SPECJALNOŚĆ BIOLOGIA ŚRODOWISKA 1. Średnie zasolenie Bałtyku przy polskim wybrzeżu a. wzrasta zimą b. wynosi ponad 3,5% c. zmienia się zależnie od temperatury wody d. wynosi ok. 0,7% 2. Małpy człekokształtne występują a. w obszarach tropikalnych całej Ziemi b. wyłącznie w Starym Świecie c. tylko na kontynencie afrykańskim d. na wszystkich kontynentach, poza Australią 3. Bioróżnorodność geograficzna to a. zróżnicowanie cech gatunków w zależności od szerokości geograficznej b. zróżnicowanie gatunku na odrębne rasy na poszczególnych kontynentach c. suma gatunków żyjących w określonym biomie na wszystkich kontynentach d. całkowita liczba gatunków we wszystkich siedliskach na dużym obszarze 4. Naloty szarańczy w Afryce pn. a. powtarzają się nieregularnie b. są skorelowane z latami owocowania turzyc c. występują w latach szczególnie suchych d. powtarzają się w określonym rytmie w cyklu wieloletnim 5. Szerokość strefy tolerancji ekologicznej gatunku a. jest wyrazem jego specjalizacji b. zależy od wysokości nad poziomem morza c. maleje ze wzrostem szerokości geograficznej d. zmienia się zgodnie ze zmianami pór roku 6. Charakterystyczne dla zmiennocieplnych zwierząt górskich jest a. zwiększona zawartość hemoglobiny w erytrocytach b. obecność krioprotektorów w hemolimfie c. ciemne zabarwienie d. wyjątkowo małe rozmiary 7. Kaktusy rosną a. na obszarach tropikalnych całej Ziemi b. w Nowym Świecie c. na pustyniach wszystkich kontynentów d. w gorących obszarach Afryki 8. W lasach namorzynowych od strony otwartego morza rosną a. gęste zarośla gronorostów - glonów z typu brunatnic b. niskie kolczaste zarośla c. najwyższe drzewa d. palmy kokosowe
9. Reguła Bergmana opisuje zależności między a. pojemnością płuc ssaków a położeniem npm strefy wysokościowej, którą zamieszkują b. średnią temperaturą miesięcy zimowych a wielkością kręgowców c. barwą ciała bezkręgowców a wilgotnością klimatu d. wielkością zwierząt stałocieplnych a surowością klimatu 10. Fauna jeziora Bajkał jest w znacznym stopniu endemiczna w wyniku a. długotrwałej izolacji b. szczególnych warunków klimatycznych tych okolic c. częstego krzyżowania osobników należących do różnych populacji d. specyficznego składu chemicznego wód jeziora 11. Węgorz europejski a. zasiedla zarówno wody słodkie jak i słone, tarliska położone są na M. Północnym b. podejmuje wędrówki tarliskowe w górę górskich potoków c. jest osiadłą rybą słodkowodną d. jest rybą słodkowodną wędrującą na tarło do Atlantyku 12. Holarktyka to a. obszary tundrowe b. krainy Palearktyczna i Nearktyczna łącznie c. obszary występowania wiecznej zmarzliny na półkuli pn. d. tereny na pn. od koła podbiegunowego pn. 13. Fakt, że lisy pustynne mają dłuższe uszy niż lisy polarne wyjaśniamy a. przystosowaniem do nocnych polowań (orientacja słuchowa) b. mutacją genetyczną c. przystosowaniem do odbioru ultradźwięków d. wpływem klimatu 14. Endemity to a. gatunki charakterystyczne dla danej okolicy b. rośliny pustynne magazynujące wodę w tkance spichrzowej c. gatunki blisko spokrewnione zastępujące się geograficznie d. gatunki odległe systematycznie lecz podobne morfologicznie 15. Pionowe rozwarstwienie glonów w wodach wynika z a. zmian zasolenia ze wzrostem głębokości b. preferencji temperaturowej glonów c. różnej przenikalności światła różnej barwy d. zróżnicowania zawartości tlenu w wodzie 16. Przyczyną blaknięcia raf koralowych jest a. wzrost stężenia osmotycznego wewnątrz ciała polipów b. nagromadzenie węglanu wapnia c. wytwarzanie koloidalnych związków obronnych d. zamieranie symbiotycznych zooksantelli 17. W rejonie kominów hydrotermalnych a. odczyn wody jest silnie kwaśny
