Pomoce projektowe Solarna technika grzewcza Dla instalatorów FKC-S FKC-W FKT-S FKT-W Ciep o, które polubisz
Spis treêci Spis treêci Podstawy techniki solarnej...4 2 Budowa instalacji solarnej...6 2. Instalacja solarna do podgrzewania wody u ytkowej...6 2.2 Solarne ogrzewanie wody u ytkowej ze wspomaganiem instalacji grzewczej...6 3 Wybór systemu...8 3. Oznaczenia instalacji hydraulicznych...8 3.. Przyk ad...0 3..2 Przyk ad 2... 3.2 Sterowanie z zastosowaniem regulatorów solarnych TDS...2 3.2. Schemat instalacji : solarne podgrzewanie wody u ytkowej z zasobnikiem biwalentnym (system )...2 3.2.2 Schemat instalacji 2: solarne podgrzewanie wody u ytkowej przez dwa odmiennie pozcjonowane pola kolektorów z zasobnikiem biwalentnym (System -A)...4 3.2.3 Schemat instalacji 3: solarne podgrzewanie wody u ytkowej z zasobnikami biwalentnymi w uk adzie równoleg ym (system )...6 3.2.4 Schemat instalacji 4: solarne podgrzewanie wody u ytkowej i wody w basenie z zasobnikiem biwalentnym i p ytowym wymiennikiem ciep a (system -C p-p)...8 3.2.5 Schemat instalacji 5: solarne podgrzewanie wody u ytkowej z zasobnikiem podgrzewania wst pnego oraz zasobnikiem w asnym (system -B)...20 3.2.6 Schemat instalacji 6: solarne podgrzewanie wody u ytkowej z zasobnikiem w asnym oraz z zasobnikiem biwalentnym (system -C p-v)...22 3.2.7 Schemat instalacji 7: solarne podgrzewanie wody u ytkowej z zasobnikiem wst pnym do CerasmartModul...24 3.2.8 Schemat instalacji 8: solarne podgrzewanie wody u ytkowej z CerasmartModul-solar...26 3.2.9 Schemat instalacji 9: solarne podgrzewanie wody u ytkowej i wspomaganie ogrzewania z zasobnikiem typu kombi (system 2)...28 3.2.0 Schemat instalacji 0: solarne podgrzewanie wody u ytkowej i wspomaganie ogrzewania z regulacjà funkcji nadrz dnych i podrz dnych (system 2-C p-v)...30 3.2. Schemat instalacji : solarne podgrzewanie wody u ytkowej i wspomaganie ogrzewania z zasobnikiem buforowym i zasobnikiem biwalentnym...32 3.2.2 Schemat instalacji 2: solarne podgrzewanie wody u ytkowej i wspomaganie ogrzewania przez dwa odmiennie pozycjonowane pola kolektorów z zasobnikiem kombi (system 2-A)...34 3.3 Sterowanie z zastosowaniem modu ów solarnych ISM...36 3.3. Schemat instalacji 3: solarne podgrzewanie wody u ytkowej i zwrotnica hydrauliczna (system )...36 3.3.2 Schemat instalacji 4: instalacja solarna ze wspomaganiem ogrzewania i mieszanym obiegiem grzewczym (system 2)...38 3.3.3 Schemat instalacji 5: solarne podgrzewanie wody i wspomaganie ogrzewania z zasobnikiem buforowym oraz zasobnikiem biwalentnym (system 2-CD p-v)...40 4 G ówne komponenty instalacji solarnej...42 4. Zasobnik solarny i zasobnik buforowy...42 4.. Zasobnik solarny...42 4..2 Solarny zasobnik kombi...42 4..3 Zasobnik buforowy...43 4.2 Kolektor s oneczny...43 4.2. Powierzchnia kolektorów...43 4.2.2 Absorber...44 4.2.3 Stopieƒ sprawnoêci kolektora...44 4.3 Sterowanie...45 4.4 Stacja solarna...46 4.5 Separator powietrza...47 5 Komponenty solarne Junkers...48 5. Kolektory p askie FKT-S i FKT-W...48 5.2 Kolektory p askie FKC-S i FKC-W...52 5.3 Zasobnik solarny...56 5.3. Zasobnik solarny do podgrzewania wody u ytkowej...59 5.3.2 Zasobnik solarny do solarnego wspomagania ogrzewania...63 5.4 Regulatory solarne i modu y solarne...67 5.4. Uwagi ogólne...67 5.4.2 Regulatory solarne TDS 050, TDS 00 i TDS 300...67 5.4.3 Modu y solarne ISM i ISM 2...70 5.4.4 Koncepcja systemu...7 5.4.5 Dane techniczne...76 5.5 Zestaw do pomiaru ciep a WMZ 3 (tylko dla TDS 300)...77 5.6 Stacja solarna AGS...78 5.6. Dane techniczne...80 5.6.2 CiÊnienie robocze instalacji...83 5.6.3 Nat enie przep ywu...83 5.6.4 Dalsze wskazówki...83 5.7 Pozosta e komponenty...84 5.7. Solarne naczynie wzbiorcze SAG......84 5.7.2 Naczynie wst pne VSG do solarnego naczynia wzbiorczego...85 5.7.3 Solarne rury podwójne SDR...86 5.7.4 Solarna pompa nape niajàca SBP...86 2
Spis treêci 5.7.5 Modu odpowietrznika...87 5.7.6 Czynnik grzewczy...87 5.7.7 Trójdrogowy zawór sterujàcy...88 5.7.8 Mieszacz wody u ytkowej TWM...89 5.7.9 Termostatyczny zespó komfortu c.w.u. z pompà cyrkulacyjnà WWKG...90 6 Planowanie...93 6. Instalacje solarne wed ug rozporzàdzenia w sprawie oszcz dzaniu energii (EnEV))...93 6.2 Solarne podgrzewanie wody...94 6.3 Solarne wspomaganie ogrzewania... 02 6.3. Korzystne warunki ogólne... 02 6.3.2 Solarne wspomaganie ogrzewania w ma- ych instalacjach (dom jednorodzinny)... 03 6.3.3 Solarne wspomaganie ogrzewania przy powierzchni kolektorów do 30 m 2 (dom wielorodzinny)... 05 6.4 Solarne podgrzewanie wody w basenie... 07 6.4. Straty ciep a... 07 6.4.2 Technika... 07 6.4.3 Wymiarowanie instalacji solarnej... 08 6.5 Obliczenie straty ciênienia...09 6.6 Parametry zasobnika buforowego, naczynia wzbiorczego i zaworu bezpieczeƒstwa... 2 6.6. Zasobnik buforowy... 2 6.6.2 Naczynie wzbiorcze... 2 6.7 Komputerowe metody wymiarowania instalacji... 4 6.7. WartoÊci wyjêciowe w symulacji komputerowej... 4 6.7.2 Programy symulacyjne... 4 6.8 Uwagi ogólne... 5 6.9 Uk ad po àczeƒ pomi dzy kolektorami s onecznymi... 7 7 Wymagana powierzchnia monta owa... 2 7. Monta kolektorów na dachu spadzistym... 2 7.. Wymiary ogólne... 2 7..2 Monta na dachu... 22 7..3 Monta w dachu... 22 7.2 Monta kolektorów na dachu p askim lub na fasadzie... 23 7.2. Monta na dachu p askim... 23 7.2.2 Monta na fasadzie... 23 8.3.2 Osprz t potrzebny przy pod àczeniu równoleg ym... 26 8.3.3 Zestaw po àczeniowy pomi dzy kolektorami FKC- lub FKT-... 26 8.4 Monta na dachu... 27 8.5 Monta w linii dachu... 30 8.6 Monta na dachu p askim... 34 8.6. Ustalenie kàta nachylenia kolektorów... 35 8.6.2 Monta z u yciem wanien obcià ajàcych... 36 8.6.3 Zabezpieczenia konstrukcyjne we w asnym zakresie... 37 8.6.4 Zestawienie zestawów monta owych do monta u kolektorów na dachu p askim (kolektory p askie)... 38 8.6.5 Zacienienie... 39 8.6.6 Dachy pochy e... 39 8.6.7 Zakotwienie stojaków... 40 8.7 Monta na fasadzie... 43 9 Przeglàd kolektorów i osprz tu... 46 9. Kolektor p aski FKT- i osprz t... 46 9.2 Kolektor p aski FKC- i osprz t... 48 9.3 Akcesoria wspólne dla FKT- i FKC-... 49 9.4 Regulatory i modu y... 58 9.5 Akcesoria wspólne dla FKT-, FKC-...6 9.6 Zasobniki solarne... 65 9.7 Zasobnik solarny kombi... 67 0 Uwagi... 68 0. Przepisy... 68 0.2 Bezpieczeƒstwo... 68 0.2. Uwagi ogólne... 68 0.2.2 Roboty dachowe... 68 0.2.3 Roboty elektryczne... 68 0.2.4 Zasobniki solarne... 69 Za àcznik... 70. Certyfikaty... 70 8 Mo liwoêci monta u kolektorów s onecznych... 24 8. Przeglàd... 24 8.2 Dopuszczalne obcià enie Êniegiem i wysokoêci budynków zgodnie z DIN 055... 25 8.3 Zastosowanie osprz tu hydraulicznego do pod àczenia kolektorów... 26 8.3. Osprz t potrzebny przy pod àczeniu szeregowym... 26 3
