WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII W SZKOLE PODSTAWOWEJ KLASA IV OCENA DOPUSZCZAJĄCA: UCZEŃ: - z pomocą nauczyciela wymienia dwa przykłady praw dziecka - wymienia swych przodków do pradziadków włącznie - samodzielnie podaje przykłady obowiązków dziecka w rodzinie - wymienia przykłady pamiątek rodzinnych - wskazuje elementy łączące zespół klasowy (np. wiek, wspólne lekcje, wychowawca) - wymienia elementy tradycji własnej szkoły - wskazuje uprzejmość i koleżeńskość jako zachowania konieczne dla dobrego funkcjonowania zespołu klasowego - określa na podanych przykładach pozytywne i negatywne zachowania - nazywa i pokazuje na mapie region i województwo,w którym mieszka - wymienia przykłady zabytków architektury i przyrody swojego regionu - wymienia nazwisko wójta lub prezydenta - podaje jeden przykład działań władz lokalnych - wskazuje na mapie Europy Polskę - nazywa główne rzeki Polski (Wisłę, Odrę, Wartę) i pokazuje je na mapie - wskazuje na mapie Morze Bałtyckie i góry Tatry - wymienia pełną nazwę państwa polskiego - wymienia i nazywa polskie symbole -recytuje słowa hymnu państwowego - wymienia święta narodowe ( 3 maja, 11 listopada) - wymienia imię i nazwisko urzędującego premiera i prezydenta RP - z pomocą nauczyciela opowiada legendę O Lechu, Czechu i Rusie - z pomocą nauczyciela opowiada legendę O Popielu i Piaście oraczu - rozpoznaje symbole Unii Europejskiej: flagę i hymn - na podstawie mapy wymienia państwa członkowskie Unii Europejskiej - wymienia przykłady problemów ludzkości w XXI w. - wyjaśnia czym zajmuje się historia - odczytuje proste informacje zamieszczone na planie i mapie - wymienia przykłady źródeł historycznych - wskazuje muzeum jako podstawową formę ochrony zabytków - przedstawia najważniejsze zasady zachowania się w muzeum - wyjaśnia pojęcia: zegar, kalendarz - wskazuje na ilustracji dawne i współczesne przyrządy służące do mierzenia czasu
I. - wyjaśnia pojęcie : wiek, tysiąc lecie - wyjaśnia znaczenie skrótów: p.n.e. i n.e. - określa wiek podanego wydarzenia - zapisuje określony wiek cyfrą rzymską - wskazuje Afrykę środkową jako miejsce pojawienia się pierwszych ludzi - nazywa sposoby zdobywania pożywienia przez pierwszych ludzi (zbieractwo, myślistwo) - podaje 1-2 przykłady mieszkań najstarszych przodków człowieka - wymienia najstarsze cywilizacje (podaje przykład. np. Egipt) - wskazuje rzekę Nil jako jedną z rzek, nad którą powstały pierwsze cywilizacje - definiuje pojęcie: pismo - nazywa materiał na którym pisano, podaje przynajmniej jeden przykład - wyjaśnia pojęcie faraon, wielobóstwo - wyjaśnia pojęcie: demokracja - wskazuję na mapie starożytną Grecję i Ateny - opowiada o warunkach naturalnych starożytnej Grecji - wymienia imiona najpopularniejszych bogów olimpijskich (Zeus, Atena, Apollo) - wymienia sposoby oddawania czci bogom (świątynie, igrzyska, teatr) - wymienia Olimpie jak miejsce rozegrania pierwszych igrzysk starożytnych - wymienia sposobu nagradzania zwycięzców - wskazuje na mapie górę Olimp, Olimpię i Aten - wskazuje na mapie Rzym, Morze Śródziemne - wymienia najważniejsze dokonania Rzymian, które ułatwiły funkcjonowanie państwa i życie mieszkańców( prawo, drogi, mosty, akwedukty) - wyjaśnia pojęcie: chrześcijaństwo, Biblia - przedstawia osobę i naukę Jezusa z Nazaretu OCENA DOSTATECZNA: UCZEŃ: - wyjaśnia dlaczego przyjście na świat dziecka jest ważnym wydarzeniem w życiu rodziny i społeczeństwa - wymienia różne potrzeby człowieka - wyjaśnia i poprawnie posługuje się pojęciem ród - nazywa na przykładzie swojej rodziny stopnie pokrewieństwa - podaje przykłady działań samorządu szkolnego - na podanych przykładach wskazuje zachowanie świadczące o poszanowaniu godności i odmienności innych - uzasadnia konieczność przestrzegania koleżeństwa i przyjaźni - definiuje pojęcie społeczeństwo - podaje dziedzinę wiedzy lub umiejętności, które rozwijają się pod wpływem własnych zainteresowań - określa swoją przynależność do grup społecznych - opisuje położenie geograficzne swojej miejscowości - w kilku zdaniach prezentuje atrakcje turystyczne małej ojczyzny - wymienia nazwy miejscowości w najbliższej okolicy - wyjaśnia pojęcie władza lokalna