b. zasolenie jest niższe od przeciętnego w oceanie c. zawartość siarkowodoru spada drastycznie przy wzroście temperatury wody d. wysokie ciśnienie uniemożliwia wytrącanie siarczanów 18. Europejskie rasy bydła domowego wywodzą się od a. stepowej formy bawolca mongolskiego b. woła piżmowego c. tura d. wymarłego podgatunku bawoła kafryjskigo 19. Wysokość pływów morskich zależy od a. układu prądów morskich b. ukształtowania linii brzegowej c. temperatury wód powierzchniowych d. położenia Gwiazdy Polarnej względem Księżyca 20. Morze Sargassowe charakteryzuje się a. silnymi prądami morskimi b. ubogim planktonem c. wyjątkowo dużym zasoleniem d. brakiem ryb 21. Przeciętna roczna emisja ditlenku węgla związana z aktywnością wulkaniczną jest w porównaniu z emisją antropogenną: a. kilkaset razy mniejsza b. kilkaset razy większa c. nie ma wiarygodnych danych pozwalających na przeprowadzenie takiego porównania d. kilka tysięcy razy większa 22. Które ze stwierdzeń NIE odnosi się do dioksyn: a. mają okres półtrwania liczony w dniach b. akumulują się w tkance tłuszczowej zwierząt c. są bardziej toksyczne niż związki metali ciężkich d. ulegają biomagnifikacji 23. Największe ryzyko niekontrolowanej eutrofizacji zbiorników wody jest związane z dopływem wód zawierających: a. spływy z pól uprawnych b. duże ilości węglanu wapnia c. duże ilości jonów H+ d. odkażaną chlorem wodę z wodociągów komunalnych 24. W skali globalnej, do czystej wody nadającej się do picia bezpośredni dostęp ma: a. mniej niż jedna piąta populacji b. połowa populacji c. jedna trzecia populacji d. jedna czwarta populacji
25. Powierzchnia ziemi uprawnej potrzebna do wyprodukowania pożywienia o kaloryczności 1 GJ, jest przy produkcji wieprzowiny: a. więcej niż 10x większa, w porównaniu z powierzchnią konieczną przy produkcji pszenicy b. porównywalna z powierzchnią potrzebną przy produkcji pszenicy c. 10x mniejsza, niż powierzchnia potrzebna przy produkcji pszenicy d. nie jest możliwe oszacowanie i porównanie tych wielkości 26. Przy obecnych współczynnikach reprodukcji podwojenie się liczby ludzi zamieszkujących tzw. kraje pierwszego i trzeciego świata nastąpiłoby po, odpowiednio: a. 500 i 40 latach b. 40 i 500 latach c. 50 i 4 latach d. 5000 i 400 latach 27. Regulacja rzeki z reguły polega na: a. wyprostowaniu i pogłębieniu koryta b. poszerzeniu koryta c. zwiększeniu liczby meandrów i poszerzeniu koryta d. umocnieniu brzegów przez obsadzenie ich drzewami i krzewami 28. W Polsce największy wpływ na jakość powietrza w rejonach o gęstej zabudowie mają: a. emisje z kotłowni przydomowych spalających węgiel b. emisje z zakładów przemysłowych c. zanieczyszczenia związane z transportem drogowym d. zapylenie będące efektem erozji wietrznej na terenach użytkowanych rolniczo 29. Zawartość tlenu w wodzie: a. zmniejsza się wraz ze wzrostem zanieczyszczenia wody b. jest najniższa w zbiornikach oligotroficznych c. jest najwyższa w zbiornikach silnie zeutrofizowanych d. jest równa zero; tlen nie rozpuszcza się w wodzie 30. Do gazów szklarniowych zaliczamy: a. metan i ditlenek węgla b. tlen i metan c. azot i ditlenek węgla d. metan i argon 31. W populacjach ludzkich różnica między surowym wskaźnikiem rozrodczości i surowym wskaźnikiem umieralności jest największa w społeczeństwach: a. industrialnych b. łowiecko-zbierackich c. rolniczych d. postindustrialnych 32. Skutkami narażenia na długotrwałą ekspozycję na związki ołowiu mogą być: a. dysfunkcje układu nerwowego
b. otyłość c. wrzody żołądka i dwunastnicy d. astma 33. Wskaźnikami dobrej jakości wód są: a. okrzemki i kiełże b. wazonkowce i ryby karpiowate c. obecność szerokiego pasa szuwarów i pomostów dla wędkarzy d. sinice 34. Białe obłoki gazów emitowane z bloków elektrowni jądrowych składają się głównie z: a. pary wodnej b. mieszaniny ditlenku węgla z pyłami o niskiej ziarnistości c. areozolu skroplonego amoniaku d. żadne z wyżej wymienionych 35. Monitorowaniem stanu środowiska przyrodniczego w Polsce zajmuje się: a. Główny Konserwator Przyrody b. Sejmowe Biuro ds. Zwierząt, Roślin i Grzybów Jadalnych c. Ministerstwo Zdrowia d. Polski Związek Łowiecki 36. Do zadań Inspekcji Ochrony Środowiska należy: a. kontrola instalacji