Podstawy techniki solarnej Podstawy techniki solarnej Nietrwa oêç rezerw energetycznych Kopalne i nuklearne zapasy, takie jak w giel, ropa naftowa, gaz ziemny czy uran stopniowo wyczerpujà si w zwiàzku z koniecznoêcià pokrycia rosnàcego zapotrzebowania energetycznego na naszej planecie. Taki rozwój wydarzeƒ, w po àczeniu z nietrwa oêcià rezerw energetycznych, w sposób nieunikniony musi prowadziç do powstania deficytu w dostawach energii. Rezerwy oraz czasowa dost pnoêç ropy naftowej i gazu ziemnego Szacunkowe obliczenia w odniesieniu do zabezpieczonych rezerw ropy naftowej i gazu dajà, przy za o eniu sta ej iloêci wydobycia, nast pujàce okresy wydobycia: ropa naftowa do maks. 2050 roku gaz ziemny do maks. 2065 roku Poniewa iloêç wydobycia prawdopodobnie zwi kszy si w przysz oêci, nale y liczyç si ze skróceniem podanych okresów. Szacunkowe rezerwy ropy naftowej i gazu ziemnego Ropa naftowa w mld t ROE (998), gaz ziemny w bln m 3 200 50 00 50 Górna granica rezerw ropy naftowej Górna granica rezerw gazu ziemnego Dolna granica rezerw gazu ziemnego Dolna granica rezerw ropy naftowej zużycie ropy naftowej 3,32 mld t rocznie rosnące zużycie ropy naftowej 4,46 mld t rocznie od 200 roczniezużycie gazu ziemnego 2,3 bln m 3 rocznie rosnące zużycie gazu ziemnego 2,9 bln m 3 0 2000 200 2020 2030 2040 2050 2060 2070 7 8 465 266-94.O Rys. Okresy wydobycia dla ropy naftowej i gazu ziemnego (êród o: Przewodnik DSG, instalacje solarne) Jeszcze bardziej decydujàce dla zmian strukturalnych w bran y energetycznej wydaje si pytanie o moment, od którego nie b dzie ju mo na zwi kszyç produkcji ropy i gazu z przyczyn geologicznych, technicznych i ekonomicznych, czyli o moment, od którego produkcja ta zacznie systematycznie spadaç. Z osiàgni ciem maksymalnego wydobycia ropy naftowej na Êwiecie nale y liczyç si ju w ciàgu drugiej dekady tego stulecia, obejmujàcej lata 200-2020. Najpóêniej wtedy, gdy popytu nie b dzie ju mo na zaspokoiç produkcjà ropy, oczekiwaç nale y znaczàcych podwy ek cen. Metody pokonania tego problemu to: energooszcz dnoêç, racjonalne wykorzystanie zasobów energetycznych oraz korzystanie z odnawialnych êróde energii, takich jak s oƒce, woda, biomasa i geotermia. Poni szy wykres pokazuje wzajemne relacje kopalnych rezerw energetycznych, rocznego zapotrzebowania energetycznego na Êwiecie oraz dost pnej energii s onecznej. węgiel ropa naftowa gaz ziemny uran Światowe zużycie energii Roczne nasłonecznienie jako źródło energii 7 8 465 266-95.O Rys. 2 Rezerwy energetyczne, potrzeby energetyczne i dost pna energia s oneczna 4
Podstawy techniki solarnej Energia s oneczna S oƒce oferuje niewyczerpany potencja energetyczny. Od pi ciu miliardów lat S oƒce podtrzymuje ycie na naszej planecie. I prawdopobnie jeszcze drugie tyle czasu b dzie mo na korzystaç z jego dobroczynnego ciep a. Praktycznie w ka dym regionie Polski mo na dziê efektywnie korzystaç z energii s onecznej. Roczne nas onecznienie waha si pomi dzy 900 a 00 kwh na m 2. Ârednie nas onecznienie w poszczególnych regionach pokazuje mapa nas onecznienia (rys. 3). Gorzów Wlkp. LUBUSKIE 06 035 009 POMORSKIE 983 Bydgoszcz Poznań WIELKOPOLSKIE Gdańsk ZACHODNIO- -POMORSKIE Szczecin KUJAWSKO- -POMORSKIE KWh/m na rok 2 (MJ/m na dzień) Energia s oneczna: potencja i zapotrzebowanie W ca ej Polsce, od pó nocy a do po udnia, intensywnoêç nas onecznienia wystarczy do pokrycia ca kowitych potrzeb energetycznych w 60 %, a latem nawet w 00 %. 2 Kraków WARMIŃSKO- -MAZURSKIE Olsztyn MAZOWIECKIE Warszawa PODLASKIE Rzeszów Białystok Łódź LUBELSKIE DOLNOŚLĄSKIE ŁÓDZKIE Lublin Wrocław Kielce Opole ŚWIĘTOKRZYSKIE Katowice OPOLSKIE ŚLĄSKIE MAŁOPOLSKIE Rys. 3 Ârednie nas onecznienie w Polsce PODKARPACKIE Q kwh 2 3 4 5 6 7 8 9 0 2 M W przypadku wspomagania ogrzewania pomieszczeƒ energià s onecznà oszcz dnoêç w porównaniu do tradycyjnego c.o. i podgrzewania wody wynosi od 5 do 25 %, w zale noêci od izolacji termicznej budynku oraz zapotrzebowania na ciep o. Kolektor zamienia na ciep o nie tylko bezpoêrednie promieniowanie s oneczne, ale tak e promieniowanie rozproszone. Tak wi c w pochmurne dni, z du ym udzia em Êwiat a rozproszonego, kolektory wcià generujà do 300 W energii na m 2 kolektora. a b 7 8 465 273-02.O Rys. 5 Potencja energii kolektorów instalacji solarnej w stosunku do rocznego zapotrzebowania energetycznego na podgrzanie wody i ogrzewanie Legenda do rys. 4 i 5: a b M Q Zapotrzebowanie na energi (popyt zg aszany) Potencja energetyczny instalacji solarnej Miesiàc Energia cieplna Nadwy ka energii s onecznej (mo na wykorzystaç np. do podgrzewania wody w basenie) Wykorzystana energia s oneczna (pokryte zapotrzebowanie) Brak pokrycia zapotrzebowania (dogrzewanie) 000 W/m 2 600 W/m 2 300 W/m 2 00 W/m 2 Q kwh 2 3 4 5 6 7 8 9 0 2 M 7 8 465 273-0.O Rys. 4 Potencja energii kolektorów instalacji solarnej w stosunku do rocznego zapotrzebowania energetycznego na podgrzanie wody a b 7 8 465 266-04.O Rys. 6 Moc grzewcza uzyskiwana z promieniowania s onecznego Instalacje solarne to rynek, który bezustannie b dzie rós. Osoby, które wyspecjalizujà si w tej dziedzinie jako doradcy, projektanci czy te instalatorzy, wchodzà w przysz oêciowà technologi o ogromnych szansach na sukces rynkowy. 5
