Przedmiotowy System Oceniania w Szkole Podstawowej nr 1 w Kowarach z zakresu język polski

Przedmiotowy System Oceniania w Szkole Podstawowej nr 1 w Kowarach z zakresu język polski Na lekcjach języka polskiego ocenie podlegają następujące elementy wiedzy, umiejętności i postawy ucznia: 1. Wiedza o literaturze i kulturze: a) znajomość treści omawianych utworów literackich; b) rozpoznawanie charakterystycznych cech gatunków literackich; c) elementy analizy i interpretacji utworów literackich; d) znajomość niektórych dzieł dorobku narodowego i kulturowego; e) analizowanie oferty medialnej i kulturalnej; f) korzystanie z różnych źródeł informacji; 2. Formy wypowiedzi: a) poprawne redagowanie różnych form wypowiedzi: opowiadanie, opis, list, notatka, streszczenie, sprawozdanie, charakterystyka, formy użytkowe (według programu); b) konstruowanie wypowiedzi ustnej i doskonalenie form komunikacji. 3. Ortografia i interpunkcja. 4. Wiedza o języku: a) składnia i fleksja; b) części mowy i ich funkcje w zdaniu; c) znaczenie i stosowanie związków frazeologicznych. 5. Postawy uczniów wobec wartości uniwersalnych: uczciwość, dobro, prawda, patriotyzm, tolerancja, kreatywność, solidarność, empatia. 6. Pogłębianie wiedzy poprzez docieranie do różnych źródeł, umiejętność pracy w zespole, samodzielność, odpowiedzialność. Obszary oceniania: 1. Mówienie (wypowiedzi dotyczące tekstów kultury, wypowiedzi na temat przeżyć i doświadczeń ucznia, prowadzenie dyskusji, recytacje i inne). 2. Słuchanie (rozumienie i wykonywanie poleceń, rozumienie wypowiedzi, audycji, przedstawienia teatralnego). 3. Pisanie (prace domowe, prace klasowe, kartkówki, testy, dyktanda, prowadzenie zeszytu przedmiotowego). 4. Czytanie (czytanie bez przygotowania, czytanie z przygotowaniem, ciche czytanie ze zrozumieniem, czytanie z podziałem na role). 5. Korzystanie z informacji (posługiwanie się słownikami, encyklopediami, katalogami, wyszukiwanie informacji w Internecie, weryfikowanie informacji). 6. Rozumienie pojęć (posługiwanie się poznanymi pojęciami w praktyce). 7. Nauka o języku (odpowiedzi, kartkówki, testy, sprawdziany). 8. Aktywność (systematyczność, zaangażowanie, samodzielność w zdobywaniu informacji, kultura języka). 9. Inne działania (praca w grupach, udział w akademiach i przedstawieniach, udział w konkursach, działania twórcze). 1

Kryteria oceniania dyktanda: ocena celująca 0 błędów ortograficznych, 0 błędów interpunkcyjnych ocena bardzo dobra 0 błędów ortograficznych, 1-2 błędy interpunkcyjne ocena dobra 1 błąd ortograficzny, 3 błędy interpunkcyjne ocena dostateczna 2 błędy ortograficzne, 5 błędów interpunkcyjnych ocena dopuszczająca 3-5 błędów ortograficznych, 7 błędów interpunkcyjnych ocena niedostateczna 6 i więcej błędów ortograficznych, 8 i więcej błędów interpunkcyjnych Przeliczanie punktów na oceny ze sprawdzianów, testów i kartkówek w skali 1-6: Ocena celująca 100% i jeśli uczeń wykonał bezbłędnie zadania dodatkowe, wykraczające poza program nauczania Ocena bardzo dobra 91% - 100% Ocena dobra 75% - 90% Ocena dostateczna 74% - 51% Ocena dopuszczająca 50%- 33% Ocena niedostateczna 32% Ponadto: trzy plusy z aktywności dają ocenę bardzo dobrą, trzy minusy przekładają się na ocenę niedostateczną Przy ocenie prac pisemnych brane są pod uwagę następujące elementy: zrozumienie tematu; zastosowanie właściwej formy wypowiedzi; poprawność merytoryczna (rzeczowa); kompozycja (wstęp, rozwinięcie, zakończenie, stosowanie akapitów); poprawność językowa, stylistyczna, ortograficzna, interpunkcyjna; przyczynowo-skutkowe przedstawienie zdarzeń (jeżeli wymaga tego forma wypowiedzi); bogactwo użytego słownictwa; argumentowanie; wyczerpujące przedstawienie tematu pracy. Pod wypracowaniem zapisuje się ocenę cyfrową oraz, jeśli to konieczne, recenzję zawierającą wskazówki do dalszej pracy ucznia. Brak zadania domowego należy zgłosić na początku lekcji, tak samo brak zeszytu, w którym miało być zadanie. Jeśli uczeń tego nie zrobi, skutkuje to oceną nast.. zgłoszony brak zadania powoduje, że uczeń musi je oddać na następny dzień. Żle wykonane zadanie domowe uczeń musi poprawić w ciągu 5 dni. Później nie zostanie ono przyjęte. 2

Poprawy sprawdzianów, prac klasowych: Uczeń ma obowiązek poprawić sprawdzian lub pracę klasową. Może poprawić ją tylko raz dlatego na poprawę przychodzi przygotowany; umawia się z nauczycielem w terminie do dwóch tygodni od sprawdzianu po lekcjach; Jeśli uczeń nie zaliczy poprawy sprawdzianu na ocenę pozytywną nauczyciel zawiadamia poprzez wpis do zeszytu ucznia o niezaliczeniu sprawdzianu; Jeżeli uczeń nie umie przygotować się samodzielnie, może umówić się z nauczycielem na uzupełnienie wiadomości lub wyjaśnienie wątpliwości podczas zajęć wyrównawczych; Ocena na sprawdzianie głównym oraz na poprawie musi być podpisana przez rodzica lub prawnego opiekuna; Kartkówki można poprawić tylko ustnie podczas lekcji zgłaszając się do odpowiedzi; Zajęcia wyrównawcze Na zajęcia wyrównawcze przychodzą uczniowie wskazani przez nauczyciela; są to dla nich zajęcia obowiązkowe; nieobecność musi zostać usprawiedliwiona przez rodzica lub prawnego opiekuna; Kryteria oceniania form wypowiedzi: OPIS SYTUACJI 1.Zrozumienie tematu Ustalenie zespołu zdarzeń składających się na jedną sytuację; wskazanie postaci występujących w zdarzeniu 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Obecność istotnych cech opisu sytuacji; jedność czasu miejsca, dynamiczność obrazu, okoliczności towarzyszące, przestrzenność Odpowiedni dobór środków językowych: wyrazy, wyrażenia nazywające relacje przestrzenne, ruch, tempo, nastrój; równoważniki zdań, zdania pojedyncze nierozwinięte, zdania wykrzyknikowe 3. kompozycja Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności, logiczności 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) dopuszczalne 2 błędy językowe 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błąd ortograficzny Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne 6. estetyka zapisu Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 3