i urządzeń chroniących środowisko przed zanieczyszczeniem b. kontrola pojazdów pod kątem norm czystości emitowanych spalin c. koordynowanie działań Wojewódzkich Konserwatorów Przyrody i Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków d. powoływanie gajowych i podleśniczych 37. Z niżej wymienionych największym, w skali globalnej, problemem rolnictwa jest: a. zbyt mała podaż wody do nawadniania upraw b. degradacja gleby spowodowana ekspozycją na kwaśne opady c. zwiększona ekspozycja na promieniowanie UV d. degradacja gleby związana z erozją wietrzną 38. Biomagnifikacji w łańcuchach troficznych ulegają: a. związki metali ciężkich i polichlorowane bifenyle b. związki arsenu i lupinu c. cyjanek potasu i chlor d. chlorek sodu i pestycydy chloroorganiczne 39. Organizmami używanymi do bioindykacji są: a. porosty i okrzemki b. mrówki i dżdżownice c. skoczogonki i grzyby mikoryzowe d. kury domowe rasy Longhorn 40. Eksperymenty w Hubbart Brook wykazały, że: a. lasy powstrzymują erozję wodną na stokach górskich
b. eksperyment w ekologii nie jest dobrą metodą badawczą c. kwaśny smog ma destrukcyjny wpływ na lasy szpilkowe d. zadrzewienie terenu ogranicza efekty erozji wietrznej 41. Różnorodność biologiczna składa się z trzech poziomów a. różnorodności wewnątrz- i międzypopulacyjnej oraz różnorodności ekosystemów b. różnorodności wewnątrz- i międzygatunkowej oraz różnorodności ekosystemów c. różnorodności wewnątrz- i międzypopulacyjnej oraz różnorodności genetycznej d. różnorodności wewnątrz- i międzygatunkowej oraz genetycznej 42. Skutki genetyczne dla małych populacji powstałych w wyniku fragmentacji siedlisk to: a. istotny wzrost udziału heterozygot w puli genetycznej b. duże prawdopodobieństwo wystąpienia zjawiska chowu wsobnego c. brak obserwowalnych skutków na poziomie genetycznym d. brak zmiany w proporcji heterozygot i homozygot w skali 50 pokoleń 43. W metodzie barcodingu wykorzystuje się: a. sekwencje jądrowe i mitochondrialne b. wyłącznie sekwencje jądrowe c. jedną sekwencję mitochondrialną d. kilka sekwencji mitochondrialnych 44. Różnorodność gatunkowa Polski stanowi zaledwie 3% różnorodności globalnej i szacowana jest obecnie na: a. 15 000 taksonów (gatunków lub podgatunków) b. 60 000 taksonów c. 150 000 taksonów d. 25 000 taksonów 45. Angielski termin hotspots używany w ochronie przyrody oznacza: a. gorące miejsca ewolucji, tzn. obszary gdzie gatunki powstają b. obszary o niskiej różnorodności biologicznej, ale istotne z punkt widzenia ewolucji życia c. obszary charakteryzujące się dużą różnorodnością gatunkową i wysokim stopniem endemizmu zamieszkujących je gatunków d. obszary o bardzo wysokiej różnorodności gatunkowej, ale nie posiadające prawdziwych endemitów 46. Saproksylobionty to: a. organizmy fakultatywnie związane w jakimś momencie swojego cyklu życiowego z martwym drewnem lub organizmami żyjącymi na nim
b. organizmy w sposób obligatoryjny związane stale lub w jakimś momencie swojego cyklu życiowego z martwym drewnem lub organizmami żyjącymi na nim c. inaczej saprobionty, organizmy żyjące w martwej materii organicznej pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego d. organizmy w sposób obligatoryjny związane stale lub w jakimś momencie swojego cyklu życiowego z martwą materią organiczną pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego 47. Obserwowana na ziemi różnorodność gatunkowa jest wypadkową dwóch procesów: a. allopatrii i sympatrii b. wymierania i ekstynkcji gatunków c. specjacji retikularnej i allopatrycznej d. specjacji i wymierania gatunków 48. Restytucja to: a. celowe działanie zmierzające do przywrócenia pierwotnego stanu zaburzonego najczęściej przez nieracjonalną gospodarkę człowieka b. ponowne wprowadzenie gatunku w miejsce, w którym występował, ale z jakiś powodów wyginął lub był wprowadzany bez skutku c. ponowne wprowadzenie gatunku w miejsce, w którym nie występował d. żadna z