Gminny energetyk. Część 1. Jacek Walski PREDA sp. z o.o.

Firma Doradcza Roku PREDA Na zdjęciu od lewej: Kazimierz Karolczak członek Zarządu Województwa Śląskiego, Jan Klimek prezes Zarządu Izby Rzemieślniczej oraz MŚP w Katowicach, Jacek Walski właściciel firmy PREDA Jacek Walski, Tomasz Jachimowicz prezes Zarządu Śląskiego Stowarzyszenia Menedżerów 2

Firma Doradcza Roku PREDA 3

Rodzaje umów Agenda część 1. Audyt energetyczny Gminy. (1,0 h z przerwą) 1.Inwentaryzacja. 2.Analiza zawartości technicznej i technologicznej pod kątem: obowiązujących norm efektywności energetycznej efektywności ekonomicznej wpływu na środowisko 3. Kwantyfikacja zadań. 4. Porównanie wariantów. 5. Analiza instytucjonalna. 6. Cel opracowania programu i przedmiot zamówienia. 7. Opłacalność inwestycji. 8. Modele realizacji inwestycji. 9. Finansowanie inwestycji, gdy nie ma pieniędzy. 4

Gminny energetyk. Część 1. Zarządzanie energią. Finansowanie inwestycji energetycznych Zakres działania firm ESCO Protokoły IEEFP i IPMVP Analizy projektów 5

Zarządzanie energią. Audyt analiza aktualnej sytuacji energetycznej inwentaryzacja i ocena wyposażenia Analiza i ocena TAK decyzja NIE Raport ze wskazaniem działań Realizacja zaleceń 6

UCZESTNICY PLANOWANIA ENERGETYCZNEGO Samorząd i władze gminy Energetyczne Odpowiada za bezpieczeństwo Ekonomiczne Ekologiczne 7

Ważne Uogólnienie 1. Średni koszt wydatków budżetowych na energię elektryczną w gminie wynosi 82 zł/mieszkańca. 8

Ważne Uogólnienie 2 Sumę wydatków na energię elektryczną w gminie stanowi w połowie - oświetlenie ulic i miejsc publicznych, w drugiej połowie - koszt energii w obiektach. 9

Ważne Uogólnienie 3 Koszt energii elektrycznej stanowi około 60% wartości ogółu dotychczas ponoszonych kosztów za energię i przesył. 10

Ekonomia. Oświetlenie ulic, placów i dróg Gospodarka gruntami i nieruchomościami Urzędy gmin Ochotnicze straże pożarne Straż miejska Szkoły podstawowe Przedszkola Gimnazjum Ośrodki Pomocy Społecznej Pozostała działalność Dom kultury, kluby Kultura fizyczna i sport Razem 1 150 000,00 zł 180 000,00 zł 73 500,00 zł 56 000,00 zł 12 000,00 zł 462 425,00 zł 78 583,00 zł 240 832,00 zł 6 000,00 zł 80,00 zł 10 000,00 zł 86 800,00 zł 2 356 220,00 zł Dane kontrolne 26.785 mieszkańców Koszt energii w gminie 82 zł/ mieszkańca Koszt energii wg szacunków 2.196.370 zł 11

Ważne Uogólnienie 4. Średni koszt wydatków budżetowych na ciepło w gminie wynosi drugie tyle, co koszt energii elektrycznej. 12

Zarządzanie kosztami energii. 13

Zarządzanie energią 9 64 jednostki 16 13 1 1 + 1 29 2 1

Prawidłowy proces zmian. Audyt energetyczny Zmiana organizacji zaopatrzenia w energię. Wymiana urządzeń elektroenergetycznych. Przetarg jako forma wyboru sprzedawcy energii.

Model nr 3. Zarządzanie energią. Obiekty oświatowe Drogi Inne Obiekty komunalne Budżet Obiekty służby zdrowia Obiekty urzędu Ośrodki kultury 16

Efekt ekologiczny restrukturyzacji oświetlenia ulic i miejsc publicznych we Wrocławiu. Zanieczyszczenie: [kg/rok/kw] Efekt [T/rok] Dwutlenek siarki SO2 Dwutlenek węgla CO2 Tlenki azotu NOx Tlenek węgla CO Benzo alfa piren B- a-p 12,5 29,03 1 563,0 3 629,27 9,4 21,83 13,8 32,04 0,004 0,01 Pyły i żużle 109,4 254,03 17

Zarządzanie energią. Gospodarka energetyczna polegająca na niekontrolowanej konsumpcji kilowatogodzin, bądź gigadżuli lub m3 gazu z kilku powodów nie powinna już raczej funkcjonować w naszych obiektach: po pierwsze: energia jest wprawdzie dostępna, ale stale drożeje, a zatem rosną koszty jej użytkowania; po drugie: w większości obiektów istnieje potencjał energii możliwej do zaoszczędzenia ostrożnie szacowany na ok. 15% dotychczasowego zużycia; po trzecie: oszczędzanie energii to nie tylko aspekt ekonomiczny, aczkolwiek jego znaczenie jest bardzo duże, ale również działanie proekologiczne. 18

Zarządzanie energią. Badania TNS OBOP mające na celu pokazanie, jak społeczeństwo postrzega problemy związane z różnymi źródłami energii wykazały, że:

Zarządzanie energią. blisko 40 proc. mieszkańców kraju mieszka na terenach, które mają ograniczony dostęp do nowoczesnych, wydajnych i przyjaznych środowisku źródeł energii,

Zarządzanie energią. Przy wyborze źródła energii największe znaczenie mają kwestie finansowe - koszt użytkowania oraz koszt instalacji; inne ważne elementy to bezpieczeństwo użytkowania, prostota obsługi oraz czystość użytkowania. Ekologia znalazła się na jednej z dalszych pozycji.

Zarządzanie energią. 33 proc. badanych nie ma żadnych potrzeb w zakresie źródeł energii.

Zarządzanie energią. Istnieje zatem konieczność budzenia świadomości w zakresie zarządzania energią. 23

Inwentaryzacja Gromadzenie danych Każdy budynek powinien posiadać swoją dokumentację techniczną, jak również komplet archiwalnych danych o zużyciu nośników energii i innych mediów. W praktyce okazuje się jednak, że dla wielu budynków brakuje nawet podstawowych informacji. Inwentaryzacja powinna doprowadzić do skompletowania przez administratora systemu zarządzania wystarczającej ilości informacji w sposób umożliwiający wstępną ocenę jakości korzystania z energii w grupie bądź w pojedynczym obiekcie. Sukcesywne uzupełnianie informacji o zużywanych mediach pozwoli na monitorowanie zmian ich zużycia, a także ponoszonych kosztów oraz efektywności korzystania z energii. 24

Inwentaryzacja Gromadzenie danych Aby zrealizować te zadania, prowadząc inwentaryzację trzeba skupić się na trzech zagadnieniach: 1.) gromadzeniu danych budowlanych i technicznych obiektów, 2.) gromadzeniu archiwalnych danych o zużyciu energii (np. na podstawie rachunków), 3.) gromadzeniu danych bieżących (na podstawie odczytów z liczników i rachunków). Kompletowanie danych wymaga zorganizowania sprawnego systemu gromadzenia przepływu informacji od administratorów budynków (i/lub dostawców energii) do administratora systemu zarządzania oraz narzędzi standaryzujących formę i zakres zbieranych danych. 25

Inwentaryzacja Gromadzenie danych Celem inwentaryzacji jest uzyskanie informacji i danych dla: określenia podstawowych cech budowlanych i funkcjonalnych budynku, poznania zapotrzebowania obiektów na nośniki energii i kosztów z tym związanych, poznania stopnia zaspokojenia potrzeb energetycznych, oceny oddziaływania obiektów na środowisko, oceny efektywności wykorzystania nośników energii (pośrednio ocena stanu budynków), określenia możliwości zmiany (poprawy) sytuacji energetycznej obiektu (zmniejszenie zapotrzebowania na energię, poprawy zaspokojenia potrzeb energetycznych) oraz efektów i kosztów proponowanych zmian, określenia kolejności wykonania analiz szczegółowych (inwentaryzacje budowlane, audyty energetyczne) określenia przedsięwzięć priorytetowych, planowania budżetów energetycznych obiektów. 26

