2018-1-SK01-KA203-046318 O1 Analiza potrzeb Podsumowanie projekt BCIME Disclaimer: "The European Commission support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the contents which reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsi ble for any use which may be made of the information contained therein."
Wprowadzenie Niniejsza analiza potrzeb stanowi pierwszy merytoryczny efekt pracy (ang. intellectual output, IO1) projektu BCIME. Analiza została przeprowadzona w celu uzyskania szczegółowych danych na temat potrzeb partnerów projektu dotyczących kompleksowej platformy zarządzania programem nauczania. W odróżnieniu od wstępnej analizy potrzeb wykonywanej przed złożeniem wniosku projektowego, ankiety i wywiady przeprowadzane w każdej z instytucji partnerskich miały na celu dogłębne poznanie zarówno ogólnych, jak i szczegółowych, funkcjonalnych cech oczekiwanego produktu. Wymienione poniżej kluczowe cechy będą opracowane i wdrożone jako element platformy internetowej. Aby oprogramowanie było mogło być w pełni zaakceptowane, powinno łączyć się w sposób płynny z istniejącą infrastruktura informatyczną partnerów konsorcjum projektu. Analiza potrzeb przeprowadzona przed aplikacją W badaniu wzięło udział 12 osób odpowiedzialnych za procedury budowania programów nauczania w instytucjach partnerskich i posiadających bliskie powiązania ze strukturami zarządzania uczelni. W przeważającej części instytucje partnerskie nie mają działów ani osób zajmujących się wyłącznie budowaniem/rozwojem programów nauczania. Tylko jeden partner konsorcjum, Uniwersytet w Augsburgu, Niemcy, posiada taką pozycję w swojej strukturze organizacyjnej, celem opracowania nowego program studiów medycznych. Respondenci przyznali, iż proces zarządzania programem nauczania jest dużym wyzwaniem. Z ankiet wynika, iż uważają procesy związane z programem nauczania za bardzo ważne na swoich uniwersytetach / wydziałach. Mediana i wartość modalna odpowiedzi wyniosła 5 (zadanie "bardzo trudne"), średnia wyniosła 4,36. Obecnie instytucje partnerskie nie korzystają z żadnych specjalistycznych aplikacji ani systemów budowania programów nauczania. Większość pracy wykonywana jest ręcznie. Tylko Uniwersytet Masaryka w Czechach korzysta z własnego internetowego systemu do opracowywania programów nauczania. Wszystkie instytucje stosują własne zbiory zasad i standardów, jednak nie zostały one na tyle szczegółowo określone w odpowiedziach ankietowych, aby mogły być porównane. Dlatego platforma doskonalenia programu studiów powinna zostać opracowana i wdrożona w ramach projektu w taki sposób, który pozwoli podkreślić potencjalne różnice wynikające z prawodawstwa krajowego. Większość respondentów (91,7%) twierdziła, że powiązania efektów kształcenia/tematów poszczególnych zajęć (jednostek dydaktycznych) określonych w programie nauczania powinny być sprawdzane za pomocą skomputeryzowanych narzędzi. Wśród dotychczasowych doświadczeń uczestnicy ankiety wymieniali lokalne systemy obsługi studiów (np. AIS) i serwisy do przechowywane treści dydaktycznych oferowanych nauczycielom i studentom. Najczęściej wymienianym, wyspecjalizowanym systemem informatycznym przeznaczonym do budowania programu nauczania był OPTIMED (wymieniło go 36% respondentów). Jeden respondent (9%) wymienił też MEDCIN, Ilios i Looop. Wszyscy respondenci (100%) wyrazili chęć korzystania z elektronicznego narzędzia lub systemu do zarządzania programem nauczania. 1
Analiza potrzeb IO1 Aby szczegółowo określić indywidualne oczekiwania i wymagania dotyczące systemu zarządzania programem nauczania, zbierano dane zarówno poprzez system ankiet internetowych, jak i w formie bezpośrednich wywiadów i dyskusji. Podobnie jak w przypadku analizy potrzeb przed aplikacją, ankieta online została opracowana przy użyciu narzędzia Google Forms. Wywiady i dyskusje były przeprowadzane w czasie dwustronnych spotkań zorganizowanych bezpośrednio w instytucjach partnerskich lub wykorzystując technologie wideokonferencyjne. Ankieta została udostępniona instytucjom zaangażowanym w projekt w grudniu 2018r. W przeciągu dwóch tygodni zebraliśmy 31 odpowiedzi od osób zaangażowanych w projektowanie programów nauczania i / lub administrację. Aby upewnić się, że zostaną zebrane wszystkie istotne dane, w każdym z pytań respondenci mieli do dyspozycji możliwość wprowadzania swobodnych komentarzy wybierając opcję "Inne ". Poniżej zamieszczono