powyższych 49. Kategoria zagrożenia VU wg Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt oznacza: a. gatunki wysokiego ryzyka narażone na wyginięcie b. gatunki bardzo wysokiego ryzyka, silnie zagrożone wyginięciem c. gatunki skrajnie zagrożone, których liczebność zmalała w kraju do poziomu krytycznego d. lokalnie wymarłe 50. Fragmentacja siedliska to proces, w wyniku którego: a. rozmiary siedliska ulegają zmniejszeniu b. siedlisko podzielone jest na dwa lub kilka płatów c. na dużą skalę może dojść do wymierania gatunków w wyniku zdarzeń losowych d. wszystkie powyższe 51. Która z poniższych konwencji reguluje sprawy handlu i obrotu zagrożonymi gatunkami roślin i zwierząt: a. Waszyngtońska (CITES) b. Ramsarska c. Berneńska d. Genewska
52. Gatunek kluczowy to : a. gatunek dominujący w ekosystemie b. gatunek, niezbędny do prawidłowego funkcjonowania całego ekosystemu c. gatunek warunkujący istnienie innych gatunków d. odpowiedzi b i c właściwe 53. Zapylanie kwiatów to jedno ze świadczeń (usług) ekosystemowych zaliczanych do grupy: a. świadczeń zaopatrujących b. świadczeń kulturowych c. świadczeń wspomagających d. świadczeń regulacyjnych 54. Na potrzeby polityki ochrony przyrody w Europie (m.in. w zakresie zarządzania obszarami Natura 2000) wydzielono 9 regionów biogeograficznych. Obszar Polski w przewadze należy do regionu: a. kontynentalnego b. atlantyckiego c. alpejskiego d. borealnego 55. Ochrona in situ to: a. to ochrona gatunków roślin, zwierząt i grzybów poza miejscem ich naturalnego występowania oraz ochrona skał, skamieniałości i minerałów w miejscach ich przechowywania b. to ochrona gatunków roślin, zwierząt i grzybów poza miejscem ich naturalnego występowania z wyjątkiem skał, skamieniałości i minerałów, które chroni się wyłącznie w miejscach ich naturalnego występowania c. to ochrona gatunków roślin, zwierząt i grzybów, a także elementów przyrody nieożywionej, w miejscach ich naturalnego występowania d. to ochrona gatunków roślin, zwierząt i grzybów, w miejscach ich naturalnego występowania, natomiast elementów przyrody nieożywionej tylko i wyłącznie w miejscach ich przechowywania 56. Parki narodowe w Polsce to obecnie: a. 20 obiektów, o łącznej powierzchni stanowiącej ok. 0,5% powierzchni kraju b. 23 obiekty, o łącznej powierzchni stanowiącej ok. 1% powierzchni kraju c. 27 obiektów, o łącznej powierzchni stanowiącej ok. 1,5% powierzchni kraju d. 30 obiektów, o łącznej powierzchni stanowiącej ok. 2% powierzchni kraju 57. Archeofity to: a. gatunki roślin występujące na naszym obszarze przed pojawieniem się człowieka, dziś znane tylko z wykopalisk b. gatunki roślin, które występowały na naszym terenie przed okresem zlodowaceń, obecnie spotkane jako tzw. relikty glacjalne c. gatunki roślin obcych geograficznie, które zostały zawleczone na nasz obszar przed okresem wielkich odkryć geograficznych, tj. przez końcem XV w. d. gatunki roślin obcych geograficznie, które zostały zawleczone na nasz obszar krótko po okresie wielkich odkryć geograficznych, tj. po XVI w.
58. Skutki inwazji obcych geograficznie gatunków roślin są rozpatrywane: a. w płaszczyźnie społecznej b. w płaszczyźnie ekonomicznej c. w płaszczyźnie przyrodniczej (ekologicznej) d. we wszystkich wyżej wymienionych płaszczyznach 59. Leśne Kompleksy Promocyjne są tworzone w Polsce na obszarach Lasów Państwowych w celu: a. promocji najnowszych osiągnięć technicznych w zakresie pozyskiwania drewna i bezpiecznej dla środowiska utylizacji odpadów b. promocji badań naukowych w zakresie zwiększenia efektywności produkcji drewna c. promocji zrównoważonej gospodarki leśnej, wspierania badań naukowych i prowadzenia edukacji ekologicznej d. promocji ochrony przyrody w lasach i w przyszłości zamiany ich w rezerwaty biosfery 60. Chwasty segetalne to gatunki roślin występujące: a. na terenach upraw rolnych b. na trenach łąkowych c. na terenach mokradłowych d. na terenach lasów iglastych