Inwentaryzacja Gromadzenie danych 27

Finansowanie inwestycji energetycznych Konwencjonalne sposoby finansowania 1. środki własne inwestora 2. dotacje 3. kredyty preferencyjne 4. kredyty komercyjne 5. leasing 28

Zadania inwestora. Przygotowanie 1. rozpoznać problem i dokonać wstępnych oszacowań 2. wykonać we własnym zakresie lub zlecić wykonanie analiz i koncepcji, a następnie projektu technicznego 3. zapewnić środki finansowe na realizację 4. podjąć się we własnym zakresie, bądź zlecić wykonawstwo 5. dokonać rozruchu i odbioru urządzeń 6. eksploatować urządzenia 29

Finansowanie Trzecia strona 1. Third Party Financing (TPF) - finansowanie przez trzecią stronę 2. Energy Performance Contracting (EPC) - umowa o osiągnięcie oszczędności energii; 3. Energy Services Company (ESCO) - firma usług energetycznych; 30

Finansowanie Trzecia strona Third Party Financing (TPF) - finansowanie przedsięwzięć energooszczędnych przez zewnętrzną (trzeci ą) firmę (np. bank), która odbiera wyłożone pieniądze poprzez różnicę w rachunku za energię przed i po wdrożeniu przedsięwzięć; 31

Finansowanie Trzecia strona Energy Performance Contracting (EPC) - najczęściej jest to zmniejszenie zużycia energii u użytkownika poprzez wdrożenie przedsięwzięć energooszczędnych w zamian za opłatę, której wysokość jest proporcjonalna do ilości rzeczywiście zaoszczędzonej energii;; 32

Finansowanie Trzecia strona Energy Services Company (ESCO) - zazwyczaj prywatne firmy, które oferują użytkownikowi (klientowi) szeroki wachlarz usług energetycznych, w tym również inwestycje w przedsięwzięcia energooszczędne, gwarantując co najmniej, że rachunek za energię nie wzrośnie; 33

Finansowanie Plus 1. użytkownik nie angażuje własnego kapitału w inwestycje energooszczędne 2. ESCO ma gwarancję, że użytkownik będzie regularnie regulował należności za energię i usługi dodatkowe UNIKNIĘTE KOSZTY ENERGII = OPŁATA dla TRZECIEJ STRONY 34

ESCO Plus Przedsiębiorstwo usług energetycznych Kompleksowe usługi energetyczne Gwarancja poprawy efektywności energetycznej Finansowanie inwestycji Przejęcie ryzyka Spłata z oszczędności 35

ESCO Uwarunkowania prawne UE Dyrektywa 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych oraz uchylająca dyrektywę Rady 93/76/EWG - definicja ESCO Dyrektywa 2006/32/WE została uchylona przez Dyrektywę 2012/27/WE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej (tzw. Dyrektywa EED) - EPC jako preferowany model kontraktu na osiągnięcie poprawy efektywności energetycznej (EPC Energy Performance Contract) 36

Finansowanie Odmiany realizacji EPC Najpierw Spłata - First Out ESCO dostarcza kompleksową usługę, a uzyskane oszczędności są w całości przeznaczone na spłatę poniesionych nakładów. 37

Finansowanie Odmiany realizacji EPC Podział Oszczędności - Shared Savings ESCo dostarcza kompleksową usługę, a uzyskane oszczędności są dzielone pomiędzy ESCo a użytkownika. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% Oszczędności Klienta Wynagrodzenie dla ESCO oraz Usługi Finansowe Energia elektryczna + Eksploatacja i Obsługa 30% 20% 10% 0% Przed Po (Rok 1-10) Po (Rok 11-25) 38

Ryzyka. Podział oszczędności 1. użytkownik nie angażuje własnego kapitału w 39

Ryzyka. Gwarantowane oszczędności 40

ESCO Zakres usług Wstępny szacunek potencjału EE i/lub działań EE Investment Grade energy Audit (IGA) ocena przedinwestycyjna przedsięwzięć energooszczędnych /przed-inwestycyjny, Generalny Audyt energetyczny/ Projekt techniczny Finansowania przedsięwzięcia Wykonanie kompletnej instalacji i przekazanie do eksploatacji Gwarancje długoterminowych oszczędności energii Pomiar, ocena i weryfikacja (M&V) oszczędności Oraz bieżąca konserwacja sprzętu i (opcjonalnie) powtórne przekazanie do eksploatacji. 41

Efektywność energetyczna. Do analizy przyjęto dane odpowiadające szacunkowej ilości opraw o średniej mocy 70 W: stan aktualny: Ilość opraw - 4000 Średnia moc opraw - 70 W Grupa taryfowa - C12a Roczne zużycie energii - 1877 MWh Roczne zużycie energii w strefie 1-755 MWh Roczne zużycie energii w strefie 2-1132 MWh Moc umowna - 1432 kw Ilość godzin pracy oprawy w roku - 3900 Koszt modernizacji stan po zmianach: Ilość opraw - 4000 Średnia moc opraw - 35 W Grupa taryfowa - C12b Roczne zużycie energii w strefie 1-215,7 MWh Roczne zużycie energii w strefie 2-323,6 MWh Moc umowna - 140,0 kw Ilość godzin pracy oprawy w roku - 3900 Wyszczególnienie Wartość netto Wartość brutto Dystrybucja - Zmiana grupy taryfowej 48 998,75 zł 60 268,46 zł Dystrybucja - Ograniczenie mocy 48 335,76 zł 59 452,98 zł Dystrybucja - Ograniczenie zużycia 199 602,75 zł 245 511,39 zł Ograniczenie kosztów energii 189 218,97 zł 232 739,33 zł Ograniczenie kosztów usługi oświetleniowej 20 000,00 zł 24 600,00 zł Roczne oszczędności 506 156,23 zł 622 572,16 zł 42

Efektywność energetyczna. Koszt modernizacji Inwestycje Ilość Cena jedn. Koszt Stopa zwrotu Realizacja wymiany opraw 4000 1 100,00 zł 4 400 000,00 zł 9 lat 8 miesięcy Realizacja wymiany źródeł 4000 320,00 zł 1 280 000,00 zł 2 lata 6 miesięcy Wariant 1. Realizacja wymiany opraw. Opłacalność inwestycji: spłata w okresie 12 lat przy stopie dyskonta 5.00%. NPV = 86187.98 - suma zdyskontowanych przepływów pieniężnych netto będzie większe od 0. PI = 1.0196 - rentowność inwestycji inaczej wskaźnik zyskowności (Profitability Index) będzie większy od 1. IRR = 5.35% - wewnętrzna stopa zwrotu (Internal Rate of Return). DPP = 11.69 - zdyskontowany okres zwrotu nakładów inwestycyjnych (Discounted Payback Period). CIF = 6073872 - suma przychodów, wpływów czyli dodatnich przepływów pieniężnych (cash inflow). COF = 4400000 - suma inwestycji, kosztów, wydatków czyli ujemnych przepływów pieniężnych (cash outflow). CF = 1673872 - razem przepływy pieniężne (cash flow). Wariant 2. Realizacja wymiany źródeł światła. Opłacalność inwestycji: spłata w okresie 3 lat przy stopie dyskonta 5.00%. W dwóch pierwszych latach spłata w wysokości 506.156 zł, w trzecim roku spłata w wysokości 400.000 zł. NPV = 3114486.44 - suma zdyskontowanych przepływów pieniężnych netto będzie większe od 0. PI = 3.4332 - rentowność inwestycji inaczej wskaźnik zyskowności (Profitability Index) będzie większy od 1. IRR = 5.29% - wewnętrzna stopa zwrotu (Internal Rate of Return). DPP = 2.98 - zdyskontowany okres zwrotu nakładów inwestycyjnych (Discounted Payback Period). CIF = 5967716 - suma przychodów, wpływów czyli dodatnich przepływów pieniężnych (cash inflow). COF = 1280000 - suma inwestycji, kosztów, wydatków czyli ujemnych przepływów pieniężnych (cash outflow). 43 CF = 4687716 - razem przepływy pieniężne (cash flow).

