ZAKŁAD KLIMATOLOGII I OCHRONY ATMOSFERY INSTYTUT GEOGRAFII I ROZWOJU REGIONALNEGO UNIWERSYTET WROCŁAWSKI DEPARTMENT OF CLIMATOLOGY AND ATMOSPHERE PROTECTION INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND REGIONAL DEVELOPEMENT UNIVERSITY OF WROCŁAW Rocznik: 2 Numer: 21 2009 IX BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN WROCŁAW BISKUPIN UL. KOSIBY 6/8, 51-670 WROCŁAW, POLSKA Współrzędne geograficzne (coordinates): 17º05 E 51º07 N Wysokość nad poziomem morza (altitude): 116,3 m Wydawca: Zakład Klimatologii i Ochrony Atmosfery, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Uniwersytet Wrocławski ul. Kosiby 6/8, 51-670 Wrocław. Tel. +48-071-348-54-41, Fax: +48-71-372-94-98 mail: info@meteo.uni.wroc.pl, www: www.meteo.uni.wroc.pl Redakcja (editors): Anetta Drzeniecka-Osiadacz, Michał Godek, Marek Kowalczyk, Maciej Kryza, Hanna Ojrzyńska, Piotr Ropuszyński, Tymoteusz Sawiński, Sebastian Sikora Copyright by Zakład Klimatologii i Ochrony Atmosfery Uniwersytetu Wrocławskiego Biuletyn w całości ani we fragmentach nie może być powielany ani rozpowszechniany za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych, w tym również nie może być umieszczany ani rozpowszechniany w postaci cyfrowej, zarówno w Internecie, jak i w sieciach lokalnych bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich.
Bieżąca sytuacja meteorologiczna: www.meteo.uni.wroc.pl IX.2009 Wyjaśnienia (explanations): T Temperatura powietrza Air temperature Tmax Temperatura maksymalna Maximum temperature Tmin Temperatura minimalna Minimum temperature Tmin5 Temperatura minimalna przy gruncie Minimum temperature near the ground U e Wilgotność względna Ciśnienie pary wodnej Relative humidity Vapour pressure P Ciśnienie atmosferyczne na poziomie stacji Atmospheric pressure at station level V Prędkość wiatru Wind speed α Kierunek wiatru Wind direction R Dobowa suma opadu Precipitation HS Wysokość pokrywy śnieżnej Snow depth SD Usłonecznienie Sunshine duration PM10 Stężenie pyłu zawieszonego PM 10 PM 10 concentration STI Wskaźnik temperatury odczuwalnej Subjective temperature index HSI Wskaźnik stresu cieplnego Heat Stress Index TSWT Biotermiczny typ pogody Thermal Sensation Weather Type -999 Brak danych No data m Średnia dobowa Daily mean Zjawisko nie wystąpiło Lack of phenomenon Czas podawany w biuletynie jest czasem UTC. UTC time is used in the bulletin. Wskaźniki STI, HSI i TSWT zostały wyliczone wg programu BioKlima 1 STI, HSI and TSWT are calculated with the BioKlima software 1 Oznaczenia TSWT (TSWT codes): Oznaczenia HSI (HSI codes): -3 Bardzo zimno Very cold <=-20 Stres chłodu Slight cool stress -2 Zimno Cold Warunki Thermoneutral -20 +10 termonaturalne conditions -1 Chłodno Cool Umiarkowany stres Slight & moderate heat +10 30 0 Komfortowo Comfortable gorąca stress 1 Ciepło Warm Silny stres gorąca Intensive heat stress 30 70 2 Gorąco Hot 3 Bardzo gorąco Very hot B. silny stres gorąca Very intensive heat 70 90 stress 90 100 Max. stres gorąca Maximal heat stress Niebezpieczeństwo Hazard of an organism >100 przegrzania organizmu overheating 1 Błażejczyk K., Błażejczyk M., 2007, BioKlima for Windows wersja 2.5, program komputerowy 2