Skala ocen: bdb 8pkt. db 7pkt. dst 6 pkt. dop 5 pkt. ndst 4-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. OPIS PRZEDMIOTU 1.Zrozumienie tematu Wypowiedź zgodna z tematem 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Zastosowanie wyrazów określających cechy przedmiotu (barwy, kształt, wielkość, materiał) Określenie przeznaczenia przedmiotu 3. kompozycja Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności, logiczności 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) dopuszczalne 2 błędy językowe 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błąd ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne 6. estetyka zapisu Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 8pkt. db 7pkt. dst 6 pkt. dop 5 pkt. ndst 4-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. OPIS OBRAZU 1.Zrozumienie tematu Wypowiedź zgodna z tematem (podanie autora i tytułu obrazu) 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Zastosowanie wyrazów określających barwę, kształt (mnogość epitetów) Zastosowanie wyrazów określających stosunki przestrzenne 3. kompozycja Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności, logiczności 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, 4

leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) dopuszczalne 2 błędy językowe 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błąd ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne 6. estetyka zapisu Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 8pkt. db 7pkt. dst 6 pkt. dop 5 pkt. ndst 4-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. OPIS PRZEŻYĆ WEWNĘTRZNYCH 1.Zrozumienie tematu Odpowiedni dobór przykładu pokazującego przeżycia emocjonalne postaci 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Obecność istotnych cech przeżyć wewnętrznych: przyczyna przeżycia, analiza stanu uczuć, opis reakcji i zachowań wewnętrznych Odpowiedni dobór środków językowych przydatnych do opisu przeżyć wewnętrznych i ich fizycznych objawów ( frazeologizmy, porównania, słownictwo potoczne i ekspresywne) 3. kompozycja Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności, logiczności 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) dopuszczalne 2 błędy językowe 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne 6. estetyka zapisu Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 8pkt. db 7pkt. dst 6 pkt. dop 5 pkt. ndst 4-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. INSTRUKCJA 5

1.Zrozumienie tematu Dokładne pouczenie odbiorcy ustalające sposób postępowania w jakiejś dziedzinie 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Obecność istotnych cech instrukcji: Prosty, zwięzły styl zrozumiały dla każdego odbiorcy; odpowiedni dobór słów Zachowanie kolejności poleceń 3. kompozycja Funkcjonalność formy Przejrzysty układ graficzny (punkty, podpunkty, odstępy, rysunki, itp.) Wyróżnienie w tekście ważniejszych elementów (podkreślenia, kursywa, pogrubienia) 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych 6. estetyka zapisu Przejrzystość, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 7pkt. db 6pkt. dst 5 pkt. dop 4 pkt. ndst 3-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. CHARAKTERYSTYKA 1.Zrozumienie tematu Odpowiedni dobór postaci; pełna zgodność z tematem Trafność, celowość i bogactwo przykładów 2. charakterystyczne cechy Obecność istotnych cech charakterystyki: formy wypowiedzi Przedstawienie postaci Opis wyglądu Nazwanie cech charakteru na podstawie zachowania, wskazanie motywów działania Samodzielne formułowanie wniosków, opinii, ocena postaci 3. kompozycja Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności i logiczności 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) dopuszczalne 3 błędy językowe 6

5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne 6. estetyka zapisu Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 11pkt. db 10pkt. dst 9-8 pkt. dop 7-6 pkt. ndst 5-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. LIST 1.Zrozumienie tematu Dostosowane do charakteru listu Wyjawienie celu listu 2. charakterystyczne cechy Miejsce, data, nagłówek, podpis formy wypowiedzi 3. kompozycja Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójność, logiczność 4. podtrzymanie kontaktu z Obecność zwrotów do adresata ( minimum 1 w zasadniczej części, poza adresatem nagłówkiem) 5. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) dopuszczalne 2 błędy językowe 6. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej: dopuszczalne 2 błędy interpunkcyjne 7. układ graficzny Właściwe rozmieszczenie elementów listu, akapity, odstępy, marginesy 8. estetyka zapisu Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 10pkt. db 9pkt. dst 8-7 pkt. dop 6-5 pkt. ndst 4-0 pkt. 7

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. PRZEPIS 1.zrozumienie tematu Wskazówki określające sposób wykonania czegoś 2.charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Precyzja informacji: właściwy dobór zwrotów i słów (szczególnie czasowników) Zachowanie chronologii czynności Funkcjonalność formy i odpowiedni układ graficzny 3.poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) 4.ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych 5.estetyka zapisu Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 7pkt. db 6pkt. dst 5 pkt. dop 4 pkt. ndst 3-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. REKLAMA 1.zrozumienie tematu Krótki tekst o charakterze informacyjno - zachęcającym 2.charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Skrótowość wypowiedzi Właściwy dobór środków językowych: duża ilość epitetów, stosowanie wykrzykników, powtórzeń, trybu rozkazującego, łatwych do zapamiętania haseł itp. Odpowiedni układ graficzny, ciekawe rozplanowanie 3.poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) 4.ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych 5.estetyka zapisu Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 7pkt. db 6pkt. dst 5 pkt. dop 4 pkt. 8

ndst 3-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela ZAPROSZENIE 1.zrozumienie tematu Wskazanie adresata, nadawcy, określenie miejsca, czasu, celu Dostosowanie odpowiedniego słownictwa do sytuacji wypowiedzi 2.kompozycja Zachowanie spójności wypowiedzi i właściwego układu graficznego tekstu 3.poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) 4.ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych 5.estetyka zapisu Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 6pkt. db 5pkt. dst 4 pkt. dop 3 pkt. ndst 2-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela NOTATKA 1.zrozumienie tematu Wybór informacji zgody z poleceniem 2.charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Zwięzłość, rzeczowość, charakter informacyjny funkcjonalność 3.poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) 4.ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych 5.estetyka zapisu Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 6pkt. db 5pkt. dst 4 pkt. dop 3 pkt. ndst 2-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela 9