Sposoby finansowania inwestycji Finansowanie inwestycji ESCO 44

Sposoby finansowania inwestycji 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% koszt 4 koszt 3 koszt 2 koszt 1 1 2 3 4 Beneficjent ESCO Finansowanie inwestycji TPF i PPP 45

Partnerstwo publiczno-prywatne Cele stron 46

Partnerstwo publiczno-prywatne Podłoże decyzji 47

Partnerstwo publiczno-prywatne Wielka Brytania 48

Partnerstwo publiczno-prywatne Francja 49

Partnerstwo publiczno-prywatne Zagrożenia Utrata kontroli nad procesem świadczenia usług, Nadmierny wzrost opłat ponoszonych przez usługobiorców Niższa jakość usług Brak konkurencji Zawirowania polityczne 50

Obowiązki Gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną - Uwarunkowania techniczne i prawne w kontekście efektywności energetycznej modernizacji infrastruktury elektroenergetycznej.

Zmiana. Czy da się pogodzić ekologię i ekonomię? Oświetlenie Dr inż. Tomasz Walski Raporty Międzynarodowej Agencji Energetycznej IEA mówią: zagrożenie dla światowego bezpieczeństwa energetycznego jest realne i wzrasta. Świat zmienia się dziś w tempie bezprecedensowym. Dynamiczny rozwój nowych technologii, procesy urbanizacyjne, postępujące uprzemysłowienie i szereg innych zjawisk doprowadziło do zaburzenia równowagi, którą doświadczamy na sobie. Globalne ocieplenie nie jest już tylko odległą w czasie koncepcją. Nie mamy już takich pór roku jakie pamiętamy jeszcze z drugiej połowy XX wieku. Jednym z najistotniejszych problemów jest gospodarka energetyczna. Wpływ na jej rozwój mają również podmioty publiczne. 52

Obiekty 53

http://jacekwalski.wixsite.com/preda Obiekty 55

Dzienna barwa światła Obiekty Moc 35 W pobór prądu jak 25 W Naturalne odwzorowanie kolorów Żywotność 12 lat Sterowalne źródło światła LED zgodne z normą PN 13 201 56

Audyt energetyczny oświetlenia. Pozycja opis Zakres inwentaryzacji 1 numer drogi, 2 nazwa drogi, 3 kategoria drogi, 4 rodzaj nawierzchni (A-asfalt, G-grunt, Ko-Kostka, T-trylinka, Kl-klinkier, I-inna) 5 szerokość jezdni, chodnika, ścieżki rowerowej, pasów zieleni, 6 ilość pasów ruchu, 7 usytuowanie słupów i opraw oświetleniowych względem drogi, 8 klasa oświetleniowa zgodnie z normą PN-EN 13201. 9 numer licznika, 10 moc umowna obwodu, 11 rodzaj linii (kablowa, napowietrzna), 12 typ linii (YAKY, YAkXS, Al, ASXSn, itp.), 13 numer stacji transformatorowej, 14 przynależność do stacji transformatorowej, 15 rodzaj linii (napowietrzna, kablowa), 16 rodzaj linii (oświetleniowa, sterujaca), 17 typ linii (Al, AsXSn, YKY, YAKY/YAKXS). 18 wysokość zawieszenia oprawy oświetleniowej, 19 moc nominalna oprawy, 57

Efektywność energetyczna. Zakres inwentaryzacji Pozycja opis 20 układ redukcji mocy (indywidualny w oprawie, w szafie) 21 typ oprawy 22 producent 23 numer porządkowy latarni 24 jednolity, niepowtarzalny numer słupa 25 lokalizacja latarni - X 26 lokalizacja latarni - Y 27 rodzaj, typ słupa. 28 wysokość słupa w metrach, 29 odległość między słupami (w metrach z dokładnością do 0,5 m), 30 odległość słupa od krawędzi jezdni (w metrach z dokładnością do 0,5 m), 31 długość wysięgnika w metrach, 32 kąt nachylenia wysięgnika, 33 mocowanie (na szczycie, nad linią, pod linią), 34 ilość opraw na słupie, 58

Efektywność energetyczna. Zakres inwentaryzacji. Pozycja opis 35 numer szafy sterującej SOT, z którą powiązana jest latarnia, 36 numer segmentu drogi, 37 zdjęcie oprawy wraz z zakodowaną pozycją GPS w pliku.jpg. 38 jednolity, niepowtarzalny numer szafy sterującej SOT, 39 lokalizacja szafy sterującej (współrzędne X,Y z odchyleniem standardowym, 40 rodzaj szafy, (napowietrzna, TO w stacji wnętrzowej, SOT, zabudowana), 46 ilość opraw oświetleniowych zasilanych z punktu zasilania, 47 numer stacji transformatorowej, z którą powiązany jest punkt zasilania, 59

Efektywność energetyczna. Obraz inwentaryzacji. 60

Efektywność energetyczna. 1. Wprowadzenie 2. Charakterystyka projektu Audyt oświetlenia przestrzeni publicznej 3. Analiza jakości oświetlenia dróg i terenów użyteczności publicznej oraz wskazanie kierunków działania w celu dostosowania do obowiązujących norm. 4. Analiza techniczno-technologiczna pod kątem zmniej szenia zużycia energii elektrycznej wraz ze wskazaniem kosztów ewentualnej modernizacji oświetlenia. 5. Analiza finansowa zawartych umów pod kątem zmniejszenia kosztów dostawy energii elektrycznej, wskazanie możliwości zmian w umowach mających na celu zmniejszenie kosztów oświetlenia przestrzeni publicznej z wyliczeniem szacowanych oszczędności. 6. Porównanie wariantów zamierzenia inwestycyjnego 7. Analiza instytucjonalna 10. Procedura administracyjna w celu rozpoczęcia inwestycji 65

Efektywność energetyczna. Wybór zakresu modernizacji 1. Modernizacja oświetlenia w obecnej infrastrukturze. 2. Modernizacja oświetlenia wymiana opraw. 3. Modernizacja oświetlenia budowa nowej infrastruktury. 4. Modernizacja oświetlenia i dobudowa nowych punktów oświetleniowych 66

Efektywność energetyczna. Wybór zakresu modernizacji 1. Modernizacja oświetlenia w obecnej infrastrukturze. 67

Efektywność energetyczna. Wybór zakresu modernizacji 2. Modernizacja oświetlenia wymiana opraw. Gdy właścicielem jest przedsiębiorstwo energetyczne, trzeba wystąpić o warunki modernizacji. 84

Efektywność energetyczna. 3. Budowa nowego oświetlenia. Wybór zakresu modernizacji 85

Efektywność energetyczna. Wybór zakresu modernizacji 4. Modernizacja oświetlenia i dobudowa nowych punktów oświetleniowych. 86

Efektywność energetyczna. redukcja kosztów 65 %, zastosowano redukcję mocy, było 200 lx jest 500 lx, 5 lat gwarancji, czas zwrotu 22 miesiące. Przykład innowacji w obiektach 87

Efektywność energetyczna. Program funkcjonalno-użytkowy 1. Cel opracowania programu i przedmiot zamówienia. 2. Zakres opracowania dokumentacji projektowej objętej zamówieniem. 3. Zakres obowiązków wykonawcy. 4. Materiały i wymagania jakościowe ich dotyczące. 5. Plan wdrożenia i eksploatacji projektu. 6. Opis - realizacja robót. 7. Zakładany termin wykonania 8. Odbiory. 9. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony ppoż. 10.Zestawienie wyników wynikających z wdrożenia programu poprawy efektywności energetycznej w oświetleniu przestrzeni publicznej. 11.Kosztorys. 12.Opłacalność inwestycji. 13.Wykaz punktów poboru energii.. 88

. Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia Warunki Kupmy zysk z inwestycji a otrzymamy najlepszą technologię w najlepszej cenie. 89

. Loteria Koszty. Poszukajmy pieniędzy 90

Ocena i przyporządkowanie projektu.