Dzień Tabela 1. Temperatura powietrza (T), wilgotność względna (U) i ciśnienie atmosferyczne (P) Table 1. Air temperature (T), relative humidity (U) and atmospheric pressure (P) Current weather: www.meteo.uni.wroc.pl IX.2009 T [ o C] U [%] P [hpa] 00 06 12 18 Tm Tmax Tmin Tmin5 00 06 12 18 Um 00 06 12 18 Pm 1 11.1 11.4 28.1 20.5 17.8 29.0 8.9 5.6 83 88 30 63 66 1007.2 1005.8 1003.3 1000.6 1004.2 2 14.3 19.7 22.3 20.3 19.2 25.2 13.0 9.6 82 65 69 77 74 1000.0 1002.0 1003.5 1001.1 1001.7 3 15.3 15.8 23.3 17.2 17.9 25.0 14.0 10.5 90 92 69 90 85 998.9 995.1 992.3 992.4 994.7 4 17.3 15.3 18.1 15.9 16.7 18.9 14.2 11.8 78 87 63 72 75 994.9 995.9 996.4 994.6 995.5 5 15.4 13.3 16.6 16.0 15.3 17.2 13.1 11.3 80 71 62 61 68 993.7 999.3 1001.6 1004.1 999.7 6 14.0 13.9 17.7 16.2 15.5 19.4 10.7 6.3 66 72 51 62 63 1005.8 1008.1 1009.4 1010.0 1008.3 7 10.9 9.8 21.6 15.4 14.4 22.9 7.4 3.9 85 94 40 73 73 1011.3 1012.1 1012.2 1011.6 1011.8 8 8.9 9.4 23.2 16.0 14.4 24.1 7.2 4.0 89 94 39 72 74 1012.6 1013.9 1014.0 1013.1 1013.4 9 9.4 9.7 23.8 16.8 14.9 24.8 7.0 3.3 88 94 45 72 75 1013.5 1013.6 1012.3 1011.1 1012.6 10 11.4 11.6 26.5 19.6 17.3 27.5 10.1 6.9 90 94 38 69 72 1011.3 1011.8 1011.3 1011.2 1011.4 11 14.1 16.0 17.3 16.8 16.1 17.7 14.0 10.3 89 87 78 80 84 1012.2 1012.9 1013.6 1012.3 1012.8 12 15.9 15.4 18.5 15.8 16.4 19.1 13.0 9.8 89 90 71 73 81 1010.9 1009.9 1009.4 1008.1 1009.6 13 13.0 12.9 18.9 12.4 14.3 19.5 8.2 4.2 86 75 44 74 70 1006.0 1003.3 1001.3 1001.4 1003.0 14 8.3 8.1 19.8 15.1 12.8 21.4 6.1 2.8 89 94 57 78 79 1003.3 1004.9 1005.7 1006.7 1005.2 15 15.7 14.1 16.6 16.5 15.7 19.3 13.8 10.2 79 89 82 83 83 1007.4 1007.3 1007.1 1005.6 1006.9 16 13.9 14.0 24.5 19.7 18.0 24.6 12.5 9.8 91 93 50 77 78 1004.5 1003.4 1002.3 1000.6 1002.7 17 16.3 16.3 18.7 17.8 17.3 19.6 12.3 8.6 84 91 80 65 80 1000.0 1000.7 1002.9 1004.4 1002.0 18 12.5 9.4 20.9 13.9 14.2 22.7 8.8 5.8 78 91 40 70 70 1006.6 1007.9 1008.4 1007.7 1007.7 19 9.8 8.4 21.8 13.6 13.4 23.5 6.0 2.7 80 89 32 67 67 1008.3 1008.4 1007.3 1006.2 1007.6 20 9.4 8.9 25.2 17.0 15.1 26.2 7.8 5.2 83 89 45 76 73 1006.2 1005.7 1005.3 1004.7 1005.5 21 11.6 12.0 25.2 18.0 16.7 26.6 10.0 7.0 89 94 44 76 76 1006.5 1008.1 1009.1 1009.2 1008.2 22 13.0 14.6 23.5 17.4 17.1 24.7 12.6 9.2 90 91 52 79 78 1010.9 1012.0 1011.4 1009.9 1011.1 23 13.2 11.9 25.0 19.0 17.3 26.2 11.1 7.5 92 94 37 58 70 1010.4 1010.2 1009.5 1007.6 1009.4 24 16.4 15.3 18.1 13.5 15.8 18.5 11.4 7.5 67 80 56 76 70 1008.9 1008.7 1008.7 1007.7 