- wymienia przedstawicieli władzy lokalnej - wyjaśnia zasady powoływania władzy lokalnej - wyjaśnia pojęcie symbole narodowe - wyjaśnia pochodzenie nazwy Polska nawiązując do legendarnych początków państwa - wymienia i wskazuje na mapie Europy państwa sąsiadujące z Polską - omawia położenie geograficzne Polski - wymienia mniejszości narodowe i etniczne żyjące w Polsce - wymienia przykłady miejsc pamięci narodowej (np. Grób Nieznanego Żołnierza) - wyjaśnia pojęcie demokracja - wymienia organy władzy w Rzeczpospolitej Polskiej: parlament, prezydent, rząd, sądy - wyjaśnia pojęcie legenda - wyjaśnia pochodzenie nazwy Gniezno - wyjaśnia pojęcie Unia Europejska, euro - wyjaśnia cel powstania UE - wymienia organizacje działające na rzecz ludzi potrzebujących pomocy (np. Polski Czerwony Krzyż, Polska Akcja Humanitarna, fundacje) i wskaże cel ich działalności - opowiada o przejawach nędzy w państwie - wyjaśnia, kto tworzy historię - definiuje pojęcie: mapa, plan - nazywa i wskazuje stałe elementy mapy i planu ( treść, skala, legenda) - wyjaśnia pojęcie archeologia - przedstawia podział źródeł historycznych - podaje przykład źródeł materialnych i pisanych - wyjaśnia pojęcie: biblioteka,muzeum - przedstawia najważniejsze zasady zachowania się w instytucjach chroniących zabytki - wymienia i wskazuje na ilustracji sposoby mierzenia czasu dawniej i współcześnie I.. - wyjaśnia pojęcia: era, taśma chronologiczna, oś czasu - wie,że narodziny Chrystusa podzieliły czas na p.n.e. i n.e. - zaznacza na taśmie chronologicznej podane wydarzenia - wyjaśnia pojęcia: koczowniczy i osiadły tryb życia - wyjaśnia wpływ umiejętności wzniecenia ognia na warunki życia pierwszych ludzi - wskazuje na mapie położenie geograficzne Mezopotamii i Egiptu - zaznacza na taśmie chronologicznej czas powstania najstarszych cywilizacji - wymienia rodzaj pisma (np. klinowe, obrazkowe, alfabetyczne) - definiuje pojęcie piramida,papirus - wymienia najważniejsze bóstwa egipskie - wyjaśnia pojęcie: polis, igrzyska olimpijskie - opisuje wygląd Aten w czasach Peryklesa - wymienia dyscypliny sportowe rozgrywane podczas igrzysk - opowiada jak Grecy wyobrażali sobie bogów (wygląd zewnętrzny, cechy charakteru) - opowiada o wyglądzie i sposobie prezentacji sztuk w teatrze greckim - zaznacza na taśmie chronologicznej datę legendarnego założenia Rzymu (753 r. p.n.e.) -wskazuje na mapie Półwysep Apeniński, Tyber - charakteryzuje najważniejsze dokonania Rzymian - wyjaśnia pojęcia: Dekalog, apostoł, - zaznacza na taśmie chronologicznej wiek narodzin chrześcijaństwa - wskazuje na mapie Palestynę i miasta związane z życiem i działalnością Jezusa z Nazaretu
OCENA DOBRA: UCZEŃ: - podaje przykłady różnorodnych potrzeb człowieka oraz sposoby ich zaspokajana - omawia wybrane prawa dziecka - wymienia nazwę organizacji działających na rzecz dzieci - charakteryzuje więzi łączące rodzinę - rysuje schemat drzewa genealogicznego swojej rodziny - wyjaśnia, kto tworzy społeczność lokalną - wyjaśnia zasadę funkcjonowania samorządu szkolnego - podaje przykłady konfliktów między ludźmi i proponuje sposoby ich rozwiązania - definiuje pojęcie grupa, grupa społeczna - opisuje różne grupy społeczne, wskazują ich rolę w społeczeństwie - wyjaśnia znaczenie pracy w życiu człowieka - wymienia i nazywa władze lokalne używając pojęć: rada miasta, (lub gminy); wójt (burmistrz, prezydent) - omawia przykłady działań samorządu lokalnego z własnego terenu - wyjaśnia pojęcie naród - wyjaśnia symbolikę polskich barw narodowych - wskazuje na mapie i opisuje główne regiony Polski - nazywa i pokazuje na mapie krainy geograficzno-historyczne Polski - nazywa wydarzenia historyczne, które upamiętniają polskie święta narodowe - wyjaśnia pojęcie konstytucja - wyjaśnia zasady wyborów władz w Polsce - samodzielnie opowiada legendy: O Lechu, Czechu i Rusie, O Popielu i Piaście - wskazuje na mapie współczesnych sąsiadów Polski - określa daty powstania UE (1993 r.) i przyjęcia Polski do UE (2004r.) - wyjaśnia na przykładach przyczyny i następstwa konfliktów zbrojnych na świecie - wyjaśnia zadania historyków - wyjaśnia znaczenie źródeł historycznych dla poznania przeszłości - przedstawia zadania muzealnictwa( gromadzenie, przechowywanie, konserwacja zabytków, organizacja wystaw) - wyjaśnia potrzebę mierzenia czasu - czyta ze zrozumieniem tekst źródłowy i odpowiada na związane z nim pytania I. - oblicza upływ czasu między podanymi wydarzeniami w zakresie naszej ery lub czasów przed naszą erą - wyjaśnia pojęcie: prehistoria - wymienia najważniejsze osiągnięcia pierwszych ludzi (tkactwo, garncarstwo, uprawa roli) - odczytuje informacje zawarte w materiale ilustracyjnym - definiuje pojęcie: państwo - nazywa i wskazuje na mapie rzeki, nad którymi leżały Egipt i Mezopotamia - wyjaśnia rolę wielkich rzek w funkcjonowaniu pierwszych państw