Sposoby finansowania inwestycji Procedura Procedura administracyjna w celu rozpoczęcia inwestycji Intencyjna Uchwała Rady w sprawie podjęcia zadania energooszczędnej inwestycji. Uchwała Rady w sprawie finansowania inwestycji długoterminowej. (RIO). Wystąpienie do OSD o wydanie warunków technicznych modernizacji. Zawarcie Umowy z OSD o udostępnieniu źródeł światła. Wszczęcie wyboru wykonawcy ( w przypadku budowy - dialog konkurencyjny). 92

Sposoby finansowania inwestycji Informacja ogólna Zarówno Koncesja, PPP jak i ESCO, to współpraca sektora publicznego z sektorem prywatnym. umowny charakter (w ramach stosunku cywilnoprawnego); charakter celowy: realizacja przedsięwzięć (budowa infrastruktury, dostarczanie usług) tradycyjnie wykonywanych przez stronę publiczną; optymalny podział zadań; podział ryzyk; obustronna korzyść; przezwyciężenie trudności finansowych sektora publicznego; zagrożenie pozabilansowego zadłużenia władz państwowych; rozporządzenie ministra finansów z 23 grudnia 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu Skarbu Państwa; 93

Sposoby finansowania inwestycji Źródła prawa ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publicznoprywatnym ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi Wytyczne dotyczące udanego partnerstwa publiczno-prywatnego, Komisja Europejska, Zielona Księga w sprawie partnerstw publiczno-prywatnych i prawa wspólnotowego w zakresie zamówień publicznych i koncesji, Komunikat wyjaśniający Komisji w sprawie stosowania prawa wspólnotowego dotyczącego zamówień publicznych i koncesji w odniesieniu do zinstytucjonalizowanego PPP, Komunikat z 24 kwietnia 2000 r., dotyczący zasad stosowania koncesji na gruncie prawa unijnego, Dyrektywa 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31.3.2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy 94 i usługi.

Sposoby finansowania inwestycji BOT Build-Operate-Transfer buduj, eksploatuj, przekaż Modele inwestycja - finansowana przez stronę publiczną, (właściciel powstałej infrastruktury); przeniesienie ryzyka związanego z eksploatacją, budową i pracami projektowymi. DBFO Design-Build-Finance-Operate projektuj, buduj, finansuj i eksploatuj sektor prywatny - kapitał inwestycyjny na cele publiczne; sektor prywatny - ryzyka związane z projektowaniem, budową, finansowaniem i eksploatacją infrastruktury; skupienie odpowiedzialności za realizację przedsięwzięcia na partnerze prywatnym. 95

Sposoby finansowania inwestycji BOO Build-Own-Operate buduj, posiadaj i eksploatuj Partner prywatny obowiązki i prawa: zaprojektowanie inwestycji; techniczna realizacja inwestycji i zapewnie finansowania; operator usług (odpowiedzialny za świadczenie usług); utrzymanie i konserwacja; marketing świadczonych usług, Pożytki ze świadczonych usług. Modele Początkowo własność prywatna. Po wygaśnięciu współpracy składniki majątkowe przechodzą na rzecz sektora publicznego. 96

Sposoby finansowania inwestycji BTL Build-Transfer-Lease buduj, przekaż, dzierżaw Partner prywatny zaprojektowanie inwestycji, techniczna realizacja inwestycji, zapewnienie finansowania; Pożytki z wykonanych usług w ramach umowy. Przygotowanie składniki majątkowe od początku do końca inwestycji znajdują się w rękach sektora publicznego; operator podmiot publiczny lub partner prywatny Utrzymanie i konserwacja - nakłady bezpośrednio lub w większej mierze na partnerze prywatnym; Marketing aktywne działania zarówno sektora publicznego oraz partnera prywatnego. 97

Podsumowanie. Wstępna analiza projektu. Właściwa analiza projektu. Identyfikacja ryzyk. Analiza ryzyk. Rozkład ryzyk. Wkłady własne stron. Rozliczenie składników majątkowych. Wynagrodzenie partnera prywatnego. Znaczenie i treść umowy PPP. Znaczenie i treść umowy PPP na gruncie koncesji. Sposób realizacji może spółka o kapitale mieszanym? Tryb wyboru partnera prywatnego. Składowe procesu 98

Finansowanie ZADANIA WŁASNE GMINY (ustawa o samorządzie gminnym, art. 6.1 i 7.1) Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne obejmują sprawy (21): 1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej ( ) 3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz, Tryb wyboru ESCO FORMY WYKONYWANIA ZADAŃ WŁASNYCH GMINY (ustawa o samorządzie gminnym, art. 9) 1. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi. 2. Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie 99

ESCO Czy firma ESCO jest firmą ESCO Czy to rzeczywiście przedsiębiorstwo usług energetycznych? Czy realizuje kompleksowe usługi energetyczne? Czy w umowie zawarto gwarancje poprawy efektywności energetycznej? Czy firma posiada zdolność do samodzielnego finansowania inwestycji bez wsparcia dotacyjnego (montaż finansowy)? 100

ESCO Zgodność Czy projekt wpisuje się w dokumenty rozwoju gminy, czy nie jest projektem wykonanym ad hoc dla doraźnych potrzeb? 101

PPP, ESCO, koncesja Zamówienie publiczne ESCO, PPP i koncesja w ujęciu prawnym stanowią szczególną formę umów o zamówienie publiczne. O ich charakterze przesądzać będzie angażowanie środków publicznych (pieniężnych i niepieniężnych) w ramach kontraktu. Wybór partnera prywatnego musi nastąpić w trybie równego i konkurencyjnego ogłoszenia o zamówieniu będącego w zgodzie z zasadami Dyrektywy 2014/18 oraz prawie pierwotnym UE i opartym na nim orzecznictwie ETS. 102

PPP, ESCO, koncesja Zamówienie publiczne Wszelkiego rodzaju współpraca podmiotów publicznych i prywatnych wiążąca się z kapitałowym zaangażowaniem strony publicznej, będzie albo zamówieniem publicznym albo koncesją. Jeśli współpracy towarzyszyć będzie podział ryzyk, wniesienie wkładów własnych, utrzymanie i zarządzanie składnikiem majątkowym, to mamy do czynienia z partnerstwem publicznoprywatnym i jego szczególnym przypadkiem ESCO. 103

PPP, ESCO, koncesja Zamówienie publiczne Podmiot publiczny może wybrać partnera prywatnego na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych (szczególny przypadek -tryb dialogu konkurencyjnego i negocjacje z ogłoszeniem), ustawy o Partnerstwie publiczno-prywatnym lub ustawy o Koncesjach. Żadna z ustaw nie precyzuje pojęcia ryzyka, wobec czego kategorie ryzyka, zasady ich podziału będą przedmiotem każdorazowego rozstrzygnięcia stron. 104

PPP, ESCO, koncesja Przedmiot zamówienia 105

PPP, ESCO, koncesja Przedmiot zamówienia Przedsięwzięcie musi być połączone z : utrzymaniem lub zarządzaniem składnikiem majątkowym, który jest wykorzystywany do realizacji przedsięwzięcia lub jest z nim związany. Składnikiem majątkowym może być: nieruchomość lub części składowe nieruchomości przedsiębiorstwo rzecz ruchoma prawo majątkowe W umowie musi istnieć substrat pieczy partnera prywatnego nad składnikiem majątkowym w okresie jej trwania. 106

PPP, ESCO, koncesja Umowa 107

PPP, ESCO, koncesja Elementy umowy Opis przedmiotu przedsięwzięcia, w tym uwarunkowania techniczne, funkcjonalne i jakościowe, zasady utrzymania i zarządzania składnikami majątkowymi (może stanowić załącznik do umowy). 110

PPP, ESCO, koncesja Elementy umowy Czas realizacji przedmiotu przedsięwzięcia określenie terminu wykonania prac wraz z określeniem kar umownych za jego przekroczenie. Czas trwania kontraktu umowa na czas określony nie przekraczająca w przypadku koncesji na roboty budowlane 30 lat, na usługi 15 lat. 111

PPP, ESCO, koncesja Elementy umowy Rozliczenia w zależności od kontraktu zawierają spłatę z wygenerowanych oszczędności. Może jednak wystąpić płatność na rzecz podmiotu publicznego, jeżeli przewidziano w umowie udział w zyskach. Jeżeli wydatki ma ponieść osoba trzecia należy ją zidentyfikować, określić zakres finansowania i gwarancje lub zabezpieczenia płatności. 112

PPP, ESCO, koncesja Elementy umowy Podział ryzyk i zadań. Potencjalne ryzyka zidentyfikowane na etapie przygotowania oraz procedury negocjacyjnej powinny zostać rozłożone w sposób gwarantujący jak najlepszą ich neutralizację. 113

PPP, ESCO, koncesja Elementy umowy Normy jakościowe, wymagania i standardy stosowane przy wykonywaniu przedsięwzięcia. 114

