Powiatowy Urząd Pracy w Gdańsu RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W MIEŚCIE GDAŃSK 2 0 10 I półrocze MIASTO GDAŃSK Gdańs, październi 2010
SPIS TREŚCI WSTĘP... 3 I. ANALIZA BEZROBOCIA WEDŁUG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW)... 4. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW)... 6 I. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH... 9 WNIOSKI... 11 ANEKS STATYSTYCZNY... 12 I. Wybrane miernii stosowane do monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych... 12 Tabele... 14 Tabela 1 Raning zawodów i specjalności( od 6-cyfrowy) wg ilości osób zarejestrowanych z miasta Gdańsa na oniec czerwca 2010r... 14 Tabela 2 Zestawienie ofert pracy (wg zgłoszeń) zawodów i specjalności z miasta Gdańsa w pierwszym półroczu 2010 rou... 15 Tabela 3 Strutura ofert pracy wg secji PKD w mieście Gdańs w pierwszej połowie 2010 rou... 16 Tabela 4 Raning grup zawodów ( od 4- cyfrowy) zgłoszonych w ofertach pracy z terenu miasta Gdańs ze względu na wsaźni szansy uzysania oferty zatrudnienia w pierwszej połowie 2010 rou... 17 Tabela 5 Zawody deficytowe w mieście Gdańs w pierwszym półroczu 2010r..18 Tabela 6 Zawody nadwyżowe w mieście Gdańs w pierwszym półroczu 2010r.. 19 2
WSTĘP Przez monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych należy rozumieć proces systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy dotyczących popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przeroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosów i rótotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funcjonowania systemów szolenia bezrobotnych i ształcenia zawodowego. Opracowywanie analiz rynu pracy, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych, zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 wietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynu pracy zostało wpisane w zadania zarówno województwa ja i samorządu powiatu w zaresie polityi rynu pracy. Zadanie to zostało również umieszczone w Krajowym Planie Działań na Rzecz Zatrudnienia na 2005 ro, albowiem odpowiednia oordynacja ierunów ształcenia, dostosowanie strutury podaży i popytu w uładzie lasyfiacji zawodowych jest ważnym problemem w obliczu zachodzących zmian na rynu pracy. Podstawą analizy strutury zawodowej bezrobotnych i ofert pracy jest Klasyfiacja Zawodów i Specjalności, wprowadzona do powszechnego stosowania Rozporządzeniem Ministra Gospodari i Pracy z dnia 8 grudnia 2004r. w sprawie lasyfiacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynu pracy oraz zaresu jej stosowania (Dz. U. Nr 48, poz. 253). W rozporządzeniu tym zawód został zdefiniowany jao zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniu społecznego podziału pracy, wyonywanych stale lub z niewielimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich walifiacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniu ształcenia lub pratyi. Wyonywanie zawodu stanowi źródło dochodów. Zawód może dzielić się na specjalności, tóre są wyniiem podziału pracy w ramach zawodu i zawierają czynności o podobnym charaterze wymagające pogłębionej lub dodatowej wiedzy i umiejętności zdobytych w wyniu dodatowego szolenia lub pratyi. Klasyfiacja obejmuje 30 dużych grup zawodowych (od 2 cyfrowy), 387 grup elementarnych (od 4 cyfrowy) oraz 1636 zawodów i specjalności (od 6 cyfrowy). Niniejszy Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych prowadzony jest dla obszaru miasta