadmorska. Oczekuje się, iż to nowe połączenie między Polską a Niemcami codziennie wykorzystywać będzie około 1 turystów rowerowych i kilkaset turystów pieszych i spacerowiczów. Bezpośrednio na granicy ma powstać platforma o powierzchni 425 m2. Ma się tam znajdować punkt informacyjny o historycznym rozwoju obu państw na wyspach Uznam/Wolin oraz informacja o dofinansowaniu przedsięwzięcia ze środków Unii Europejskiej. Po ukończeniu projektu promenadą Świnoujście-Heringsdorf przebiegać ma Międzynarodowa Nadbałtycka Ścieżka Rowerowa. 26
Dnia 31.1.21 został uroczyście wmurowany kamień węgielny w obecności Ministra Gospodarki Meklemburgii-Pomorza Przedniego, p. Jürgena Seidla (5. z lewej) oraz prezydenta miasta Świnoujście, p. Janusza Żmurkiewicza (6. z lewej). 3.1.2 Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze Nie dotyczy 3.2 Priorytet 2 Wsparcie transgranicznych powiązań gospodarczych oraz zacieśnienie gospodarczo - naukowej 3.2.1 Wyniki i analiza zaawansowania W priorytecie 2 w roku sprawozdawczym podpisano umowy / wydano decyzje o dofinansowaniu dla 3 projektów o wartości dofinansowania z EFRR 11.778.83, euro. Kwantyfikowane wskaźniki dla Priorytetu 2 (dane w oparciu o umowy / decyzje o dofinansowaniu wartości zakładane w projektach) 27
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Indikatoren Liczba projektów na rzecz zacieśnienia gospodarczej Liczba projektów za rzecz zacieśnienia naukowej Liczba projektów inicjujących nawiązanie polskoniemieckich kontaktów podmiotów gospodarczych Liczba podmiotów gospodarczych i MŚP zaangażowanych w współpracę Liczba wspólnych targów i działań marketingowych Liczba partnerów w ramach sieci kooperacyjnej pozyskanych w wyniku projektu Liczba działań zainicjowanych w ramach sieci kooperacyjnej 27 28 29 21 211 212 213 214 215 Insgesamt Wynik 4 3 7 Założenie 15 Wynik 1 1 2 Założenie 1 Wynik 5 5 Założenie 5 Wynik 35 35 Założenie 1 Wynik 2 5 7 Założenie 15 Wynik 2 2 Założenie 5 Wynik 41 41 Założenie 1 Analiza jakościowa Dla roku sprawozdawczego nie można przeprowadzić analizy jakościowej, ponieważ żadne przedsięwzięcie nie zostało jeszcze zakończone. Podobnie jak w priorytecie 1 (por. 3.1.1) próba zbadania na bazie projektów posiadających umowy/decyzje prawdopodobnej tendencji w zakresie spodziewanych do osiągnięcia celów jest możliwa jedynie w ograniczonym zakresie z powodu relatywnie niewielkiej liczby projektów. Widoczne jest, że osiągnięcie celu w priorytecie 2 w obliczu postępu w kontraktacji środków (ok. 5%) ogólnie jest możliwe. W szczególności prawdopodobne wydaje się być osiągnięcie zapowiadanej liczby projektów. Wątpliwe jest jednak, czy można dokonać prognozy również w kontekście osiągnięcia wszystkich wskaźników wynikowych. Analizując poziom osiągnięcia wskaźników takich jak liczba zainicjowanych polsko-niemieckich kooperacji gospodarczych lub liczba uczestników zdaniem Instytucji Zarządzającej nie ma bezpośredniej konieczności podjęcia działań. Również tutaj zaleca się zaczekać na wynik dokładnej analizy w ramach ewaluacji zaplanowanej na 211 rok. Przykładem pogłębionej nauki i gospodarki jest projekt Telemedycyna w Euroregionie POMERANIA, Sieć POMERANIA (INT-8-1): Pod hasłem Niech wędrują dane nie pacjenci w przyszłości mieszkańcy pogranicza mają mieć zapewnione leczenie blisko swojego miejsca zamieszkania, a to przy pomocy zastosowania procedur 28
telemdycyny. Już przed zaistnieniem projektu funkcjonowała w tym zakresie współpraca pomiędzy województwem zachodniopomorskim, Meklemburgią Pomorzem Przednim i Brandenburgią. Pomiędzy 22 r. i 27 r. udało się na obszarze wsparcia zrealizować różne etapy telemedycyny, jako projekty pilotażowe. Finansowanie następowało ze środków Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A. W bieżącym okresie programowania działania opierają się właśnie na tych podstawach. W ten sposób ma powstać cała sieć zastosowań telemedycyny, czyli jej funkcjonalne i geograficzne uzupełnienie. W chwili obecnej w zaangażowanych w projekt szpitalach uzupełniane bądź kompletowane jest wyposażenie. Wzrosła zarówno po stronie polskiej jak i po stronie niemieckiej liczba biorących udział w projekcie szpitali. Po stronie niemieckiej jest ich 21. W Zachodniopomorskim jest 13 zaangażowanych placówek medycznych, np. Radiologia. Cel średniookresowy polega m.in. na tym, aby po obu stronach granicy móc wykonywać cyfrowe zdjęcia rentgenowskie, następnie transferować je przez granicę obu państw członkowskich przy zastosowaniu funkcji teleradiologicznych i ocenić. W ten sposób można dokonywać badań pacjentów blisko ich miejsca zamieszkania, a diagnozę postawić tam, gdzie akurat są wolni fachowcy. W ten sposób można przeciwdziałać konsekwencjom braku lekarzy specjalistów na pograniczu, w szczególności patomorfologów. Ponieważ po stronie polskiej zaległości do odrobienia są większe, przyznane je wsparcie ze środków EFRR wynosi 7, miliona euro. W sumie wartość projektu opiewa na kwotę 13,4 miliona euro. Stanowisko pracy do usług telemedycznych: 3.2.2 Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze Nie dotyczy 29