WYWIAD 1.zrozumienie tematu Przeprowadzenie rozmowy koncentrującej się wokół określonego tematu 2.charakterystyczne cechy Stosowanie formy pytań i odpowiedzi, komentarzy formy wypowiedzi Dostosowanie odpowiedzi pod względem treści i długości do formy pytania Wykazanie się bogatą wiedzą dotyczącą tematu rozmowy i osoby rozmówcy Zachowanie elementów żywej mowy; oddanie temperamentu rozmówcy i zachowanie jego stylu wyrażania się Dociekliwość, jasność i precyzja w stawaniu pytań 3.kompozycja Trójdzielność wypowiedzi: wstęp( przedstawienie rozmówcy i tematu wywiadu), część zasadnicza (pytania, odpowiedzi, komentarze), zakończenie (podziękowanie za rozmowę i pożegnanie) Spójność dialogu 4.poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) dopuszczalne 3 błędy językowe 5.ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej: dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne 6.układ graficzny Poprawny zapis dialogu, akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość 7.estetyka zapisu Czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 13-12pkt. db 11-10pkt. dst 9-8 pkt. dop 7-6 pkt. ndst 5-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6,7 bez pomocy nauczyciela PLAN 1.zrozumienie tematu Zapisywanie informacji zgodnie z poleceniem Selekcjonowanie materiału 10

2.kompozycja ( przedstawienie tylko najważniejszych informacji) Zapisywanie zdarzeń chronologicznie Posługiwanie się jednym typem wypowiedzenia równoważnikiem zdania lub zdaniem pojedynczym 3.poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) dopuszczalne 1 błąd językowy 4.ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej: dopuszczalny 1 błędy interpunkcyjne 5.układ graficzny Posługiwanie się określoną przez siebie formą wyodrębniania informacji: punkty, kropki, myślniki itp. 6.estetyka zapisu Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 9pkt. db 8pkt. dst 7 pkt. dop 6-5 pkt. ndst 4-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela DZIENNIK 1. zrozumienie tematu Przedstawienie faktów w narracji 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi pierwoszoosobowej Obecność istotnych cech dziennika: Dzienny zapis dotyczący aktualnych spraw i tematów związanych z bieżącą sytuacją narratora Spontaniczna reakcja na wydarzenia, zapisywanie na gorąco myśli i uczuć, brak wniosków dotyczących opisywanych spraw (w przypadku szeregu dziennych zapisów chronologiczny porządek zdarzeń) 3. kompozycja Spójność i logiczność wypowiedzi 0-1 11

4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 3 błędy językowe 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalny 1 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne 6. estetyka zapisu Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność Skala ocen: bdb 8 pkt. db 7 pkt. dost 6 pkt. dop 5 pkt. ndst 4-0 pkt. pisma, obecność daty zapisu OPOWIADANIE 1. zrozumienie tematu Temat został rozwinięty w ramach określonej koncepcji ucznia Określenie intencji wypowiedzi, zainteresowanie czytelnika 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Fabularyzowanie, przedstawianie przyczynowo skutkowego toku zdarzeń Prowadzenie narracji w sposób żywy, urozmaicony, włączanie środków ekspresji, kreowanie dramaturgii zdarzeń, nadawanie tempa i płynności wypowiedzi Twórcze i ciekawe prowadzenie narracji, w zależności od charakteru pracy wprowadzenie elementów opisu, dialogu, charakterystyki 3. kompozycja Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójność i logiczność 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 3 błędy 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 12

językowe 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne 6. estetyka zapisu Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność Skala ocen: bdb 11 pkt. db 10 pkt. dost 9-8 pkt. dop 7-6 pkt. ndst 5-0 pkt. pisma 0-1 0-1 Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela RECENZJA 1.zrozumienie tematu Omówienie i krytyczna ocena przedmiotu recenzji 2. charakterystyczne cechy Obecność istotnych cech recenzji: formy wypowiedzi Część sprawozdawcza (informacyjna) Część krytyczna (subiektywna ocena różnych elementów przedmiotu recenzji) Stosowanie stylu wypowiedzi przekazującego osobiste spostrzeżenia i uwagi oraz słownictwa uzasadniającego i motywującego 3. kompozycja Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności i logiczności 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 3 błędy językowe 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie poprawności ortograficznej: Dopuszczalne 2 błędy ortograficzne 0-1 13

Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej: Dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne 6. estetyka zapisu Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność 0-1 pisma Skala ocen: bdb 9 pkt. db 8 pkt. dst 7 pkt. dpo 6 pkt. ndst 5 0 pkt Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1 i 2 bez pomocy nauczyciela PRZEMÓWIENIE 1. zrozumienie tematu Czytelna koncepcja przemówienia i zgodne z nim jego rozwiniecie Trafny i celowy dobór przedstawionych wydarzeń, faktów, przykładów, dowodów 0-1 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Pozyskanie przychylności słuchaczy, zainteresowanie ich i poinformowanie o temacie wystąpienia; sformułowanie naczelnego problemu Prezentacja faktów, przykładów, dowodów związanych ze sprawą, mających na celu przekonanie słuchaczy o stanowisku mówcy Rekapitulacja wywodów, zaapelowanie do emocji słuchaczy w celu przyjęcia określonej postawy wobec prezentowanego zagadnienia, problemu Nawiązanie i podtrzymanie kontaktu, stworzenie wrażenia jedności mówcy i słuchacza Prowadzenie narracji w sposób rzeczowy (brak dygresji), rozumny komunikatywny, sugestywny, działający na ucznia i wolę słuchaczy, zdecydowany Stosowanie środków ekspresji działających na słuchaczy (np. pytania retoryczne, zdania rozkazujące, celowe powtórzenia) 0-1 14