Gdańsa, a czas badania to ores od 1 stycznia do 30 czerwca 2010 rou i został opracowany w oparciu o ujednolicone dla całego raju Zalecenia metodyczne (Warszawa, 2003 ro) opracowane przez ówczesny Departament Rynu Pracy Ministerstwa Gospodari, Pracy i Polityi Społecznej. Podstawowym źródłem informacji niniejszego opracowania są tablice wyniowe wygenerowane przy specjalnie do tego stworzonej apliacji, tóra umożliwiła oreślenie zawodów deficytowych oraz nadwyżowych, a taże interpretacje uzysanych wyniów. Do analizy, mającej na celu opisanie zawodów deficytowych i nadwyżowych posłużyły następujące narzędzia statystyczne: a) wsaźni intensywności nadwyżi (deficytu) zawodu, b) wsaźni szansy uzysania oferty zatrudnienia w danym zawodzie, c) wsaźni strutury, Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w mieście Gdańs za pierwsze półrocze 2010r. ma charater diagnostyczny. 3
I. ANALIZA BEZROBOCIA WEDŁUG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) Obecnie w mieście Gdańs zamieszuje (wg stanu w dniu 31 grudnia 2008r.) 455 581 osób. Ponadto w Gdańsu wg stanu na dzień 30 czerwca 2010r. liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych wyniosła 10703 osoby (w tym 47,3%, czyli 5066 osób, stanowiły obiety), natomiast stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,5%. Na oniec czerwca 2010r. pozostawało w rejestrze bezrobocia tego powiatu 1696 osób bezrobotnych dotychczas niepracujących, co stanowi 15,8% ogółu osób bezrobotnych. Absolwenci - osoby bezrobotne zarejestrowane w oresie do 12 miesięcy od dnia uończenia szoły, stanowili 2% wszystich zarejestrowanych, czyli 303 osoby. W tej ategorii obiety stanowiły 59,4%, czyli 180 osób. Analizując bezrobocie wg zawodów w Gdańsu na dzień 30 czerwca 2010r., otrzymujemy następujący wyni: jedną z najwięszych grup bezrobotnych stanowią osoby bez zawodu (1838 osób, tj. 17,2% ogółu bezrobotnych. W dalszej olejności są zawody: sprzedawca (838 osób, tj. 7,8% ogółu bezrobotnych), ślusarz (251 osób, tj. 2,3% ogółu bezrobotnych), pracowni biurowy (194 osoby, tj. 1,8% ogółu bezrobotnych), magazynier (159 osób, tj. 1,5% ogółu bezrobotnych), sprzątacza (159 osób, tj. 1,5% ogółu bezrobotnych), techni mechani (145 osób, tj. 1,4% ogółu bezrobotnych), asystent eonomiczny (123 osoby, tj. 1,1% ogółu bezrobotnych), eonomista (120 osób, tj. 1,1% ogółu bezrobotnych), ucharz (116 osób, tj. 1,1% ogółu bezrobotnych), Wysoi poziom bezrobocia w tych profesjach może sugerować, iż są to zawody nadwyżowe. Należy tu wspomnieć, iż grupa bezrobotnych bez zawodu obejmuje osoby nie spełniające jednocześnie dwóch warunów nie posiadające udoumentowanej ciągłości pracy w oresie minimum jednego rou w tym samym zawodzie oraz walifiacji do wyonywania jaiegoolwie zawodu poświadczonych dyplomem, świadectwem, zaświadczeniem instytucji szoleniowej lub innym dyplomem uprawniającym do wyonywania zawodu. Zgodnie z wymienionymi ryteriami w grupie bez zawodu ujęte są osoby, tóre uończyły licea ogólnoształcące i licea profilowane. Analizując rejestr bezrobotnych ze względu na rodzaj działalności PKD (tj. według ostatniego pracy w danej branży, w jaiej pracowały osoby bezrobotne przed zarejestrowaniem się) stwierdza się, iż najwięcej osób pracowało w następujących rodzajach działalności (razem 9007 osób): USŁUGI: handel hurtowy i detaliczny; naprawy pojazdów samochodowych, motocyli oraz artyułów użytu osobistego i domowego (1703 osoby, tj. 18,9% ogółu osób poprzednio pracujących), działalność w zaresie usług administrowania i działalność wspierająca (400 osób, tj. 4,4% ogółu osób poprzednio pracujących), działalność związana z obsługą rynu nieruchomości (85 osób, tj. 0,9% ogółu osób poprzednio pracujących), opiea zdrowotna i pomoc społeczna (190 osób, tj. 2,1% ogółu osób poprzednio pracujących), działalność związana z ulturą, rozrywą i rereacją (128 osób, tj. 1,4% osób poprzednio pracujących), 4
