I. Wprowadzenie S P R A W O Z D A N I E Z A R Z Ą D U Banku Spół dzielczego w Gnieźnie z dział alności za 2016 r. na Zebranie Grupy Czł onkowskiej Na podstawie 20 pkt 3) Statutu Banku Spółdzielczego w Gnieźnie, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 63/2012 Zarządu Banku Spółdzielczego w Gnieźnie z dnia 16 sierpnia 2012 r., Zarząd banku przedkłada sprawozdanie z ubiegłorocznej działalności, które w sposób syntetyczny określa podstawowe działania podjęte w okresie sprawozdawczym wraz z podstawowymi wskaźnikami finansowymi. Poza naturalnym już dążeniem do urzeczywistniania celów strategicznych banku, bieżącą pracą i wysiłkiem godzenia w działalności banku aspektów biznesowych z ostrożnościowymi standardami ustanowionymi dla rynku finansowego, miniony rok obfitował również w nowe doświadczenia, których następstwa będzie można ocenić dopiero z perspektywy kolejnych lat. Bank rozpoczął bowiem miniony rok w poczuciu obowiązku podjęcia właściwych i trudnych decyzji i działań w celu dostosowania swojej wizji do nowego modelu funkcjonowania bankowości spółdzielczej. Model ten oparty został na solidarnej odpowiedzialności zrzeszonych banków za spełnianie norm płynnościowych oraz wymogów współczynnikowych i regulacyjnych wynikających z tzw. pakietu CRR/CRD IV w ramach powołanego Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB. Nowe otoczenie prawne i regulacyjne funkcjonowania banku zrodziło także konieczność podejmowania szeregu innych działań zarządczych i organizacyjnych, co w połączeniu z bieżącą pracą oraz troską o kondycję banku i jego klientów, uzasadnia stwierdzenie, iż miniony rok był szczególnie trudny i pracowity. W części wprowadzającej do sprawozdania zwyczajowo już przypomnienia wymaga, że Zarząd Banku pracował w minionym roku w dotychczasowym trzyosobowym składzie, który tworzyli: Wiesław Zyk - Prezes Zarządu, Barbara Borowska - Zastępca Prezesa i Tomasz Wiśniewski - Członek Zarządu. Uzupełnienia wymaga jednak, że rok 2016 wieńczył pracę zawodową wieloletniego Prezesa Zarządu banku, który z końcem grudnia minionego roku złożył rezygnację z pełnionej funkcji. W związku z zaistniałą sytuacją, Rada Nadzorcza w listopadzie 2016 roku podjęła uchwałę o wyborze nowego Prezesa Zarządu w osobie Pani Barbary Borowskiej, pełniącej dotychczas funkcję zastępcy Prezesa i tym samym wystąpiła z wnioskiem do Komisji Nadzoru Finansowego o wyrażenie zgody na powołanie kandydatki do 1
pełnienia tej funkcji, a na czas oczekiwania wymaganej zgody powierzyła jej pełnienie obowiązków Prezesa Zarządu. Z uwagi na niewyłonienie do końca minionego roku nowego członka Zarządu w miejsce ustępującego Prezesa Zarządu i perspektywę działania Zarządu od 1 stycznia 2017 r. w składzie dwuosobowym, a więc poniżej minimalnego poziomu osobowego wyznaczonego ustawą, Rada Nadzorcza wyznaczyła spośród siebie członka, który po uzyskaniu pozytywnej oceny kompetencji i reputacji, oddelegowany został do czasowego pełnienia obowiązków członka Zarządu. To wyjątkowe rozwiązanie znalazło zastosowanie do końca lutego bieżącego roku, a z dniem 1 marca nowym członkiem Zarządu, po uzyskaniu pozytywnej oceny kompetencji i reputacji został Pan Mariusz Kowalczyk, dotychczasowy główny księgowy banku. W okresie sprawozdawczym Zarząd odbył 52 protokołowane posiedzenia, podejmując w ich trakcie 89 uchwał. Ich przedmiotem były zagadnienia ze wszystkich obszarów działalności banku, a w szczególności z zakresu działalności biznesowej, zarządzania ryzykiem i adekwatnością kapitałową, wyniku finansowego, polityki korporacyjnej i zarządzania zasobami ludzkimi. Ponadto w zakresie zarządzania bankiem w przypisanych obszarach merytorycznych, członkowie Zarządu podejmowali działania i decyzje dotyczące realizacji zadań podlegających ich nadzorowi, zgodnie z przyjętym wewnętrznym podziałem kompetencji. II. Zakres ubiegłorocznej działalności Okres sprawozdawczy był dla Zarządu banku nie tylko okresem wzmożonej pracy i realizacji nowych zadań, ale przede wszystkim próbą dojrzałości w obliczu trudnych wyborów na tle nowej koncepcji funkcjonowania sektora