- nazywa i opisuje poznany materiał pisarski - wskazuje czas powstania starożytnego Egiptu - wymienia grupy społeczne starożytnego Egiptu - opowiada, w jaki sposób Egipcjanie przedstawiali bogów - wyjaśnia sposób budowy piramid - wymienia zasługi Peryklesa dla rozwoju Aten - wymienia czynniki jednoczące Greków w starożytności - wyjaśnia pojęcie: mity - charakteryzuje bogów olimpijskich w uwzględnieniem ich dziedzin opiekuńczych oraz atrybutów - określa datę pierwszych igrzysk olimpijskich i zaznacza je na taśmie chronologicznej - wyjaśnia, czym zajmowali się filozofowie - omawia zajęcia poszczególnych grup społecznych - charakteryzuje technikę wojenną Rzymian (posługując się nazwami machin) - wskazuje łacinę jako język Rzymian - wyjaśnia pojęcia: Jahwe, judaizm, Mesjasz, Stary Testament, Nowy Testament, - wyjaśnia, na czym polegała odmienność nauk Jezusa wobec religii Żydów - opowiada o sytuacji chrześcijan w I-IV wieku OCENA BARDZO DOBRA: UCZEŃ: - wyjaśnia, w czym wyjaśnia się odmienność i niepowtarzalność każdego człowieka - omawia wybrane prawa dziecka i podaje, gdzie można się zwrócić, gdy są one łamane - wyjaśnia, czym zajmuje się UNICEF -definiuje pojęcia: genealogia, drzewo genealogiczne - wyjaśnia znaczenie rodziny w życiu człowieka - wyjaśnia znaczenie pamiątek rodzinnych jako źródeł informacji o przeszłości rodziny - charakteryzuje społeczność szkolną z uwzględnieniem swoich praw i obowiązków - wyjaśnia w czym przejawia się uprzejmość i tolerancja - charakteryzuje elementy kultury regionalnej stanowiące o jej odrębności, np. strój, gwara, potrawy - wymienia zakres działań władz lokalnych - wymienia miejsca największych skupisk Polaków na świecie - wymienia mniejszości narodowe i etniczne - charakteryzuje więzi łączące naród - wyjaśnia rolę, jaką symbole narodowe pełnią w życiu narodów - wskazuje miejsce pamięci w swojej okolicy i opowiada o wydarzeniach które ono upamiętnia - podaje przykłady praw i obowiązków obywateli RP - samodzielnie dokonuje interpretacji fragmentu tekstu Konstytucji RP - wyjaśnia związek legendy z symbolami państwa polskiego - wyjaśnia w oparciu o legendę pochodzenie nazwy pierwszej polskiej dynastii - wymienia najważniejsze instytucje UE i charakteryzuje ich zadania - wyjaśnia konieczność niesienia pomocy potrzebującym rozpoczynając działania od najbliższego środowiska
- wskazuje korzyści jakie daje dobra znajomość historii - definiuje pojęcia: skansen, archiwum - wymienia różnorodne formy ochrony zabytków - wskazuje i wyjaśnia związek między obserwacja przyrody a powstaniem zegarów kalendarzy - charakteryzuje sposoby określania czasów minionych wydarzeń w dalekiej przeszłości ( przed wynalezieniem kalendarza i zegarów) I - wyjaśnia pojęcie: chronologia - porządkuje podane wydarzenia według chronologii - wyjaśnia fakt, że podział czasu jest podziałem umownym - wyjaśnia wagę przejścia z koczowniczego do osiadłego trybu życia dla warunków życia ludzi - definiuje pojęcie: cywilizacje - wyjaśnia sposób działania systemów nawadniających - przedstawia zajęcia grup społecznych w państwach starożytnych - charakteryzuje poznane rodzaje pisma - wyjaśnia znaczenie pisma dla poznania przeszłości i komunikowania się ludzi - opowiada o warunkach życia poszczególnych grup społecznych starożytnego Egiptu - omawia pozycję faraona w społeczeństwie egipskim - wyjaśnia pojęcia: mumifikacja, mumia, sfinks - wyjaśnia przyczyny mumifikowania zwłok - omawia zasady funkcjonowania demokracji ateńskiej - przedstawia Heraklesa, Odyseusza bohaterów mitów greckich - wskazuje podobieństwa i różnice między igrzyskami w starożytności i dzisiaj (np. ubiór, dyscypliny, nagrody) - wyjaśnia pojęcia łuk triumfalny - przedstawia przyczyny powstania imperium rzymskiego - wyjaśnia słuszność twierdzenia, że Morze Śródziemne było wewnętrznym morzem Rzymian - wyjaśnia przydatność dokonań Rzymian dla funkcjonowania państwa i życia mieszkańców - opowiada (posługując się ilustracją) o etapach budowy dróg w starożytnym Rzymie - przedstawia najważniejsze zasady judaizmu - wyjaśnia, dlaczego chrześcijaństwo wywodzi się z judaizmu OCENA CELUJĄCA: UCZEŃ: - wyjaśnia, w czym wyraża się odmienność i niepowtarzalność każdego człowieka, podaje przykłady - wyraża opinię na temat przestrzegania praw dziecka we współczesnym świecie i roli międzynarodowych organizacji, które pomagają w ich obronie, wyszukuje na ten temat Informacje z różnych źródeł - na podstawie wiadomości z różnych źródeł charakteryzuje dokonania postaci z regionu, które przyczyniły się do jego rozwoju - wskazuje postacie historyczne wzmiankowane w hymnie i wydarzenia z jakimi są one związane
- definiuje pojęcie organizacja humanitarna, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, terroryzm - potrafi zinterpretować na podstawie tekstu źródłowego ( Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ) prawa zawarte w tym dokumencie - samodzielnie posługuje się planem i mapą; odczytuje zamieszczone tam informacje - sporządza własną listę najpiękniejszych polskich zabytków I - oblicza upływ czasu między wydarzeniem sprzed naszej ery a wydarzeniem, które miało miejsce w czasach naszej ery (wie, że w historii niema roku 0) - wyszukuje i prezentuje informacje na temat osad prehistorycznych - przygotowuje prezentacje na temat Wynalezienie pisma czyli kiedy kończy się prehistoria a zaczyna się historia. - przygotowuje krótką informacje o słynnych grobowcach lub piramidach egipskich - wykorzystując informacje z różnych źródeł przygotowuje przewodnik po Atenach w czasach Perykles i przedstawia go we wskazanej formie - wymienia dokonania starożytnego Greków w różnych dziedzinach - przygotowuje prezentacje na temat wierzeń Greków - przedstawia postacie wybitnych wodzów rzymskich, np. Juliusza Cezara - wskazuje czynniki łączące chrześcijaństwo i judaizm
Klasa V Ocena dopuszczająca Uczeń: - wskazuje czas powstania osady w Biskupinie i zaznacza VIII w.p.n.e. na taśmie chronologicznej - wymienia hodowlę i rolnictwo jako główne zajęcia mieszkańców Biskupina - wymienia wierzenia i zajęcia Słowian - wskazuje Mieszka I jako pierwszego historycznego władcę Polski - wyjaśnia znaczenie przydomka Chrobry - wskazuje Gniezno jako miejsce kultu religijnego związanego ze św. Wojciechem - wskazuje drzwi Gnieźnieńskie jako najcenniejszy zabytek związany ze św. Wojciechem - wskazuje Mieszka I i Bolesława Chrobrego jako pierwszych władców Polski - wymienia insygnia koronacyjne: korona, jabłko, berło, miecz koronacyjny - wyjaśnia pojęcia: gród, podgrodzie - zaznacza na taśmie chronologicznej datę ; 476 r. 966r., 1000r., 1364r. -w oparciu o ilustracje opisuje wygląd zamku i opowiada o życiu mieszkańców -na planie miasta wskazuje elementy obronne miasta I -charakteryzuje królowa Jadwigę -wskazuje na mapie Kr. Polskie i wielkie Ks. Litewskie, Grunwald, Krewo, Gdańsk -wie w jakim stylu budowano w średniowieczu -wymienia odkrywców -umieszcza na osi datę ;1410r. 1492r.1569r. 1655r. 1683r. -wyjaśnia pojęcia: karawela, nowy świat, humanizm, arras -wymienia wybitnych przedstawicieli renesansu i ich dzieła -wie kim był Mikołaj Kopernik -na podstawie ilustracji przedstawia skład sejmu walnego -definiuje pojęcie unia -wymienia dwóch pierwszych królów elekcyjnych -zna przyczyny wojen polsko-szwedzkich -wskazuje elementy stylu barokowego Ocena dostateczna - wyjaśnia pojęcie barbarzyńca - przedstawia położenie i wygląd osady w Biskupinie - wyjaśnia pojęcie plemię - przedstawia wierzenia Słowian - wyjaśnia pojęcie dynastia, danina - wskazuje na mapie państwo Mieszka I, Gniezno i Poznań, plemiona polskie w X w. oraz sąsiadów Polski - przedstawia krótko św. Wojciecha - opowiada historię zjazdu gnieźnieńskiego - wskazuje na mapie zasięg terytorialny państwa Bolesława Chrobrego - wyjaśnia zadania i znaczenie drużyny książęcej - wymienia grupy społeczne żyjące w Polsce X-XII w. - wskazuje na ilustracji elementy obronne grodu
