Ćwiczenia III dr Olga Hałub-Kowalczyk rok akademicki 2018/2019
przygotowywana od 1944 r. (konferencja Dumbraton Oaks) Konferencja Założycielska NZ w San Francisco Podpisana 26 czerwca 1945 r. Weszła w życie 24 października 1945 r.
nie kształtuje się nowa koncepcja p.cz. po II WŚ nawiązanie do dotychczasowego dorobku państw
Zgromadzenie Ogólne ONZ art. 13 KNZ Zgromadzenie Ogólne inicjuje badania i udziela zaleceń w celu: a) rozwijania współdziałania międzynarodowego i jego kodyfikacji; b) popierania współdziałania międzynarodowego w dziedzinach gospodarczej, społecznej, kulturalnej, wychowawczej i zdrowia oraz przyczynienia się do urzeczywistnienia praw człowieka i podstawowych wolności przez wszystkich, bez różnicy rasy, płci, języka i wyznania.
Rada Powiernicza Zgodnie z celami Narodów Zjednoczonych, wyłożonymi w artykule 1 niniejszej Karty, podstawowe zadania systemu powierniczego powinny polegać na: 1. umacnianiu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa; 2. popieraniu postępu w dziedzinie politycznej, gospodarczej, społecznej i oświatowej mieszkańców obszarów powierniczych i ich stopniowego rozwoju w kierunku samorządu lub niepodległości odpowiednio do szczególnych warunków każdego obszaru i jego ludności, do swobodnie wyrażonych życzeń odnośnych ludów i zgodnie z postanowieniami poszczególnych porozumień powierniczych; 3. zachęcaniu do poszanowania praw człowieka i podstawowych swobód dla wszystkich bez różnicy rasy, płci, języka lub religii oraz do uznawania współzależności ludów świata; i 4. zapewnieniu równego traktowania wszystkich członków Narodów Zjednoczonych i ich obywateli w dziedzinie społecznej, gospodarczej i handlowej, jak również równego traktowania tych ostatnich przy wymiarze sprawiedliwości, bez uszczerbku dla osiągnięcia wyżej wymienionych celów i z zastrzeżeniem postanowień artykułu 80.
Rada Gospodarcza i Społeczna art. 62 KNZ 1. Rada Gospodarcza i Społeczna władna jest podejmować lub zapoczątkować badania i sprawozdania w związku z międzynarodowymi zagadnieniami gospodarczymi, społecznymi, kulturalnymi, oświatowymi, zdrowotnymi i pokrewnymi oraz może udzielać zaleceń w tego rodzaju sprawach Ogólnemu Zgromadzeniu, członkom Narodów Zjednoczonych i zainteresowanym organizacjom wyspecjalizowanym. 2. Władna jest ona udzielać zaleceń w celu przyczyniania się do poszanowania i zachowywania praw człowieka i podstawowych wolności w stosunku do wszystkich. art. 68 KNZ Rada Gospodarcza i Społeczna będzie tworzyła komisje w dziedzinie gospodarczej i społecznej oraz dla popierania praw człowieka, a także wszelkie inne komisje, które mogą okazać się potrzebnymi do spełniania jej funkcji.
Organ, który przygotowywał kodyfikację z zakresu praw człowieka w ONZ: Komisja Praw Człowieka ONZ, powołana w 1946 r. przez R. G-S. (działała do 2006 r.) Powszechna środki dot. Deklaracja wprowadzenia Paktu Praw Człowieka Pakty Praw Człowieka w życie Komisja do Spraw Statusu Kobiet
Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego 217A (III) z dnia 10.12.1948 Kontrowersje wokół charakteru prawnego wraz z KNZ daje początek międzynarodowej kodyfikacji praw człowieka
Komisja Praw Człowieka zobligowana do przygotowania projektów dwóch Paktów, które odrębnie miałyby regulować wolności i prawa I i II generacji. - Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych - Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ODMIENNOŚĆ STANDARDÓW REGULACJI PAKTÓW!
Skuteczność egzekwowania praw zagwarantowanych w Pakcie miała być zapewniona przez system SKARG INDYWIDUALNYCH oraz SKARG MIĘDZYPAŃSTWOWYCH Protokół Fakultatywny do MPPOiP -> właściwość KOMITETU PRAW CZŁOWIEKA (art. 28 MPPOiP)
powstały na podstawie MPPOiP w 1976 r. Formalna niezależność od ONZ 18 członków będących obywatelami państw stron MPPOiP (nie są przedstawicielami państw, lecz gremium eksperckim!) ->zasada sprawiedliwego podziału geograficznego Kadencja 4-letnia, możliwość reelekcji Procedura działania: 1) Państwo składa okresowe sprawozdanie 2) Komitet wydaje raport 3) Dialog stron (z udziałem NGO).