Budowa instalacji solarnej 2 Budowa instalacji solarnej 2. Instalacja solarna do podgrzewania wody u ytkowej Rys. 7 Instalacja solarna do podgrzewania wody Promienie s oneczne rozgrzewajà absorber oraz znajdujàcy si w nim czynnik obiegowy (woda z dodatkiem Êrodka zapobiegajàcego zamarzaniu). Podgrzana woda przet aczana jest przez pomp cyrkulacyjnà do dolnego wymiennika ciep a w zasobniku solarnym, gdzie przekazuje swojà energi cieplnà do medium (wody u ytkowej). Regulator ró nic temperatury za àcza pomp cyrkulacyjnà w obiegu solarnym tylko wtedy, gdy temperatura w kolektorze jest wy sza ni w dolnej cz Êci zasobnika. Ró nica tych temperatur jest ustalana przy u yciu odpowiednich czujników temperatury w kolektorze i zasobniku solarnym. Przy niewystarczajàcym nas onecznieniu zasobnik solarny mo e byç dogrzewany przez konwencjonalne êród o ciep a (np. kocio grzewczy). Poprzez górny wymiennik ciep a w zasobniku solarnym woda u ytkowa jest podgrzewana do ustawionej na regulatorze temperatury. Dzi ki uwarstwieniu temperatur w stojàcym zasobniku dogrzewanie ogranicza si wy àcznie do górnej cz Êci zasobnika po to, aby jak w jak najmniejszym stopniu zu ywaç dro szà energi. Po osiàgni ciu àdanej temperatury kocio jest ponownie wykorzystywany do ogrzewania pomieszczeƒ mieszkalnych. 2.2 Solarne ogrzewanie wody u ytkowej ze wspomaganiem instalacji grzewczej Przy zastosowaniu odpowiedniego zasobnika oraz specjalnego uk adu sterujàcego ciep o solarne mo e byç dodatkowo oddawane do instalacji grzewczej. W zasobniku sà do tego celu przewidziane dwa zbiorniki na wod (rys. 9). Wewn trzny s u y do podgrzewania wody u ytkowej, natomiast zewn trzny do wspomagania instalacji grzewczej. Je eli temperatura zasobnika jest wy sza od temperatury powrotu instalacji grzewczej, nast puje prze àczenie trójdrogowego zaworu sterujàcego. Przy prze àczonym zaworze sterujàcym i pracujàcej pompie cyrkulacyjnej systemu grzewczego, z zasobnika pobierana jest solarna energia cieplna. Temperatura powrotu instalacji grzewczej wzrasta dzi ki wy szej temperaturze zasobnika. Solarna energia cieplna oddawana jest z zasobnika przez urzàdzenie grzewcze do instalacji ciep owniczej. Regulator urzàdzenia grzewczego rozpoznaje, czy energii solarnej wystarczy do ogrzania sieci. JeÊli energii jest zbyt ma o, urzàdzenie grzewcze dogrzewa instalacj. Woda grzewcza jest sch adzana w trakcie przep ywu, a nast pnie biegiem powrotnym, przez otwarty zawór sterujàcy z powrotem wp ywa do zasobnika. Z zasobnika woda o wy szej temperaturze ponownie doprowadzana jest do systemu grzewczego. Przy wystarczajàcej poda y energii s onecznej mo na w ten sposób znacznie obni yç koszty ogrzewania. 6
Budowa instalacji solarnej Rys. 8 Solarne ogrzewanie wody u ytkowej ze wspomaganiem instalacji grzewczej Rys. 9 Dwufunkcyjny zasobnik solarny do wspomagania instalacji grzewczej Popo udnie Wieczór Noc Ranek Po udnie Zasobnik jest pe en. U ytkownicy majà do dyspozycji ogrzanà przez s oƒce wod o pojemnoêci 750 litrów. Zu ywana jest ciep a woda do kàpieli pod prysznicem i w wannie. Doprowadzana zimna woda, zgromadzona w dolnej cz Êci zasobnika, ogrzewa si ciep em solarnym. Zasobnik oddaje zgromadzone ciep o do instalacji c.o. Woda ponownie zu ywana jest do mycia. Je eli rano zapotrzebowanie na ciep à wod b dzie wi ksze ni dost pne zasoby, urzàdzenie grzewcze zostanie wykorzystane dodatkowo do podgrzania wody. Pora na s oƒce. Do zasobnika, przez du y wymiennik ciep a, doprowadzana jest energia s oneczna 7
Wybór systemu 3 Wybór systemu 3. Oznaczenia instalacji hydraulicznych Ka da instalacja hydrauliczna posiada oznaczenie alfanumeryczne, które pozwala na okreêlenie ogólnej specyfikacji uk adu hydraulicznego. Oznaczenie Cecha systemowa Stosowane czujniki Stosowane aktuatory (elementy) System standardowy (solarne podgrzewanie wody u ytkowej) 2 Wspomaganie centralnego ogrzewania T Czujnik temperatury w kolektorze SP Pompa obiegu solarnego T 2 Czujnik temperatury w zasobniku dolnym (zasobnik solarny) T 3 Czujnik temperatury w zasobniku Podniesienie temperatury powrotu DWU Zawór podniesienia temperatury powrotu T 4 Czujnik temperatury instalacji grzewczej obieg powrotny A 2. pole kolektorów T A Czujnik temperatury w kolektorze dla 2. pola kolektorów PA Pompa obiegu solarnego dla 2. pola kolektorów B System prze adowania T B Czujnik temperatury w zasobniku dla 2. pola kolektorów PB Pompa cyrkulacyjna dla systemu prze adowania wody u ytkowej C Nadrz dnoêç/ Podrz dnoêç T C Czujnik temperatury w zasobniku nadrz dnym/podrz dnym (zasobnik C) DWUC Zawór nadrz dny/ podrz dny PC Pompa obiegu solarnego dla zasobnika nadrz dnego/ podrz dnego (zasobnik C) D Zewn trzny wymiennik ciep a T D Czujnik temperatury zewn trznego wymiennika ciep a obiegu solarnego PD Dodatkowa pompa obiegowa dla instalacji solarnych z zewn trznymi wymiennikami ciep a E Dezynfekcja termiczna PE Pompa cyrkulacyjna do dezynfekcji termicznej p Pompa v Zawór - Tab. Systemy podstawowe i ró ne opcje sà przedstawione na stronach 0 i. 8
Wybór systemu Oznaczenia zasobników Stosujàc regulatory solarne TDS 300 i regulatory FX w po àczeniu z modu em solarnym ISM 2 mo na realizowaç kompleksowe instalacje solarne wykorzystujàce kilka zasobników (zasobniki buforowe lub zasobniki c.w.u.). W celu uproszczenia przypisania zasobników do odpowiednich menu regulatorów, wprowadzono nast pujàcà zasad oznaczania zasobników: Oznaczenie Zasobnik solarny Zasobnik B Cecha Zasobnik/Basen z czujnikiem temperatury T 2 Zasobnik z czujnikiem temperatury T B Zasobnik C Zasobnik/Basen/Ogrzewanie bezpoêrednie z czujnikiem temperatury T C Tab. 2 9
Wybór systemu 3.. Przyk ad Instalacja hydrauliczna -ABCDE p-v ( rys. 0) w wersji podstawowej oznacza: System standardowy (solarne podgrzewanie wody u ytkowej) A 2. pole kolektorów p-v Sterowanie odbiornikami za poêrednictwem pompy B System prze adowania i zaworu C D E System nadrz dny/podrz dny z wieloma odbiornikami Zewn trzny wymiennik ciep a Dezynfekcja termiczna Tab. 3 Opcja A System Opcja C GZT HK T A T WW HP WS C RV SB PA RE SB SP RE DWUC M SF T C PE RV Opcja E Opcja B Opcja D T D WS S WS B WT T B SB PD PB RV T 2 RV RV KW 7 8 465 266-24.O Rys. 0 DWUC Zawór nadrz dny/podrz dny (opcja C) GZT Urzàdzenie grzewcze HK Obieg grzewczy HP Pompa obiegu grzejnego KW Wlot zimnej wody PA Pompa obiegu solarnego dla 2. pola kolektorów PB Pompa cyrkulacyjna dla systemu prze adowania wody u ytkowej (opcja B) PD Dodatkowa pompa obiegowa do instalacji solarnych z zewn trznymi wymiennikami ciep a (opcja D) PE Pompa cyrkulacyjna do dezynfekcji termicznej (opcja E) RE Regulator obj toêci przep ywu ze wskaênikiem RV Zawór powrotny SB Hamulec grawitacyjny SF Czujnik temperatury wody w zasobniku (urzàdzenie grzewcze) SP Pompa obiegu solarnego dla. pola kolektorów T A Czujnik temperatury w kolektorze dla 2. pola kolektorów T B Czujnik temperatury w zasobniku dla 2. zasobnika w systemie prze adowczym (zasobnik B) T C Czujnik temperatury w zasobniku nadrz dnym/podrz dnym (zasobnik C) T D Czujnik temperatury zewn trznego wymiennika ciep a obiegu solarnego T Czujnik temperatury w kolektorze dla. pola kolektorów T 2 Czujnik temperatury w zasobniku, dolny (zasobnik solarny) WS S Zasobnik solarny c.w.u. WS C Zasobnik nadrz dny/podrz dny (zasobnik C) WT Wymiennik ciep a WW Wylot ciep ej wody 0