- wyjaśnia pojęcie: zakon, reguła zakonna, - opowiada o życiu zakonnym używając pojęć: modlitwa, praca, ubóstwo - wskazuje na mapie państwo Kazimierza Wielkiego i wymienia państwa z nim sąsiadujące - opowiada o panowaniu Kazimierza Wielkiego wymieniając powstanie Akademii Krakowskiej i ucztę u Wierzynka -wymienia miejsca lokalizacji oraz wyglądu zamku -zna drogę od pazia do rycerza -opowiada o powstawaniu miast i wsi -definiuje pojęcie cech I -============================================================ -wymienia zasługi królowej Jadwigi dla kultury polskiej -wyjaśnia przyczyny-skutki unii polsko-litewskiej -wyjaśnia pojęcie styl w architekturze i sztuce -opisuje odkrycia K. Kolumba oraz wie jakie towary sprowadzano i wywożono -przedstawia poglądy głoszone przez humanistów -wymienia dzieła Leonarda da Vinci -analizuje drzewo genealogiczne Jagiellonów -opowiada o działalności M. Kopernika -opisuje funkcjonowanie Sejmu Walnego -wyjaśnia przyczyny zawarcie unii w Lublinie -sytuuje w czasie i omawia wydarzenia z czasów potopu szwedzkiego -opisuje wyprawę Jana III Sobieskiego na Wiedeń -wymienia 1-2 zabytków polskiego baroku Ocena dobra - wyjaśnia pojęcie języki romańskie i podaje ich przykłady - opowiada o zajęciach mieszkańców Biskupina - wymienia grupy etniczne Słowian i podaje przykłady współczesnych narodów - wyjaśnia pochodzenie nazw Polanie i Polska - zaznacza i zapisuje na taśmie chronologicznej daty misji św. Wojciecha (997 r.) i koronacji Bolesława Chrobrego (1025 r.) - przedstawia cel misji św. Wojciecha - wskazuje na mapie i nazywa tereny przyłączone do Polski przez Bolesława Chrobrego oraz miejscowość, w której powstało pierwsze w Polsce arcybiskupstwo - wymienia najważniejszych urzędników książęcych (królewskich) - opowiada o przebiegu koronacji - przedstawia zajęcia grup społecznych Polski X-XII w. - przedstawia zajęcia zakonników - wymienia przykłady działań Kazimierza Wielkiego prowadzące do wzmocnienia państwa polskiego -wyjaśnia zasady funkcjonowania uniwersytetów w średniowieczu -wymienia cech średniowiecznego rycerza -wskazuje na ilustracji elementy miejskiej zabudowy i ich funkcje -podaje obowiązki chłopów wobec właścicieli -przedstawia politykę krzyżaków wobec Polski I
================================================================== -wyjaśnia pojęcie unia personalna, szkuta, flisak, witraż, portal, paź, -opowiada o przebiegu bitwy pod Grunwaldem -opowiada o funkcjonowaniu spławu wiślanego -wymienia następstwa odkryć geograficznych -podaje przykład dokonań Leonarda da Vinci -wyjaśnia powiedzenie: wstrzymał słońce ruszył ziemię... -charakteryzuje zadania najważniejszych urzędników królewskich -opisuje w jaki sposób wybierano króla -omawia przyczyny wojen polsko-szwedzkich -wyjaśnia pojęcie janczar -wskazuje na mapie miejsca związane z odsieczą wiedeńska -analizuje tekst źródłowy, posługuje się osia czasu -charakteryzuje sztukę barokową Ocena bardzo dobra - przedstawia rolę duchownych w państwach barbarzyńskich - opowiada o wyglądzie domostwa w Biskupinie, posługując się pojęciami palenisko, -wyjaśnia przyczynę upadku osady w Biskupinie - wyjaśnia pojęcie wiec - wymienia najważniejszych bogów słowiańskich i ich dziedziny opiekuńcze - wskazuje przyczyny przyjęcia chrztu przez Mieszka - wyjaśnia przyczyny zjazdu gnieźnieńskiego - charakteryzuje św. Wojciecha - omawia zadania najważniejszych urzędników książęcych(królewskich) - przedstawia funkcje grodu - wyjaśnia pojęcie benedyktyńska praca - opisuję rolę opata w funkcjonowaniu wspólnoty zakonnej - opowiada o wyglądzie klasztoru, wskazują na funkcje jego pomieszczeń i zabudowań - próbuje ocenić panowanie króla Kazimierza Wielkiego - opowiada o uczcie u Wierzynka -wymienia przedmioty nauczane w średniowiecznej szkole -wymienia zamki obronne regionu -opowiada o przebiegu turnieju rycerskiego -omawia miejsca i sposoby lokowania miasta -ukazuje zróżnicowanie społeczne średniowiecznego miasta -opowiada o życiu codziennym mieszkańców wsi -opowiada okoliczności zagarnięcia Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków I ========================================================== -opowiada o przyczynach zawarcia unii w Krewie -przedstawia postanowienia pokoju toruńskiego II porównuje budowle romańska z gotycką -wymienia przyczyny odkryć geograficznych -omawia znaczenie odkryć geograficznych -definiuje pojęcie renesans, włoszczyzna, teoria heliocentryczna -uzasadnia dlaczego Leonardo da Vinci uznano wielkim człowiekiem renesansu -wymienia decyzje podejmowane na Sejmie Walnym -opowiada o wyglądzie folwarku szlacheckiego -zaznacza daty na osi czasu:1569r. 1573r. 1655r. 1683r