1) Obligatoryjny system składania sprawozdań przez Państwa Strony z realizacji zaciągniętych zobowiązań art. 40 MPPOiP 1. Państwa-Strony niniejszego Paktu zobowiązują się do przedkładania sprawozdań na temat środków przedsięwziętych przez nie w celu realizacji praw uznanych w niniejszym Pakcie oraz postępu dokonanego w dziedzinie korzystania z tych praw: a) w ciągu roku od dnia wejścia w życie niniejszego Paktu dla tych Państw-Stron, b) następnie na każde wezwanie Komitetu. 2. Wszystkie sprawozdania zostaną przedłożone Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, który przekaże je Komitetowi do rozpatrzenia. Sprawozdania powinny wskazywać czynniki i trudności - o ile takie istnieją - wpływające na realizację niniejszego Paktu. 3. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych może w porozumieniu z Komitetem przekazać organizacjom wyspecjalizowanym kopie tych części sprawozdań, które mogą dotyczyć ich zakresu działalności. 4. Komitet bada sprawozdania przedłożone przez Państwa-Strony niniejszego Paktu. Przekazuje on Państwom-Stronom swoje sprawozdania wraz z takimi uwagami natury ogólnej, jakie uzna za właściwe. Komitet może również przekazać te uwagi wraz z kopiami sprawozdań, jakie otrzymał od Państw-Stron niniejszego Paktu, Radzie Gospodarczej i Społecznej. ODPOWIEDNIA REGULACJA W ART. 16 MPPGSiK
Interpelacja: http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/interpelacja Tresc.xsp?key=7CAF3BBD Odpowiedź: http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/interpelacja Tresc.xsp?key=2B240700
Nowelizacja art. 256 k.k.? tzw. przestępstwo z nienawiści a ochrona ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową Art. 256. Kto publicznie propaguje faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Ograniczenie środków na działalność RPO Z komunikatu RPO:
Reforma Trybunału Konstytucyjnego (Nie)opublikowanie wyroków TK
Środki zwalczania terroryzmu http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.x sp/wdu20160000904/u/d20160904lj.pdf http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.x sp/wdu20160001092/o/d20161092.pdf
Nowelizacja tzw. ustawy antydyskryminacyjnej http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.x sp/wdu20102541700/u/d20101700lj.pdf
Likwidacja Rady do Spraw Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i związanej z nimi Nietolerancji Zarządzenie Prezesa Rady Ministrów http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.x sp/wmp20160000413/o/m20160413.pdf
Procedura tzw. follow-up
2) Skargi (zawiadomienia) międzypaństwowe -> obligatoryjne -> art. 41 MPPOiP 3) Skargi (zawiadomienia) indywidualne -> Komitet Praw Człowieka -> na podstawie Protokołu Fakultatywnego -> brak obligatoryjnego charakteru!!! -> ratyfikowany przez Polskę w 1991 r.
Każdy podmiot podlegający jurysdykcji danego państwa może oświadczyć, iż stał się ofiarą naruszenia przez państwo-stronę praw wskazanych w MPPOiP Brak wymaganego cenzusu obywatelstwa ->wyłącznie jurysdykcja!!!
aa) rationea personea - interes osobisty - interes prawny - interes aktualny bb) rationea loci- art. 1 Protokołu - skargi wyłącznie od podległych jego jurysdykcji osób uważających się za ofiarę naruszenia - skarga musi dotyczyć państwa- strony Protokołu cc) rationea materiea art. 2 i 3 Protokołu, m.in. - skarga nie może być anonimowa - wyczerpanie krajowych środków ochrony - skarga nie może być wyrazem nadużycia prawa do skargi - skarga pochodzi od ofiary naruszenia praw - skarga nie jest niezgodna z postanowieniami Paktu
- posiedzenia Komitetu nie posiadają charakteru sądowego - po zbadaniu sprawy i uzyskaniu (w ciągu 6 mcy) pisemnych wyjaśnień ze strony państwa-strony Komitet wydaje tzw. poglądy na sprawę/opinię. BRAK WYDANIA WYROKU!
1) Obligatoryjny system składania sprawozdań przez Państwa Strony z realizacji zaciągniętych zobowiązań art. 16 MPPGSiK 1. Państwa Strony niniejszego Paktu zobowiązują się przedkładać, zgodnie z niniejszą częścią Paktu, sprawozdania dotyczące podjętych środków oraz postępu dokonanego w zakresie przestrzegania praw uznanych w niniejszym Pakcie. a) Wszystkie sprawozdania będą przedkładane Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, który przekaże ich kopie Radzie Gospodarczej i Społecznej do rozpatrzenia, zgodnie z postanowieniami niniejszego Paktu; b) b) Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych przekaże ponadto organizacjom wyspecjalizowanym kopie sprawozdań lub odpowiednich części sprawozdań Państw Stron niniejszego Paktu, które są jednocześnie członkami tych organizacji wyspecjalizowanych, w zakresie, w jakim te sprawozdania lub ich części odnoszą się do spraw należących do właściwości tych organizacji zgodnie z ich statutami.
2) Od 2009 r. Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych - Komitet powołany przez Radę Gospodarczą i Społeczną na potrzeby oceny sprawozdań państw z przestrzegania standardów MPPGSiK SPRAWOZDANIA PAŃSTW (RAPORT) SKARGA INDYWIDUALNA Protokół Fakultatywny do MPPGSiK efektywność?
Prezentacja powstała na podstawie poniżej wskazanej literatury przedmiotu, jak również wybranego orzecznictwa: Brzozowski W., Krzywoń A., Wiącek M., Prawa Człowieka, Warszawa 2018; Banaszak B., Bisztyga A., Complak K., Jabłoński M. Wieruzewski R., Wójtowicz K., System ochrony praw człowieka, Kraków 2003; Gronowska B., i inni, Prawa człowieka i ich ochrona, Toruń 2005; Hołda Z. i inni, Prawa Człowieka. Zarys wykładu, Warszawa 2011; Chmaj M. (red.), Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2016; Garlicki L. (red.), Konwencja i Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Komentarz do art. 1-18, Tom I, Warszawa 2010; Garlicki L. (red.), Konwencja i Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Komentarz do art. 19-59, Tom II, Warszawa 2010; Nowicki M. A., Wokół Konwencji Europejskiej, Warszawa 2010; Osiatyński W., Prawa człowieka i ich granice, Kraków 2011; Wiśniewski L., Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje w praktyce, Warszawa 2006.