PPP, ESCO, koncesja Elementy umowy Zasady i szczegółowy tryb przeprowadzenia kontroli bieżącej. Jest to zadanie obligatoryjne. Podmiot publiczny ma swobodę w kształtowaniu sposobu kontroli mając na względzie należytą ochronę interesu publicznego i właściwe wykonanie zadania lub świadczonych usług. 115

PPP, ESCO, koncesja Elementy umowy Warunki przedłużenia lub skrócenia okresu obowiązywania umowy. Sposób oraz terminy rozwiązania i wypowiedzenia umowy, jak również zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w związku z naruszeniem postanowień. Skutki nienależytego wykonania i niewykonania zobowiązania poprzez system kar umownych lub obniżenia wynagrodzenia. 116

PPP, ESCO, koncesja Elementy umowy Warunki i zakres ubezpieczeń wykonania przedmiotu zamówienia. Wykaz dokumentów jakie strony umowy są obowiązane uzyskać lub dostarczyć w celu realizacji umowy wraz z podaniem terminów, w jakich powinno to nastąpić. Tryb i warunki rozwiązywania sporów związanych z realizacją umowy. 117

PPP, ESCO, koncesja Umowa Dla poprawnego wykonania umowy konieczne jest współdziałanie partnera publicznego z partnerem prywatnym. Może polegać na pozyskaniu niezbędnych zezwoleń i decyzji administracyjnych. Co do zasady współdziałanie podmiotu publicznego polegać będzie na wniesieniu wkładu własnego, czyli: poniesieniu części wydatków na realizację przedsięwzięcia (PPP, Koncesja) wniesienie składnika majątkowego (ESCO, PPP, Koncesja) może nastąpić w drodze: sprzedaży, użyczenia, najmu albo dzierżawy. Po zakończeniu umowy składnik majątkowy przekazany zostaje podmiotowi publicznemu w stanie niepogorszonym. 118

PPP, ESCO, koncesja Ramy prawne 119

ESCO mierzalność efektów Protokoły UE Kluczowym aspektem w projektach zwiększających efektywność energetyczną realizowanych w ramach umów EPC jest mierzalność efektu, czyli sposób wyliczenia oszczędności. Efficiency Valuation Organization opublikowała dwa protokoły - http://evo-world.org/ 120

ESCO mierzalność efektów Protokoły UE IPMVP International Performance Measurement and Verification Protocol - Międzynarodowy Protokół Pomiarów Eksploatacyjnych i Weryfikacji; http://www.permanent-project.eu/ 3 IEEFP International Energy Efficiency Financing Protocol - Międzynarodowy Protokół Finansowania Efektywności Energetycznej 121

ESCO mierzalność efektów Protokół IEEFP Podstawowe ryzyko finansowania takich przedsięwzięć powstaje wtedy, gdy część, a nawet całość spłaty pożyczki oparta jest na oszczędnościach. Istnieje bowiem zagrożenie, że rzeczywiste oszczędności nie wystarczą na spłatę inwestycji i wygenerowanie oczekiwanego zysku. Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na ryzyko nieosiągnięcia deklarowanych szacowanych oszczędności. 122

ESCO mierzalność efektów Protokół IEEFP Elementy ryzyka są zwykle klasyfikowane według trzech głównych faz przedsięwzięcia, którymi są: 1) opracowanie i przygotowanie, 2) wdrożenie, 3) eksploatacja. 123

ESCO mierzalność efektów Protokół IEEFP W obszarze eksploatacji wyszczególnia się kilka głównych rodzajów zagrożeń, dla których istnieją sposoby minimalizacji danego elementu ryzyka. W protokole wyszczególniono metody zaradcze dla zagrożenia nierealnością zakładanych oszczędności oraz wadliwą konstrukcją budżetu, gdyż te elementy ryzyka wydają się być najważniejsze. Pozostałe elementy raczej wiążą się z szeroko rozumianą starannością wykonawczą. 124

ESCO mierzalność efektów Protokół IEEFP A). Deklarowane szacowane oszczędności są nierealne Metody zaradcze: Upewnienie się, że przed-inwestycyjny, Generalny Audyt energetyczny (IGA) jest właściwie opracowany oraz zweryfikowany przez technicznie przygotowanych specjalistów do spraw energii; Wykorzystanie podczas IGA wieloaspektowego, niezależnego procesu weryfikacyjnego dla oszacowania deklarowanych oszczędności, Deklarowane oszczędności powinny być zgodne z wymogami eksploatacyjnymi wszystkich dostawców/ wykonawców. 125

ESCO mierzalność efektów Protokół IEEFP B) Przewidywane, budżetowe koszty wdrożenia są nierealne Metody zaradcze: Planowane koszty projektu powinny być zgodne z wymogami eksploatacyjnymi wszystkich dostawców/ wykonawców, Należy wprowadzić sztywne ustalenie głównych kosztów operacyjnych z kontrahentami. 126

ESCO mierzalność efektów Pozostałe główne elementy ryzyka przypisuje się następującym aspektom: Protokół IEEFP C) Wykonanie niezgodne z dokumentacjami projektu i oszczędności D) Technologia lub sprzęt nie funkcjonuje należycie E) Nieosiągnięte są deklarowane szacowane oszczędności 127

ESCO mierzalność efektów Protokół IEEFP Jednym z najważniejszych sposobów zapobieżenia niepowodzeniu projektu energo-efektywnościowego, jest należyte przeprowadzenie przedinwestycyjnego generalnego audytu energetycznego (akronim: IGA). 128

ESCO mierzalność efektów Audyt IGA winien zawierać następujące elementy: Protokół IEEFP wykaz i szczegółowy opis każdego rekomendowanego działania proefektywnościowego; oszczędnościowego, wraz z kosztami jego zaprojektowania i realizacji, rocznymi kosztami eksploatacyjnymi i kosztami konserwacji oraz z obliczeniem prostego okresu zwrotu; zużycie energii występujące w stanie odniesienia (bazowym), jego analizę wraz z odniesieniem do innych porównywalnych urządzeń oraz do innych ważnych zmiennych niezależnych, takich jak pogoda i wielkość produkcji; 129

ESCO mierzalność efektów Protokół IEEFP alokację występującego zużycia energii w stanie odniesienia (bazowym) dla każdego układu (podsystemu grupy urządzeń) zużywającego energię; pełny opis zebranych danych, dokonanych analiz, i wszystkich przyjętych założeń dla każdego działania; dla każdego z rekomendowanych działań: omówienie czynników ryzyka związanych z kosztami i oszczędnościami oraz kosztów ograniczenia ryzyka; szczegóły wystarczające do określenia zakresu i plany dla każdego działania; 130

ESCO mierzalność efektów Protokół IEEFP podstawy wykonanych obliczeń oszczędności i kosztów dla każdego z działań; jasno określone wszystkie dane wejściowe dla danego oprogramowania modelującego i otrzymane wyniki, tak aby inny ekspert mógł zweryfikować to opracowanie; wszelkie możliwe nieenergetyczne oszczędności (lub zwiększenia) kosztów eksploatacji i konserwacji; wszelkie możliwe przyrosty /zwiększenia produkcji, związane z zastosowaniem nowych urządzeń; plan pomiarów i weryfikacji (M&V) dla całego przedsięwzięcia lub dla każdego z działań z osobna wraz 131 z powiązaniami między oddzielnymi Planami M&V;

ESCO mierzalność efektów Protokół IEEFP wyjaśnienie zależności i interakcji między działaniami; harmonogram prac; wielkość przewidywanych oszczędności w czasie prac budowlanych; oddziaływanie proponowanych działań na środowisko pracy oraz na jakość i skalę produkcji; przybliżone oddziaływanie każdego z działań na emisję CO2 ; analizy finansowe (NPV, PBP, IRR, DGC itd.). 132

ESCO mierzalność efektów Protokół IEEFP W zakresie opracowania i realizacji niezbędnego planu pomiarów i weryfikacji (M&V), należy stosować się do zaleceń Protokołu IPMVP. 133

ESCO mierzalność efektów Protokół IPMVP Tom I podtytuł zasady określania oszczędności energii i wody stanowi zbiór wytycznych i opisujący powszechnie przyjęte praktyki w zakresie prowadzenia pomiarów, obliczeń i raportowania oszczędności, wynikających z projektów dotyczących efektywności wykorzystania energii i wody, w instalacjach Użytkowników końcowych 134