eduacja (277 osób, tj. 3,1% ogółu osób poprzednio pracujących), działalność związana z zawaterowaniem i usługami gastronomicznymi (303 osoby, tj. 3,4% ogółu osób poprzednio pracujących), transport i gospodara magazynowa (315 osób, tj. 3,5% ogółu osób poprzednio pracujących), informacja i omuniacja (146 osoby, tj. 1,6% ogółu osób poprzednio pracujących), administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne (230 osób, tj. 2,6% ogółu osób poprzednio pracujących), działalność finansowa i ubezpieczeniowa (226 osób, tj. 2,5% ogółu osób poprzednio pracujących), działalność profesjonalna, nauowa i techniczna (311 osoby, tj. 3,5% ogółu osób poprzednio pracujących), pozostała działalność usługowa (1361 osób, tj. 15,1% ogółu osób poprzednio pracujących), działalność niezidentyfiowana (930 osób, tj. 10,3% ogółu osób poprzednio pracujących, gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów; gospodarstwa domowe produujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby (1 osoba, tj. 0,0001% osób poprzednio pracujących), PRZEMYSŁ: przetwórstwo przemysłowe (1493 osoby, tj. 16,6% ogółu osób poprzednio pracujących), budownictwo (731 osób, tj. 8,1% ogółu osób poprzednio pracujących), rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo (16 osób, tj. 0,2% ogółu osób poprzednio pracujących), górnictwo i wydobywanie (8 osób, tj. 0,1% ogółu osób poprzednio pracujących). Nie ma natomiast w rejestrze bezrobotnych, tórych ostatnie miejsce pracy było związane z secją: Organizacje i zespoły esterytorialne". W badanym oresie w Gdańsu najwięszy napływ bezrobotnych (liczba osób, tóre zarejestrowały się w pierwszej połowie 2010 rou), odnotowano wśród osób bez zawodu (2661 osób, tj. 21,6% ogółu napływu bezrobotnych), a następnie w taich elementarnych zawodach ja (razem 12328 osób): sprzedawca (945 osób, tj. 7,7% ogółu bezrobotnych), ślusarz (241 osób, tj. 2,0% ogółu bezrobotnych), pracowni biurowy (167 osób, tj. 1,4% ogółu bezrobotnych), magazynier (164 osoby, tj. 1,3% ogółu bezrobotnych), ucharz (163 osoby, tj. 1,3% ogółu bezrobotnych), techni mechani (162 osoby, 1,3% ogółu bezrobotnych), sprzątacza (157 osób, tj. 1,3% ogółu bezrobotnych), robotni gospodarczy (154 osoby, tj. 1,2% ogółu bezrobotnych), asystent eonomiczny (132 osoby, tj. 1,1% ogółu bezrobotnych), eonomista (127 osób, tj. 1,0% osób bezrobotnych). 5
Na oniec badanego oresu z terenu miasta Gdańsa w Powiatowym Urzędzie Pracy w Gdańsu zarejestrowanych było 10703 osoby. Stopa bezrobocia na oniec pierwszego półrocza wyniosła 5,5%. Najwięszą grupę wśród bezrobotnych stanowiły osoby bez zawodu (17,2% ogółu bezrobotnych), natomiast w dalszej olejności wystąpiły następujące zawody: sprzedawca, ślusarz, pracowni biurowy, magazynier, sprzątacza, techni mechani. Napływ bezrobotnych nie różnił się znacznie struturą zawodów przedstawionych powyżej wg liczby osób zarejestrowanych na oniec badanego oresu. W więszości osoby bezrobotne zarejestrowane do ońca czerwca 2010r. pracowały poprzednio (według secji PKD): przetwórstwo przemysłowe, handel, działalność usługowa oraz budownictwo. Powyższe wynii potwierdzają zarazem o przemysłowo - usługowym charaterze loalnej gospodari. Najwięszy udział w zbiorze bezrobotnych w dalszym ciągu mają osoby posiadające nisie walifiacje zawodowe oraz wyształcenie na poziomie zasadniczym lub średnim.. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) Pozysiwanie ofert pracy od pracodawców oraz dotowanie ze środów Funduszu Pracy zatrudnienia bezrobotnych w ramach atywnych programów przeciwdziałania bezrobociu to najistotniejsze czynnii gwarantujące poprawę sytuacji na loalnym rynu pracy. Na terenie tego powiatu grodziego funcjonuje wiele podmiotów gospodarczych, w tym m.in. 1375 spółe handlowych z udziałem apitału zagranicznego, stanowiących 35% tego typu spółe w województwie. Ogólnie w Gdańsu (wg stanu w dniu 31 grudnia 2008r.) zarejestrowanych w systemie REGON (bez osób prowadzących indywidualne gospodarstwa rolne) było 60122 podmioty gospodari narodowej, czyli jednoste prawnych, tj.: osoby prawne i jednosti organizacyjne nie mające osobowości prawnej, w tym: o spółe handlowych - 7801, o spółe cywilnych - 4351, o spółdzielni - 306, 40484 osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, w tym związanych z: o handlem i naprawami - 14260, o obsługą nieruchomości i firm - 15290, o przemysłem - 7372 (np. 7256 z przetwórstwem przemysłowym), o budownictwem - 5782, o transportem, gospodara magazynową i łącznością - 4563, o pośrednictwem finansowym - 2632, o branżą hotelarso-restauracyjną - 1497, o rolnictwem, łowiectwem i leśnictwem - 283. Głównymi setorami gospodari jest przemysł (np.: najwięszy w raju port morsi, rafineria, automatya przemysłowa, przetwórstwo spożywcze oraz przemysł chemiczny, drzewny, eletromaszynowy, metalowy, petrochemiczny i stoczniowy), budownictwo, obsługa nieruchomości i firm (m.in.: bani, instytucje ubezpieczeniowe, czy firmy onsultingowe), handel i usługi - miasto Gdańs jest jednym z najważniejszych ośrodów turystycznych w Polsce. 6
W pierwszej połowie 2010r. rou wpłynęło do Powiatowego Urzędu Pracy w Gdańsu 4981 ofert pracy, po sorygowaniu o liczbę ofert, tóre pracodawcy anulowali. Natomiast na oniec czerwca 2010r. w rejestrach tego urzędu pozostały 662 oferty pracy. Najwięcej ofert pracy sierowano w tym oresie do bezrobotnych i poszuujących pracy w następujących zawodach: bez zawodu 471 ofert pracy, pracowni biurowy 327 ofert pracy, sprzedawca 204 oferty pracy, pracowni ochrony mienia i osób 168 ofert pracy, murarz 147 ofert pracy, przedstawiciel handlowy 143 oferty pracy, telemareter 141 ofert pracy, ucharz 140 ofert pracy, sprzątacza 121 ofert pracy, ierowca samochodu ciężarowego 83 oferty pracy, robotni budowlany 73 oferty pracy. Relacje dotyczące napływu bezrobotnych wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz liczby ofert pracy w Gdańsu w I połowie 2010r. przedstawiono w Tabeli 3 dołączonej do anesu statystycznego. Z relacji przedstawionych tam danych wynia, że we wsazanym oresie: najwięsza liczba ofert pracy (884 oferty) sierowana była do grupy osób związanych z secją PKD przetwórstwo przemysłowe, gdzie napływ osób bezrobotnych wyniósł 1592 osoby, zaś na oniec czerwca 2010r. liczba bezrobotnych w tej grupie utrzymywała się na poziomie (1493 osoby), a w dyspozycji tutejszego urzędu były jeszcze 104 niezagospodarowane oferty pracy; w grupie związanej z secją: działalność finansowa