M Wybór systemu 3..2 Przyk ad 2 Instalacja hydrauliczna 2-ACDE p-v ( rys. ) w wersji podstawowej oznacza: System wspomagania centralnego ogrzewania A C 2. pole kolektorów System nadrz dny/podrz dny z wieloma odbiornikami p-v Sterowanie odbiornikami za poêrednictwem pompy i zaworu D Zewn trzny wymiennik ciep a E Dezynfekcja termiczna Tab. 4 Opcja A System Opcja C Opcja E T A T WW WS C GZT HK SB PA RE SB SP RE DWUC M SF T C PE RV RV KW HP RV M AV P M AV Opcja D T D WS S System 2 VF HW AV AV WT SB PD T 3 T 2 DWU T 4 7 8 465 266-25.O Rys. AV Armatura zamykajàca DWU Zawór podniesienia temperatury powrotu DWUC Zawór nadrz dny/podrz dny (opcja C) GZT Urzàdzenie grzewcze HK Obieg grzewczy HP Pompa obiegu grzejnego HW Zwrotnica hydrauliczna KW Wlot zimnej wody M Trójdrogowy zawór mieszajàcy P Pompa obiegu grzejnego, obwód dodatkowy PA Pompa obiegu solarnego dla 2. pola kolektorów PD Dodatkowa pompa obiegowa do instalacji solarnych z zewn trznymi wymiennikami ciep a (opcja D) PE Pompa cyrkulacyjna do dezynfekcji termicznej (opcja E) RE Regulator obj toêci przep ywu ze wskaênikiem RV Zawór powrotny SB Hamulec grawitacyjny SF Czujnik temp. wody w zasobniku (urzàdzenie grzewcze) SP Pompa obiegu solarnego dla. pola kolektorów T A T C T D T T 2 T 3 T 4 Czujnik temperatury w kolektorze dla 2. pola kolektorów Czujnik temperatury w zasobniku nadrz dnym/podrz dnym (zasobnik C) Czujnik temperatury zewn trznego wymiennika ciep a obiegu solarnego Czujnik temperatury w kolektorze dla. pola kolektorów Czujnik temperatury w zasobniku, dolny (zasobnik solarny) Czujnik temperatury w zasobniku, podniesienie temperatury powrotu Czujnik temperatury obiegu grzewczego, obieg powrotny VF Czujnik temperatury zasilania WS S Zasobnik solarny c.w.u. WS C Zasobnik nadrz dny/podrz dny (zasobnik C) WT Wymiennik ciep a WW Wylot ciep ej wody
Wybór systemu 3.2 Sterowanie z zastosowaniem regulatorów solarnych TDS 3.2. Schemat instalacji : solarne podgrzewanie wody u ytkowej z zasobnikiem biwalentnym (system ) Opis dzia ania W nowym budownictwie ta koncepcja instalacji ju dziê jest uznawana za standard. W przypadku remontu mo na przy niewielkich nak adach uwzgl dniç solarne podgrzewanie wody u ytkowej. Uzyskuje si dzi ki temu oszcz dnoêç dochodzàcà nawet do 70 %, jeêli chodzi o koszt dostawy ciep ej wody. Dogrzewanie realizowane jest przy zastosowaniu gazowego kot a kondensacyjnego, poprzez górny wymiennik ciep a w zasobniku. Funkcje sterujàce przejmuje regulator TDS 00. Aby zapewniç mo liwie jak najefektywniejsze wykorzystanie energii s onecznej, polecamy dodatkowy monta uk adu mieszajàcego wod. Umo liwia on podniesienie maksymalnej temperatury zasobnika w TDS 00 do 90 C i równoczeênie s u y jako skuteczna ochrona przed poparzeniem wskutek zbyt wysokiej temperatury wody w punkcie czerpalnym. i Realizacj uk adu hydraulicznego z urzàdzeniami grzewczymi sterowanymi przy pomocy Heatronic 3 oraz regulatorów FR /FW w po àczeniu z modu em solarnym ISM przedstawiono w opisie schematu 3, na stronie 36. Uk ad hydrauliczny i sterujàcy (schemat dzia ania) T WW HK TWM AF T TDS 00 SV AB SK 300- solar AV AV TW2 230 V/AC SB SB SP E LA RE E SAG SF ZSBR 7-28 A AGS 5 HP T 2 SV RV RE KW Rys. 2 i Przedstawiony uk ad hydrauliczny kolektorów odpowiada serii produkcyjnej FKT. W przypadku serii FKC kolektory nale y pod àczaç zawsze po przekàtnej. 2
Wybór systemu AB AF AGS 5 AV E HK HP KW LA RE RV SAG Pojemnik zbiorczy Czujnik temperatury zewn trznej Stacja solarna Armatura zamykajàca Opró nianie/nape nianie Obieg grzewczy Pompa grzewcza obiegu podstawowego Wlot zimnej wody Odpowietrznik Regulator obj toêci przep ywu ze wskaênikiem Zawór zwrotny Solarne naczynie wzbiorcze SB SF SP SV T T 2 TDS 00 TWM WW Hamulec grawitacyjny Czujnik temperatury wody ciep ej w zasobniku (urzàdzenie grzewcze) Pompa obiegu solarnego Zawór bezpieczeƒstwa Czujnik temperatury w kolektorze Czujnik temperatury w zasobniku, dolny (zasobnik solarny) Regulator solarny do solarnego podgrzewania wody u ytkowej Termostatyczny mieszacz wody Wylot ciep ej wody Zestawienie dla p askich kolektorów s onecznych Excellence, monta na dachu skoênym z dachówkà Sztuki Urzàdzenie 2 kolektor p aski typu Excellence FKT-S FKA 5 podstawowy zestaw mocujàcy dla pierwszego kolektora FKA 6 podstawowy zestaw mocujàcy dla ka dego kolejnego kolektora w rz dzie 2 FKA 3 zestaw haków do monta u na dachówce FS 75 zestaw przy àczeniowy dla jednego pola kolektorów typu Excellence, monta na dachu lub zintegrowane z dachem AGS 5/TDS 00 podwójna stacja pompowa zintegrowana z regulatorem TDS 00 AAS zestaw pod àczeniowy naczynia wzbiorczego SAG 8 naczynie wzbiorcze 8 l SK 300- solar; podgrzewacz solarny 300 l, dwie w ownice grzewcze WTF 25 czynnik grzewczy o st eniu 45%, 25 l kocio kondensacyjny Cerapur ZSBR 7-28A TWM 20 termostatyczny zawór mieszajàcy c.w.u. 3/4 SDR 5 miedziane przewody do instalacji solarnej ø 5, 5 m TW2 regulator zdalnego sterowania, bez zegara Tab. 5 3
Wybór systemu 3.2.2 Schemat instalacji 2: solarne podgrzewanie wody u ytkowej przez dwa odmiennie pozycjonowane pola kolektorów z zasobnikiem biwalentnym (System -A) Opis dzia ania i Ten typ uk adu hydraulicznego jest polecany tylko w sytuacji, gdy powierzchnia dachu jest zbyt ma a i konieczny jest monta po obu stronach dachu. W przypadku p askich konstrukcji dachowych o spadku nieprzekraczajàcym 35 nale y wykonaç instalacj hydraulicznà z dwoma podzespo ami powrotnymi, poniewa w po udnie mo liwe b dzie równoczesne korzystanie z obu pól kolektora. Dla bardziej stromych dachów mo na wybraç tak e prostsze z punktu widzenia hydrauliki rozwiàzanie z zaworem trójdrogowym, o nieco mniejszej wydajnoêci solarnej. Mo na w ten sposób zaoszcz dziç do 60 % kosztów podgrzania ciep ej wody u ytkowej. Dogrzewanie realizowane jest przy zastosowaniu gazowego kot a kondensacyjnego, poprzez górny wymiennik ciep a w zasobniku. Funkcje sterujàce przejmuje regulator TDS 300, kompatybilny z obydwiema instalacjami hydraulicznymi. Aby zapewniç mo liwie jak najefektywniejsze wykorzystanie