ESCO mierzalność efektów Protokół IPMVP Tom II podtytuł zasady i praktyczne zastosowania służące poprawie jakości środowiska wewnątrz budynków stanowi zbiór wytycznych oraz opisuje dobre praktyki w zakresie czynników wpływających na zdrowie i warunki przebywania Użytkowników budynków (zagadnienia ogrzewnictwa, wentylacji, kondycjonowania powietrza) 135

ESCO mierzalność efektów Protokół IPMVP Tom III zastosowania część 1 - zasady określania oszczędności energii w nowych obiektach/budynkach) stanowi zbiór wytycznych i opisujący powszechnie przyjęte praktyki w zakresie prowadzenia pomiarów, obliczeń i raportowania oszczędności w nowych budynkach/obiektach 136

ESCO mierzalność efektów Protokół IPMVP Tom III zastosowania część 2 - zasady określania oszczędności energii we wdrożeniach z użyciem technologii wykorzystujących energię ze źródeł odnawialnych stanowi zbiór wytycznych i opisujący powszechnie przyjęte praktyki w zakresie prowadzenia pomiarów, obliczeń i raportowania oszczędności, wynikających z projektów z użyciem technologii wykorzystujących energię ze źródeł odnawialnych 137

ESCO mierzalność efektów Protokół IPMVP Pomiary i Weryfikacja (PiW) jest to proces, w którym wykorzystujemy pomiary do wiarygodnego określenia aktualnych oszczędności uzyskanych w danym obiekcie dzięki wdrożeniu Projektu zwiększającego efektywność energetyczną 138

ESCO mierzalność efektów Protokół IPMVP Zasady określania oszczędności energii i wody. Oszczędności to brak zużycia energii Nie można zatem zmierzyć czegoś, czego nie ma. MIERZYMY zużycie energii. ANALIZUJEMY zmierzone zużycie energii dla WYZNACZENIA oszczędności 139

ESCO mierzalność efektów Protokół IPMVP Podstawowe równanie IPMVP ZOOE: O = B R +/- P gdzie: O - oszczędności raportowane w dowolnym okresie B - zużycie energii w okresie bazowym R - zużycie energii w okresie raportowanym P - poprawki 140

ESCO mierzalność efektów Pojęcie stanu bazowego Protokół IPMVP 141

ESCO mierzalność efektów Protokół IPMVP Poprawki mogą być znikome, proste i złożone. O tym jak proste lub złożone będą poprawki decyduje budżet na pomiary i weryfikację (M&V). Zakres poprawek zależy od: wymaganej dokładności złożoności czynników wpływających na zużycie energii ilości wyposażenia, którego działanie ma być oceniane (zawartego w osłonie bilansowej ). 142

ESCO mierzalność efektów Protokół IPMVP Koszty Pomiarów i Weryfikacji (M&V). Pomiary wykonuje się z określoną dokładnością. Wiarygodne M&V to kompromis pomiędzy akceptowalną dokładnością i akceptowalnymi kosztami. Łączny, roczny koszt dla określenia oszczędności powinien być niższy niż 10% rocznych oszczędności Powszechnie występujący poziom kosztów to 3 5% 143

ESCO Przedsiebiorstwo multienergetyczne Przedsiębiorstwo multienergetyczne - przedsiębiorstwo energetyczne prowadzące działalność w zakresie wytwarzania, przesyłania, dystrybucji oraz obrotu energią elektryczną, ciepłem i gazem na terenie gminy/miasta (związku gmin/związku miast). Przedsiębiorstwo multienergetyczne nie ma wyłączności na zasilanie odbiorców w ciepło, energię elektryczną i gaz na terenie swojego działania. Wejście przedsiębiorstwa na rynek odbywa się w warunkach konkurencji z branżowymi przedsiębiorstwami energetycznymi; 144

ESCO Przedsiębiorstwo infrastrukturalne Przedsiębiorstwo infrastrukturalne (multiprzedsiębiorstwo infrastrukturalne) czyli inaczej przedsiębiorstwo multienergetyczne obejmujące swoją działalnością dodatkowo: tradycyjne usługi komunalne w gminach (drogi, transport, wodociągi, kanalizacja), problematykę ochrony środowiska i energetyki odnawialnej oraz nowe rynki usług w gminach (dla urzędu gminnego i instytucji, tzn. dla szkół, policji, straży pożarnej, ośrodków zdrowia, oraz dla ludności; usługi informatyczne, mapy GIS, Internet, inteligentny dom itp.). 145

ESCO Gminne Centrum Energetyczne Gminne Centrum Energetyczne przedsiębiorstwo komunalne, społeczne, albo prywatne, które na bazie programu rozwoju biogazowni tworzy przedsiębiorstwo energetyczne wykorzystujące wszystkie lokalne źródła energii. 146

UCZESTNICY PLANOWANIA ENERGETYCZNEGO Samorząd i władze gminy Energetyczne Odpowiada za bezpieczeństwo Ekonomiczne Ekologiczne 147

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Ekonomia i Ekologia Wykorzystania Energii 29 października 2008 Gdańsk, Polska John Thorp Thameswey Ltd

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie O Woking 90.500 mieszkańców Rada Miejska Konserwatyści - 19 osób Liberalni Demokraci - 17 osób

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Podstawy aktywności Woking U podłoża - Środowisko Zaangażowanie społeczne Wsparcie polityczne

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Strategie zmian klimatycznych Redukcja emisji CO 2 Przystosowanie się do zmian klimatycznych Wspieranie rozwoju zrównoważonego

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie 10 kluczowych zagadnień Planowanie i Regulacja Energia Odpady Transport Edukacja Promocja Zielone Przestrzenie Woda Współpraca z biznesem Społeczność i mieszkańcy

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Rozwój Neutralny dla Klimatu - Przewodnik Dobrych Praktyk Neutralne ryzyko dla klimatu działanie, które nie powoduje emisji gazów cieplarnianych, Neutralne ryzyko w klimacie wprowadzanie zmian zapewniających elastyczny i równoległy rozwój do zmian klimatycznych.

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Oszczędności Zbiorowe Zużycie energii 51% Redukcja emisji C0 2 80% Generowanie Energii Zrównoważonej 94% Generowanie Energii Odnawialnej 4% W okręgu wyborczym Wydajność energetyczna mieszkań 33% Redukcja emisji C0 2 21% Dotacje na konserwację energii wraz z udziałem ze strony gospodarstw domowych 4,974

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Partnerstwo Working

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Energy & Environmental Services Company (EESCo) Organ pozwalający dostarczać usługi z zakresu energii i środowiska. Elastyczna struktura spółki spółka z o.o., spółdzielnia socjalna Thameswey Energy Limited założono w 1999. Pierwszy projekt w strukturze ESCO zakończony został w 2001 roku. Ambicją Thameswey Energy Limited jest współpraca z innymi okręgami celem realizowania projektów, które sprawdziły się w Woking.

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie 100% 100% Xergi Limited 10% 20% 80% Xergi Services Limited 90% Woking Borough Homes Limited 100% 100% 100% Thameswey Milton Keynes Limited Struktura Spółki

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Dwudziestoletnie bądź, trzydziestoletnie biznes plany. Progresja projektów bazująca na 8%, wewnętrznym współczynniku zwrotu. Ekonomika oparta na lokalnym generowaniu, dystrybowaniu i dostawie energii. Dochód ze sprzedaży detalicznej (plus kredyty na odnawialną energię tam gdzie są dostępne) jest punktem oceny dla finansowania projektów. Śledzenie cen energii by móc podać przystępne rynkowoporównawcze koszty dla biznesu i 5% poniżej koszyka cenników głównych firm paliwowych (energetycznych) w podwójnym taryfikatorze paliw dla miejscowych klientów.

