Krzysztof Mączewski Ewa Janczar Aneta Staniewska Paweł Tabęcki Biuro Geodety Województwa Mazowieckiego w Warszawie WSPÓLNE INICJATYWY ŚRODOWISKA W TWORZENIU INFRASTRUKTURY GEOINFORMACYJNEJ WOJEWÓTDZWA MAZOWIECKIEGO 1. WSTĘP Istoty zagadnień geodezyjnych trzeba poszukiwać w dokumentach strategicznych Państwa, Unii Europejskiej i podejmować wysiłek by była oznaczonym ich akcentem. Ideą europejskiej polityki spójności w okresie 2007-2013 jest promowanie trwałego wzrostu gospodarczego, wzrostu konkurencyjności gospodarki europejskiej, poszczególnych państw i regionów oraz wzrostu zatrudnienia. Na tym tle kształtują się zadania Rzeczpospolitej Polskiej, jej województw powiatów i gmin. Do roku 2005 roku trwały prace nad Narodowym Planem Rozwoju w pewnej korelacji z pracami nad strategią rozwoju województw. W dniu 25 września 2005 roku Rada Ministrów zaakceptowała wstępny projekt Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, które są dokumentem określającym priorytety i obszary wykorzystania oraz układ wdrożeniowy środków polityki spójności UE w ramach budżetu 2007-2013. Zostały przygotowane przez Polskę na podstawie Strategicznych Wytycznych Wspólnoty opracowanych przez Komisję Europejską, przyjętych przez Radę i Parlament UE. Formułowanie celu strategicznego NORO na lata 2007-2013 opiera się na odnawianej Strategii Lizbońskiej, analizie kluczowych aspektów sytuacji społeczno gospodarczej i terytorialnej z krajami UE. Z założeń do zmian Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia wynika,że nastąpi koncentracja Środków na działaniach infrastrukturalnych, wspierających innowacyjność, przedsiębiorczość gospodarkę opartą na wiedzy, zwiększenie liczby miejsc pracy, inwestowanie w kapitał ludzki i system edukacji, rozwój mieszkalnictwa, wsparcie obszarów Polski wschodniej,rozwój obszarów wiejskich oraz polepszenie jakości administracji. W wielu tych zamierzeniach jest obszar aktywności dla środowiska geodezyjnego. W szczególności działania te powinny być podporządkowane strategii i promocji państwa, rozwoju województw, powiatów i gmin, wzmacniać tworzenie wspólnot samorządowych, stabilizować prawo własności oraz wspomagać tworzenie partnerskich relacji z krajami Unii Europejskiej. Efektem wspierającym te działania jest opracowanie w
2005 roku planu e- Rozwoju Unii Europejskiej, który definiuje nowe priorytety dla Europy, a w szczególności uczynienia jej bardziej atrakcyjną dla inwestycji i pracy, wprzęgnięcia wiedzy i innowacji do uzyskiwania wyższego wzrostu gospodarczego. Na tle tych działań nie może być nam obojętny projekt dyrektywy INSPIRE Unii Europejskiej, który określa zasady tworzenia informacji przestrzennej w Europie. Uwarunkowania te wywołały w województwie mazowieckim wspólne inicjatywy tworzenia infrastruktury geoinformacyjnej, będące przedmiotem niniejszego opracowania. 2. WYPRACOWANIE I WDROŻENIE INNOWACYJNYCH METOD INTEGRACJI DANYCH KATASTRALNYCH, MAPY ZASADNICZEJ I BAZY DANYCH TOPOGRAFICZNYCH ORAZ MODERNIZACJA USŁUG PUBLICZNYCH ŚWIADCZONYCH PRZEZ SŁUŻBĘ GEODEZYJNĄ I KARTOGRAFICZNĄ Projekt związany jest z realizacją zadań rządowych powierzonych samorządowi wojewódzkiemu i powiatowemu, polegających na zapewnieniu wiarygodnej, jednolitej, spójnej i aktualnej informacji przestrzennej dla potrzeb funkcjonowania Państwa, w tym między innymi realizacji inwestycji budowlanych, zarządzania kryzysowego, ochrony środowiska, obrotu nieruchomościami, planowania przestrzennego oraz do celów podatkowych. Partnerami projektu są: - Główny Geodeta Kraju - Marszałek Województwa Mazowieckiego - Prezydent Miasta Płocka - Starosta Powiatu Piaseczyńskiego - przy współpracy z The Norwegian Mapping and Cadastre Authority z Oslo i jest kierowany o finansowanie z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Realizacja