-przedstawia zasięg najazdu szwedzkiego w 1655r.oraz skutki -opowiada o wojnach Rzeczpospolitej z Turcją w II poł. XVII W. -wymienia zabytki sztuki barokowej Ocena celująca - zbiera informacje na temat plemienia Wandalów i wyjaśnia współczesne rozumienie pojęcia wandal - zbiera dodatkowe informacje o osadzie w Biskupinie i prezentuje je w formie wskazanej przez nauczyciele - zbiera informacje i opowiada o dożynkach, obrzędzie słowiańskim który przetrwał do dziś - wskazuje znaczenie przyjęcia chrześcijaństwa dla rozwoju państwa polskiego - zbiera i prezentuje w wybranej przez siebie formie informacje dotyczące Drzwi Gnieźnieńskich i relikwiarza św. Wojciecha - przedstawia i omawia uzbrojenie wojów konnych i pieszych z początków średniowiecza - wymienia znane grody powstałe na terenie regionu -wymienia miasta w Europie, których w średniowieczu powstały uniwersytety -wykonuje port folio o życiu rycerze średniowiecznego, miasta średniowiecznego lub zajęciach mieszkańców średniowiecznej wsi I =========================================================== -tworzy album: dzieło królowej Jadwigi -przedstawia zasługi Jagiellonów dla rozwoju kultury polskiej -zbiera informacje o najstarszych zabytkach regionu, miejscowości -wykonuje prezentacje o sławnych Polakach - prezentuje w dowolnej formie wybrany przez siebie zabytek barokowy
KLASA VI Ocena dopuszczająca - wie, że Mazurek Dąbrowskiego jest jednym z polskich symboli narodowych - podaję datę wybuchu powstania listopadowego - podaje datę wybuchu powstania styczniowego i określa czas trwania tego zrywu - zaznacza na osi czasu daty: 1795, 1797, 1807 - zaznacza na osi czasu okresy trwania powstań: listopadowych i styczniowych - wyjaśnia znaczenie terminów: rusyfikacja, germanizacja - omawia zasługi Bolesława Prusa, Henryka Sienkiewicza, Stanisława Wyspiańskiego, Jana Matejki, Stanisława Moniuszki oraz Heleny Modrzejewskiej dla rozwoju polskiej kultury - podaje daty wybuchu I wojny światowej i jej zakończenia - omawia zasługo postaci, które przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości: Józefa Piłsudzkiego, Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego - zaznacza na osi czasu daty: 1914, 1918 - zaznacza na osi czasu datę 11 listopada 1918 roku - wskazuje na mapie granice II Rzeczypospolitej oraz wymienia jej sąsiadów - rozwija skrót ZSRR - wie, kim był Adolf Hitler i jakie były jego poglądy - zaznacza na osi czasu datę podpisani traktatu wersalskiego - zaznacza na osi czasu datę 23 sierpnia 1939 roku I ======================================================= podaje daty wybuchu II wojny światowej oraz ataku ZSRR na Polskę - wyjaśnia znaczenie terminów: Polskie Państwo Podziemne, Armia Krajowa, powstanie warszawskie, sabotaż, mały sabotaż - rozwija skrót AK - umieszcza na osi czasu daty: 1 września 1939 roku, 17 września 1939 roku - zaznacza na osi czasu datę wybuchu powstania warszawskiego - podaje oficjalną nazwę państwa polskiego - wyjaśnia znaczenie terminu Unia Europejska - zaznacza na osi czasu daty: 4 czerwca 1989 roku, 1990 rok, 2 kwietnia 1997 rok - odnajduje na mapie państwa sąsiadujące z Polska oraz województwo, w którym mieszka - rozpoznaje symbole Unii Europejskiej: flagę i hymn ( Odę do radości ) - umieszcza na osi czasu datę wstąpienia Polski do Unii Europejskiej Ocena dostateczna - wymienia wydarzenia z historii Polski, do których nawiązuje tekst Mazurka Dąbrowskiego - wyjaśnia znaczenie terminów: rewolucja, emigracja,represje,konfiskata - wie, czym była Wielka Emigracja - tłumaczy, na czym polegała walka partyzancka - wskazuje na mapie miejsca ważniejszych bitew stoczonych w trakcie powstania listopadowego i styczniowego - wymienia przyczyny i skutki powstania listopadowego - omawia na podstawie zebranych informacji zasługi Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza i Heleny Modrzejewskiej dla kultury polskiej - wymienia dokonania Marii Skłodowskiej-Curie
