Transfer technologii oraz mechanizmy współpracy -tendencje w Polsce, Europie i na świecie 2
Pojęcie transferu technologii Transfer technologii to: "przekazywanie określonej wiedzy technicznej oraz organizacyjnej celem gospodarczego, komercyjnego wykorzystania" Źródło: Innowacje i transfer technologii - słownik pojęć, Warszawa, PARP, 2011 3
Transfer technologii - ujęcie tradycyjne zamówienia na realizację B+R (przedsiębiorstwa, agencje, agendy rządowe), zakup i fuzje firm rynek technologii i obrót patentami, licencjami mobilność pracowników (studentów) publikacje naukowe, konferencje, seminaria, targi nieformalne kontakty naukowców z praktykami naśladownictwo (kopiowanie) rozwiązań + ujęcie współczesne rozszerzenie koncepcji transferu technologii przedsiębiorczość akademicka i tworzenir firm rozwój systemów wspierania przedsięwzięć innowacyjnych Wspieranie MŚP rozwój struktur sieciowych (klastry) 4
Etapy transferu technologii Rysunek 1. Etapy transferu technologii, Źródło: Rola akademickich ośrodków innowacji w transferze technologii, OPI, Warszawa 2012, s. 13 5
Założenia systemu transferu technologii na poziomie UE po 2013 roku (1) CEL: przynajmniej 3% unijnego PKB na badania i rozwój do 2020 roku. Wybrane zagadnienia strategii Europa 2020 Unia Innowacji: 1. Ochrona inwestycji w edukacje i B+R przed cięciami budżetowymi, dalszy wzrost nakładów. 2. Reformy w kierunku poprawy efektywności wydatkowania środków i przeciwdziałania fragmentacji, silniejsze powiązanie unijnych i krajowych systemów badań. 3. Reforma systemów edukacji na wszystkich poziomach, celem jest więcej uczelni światowej klasy, które przyciągają wybitnych naukowców i talenty. 4. Badacze i wynalazcy musząmiećtakie same możliwości pracy i współpracy w całej UE, jak we własnym kraju. Europejska przestrzeńbadawcza musi byćgotowa w ciągu czterech lat tworząc ramy dla prawdziwie swobodnego przemieszczania się wiedzy. 6
Kierunki rozwoju systemu transferu technologii na poziomie UE po 2013 roku (2) Wybrane zagadnienia projektu przewodniego strategii Europa 2020 Unia Innowacji: 5. Łatwiejszy dostęp do unijnych programów i zwiększenie ich zdolności do przyciągania inwestycji ze strony sektora prywatnego, przy wsparciu Europejskiego Banku Inwestycyjnego. 6. Badania powinny rodzićwięcej innowacji. Trzeba wspieraćwspółpracęmiędzy światem nauki i biznesu, usuwać przeszkody i wprowadzać system zachęt. 7. Usuwanie przeszkód utrudniających przedsiębiorcom wprowadzanie pomysłów na rynek: lepszy dostęp do finansowania, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw. Natychmiastowym krokiem powinno byćosiągnięcie do końca bieżącego roku porozumienia w sprawie patentu UE. 7
Systemy transferu technologii w wybranych krajach UE GERD: 1,79% PKB Priorytetem jest transfer technologii w formie bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) oraz import zagranicznych technologii niematerialnych w postaci patentów, licencji, know-how itp. IRLANDIA tworzenie przyjaznych warunków dla inwestorów zagranicznych, Agencja Rozwoju Przemysłowego oraz Enterprise Ireland odpowiadają za przyciąganie BIZ Rola Ministerstwa Przemysłu, Handlu i Zatrudnienia, w ramach którego działa Biuro ds. Nauki i Technologii (OST), odpowiedzialne za prowadzenie, rozwój i koordynację polityki naukowej, technologicznej i innowacyjnej Enterprise Irland oferuje dostęp do venture capital i dotacje na rozruch firmy 8
Systemy transferu technologii w wybranych krajach UE Cechy systemu: stabilna polityka naukowo-technologiczna zapewniająca osiąganie róŝnorodnych celów waŝnych dla gospodarki, spójne i współpracujące ze sobą otoczenie instytucjonalne posiadające czytelnie rozdzielone zadania w ramach określonych obszarów, ogromny potencjał negocjacyjny w zakresie przyciągania zagranicznych przedsiębiorców, umiejętności w zakresie wspierania nowych przedsiębiorców w ich działalności innowacyjnej i badawczo-rozwojowej. IRLANDIA 9
Systemy transferu technologii w wybranych krajach UE GERD: 2,82% PKB NajwyŜsza liczba patentów na 1mln mieszkańców w Europie (w 2010 roku 576 patentów, światowy lider Korea Południowa 2697 patentów, Polska 84 patenty)* NIEMCY terytorialny podział zadań związanych ze wsparciem transferu technologii (poziom federalny i regionalny) podobnie jak w Finlandii, funkcjonuje ponad ministerialna instytucja koordynująca -> Wspólna Konferencja Naukowa (ministrowie federalni: ds. kształcenia i badań oraz ds. finansów + ministrowie poszczególnych landów) *WIPO Statistics Database and World Bank (World Development Indicators), Grudzień 2011 10
