Raport 2004 dla Międzynarodowego Obszaru Dorzecza Łaby z realizacji artykułu 3, załącznika I Dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (OJ L 327, 22.12.2000) Wrocław, 15.06.2004
Raport 2004 dla Międzynarodowego Obszaru Dorzecza Łaby z realizacji artykułu 3, załącznika I Dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (OJ L 327, 22.12.2000) 1. Wprowadzenie Raport ten został opracowany w ramach grupy Roboczej ds. Wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej (WFD) w Międzynarodowej Komisji Ochrony Łaby (MKOŁ). Udział w Grupie Roboczej WFD polskie Ministerstwo Środowiska z siedzibą w Warszawie przy ul. Wawelskiej 52/54, powierzyło Regionalnemu Zarządowi Gospodarki Wodnej z siedzibą we Wrocławiu, przy ul. Norwida 34, który jest zarządcą m.in. obszaru, obejmującego teren Dorzecza Łaby w granicach Rzeczypospolitej Polskiej. Oprócz udziału w Grupie WFD pracownicy RZGW we Wrocławiu biorą czynny udział w pracach grup roboczych ds. Wód podziemnych, GIS i Udziału Społeczeństwa. W nadrzędnej Międzynarodowej Grupie Koordynacyjnej (ICG WFD) MKOŁ Strona polska posiada status obserwatora. W celu spełnienia zobowiązań państw, położonych na obszarze Dorzecza Łaby według artykułu 3, ustęp 8 Ramowej Dyrektywy Wodnej należy wyznaczyć właściwe władze, jak również przedstawić Komisji informacje zawarte w załączniku I tj. nazwę i zakres właściwych władz, zasięg geograficzny obszaru dorzecza, status prawny właściwych władz, kompetencje i obowiązki oraz stosunki międzynarodowe, które to informacje zawiera niniejszy dokument. 2. Informacje podstawowe o Międzynarodowym Obszarze Dorzecza Łaby Dorzecze rzeki Łaby, położone jest na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Federalnej Niemiec, Republiki Czeskiej oraz Republiki Austriackiej. Polska włączyła się w proces wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej i realizuje współpracę międzynarodową i koordynację na tym obszarze w ramach Międzynarodowej Komisji Ochrony Łaby za pośrednictwem Międzynarodowej Grupy Koordynacyjnej (ICG WFD). Długość rzeki Łaby wynosi 1.094,3 km od źródła w Karkonoszach aż do ujścia do Morza Północnego (na granicy morza koło Cuxhaven-Kugelbake); całkowity obszar dorzecza wynosi 148 268 km 2. Łaba bierze swój początek w Karkonoszach na wysokości 1.386,3 m n.p.m. Po opuszczeniu Karkonoszy oraz Przedgórza Łaba przepływa przez czeską nieckę kredową, od miejscowości Lovosice do Dĕčina przepływa przez czeskie góry średnie a od Dĕčina do Pirny przepływa przez Góry Piaskowcowe Łaby. Pomiędzy Miśnią i miejscowością Riesa Łaba wpływa do zamkniętej Środkowo- i Północno-Niemieckiej Niziny. Poniżej miejscowości Lauenburg od jazu Geesthacht rozpoczyna się Łaba pływowa - Tideelbe. Średnia roczna wielkość odpływu na czesko-niemieckim profilu granicznym wynosi 311 m 3 /s (9,8 mld m ³ /rocznie). 1
Polska część obszaru Dorzecza Łaby obejmuje obszar o powierzchni 239,8 km 2, co stanowi około 0,16% całkowitej powierzchni dorzecza. Na terenie Polski znajdują się m.in. źródła następujących dopływów Łaby: 1. Izera z dopływami powierzchnia 46,3 km², 2. Upa z dopływami powierzchnia 18,2 km², 3. Metuje z dopływami powierzchnia 103,2 km², 4. Orlica z dopływami powierzchnia 72,1 km². 2.1. Zasięg geograficzny Dorzecza Łaby Na rys.1. przedstawiono zasięg geograficzny całego Dorzecza Łaby oraz cztery odrębne jego obszary znajdujące się na terenie Polski. 2.2. Podział krajowych części obszaru Dorzecza Łaby W ramach prac w Międzynarodowej Komisji Ochrony Łaby państwa uzgodniły, że obszar dorzecza podzielony będzie w oparciu o kryteria hydrologiczne na cząstkowe obszary dorzecza (obszary koordynacji KOR). W związku z tym podziałem polska część zlewni Łaby należy do obszaru Dorzecza Górnej i Środkowej Łaby, którego główna część leży na terenie Republiki Czeskiej. Cząstkowy obszar dorzecza Górna i Środkowa Łaba Województwo Dolnośląskie Podejście takie ułatwi analizę charakterystyk, opracowanie programów monitoringu, opracowanie oraz uzgodnienie programów działań oraz planów gospodarowania wodami zlewni, jak również pozostałe prace merytoryczne. 3. Właściwe władze Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej w polskiej części Dorzecza Łaby odbywa się pod patronatem Ministra właściwego do spraw. Dane teleadresowe przedstawione zostały w poniższej tabeli: Nazwa Adres Dodatkowe informacje (strona internetowa, telefon) Ministerstwo Środowiska www.mos.gov.pl (Funkcję tą ul. Wawelska 52/54 +48 22 5792900 sprawuje obecnie Minister 00 922 Warszawa Środowiska). 3.1. Status prawny właściwych władz 2