polityki państwa w tym zakresie odzwierciedla się prowadzeniem na poziomie powiatowym ewidencji gruntów i budynków (mapy katastralnej) w skali l:5 00 lub l:1000, mapy zasadniczej - w skali 1:500 lub 1:1 000 oraz na poziomie wojewódzkim Topograficznej Bazy Danych o stopniu szczegółowości odpowiadającej skali 1:10 000. Wszystkie te rejestry, pomimo tego, że częściowo zawierają te same dane, prowadzone są odrębnie, bez żadnej współzależności pomiędzy nimi. Szczegółowo ujmując, nie ma więzi obiektowych pomiędzy publicznymi rejestrami prowadzonymi na poziomie powiatowym tj, ewidencją gruntów i budynków oraz mapą zasadniczą, a to oznacza że te same dane często są dwukrotnie, niezależnie zbierane i wprowadzane do rejestru przez administrację publiczną tj. Służbę Geodezyjną i Kartograficzną poziomu powiatowego. Prowadzi to do niespójności, czasami sprzeczności pomiędzy tymi rejestrami oraz dublowania wydatkowania środków publicznych na odrębne budowanie, aktualizację i prowadzenie tych rejestrów. Kolejnym aspektem jest prowadzona niezależnie, przez administrację publiczną tj. Służbę Geodezyjną i Kartograficzną poziomu wojewódzkiego Baza Danych Topograficznych, o stopniu szczegółowości 1:10 000. Baza ta zawiera w znaczącej części informacje w uproszczonej formie (zgeneralizowane), gromadzone również w ewidencji gruntów i budynków oraz mapie zasadniczej. Dotyczy to między innymi: budynków, sieci komunikacyjnej - drogowej i kolejowej, ogrodzeń, terenów zielonych.: Taki stan rzeczy powoduje:
niespójność (a nawet sprzeczność) danych pochodzących z rejestrów stanowiących podstawę krajowego systemu informacji o terenie; dublowanie wydatkowania środków finansowych na pozyskiwanie i aktualizację danych; brak możliwości wprowadzania zmian i aktualizacji danych, a w konsekwencji posiadanie nieaktualnych danych na poziomie województwa i kraju; brak możliwości zapewnienia kontroli, standaryzacji pojęć, zasobów danych i formatów; brak możliwości przyspieszenia działań administracyjnych poprzez ograniczenie czasochłonności i pracochłonności opracowań kartograficznych; brak możliwości łatwego i szybkiego prowadzenia analiz, generowania raportów, opracowań tematycznych oraz tworzenia kopii; brak możliwości pozyskiwania i integracji danych z innych zasobów w tym możliwość współpracy z systemami branżowymi; brak możliwości stworzenia powszechnego i wielostanowiskowego dostępu do danych. Jak wynika z powyższego polski system prawny określa zawartość informacyjną i zasady budowy baz danych krajowego sytemu informacji o terenie, w sensie formalnym umożliwia przepływ informacji pomiędzy danymi gromadzonymi na różnych poziomach administracyjnych. Aktualnie brak jest rozwiązań i standardów technicznych oraz procedur organizacyjnych i kompetencyjnych wymaganych do utworzenia infrastruktury danych przestrzennych, w ramach krajowego systemu informacji o terenie, opartych o dane państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego na wszystkich szczeblach administracji publicznej. Głównym problemem jest brak mechanizmów przepływu danych pomiędzy publicznymi rejestrami geodezyjnymi oraz geodezyjną administracją publiczną. Celem projektu jest wypracowanie standardów technicznych, kompetencyjnych i organizacyjnych w zakresie funkcjonowania polskiej służby geodezyjnej i kartograficznej, wypracowania rekomendacji do aktów prawnych oraz zapewnieniem wiarygodnych i aktualnych danych georeferencyjnych stanowiących część infrastruktury informacji przestrzennych budowanej zgodnie z wytycznymi Unii Europejskiej jak również zapewnieniem powszechnego dostępu do danych i usług wykonywanych przez geodezyjną administrację publiczną z wykorzystaniem Internetu. Założenia i cele projektu uwzględniać będą polskie i europejskie akty prawne w tym normy ISO i Dyrektywy UE.