i ubezpieczenia (pracodawcy zgłosili w ciągu całego tego oresu do urzędu pracy 182 oferty pracy, a zarejestrowało się 229 bezrobotnych, Na oniec czerwca 2010r. bez pracy pozostawało 223 osoby, poprzednio pracującej z tej secji i 38 niezagospodarowanych ofert pracy); z secji: budownictwo - liczba oferowanych miejsc pracy wyniosła 675, natomiast zarejestrowano 755 bezrobotnych, a na oniec badanego oresu w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Gdańsu figurowało 731 osób, dla tórych pozostało 141 oferty pracy; z secji: administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne - pracodawcy zgłosili do tutejszego urzędu 373 oferty pracy, a zarejestrowało się 253 bezrobotnych. Na oniec czerwca 2010r. bez pracy w tej grupie zawodów pozostawało 230 osób i 20 niezagospodarowanych ofert pracy; rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo zgłoszono 52 oferty pracy, a zarejestrowano 18 bezrobotnych, na oniec czerwca 2010r. pozostały 0 ofert pracy, i 16 osób bezrobotnych, gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów - wpłynęła 1 oferta pracy, na oniec czerwca 2010r. nie było żadnej oferty. Zarejestrowano w tym oresie 1 osobę, natomiast na oniec badanego oresu pozostała zarejestrowana 1 osoba bezrobotna, transport i gospodara magazynowa zgłoszono 132 oferty pracy, tymczasem zarejestrowanych były 344 osoby na oniec czerwca tego rou było 315 osób bezrobotnych, dla tórych pozostały 3 ofert pracy, 7
działalność finansowa i ubezpieczenia zgłoszono 182 oferty pracy dla bliso 229 osób zarejestrowanych w tym oresie, w ońcu czerwca 2010r. pozostało 38 ofert pracy dla 226 osób bezrobotnych, informacja i omuniacja dla 151 osób bezrobotnych zarejestrowanych zgłoszono 66 ofert pracy, w ońcu oresu sprawozdawczego pozostało 8 oferty pracy dla 146 osób bezrobotnych. Ja widać, na ogół w secjach w tórych było zarejestrowanych najwięcej osób pozysiwano najwięcej ofert z wyjątiem ilu secji ja np. Informacja i omuniacja. Należy zwrócić taże uwagę na to, że w wielu secjach pomimo sporej liczby osób bezrobotnych pozostało wiele ofert niewyorzystanych. Doonano również analizy porównawczej ofert pracy i bezrobotnych wg zawodów (zgodnie z tabelą 4 dołączoną do anesu statystycznego) pozwalającej ustalić wsaźni szansy uzysania pracy wśród zarejestrowanych bezrobotnych, co powinno stanowić sygnał dla osób stojących u progu wyboru przyszłego zawodu i instytucji odpowiedzialnych za polityę oświatową w regionie. Ta, więc wśród elementarnych grup zawodowych ( od: 4 - cyfrowy) charateryzujących się wysoim wsaźniiem szansy uzysania oferty (tj. taich, dla tórych relacja ilości zgłoszonych w ciągu pierwszego półrocza 2010r. ofert pracy w danym zawodzie do ilości zarejestrowanych bezrobotnych w tym zawodzie była więsza od wartości: 0,5) znaleźli się m.in.: pracownicy archiwów, osoby do towarzystwa, funcjonariusze służby więziennej, tynarze i porewni, nauczyciele pratycznej naui zawodu i instrutorzy, adwoaci, radcy prawni i prouratorzy, robotnicy pomocniczy w rolnictwie i porewni, operatorzy aparatury medycznej. W I połowie 2010 rou wpłynęły do tutejszego urzędu pracy 4981 ofert pracy. W związu z ryzysem finansowym, pod wpływem tórego jesteśmy, podmioty gospodarcze w regionie zmniejszyły zatrudnienie, z tego też powodu liczba zgłoszonych ofert pracy jest mniejsza niż w latach poprzednich i liczba osób bezrobotnych więsza. 8
I. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Tempo przemian eonomicznych i technologicznych w Polsce i na świecie sprawia, iż często walifiacje zawodowe zdobyte w procesie ształcenia nie odpowiadają zapotrzebowaniom zgłaszanym przez pracodawców. Kluczowym problemem jest oreślenie najbardziej pożądanych ierunów ształcenia i przygotowanie właściwej oferty eduacyjnej, co wymaga prognozowania, monitorowania rynu pracy, a następnie właściwego wyorzystania zdobytych w ten sposób informacji statystycznych. W przypadu dużej liczby uczniów ształcących się w zawodach nadwyżowych należałoby sformułować zalecenia ograniczenia naboru na te specjalności, zaś w przypadu zawodów deficytowych jest to sygnał na to, w jaich zawodach należałoby ształcić. W chwili obecnej należy również podreślić onieczność harmonizacji polsiego systemu ształcenia w Polsce z występującymi w Unii Europejsiej, dającą możliwość wzajemnego uznawania walifiacji. Poniższa analiza ma na celu ustalenie listy zawodów deficytowych i nadwyżowych, zaś niżej zamieszczona lista zawodów deficytowych stanowi źródło wiedzy odnośnie zapotrzebowania loalnego rynu pracy. Monitoring zawodów nadwyżowych i deficytowych przeprowadzono w oparciu o zgłoszone oferty pracy i liczbę zarejestrowanych bezrobotnych z terenu miasta Gdańsa w pierwszej połowie 2010 rou. Z danych statystycznych wyliczono wsaźnii intensywności nadwyżi lub deficytu zawodów, tóry jest mierzony jao stosune średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie do średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w badanym oresie. W analizie pominięte zostały zawody i specjalności mające w nazwie słowo: pozostałe. Niniejsze zestawienie zawodów ma charater wybiórczy. Oznacza to, iż odrzucono wartości omawianego wsaźnia dla średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy oraz średnio miesięcznej liczby zarejestrowanych osób mniejszych od wartości 1. Należy wspomnieć, iż: Zawód deficytowy to tai, na tóry występuje na rynu pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżowy to tai, na tóry występuje na rynu pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. Poniżej - na podstawie liczby zarejestrowanych bezrobotnych i zgłoszonych ofert pracy wg zawodów oraz specjalności - oreślono atalog zawodów i specjalności (uszeregowany od najwyższej do najniższej wartości wsaźnia), jaie reprezentują osoby bezrobotne zarejestrowane z terenu powiatu grodziego oraz wsazano te zawody, na tóre istnieje zapotrzebowanie. ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE Dla zawodów ( wg odu 6-cyfrowego) w przypadu, gdy wsaźni ma wartość w przedziale < 0,9; 1,1> mamy następujące zawody: hostessa, anality medyczny, terapeuta zajęciowy, monter rusztowań, ominiarz, inżynier budowy dróg, inżynier eletroni, learz dentysta zdrowie publiczne, nauczyciel fizyi i astronomii. 9
ZAWODY DEFICYTOWE telemareter 23,5; asystent prawny 18, windyator 16, przedstawiciel medyczny 12, oczyszczacz onstrucji stalowych 12, tynarz 11, nauczyciel przedszola 8,3333, Ponadto zaistniała taa sytuacja, że w wyżej wymienionych zawodach i specjalnościach w oresie objętym badaniem, zostały zgłoszone oferty pracy, zaś nie zarejestrowali się bezrobotni: glazurni, lutowacz, parieciarz, urier, letor, techni logisty, pośredni pracy. Zgodnie z przeprowadzoną analizą są to zawody deficytowe o najwięszej wartości współczynnia intensywności deficytu, tj. MAX. ZAWODY NADWYŻKOWE: Analiza zawodów nadwyżowych dla grupy zawodów wg zawodów i