Nazwa Prawodawstwo ustanawiające właściwe władze Ustawa z dnia 4 września 1997r. o działach administracji rządowej (Dz. U. 2003.159.1548) Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz.U.2002.85.766). Ustawy, określające zadania właściwego urzędu Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne (Dz.U.2001.115.1229) 3.2.Zakres odpowiedzialności właściwych władz odpowiedzialny jest za koordynowanie i nadzorowanie następujących zadań: określenie granic obszaru dorzecza (Art. 3), analizę charakterystyki obszaru dorzecza (Art. 5, zał. II), przegląd wpływu działalności ludzkiej na stan wód powierzchniowych i wód podziemnych (Art. 5, zał. II), analizę ekonomiczną korzystania z wód (Art. 5, zał. III) identyfikację odstępstw (Art. 4), identyfikację obszarów chronionych, rejestr obszarów chronionych (Art. 6, zał. IV), monitoring wód powierzchniowych, wód podziemnych i obszarów chronionych (Art. 8, zał. V), ustanowienie i wdrożenie programów działań (Art. 11, zał. VI), ustanowienie i wdrożenie planów gospodarowania wodami w dorzeczu (Art. 13, zał. VII), konsultacje społeczne (Art. 14). 3.3.Współpraca z innymi właściwymi władzami koordynuje i nadzoruje działania wraz z: Nazwa właściwych władz Nazwa instytucji nadzorujących Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu w zakresie wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej współpracuje z: Nazwa właściwych władz Nazwa instytucji współpracujących 3
- rolnictwa i rozwoju wsi, - gospodarki, - zdrowia, - Prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, - Główny Inspektor Sanitarny, - Główny Inspektor Ochrony Środowiska, - Wojewódzki Inspektor Sanitarny, - Wojewodowie, Marszałkowie. 3.4. Współpraca międzynarodowa Ze względu na wielkość oraz złożoność obszaru Dorzecza Łaby, obszar dorzecza podzielony został na cząstkowe obszary dorzecza. Przedstawiciele krajów położonych w dorzeczu Łaby (Republika Czeska, Republika Federalna Niemiec, Rzeczypospolita Polska, Republika Austrii) podjęli uchwałę na swoim spotkaniu w dniach 24.10. 25.10. 2000 w Berlinie przy okazji 13. Posiedzenia MKOŁ, która dotyczyła powołania: międzynarodowej grupy koordynacyjnej ds. Ramowej Dyrektywy Wodnej UE w dorzeczu Łaby (ICG WFD); celem tej grupy jest realizacja artykułu 3, ustęp 4 i 5 Ramowej Dyrektywy Wodnej UE; grupy roboczej ds. Wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej UE w dorzeczu Łaby (WFD); zadaniem tej grupy jest wsparcie realizacji zadań stojących przed Międzynarodową Grupą Koordynacyjną ICG WFD. Międzynarodowa Grupa Koordynacyjna ICG WFD uzgodniła (w trakcie 14. Posiedzenia MKOŁ w dniach 23.10. 24.10.2001) następujące zasady współpracy w dziedzinie transgranicznych dorzeczy cząstkowych w ramach Dorzecza Łaby: Realizacja merytorycznych problemów transgranicznych dorzeczy cząstkowych leżała będzie w gestii merytorycznych instytucji tego kraju, na którego terytorium części wodne wpływają do Łaby. Wyspecjalizowane placówki odpowiednich krajów sąsiadujących, w których kompetencji leżą te dorzecza cząstkowe, będą bezpośrednio uczestniczyć w ich merytorycznym opracowaniu. Celem jest wspólna metodyka postępowania przy opracowywaniu tych transgranicznych dorzeczy cząstkowych. Ponadto uczestniczące w realizacji tych postanowień kraje reprezentowały zgodny pogląd aby zgodnie z artykułem 3, ustęp 4 i 5 Dyrektywy 2000/60/WE Międzynarodowa Komisja Ochrony Łaby wykorzystana została jako platforma dla niezbędnej koordynacji całego obszaru Dorzecza Łaby (15. Posiedzenie MKOŁ w dniach 21.10. 22.10.2002 roku w Špindlerovym Mlýně). 4