W ramach projektu zostanie wykonane: 1) prace badawcze mające na celu porównanie pod względem ekonomicznym, dokładnościowym oraz czasowym przetwarzania danych analogowych map katastralnych i mapy zasadniczej metodą skanowania i wektoryzacji oraz metodą skanowania i budowy postaci numerycznej na podstawie geodezyjnych materiałów źródłowych, 2) opracowanie zintegrowanego modelu danych katastralnych oraz mapy zasadniczej w standardzie GML oraz opracowanie metod konwersji z istniejących standardów do postaci GML, 3) wdrożenie i określenie niezbędnych standardów technicznych dla projektu MKZ-TBD, w tym: a) systemu odniesień przestrzennych, b) zakresu informacji zawartych w bazie danych (obiekty, atrybuty i relacje) z podziałem na dane obligatoryjne i fakultatywne, c) zasad klasyfikacji i kodowania danych, d) zasad identyfikacji obiektów w bazie danych, e) kategoryzacji jakości, dokładności i poziomu szczegółowości danych, f) form i zakresu treści produktów informacyjnych, g) zasad transferu danych i stosowanych formatów wymiany danych, h) zasad współdziałania systemów z otoczenia zintegrowanej bazy danych katastralnych i danych mapy zasadniczej ze szczególnym uwzględnieniem systemu TBD, w tym: zasad generalizacji obiektów mapy katastralnej i mapy zasadniczej dla potrzeb Bazy Danych Topograficznych (TBD), zasad integracji danych mapy katastralnej, mapy zasadniczej oraz Bazy Danych Topograficznych w zakresie położenia obiektów oraz ich charakterystyki opisowej, w tym między innymi zasad postępowania w przypadku różnic odbiegających od przyjętych dopuszczalnych dokładności, zasad zarządzania tworzonym systemem komputerowym oraz zintegrowaną bazą danych, z uwzględnieniem modernizacji systemu oraz aktualizacji danych, i) określenie zasad polityki bezpieczeństwa, j) opracowanie mechanizmów kontroli poprawności danych, k) opracowanie rekomendacji do aktów wykonawczych Ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz do Instrukcji ( serii O oraz K) Głównego Geodety Kraju oraz Wytycznych technicznych Głównego Geodety Kraju. 4) konwersja mapy katastralnej z postaci analogowej lub numerycznej do przyjętej w projekcie struktury bazy danych; 5) włączenie danych katastralnych oraz danych dotyczących rejestru cen i wartości nieruchomości do tworzonej zintegrowanej bazy danych; 6) konwersja mapy zasadniczej z postaci analogowej lub numerycznej, redakcja bazy danych numerycznej mapy zasadniczej oraz włączenie tych danych do tworzonej zintegrowanej bazy danych; 7) dostosowanie posiadanego lub wdrożenie nowego zintegrowanego systemu wspierającego działalność powiatowych ośrodków dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej i jego współpraca z administracją lokalną i wojewódzką według warunków i celów określonych w projekcie MKZ-TBD w tym w szczególności zaimplementowanie istniejącego i wykonanie oprogramowania aplikacyjnego z zakresu zasilania, przetwarzania,
aktualizacji oraz udostępniania danych dla projektowanej zintegrowanej bazy danych; 8) wykonanie prac eksperckich mających na celu wypracowanie zasad przyjmowania do wojewódzkiego zasobu geodezyjnego i kartograficznego danych pochodzących ze zintegrowanej bazy danych katastralnych i mapy zasadniczej; 9) opracowanie zasad aktualizacji Bazy Danych Topograficznych danymi zawartymi w zintegrowanej bazie danych; 10) opracowanie i wdrożenie systemu zarządzania zmianami (w tym przyjmowania danych bazy katastralnej oraz bazy mapy zasadniczej) Bazy Danych Topograficznych ( TBD ); 11) aktualizowanie Bazy Danych Topograficznych ( TBD ) danymi pochodzącymi z zintegrowanej bazy danych mapy katastralnej oraz mapy zasadniczej; 12) opracowanie i wdrożenie internetowego systemu udostępniania danych zgodnie z modelem społeczeństwa informacyjnego; 13) zakup sprzętu i oprogramowania narzędziowego; 14) uruchomienie komunikacji sieciowej i zarządzania sieciami, w tym: bezpiecznych wydzielonych