1008.5 25 11.5 10.4 17.8 12.0 12.9 18.9 7.0 3.5 83 90 50 74 74 1009.1 1010.8 1011.8 1011.9 1010.9 26 7.0 5.7 18.7 11.7 10.8 21.5 5.0 2.2 90 93 48 77 77 1013.5 1014.6 1015.1 1014.6 1014.5 27 6.6 5.6 22.1 13.4 11.9 23.6 4.7 1.6 89 94 43 78 76 1014.8 1014.4 1013.2 1010.7 1013.3 28 8.5 7.2 22.2 17.2 13.8 22.3 6.4 3.5 91 93 42 59 71 1009.4 1008.1 1006.8 1004.4 1007.2 29 14.5 14.0 16.7 13.0 14.6 17.1 8.7 6.0 76 82 67 89 79 1002.0 1000.0 999.7 999.6 1000.3 30 8.8 6.2 13.4 6.8 8.8 14.0 5.5 2.7 87 92 46 80 76 1002.8 1004.0 1004.9 1002.4 1003.5 3
Dzień Bieżąca sytuacja meteorologiczna: www.meteo.uni.wroc.pl IX.2009 Tabela 2. Prędkość (V) i kierunek (α) wiatru, dobowa suma opadu (R), wysokość pokrywy śnieżnej (HS) i usłonecznienie (SD) Table 2. Wind speed (V) and direction (α), daily precipitation (R), snow cover depth (HS) and sunshine duration (SD) V [m/s] α [1-32] 00 06 12 18 Vm Vmax H 00 06 12 18 R [mm] 1 0.8 1.2 2.1 0.8 1.2 8.8 13:21 10 14 15 11 12.1 2 0.6 1.7 0.8 0.9 1.0 9.0 07:18 13 25 28 10 0.8 5.8 3 1.2 1.1 2.1 1.2 1.4 16.7 16:05 9 13 13 15 2.0 1.2 4 1.1 0.8 2.3 1.2 1.4 7.5 14:29 19 21 18 14 0.0 5 1.8 3.0 3.1 3.4 2.8 14.7 14:04 16 24 23 23 0.3-999 6 2.9 2.8 3.2 2.9 2.9 13.2 13:01 23 24 23 26 0.0 4.1 7 0.6 1.0 0.0 0.7 0.6 4.8 11:14 14 17 0 6 8.8 8 0.6 0.8 1.5 0.9 1.0 6.5 13:12 4 8 17 9 11.1 9 0.7 1.3 2.1 0.0 1.0 8.1 10:25 4 7 13 0 11.2 10 0.0 0.7 1.2 0.7 0.6 5.0 13:15 0 8 9 30 9.1 11 0.8 2.3 2.2 1.4 1.7 6.9 11:23 29 28 30 26 0.6 0.0 12 0.0 0.8 1.6 1.2 0.9 6.9 12:02 0 29 29 29 1.4 13 1.3 1.0 2.7 0.0 1.2 10.9 11:25 25 25 21 0 6.3 14 0.0 0.6 2.6 0.0 0.8 8.3 13:51 0 32 6 0 3.0 15 2.4 2.3 1.6 0.0 1.6 7.5 09:25 5 7 6 0 1.2 16 0.0 0.8 2.6 1.2 1.2 6.6 11:27 0 5 10 10 0.0 2.6 17 1.3 0.9 1.8 1.2 1.3 6.0 10:52 7 30 4 1 0.0 0.5 18 0.0 0.0 2.4 1.1 0.9 7.5 13:39 0 0 9 5 11.3 19 1.7 1.7 3.2 1.5 2.0 8.6 09:21 7 9 10 9 11.4 20 1.3 1.4 1.8 0.6 1.3 5.8 12:53 9 9 9 7 10.0 21 0.0 0.0 1.0 0.0 0.2 5.2 13:31 0 0 29 0 7.9 22 0.0 0.0 1.8 0.0 0.4 4.8 14:10 0 0 18 0 8.8 23 1.0 0.0 2.3 1.4 1.2 8.3 14:27 18 0 23 27 10.1 24 1.5 1.6 1.2 0.9 1.3 5.4 19:54 24 26 29 25 0.0 0.3 25 1.6 1.5 1.7 0.0 1.2 8.4 10:04 24 26 30 0 6.9 26 0.0 0.0 1.0 0.0 0.3 3.9 09:48 0 0 20 0 9.5 27 0.0 1.3 1.1 0.0 0.6 5.1 09:27 0 8 8 0 9.2 28 0.5 0.0 2.6 3.1 1.5 9.8 13:49 14 0 26 26 1.3 6.6 29 1.7 3.2 4.2 1.9 2.8 14.5 15:16 22 24 26 30 2.6 0.2 30 1.2 0.0 2.0 0.0 0.8 6.1 11:09 27 0 29 0 0.1 10.2 HS [cm] SD [h] 4
Dzień Current weather: www.meteo.uni.wroc.pl IX.2009 Tabela 3. Stężenie pyłu zawieszonego (PM10), wskaźnik temperatury odczuwalnej (STI), stresu cieplnego (HSI) i biotermiczny typ pogody (TSWT) Table 3. Particulate matter air concentrations (PM10), subjective temperature index (STI), heat stress index (HSI) and thermal sensation weather type (TSWT) PM10 [ g m -3 ] STI [ o C] HSI [ o C] TSWT <=25 2 25-50 2 50-75 2 75-100 2 >100 