Systemy transferu technologii w wybranych krajach UE Podział instytucji odpowiedzialnych za inicjowanie i wspieranie B+R w szkołach/instytutach badawczych i przedsiębiorstwach. szkoły/instytuty badawcze: Wspólnota ds. Badań NIEMCY przedsiębiorstwa: Grupa Robocza Przemysłowego Związku Badawczego Otto von Guericke AiF (szczególnie silne wsparcie dla MŚP) silna strona systemu: ogromna wiedza ekspercka zgromadzona w licznych instytutach federalnych i rejonowych owocująca tworzeniem i wdraŝaniem innowacyjnych technologii słabość: stopień skomplikowania i rozdrobnienia wynikający m.in. z federacyjnego ustroju terytorialnego 11
Systemy transferu technologii w wybranych krajach UE GERD (wydatki na B+R): 3,87% PKB -najwyższe wydatki na B+R w Europie, (na poziomie całej UE GERD= 2% PKB)*, jeden z najlepszych systemów transferu technologii na świecie, B+R w obszarach szczególnie ważnych dla fińskiej gospodarki, wyznaczenie priorytetów pierwszy kraj, który wprowadziłkoordynacje polityki naukowej na poziomie ponad ministerialnym -> Fińska Rada Nauki i Technologii. FINLANDIA *Eurostat, 2010 12
Systemy transferu technologii w wybranych krajach UE spójne otoczenie instytucjonalne posiadające czytelną misję i określone obszary działania, sieci współpracy między instytutami badawczymi i szkołami wyŝszymi a przedsiębiorstwami (przedsiębiorstwa przeznaczają środki na prace badawcze tam prowadzone), prowadzenie badań przydatnych dla gospodarki i istnienie skutecznego systemu komercjalizacji nowych technologii (innowacyjne koncepcje są zwykle wykorzystywane w przedsiębiorstwach). FINLANDIA 13
Systemy transferu technologii w wybranych krajach spoza UE STANY ZJEDNOCZONE GERD: 2,8% PKB Finansowanie badańnaukowych ze źródeł: federalnych, stanowych, prywatnych. Naczelnym organem państwowym ds. nauki i badańjest Federalny Urząd ds. Polityki Naukowej i Technologicznej. W 2010 roku zgłoszono 783 patenty na 1mln mieszkańców (trzecie miejsce na świecie). 14
Systemy transferu technologii w wybranych krajach spoza UE Cechy systemu: znaczne ulgi podatkowe dla instytucji i przedsiębiorstw prywatnych finansujących badania, gwarancja ochrony praw patentowych, STANY ZJEDNOCZONE 90% badańprowadząplacówki naukowo-badawcze uniwersytetów i prywatnych firm na zasadzie zleceń rządowych i systemu grantów, około połowękosztów badańnaukowych pokrywa rząd, finansując wielkie programy krajowe oraz za pomocąumów realizowanych przez placówki badawcze wyższych uczelni, przemysłu i przez samodzielne instytuty naukowo-badawcze, nakłady na badania podstawowe wynosząok. 14% ogółu nakładów, a na badania stosowane i rozwojowe ok. 86% 15
Systemy transferu technologii w wybranych krajach spoza UE IZRAEL GERD: 4,3% PKB W przeciągu ostatnich 20 lat nastąpiłspektakularny rozwój sektorów wysokich technologii, lokując kraj wśród światowych liderów innowacji. Instytucja kluczowa -Biuro Głównego Naukowca przy Ministerstwie Przemysłu, Handlu i Zatrudnienia (MPHZ), instytucja odpowiedzialna za wdrażanie programów grantowych. Transfer technologii w oparciu o firmy transferu technologii (FTT), od momentu identyfikacji badań i wynalazków opracowanych przez kadrę akademicką, do zawarcia umowy przenoszącej prawa do ich komercyjnego zastosowania. 16
Systemy transferu technologii w wybranych krajach spoza UE priorytet -sektor ICT (dochód ze sprzedaży technologii ICT stanowi 31% wartości eksportu kraju), dynamiczny rozwój rynku venture capital, pod względem wartości inwestycji VC w stosunku do PKB kraju, Izrael ze wskaźnikiem 0,73% zajmuje drugie miejsce na świecie po Wielkiej Brytanii, jeden z liderów pod względem zakładanych firm start-up w branżach wysokich technologii, prace badawczo rozwojowe są w 80% finansowane przez sektor prywatny. Co zadecydowało o sukcesie innowacji w Izraelu? kluczowym czynnikiem sąpodejmowane od kilkudziesięciu lat i konsekwentnie wdrażane działania rządu Izraela, IZRAEL strategia -> sektor wysokich technologii jako szansa osiągnięcia przewagi konkurencyjnej kraju na arenie międzynarodowej 17
Rola NCBR we wsparciu transferu technologii i komercjalizacji Misja NCBR: Wsparcie polskich jednostek naukowych oraz przedsiębiorstw w rozwijaniu ich zdolności do tworzenia i wykorzystywania rozwiązańopartych na wynikach badań naukowych w celu nadania impulsu rozwojowego gospodarce i z korzyścią dla społeczeństwa. Do zadań NCBR należy: wspieranie komercjalizacji i innych form transferu wyników badań naukowych do gospodarki. 18
Wsparcie transferu technologii przez NCBR Konsorcjum jako model współpracy nauki z biznesem, nastawienie na partnerstwo i współdziałanie. Wnioskodawcy zapewniająudziałprzedsiębiorcy w projekcie, zamysłkomercjalizacji rezultatów badań już na wstępie podejmowanych działań. 19
Dziękujęza uwagę! 20