łącz transmisji danych w celu zapewnienia ciągłej komunikacji pomiędzy bazami danych oraz bezpiecznych łącz dla udostępniania danych dla klientów zewnętrznych; 15) szkolenie użytkowników systemu z zakresu wszystkich etapów projektu. Odbiorcami szkoleń będzie administracja publiczna poziomu powiatowego, wojewódzkiego całego kraju oraz szczebla centralnego służby geodezyjnej i kartograficznej. Realizacja powyższych założeń doprowadzi do modernizacji usług świadczonych przez administrację geodezyjną i kartograficzną. Minister Infrastruktury oraz Główny Geodeta Kraju, uznali celowość podejmowanych przez samorząd województwa mazowieckiego wraz z samorządami powiatowymi działań mających na celu wypracowanie i wdrożenie innowacyjnych metod integracji danych katastralnych, mapy zasadniczej i Bazy Danych Topograficznych oraz modernizację usług publicznych świadczonych przez służbę geodezyjną i kartograficzną poprzez budowę zintegrowanej bazy danych obiektów mapy katastralnej, mapy zasadniczej oraz ich integracji z bazą danych topograficznych TBD oraz przygotowanie rejestru cen i wartości nieruchomości dla wybranych obszarów testowych województwa mazowieckiego. Dla przeprowadzenia badań oraz wdrożenia wybrano obszar Miasta Płocka oraz powiat piaseczyński. Wybrany obszar pilotażowy został dobrany, tak aby uwzględniał różne metody prowadzenia mapy zasadniczej oraz katastru, różny stan tych materiałów oraz różną kategorię jednostek administracyjnych tj. powiat grodzki oraz powiat ziemski. Wybrane obszary charakteryzują się ponadto zróżnicowanym pokryciem terenu: zabudowa zwarta, luźna, obszary rolnicze, obszary przemysłowe, dynamiką zmienności pod względem sytuacyjnym, zróżnicowanie skal i układów odniesień przestrzennych prowadzenia katastru i mapy zasadniczej. Obszary te zostały dobrane w sposób, który odzwierciedla ogólną sytuację w Polsce w zakresie prowadzenia geodezyjnych rejestrów publicznych, po to aby zgodnie z apelem Ministra Infrastruktury oraz Głównego Geodety Kraju wyniki prac badawczych i eksperckich można było wdrażać na obszarze całego kraju. Na podkreślenie zasługuje fakt, że prawo własności do oprogramowania wykonanego w ramach realizacji projektu, a dotyczącego udostępniania danych TBD zgodnie z modelem społeczeństwa informacyjnego, zarządzania zmianami w TBD, prowadzenia zintegrowanej bazy danych katastralnych i mapy zasadniczej udostępniania danych zintegrowanej bazy danych katastralnych i mapy zasadniczej wraz z prawem do kodów źródłowych przysługiwać będzie administracji publicznej reprezentowanej przez Głównego Geodetę Kraju. Prawo własności do kodów źródłowych oznacza niezależność
od jego wykonawcy, otwartość technologiczną, pełną swobodę modyfikacji oraz dowolne dysponowanie tym oprogramowaniem. Projekt zakłada nieodpłatne przekazywanie oprogramowania dla Służby Geodezyjnej i Kartograficznej całego kraju, co będzie jest również realizacją założeń o rozszerzeniu projektu na obszar wykraczający poza województwo mazowieckie. 3. MAZOWIEKI SYSTEM INFORMACJI PRZESTRZENNEJ Tradycyjne metody gromadzenia i analizowania danych nie są dość sprawne by sprostać zadaniom stawianym przed jednostkami samorządu terytorialnego. Konieczne jest sukcesywne wdrażanie nowoczesnych systemów informatycznych, które będą zdolne do szybkiego wyszukiwania i przetwarzania starannie wyselekcjonowanych informacji niezbędnych do wspomagania zarządzania regionem. Dlatego Zarząd Województwa Mazowieckiego realizując politykę państwa i Unii Europejskiej w zakresie społeczeństwa informacyjnego oraz potrzeby związane ze wspomaganiem zarządzania województwem mazowieckim już w 2000r. podjął decyzję o utworzeniu Mazowieckiego Systemu Informacji Przestrzennej. W latach 2000-2004 zespół Politechniki Warszawskiej pod kierownictwem prof. Stanisława Białousza realizował prace badawczo - rozwojowe objęte projektem celowym System baz danych przestrzennych