3. kompozycja Obecność części kompozycyjnych i zachowanie między mini właściwych proporcji, spójności i logiczności 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) dopuszczalne 3 błędy językowe 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne 6. estetyka zapisu Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 13-12 pkt. db 11 10 pkt. dost 9-8 pkt. dop 7-6 pkt. ndst 5 0 pkt 0-1 0-1 0-1 Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela STRESZCZENIE 1. zrozumienie tematu Zwięzłe ujecie treści opracowanego tematu 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Obecność istotnych cech: Chronologia zdarzeń Wybór najważniejszych faktów Unikanie dialogów, opisów, zbędnych szczegółów, spraw drugorzędnych Wierność wobec tekstu Obiektywizm (brak osobistych uwag i ocen piszącego) Jasny rzeczowy styl wypowiedzi, zdania krótkie, pozbawione wyrażeń ekspresywnych, porównań i przenośni 0-1 15

3. kompozycja Zachowanie spójności i właściwego układu graficznego 0-1 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, 0-1 leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 1-2 błędy językowe w zależności długości pracy narzuconej tematem 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 2 błędy jednocześnie 6. estetyka zapisu marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 0-1 Skala ocen: bdb 7 pkt. db 6 pkt. dost 5 pkt. dop 4 pkt. ndst 3-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela OGŁOSZENIE / ZAWIADOMIENIE 1. zrozumienie tematu Zredagowanie wypowiedzi nastawionej na podanie wiadomości o czymś, zwracającej uwagę na coś 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Uwzględnienie: terminu, miejsca celu, ewentualnych dodatkowych uwag na temat sprawcy, nadawcy Zwięzłość, rzeczowość i informacyjny charakter 3. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, 0 1 leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) 4. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej 5. estetyka zapisu Właściwy układ graficzny (nagłówek, treść, podpis), przejrzystość Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma 16

Skala ocen: bdb 7 pkt. db 6 pkt. dst 5 pkt. dpo 4 pkt. ndst 3 0 pkt ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1 i 2 bez pomocy nauczyciela PAMIĘTNIK 1. zrozumienie tematu Przedstawienie faktów w narracji pierwszoosobowej (uczestnika lub 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi świadka ) Obecność istotnych cech: Opowiadanie o zdarzeniach z pewnego dystansu czasowego, możliwość zajmowania przez narratora stanowiska wobec przedstawionych zdarzeń 3. kompozycja Trójdzielność wypowiedzi zachowaniem właściwych proporcji, spójności i logiczności 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 2 błędy językowe 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne 6. estetyka zapisu Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma Skala ocen: bdb 7 pkt. db 6 pkt. dost 5 pkt. dop 4 pkt. 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 17

ndst 3-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela Przedmiotowy System Oceniania język polski - klasa 4 Dopuszczający Poziom podstawowy Gramatyka: Uczeń: wskazuje czasownik w tekście odróżnia czasownik od innych części mowy odróżnia liczbę pojedynczą i mnogą czasownika uzupełnia tekst czasownikami rozpoznaje osobową formę czasownika i bezokolicznik określ czas trwania czynności, o której mowa w zadaniu określa czas i rodzaj podanych form osobowych czasownika w swoich wypowiedziach stosuje formy czasownika, poprawne pod względem czasu i rodzaju wskazuje zdania z czasownikiem w czasie teraźniejszym rozpoznaje czasowniki w czasie teraźniejszym, przeszłym, przyszłym Poziom ponadpodstawowy 18

wśród innych form tworzy osobowe formy czasu teraźniejszego, przeszłego i uzupełnia nimi zdania od podanych bezokoliczników tworzy formy czasu przyszłego prostego i złożonego używa poprawnych form czasu przyszłego w wypowiedziach wskazuje rzeczownik w tekście zna pojęcie rzeczownik uzupełnia tekst właściwymi rzeczownikami odróżnia rzeczowniki pospolite od własnych do rzeczowników własnych dopisuje rzeczowniki pospolite zna rodzaje rzeczownika określa rodzaj podanych rzeczowników uzupełnia tekst rzeczownikami w odpowiednim rodzaju zna nazwy i pytania przypadków odmienia rzeczownik przez przypadki i liczby uzupełnia zdania właściwymi formami rzeczownika podejmuje próbę określenia przypadku wskazanego w tekście rzeczownika wskazuje przymiotnik w tekście wie, że przymiotnik nazywa cechy rzeczownika uzupełnia zdania podanymi przymiotnikami stosuje formę przymiotnika zgodą z formą określanego rzeczownika podejmuje próbę odmiany przymiotnika przez przypadki, liczby i rodzaje wie, że przymiotnik można stopniować od podanych przymiotników tworzy stopień wyższy i najwyższy formy stopnia wyższego i najwyższego przymiotników poprawnie łączy z rzeczownikami zna pytania, na które odpowiada przysłówek podaje przykłady przysłówków wskazuje przyimki w tekście uzupełnia podane zdania przyimkami łączy przyimki z rzeczownikami, tworząc wyrażenia przyimkowe uzupełnia zdania odpowiednimi przysłówkami wie, co to jest spójnik wskazuje spójniki w tekście 19

uzupełnia podane zdania spójnikami wyróżnia zdanie pojedyncze i złożone wskazuje orzeczenia w zdaniu złożonym tworzy zdania złożone z podanych zdań pojedynczych wie, że wyrazy w zdaniu tworzą związki wie, że podmiot i orzeczenie tworzą związek główny wskazuje grupę podmiotu i orzeczenia odróżnia określania podmiotu od określeń orzeczenia tworzy formy czasu przeszłego od podanych bezokoliczników wie, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego mogą mieć zakończenia i, -ii oraz ji wie, co to jest wypowiedzenie, zdanie, równoważnik zdania wskazuje osobową formę czasownika w zdaniu poprawnie układa zdania rozpoznaje równoważnik zdań w tekście przekształca zdanie na równoważnik zdania rozpoznaje zdania oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe wie, że zdanie oznajmujące kończymy kropką wie, co to jest podmiot i orzeczenie dopisuje podmiotu do podanych orzeczeń oraz orzeczenia do podanych podmiotów rozróżnia zdania pojedyncze nierozwinięte i rozwinięte uzupełnia zdania nierozwinięte podanymi określeniami tworząc zdania rozwinięte układa zdania z podanych wyrazów Ortografia: Uczeń: uzasadnia pisownię wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h podaje przykłady wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h Teoria literatury, językoznawstwo: Uczeń: wskazuje rozdziały w podręczniku wskazuje w tekście zwroty właściwe nadawcy i adresatowi wypowiedzi zna i stosuje zwroty właściwe dla sytuacji oficjalnej i nieoficjalnej 20

