OCZYSZCZANIE MECHANICZNE I TERMICZNE PODŁOŻY ZE STALI I ŻELIWA Prowadzący: Magdalena Rutkowska-Matela
1. OCZYSZCZANIE MECHANICZNE W warunkach budowlanych rdzę i zgorzelinę najczęściej usuwa się metodą mechaniczną. Najlepsze wyniki daje oczyszczanie strumieniowościerne, nazywane potocznie śrutowaniem lub piaskowaniem zależnie od rodzaju użytego ścierniwa. Inne metody mechanicznego czyszczenia podłoża metalowego polega na szczotkowaniu, szlifowaniu lub młotkowaniu. 2
PIASKOWANIE Piaskowanie powinno wykonywać się umiejętnie. Powierzchnia metalu nie powinna być zbyt chropowata. Powinno się ścierać tylko warstwę zanieczyszczeń- rdzy i zgorzeliny bez naruszania zbyt głęboko czystego metalu. Oczyszczanie powierzchni metalowych śrutem żeliwnym, staliwnym lub stalowym zapewnia wyższą efektywność procesu oczyszczania. Oczyszczoną powierzchnię metalu powinno się nie później niż po 4 h pokryć rdzochronną powłoką podkładową po uprzednim dokładnym odkurzeniu. 3
Tradycyjne metody piaskowania stosowane przy czyszczeniu powierzchni z zanieczyszczeń np. lakierami, tłuszczami, żywicami itp. mogą w większości przypadków zostać zastąpione metodą stosowania suchego lodu w postaci grudek, jako środka bardzo efektywnego, jak i przyjaznego środowisku naturalnemu. Metoda suchego lodu, dzięki swojemu łagodnemu i nieniszczącemu powierzchnie działaniu pozwala znacznie przedłużyć żywotność np. czyszczonych form. Części i elementy wrażliwe na korozję i pracujące pod napięciem elektrycznym można także bezpiecznie czyścić "suchym lodem", ponieważ nie przewodzi on prądu elektrycznego, ani nie stanowi środka korozjo-twórczego. Czyszczenie pojedynczych części i elementów większych maszyn, czy urządzeń jest nieskomplikowane, gdyż stosowana metoda nie wymaga ich wymontowania, ani nawet odłączenia napięcia elektrycznego. 4
SZCZOTKOWANIE Pozwala usunąć jedynie słabo związane z podłożem warstwy rdzy i zgorzeliny. Szczotkowanie nie powoduje schropowacenia powierzchni, przez co przyczepność powłoki malarskiej do metalu jest gorsza. Szczotkowanie stosuje się do miejsc trudnodostępnych. 5
SZLIFOWANIE Za pomocą gruboziarnistych tarcz szlifierskich. Stosowane do miejscowego oczyszczania elementów, głównie do wyrównywania spawów. 6
MŁOTKOWANIE Do zgrubnego oczyszczenia powierzchni konstrukcji stalowych i odlewów żeliwnych z grubych warstw zanieczyszczeń lub starych powłok malarskich (ręcznie lub za pomocą młotka pneumatycznego). Stosowane przed obróbką strumieniowo ścierną. 7
2. OCZYSZCZANIE PŁOMIENIOWE Metodę tą stosuje się do oczyszczania powierzchni metalowych gdy elementy mają ścianki grubsze od 4 mm, w innym przypadku mogą nastąpić odkształcenia. Polega na zastosowaniu do czyszczenia specjalnej konstrukcji palników acetylenowo tlenowych lub acetylenowo powietrznych na powierzchnię pokrytą rdzą, zgorzeliną lub starą powłoką malarską. W skutek wysokiej temperatury płomienia następuje zwęglenie się starej powłoki i odpryśnięcie zanieczyszczeń. Po oczyszczeniu całej powierzchni, jeszcze ciepły metal należy pokryć warstwą gruntującą. 8
Wskazane jest aby powierzchnia przeznaczona do oczyszczania była mokra, samo oczyszczanie wykonujemy w ten sposób, że przesuwamy nad nią kilkakrotnie płomień z palnika, następnie całą powierzchnię oczyszczamy za pomocą szczotki stalowej. Metoda ta wymaga od osoby wykonującej to zadanie szczególnej ostrożności a mianowicie wymagane jest osłonięcie twarzy i rak przed możliwością oparzenia odpryskami gorącej zgorzeliny. Jeżeli elementy metalowe wymagają opalania starych powłok malarskich mogą wtedy powstawać w czasie spalania szkodliwe gazy dlatego tej czynności nie powinniśmy wykonywać w pomieszczeniach zamkniętych a jeżeli już musimy to robić to powinny one być dobrze wentylowane. 9
WADY METODY: Oczyszczanie płomieniowe elementów stalowych o grubości poniżej 4 mm może spowodować ich odkształcenie. Konieczność dodatkowego czyszczenia przez szczotkowanie. ZALETY METODY: technologiczne właściwości stali nie zostają zmienione metoda ta jest przyjazna dla środowiska wykonanie zabezpieczenia przed korozją jest możliwe praktycznie w każdych warunkach pogodowych inwestycje realizowane są przy niskim poziomie kosztów ponieważ nakłady finansowe związane z urządzeniami są nieznaczne. 10