dla województwa mazowieckiego. W ramach tych prac zidentyfikowanych zostało ponad 90 baz danych wspomagających realizację zadań samorządu województwa. Bazy te zgrupowane zostały w 13 zagadnieniach tematycznych: dane georeferencyjne, środowisko naturalne i ochrona środowiska, infrastruktura techniczna, przemysł i gospodarka, demografia i sprawy społeczne, oświata, kultura i dziedzictwo kulturowe, kultura fizyczna, turystyka, rolnictwo, podziały terytorialne, zdrowie, bezpieczeństwo. Opracowana została architektura Systemu, zakładająca istnienie wojewódzkiego serwera baz danych przestrzennych i opisowych. Dostęp do tych danych odbywał się będzie w ramach Urzędu Marszałkowskiego przy wykorzystaniu sieci intranet, natomiast dla jednostek spoza UM przez internet. Odpowiedzialność za zbieranie i aktualizację danych leżeć będzie po stronie jednostek, kompetencyjnie związanych z danym zagadnieniem. Aby takie rozwiązanie mogło być wprowadzone w życie, niezbędne jest podjęcie stosownych czynności organizacyjnych zmierzających do stworzenia warunków umożliwiających budowę, aktualizację i udostępnianie niezbędnych baz danych. 20 września 2005r. Marszałek Województwa Mazowieckiego podpisał Zarządzenie nr 265/05 w sprawie szczegółowego zakresu zadań departamentów Urzędu Marszałkowskiego oraz wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych w zakresie prowadzenia, aktualizowania oraz autoryzacji danych Mazowieckiego Systemu Informacji Przestrzennej. Zarządzenie to przypisuje odpowiedzialność za budowę, prowadzenie, aktualizację i autoryzację każdej z baz danych zidentyfikowanych w projekcie celowym poszczególnym departamentom Urzędu Marszałkowskiego i wojewódzkim samorządowym jednostkom
organizacyjnym. Jednocześnie wskazuje jednostki spoza Urzędu Marszałkowskiego dysponujące danymi i zobowiązuje dyrektorów departamentów i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych do przygotowania porozumień pomiędzy Marszałkiem Województwa, a jednostkami spoza Urzędu Marszałkowskiego (do kompetencji, których należy gromadzenie danych określonych w załączniku do Zarządzenia), dotyczących zasad udostępniania tych danych na potrzeby Mazowieckiego Systemu Informacji Przestrzennej. Rozwiązanie takie, o ile spotka się ze zrozumieniem ze strony tych jednostek i wzajemne udostępnianie danych realizowane będzie na zasadach ekwiwalentności, umożliwi dostęp do danych najbardziej aktualnych i spowoduje ograniczenie kosztów ich pozyskiwania i aktualizacji poprzez eliminację powielania prac w tym zakresie. 4. MAZOWIECKI SYSTEM INFORMACJI PRZESTRZENNEJ GMIN I POWIATÓW WSPÓŁDZIAŁAJĄCYCH W RAMACH WOJEWÓDZTWA W roku 2005 Samorząd Województwa Mazowieckiego podjął działania zmierzające do rozszerzenia projektu Mazowiecki System Informacji Przestrzennej na powiaty i gminy województwa. Projekt Mazowiecki System Informacji Przestrzennej Gmin i Powiatów współdziałających w ramach województwa w dniu 23 grudnia 2005r. został złożony do konkursu o dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach działania 1.5 ZPORR Infrastruktura Społeczeństwa Informacyjnego. Projekt będzie realizowany przez Samorząd Województwa Mazowieckiego przy współudziale samorządów Powiatu Mińskiego, Powiatu Mławskiego, Powiatu Płockiego, Powiatu Radomskiego, Miasta Mława, Miasta Ostrołęka oraz Gmin Mrozy i Jedlińsk. Celem realizacji projektu jest wypracowanie modelu systemu informacji przestrzennej wspomagającego zarządzanie, promocję i rozwój gminy, powiatu i województwa oraz mechanizmów przepływu informacji pomiędzy służbami i administracjami różnych poziomów, w szczególności relacji gmina-powiat-województwo. Planuje się, aby System obejmował również zagadnienia ogólno-organizacyjne związane z budową elektronicznej platformy wymiany, udostępniania danych i informacji oraz usług administracyjnych, w tym wdrożenie elektronicznego obiegu dokumentów wraz z podpisem i pocztą elektroniczną, włączenie do Systemu zagadnień kompetencyjnych realizowanych przez samorząd