bankowości spółdzielczej. Należy bowiem przypomnieć, że następstwem zmian w przepisach prawa dotyczących sektora bankowego, regulujących możliwe modele funkcjonowania banków spółdzielczych z zachowaniem standardów ostrożnościowych, było powołanie w ramach Zrzeszenia SGB Spółdzielczego Systemu Ochrony, którego uczestnikiem z dniem 31 marca 2016 r. stał się również Bank Spółdzielczy w Gnieźnie. Nowy model zarządzania płynnością i ryzykiem w sektorze bankowości spółdzielczej, w połączeniu z realizacją wymogów ostrożnościowych wynikających z wytycznych europejskiego nadzoru bankowego i zmaganiem się z niesprzyjającymi warunkami makroekonomicznymi, pozwalają podsumować okres sprawozdawczy jako szczególnie trudny sprawdzian odporności banku na liczne zmiany i nowe wyzwanie. 2
Z uwagi na zmiany w uwarunkowaniach prawnych, w okresie sprawozdawczym priorytet nadano działaniom regulacyjnym, z równoległym zaangażowaniem w działalność biznesową. W tym drugim obszarze, szczególny akcent położono na sprzedaż produktów kredytowych, której dalszy rozwój stanowi założenie wiodące także w tegorocznej polityce handlowej. Zarząd nieprzerwanie w okresie sprawozdawczym, monitorował także kluczowe funkcje i systemy w banku, a w szczególności dokonywał przeglądu i weryfikacji systemu zarządzania ryzykiem, adekwatnością kapitałową, systemu kontroli wewnętrznej i organizacji banku. Elementem corocznej działalności Zarządu jest także realizacja bieżących potrzeb banku, wynikających z konieczności modernizacji posiadanej infrastruktury oraz zasobów technicznych. Wśród bardziej szczegółowych działań podjętych w tym obszarze w okresie sprawozdawczym wymienić można: - zakup sprzętu informatycznego i biurowego oraz urządzeń technicznych na potrzeby działalności banku, - zakup samochodu służbowego, - zakup licencji i oprogramowania komputerowego, - remont generalny siedziby oddziału banku w Niechanowie, - remont kominów i wymiana nawierzchni dachowej na budynku banku w Gnieźnie - naprawa komina na budynku oddziału w Mieścisku, - odnowienie ścian w pomieszczeniach oddziału w Kłecku. W obszarze wymogów nadzorczych, Zarząd w minionym roku realizował harmonogramy wykonania zaleceń z oceny nadzorczej oraz z dostosowania działalności banku do zapisów rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego oraz zasad ładu korporacyjnego. Rok sprawozdawczy był także kontynuacją idei popularyzowania oszczędności wśród dzieci i młodzieży szkolnej z terenu działania banku oraz akcji charytatywnej pod hasłem Mecz Mikołajkowy. W minionym roku bank uczestniczył w przedsięwzięciach promocyjnych oraz w postępowaniach przetargowych. W okresie sprawozdawczym Zarząd podejmował również szereg działań związanych z bieżącą działalnością banku i realizacją jego statutowych kompetencji oraz aktywnie uczestniczył w dyskusjach na temat przyszłej wizji sektora bankowości spółdzielczej. III. Informacja finansowa o Banku W okresie sprawozdawczym bank rozpatrzył 1769 wniosków kredytowych, udzielając kredytów na łączną kwotę 80.244,08 tys. zł, w tym dwa kredyty w konsorcjum w kwocie 3.706,90 tys. zł. Ponadto udzielono 27 gwarancji bankowych na kwotę 2.315,84 tys. zł. Stan 3
zadłużenia z tytułu udzielonych kredytów na 31 grudnia 2016 roku wynosił 257.306,33 tys. zł, w tym kredyty zagrożone stanowiły 2,61% obliga kredytowego, osiągając wartość 6.726,91 tys. zł. Obligo kredytowe w stosunku do roku 2015 wzrosło o 12.458,69 tys. zł. W strukturze produktowej dominowały kredyty rolnicze, stanowiące 38,36% obliga kredytowego, z czego kredyty preferencyjne stanowiły 64,66%. Źródło pokrycia działalności kredytowej stanowiły głównie depozyty, które na koniec minionego roku osiągnęły kwotę 454.897,32 tys. zł, w tym lokaty terminowe kształtowały się na poziomie 133.440,16 tys. zł. Natomiast w ograniczonym rozmiarze źródło to stanowiły fundusze własne banku, między innymi fundusz udziałowy, który wyniósł 602,40 tys. zł i wykazał spadek w stosunku do 2015 roku o 3,60 tys. zł. Fundusze ogółem wyniosły 42.171,70 tys. zł. W porównaniu z rokiem minionym fundusze własne wzrosły o 5,22%. Na