- zaznacza na osi czasu datę strajku polskich dzieci we Wrześni - podaję datę bitwy Warszawskie - wie, kogo nazywa się Orlętami Lwowskimi I ================================================================ - wymienia ważne wydarzenia, które rozegrały się podczas kampanii wrześniowej - podaje miejsce i datę najważniejszych bitew II wojny światowej, w których brały udział polskie formacje wojskowe - podaję datę wybuchu powstania warszawskiego - wyjaśnia, co zdarzyło się w Katyniu - wyjaśnia znaczenie terminów: Holokaust, obóz zagłady, Auschwitz-Birkenau - wymienia przyczyny i skutki klęski Polski w kampanii wrześniowej w 1939 roku - przedstawia przyczyny i skutki powstania warszawskiego - wskazuje na mapie największe getta, hitlerowskie obozy koncentracyjne oraz miejsca na Wschodzi, w których zamordowano polskich oficerów - rozwija skróty: PZPR, UB, MO - wyjaśnia znaczenie terminu cenzura - podaję datę wyboru Karola Wojtyły na papieża - prezentuje zasługi Lecha Wałęsy i księdza Jerzego Popiełuszki dla odzyskania przez Polskę suwerenności - wyjaśnia znaczenie terminów: strajk, stan wojenny - określa w przybliżeniu powierzchnię Polski oraz omawia podział administracyjny kraju - zna datę uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polski - podaje daty powstania Unii Europejskiej oraz wstąpienia Polski do tej organizacji - tłumaczy co oznaczają terminy: integracja europejska, europejska solidarność - zaznacza na osi czasu datę powstania Unii Europejskiej - przedstawia przyczyny i skutki wstąpienia Polski do UE - wyjaśnia znaczenie terminów: podbój kosmosu, lądowanie człowieka na Księżycu, wahadłowiec, sztuczny satelita, nawigacja GPS - podaje przykłady działań podejmowanych przez organizacje międzynarodowe w celu pomocy najbiedniejszym krajom - na podstawie tekstu źródłowego wymienia skutki niszczenia środowiska naturalnego Ocena dobra - rozumie, w jakim celu powstały Legiony Polskie - tłumaczy, kim był Józef Wybicki - wyjaśnia znaczenie terminów: manifestacja, branka, katorga - wymienia przyczyny manifestacji patriotycznych Polaków w 1861 roku - wie, kim był Romuald Traugutt - określa, dlaczego powstanie listopadowe zakończyło się klęską - opowiada o represjach stosowanych wobec Polaków przez władze carskie po upadku powstań narodowych - tłumaczy, czym były rugi pruskie - opisuje warunki pracy w XIX-wiecznej fabryce - wyjaśnia, na czym polega symboliczne znaczenie postawy Michała Drzymały oraz strajku dzieci we Wrześni - wymienia przyczyny i skutki zastosowania maszyny parowej w przemyśle i transporcie - wyjaśnia znaczenie terminów: państwa centralne, ententa, traktat wersalski, front
- wie, kim byli bolszewicy - wymienia czynniki które zdecydowały o odzyskaniu niepodległości przez Polskę - wymienia postanowienia traktatu wersalskiego dotyczące sprawy polskiej - wyjaśnia znaczenie terminów: plebiscyt, Wolne Miasto Gdańsk - omawia, jak kształtowały się granice Polski w latach 1918-1922, oraz wskazuje na mapie najważniejsze zmiany terytorialne - ocenia znaczenie zwycięstwa w wojnie polsko-bolszewickiej dla odrodzonej Rzeczypospolitej - opowiada o problemach i sukcesach gospodarczych II Rzeczypospolitej I ================================================================== - tłumaczy znaczenie terminów: nazizm, rasizm, obóz koncentracyjny, Hitlerjugend, ograniczenie praw obywatelskich, III Rzesza - wskazuje na mapie miejsca podpisania traktatu wersalskiego oraz państwa, które powstały w Europie po I wojnie światowej - wie, kim byli: Władysław Raczkiewicz, gen. Władysław Sikorski, gen. Franciszek Kleeberg, mjr Henryk Dobrzański Hubal, Stefan Starzyński - wyjaśnia znaczenie terminów: inwazja, państwa osi, alianci, koalicja antyhitlerowska - podaje dokładna datę zakończenia II wojny światowej w Europie - podaje datę wybuchu powstania w getcie warszawskim - wie, kim był Janusz Korczak - wyjaśnia, na czym polegała działalność Żegoty - omawia zasługi Ireny Sendlerowej - opowiada o przebiegu kampanii wrześniowej - wskazuje na mapie państwa, które padły ofiarą niemieckiej agresji po 1939 roku, oraz kraje będące sojusznikami III Rzeszy - omawia udział Polaków w walkach na frontach II wojny światowej - wyjaśnia, dlaczego bojowników podziemia niepodległościowego określa się jako Żołnierzy Wyklętych =================================================================== - podaje daty najważniejszych protestów Polaków przeciwko komunistycznej władzy - wymienia zasługo kardynała Stefana Wyszyńskiego - rozwija skrót SB - opisuje warunki życia Polaków w czasie stanu wojennego -zaznacza na osi czasu daty protestów społecznych w PRL oraz datę wyboru Karola Wojtyły na papieża - podaje nazwisko pierwszego prezydenta