Zakres i metodyka prac terenowych Część I
Instrukcja prac terenowych 1. Projekt powierzchni Powierzchnia BioSoil Geo-odniesienie powierzchni 2. Klasyfikacja typów lasu Weryfikacja aktulanej klasyfikacji 3. Strukturalna bioróżnorodność lasów Pierśnicowe i gatunkowe zróżnicowanie drzewostanu (łącznie z drzewami leżącymi żywymi i martwymi) Struktura pionowa oraz zwarcie pięter drzewostanu 4. Skład gatunkowy roślinności (zdjęcie fitosocjologiczne) Skład gatunkowy i ilościowość
Powiązanie powierzchni BioSoil Forest Biodiversity BioSoil Forest Biodiversity I rzędu ICP Forest 16x16km Wielkoobszarowa inwentaryzacja lasu Część II rzędu ICP Forest BioSoil Soil - profil glebowy
Układ powierzchni ICP i WIL 16 km Powierzchnia ICP Forest 4 km 16 km 4 km
Układ traktu WIL na tle podziału powierzchniowego 200 m powierzchnia ICP Forest 400 m alternatywna powierzchnia ICP Forest
Projekt powierzchni BioSoil FB 3 2 1 Jednostka Kształ Promień*/(powierzchnia) Powierzchnia (1) Okrąg 3,09 m (30 m 2 ) profil glebowy Powierzchnia (2) Okrąg 11,28 m (400 m 2 ) Powierzchnia (3) Okrąg 25,24 m (2000 m 2 )
Oznaczenie powierzchni w terenie środek powierzchni próbnej ICP Forest oznaczono wkopanym kawałkiem nierdzewnego metalu - pręt, gwóźdź, rurka; części metalowe środek powierzchni, gwoździe w szyi korzeniowej min. 2 drzew naprowadzających - należy odszukać przy użyciu wykrywacza metali.
Lokalizacja powierzchni mapy topograficzne w skali 1:50 000 i 1:10000 fotografie powierzchni i punktów domiarowych szkic rozmieszczenia 20 drzew karta dokumentacji źródłowej - ogólny opis powierzchni pomiary w ramach monitoringu szkic powierzchni i domiar od 2-3 drzew z gwoździem w szyi korzeniowej do środka powierzchni ozn. rurką metalową pod pow. gruntu szkic punktu domiarowego szkic na mapie gospodarczej szkice na mapach ewidencji gruntów opis taksacyjny współrzędne GPS
Opis teczki powierzchni I rzędu
Dane do lokalizacji powierzchni
Lokalizacja powierzchni na mapie topograficznej
Domiary na mapie topograficznej
Mapa gospodarcza
Szkic powierzchni
Szkic punktu domiarowego
Szkic rozmieszczenia drzew
Foto środka powierzchni BioSoil
Foto punktu domiarowego
Karta dokumentacji źródłowej
Karta pomiarów monitoringowych
Podział powierzchni BioSoil na 15 20643 zespoły12400 43 0920 043 11 60043 11 60083 1. Czerepko (75) 2. Forycka (38) 3. Ksepko (75) 4. Obidziński (25) 5. Paluch (75) 6. Różański (75) 7. Szwed (75) 09600 82 0880083 12 00083 1200123 1080 083 09 20123 08 40123 0800123 1120 123 10401 23 07601 63 0760203 0760283 0760243 0720203 0800323 0760 323 0680203 06 80243 0680 323 0640123 0680 283 0640163 06 00163 06 00202 08002 03 0560203 0560 243 0520 203 0880 203 06002 83 0920284 0920323 0840243 0840283 08 40323 0720 323 08 80363 09204 43 0680 483 0640 443 0640 483 14 40442 0720 523 0920523 0800522 14 80563 1480603 1480643 1480683 1440563 1440603 14 00403 1400 483 14005 23 14 00604 1400 643 1360 442 1400 684 13202 43 1360523 13202 83 13 60603 13 20363 1320442 1320483 13 20524 13 20563 12 80323 1280 363 1320603 1280 403 1240 203 1280483 12 80523 12804 43 1280563 12404 04 1280683 12404 43 12 80722 1200243 1240482 12 00323 1240 603 1240523 12 40683 1200443 1240723 1160243 1200483 1160323 1200603 12 00643 11604 03 12 00683 1200723 1160483 1160523 1120283 11203 63 1160 683 1160 