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Ogniwa słoneczne Plan pokrycia dachów Basen w parku w Woking

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Kogeneracja Stacja Energetyczna Centrum Miasta (CHP) Wykorzystanie kogeneracji (wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła razem) w połączeniu z chłodzeniem powstałym na skutek absorpcji ciepła do produkcji przyjaznej środowisku energii w budynkach Rady Miejskiej wliczając w to: Biura miejskie Kompleks rozrywki hotel Holiday Inn

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Innowacyjne sposoby wykorzystania zrównoważonej i odnawialnej energii kombinacja ogniw fotowoltaicznych z turbiną wiatrową Basen w Park Fuel Cell CHP

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Słoneczny baldachim Brama miejska Słoneczne ogniwa fotowoltaiczne wykorzystują energię słońca do oświetlenia baldachimu 35,000 ogniw ułożonych w 272 szklane panele dające maksymalną moc 81kW Oszczędność emisji 41 ton dwutlenku węgla w skali roku

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Przyszłość Rada Miejska Woking dąży do integracji odnawialnych źródeł energii i kogeneracji, wszędzie gdzie to jest możliwe Możliwość zastosowania turbin wiatrowych Redukcja węgla Ochrona przed powodzią Recykling odpadów Aktywność społeczna

Czy oświetlenie drogowe ma generować tylko koszty, czy może być źródłem dochodów? 184

Czas zmian. Wybudujmy oświetlenie od nowa. Wybór idei czy oświetlenie drogowe ma generować tylko koszty, czy może być źródłem dochodów. Pan Zbigniew Szkopek Prezes firmy ALUMAST wraz z Panem Cezarym Workiem z Akademii Górniczo- Hutniczej przedstawią warunki konieczne dla podjęcia tej kluczowej decyzji. 185

Czas zmian. 186

Czas zmian. 187

Czas zmian. 188

Czas zmian. 189

Zarządzanie energią Norma ISO 50001. 190

Norma ISO 50001:2011 Historia Tekst normy ISO 50001:2011 został opracowany przez Komitet Techniczny Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej ISOITC 242 "Zarządzanie Energią" i wdrożony jako EN ISO 50001 :2011.

Norma ISO 50001:2011 Dla kogo?. Niniejsza Norma Międzynarodowa ma zastosowanie w organizacjach wszelkich typów i wielkości, niezależnie od warunków geograficznych, kulturowych i społecznych.

Norma ISO 50001:2011 Skuteczność Norma wprowadza mechanizmy obowiązujące wszystkie szczeble w organizacji. Szczególną wagę kładzie na odpowiedzialność kierownictwa w zakresie planowania energetycznego i określenia celów i wskaźników wyniku energetycznego. Skuteczność wdrożenia zależy od zaangażowania na wszystkich szczeblach i we wszystkich działaniach danej organizacji, a zwłaszcza najwyższego kierownictwa.

Planowanie energetycznego rozwoju Gminy.

Rodzaje umów Agenda część 2. Wykorzystanie audytu energetycznego gminy w opracowaniu lub aktualizacji projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Relacja: Inwentaryzacja Audyt Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energie elektryczną i paliwa gazowe. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej - integracja z projektem założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe lub migracja zadań do opracowania. 195

Rodzaje umów Agenda część 2. Lokalne wdrożenia założeń efektywności energetycznej. Krapkowice. 196

Rodzaje umów Agenda część 2. Oszczędność motorem rozwoju: zmiany w infrastrukturze obiektów i modernizacja oświetlenia przestrzeni publicznej relacje z przedsiębiorstwami energetycznymi - optymalizacja parametrów dystrybucyjnych i zakupy energii odnawialne źródła energii sposobem na dywersyfikację w zaopatrzenie w nośniki energetycznej i podniesienia bezpieczeństwa energetycznego. 197

Rodzaje umów Elektroenergetyka Umowa o przyłączeniu do sieci Umowa o dystrybucję energii Umowa o sprzedaż energii Umowa kompleksowa Umowa usługi oświetleniowej 198

Rodzaje umów. Elektroenergetyka 199

Rodzaje umów. Umowa kompleksowa Umowa o charakterze adhezyjnym - wszystkie zawarte w umowie postanowienia są przez Ciebie akceptowane, w tym: postanowienia o cenach, które znajdują się w odrębnych dokumentach. 200

Rynek energii w Polsce Wytwórcy OSP OSD2 Ustawa PE Klienci OSD1 faktura za energię faktura za energię. energia elektryczna faktury za usługę dystrybucji / przesyłania Spółki obrotu dane rozliczeniowe faktura za usługę kompleksową 201

Optymalizacja parametrów dystrybucyjnych

energia bierna energia czynna składnik jakościowy stawki systemowej składnik zmienny stawki sieciowej opłata przesyłowa stała (składnik stały stawki sieciowej) opłata przejściowa opłata abonamentowa opłata handlowa

zł/mwh Różnice cen w grupach taryfowych Dlaczego? źródło: www.pse-operator.pl 300. 250 200 150 100 50 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 źródło: www.polpx.pl 204

Godziny stref czasowych Taryfa OSD 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24. A23 B23 A22 B22 C22a C22b C12a zima lato zima lato C12b O12 wersja I wersja II 205

MWh Moc umowna Taryfa OSD Zgodnie z zapisami w umowach sprzedaży i taryfie każdy Klient zamawia dla każdego z przyłączy moc umowną. Jest to wartość maksymalna, którą Operator Systemu Dystrybucyjnego rezerwuje w sieci dla danego Klienta. Termin zamawiania czyli zgłaszania na rok kolejny określony jest w umowie. 0,350. 0,300 0,250 wartość mocy umownej 0,200 0,150 0,100 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 godziny 206

Moc umowna Taryfa OSD Za zgodą OSD Klient może dokonać zmiany mocy umownej w trakcie roku. W praktyce zwiększenie mocy odbywa się bez ograniczeń (ew. ograniczenia sieciowe), zmniejszenie wielkości mocy wiąże się z podwyższeniem stawki sieciowej stałej przy rozliczeniach z danym Klientem o 20%.. Za przekroczenie wielkości mocy umownej pobierana jest opłata w wysokości stanowiącej iloczyn składnika stałego stawki sieciowej i: 1. sumy 10 największych nadwyżek mocy pobranej ponad moc umowną lub 2. dziesięciokrotności maksymalnej nadwyżki mocy pobranej ponad moc umowną w cyklu rozliczeniowym (jeżeli urządzenia pomiarowe nie pozwalają na zastosowanie sposobu pkt. 1. 207

Optymalizacja parametrów dystrybucyjnych może przynieść oszczędności do 20 % kosztów dystrybucji

Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej Zasada TPA

Monopol naturalny i wolny rynek OSD i Sprzedawca Wszystkie opłaty za usługi przesyłowe będą zawsze naliczane wg obowiązującej Taryfy. Konkurencja na rynku energii dotyczy tylko energii elektrycznej 210

Procedura zmiany sprzedawcy Ustawa PE Odbiorca Podpisuje umowę z nowym sprzedawcą Nowy sprzedawca Podpisuje umowę z odbiorcą końcowym OSD lub inny podmiot posiadający dane Dotychczasowy sprzedawca Informuje o zmianie sprzedawcy Informacja o zmianie sprzedawcy Potwierdzenie dokonania zmiany sprzedawcy Potwierdza dokonanie zmiany sprzedawcy Potwierdzenie dokonania zmiany sprzedawcy. Otrzymuje zapytanie dotyczące odczytu licznika oraz odczytuje licznik Otrzymuje wniosek o odczyt licznika i kontaktuje się z odbiorcą Odczytuje licznik lub zwraca się do odbiorcy o odczytanie licznika Przesyła wskazania licznika do OSD Otrzymuje i przesyła wskazania licznika Otrzymuje wskazania licznika od odbiorcy Wskazanie licznika na dzień zmiany sprzedawcy Wskazanie licznika na dzień zmiany sprzedawcy 211 Wskazanie licznika na dzień zmiany sprzedawcy

Procedura zmiany sprzedawcy. Efekt.. Obecne ceny energii elektrycznej wynikające z cenników dla umów kompleksowych oscylują w granicach 370 zł/mwh netto. Ceny na rynku kształtują się na poziomie 210 zł/mwh oświetlenie 220 zł/mwh - obiekty 212

Spółdzielnia energetyczna czy klaster?

