Zoogoegrafia wysp
Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą
Co to jest wyspa? W sensie biogeograficznym: ekosystem otoczony innymi, stanowiącymi wyraźne bariery dla fauny i flory
Liczba gatunków Zależy od: - odległości od źródła imigrujących organizmów - bogactwa tego źródła
Biogeografia wysp McArthur i Wilson, 1967 Bioróżnorodność wysp w większym stopniu zależy od wielkości wyspy niż od jej odległości od lądu 2 gatunki myszy Liczba ssaków niewiele mniejsza niż na kontynencie
Biogeografia wysp McArthur i Wilson, 1967 Bioróżnorodność wysp w większym stopniu zależy od wielkości wyspy niż od jej odległości od lądu Liczba gatunków na wyspie jest wartością stałą pojemność biotyczna
Biogeografia wysp McArthur i Wilson, 1967 Tempo wymiany gatunków: wyspy śródoceaniczne (np. Tristan da Cunha) 0,3-0,8% / 100 lat
Biogeografia wysp McArthur i Wilson, 1967 Tempo wymiany gatunków: wyspy blisko lądu do 60% / 100 lat
Kształtowanie się fauny Z reguły brak drapieżnych ssaków 3 tony drapieżników - 100 ton roślinożerców
Rozmiary zwierząt Duże karły Małe olbrzymy
mamut włochaty Mammuthus primigenius do 3,5 m w kłębie, 6 ton mamut z Wyspy Wrangla Mammuthus wranglensis do 1,8 m w kłębie, max 2 tony
mamut cesarski Mammuthus columbi imperator mamut karłowaty Mammuthus columbi exilis
Karłowate słonie 10 000 lat temu Wyspy M. Śródziemnego (Sardynia, Sycylia, Kreta, Cypr) Najmniejsze rozmiaru owcy Największe - krowy
Karłowate hipopotamy Kreta, Cypr Najmniejsze rozmiaru świni
Jelenie na Wyspie Jersey Wyspa zasiedlona przez jelenia europejskiego (byk - 200 kg) Po 6 000 lat byk 36 kg
Olbrzymie myszy 10 000 lat temu Wyspy M. Śródziemnego (Sardynia, Sycylia, Kreta, Cypr) Czaszka 10 cm długości Wielkość kota, waga ponad 1,5 kg (mysz leśna 30 g)
Kształtowanie się fauny Wiek wyspy ile było czasu na ewolucję? Izolacja czy ewolucja przebiegała niezależnie od innych podobnych środowisk?
Młode wyspy koloniści brak gatunków innych niż na kontynencie, z którego przybyły brak endemitów
Kolonizacja Wysp Brytyjskich
Wyspy Indonezji
Wyspy Indonezji Koniec epoki lodowcowej - Indochiny Po epoce lodowcowej - podniesienie stanu wód oceanu i powstanie wysp
Wyspa Krakatau budowanie ekosystemu Wybuch wulkanu 27 VIII1883
Wyspa Krakatau
Wyspa Krakatau 1883
Wyspa Krakatau E + 3 kolonizacja Żródło: głównie Sumatra plaże - 9 gatunków roślin kwiatowych w tym 4 gatunki drzew wnętrze wyspy sinice, cyjanobakterie plus 10 gatunków paproci i 2 gatunki mchów, 4 gatunki roślin wyższych
Wyspa Krakatau E + 14 kolonizacja plaże - 23 gatunki roślin kwiatowych w tym 10 gatunków drzew przybywają ptaki i nietoperze wnętrze wyspy paprocie już nie dominują, pojawiło się wiele roślin kwiatowych, stepy, ciągle obecne 14 gat. paproci
Wyspa Krakatau E + 25 kolonizacja plaże 66 gatunków roślin, rozpoczyna się wymiana flory wnętrze wyspy pojawiają się figi i inne drzewa stepy porasta las
Stare wyspy Specjacja - powstanie odrębnych gatunków, ale prowadzących podobny tryb życia - powstanie odrębnych gatunków, ale zajmujących inne nisze ekologiczne radiacja adaptacyjna
Archipelag wysp Galapagos olbrzymie żółwie lądowe Chelonoidis nigra 10 podgatunków
Archipelag wysp Galapagos zięby Darwina 14 gatunków inny tryb życia
Hawaje Odległe o 4000 km od kontynentu Długość archipelagu: 2650 km
Hawaje Pochodzenie wulkaniczne
Hawaje Mało gatunków kolonizujących, głównie o pochodzeniu Indo-malezyjskim Fauna efekt radiacji głównie ptaków
Hawaje Duże roślinożerne: nielotne kaczki (4 gat.) Duże drapieżne: bielik Małe drapieżne: sowy Duże owadożerne nielotne ibisy moa-nalo
Hawajki (drepanidy, drepanisy, sierpodzioby)
Hawaje Ponad 800 gatunków muszki owocowej
Madagaskar Do samodzielnego opracowania!!!
Jeziora Młode Decydują warunki środowiska Brak gatunków endemicznych
Jeziora Stare i głębokie Jeziora tektoniczne
Bajkał Najstarsze jezioro świata (30-75 mln lat) Najgłębsze (1620 m)
Bajkał 80% fauny endemity Słodkowodna fauna głębinowa!!!
Bajkał - ślimaki 148 gatunków 2 endemiczne rodziny Baicalia dybowskiana Teratobaicalia macrostoma
Bajkał - kiełże Benedykt Dybowski (1833-1930) zesłany na Syberię (udział w Powstaniu Styczniowym) Znane 349 gatunków, 348 endemitów
Bajkał - ryby Słodkowodne ryby głębinowe np. gołomianki (pelagial głębokowodny)
Bajkał - nerpa Słodkowodna foka Pusa sibirica
Wielkie Jeziora Afryki Tanganika, Malawi, Wiktoria Tanganika gł. 1470 m, 9-12 mln lat Malawi gł. 785 m, 8,6 mln lat Wiktorii gł. 70 m, 0,75 mln lat
Radiacja pielęgnic
Talasinizacja Martens, 1997