województwa, samorząd powiatowy oraz gminny jak również zapewnienie kontaktu z przedsiębiorcą i obywatelem drogą internetową. Idea powstania MSIP-GPW wynika z realnych potrzeb współdziałających jednostek organizacyjnych oraz wpisuje się we wspólnotową inicjatywę budowy Europejskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej (Infrastructure for Spatial Information in Europe INSPIRE). W MSIP-GPW będą stosowane regulacje dyrektywy INSPIRE, jej przepisy implementacyjne i wiążące się z nimi standardy, zwłaszcza w zakresie interoperacyjności technicznej, semantycznej i organizacyjnej. Tym samym MSIP-GPW będzie wspierać tworzenie Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej jako części INSPIRE, jednocześnie korzystając z międzynarodowego dorobku naukowego i technicznego w tym zakresie. Nadrzędnym celem projektu jest wspieranie trwałego i zrównoważonego rozwoju regionu mazowieckiego, uzyskiwane przez szerokie udostępnianie oraz właściwe stosowanie informacji o obiektach, procesach i zjawiskach istniejących, projektowanych lub prognozowanych w ich przestrzennym odniesieniu do tego regionu. MSIP-GPW należy traktować jako narzędzie niezbędne dla realizacji i monitorowania działań wynikających ze Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego. System MSIP-GPW będzie się składał z dwóch wzajemnie wspomagających się i wzmacniających komponentów : - infrastruktury informacji przestrzennej województwa mazowieckiego (MSIP), - elektronicznej administracji jednostek samorządowych w województwie mazowieckim (GPW). Po rozpoznaniu różnorodności realizowanych zadań przez Partnerów oraz ich stopnia informatyzacji, na potrzeby całego projektu utworzono cztery modele techniczno-finansowe. 1. Model W model wojewódzki dla urzędu marszałkowskiego 2. Model PG model powiatowy dla miasta na prawach powiatu (powiat grodzki) 3. Model PZ model powiatowy dla starostwa ziemskiego 4. Model G model gminny dla urzędu gminy Zaproponowany podział wynika z występujących różnic pomiędzy rodzajami partnerów (urzędów). Różnice dotyczą: - obszaru działania - realizowanych zadań ustawowych - formy i zakresu prowadzonych zasobów
- ilości użytkowników i wymaganej wydajności systemu - potrzeb sprzętowych - możliwości finansowych, organizacyjnych i technicznych Zastosowanie w systemie modeli techniczno-finansowych zminimalizowało liczbę kombinacji wdrożeniowych do czterech. MSIP-GPW będzie funkcjonować w strukturze węzłowej. W systemie wydzielono dwa rodzaje węzłów tj. węzeł główny oraz węzły lokalne. Węzeł główny funkcjonować będzie na poziomie urzędu marszałkowskiego. Węzły lokalne będą funkcjonować na poziomie urzędów miejskich (powiaty grodzkie), starostw powiatowych (powiaty ziemskie) oraz urzędów gminnych. Wydzielenie węzła głównego i jego ulokowanie na poziomie wojewódzkim podyktowane jest także odmienną funkcjonalnością i realizowanymi zadaniami na rzecz wszystkich partnerów. Zastosowana dwupoziomowa struktura systemu MSIP-GPW umożliwia swobodne modelowanie relacji w ramach trójstopniowego podziału administracyjnego kraju. Zastosowane rozwiązania pozwalają swobodnie przyłączać się gminom nawet w przypadku, gdy powiat do którego terytorialnie dana gmina należy, nie jest zainteresowany przyłączeniem się do systemu. Inicjatywa budowy Systemu Informacji Przestrzennej integrującego dane na trzech poziomach gminnym, powiatowym i wojewódzkim jest przedsięwzięciem nowatorskim w skali naszego kraju, dlatego też nasz projekt traktowany jest jako swego rodzaju rozwiązanie pilotażowe. Po zakończeniu jego realizacji, pozostałe samorządy gminne i powiatowe województwa mazowieckiego będą mogły skorzystać z doświadczeń projektu i włączyć się w tworzenie wojewódzkiej infrastruktury informacji przestrzennej Mazowieckiego Systemu Informacji Przestrzennej (MSIP-GPW).