2 PM10m 3 PM10max 1 39.6 60.0 0.4 0.0 0.0 28.0 52.8 41.0 27.4 1 2 59.9 34.9 5.3 0.0 0.0 25.8 62.1 28.4 30.0 0 3 61.6 36.9 1.5 0.0 0.0 20.7 74.6 24.8 19.9 0 4 98.1 1.9 0.0 0.0 0.0 11.3 35.7 18.2 8.6-1 5 99.7 0.3 0.0 0.0 0.0 10.6 27.0 17.0 3.1-1 6 99.6 0.4 0.0 0.0 0.0 12.1 25.7 17.9 5.9-1 7 63.0 36.4 0.6 0.0 0.0 23.3 58.7 35.3 20.3 1 8 57.6 42.4 0.1 0.0 0.0 24.9 50.1 37.0 27.8 1 9 58.8 24.9 16.3 0.0 0.0 29.6 68.0 37.7 21.5 1 10 3.4 67.9 25.2 3.3 0.2 46.3 101.4 40.4 35.2 1 11 64.0 36.0 0.0 0.0 0.0 23.0 48.0 12.0 12.2-1 12 89.5 10.5 0.0 0.0 0.0 15.7 47.1 16.1 7.5-1 13 92.4 7.6 0.0 0.0 0.0 12.1 36.0 29.9 10.2 0 14 35.1 60.8 4.1 0.0 0.0 27.5 62.6 14.3 8.3-1 15 28.5 48.5 23.0 0.0 0.0 36.4 66.9 11.9 9.8-1 16 6.2 67.4 22.3 3.3 0.8 43.5 103.9 26.8 17.9 0 17 42.9 51.7 3.5 1.2 0.7 29.3 145.2 19.3 14.0-1 18 57.8 35.3 2.8 0.3 3.8 27.9 213.9 37.9 18.1 1 19 63.5 26.0 6.9 2.4 1.1 26.8 117.4 30.2 9.2 0 20-999 -999-999 -999-999 -999-999 38.0 27.1 1 21-999 -999-999 -999-999 -999-999 25.2 31.0 0 22-999 -999-999 -999-999 -999-999 36.8 30.8 1 23-999 -999-999 -999-999 -999-999 35.9 22.1 1 24 43.8 47.3 7.8 1.2 0.0 29.6 90.9 15.5 12.3-1 25 44.2 51.4 4.4 0.0 0.0 27.7 58.2 15.2 7.2-1 26 27.6 39.0 20.1 9.1 4.1 44.5 222.9 31.5 31.2 0 27 10.6 63.8 20.4 5.1 0.1 41.9 102.3 34.5 27.3 1 28 21.8 48.1 23.9 1.9 4.2 43.6 135.3 31.4 12.3 0 29 82.1 17.2 0.8 0.0 0.0 14.0 60.7 12.6 2.4-1 30 67.4 25.3 5.8 1.1 0.3 19.6 110.5 20.8 7.7-1 2 Procent pomiarów minutowych w danej klasie 3 Wyróżniono przekroczenia poziomu dopuszczalnego PM10>50μg m -3 wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz.U. 2002 r. Nr 87, poz. 796). 5
Bieżąca sytuacja meteorologiczna: www.meteo.uni.wroc.pl IX.2009 Tabela 4. Dni charakterystyczne (w nawiasie informacja dla wielolecia 1971-2000) Table 4. Number of days with threshold value (in brackets values for the 1971-2000 period) Przymrozkowe (Tmin < 0 o C) 0 (0) R > 1 mm 3 Mroźne (Tmax < 0 o C) 0 (0) R > 10 mm 0 Bardzo mroźne (Tmin < -10 o C) 0 (0) Liczba dni z pokrywą śnieżną 0 (0) Gorące (Tmax > 25 o C) 6 (4) Przekroczoną normą stężenia PM10 w miesiącu (PM10m>50) 0 Upalne (Tmax > 30 o C) 0 (0) Przekroczoną normą stężenia PM10 od początku roku (PM10m>50) 26 Tabela 5. Wielkości miesięczne na tle wielolecia (1971-2000) Table 5. Monthly data vs. long term means (1971-2000) T [ºC] P [hpa] V [m s -1 ] Średnia Average Maksimum Maximum Minimum Średnia Average Maksimum Maximum 1971-2000 2009 Tm 13.3 15.2 T max 19.3 22.0 T min 8.9 9.7 Tm 22.0 07.09.1973 19.3 02.09.2009 T max 33.0 18.09.1975 29.0 01.09.2009 Tm 3.5 27.09.1977 9.0 30.09.2009 T min -3.7 28.09.1977 4.7 27.09.2009 Pm 1002.1 1006.8 P max 1019.3 27.09.1977 1015.9 26.09.2009 Minimum P min 978.0 13.09.1998 990.6 03.09.2009 Średnia Average Maksimum Maximum Suma Sum Vm 1.9 1.2 Vm 6.5 15.09.1977 3.2 05.09.2009 V max 15.0 13.09.1974 21.09.1990 16.7 * 03.09.2009 R 47.8 ** 7.7 R [mm] Maksimum dobowe R 36.1 02.09.1988 2.6 29.09.2009 Daily maximum *) Inna, w porównaniu z wieloleciem 1971-2000, metoda pomiaru prędkości wiatru (okres 1971-2000 - pomiary tachometryczne, od grudnia 2008 pomiar anemometrem akustycznym). **) Średnia suma miesięczna dla wielolecia 1971-2000. 6