koniec 2016 roku bank zrzeszał 2.767 członków. W 2016 roku bank osiągnął przychody w kwocie 21.371,88 tys. zł, z których najwyższą pozycję stanowiły przychody z tytułu odsetek wynoszące 13.714,50 tys. zł. Natomiast koszty w minionym roku zamknęły się kwotą 18.431,09 tys. zł, w tym koszty działania banku wyniosły 10.597,10 tys. zł. W wyniku tej działalności bank na dzień 31 grudnia 2016 roku osiągnął zysk brutto w kwocie 2.940,79 tys. zł, który po umniejszeniu o obciążenia podatkowe, pozwolił na uzyskanie wyniku netto w kwocie 1.993,4 tys. zł. Suma bilansowa netto aktywów i pasywów wyniosła 504.235,7 tys. zł. i w stosunku do 2015 roku wzrosła o 13,5%. Współczynnik wypłacalności na dzień 31 grudnia 2016 r. wyniósł 22,21%. IV. Informacje w zakresie realizacji wniosków Zarząd informuje, że wszystkie uchwały podjęte podczas ubiegłorocznego Zebrania Przedstawicieli zostały wykonane. Nie zgłoszono natomiast wniosków, których realizacja wymagałaby prezentacji w niniejszym sprawozdaniu. Brak wniosków dotyczy zarówno ubiegłorocznego posiedzenia Zebrania Przedstawicieli, jak i Zebrań Grup Członkowskich. Podsumowując ubiegłoroczną kampanię Zebrań, można jednak sformułować kilka ogólnych spostrzeżeń. Otóż, odbyte w minionym roku Zebrania Grup Członkowskich, których ogólna frekwencja ukształtowała się na poziomie 4,56%, stanowiły płaszczyznę merytorycznej dyskusji potwierdzającej szerokie zainteresowanie członków różnymi aspektami działania banku. Przedmiotem dyskusji były bowiem nie tylko bieżące problemy i potrzeby wynikające z członkostwa w banku, w tym w szczególności zapytania dotyczące podziału nadwyżki bilansowej, statusu członka banku pod kątem przysługujących uprawnień czy procedur 4
związanych z ubieganiem się o członkostwo w banku, ale również kwestie dotyczące organizacji pracy w banku, infrastruktury bankomatowej i technicznej banku oraz oferty produktowej, w tym w szczególności bankowości elektronicznej i zasad udzielania preferencyjnych kredytów rolniczych. Podczas zebrań prezentowano również konstruktywne wypowiedzi na temat sytuacji banków spółdzielczych oraz prowadzono dojrzałą wymianę poglądów w zakresie zmian prawnych i ekonomicznych uwarunkowań działania banków. V. Podsumowanie Założeniem niniejszego sprawozdania było zaprezentowanie w sposób ogólny, ale i zarazem możliwie czytelny zadań i celów Zarządu realizowanych w minionym roku wraz z krótką charakterystyką wyników finansowych Banku. Na koniec niniejszego sprawozdania Zarząd informuje, że najbliższe Zebranie Przedstawicieli ma charakter sprawozdawczy, podczas którego planowane jest podjęcie uchwał ujętych w odrębnym wykazie. Zarząd wyjaśnia, iż w wykazie nie uwzględniono projektu ewentualnej uchwały w sprawie zmian w Regulaminie Rady Nadzorczej. Wynika to z faktu, że zmiany w tej regulacji będą wynikać z przepisów Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, polityki wynagrodzeń oraz szczegółowego sposobu szacowania kapitału wewnętrznego, który w chwili sporządzania niniejszego sprawozdania jest jeszcze w fazie projektu. Z uwagi na planowany termin wejścia w życie tego aktu z dniem 1 maja 2017 r., Zarząd nie wyklucza jednak konieczności wdrożenia do Regulaminu Rady Nadzorczej nowych rozwiązań prawnych. W związku z powyższym, ewentualne włączenie w porządek tegorocznego Zebrania Przedstawicieli uchwały w tym przedmiocie, nastąpi dopiero po wejściu w życie przywołanego aktu prawnego. W ramach tegorocznego Zebrania Przedstawicieli planowane jest natomiast podjęcie uchwał dotyczących w szczególności: zatwierdzenia sprawozdania Rady Nadzorczej wraz z elementami wynikającymi z zasad ładu korporacyjnego oraz sprawozdania z działania Zarządu i sprawozdania finansowego Banku za 2016 r., udzielenia poszczególnym członkom Zarządu absolutorium, dokonania podziału nadwyżki bilansowej za rok 2016, uchwalenia kierunków działania Banku na bieżący rok oraz uchwalenia zmian w Statucie banku. Podczas Zebrania Przedstawicieli zostanie również dokonana okresowa ocena kwalifikacji i reputacji członków Rady Nadzorczej. 5
Gniezno, dnia 11 kwietnia 2017 r. 6