Spółdzielnia czy klaster?. Założenia. Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii z czerwca 2016 wprowadziła definicje lokalnych struktur energetycznych klastrów energii i spółdzielni energetycznych. 214

Spółdzielnia czy klaster?. Założenia. Zgodnie z definicją Spółdzielnie energetyczne to zrzeszenie, które ma na celu produkcję energii na użytek własny (członków) oraz ewentualną sprzedaż nadwyżek do sieci. Funkcjonowanie spółdzielni warunkuje prawo o spółdzielniach, wielkość produkcji oraz obszar funkcjonowania członków. Sumaryczna produkcja energii wewnątrz spółdzielni limitowana jest w zależności od nośnika energii - energia elektryczna (moc jednostek do 10MWe), biogaz (wydajność do 40mln m3 rocznie) oraz ciepło (moc cieplna do 30MWc). Ponadto członkowie spółdzielni muszą być zlokalizowani na terenie jednej gminy. 215

Spółdzielnia czy klaster?. Założenia. Klastry energii to inaczej porozumienie cywilnoprawne w skład tego porozumienia mogą wchodzić: osoby fizyczne, jednostki nieposiadające osobowości prawne, osoby prawne, jednostki badawczo-rozwojowe, jednostki naukowe. Podobnie jak w przypadku spółdzielni energetycznych, celem w/w porozumienia jest równoważenie zapotrzebowania na energię i jej nośniki członków porozumienia. Członkowie klastra mogą być zlokalizowani na ternie jednego powiatu lub 5 gmin. Klaster energii reprezentuje koordynator klastra, który musi posiadać odpowiednią koncesję na sprzedaż i dystrybucję energii. 216

Spółdzielnia czy klaster?. Efekt. W Polsce powołana została do tej pory jedna spółdzielnia energetyczna - Nasza Energia. Ma ona na celu wybudowanie węzła energetycznego, który będzie się składał z trzech biogazowni. Spółdzielnia Nasza Energia zakłada, że każda biogazownia rolnicza będzie o mocy 0, 5 1 MW. Odbiorcy będą mogli skorzystać z oferty double supply, czyli możliwości wyboru źródła zasilania. Nie powstał ani jeden klaster konferencji na ten temat sporo. 217

Klaster energetyczny. Słabe strony. Kluczowy i w dużej mierze przesądzający czy idea powołania klastrów zakończy się sukcesem jest kształt przyszłych regulacji, w szczególności dotyczących planowanej organizacji klastrów, zasad ich funkcjonowania oraz jasna zachęta dla odbiorców do odbierania energii elektrycznej od wytwórców uczestniczących w danym klastrze. Doprecyzowanie zapisów umożliwiłoby potencjalnym organizatorom klastrów podniesienie swojej konkurencyjności w stosunku do obecnych sprzedawców oferujących energię na tym obszarze. Gotowość Ministerstwa Energii do prowadzenia dialogu na temat nowych rozwiązań daje nadzieję na dalszy rozwój tego pomysłu. Z proponowanych rozwiązań w Ustawie o OZE oraz z wypowiedzi publicznych przedstawicieli rządu może wynikać, że klastry będą promowaną formą działalności w sektorze OZE. 218

Klaster energetyczny. Słabe strony. Czego nie ma? Aby pomysł klastrów energetycznych miał szansę powodzenia powinny zostać rozstrzygnięte kwestie dotyczące między innymi jego celowości, organizacji i podmiotowości. Ustawa dopuszcza obecnie, by klaster przyjął dowolną formę prawną, grunt aby zostało między poszczególnymi podmiotami zawarte określone porozumienie regulujące zasady ich współpracy. Brak jest formalnie przeszkód by klaster przyjął formę np. spółki prawa handlowego (osobowej lub kapitałowej), choć taka konstrukcja wydaje się mniej współgrać z wyrażoną powyżej ideą klastra. Co więcej utworzenie jednego podmiotu przez uczestników klastra (jednego przedsiębiorcy) może w określonych okolicznościach wiązać się z obowiązkiem uprzedniego zgłoszenia do UOKIK zamiaru koncentracji. 219

Klaster energetyczny. Słabe strony. Czego nie ma? Istotny jest również zakres samego porozumienia w ramach klastra. Ustawa posługuje się otwartym sformułowaniem dotyczy, które pozwala na zmieszczenie wielu obszarów działalności. Przy czym można założyć (o ile utrzymana zostanie reguła przewidująca obrót energią za pośrednictwem sieci), że szkielet porozumienia będą tworzyły umowy sprzedaży energii między wytwórcami i odbiorcami zlokalizowanymi na terenie klastra oraz (zapewne) umowa o powierzenie funkcji operatora handlowo-technicznego, która może (choć nie musi) być zawarta z koordynatorem klastra. Obok tych porozumień mogą istnieć liczne relacje kontraktowe, które będą wspierać efektywność i innowacyjność rozwiązań w ramach klastra. 220

Klaster energetyczny. Czego nie ma? Słabe strony. Istotnym elementem funkcjonowania klastra jest regulacja precyzująca zasady koncesjonowania jego działalności. Ustawa przewiduje, że do uzyskania koncesji będzie zobowiązany koordynator klastra w zależności od jego rzeczywistej roli będzie to prawdopodobnie koncesja na obrót energią elektryczną. Poszczególni członkowie klastra prowadząc działalność koncesjonowaną będą również prawdopodobnie musieli posiadać swoją indywidualną koncesję. Oczywiście możliwe są w tym zakresie również inne modele reglamentowania prowadzenia działalności gospodarczej w ramach klastra, np. ułatwienia podobne jak obecnie w wypadku biogazowni (tj. wpis do rejestru działalności regulowanej), czy też zwolnienia z obowiązku koncesjonowania.. 221

Klaster energetyczny. Czego nie ma? Ponadto ustawodawca musi jasno odpowiedzieć na pytanie: Słabe strony. kto i jaką korzyść osiągnie z tytułu powstania klastra energetycznego versus realizacji projektów inwestycyjnych wchodzących w jego skład, jako odrębnych inwestycji? Czy będzie to lokalny zakład energetyczny, który zyska nową usługę systemową np. black start, czy sterowalne źródło energii (kto i jak nim steruje?), czy będą to lokalni odbiorcy, którzy uzyskają tańszą energię, lub gwarancję wyższych parametrów zasilania (odszkodowania za niedotrzymanie?), czy też inwestorzy, którzy w zamian za dodatkowy wysiłek organizacyjny i operacyjny uzyskają z takiego projektu wyższe stopy zwrotu (ale wtedy ten dodatkowy koszt systemowy powinien dać inne wymierne korzyści systemowe)? 222

Klaster energetyczny. Czego nie ma? Słabe strony. Szczególnie ważnym pytaniem jest również jak zrzeszeni w klastrze uczestnicy będą mogli korzystać z benefitów wynikających z systemu wsparcia przewidzianego w ustawie o OZE. 223

Klaster energetyczny. Czego nie ma? Słabe strony. Przepis, który mówi o możliwości organizowania dedykowanych aukcji dla instalacji zrzeszonych w ramach klastrów (konkretnie dla członków klastra ) wejdzie w życie 1 lipca 2017 roku. Istotne jest, aby wytwórcy energii w ramach klastra mieli swobodę w sprzedawaniu energii elektrycznej odbiorcom na podstawie bilateralnych kontraktów, a mechanizm rozliczeń premii przez Zarządcę Rozliczeń, był z tym odpowiednio skorelowany. Powstaje też pytanie, czy lokalna spółka dystrybucyjna będzie zainteresowana oddaniem na rzecz klastra grupy swoich odbiorców i czy wyniku takiego ruchu nie okaże się, że koszty stałe funkcjonowania tej spółki dystrybucyjnej nie będą musiały w efekcie być pokryte przez mniejszą liczbę odbiorców, co zwiększy dla tych odbiorców koszt energii, nie dając w zamian wymiernej korzyści (chyba, że potraktujemy klaster jako dostawcę usługi systemowej typu black start ). Inny problem to bilansowanie handlowe w przypadku niedoborów energii wyprodukowanej w klastrze. Oraz kto poniesie konsekwencje za niedostarczenie zadeklarowanej w aukcji ilości 224 energii pochodzącej z OZE.

Energetyk gminny. Zakres obowiązków 1. lokalne planowanie energetyczne, 2. koordynacja funkcji planistycznej i inwestycyjnej gminy oraz działań przedsiębiorstw energetycznych, 3. racjonalizacja użytkowania energii, w tym w szczególności w obiektach użyteczności publicznej, 4. zakup energii na potrzeby gminy w układzie rynkowym. 5. systematyczne gromadzenie i przetwarzanie różnych informacji 6. aktywny udział w zmianach 225

Energetyk gminny. Zakres obowiązków lokalne planowanie energetyczne, 226

Energetyk gminny. Zakres obowiązków koordynacja funkcji planistycznej i inwestycyjnej gminy oraz działań przedsiębiorstw energetycznych, 227