Current weather: www.meteo.uni.wroc.pl IX.2009 Ryc. 1. Częstość (a) i prędkość (b) wiatru w kierunkach oraz stężenie pyłu zawieszonego PM10 w zależności od kierunku wiatru (c) Fig. 1. Wind direction frequency (a), wind speed (b) and PM10 air concentrations for a given wind direction (c) 7
Bieżąca sytuacja meteorologiczna: www.meteo.uni.wroc.pl IX.2009 a) b) c) Ryc. 2. Średnie dobowe ciśnienie atmosferyczne i prędkość wiatru (a), średnia dobowa, minimalna i maksymalna temperatura powietrza (b), wilgotność względna, ciśnienie pary wodnej i dobowa suma opadu atmosferycznego (c) Fig. 2. Daily average air pressure and wind speed (a), daily average air temperature (b), relative humidity, vapour pressure and daily precipitation sums (c) 8
Current weather: www.meteo.uni.wroc.pl IX.2009 a) b) Ryc. 3. Średnie dobowe stężenie pyłu PM10 i dobowe sumy opadu atmosferycznego (a), godzinowe wielkości stężenia pyłu zawieszonego PM10 (b) Fig. 3. Daily average air concentrations of PM10 and daily precipitation sums (a), hourly average PM10 concentrations (b) Ryc. 4. Kumulowana suma opadu atmosferycznego Fig. 4. Cumulative sum of daily precipitation 9
Komentarz obserwatora do sytuacji pogodowej: Bieżąca sytuacja meteorologiczna: www.meteo.uni.wroc.pl IX.2009 Wrzesień 2009 był miesiącem bardzo ciepłym i skrajnie suchym. Średnia temperatura powietrza wyniosła 15.2 o C, przekraczając o 1.9 o C średnią wieloletnią, zaś średnia temperatura maksymalna o wartości 22.0 o C była wyższa od normy aż o 2.7 o C. Najwyższą temperaturę zanotowano dnia 1 września (29.0 o C), najniższą zaś w dniu 27 września (4.7 o C). Suma opadu atmosferycznego wyniosła tylko 7.7mm, co stanowi jedynie 16.1% normy wieloletniej, kwalifikując ten okres jako skrajnie suchy (Kaczorowska, 1962). Zanotowano jedynie 7 dni z opadem oraz 4 dni z opadem śladowym (0.0mm). Średnie ciśnienie atmosferyczne wyniosło 1006.8 hpa i było wyższe od wielolecia aż o 4.7 hpa. Taka pogoda spowodowana była utrzymującymi się układami wysokiego ciśnienia, pod wpływem których znajdował się nasz kraj w ciągu całego niemal miesiąca: w pierwszej dekadzie z centrum nad Ukrainą, Rumunią, Austrią i Białorusią, w drugiej dekadzie września centra wyżowe zalegały głownie nad Wielką Brytanią, południową Skandynawią oraz Polską, w trzeciej zaś nad Niemcami i Austrią. Antycyklonalna pogoda oprócz wysokiej temperatury i znikomej ilości opadów charakteryzowała się także zwiększoną wartością usłonecznienia. Opracował: mgr Piotr Ropuszyński 10