energii s onecznej, polecamy dodatkowy monta uk adu mieszajàcego wod. Umo liwia on podniesienie maksymalnej temperatury zasobnika w TDS 300 do 90 C i równoczeênie s u y jako skuteczna ochrona przed poparzeniem wskutek zbyt wysokiej temperatury wody w punkcie czerpalnym. Przy zastosowaniu urzàdzeƒ grzewczych sterowanych przy pomocy Heatronic 3 oraz regulatora FW 200 mo na zrealizowaç uk ad hydrauliczny tak e z modu em solarnym ISM 2. Uk ad hydrauliczny i sterujàcy (schemat dzia ania) T WW HK TWM AF T T A SK 300- solar AV AV TW 2 ZSBR 7-28 A SV SV SF TDS 300 AB AB HP 230 V/AC E SB SB SB E PA S P T 2 SAG E AGS 5E RE LA RE E SAG AGS 5 SV RV RE KW Rys. 3 i Przedstawiony uk ad hydrauliczny kolektorów odpowiada serii produkcyjnej FKT. W przypadku serii FKC kolektory nale y pod àczaç zawsze po przekàtnej. AB AF AGS 5 AGS 5E AV E HK Pojemnik zbiorczy Czujnik temperatury zewn trznej Stacja solarna Stacja solarna -obiegowa Armatura zamykajàca Opró nianie/nape nianie Obieg grzewczy 4
Wybór systemu HP KW LA PA RE RV SAG SB SF SP Pompa obwodu grzejnego Wlot zimnej wody Odpowietrznik Pompa obiegu solarnego dla 2. pola kolektorów Regulator obj toêci przep ywu ze wskaênikiem Zawór zwrotny Solarne naczynie wzbiorcze Hamulec grawitacyjny Czujnik temperatury wody w zasobniku (urzàdzenie grzewcze) Pompa obiegu solarnego SV Zawór bezpieczeƒstwa T A T T 2 TDS 300 TWM WW Czujnik temperatury w kolektorze dla 2. pola kolektorów Czujnik temperatury w kolektorze Czujnik temperatury w zasobniku, dolny (zasobnik solarny) Regulator solarny do solarnego podgrzewania wody u ytkowej i wspomagania centralnego ogrzewania Termostatyczny mieszacz wody Wylot ciep ej wody ZSBR 7-28A kondensacyjny kocio gazowy Cerapur Sztuki Urzàdzenie 4 kolektor p aski typu Excellence FKT-S 2 FKA 5 podstawowy zestaw mocujàcy dla pierwszego kolektora 2 FKA 6 podstawowy zestaw mocujàcy dla ka dego kolejnego kolektora w rz dzie 4 FKA 3 zestaw haków do monta u na dachówce 2 FS 75 zestaw przy àczeniowy dla jednego pola kolektorów typu Excellence, monta na dachu lub zintegrowane z dachem AGS 5 podwójna stacja pompowa AGS 5E pojedyncza stacja pompowa TDS 300 ró nicowy regulator solarny, wspomagajàcy c.w.u. oraz c.o. AAS zestaw pod àczeniowy naczynia wzbiorczego SAG 8 naczynie wzbiorcze 8 l SK 300- solar; podgrzewacz solarny 300 l, dwie w ownice grzewcze WTF 25 czynnik grzewczy o st eniu 45%, 25 l WTF 0 czynnik grzewczy o st eniu 45%, 0 l kocio kondensacyjny Cerapur ZSBR 7-28A TWM 20 termostatyczny zawór mieszajàcy c.w.u. 3/4 SDR 5 miedziane przewody do instalacji solarnej ø 5, 5 m Tab. 6 TW2 regulator zdalnego sterowania, bez zegara 5
Wybór systemu 3.2.3 Schemat instalacji 3: solarne podgrzewanie wody u ytkowej z zasobnikami biwalentnymi w uk adzie równoleg ym (system ) Opis dzia ania Ten typ uk adu hydraulicznego znajduje zastosowanie w domach wielorodzinnych o dziennym zapotrzebowaniu na wod do 000 litrów. Powierzchni kolektorów oraz wielkoêç pozosta ego osprz tu nale y dopasowaç w zale noêci od zu ycia wody. Obj toêç wody gotowej do u ytku w obu biwalentnych zasobnikach solarnych musi byç wystarczajàca, aby zimà dostarczaç ciep à wod do wszystkich pod àczonych gospodarstw domowych wy àcznie przy zastosowaniu urzàdzenia grzewczego. Ze wzgl du na wielkoêç zasobników oraz rozleg y uk ad rur cyrkulacyjnych nale y przewidzieç funkcj dezynfekcji termicznej uk adu. Ten typ instalacji solarnej pozwala oszcz dziç do 40 % kosztów ogrzewania wody u ytkowej. Kolektory sà àczone w rz dach, do maks. 0 sztuk. Aby zapewniç prawid owe dzia anie instalacji, konieczne jest zrównowa enie przep ywu we wszystkich punktach dop ywowych i odp ywowych zasobników lub te wykonanie pod àczeƒ zgodnie z zasadà Tichelmanna. Do sterowania instalacjà mo na wykorzystaç prosty regulator TDS 00. Dogrzewanie realizowane jest przy zastosowaniu gazowego kot a kondensacyjnego, poprzez górny wymiennik ciep a w zasobnikach. W ramach dodatkowej funkcji regulacyjnej TDS 00 mo e sterowaç czasowo dogrzewaniem wody lub cyrkulacjà. Aby zapewniç mo liwie jak najefektywniejsze wykorzystanie energii s onecznej, polecamy dodatkowy monta uk adu mieszajàcego wod. Umo liwia on podniesienie maksymalnej temperatury zasobnika w TDS 00 do 90 C i równoczeênie s u y jako skuteczna ochrona przed poparzeniem wskutek zbyt wysokiej temperatury wody w punkcie czerpalnym. Przy zastosowaniu urzàdzeƒ grzewczych sterowanych przy pomocy Heatronic 3 oraz regulatorów FR.../FW... mo liwa jest tak e realizacja uk adu hydraulicznego w po àczeniu z modu em solarnym ISM. Uk ad hydrauliczny i sterujàcy (schemat dzia ania) T 230 V/AC HMM HK MF AV AV WW P TDS 00 SV AB TWM T 230 V/AC HSM VF M M 230 V/AC SB SB SP E 230 V/AC SU SAG LA RE E AGS 0 TDP HW SK 500- solar AV RV LP AV SK 500- solar RV SV HP ZBR -42 A AF SF MAG TA 270 SV T 2 RV KW RV RE 7 8 465 266-00.3O Rys. 4 6
Wybór systemu AB Pojemnik zbiorczy AF Czujnik temperatury zewn trznej AGS 0 Stacja solarna AV Armatura zamykajàca E Opró nianie/nape nianie HMM Modu mieszacza HK Obieg grzewczy HP Pompa obwodu grzejnego (obwód nadrz dny) HSM Modu prze àczajàcy inst. grzewczej HW Zwrotnica hydrauliczna KW Wlot zimnej wody LA Odpowietrznik LP Pompa do adowujàca MAG Membranowe naczynie wzbiorcze M Trójdrogowy zawór mieszajàcy MF Czujnik temperatury obwodu mieszacza P Pompa obiegu grzejnego (obwód podrz dny) RE Regulator obj toêci przep ywu ze wskaênikiem RV Zawór zwrotny SAG Solarne naczynie wzbiorcze SB Hamulec grawitacyjny SF Czujnik temperatury wody w zasobniku (urzàdzenie grzewcze) SP Pompa obiegu solarnego SV Zawór bezpieczeƒstwa TA 270 Regulator pogodowy TDP Pompa do dezynfekcji termicznej TDS 00 Regulator solarny do solarnego podgrzewania wody u ytkowej TWM Termostatyczny mieszacz wody T T 2 VF WW Czujnik temperatury w kolektorze Czujnik temperatury w zasobniku, dolny (zasobnik solarny) Czujnik temperatury zasilania Wylot ciep ej wody ZBR -42 A kondensacyjny kocio gazowy Cerapur Sztuki Urzàdzenie 8 kolektor p aski typu Excellence FKT-S 2 FKA 5 podstawowy zestaw mocujàcy dla pierwszego kolektora 6 FKA 6 podstawowy zestaw mocujàcy dla ka dego kolejnego kolektora w rz dzie 8 FKA 3 zestaw haków do monta u na dachówce FS 75 zestaw przy àczeniowy dla jednego pola kolektorów typu Excellence, monta na dachu lub zintegrowane z dachem FS 7 zestaw przy àczeniowy dla ka dego kolejnego rz du kolektorów typu Excellence AGS 0 podwójna stacja pompowa TDS 00 ró nicowy regulator solarny, do regulacji c.w.u. AAS zestaw pod àczeniowy naczynia wzbiorczego SAG 35 naczynie wzbiorcze 35 l 2 SK 500- solar; podgrzewacz solarny 500 l, dwie w ownice grzewcze 2 WTF 25 czynnik grzewczy o st eniu 45%, 25 l kocio kondensacyjny Cerapur ZBR -42 A TWM 20 termostatyczny zawór mieszajàcy c.w.u. 3/4 SDR 8 miedziane przewody do instalacji solarnej ø 8, 5 m TA 270 regulator pogodowy do dwóch obiegów grzewczych HSM modu do sterowania z TA 270: jednego obiegu c.o., pompy cyrkulacyjnej, pompy adujàcej zasobnik c.w.u. Tab. 7 HMM modu do sterowania jednego obiegu c.o. z zaworem mieszajàcym 7