zestawienie wszystkich uzyskanych wymagań dotyczących nowego systemu zarządzania programem nauczania oraz wskazówki metodologiczne. Wszystkie uwagi zostały dokładnie przeanalizowane pod względem spodziewanych korzyści dla użytkownika końcowego. Zespół programistów Uniwersytetu Masaryka w Czechach planuje wdrożyć większość zgłoszonych istotnych punktów. Ostateczna wersja systemu zarządzania programem nauczania zostanie udostępniony wszystkim zaangażowanym w projekt instytucjom partnerskim. Ogólne wymagania Pytanie: Czy użytkownik będzie mógł łatwo dodać nowy opis elementu programu nauczania lub edytować istniejący opis? Konieczne jest dodanie objaśnień do stosowanych symboli (obecnie stosowane nie są oczywiste) Postulowane jest zaprojektowanie w narzędziu alternatywnej struktury programu nauczania: "W przypadku zintegrowanych programów nauczania, podejście zorientowane na dyscypliny (takie jak medycyna wewnętrzna ("interna"), chirurgia itp.) nie jest przydatne ani jednoznaczne. Powinna istnieć możliwość dodawania modułów dotyczących poszczególnych zagadnień (np. "Ruch", "Zmysły" itp.). Czy taka struktura może być zrealizowana w systemie? Treści i funkcjonalność Należy dodać możliwość powiązania dyscypliny z każdą z sekcji Wymagane jest określenie nowych atrybutów dla kursów punkty ECTS, język, atrybut isobligatory (jest obowiązkowy) Potrzebne jest miejsce na wprowadzenie kodów efektów kształcenia Konieczne jest określenie typu efektów kształcenia (np. ministerialne efekty kształcenia) Powinna istnieć możliwość dodawania kategorii efektów kształcenia Potrzebne są powiązania efektów kształcenia z jednostkami dydaktycznymi procentem realizacji oczekiwanych efektów kształcenia Potrzebne są powiązania efektów kształcenia z poszczególnymi programami studiów i poszczególnymi kursami Istotna jest możliwość powiązanie efektów kształcenia z jednostkami dydaktycznymi 2
Potrzebne jest połączenie efektów kształcenia z formami ich oceny Postulowana jest możliwość przechodzenia do szczegółów opisu za pomocą interaktywnego diagramu Wskazany został problem z przewijaniem interaktywnego diagramu W celu poprawy klarowności interfejsu użytkownika sugerowane jest ukrycie etykiety informującej o roboczej wersji wpisu wyświetlanej użytkownikom z rolą nauczyciela Konieczna jest korekta nagłówków w opisie efektów kształcenia Komentarz: "Wszystkie odsyłacze prowadzą do 'dyscyplin medycznych' (i to jest to, co się otwiera jako pierwsze") Niektóre nazwy wprowadzają w błąd np. sekcja medyczna i dyscyplina. Dyscypliny: chirurgia, medycyna wewnętrzna (użytkownicy nie rozumieją różnicy między sekcjami i dyscyplinami) Pytanie: Jakie słownictwo kontrolowane będzie stosowane w systemie do określenia sposobów oceny: należy zwrócić uwagę na niejednoznaczność, czy ewaluacja to jest to samo co ocena? Zmiana angielskiej nazwy roli "guarantor", ponieważ takiej roli nie ma w niektórych instytucjach uczestniczących w projekcie (nauczyciel jest odpowiedzialny za treści). Sugestia: "educator" lub "teacher". Pytanie: Co oznacza poziom jednostki dydaktycznej? Pytanie: Co oznacza stan "finished" niektórych elementów programu studiów? Wnioski i zalecenia Zespół projektu BCIME wdroży wszystkie wymienione wymagania do metod budowy platformy i jako elementy samej platformy. Oprogramowanie zostanie przetestowane i wdrożone w instytucjach partnerów projektu. Ponadto, dodatkowe zbieżne zalecenia pochodzące od poszczególnych partnerów będą starannie przeanalizowane, a jeśli zostaną zaakceptowane przez wszystkich, rozszerzą podstawowe wymagane funkcje uzyskane w przeprowadzonej analizie potrzeb. Główne cechy i funkcje wyodrębnione w czasie analizy potrzeb dotyczące budowy systemu zarządzania programem studiów to: Dostęp online Graficzne przedstawienie ogólnego zarysu programu nauczania Integracja różnych ról użytkowników Eksport programów nauczania według kursu, dyscypliny medycznej, jednostki organizacyjnej, wydziału Graficzne przedstawienie związków pomiędzy różnymi elementami programu studiów Możliwości wyszukiwania według słów kluczowych Integracja zaleceń międzynarodowych Możliwość modyfikacji raportów i wyników zgodnie z wymaganiami instytucjonalnymi Ocena efektów kształcenia Identyfikacja powtórzeń w realizacji efektów kształcenia Zgodność z podejściem edukacji zorientowanej na uzyskanie efektów kształcenia Złożone raporty oparte na dostępnych elementach programu nauczania 3