723 1120403 1080203 1120482 1160 763 1080243 11 20443 11205 64 1080363 1080443 1040203 1120803 10403 23 1040363 1080643 1040443 1080803 1040563 10003 23 10 40603 1000403 10406 83 1000 443 1040723 1040763 0960203 09602 83 09 60363 7 05202 43 0400243 04 00283 0560323 04 40323 06 00363 06 00403 0560403 05604 83 0560 443 04004 03 05204 43 0520483 0360443 02 80443 2 02805 23 02404 83 02405 22 06 00563 06 00603 05 60563 05 20563 0560603 0920603 03 60683 0240 683 05606 83 09206 83 07 60683 06407 23 0520723 04 40723 0800723 0720 723 0400 763 0640763 09 60762 0840 763 0880 803 08008 02 07607 63 07608 03 06 80843 0560 843 04 00883 03 60883 0320883 02008 84 0640 883 02809 23 02409 23 0680 923 06009 23 0600963 0560923 1400843 1000 844 1000 883 0480883 0440803 0440843 0440883 0280803 1 4 11 60882 10409 23 0960923 05 20963 0440963 03609 63 09 20963 0721003 06 81043 0681 083 0641043 1440962 08 01083 0801123 06411 23 06811 63 0401 162 04012 03 1041163 06 41204 10 81203 10 81243 0961204 0841 203 04812 03 04812 43 0481282 04412 43 07 21243 10813 23 1041 283 1041363 10 41402 10012 83 1001324 1001364 0881282 0881363 08 81323 08 41283 0841323 0681 283 0681 323 0601164 06 01203 0561 043 05610 83 0561122 0561203 05612 83 0561323 0521083 0561 243 0521122 04810 03 04810 43 0481084 04010 03 0321003 1120 923 1080 922 04410 43 1441 082 1400963 1401003 1401 083 1401043 11610 03 1121004 0361043 03 61083 02 81044 0241042 0201043 12010 83 0201123 0201164 12 01123 1161 164 1121 123 11211 63 0281163 0281203 02 81243 0160923 0160963 0161 003 0161 043 01610 83 01 61163 0120923 0161123 0121003 0121 043 0121163 01210 84 0121 204 0080963 0081083 00 81122 00 41123 03211 63 0201 242 12012 03 1201243 02413 23 1161243 1161283 1121243 0401 364 03613 63 0361402 0321404 02 81402 1241 403 12414 43 12 41523 12416 02 1201 363 1241563 12014 04 12 01482 1201522 1201443 1201 563 11614 03 12016 03 0761402 06 81403 06 01403 02 81443 0161323 0161362 0161 402 0161 443 01212830121322 0321 323 1401 283 13610 8313611 23 1401443 13 61203 14015 23 1320 96313210 03 13210 43 1361 243 1401 483 13210 83 3 1321202 13614 83 1280923 1281 003 13212 83 12810 44 1280962 1321323 1321403 1240883 12 81163 13214 83 12812 42 1281282 1321564 12410 44 1281 202 1281363 12 41123 12814 43 1241 204 1281 403 6 5 1481283 1441 283 1121 323 0441443 0321483 1121402 1121482 1121443 0921 443 0481482 14 41403 07 61483 0761 523 0721484 0721 523 07215 62 0561523 04 41523 0401523 0401 563 02815 63 01 615630161603 0121483 0121563 0121 603 0121523 08 81483 08 81522 0881564 0881 603 0841483 1041 483 10015 23 06 01563 06 01602 0241 482 02 41563 02 41603 02415 23 0201563 02 01603 0801 563 0681563 0680163 0481563 0481 602 03616030361643 0081563 00816 43 0081 603 09 21563 11615 62 04416 43 11616 03 1161643 11 21603 11 21643 10 81603 0801643 07 61643 07 21643 0681 683 04 81683 04 81723
Geo-odniesienie Pozycja GPS: zapis w formularzu i w pamięci urządzenia Odczytu należy dokonać na podstawie sygnału co najmniej 3 satelitów (idealnie 5-7)