specjalności (od 6 cyfrowy) daje następujący obraz: plasty 0,1053; inżynier technologii chemicznej 0,1111; posadzarz 0,1111; piearz 0,1143; stolarz 0,1143; introligator poligraficzny 0,129; spawacz ręczny łuiem eletrycznym 0,1408; ślusarz 0,1411; Zawodów masymalnie nadwyżowych było 66. Z analizowanego raportu wynia, iż najwięsze zapotrzebowanie istnieje w zawodach wymagających wiedzy, umiejętności i doświadczenia. Natomiast najmniejsze zapotrzebowanie istnieje (z pominięciem zawodów bez walifiacji) w zawodach nie wymagających wysoiego poziomu wiedzy, umiejętności i doświadczenia. W tej grupie znalazły się również zawody na tóre obecnie brauje popytu na rynu pracy. Analizując powyższe zawody deficytowe w ujęciu zawodów i specjalności, to najwięsze zapotrzebowanie istnieje na profesje zawarte w grupie specjalistów, techniów i inny średni personel oraz robotniów przemysłowych i rzemieślniczych. Grupa specjalistów obejmuje zawody wymagające posiadania wysoiego poziomu wiedzy zawodowej, umiejętności oraz doświadczenia w zaresie nau technicznych, przyrodniczych, społecznych, humanistycznych i porewnych. Ich głównymi zadaniami są: wdrożenie do pratyi oncepcji i teorii nauowych lub artystycznych, powięszanie dotychczasowego stanu wiedzy poprzez badania i twórczość oraz systematyczne nauczanie w tym zaresie. Z olei od techniów i innego średniego personelu wymaga się wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnego do wyonywania głównie prac technicznych i podobnych, 10
związanych z badaniem i stosowaniem nauowych oraz artystycznych oncepcji i metod działania. WNIOSKI Niniejsze opracowanie: Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w mieście Gdańs jest próbą zdiagnozowania rynu pracy na niniejszym obszarze w pierwszym półroczu 2010r. Na oniec badanego oresu z terenu miasta Gdańsa w Powiatowym Urzędzie Pracy w Gdańsu zarejestrowanych było 10703 osoby. Stopa bezrobocia na oniec pierwszego półrocza wyniosła 5,5%. Najwięszą grupę wśród bezrobotnych stanowiły osoby bez zawodu (17,2% ogółu bezrobotnych), natomiast w dalszej olejności wystąpiły następujące zawody: sprzedawca, ślusarz, pracowni biurowy, magazynier, sprzątacza, techni mechani. Napływ osób bezrobotnych struturą nie odbiegał znacząco od strutury przedstawionej powyżej - również w więszości przypadów najwięcej osób zarejestrowało się w tych zawodach, tóre miały najwięszą reprezentację w rejestrze na oniec badanego oresu. W więszości, osoby bezrobotne zarejestrowane do ońca czerwca 2010r. pracowały poprzednio w zawodach z następujących secji PKD: przetwórstwie przemysłowym, handlu, działalności usługowej oraz budownictwie. Nie zgłoszono natomiast żadnych ofert pracy z secji: działalność niezidentyfiowana; rybactwo oraz gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów. Powyższe wynii potwierdzają zarazem o przemysłowo- usługowym charaterze loalnej gospodari. Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego (stan na 31 grudnia 2008r.) na terenie miasta Gdańsa funcjonowało 60 122 potencjalnych pracodawców, tórzy dostarczyli 4981 ofert pracy. Najwięcej ofert odnotowano w taich zawodach ja: ucharz, monter rurociągów przemysłowych, sprzątacza, sprzedawca, spawacz ręczny łuiem eletrycznym. Najwięcej ofert zatrudnienia (wg podziału na wielie grupy) przypadło na grupę 7 : Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Biorąc pod uwagę wsaźni szansy uzysania pracy najlepiej usytuowane są osoby, tóre