przedstawia siebie i innych we właściwy sposób układa prosty dialog nazywa wakacyjne miesiące wymienia słowa kojarzące się z wakacjami wyszukuje określone informacje w wierszu rozumie pojęcie wers wskazuje wersy i rymy w wierszu wyjaśnia związek treści wiersza z ilustracją opowiada o swoich doświadczeniach opisuje pamiątki z wakacji wypowiada się na temat przyjaźni nazywa elementy kartki pocztowej poprawnie adresuje kartkę pocztową wypisuje kartkę pocztową na podstawie wzoru zna zwroty grzecznościowe, za pomocą których wyraża podziękowanie, prośbę, przeprosiny wymienia imię i nazwisko autora oraz tytuł utworu wymienia bohaterów opowiadania czyta dialogi w opowiadaniu rozumie pojęcia dialog, narrator wypowiada się na określony temat stara się czytać przydzieloną rolę głośno i wyraźnie z uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych dobiera wyrazy bliskoznaczne do podanych słów wymienia cechy przyjaciela rozumie pojęcia przysłowie, morał wskazuje określone informacje w tekście wskazuje wypowiedzi w języku potocznym i literackim odczytuje intencję nadawcy poprawnie wymawia wyrazy porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej rozumie pojęcie chronologia układa zdanie zaczynające i kończące opowiadanie dba o poprawność ortograficzną samodzielnie i z pomocą nauczyciela wykonuje proste ćwiczenia pracuje w małej grupie podaje wyrazy pokrewne do podanych 21

rozumie wybrane przysłowia poprawnie posługuje się pojęciami pokolenie, drzewo genealogiczne wie do czego służy słownik frazeologiczny rozumie mądrości zawarte w niektórych przysłowiach układa nazwiska w kolejności alfabetycznej podaje swoje inicjały podaje przykłady kulturalnego zachowania się rozumie czym jest kultura osobista uważnie słucha wypowiedzi innych i nie przerywa im określa kim jest podmiot liryczny opisuje podstawowe wyróżniki utworu poetyckiego (liczba zwrotek, wersów, rymy) wskazuje epitety w utworze zna elementy opisu redaguje prosty opis rozumie zasady, którymi wart się kierować przy oglądaniu programów telewizyjnych wypełnia ankietę wie, czym jest porównanie i wskazuje jego przykłady w wierszu słucha wzorcowej recytacji wiersza wskazuje w tekście przykłady epitetów, porównań i przenośni wskazuje synonimy wskazuje wydarzenia realistyczne i fantastyczne odróżnia postacie realistyczne od fantastycznych zna herb swojej miejscowości zna hymn Polski wie, jak zachować się podczas śpiewania hymnu łączy w pary antonimy wskazuje synonimy podanego wyrazu zabiera głos w dyskusji zna zasady pisowni rzeczowników własnych sporządza listę zakupów wie, jak powinno się przyjmować gości redaguje świąteczne życzenia rozumie, co to znaczy, ze ktoś jest szlachetny z pomocą nauczyciela redaguje ogłoszenie zna zasady pisowni nie z rzeczownikami 22

tworzy rodzinę wyrazów redaguje plan wydarzeń redaguje życzenia opisuje prezent pisze notatkę o własnych planach wskazuje wyrazy dźwiękonaśladowcze wskazuje cechy baśni na konkretnym przykładzie czyta ze zrozumieniem rozumie pojęcie streszczenie zna zasady pisowni nie z przymiotnikami do podanych przymiotników dopisuje przymiotniki z przeczeniem nie o przeciwstawnym znaczeniu rozumie pojęcie twórca pisze szczegółowy plan swoich zajęć wyjaśnia co to jest inscenizacja bierze udział w inscenizacji z pomocą nauczyciela redaguje zaproszenie wskazuje nadawcę1. i adresata listu wymienia zasady bezpiecznej zabawy na śniegu i lodzie zna zasady pisowni nie z przysłówkami porównuje tekst utworów wskazuje uosobienia w wierszu ocenia postępowanie bohatera wskazuje narratora wymienia cechy bohatera wskazuje w tekście związki frazeologiczne poprawnie redaguje opis wymienia cechy dobrego dziennikarza opisuje krajobraz zna alfabet porządkuje wyrazy w kolejności alfabetyczne odszukuje podane wyrazy w słowniku czyta z podziałem na role wie, co to jest głoska i litera zna głoski, które zapisujemy dwoma lub trzema literami odróżnia samogłoski od spółgłosek uzupełnia wyrazy samogłoskami i spółgłoskami 23

wymienia cechy, jakie jego zdaniem powinna mieć osoba przeciwnej płci rozumie, czym są wyrażenia wieloznaczne wie, że każda sylaba zawiera samogłoskę zna zasady przenoszenia wyrazów dzieli na sylaby podejmuje próby określenia funkcji litery i w podanych wyrazach porządkuje wydarzenia odróżnia głoski twarde od miękkich wie, jak oznacza się miękkość uzupełnia podane wyrazy głoskami miękkimi wskazuje głoski miękkie i twarde odróżnia głoski ustne od nosowych wskazuje wyrazy, w których występują głoski nosowe formułuje zasady bezpiecznego korzystania z komputera odróżnia głoski dźwięczne od bezdźwięcznych wie, że wszystkie samogłoski są dźwięczne wie, że niektóre głoski dźwięczne wymawiamy jak bezdźwięczne wymienia cechy komiksu współtworzy komiks wie, na którą sylabę najczęściej pada akcent w języki polskim poznaje zasady pisania sprawozdania wymienia określenia, wyrazy przeciwstawne i bliskoznaczne redaguje sprawozdanie na podstawie wzoru określa nastrój opowiadania opisuje obraz na podstawie pytań opisuje ogród posługuje się słownictwem związanym z przyrodą i ogrodem wyjaśnia dlaczego las jest tak ważny i pożyteczny dla człowieka wymienia najbardziej przez siebie cenione zalety drugiego człowieka opisuje burzę na podstawi pytań przestrzega zasad bezpiecznego poruszania się na drodze rozpoznaje niektóre znaki drogowe uczestniczy w scenkach o ruchu drogowym wymienia nazwiska znanych postaci zna zasady interpunkcji w zdaniu pojedynczym wypowiada się o marzeniach dzieci 24