Pomiary na powierzchni BioSoil Pow. 1 30 m2 Pow. 2 400 m 2 Pow. 3 2000 m 2 Ogólny opis powierzchni tak Europejska klasyfikacja typów lasu tak Pomiar pierśnic dla gatunków drzewiastych wyższych niż 130 cm (drzewa pochyłe i leżące, żywe i martwe) Wysokość drzew i osadzenia koron Leżanina, pniaki i posusz stojący Zwarcie pięter (wizualnie) Budowa piętowa warstwy drzew (wizualnie) Drzewa o d 1,3 * > 0 cm (wyższe niż 130 cm) D > 10 cm tak tak Drzewa o d 1.3 10 cm Wybór minimum 3 drzew D > 10 cm tak tak Tylko drzewa o d 1.3 50 cm - - - Roślinność runa: gatunki roślin naczyniowych, mszaków i porostów wraz z ich ilościowością tak tak -
Ogólny opis powierzchni (na podstawie własnych obserwacji i danych z monitoringu dołączonych do materiałów kartograficznych powierzchni I rzędu) Wysokość środka powierzchni (m n.p.m.) w/g GPS Wystawa Spadek (%) Wcześniejszy sposób zagospodarowania Pochodzenie drzewostanu Sposób zagospodarowania m.in. cięcia selekcyjne, trzebieże itp. Typ lasu Usuwanie martwego drewna Sposób zmieszania Średni wiek dominującego piętra drzewostanu (w 20 letnich klasach 1-8 i nieznany (=9) Ogrodzenie Europejska klasyfikacja typów lasu Łacińska nazwa zespołu i ew. niższych jednostek Uwagi
REF_PREVUSE (Forma użytkowania gruntu) Kod 1 2 3 4 5 Opis Zalesiony od ponad 300 lat Zalesiony od ponad 100 lat Zalesiony przez 25 100 lat Zalesiony przez ostatnie 25 lat Brak informacji
Pochodzenie drzewostanu Naturalne odnowienie: Odnowienie lasów poprzez naturalny obsiew lub odnowienie wegetatywne. Proces odnowienia naturalnego może być wspierany przez zabiegi hodowlane m.in. przygotowanie gleby lub grodzenie przed zwierzyną (TBFRA 2000). Odnowienie poprzez siew i sadzenie: Sposób sztucznego odnowienia lasu przy użyciu siewu lub sadzenia (TBFRA 2000).
REF_ORIGIN (Pochodzenie drzewostanu) Kod 1 2 3 4 5 Opis Z sadzenia Z siewu Z naturalnego odnowienia Mieszane Niewiadomo
REF_MANAGE (Zagospodarowanie lasu) Kod Opis 1 Las niezagospodarowany (brak śladów) 2 Las zagospodarowany (widoczne lecz więcej niż 10 lat temu) 3 Las zagospodarowany (mniej niż 10 lat temu) 4 Niewiadomo
Las wysokopienny (generatywny) Drzewostan jednowiekowy: Drzewostan, w którym występują niewielkie różnice w wieku poszczególnych drzew i nie przekraczają 20% przyjętego wieku rębności (IUFRO, 2000). Wykaz przeciętnych wieków rębności drzewostanów według gatunków głównych w poszczególnych nadleśnictwach zostanie dostarczony wykonawcom. Drzewostan różnowiekowy: Składa się z drzew o szerokim zakresie klas wieku (przekracza 20% przeciętnego wieku rębności), które mają istotny wpływ na sposób zagospodarowania, strukturę i wiek rębności (IUFRO, 2000). Las wysokopienny odnowiony cięciami gniazdowymi i częściowymi (Femelschlag): Jest to typ odnowienia lasów wysokopiennych przy użyciu cięć gniazdowych lub grupowych, gdzie obszar cięć jest zróżnicowany zarówno pod względem powierzchni, jak i sposobu wykonania zabiegu (stopniowe poszerzanie gniazd, ciecia brzegowe, cięcia częściowe na gniazdach z pozostawieniem nasienników itp.). Plantacje: Lasy jednopiętrowe, często jednogatunkowe, bez zróżnicowania na fazy rozwojowe, gdzie stosuje się jeden sposób zagospodarowania. Las wysokopienny jednorodny: Las wysokopienny na ograniczonym obszarze o jednorodnej strukturze (jednopiętrowy), gdzie większość drzew ma pierśnice o zbliżonych wymiarach i można je zaliczyć do jednej fazy rozwojowej. Las przerębowy (Plenterwald): Jednoczesne występowanie obok siebie różnych faz rozwojowych w drzewostanie. Drzewostany o strukturze wielopiętrowej i dużym zróżnicowaniu pierśnicowym.