Wybór systemu 3.2.4 Schemat instalacji 4: solarne podgrzewanie wody u ytkowej i wody w basenie z zasobnikiem biwalentnym i p ytowym wymiennikiem ciep a (system -C p-p) Opis dzia ania Oprócz podgrzewania wody u ytkowej w zasobniku biwalentnym instalacja solarna tego typu umo liwia tak e ogrzewanie wody w basenie. Priorytetowym zadaniem jest dostarczanie ciep a do zasobnika wody u ytkowej. Przy mniejszym promieniowaniu s onecznym lub po osiàgni ciu maksymalnej temperatury wody w zasobniku T 2, ciep o s oneczne przez zawór trójdrogowy trafia do wody w basenie. Przenoszenie ciep a odbywa si za pomocà zewn trznego, p ytowego wymiennika systemu dogrzewania. Ogrzewanie wody w basenie jest realizowane za poêrednictwem regulowanego uk adu obejêcia w uk adzie rur basenu. Ze wzgl du na du à powierzchni kolektora podgrzewanie wody mo e byç nawet w 80 % realizowane przy pomocy instalacji solarnej. JeÊli chodzi o baseny kryte, wzrost temperatury w miesiàcach letnich wynosi od 3 do 5 K. W przypadku basenów odkrytych, dzi ki ogrzewaniu mo liwe jest wyd u enie sezonu kàpielowego z regu y o miesiàc. Do sterowania zestawem mo na wykorzystaç regulator solarny TDS 300. Przy zastosowaniu urzàdzeƒ grzewczych sterowanych przy pomocy Heatronic 3 oraz regulatora FW 200 mo na zrealizowaç uk ad hydrauliczny tak e z modu em solarnym ISM 2. Za àczanie basenowej pompy cyrkulacyjnej odbywa si równolegle do za àczania pompy obiegu solarnego PC dla p ytowego wymiennika ciep a. Przy wyborze p ytowego wymiennika ciep a nale y uwzgl dniç zawartoêç chloru w wodzie basenowej. Przy àcza w obiegu basenowym nie powinny byç wykonane z tworzywa sztucznego, co pozwoli uniknàç przecià eƒ termicznych. Powierzchnia kolektora uzale niona jest w g ównej mierze od powierzchni basenu oraz àdanego wzrostu temperatury. Zalecane jest tak e korzystanie z plandeki do przykrycia basenu, poniewa najwi ksze straty ciep a sà wynikiem parowania na powierzchni wody. Dodatkowy przekaênik dla basenowych pomp cyrkulacyjnych Basenowe pompy cyrkulacyjne majà wysokà moc i dlatego najcz Êciej nie mogà byç za àczane bezpoêrednio przez przekaênik regulatora solarnego. Moc za àczalna regulatora TDS 300 wynosi 375 W. Wy sze moce pomp wymagajà zastosowania oddzielnego przekaênika, pod àczonego równolegle do przekaênika regulatora. Uk ad hydrauliczny i sterujàcy (schemat dzia ania) T HK WW TWM AV AV AF T SK 500- solar TW2 ZSBR 7-28A SF SV SV TDS 300 AB AB SV HP 230 V/AC A E SB PC SAG E AGS 0E RE E SB SB SP LA RE E SAG AGS 0 T 2 RV RE KW RE 30 m 2 WT T C AV RV SWP AV Basen Rys. 5 8
Wybór systemu A Puszka rozga êna (dostarcza u ytkownik) AB Pojemnik zbiorczy AF Czujnik temperatury zewn trznej AGS 0 Stacja solarna AGS 0E Stacja solarna, pion AV Armatura zamykajàca E Opró nianie/nape nianie HK Obieg grzewczy HP Pompa obwodu grzejnego (obwód nadrz dny) KW Wlot zimnej wody LA Odpowietrznik PC Pompa obiegu solarnego dla basenu (zasobnik C) RE Regulator obj toêci przep ywu ze wskaênikiem RV Zawór zwrotny SAG Solarne naczynie wzbiorcze SB Hamulec grawitacyjny SF Czujnik temperatury wody ciep ej w zasobniku (urzàdzenie grzewcze) SP Pompa obiegu solarnego SV Zawór bezpieczeƒstwa SWP Pompa basenowa (dostarcza u ytkownik) T C Czujnik temperatury powrotu basenu (zasobnik C) TDS 300 Regulator solarny do solarnego podgrzewania wody u ytkowej i wspomagania centralnego ogrzewania TWM Termostatyczny mieszacz wody T T 2 VF WT WW Czujnik temperatury w kolektorze Czujnik temperatury w zasobniku, dolny (zasobnik solarny) Czujnik temperatury zasilania Wymiennik ciep a (dostarcza u ytkownik) Wylot ciep ej wody ZSBR 7-28A kondensacyjny kocio gazowy Cerapur Sztuki Urzàdzenie 8 kolektor p aski typu Excellence FKT-S 2 FKA 5 podstawowy zestaw mocujàcy dla pierwszego kolektora 6 FKA 6 podstawowy zestaw mocujàcy dla ka dego kolejnego kolektora w rz dzie 8 FKA 3 zestaw haków do monta u na dachówce FS 75 zestaw przy àczeniowy dla jednego pola kolektorów typu Excellence, monta na dachu lub zintegrowane z dachem FS 7 zestaw przy àczeniowy dla ka dego kolejnego rz du kolektorów typu Excellence AGS 0 podwójna stacja pompowa AGS 0E pojedyncza stacja pompowa dla 0 kolektorów TDS 300 ró nicowy regulator solarny, wspomagajàcy c.w.u. oraz c.o. 2 AAS zestaw pod àczeniowy naczynia wzbiorczego 2 SAG 25 naczynie wzbiorcze 25 l SK 500- solar; podgrzewacz solarny 500 l, dwie w ownice grzewcze 2 WTF 25 czynnik grzewczy o st eniu 45%, 25 l kocio kondensacyjny Cerapur ZSBR 7-28A TWM 20 termostatyczny zawór mieszajàcy c.w.u. 3/4 SDR 5 miedziane przewody do instalacji solarnej ø 5, 5 m TW2 regulator zdalnego sterowania, bez zegara Tab.8 9
Wybór systemu 3.2.5 Schemat instalacji 5: solarne podgrzewanie wody u ytkowej z zasobnikiem podgrzewania wst pnego oraz zasobnikiem w asnym (system -B) Opis dzia ania Je eli u ytkownik nie chce wymieniç dotychczas u ywanego zasobnika ciep ej wody, prezentowane rozwiàzanie techniczne oferuje mo liwoêç zintegrowania takiego zasobnika z instalacjà solarnà. Do u ywanego ju zasobnika konieczne jest pod àczenie monowalentnego zasobnika solarnego jako stopnia wst pnego. Ogrzewaniem solarnym steruje regulator, podgrzewany jest wy àcznie zasobnik solarny. Jednak w przypadku poboru wody wst pnie ogrzana woda doprowadzana jest do zasobnika g ównego. Pozwala to oszcz dziç nawet do 50 % energii, poniewa kocio grzewczy nie musi ju dogrzewaç ciep ej wody lub te dogrzewa jà w niewielkim stopniu. Prac istniejàcego ju uk adu hydraulicznego mo na zoptymalizowaç dzi ki zastosowaniu dodatkowego regulatora solarnego TDS 300 oraz bardziej zaawansowanego orurowania. Regulator przejmuje funkcj wymiany