pisze o swoich marzeniach wymienia różnice między światem dorosłych a satem dzieci podaje przykłady różnych zawodów opisuje swoje plany na przyszłość zna znaki przestankowe: przecinek, znak zapytania, wykrzyknik, dwukropek, cudzysłów uzupełnia tekst znakami przestankowymi opracowuje zasady bezpiecznego zachowania się w mieście zna numery telefonów alarmowych wie, że daty można zapisać cyframi arabskimi i rzymskimi wie, co to jest skrót poprawnie zapisuje proste skróty rozumie czym jest film sporządza listę rzeczy na wakacyjny wyjazd Dostateczny Gramatyka: Uczeń: uzupełnia tekst poprawnymi formami czasowników tworzy poprawne formy czasownika podejmuje próby tworzenia osobowych form od bezokolicznika i podawania bezokoliczników, od których utworzono podane formy osobowe wie, że w czasie teraźniejszym nie określamy rodzaju uzupełnia tekst odpowiednimi formami podanych rzeczowników wskazuje w zdaniu podmiot i orzeczenie wskazuje wyraz nadrzędny i podrzędny w związku uzupełnia zdania rozwinięte określeniami odpowiadającymi na dane pytania tworzy formy osobowe czasownika, uwzględniając czas, liczbę, rodzaj wie, że przysłówek jest określeniem czasownika od podanych przysłówków tworzy przysłówki o przeciwnym znaczeniu rozpoznaje w tekście przysłówek, przyimek, spójnik Ortografia: Uczeń: stosuje w praktyce zasady pisowni z ó, u, rz, ż, ch, h zna zasady pisowni bezokoliczników w zakończeniach na ść, -źć 25

stara się stosować zasady pisowni nie z czasownikami zna zasady pisowni czasowników w czasie przeszłym, których bezokoliczniki są zakończone na ąć zna zasady pisowni rzeczowników własnych dba o poprawność ortograficzną i interpunkcyjną Teoria literatury, językoznawstwo: Uczeń: rozumie pojęcia rozdział, temat, tekst, ilustracja rozróżnia nadawcę i adresata wypowiedzi określa tematykę wiersza zapisuje zwroty do adresata wielka literą wskazuje narratora zapisuje rozmowę w postaci dialogu wymienia bohaterów utworu i określa cechy ich charakteru rozumie pojęcia przysłowie i morał wyjaśnia znaczenie wybranych związków frazeologicznych wskazuje bohatera, który jest narratorem opowiadania pisze dalszy ciąg opowiadania poprawnie buduje zdania pisze kartkę pocztową poprawnie określa niektóre stopnie pokrewieństwa w rodzinie wymienia członków rodziny i opisuje ich wygląd, charakter, zainteresowania wskazuje elementy świata przedstawionego poznaje niektóre słynne powiedzenia wymienia rodzaje opisów tworzy porównania dotyczące swoich cech wyjaśnia znaczenie niektórych przenośni i związków frazeologicznych wyjaśnia, jak rozumie myśl zawartą w tytule wiersza wskazuje antonimy podanych wyrazów rozumie związek legendy z miejscem, o którym mowa w tej legendzie wskazuje w tekście słowa, których się obecnie nie używa wie, kim jest patriota recytuje wiersz z pamięci uwzględniając jego nastrój opisuje wymyśloną planetę wyjaśnia, dlaczego opowiadanie jest utworem biograficznym 26

poznaje polskich laureatów Nagrody Nobla odpowiada na pytania improwizowanego wywiadu układa pytania do wywiadu z konkretna osobą zna dokonania niektórych sławnych Polaków wyciąga wnioski z sytuacji przedstawionej w utworze uzasadnia swoje zdanie odgrywa scenki pantomimiczne układa przepis redaguje ogłoszenie opowiada ulubiona baśń formułuje przesłanie baśni redaguje zaproszenie do ramowego planu wydarzeń dopisuje podpunkty szczegółowo opisujące dane wydarzenie podaje synonimy i tworzy wyrazy pokrewne wskazuje uosobienia w wierszu formułuje wnioski na podstawie sytuacji przedstawionej w utworze określa swoje mocne i słabe strony wyodrębnia trzy części (wstęp, rozwinięcie, zakończenie w swoich wypowiedziach pisemnych poprawnie buduje zdania wyszukuje w tekście argumenty przemawiające za dana tezą podaje przykłady postaw tolerancyjnych i nietolerancyjnych wymienia środki stylistyczne i wskazuje ich przykłady w wierszu redaguje opowiadanie na zadany temat opisuje obraz poprawnie tworzy nazwy mieszkańców państw wie, że litera i może oznaczać samogłoskę i być znakiem zmiękczenia pisze notatkę o swoich obowiązkach określa kim jest podmiot liryczny wskazuje homonimy tworzy neologizmy opisuje wymarzony poranek uczestniczy w dyskusji pisze e-maila redaguje opowiadanie na podstawie komiksu wskazuje sylaby akcentowane 27