5. BUDOWA INFRASTRUKTURY UŻYTKOWEJ SYSTEMU POZYCJONOWANIA SATELITARNEGO W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM Celem projektu jest budowa infrastruktury użytkowej systemu pozycjonowania satelitarnego, który umożliwi wykorzystanie praktyczne pewnego zakresu możliwości, jakie powstaną dzięki budowie na terenie województwa mazowieckiego systemu ASG/EUPOS w ramach ogólnopolskiego projektu realizowanego przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii (GUGiK) w Warszawie. Wraz z geodetami użytkownikiem systemu pozycjonowania stanie się Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Warszawie, która zarządza zespołami ratownictwa medycznego dla aglomeracji warszawskiej. Z wielu funkcji systemu pozycjonowania ASG/EUPOS wykorzystana zostanie usługa nawigacji pojazdów, dzięki której aktualna pozycja i stan każdego z zespołów ratownictwa medycznego będą dostępne na bieżąco (on-
line) w centrum dyspozytorsko-nawigacyjnym zlokalizowanym w WSPR. Funkcjonujące obecnie Centrum Powiadamiania Ratunkowego w WSPR w Warszawie jest wyposażone w niewystarczające narzędzia aplikacyjne (software) oraz niedostateczne środki łączności. Występuje tu całkowity brak możliwości lokalizowania karetek pogotowia (pojazdów zespołów ratunkowych) w przestrzeni geograficznej, a tym samym występuje zmniejszona jest efektywność zarządzania nimi. Nie ma możliwości zidentyfikowania położenia i stanu pojazdu zespołu ratunkowego bez odwoływania się do ustnych przekazów droga radiową, których nie można w żaden sposób zweryfikować, poddać analizom przestrzennym, czy zwizualizować. Tak wyposażone Centrum Powiadamiania Ratunkowego nie gwarantuje szybkiego i trafnego działania służb ratownictwa medycznego, pomimo, iż stanowi jeden z najważniejszych elementów systemu zabezpieczenia życia i zdrowia mieszkańców województwa mazowieckiego. Szybkość operacji dyspozytora, jego dostęp do informacji o położeniu i stanie zespołów ratowniczych są zdecydowanie niewystarczające. Podobnie jak wysoce niewystarczające są dostępne środki łączności CPR z bazami terenowymi WSPR oraz z najważniejszymi służbami miasta i województwa. Projekt składa się z dwóch segmentów: 1. Pierwszy z nich to uzupełnienie ogólnokrajowej infrastruktury wielofunkcyjnego systemu pozycjonowania, dokonywane na terenie Warszawskiego Obszaru Metropolitalnego. Propozycje budowy sieci stacji referencyjnych zawarte w ogólnopolskim projekcie GUGiK nie zawierają lokalizacji stacji w centrum miasta Warszawy. W ramach projektu zostanie zbudowana dodatkowa stacja referencyjna (w stosunku do infrastruktury podstawowej systemu ASG/EUPOS) w Nowym Dworze Mazowieckim oraz zmodernizowane zostaną 2 stacje referencyjne położone na terenie m.st. Warszawy: w Centrum Badań Kosmicznych (ul. Bartycka) oraz w Wojskowej Akademii Technicznej (ul. Kaliskiego). Takie uzupełnienie sieci stacji referencyjnych (średnia odległość pomiędzy najbliższymi stacjami wyniesie 21 km) gwarantuje dobrą jakość sygnału w każdym punkcie aglomeracji warszawskiej, tworząc jednocześnie równoleżnikową rozciągłość lokalizacji stacji wzdłuż planowanej trasy autostrady A-2.
2. Drugi segment projektu budowa właściwej infrastruktury użytkowej polegać będzie na wyposażeniu centrum dyspozytorskiego w Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Warszawie w nowoczesny moduł wizualizacji pozycji zespołów ratowniczych i zdarzeń oraz tras przejazdów wraz z mapą nawigacyjną, budowie łączy z bazami terenowymi, a także wyposażeniu w sprzęt nawigacyjny pojazdów ratownictwa medycznego, zarządzanych przez tę stację. Realizacja tego zadania będzie możliwa dzięki dostępności usług nawigacyjnych w czasie rzeczywistym, jakie oferuje wielofunkcyjny system pozycjonowania ASG/EUPOS. Mapa nawigacyjna województwa zostanie opracowana na podstawie najnowszych danych przestrzennych wojewódzkiego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Realizacja projektu doprowadzi do stworzenia warunków optymalnego funkcjonowania sieci stacji referencyjnych na obszarze aglomeracji warszawskiej, wykreowania pierwszego publicznego użytkownika systemu ASG/EUPOS oraz znacznej poprawy jakości pracy Centrum Powiadamiania Ratunkowego Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Warszawie, a w konsekwencji do podniesienia bezpieczeństwa mieszkańców aglomeracji warszawskiej i województwa mazowieckiego. 6. BUDOWA MODELU BAZY DANYCH KATASTRALNYCH W POLSCE Zintegrowana Baza Katastralna (ZBK) - wspólne przedsięwzięcie jednostek samorządu województwa mazowieckiego (Urzędu Marszałkowskiego, Starostw Powiatowych i Gmin) oraz Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii. Jest realizowane na mocy porozumienia z dnia 8 kwietnia 2004 r. w sprawie współpracy przy pilotażowym wdrożeniu projektu MATRA II Budowa Modelu Katastralnej Bazy Danych w Polsce zawartym pomiędzy: - Głównym Geodetą Kraju, - Marszałkiem Województwa Mazowieckiego, - Prezydentem m. st. Warszawy, - Starostą Ciechanowskim, - Starostą Piaseczyńskim, - Starostą Mińskim.