Gospodarka odroślowa System zagospodarowania lasu oparty na cięciach zmierzających do uzyskania odnowienia wegetatywnego z pni lub korzeni. Uporządkowana gospodarka odroślowa dotyczy prowadzenia drzewostanu tak, aby drzewa znajdowały się w określonej więźbie. Nieuporządkowana gospodarka odroślowa - cięcia i dalsze `prowadzenie` odrośli wykonuje się bez zachowania standardów np. więźby, sposobu zmieszania itp.
REF_FORTYPE (Typy lasu) Kod 1 2 3 4 5 6 7 8 Opis Las wysokopienny odnowiony cieciami gniazdowymi i częściowymi Femelschlag (duże gniazda) Las wysokopienny (jednorodny) Las wysokopienny przerębowy Plenterwald Inny las wysokopienny Las przerębowy Lasy odroślowe z uporządkowaną gospodarką Lasy odroślowe z nieuporządkowaną gospodarką Inne
REF_DWREMOV (Usuwanie martwego drewna) Kod 1 2 3 4 5 6 7 Opis Tak, wszystkie pnie i gałęzie zostały usunięte Tak, pnie i grubsze gałęzie (konary) zostały usunięte Nie, pnie i gałęzie pozostawiono Częściowo, tylko część pni i grubszych gałęzi pozostawiono Niewiadomo Wprowadzono martwe drewno (przetransportowano z innego miejsca) Przeznaczone do ew. rozkładu (gałęzie w stosach lub rzędach)
Zmieszania gatunków drzew w drzewostanie Pojedyncze odnosi się do pojedynczego występowania gatunków drzew w drzewostanie. Skupiskowe, gdy poszczególne gatunki drzew tworzą skupienia lub grupy.
REF_TREEMIX (Sposób zmieszania) Kod Opis 1 Jednostkowe 2 Grupowe 3 Brak zmieszania
REF_AGE (Wiek drzewostanu) (średni wiek dominującego piętra drzewostanu) Kod 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Opis 0-20 lat 21-40 lat 41-60 lat 61-80 lat 81-100 lat 101-120 lat >120 lat (według danych dot. corocznego pomiaru stanu koron) Drzewostany różnowiekowe Nieznany
REF_FENCE (Ogrodzenie) Kod Opis 1 Ogrodzone 2 Brak ogrodzenia 3 Ogrodzenie częściowe
REF_EFTC (Europejska klasyfikacja typów lasu) Kod 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Opis Lasy borealne (w strefie borealnej) Lasy subborealne iglaste i mieszane (związek Dicrano-Pinion oraz jegiel i borealna świerczyna) Alpejskie i subalpejskie lasy iglaste i mieszane (związek Piceion abietis oprócz jegla i borealnej świerczyny) Kwaśne dąbrowy Mezotroficzne lasy liściaste (grądy, jaworzyny) Buczyny niżowe Buczyny górskie Ciepłolubne lasy liściaste (ciepłolubne dąbrowy) Liściste lasy wiecznie zielone Lasy liściaste regionu śródziemnomorskiego Lasy i bory bagienne (wszystkie siedliska bagienne) Lasy łęgowe Plantacje gatunków rodzimych Plantacje gatunków obcych
Zespół roślinny Dla każdej powierzchni należy określić tymczasową nazwę zespołu (ew. podzespołu i wariantu) według Przewodnika do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski W. Matuszkiewicza (2001)