rozumie pojecie autorytet znajduje potrzebne informacje w słowniku języka polskiego poprawnie układa zdania rozumie pojęcie ożywienie i wskazuje odpowiednie przykłady w utworze opisuje swoją drogę do szkoły opisuje zabawę w żywe obrazy redaguje opowiadanie o swojej przygodzie wyjaśnia, dlaczego warto czytać książki formułuje porady, jakich by udzielił osobie mającej kompleksy posługuje się słownictwem związanym z filmem opisuje ulubionego bohatera filmowego Dobry Gramatyka: Uczeń: zna pojęcie czasownik odróżnia czasowniki nazywające czynności od nazywające stany określa osobę i liczbę czasownika w tekście odmienia czasownik przez osoby i liczby poprawnie określa czas i rodzaj podanych form czasownika odmienia czasownik w czasie przeszłym rozróżnia czasowniki nazywające osoby, zwierzęta, rośliny, przedmioty, zjawiska wskazuje w tekście rzeczowniki w określonym rodzaju uzupełnia tekst rzeczownikami w odpowiednim rodzaju zapisuje pytania, na które odpowiadają rzeczowniki w tekście określa rzeczownik właściwymi przymiotnikami odmienia przymiotnik przez przypadki, liczby, rodzaje samodzielnie rozwija zdania nierozwinięte, dopisując określenia podmiotu i orzeczenia rozróżnia związek główny i związki poboczne uzupełnia różne zwroty odpowiednimi przyimkami uzupełnia zdania właściwymi przysłówkami Ortografia: Uczeń: zna zasady pisowni wyrazów z ó, u, rz,ż, ch, h i wymienia wyjątki stosuje zasady pisowni nie z czasownikami Gramatyka: Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego a ponadto: wskazuje w tekście osobowe formy czasowników i bezokoliczniki poprawnie określa osobę i liczbę czasownika w czasie teraźniejszym, przeszłym, przyszłym rozpoznaje i poprawnie tworzy formy czasu przyszłego potrafi wyjaśnić różnice między rzeczownikiem własnym a pospolitym określa przypadek i liczbę podanych rzeczowników tworzy formy rzeczowników i uzupełnia nimi zdania tworzy przysłówki od przymiotnika tworzy wyrażenia przyimkowe odróżnia zdania od innych wypowiedzeń przekształca dowolne wypowiedzenia w zdania wie, jaka funkcję pełnią w zdaniu podmiot i orzeczenie uzupełnia wykres zdania Ortografia: Uczeń: zna i stosuje zasady pisowni nie z przymiotnikami zna i stosuje zasady interpunkcji w zdaniu pojedynczym Teoria literatury, językoznawstwo: Uczeń: porównuje własne doświadczenia z przeżyciami innych 28

wie, przed jakimi spójnikami stawiamy przecinek Teoria literatury, językoznawstwo: Uczeń: zna i poprawnie stosuje zwroty grzecznościowe w rozmowie oficjalnej i nieoficjalnej właściwie odczytuje intencje nadawcy wypowiedzi gromadzi słownictwo na określony temat opowiada o sytuacji przedstawionej w wierszu opisuje podstawowe wyróżniki utworu poetyckiego (zwrotka, wers, rym) wymienia różne sposoby podtrzymywania przyjaźni relacjonuje przebieg zdarzeń w opowiadaniu wyjaśnia pojęcia dialog, narrator ocenia postępowanie bohaterów rozumie przesłanie utworu podaje właściwe przykłady wypowiedzi w języku potocznym zapamiętuje znaczenie wybranych związków frazeologicznych rozróżnia i poprawnie nazywa nadawcę i adresata wypowiedzi poprawnie artykułuje głoski wyjaśnia pojęcie chronologia poprawnie zapisuje zwroty grzecznościowe opowiada treść utworu wyjaśnia, czym jest czas i miejsce akcji w utworze nadaje własny tytuł utworom poetyckim wie, jak jest zbudowane porównanie dzieli cechy na pozytywne i negatywne wskazuje w tekście wydarzenia realistyczne i fantastyczne wymienia cechy legendy wymienia miejsca i okoliczności wywieszania flagi państwowej podaje grupy wyrazów pokrewnych rozumie pojęcie autoportret poprawnie odpowiada na pytania dotyczące wywiadu wyjaśnia, czym jest przepis wie, czym jest ogłoszenie wymienia rodzaje ogłoszeń podaje przykłady wyrazów dźwiękonaśladowczych wie, czym jest zdrobnienie podaje właściwe przykłady rymów wie, kiedy słowo dziękuję oznacza podziękowanie, a kiedy odmowę wskazuje fragmenty narracji pierwszo- i 29rzecio osobowej czyta przydzielona rolę z odpowiednią intonacją i artykulacją posługuje się słownikiem wyrazów bliskoznacznych ocenia postępowanie bohaterów, odwołując się do tekstu odróżnia twórczy i odtwórczy plan wydarzeń dba o poprawną budowę opowiadania samodzielnie wykonuje ćwiczenia zgodnie z poleceniem samodzielnie układa dialogi wyjaśnia związek utworu z ilustracjami wymienia elementy świata przedstawionego w utworze pisze opowiadanie na zadany temat tworzy porównania wyjaśnia pojęcie nastrój wiersza podejmuje próbę redagowania legendy umie przeprowadzić prosty wywiad zapamiętuje zasady pisania sprawozdań wie, jak powstają głoski dźwięczne i bezdźwięczne wyjaśnia, kiedy litera i oznacza samogłoskę, kiedy jest znakiem miękkości i kiedy pełni obie te funkcje 29

streszcza utwór na podstawie pytań wyjaśnia, czym różni się plan ramowy od planu szczegółowego wyjaśnia, czym jest uosobienie wyjaśnia, czym jest cytat porządkuje wyrazy uwzględniając kolejne litery alfabetu wie, jaka jest różnica pomiędzy głoską a literą poprawnie dzieli wyrazy na sylaby we wskazanych wyrazach zastępuje głoskę dźwięczną głoską bezdźwięczną wyjaśnia, czym jest ożywienie zna podział zdań ze względu na cel wypowiedzi poprawnie zapisuje daty cyframi arabskimi i rzymskimi planuje trasę wakacyjnej podróży Bardzo dobry Gramatyka: Uczeń: tworzy poprawne formy osobowe od bezokoliczników i podaje bezokoliczniki od których utworzono podane formy osobowe w wypowiedziach stosuje formy czasownika poprawne pod względem czasu i rodzaju używa poprawnych form czasowników typu umieć, rozumieć w czasie teraźniejszym w wypowiedziach stosuje poprawne formy czasu przeszłego tworzy i poprawnie zapisuje formy czasy przeszłego używa poprawną formę czasu przyszłego prostego i złożonego w swoich wypowiedziach rozpoznaje, tworzy i określa osobowe formy czasownika (czas, osoba, liczba, rodzaj) wie, że niektóre rzeczowniki odmieniają się tylko w liczbie mnogiej lub tylko w liczbie pojedynczej określa rodzaj gramatyczny rzeczowników odróżnia rzeczowniki odczasownikowe od czasowników określa przypadek, liczbę i rodzaj wskazanego w tekście przymiotnika stopniuje przymiotniki w sposób prosty i opisowy 30