ciep a pomi dzy obydwoma zasobnikami. W przypadku, gdy w zasobniku solarnym zostanie stwierdzona wy sza temperatura, dodatkowa pompa wody u ytkowej przet acza cieplejszà wod do zasobnika g ównego. Umo liwia to dodatkowà oszcz dnoêç energii w wysokoêci 5-0 %. Dogrzewanie pozostaje niezmienione i odbywa si za poêrednictwem u ywanego kot a grzewczego. Aby zapewniç mo liwie jak najefektywniejsze wykorzystanie energii s onecznej, polecamy dodatkowy monta uk adu mieszajàcego wod. Umo liwia on podniesienie maksymalnej temperatury zasobnika w TDS 300 do 90 C i równoczeênie s u y jako skuteczna ochrona przed poparzeniem wskutek zbyt wysokiej temperatury wody w punkcie czerpalnym. Przy zastosowaniu urzàdzeƒ grzewczych sterowanych przy pomocy Heatronic 3 oraz regulatora FW 200 mo na zrealizowaç uk ad hydrauliczny tak e z modu em solarnym ISM 2. Uk ad hydrauliczny i sterujàcy (schemat dzia ania) T WW WWKG AV AV ZP TW2 RV RV TWM HK RV AV T RV AV AF TDS 300 SV RV PB/PE AV AV ZSBR 7-28 A 230 V/AC SB SB SP LA RE E E AGS 5 AB SAG T x T B SF Z HP T 2 SV SK 300-3 ZB KW RE RV WW- Zasobnik Rys. 6 i Przedstawiony uk ad hydrauliczny kolektorów odpowiada serii produkcyjnej FKT. W przypadku serii FKC kolektory nale y pod àczaç zawsze po przekàtnej. AB AF AGS 5 AV E HK Pojemnik zbiorczy Czujnik temperatury zewn trznej Stacja solarna Armatura zamykajàca Opró nianie/nape nianie Obieg grzewczy 20
Wybór systemu HP HSM KW LA PB/PE RE RV SAG SB SF SP Pompa obwodu grzejnego (obwód nadrz dny) Modu prze àczajàcy inst. grzewczej Wlot zimnej wody Odpowietrznik Pompa cyrkulacyjna systemu prze adowania wody u ytkowej i pompa cyrkulacyjna do dezynfekcji termicznej Regulator obj toêci przep ywu ze wskaênikiem Zawór zwrotny Solarne naczynie wzbiorcze Hamulec grawitacyjny Czujnik temperatury wody ciep ej w zasobniku (urzàdzenie grzewcze) Pompa obiegu solarnego SV Zawór bezpieczeƒstwa T B TDS 300 TWM T X T T 2 WW WWKG Czujnik temperatury w zasobniku dla 2. zasobnika w systemie prze adowania (zasobnik B) Regulator solarny do solarnego podgrzewania wody u ytkowej i wspomagania centralnego ogrzewania Termostatyczny mieszacz wody Czujnik temperatury, Êrodkowy/górny (zasobnik solarny) Czujnik temperatury w kolektorze Czujnik temperatury w zasobniku, dolny (zasobnik solarny) Wylot ciep ej wody Zespó komfortu c.w.u. ZSBR 7-28A kondensacyjny kocio gazowy Cerapur Sztuki Urzàdzenie 4 kolektor p aski typu Excellence FKT-S FKA 5 podstawowy zestaw mocujàcy dla pierwszego kolektora 3 FKA 6 podstawowy zestaw mocujàcy dla ka dego kolejnego kolektora w rz dzie 4 FKA 3 zestaw haków do monta u na dachówce FS 75 zestaw przy àczeniowy dla jednego pola kolektorów typu Excellence, monta na dachu lub zintegrowane z dachem AGS 5 podwójna stacja pompowa TDS 300 ró nicowy regulator solarny, wspomagajàcy c.w.u. oraz c.o. AAS zestaw pod àczeniowy naczynia wzbiorczego SAG 25 naczynie wzbiorcze 25 l SK 300-3 ZB; zasobnik stojàcy cylindryczny WTF 25 czynnik grzewczy o st eniu 45%, 25 l WTF 0 czynnik grzewczy o st eniu 45%, 0 l kocio kondensacyjny Cerapur ZSBR 7-28A TWM 20 termostatyczny zawór mieszajàcy c.w.u. 3/4 SDR 5 miedziane przewody do instalacji solarnej ø 5, 5 m TW2 regulator zdalnego sterowania, bez zegara Tab. 9 2
Wybór systemu 3.2.6 Schemat instalacji 6: solarne podgrzewanie wody u ytkowej z zasobnikiem w asnym oraz z zasobnikiem biwalentnym (system -C p-v) Opis dzia ania W przypadku tej koncepcji wymagana jest przebudowa ca ego, istniejàcego uk adu hydraulicznego. Zasobnik biwalentny nale y pod àczyç do kot a grzewczego, b dzie on wykorzystywany do dogrzewania. Przy wyborze zasobnika biwalentnego nale y zwróciç uwag na wystarczajàcà obj toêç wody gotowej do u ytku. W przeciwieƒstwie do rozwiàzania opisanego w rozdziale 3.2.5 nie jest tutaj konieczny regulator wymiany ciep a pomi dzy zasobnikami, poniewa oba zasobniki sà zintegrowane bezpoêrednio poprzez obieg solarny. Dlatego do sterowania uk adem nale y u yç regulatora TDS 300. Zasobnik biwalentny ma w tym uk adzie charakter nadrz dny. Dopiero wtedy, gdy niemo liwe jest dalsze podgrzanie tego zasobnika, ciep o jest oddawane do zbiornika wst pnego. Aby zapewniç jak najefektywniejsze wykorzystanie energii s onecznej, polecamy dodatkowy monta uk adu mieszajàcego wod. Umo liwia on podniesienie maksymalnej temperatury zasobnika w TDS 300 do 90 C i równoczeênie s u y jako skuteczna ochrona prze poparzeniem wskutek zbyt wysokiej temperatury wody w punkcie czerpalnym. Ponadto, ze wzgl du na wi kszà obj toêç wody, nale y przewidzieç mo liwoêç dezynfekcji termicznej uk adu. Przy zastosowaniu urzàdzeƒ grzewczych sterowanych przy pomocy Heatronic 3 oraz regulatorów FR /FW mo liwa jest tak e realizacja uk adu hydraulicznego w po àczeniu z modu em solarnym ISM. Uk ad hydrauliczny i sterujàcy (schemat dzia ania) T HK WW TWM AF T RV PE/PB SK 300- solar AV AV TW2 ZSBR 7-28 A SV TDS 300 AB SK 60-4 ZB 230 V/AC SB SB SP E SF M LA RE E SAG AGS 5 T C SV T 2 KW RE RV DWUC M Rys. 7 i Przedstawiony uk ad hydrauliczny kolektorów odpowiada serii produkcyjnej FKT. W przypadku serii FKC kolektory nale y pod àczaç zawsze po przekàtnej. AV DWUC E HP KW LA Armatura zamykajàca Zawór nadrz dny/podrz dny Opró nianie/nape nianie Pompa obwodu grzejnego (obieg nadrz dny) Wlot zimnej wody Odpowietrznik AB AF AGS 5 Pojemnik zbiorczy Czujnik temperatury zewn trznej Stacja solarna, 2 piony PE/PB RE RV Pompa cyrkulacyjna do dezynfekcji termicznej i pompa cyrkulacyjna prze adowania wody u ytkowej Regulator obj toêci przep ywu ze wskaênikiem Zawór zwrotny 22
Wybór systemu SAG SB SF SP SV T C TDP Solarne naczynie wzbiorcze Hamulec grawitacyjny Czujnik temperatury wody w zasobniku (urzàdzenie grzewcze) Pompa obiegu solarnego Zawór bezpieczeƒstwa Czujnik temperatury w zasobniku nadrz dnym/podrz dnym (zasobnik C) Pompa do dezynfekcji termicznej TDS 300 Regulator solarny do solarnego podgrzewania wody u ytkowej i wspomagania centralnego ogrzewania TWM Termostatyczny mieszacz wody T T 2 WW Czujnik temperatury w kolektorze Czujnik temperatury w zasobniku, dolny (zasobnik solarny) Wylot ciep ej wody ZSBR 7-28A kondensacyjny kocio gazowy, Cerapur Sztuki Urzàdzenie 4 kolektor p aski typu Excellence FKT-S FKA 5 podstawowy zestaw mocujàcy dla pierwszego kolektora 3 FKA 6 podstawowy zestaw mocujàcy dla ka dego kolejnego kolektora w rz dzie 4 FKA 3 zestaw haków do monta u na dachówce FS 75 zestaw przy àczeniowy dla jednego pola kolektorów typu Excellence, monta na dachu lub zintegrowane z dachem AGS 5 podwójna stacja pompowa TDS 300 ró nicowy regulator solarny, wspomagajàcy c.w.u. oraz c.o. AAS zestaw pod àczeniowy naczynia wzbiorczego SAG 25 naczynie wzbiorcze 25 l SK 300- solar; podgrzewacz solarny 300 l, dwie w ownice grzewcze SK 60-4ZB zasobnik stojàcy cylindryczny WTF 25 czynnik grzewczy o st eniu 45%, 25 l WTF 0 czynnik grzewczy o st eniu 45%, 0 l kocio kondensacyjny Cerapur ZSBR 7-28A TWM 20 termostatyczny zawór mieszajàcy c.w.u. 3/4 SDR 5 miedziane przewody do instalacji solarnej ø 5, 5 m DWU 20 zawór trójdrogowy 3/4 (pod àczenie do TDS 300) Tab. 0 TW2 regulator zdalnego sterowania, bez zegara 23