Polski wybranego w wyborach powszechnych - wyjaśnia znaczenie terminów: konstytucja, wolne media, wolność słowa, opinia publiczna - określa, ile państw należy do Unii Europejskiej - przedstawia przyczyny i skutki Okrągłego Stołu - tłumaczy, na czym polega polityka otwartych granic w Unii Europejskiej - opisuje zmiany, jakie dokonały się w Polsce po przyjęciu do Unii Europejskiej - wymienia nazwy organizacji, które niosą pomoc mieszkańcom krajów Trzeciego Świata lub działają w obronie praw człowieka - ocenia wpływ człowieka na środowisko naturalne - wskazuje na mapie świata regiony, w których wybucha współcześnie najwięcej konfliktów zbrojnych
Ocena bardzo dobra - wie, czym była rewolucja francuska - prezentuje postać Napoleona Bonapartego - podaje datę powstania Księstwa Warszawskiego - wie, jak zmieniały się granice Księstwa Warszawskiego - wie, że podczas powstania listopadowego sejm podjął uchwałę o barwach narodowych - tłumaczy, jakie decyzje dotyczące ziem polskich podjęto na kongresie wiedeńskim - wymienia miejsca najważniejszych bitew stoczonych podczas powstania listopadowego - wyjaśnia znaczenie terminów: romantyzm, emisariusz - wie, co wydarzyło się w Europie w 1848 roku - interpretuje tekst Mazurka Dąbrowskiego - wyjaśnia sens tekstu pieśni Boże, coś Polskę - wskazuje na mapie obszary na których podczas powstania styczniowego toczyły się walki partyzanckie -wymienia sposoby walki Polaków z germanizacją i rusyfikacja - wymienia odkrycia dokonane przez Ludwika Pasteura i Wilhelma Roentgena - wymienia społeczne i gospodarcze skutki I wojny światowej - wyjaśnia, jakie było zasługi Eugeniusza Kwiatkowskiego dla rozwoju polskiej gospodarki - tłumaczy, jakie znaczenie dla II Rzeczypospolitej miała budowa portu w Gdyni oraz utworzenie Centralnego Okręgu Przemysłowego - wskazuje na mapie Europy obszary, na których toczyły działania wojenne podczas I wojny światowej - rozpoznaje nowe rodzaje broni, które zastosowano podczas wojny 1914-1918 - wymienia przyczyny i skutki zamachu majowego - tłumaczy, kim był Józef Beck I ================================================================= - ocenia stanowisko polskich władz wobec żądań hitlerowskich Niemiec - wymienia najważniejsze działania wojenne prowadzone w Europie w latach 1940-1942 - zaznacza na osi czasu daty: ataku III Rzeszy na ZSRR, bitwy pod Kurskiem, inwazji na Normandię, kapitulacji Niemiec i Japonii - przedstawia formy oporów Polaków przeciwko komunistycznej władzy - wyjaśnia na podstawie tekstu źródłowego, czym była żelazna kurtyna - wymienia prezydentów III Rzeczypospolitej - rozwija skrót ONZ i określa czym zajmuje się Organizacja Narodów Zjednoczonych -wyjaśnia, z czego wynikają problemy państw biednego Południa
Ocena celująca - opowiada o zasługach księcia Józefa Poniatowskiego - wymienia elementy narodowe w umundurowaniu polskich legionistów - porównuje powstanie listopadowe ze styczniowym - charakteryzuje sytuację Polaków w poszczególnych zaborach - opowiada o życiu i osiągnięciach Marii Skłodowskiej-Curie - tłumaczy, w jakim celu powołano Ligę Narodów I ============================================================= - wie, co wydarzyło w 1945 roku w Hiroszimie i Nagasaki - gromadzi informacje o sytuacji w swojej miejscowości w czasie II wojny światowej - przedstawia sylwetkę Ireny Sendlerowej - podaje daty utworzenia NATO i Układu Warszawskiego - wyjaśnia terminy: Układ Warszawski, Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego (NATO), mur berliński, wyścig zbrojeń - wymienia współczesne cele NATO - zaznacza na osi czasu daty: utworzenia NATO, powstania Układu Warszawskiego oraz budowy muru berlińskiego - opisuje życie codzienne mieszkańców PRL na podstawie relacji osób starszych - na podstawie zebranych informacji przedstawia sylwetkę wybranego żołnierza podziemia niepodległościowego - na podstawie zebranych informacji przygotowuje prezentację dotyczącą księdza Jerzego Popiełuszki,Jana Pawła II - wymienia przykłady działań mających na celu ochronę praw człowiek na świecie - ocenia przemiany gospodarcze po 1989 roku - na podstawie zebranych informacji opisuje dowolną akcję przeprowadzoną przez jedną z organizacji charytatywnych - wskazuje problem współczesnego świata, który uważa za najważniejszy, a następnie proponuje sposób jego rozwiązania