wskazuje w tekście przymiotniki w stopniu wyższym i najwyższym oraz określa ich formy gramatyczne wskazuje przysłówki w tekście stopniuje przysłówki utworzone od przymiotnika wie, że przyimek jest nieodmienną częścią mowy wyrażającą stosunki przestrzenne i czasowe wie, co to jest spójnik i jaką pełni funkcję w zdaniu wskazuje w tekście i określa znaczenie przysłówków, przyimków, spójników uzupełnia zdania odpowiednimi przysłówkami, przyimkami, spójnikami uzupełnia tekst poprawnymi formami rzeczowników w D., l.poj wie na czym polega różnica pomiędzy zdaniem a równoważnikiem zdania swobodnie przekształca równoważniki zdań w zdania i zdania w równoważniki dopasowuje zdanie do wykresu rysuje wykresy zdań i zaznacza grupę podmiotu i orzeczenia wie, czym różni się wyraz określany od określającego wie, że stopień przymiotnika oznacza natężenie cechy Ortografia: Uczeń: bezbłędnie zapisuje wyrazy z u ó rz ż ch h poprawnie zapisuje bezokoliczniki zakończone na ść, -źć zna i stosuje zasady pisowni czasu przeszłego czasowników zakończonych na ąć zna zasady pisowni rzeczowników własnych i poprawnie je zapisuje stosuje zasady pisowni nie z rzeczownikami podaje i poprawnie zapisuje przymiotniki z przeczeniem nie zna i poprawnie stosuje zasady pisowni nie z przysłówkami poprawnie zapisuje nie z przysłówkami niepochodzącymi od przymiotników uzupełnia tekst odpowiednimi znakami przestankowymi zna zasady pisowni zakończeń rzeczowników rodzaju żeńskiego w D., C., Msc. l.poj znajduje i poprawi błędy interpunkcyjne w zdaniu 31

uzupełnia podany dialog odpowiednimi zwrotami i znakami przestankowymi zna i poprawnie stosuje znaki przestankowe przecinek, kropkę, znak zapytania, wykrzyknik, dwukropek, cudzysłów wie, po których skrótach stawiamy kropkę Teoria literatury, językoznawstwo: Uczeń: układa i poprawnie zapisuje dialog dotyczący sytuacji oficjalnych i nieoficjalnych wskazuje adresata wiersza wyjaśnia sens przenośny słów opisuje ilustrację i ocenia jej zgodność z treścią utworu rozumie znaczenie wyrażenia poczta pantoflowa w różny sposób potrafi wyrazić prośbę, gratulacje, podziękowanie, przeprosiny rozumie, czym są pozajęzykowe środki komunikacji i poprawnie się nimi posługuje zapisuje dialog z fragmentami narracji określa rodzaj narracji uzasadnia swoje zdanie i wybory stosuje wyrazy bliskoznaczne w wypowiedzi wskazuje wyrazy, które wyszły z użycia posługuje się wyrazami przysłowie, morał rozumie zależności między nadawcą a adresatem wypowiedzi poprawnie określa intencje nadawcy uzasadnia konieczność odpowiedniego zachowania się w określonej sytuacji opowiada tę samą historię z punktu widzenia różnych bohaterów zna i stosuje zasady pisania opowiadania stosuje akapity stosuje bogate słownictwo potrafi pracować w grupie i właściwie zorganizować jej pracę samodzielnie układa dialogi poprawnie zapisuje elementy kartki pocztowej wyjaśnia, kim jest podmiot liryczny 32

zna i poprawnie stosuje wyrazy oznaczające stopień pokrewieństwa wyjaśnia pojęcie pokolenie, drzewo genealogiczne wyjaśnia komizm sytuacyjny w utworze korzysta ze słownika frazeologicznego formułuje pouczenie płynące z przysłowia i uzasadnia jego słuszność stosuje znane powiedzenia w odpowiednim kontekście wyjaśnia, kim jest osoba kompetentna podejmuje własne próby poetyckie gromadzi słownictwo do opisu opisuje liść wskazuje przenośnie w utworze i wyjaśnia jej znaczenie ocenia programy telewizyjne wymienia wartościowe programy telewizyjne i zachęca do ich oglądania odczytuje i porównuje wyniki ankiet wyjaśnia funkcję porównań wymienia zwierzęta, którym przypisuje się pewne cechy ludzkie formułuje i wyjaśnia naukę płynącą z wiersza wyjaśnia, kim jest adresat utworu opisuje elementy świat przedstawionego w utworze wie, co to jest antonim wyjaśnia, czym jest epitet, porównanie i przenośnia i podaje własne przykłady tych środków stylistycznych określa uczucia i opisuje zachowania zna miejsca pamięci narodowej w najbliższej okolicy opisuje postać fantastyczną wskazuje w wierszu cytaty charakteryzuje symbole narodowe zna historie powstania hymnu korzysta z różnych źródeł informacji recytuje wiersz z pamięci z odpowiednią artykulacją i intonacją wyjaśnia przenośne znaczenie słów opisuje obraz 33

rozmawia o wartościach w życiu człowieka wymienia cechy utworu biograficznego wymienia dziedziny, za które się przyznaje Nagrodę Nobla zapamiętuje polskich laureatów Nagrody Nobla wymienia wydarzenia historyczne, przedstawione w utworze opisuje wymarzoną podróż wie, z jakich źródeł skorzystać, aby sprawdzić informacje formułuje zasady obowiązujące podczas przyjmowania gości wyjaśnia rolę powtórzeń w wierszu redaguje życzenia z uwzględnieniem zwrotów grzecznościowych redaguje ogłoszenie, stosując zachętę opisuje prezent i uczucia związane z jego otrzymaniem wymienia antonimy podanych przymiotników opisuje postać wymienia cechy baśni wyjaśnia, dlaczego należy się posługiwać zwrotami grzecznościowymi wymienia ludzkie przywary skrytykowane w baśni wyjaśnia, czym jest przesłanie w utworze wymienia różne dziedziny twórczości podejmuje próbę napisania baśni pisze szczegółowy plan baśni omawia charakterystyczne elementy inscenizacji czyta swoją rolę z odpowiednią artykulacją i intonacją poprawnie redaguje zaproszenia wyjaśni pojęcia związane z teatrem wskazuje elementy humorystyczne w listach zapamiętuje wszystkie elementy listu poprawnie redaguje list wyjaśnia, czym jest fikcja literacka i fantastyka wymienia pożądane cechy charakteru zna i stosuje zasady redagowania opisu stosuje bogate słownictwo pracuje nad stylem wypowiedzi przedstawia własne argumenty przemawiające za daną tezą wyjaśnia, czym jest tolerancja 34