System ZBK jest modelem techniczno-organizacyjnym tworzenia bazy danych katastru nieruchomości, zapewniającym: a) prowadzenie baz danych katastru nieruchomości przez samorząd powiatowy, b) funkcjonowanie jednorodności aplikacji systemu w województwie, c) utrzymanie infrastruktury teleinformatycznej przez samorząd wojewódzki, d) integrację katastralnych danych opisowych i graficznych w jednej bazie, e) dostęp użytkowników administracji samorządowej szczebla powiatowego i gminnego do informacji katastralnej za pośrednictwem Internetu (replika bazy danych), f) korzystanie z danych katastru nieruchomości w korelacji z innymi systemami. Obecny stan realizacji. 1) opracowano aplikację do zarządzania danymi katastru nieruchomości (Kataster OnLine), 2) opracowano podręczniki dla administratorów i użytkowników systemu, 3) przeprowadzono cykl szkoleń użytkowników systemu ZBK z obiektów wdrożeniowych, 4) wdrożono system ZBK w: Starostwie Powiatowym w Piasecznie, Urzędzie Miasta i Gminy Góra Kalwaria, Urzędzie Miasta i Gminy Konstancin Jeziorna, Urzędzie Miasta i Gminy Piaseczno. 5) włączono do systemu ZBK ortofotomapy z obszaru powiatu piaseczyńskiego, 6) uruchomiono zdalny dostęp do danych katastralnych za pośrednictwem Internetu dla wybranych użytkowników (pracowników Starostwa Powiatowego i Urzędu Gminy). 7) przygotowywane są dane TBD do włączenia do systemu ZBK, 8) włączono do systemu ZBK Starostwo Powiatowe w Mińsku Mazowieckim, 9) Opracowano i wdrożono zasady polityki bezpieczeństwa systemu w jednostkach organizacyjnych realizujących projekt. Rola Biura Geodety Województwa Mazowieckiego w administrowaniu systemem ZBK: 1) monitorowanie poprawnego działania: a) aplikacji, b) łącz telekomunikacyjnych, c) serwerów. 2) kontrola przestrzegania polityki bezpieczeństwa, 3) przekazywanie uprawnień administratorom powiatowym i gminnym (uprawnienia nadaje właściwy miejscowo Starosta, Wójt, Burmistrz, Prezydent Miasta), 4) wsparcie techniczne na rzecz powiatów i gmin m.in.. w zakresie konfiguracji infrastruktury lokalnej, 5) organizacja szkoleń. 7. PODSUMOWANIE 1. Akcesja Polski do Unii Europejskiej oraz zjawisko globalizacji gospodarki uświadamiają celowość staranniejszego i bardziej zharmonizowanego planowania oraz prognozowania kierunków rozwoju kraju.
2. Odpowiedzialność Służby Geodezyjnej i Kartograficznej za zasób geodezyjny i kartograficzny, determinuje konieczność współdziałania wszystkich struktur administracji publicznej w porządkowaniu, standaryzacji i integracji podstawowych baz georeferencyjnych. 3. Wprzęgnięcie wiedzy i innowacji do uzyskiwania większego wzrostu gospodarczego, czynienie Polski i Europy bardziej bezpiecznymi, atrakcyjnymi dla inwestycji i pracy, wymaga zapewnienia społeczeństwu i instytucjom publicznym lepszego i nowocześniejszego dostępu do wielostronnej, wiarygodnej, spójnej i aktualnej informacji przestrzennej.