T Wybór systemu 3.2.7 Schemat instalacji 7: solarne podgrzewanie wody u ytkowej z zasobnikiem wst pnym do CerasmartModul Opis dzia ania Aby rozszerzyç u ywany CerasmartModul o system solarny, wystarczy pod àczyç prosty, monowalentny zasobnik ciep ej wody u ytkowej. Zasobnik ten jako zasobnik nadrz dny b dzie ogrzewany przez instalacj solarnà i pos u y jako zasobnik wst pny dla kot a Cerasmart- Modul. Wylot ciep ej wody ze zbiornika wst pnego zostanie pod àczony do wlotu zimnej wody urzàdzenia CerasmartModul. Zasobnik urzàdzenia CerasmartModul gromadzi wod gotowà do u ytku, a temperatura wody utrzymywana jest na uprzednio zadanym poziomie. W przypadku poboru wody z kranu podgrzana ju woda w zasobniku wst pnym przep ywa do urzàdzenia CerasmartModul i w razie niewystarczajàcej temperatury zostanie odpowiednio dogrzana. Uwaga: ryzyko oparzenia! W regulatorze TDS 00 nale y ograniczyç temperatur wody w zasobniku do maks. 60 C lub zainstalowaç termostatyczny mieszacz wody TWM! Powierzchni instalowanych kolektorów nale y dopasowaç do pojemnoêci zasobnika wst pnego, nie powinna ona byç jednak zbyt du a. Ten typ instalacji hydraulicznej umo liwia pokrycie do 50% potrzeb energetycznych przez energi s onecznà. Regulator TDS 00 nale y ustawiç na maks. temperatur 80 C. Po àczenie pomi dzy zasobnikiem wst pnym i urzàdzeniem CerasmartModul nale y wykonaç z miedzi lub stali szlachetnej. Ze wzgl du na inercj czujnika w urzàdzeniu CerasmartModul mo e dochodziç do wy szej cz stotliwoêci taktowania urzàdzenia. Uk ad hydrauliczny i sterujàcy (schemat dzia ania) T 230 V/AC SU HK WW TWM AF RV TDP TA 270 SK 300-3 ZB AV AV SV TDS 00 AB 230 V/AC SB SB SP E LA RE E AGS 5 SAG T 2 SV RV RE ZBS 6/83S-2 MA KW Rys. 8 i Przedstawiony uk ad hydrauliczny kolektorów odpowiada serii produkcyjnej FKT. W przypadku serii FKC kolektory nale y pod àczaç zawsze po przekàtnej. AB AF AGS 5 AV E Pojemnik zbiorczy Czujnik temperatury zewn trznej Stacja solarna Armatura zamykajàca Opró nianie/nape nianie HK Obieg grzewczy KW Wlot zimnej wody 24
Wybór systemu LA RE SAG SB SP SU Odpowietrznik Regulator obj toêci przep ywu ze wskaênikiemrv Zawór zwrotny Solarne naczynie wzbiorcze Hamulec grawitacyjny Pompa obiegu solarnego Zegar do za àczania dezynfekcji termicznej (dostarcza u ytkownik) SV TDP TDS 00 TWM T T 2 WW Zawór bezpieczeƒstwa Pompa do dezynfekcji termicznej Regulator solarny do solarnego podgrzewania wody u ytkowej Termostatyczny mieszacz wody Czujnik temperatury w kolektorze Czujnik temperatury w zasobniku, dolny (zasobnik solarny) Wylot ciep ej wody Sztuki Urzàdzenie 2 kolektor p aski typu Excellence FKT-S FKA 5 podstawowy zestaw mocujàcy dla pierwszego kolektora FKA 6 podstawowy zestaw mocujàcy dla ka dego kolejnego kolektora w rz dzie 2 FKA 3 zestaw haków do monta u na dachówce FS 75 zestaw przy àczeniowy dla jednego pola kolektorów typu Excellence, monta na dachu lub zintegrowane z dachem AGS 5/TDS 00 podwójna stacja pompowa zintegrowana z regulatorem TDS 00 AAS zestaw pod àczeniowy naczynia wzbiorczego SAG 8 naczynie wzbiorcze 8 l SK 300-3 ZB; zasobnik stojàcy cylindryczny WTF 25 czynnik grzewczy o st eniu 45%, 25 l Cerasmart Modul ZBS 6/83S-2MA; kocio kondensacyjny ze zintegrowanym zasobnikiem 83 l TWM 20 termostatyczny zawór mieszajàcy c.w.u. 3/4 SDR 5 miedziane przewody do instalacji solarnej ø 5, 5 m Tab. TA 270 regulator pogodowy do dwóch obiegów grzewczych 25
Wybór systemu 3.2.8 Schemat instalacji 8: solarne podgrzewanie wody u ytkowej z CerasmartModul-solar Opis dzia ania Dzi ki technice adowania warstwowego w urzàdzeniach CerasmartModul-solar mo na wykorzystaç wi kszà cz Êç obj toêci zasobnika do jeszcze bardziej efektywnej eksploatacji energii s onecznej. Do 58 % potrzeb w zakresie przygotowania ciep ej wody mo na pokryç dzi ki zastosowaniu techniki solarnej. Biwalentny zasobnik warstwowy w urzàdzeniu CerasmartModul-solar jest jako zasobnik nadrz dny zaopatrywany w ciep o przez instalacj solarnà. W przypadku, gdyby ciep o solarne okaza o si niewystarczajàce do podgrzania wody, zasobnik jest dodatkowo ogrzewany przez urzàdzenie kondensacyjne i zamontowany na zasobniku p ytowy wymiennik ciep a. Przy tym pobierana jest wst pnie podgrzana woda z zasobnika warstwowego, którà system dogrzewa. Zapewnia to w ka dej chwili pierwszeƒstwo systemowi solarnemu, a konwencjonalna metoda podgrzewania wody przez kocio gazowy jest ograniczona tylko do funkcji dogrzewania. Zintegrowany w urzàdzeniu regulator solarny TDS 0 dzia a w oparciu o zasad ró nic temperatur i gromadzi ciep o solarne w dolnej cz Êci zasobnika warstwowego. JeÊli dostawa ciep a jest niewystarczajàca, czujnik temperatury zasobnika powoduje za àczenie urzàdzenia kondensacyjnego. Uk ad hydrauliczny i sterujàcy (schemat dzia ania) T HK WW AF TA 270 SV SB AB AV AV LA SP RE SAG E TDS 0 SV T 2 RV RE ZBS 6/70S-2 solar MA KW Rys. 9 i Przedstawiony uk ad hydrauliczny kolektorów odpowiada serii produkcyjnej FKT. W przypadku serii FKC kolektory nale y pod àczaç zawsze po przekàtnej. AB Pojemnik zbiorczy AF Czujnik temperatury zewn trznej AV Armatura zamykajàca E Opró nianie/nape nianie HK Obieg grzewczy KW Wlot zimnej wody LA Odpowietrznik RE Regulator obj toêci przep ywu ze wskaênikiem RV Zawór zwrotny SAG Solarne naczynie wzbiorcze SB Hamulec grawitacyjny SP Pompa obiegu solarnego SV Zawór bezpieczeƒstwa TA 270 Regulator pogodowy TDS 0 Regulator solarny do solarnego podgrzewania wody u ytkowej T T 2 WW Czujnik temperatury w kolektorze Czujnik temperatury w zasobniku, dolny Wylot ciep ej wody 26