posiadają walifiacje do wyonywania zawodów w przemyśle oraz budownictwie. Salę zagospodarowania ofert pracy oraz podaży osób bezrobotnych obrazuje analiza wg wsaźnia intensywności deficytu (nadwyżi) zawodów. Z danych przedstawionych w rozdziale I wynia, iż najbardziej deficytowymi zawodami (zgodnie z danymi za 6 m-cy 2010r) to te związane z szeroo pojętym przemysłem stoczniowym oraz budownictwem. W zbiorze zawodów nadwyżowych o najmniejszej wartości wsaźnia blisiej bądź równej 0 znalazły się zawody i specjalności przeważnie nie wymagające specjalistycznej wiedzy i walifiacji, tóre wypełniałyby zapotrzebowanie na loalnym rynu pracy w 2010 rou. Niniejszy Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych ma charater diagnostyczny. Przedstawiona została tutaj strutura zarówno osób bezrobotnych oraz ofert pracy, jaie wpłynęły, według istniejącej lasyfiacji zawodów. Przeprowadzona analiza potwierdza ogólnorajowe tendencje w ształtowaniu się rynu pracy. 11
ANEKS STATYSTYCZNY I. Wybrane miernii stosowane do monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych 1) Średnia miesięczna nadwyża (lub deficyt) podaży siły roboczej w danym zawodzie ( N ) oznacza różnicę pomiędzy średnią miesięczną liczbą zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w 2010r. ( B ), a średnią miesięczną liczbą zgłoszonych ofert pracy w tym samym zawodzie i oresie czasu, czyli: N = B O (1) gdzie: B - średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w I półroczu 2010r., O - średnia miesięczna liczba zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie w I półroczu 2010r., przy czym wielości te są obliczane wg wzorów: 6 Bi 1 B = i= 6 (2) 6 Oi 1 O = i= 6 (3) gdzie: B - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w danym zawodzie, i O i - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w danym zawodzie. 2) Wsaźni intensywności nadwyżi (lub deficytu) zawodów ( ) oznacza iloraz W n, średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w pierwszej połowie 2010r. ( B ) i średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w tym samym zawodzie i oresie czasu ( O ), czyli: gdzie O, n O W n, = (4) B B są oreślone wzorami (2) i (3). Ponadto przyjęto, że zawody o wsaźniu: W, < 0,9 to zawody nadwyżowe, 0,9 W n, 1,1 to zawody zrównoważone (wyazujące równowagę na rynu pracy), W, > 1,1 to zawody deficytowe. n 3) Wsaźni szansy uzysania oferty w danym zawodzie ( W s, ) oznacza iloraz średniej miesięcznej liczby ofert pracy w danym zawodzie w pierwszej połowie 2010 r., będącej w dyspozycji Powiatowego Urzędu Pracy w Gdańsu ( PO ) i średniego miesięcznego poziomu rejestrowanego bezrobocia w tym samym zawodzie i oresie czasu ( PB ), czyli: gdzie: PO W s, = (5) PB 12
PO - średnia miesięczna liczba ofert pracy w danym zawodzie w pierwszym półroczu 2009 r., będąca w dyspozycji PUP w Gdańsu, obliczana wg wzoru: POt 1 + OI PO = (6) 6 przy czym: POt 1 - liczba ofert pracy w danym zawodzie, będąca do dyspozycji urzędu pracy w ońcu poprzedniego rou (t-1), O - liczba ofert pracy w danym zawodzie, zgłoszona do urzędu pracy pierwszym półroczu 2010 r, PB - średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w danym zawodzie w 2009 r. obliczany metodą uproszczoną według wzoru: PBt 1 + PB PB = (7) 2 przy czym: PB PB 1 t - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie na oniec czerwca 2010 r, - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie na oniec poprzedniego rou. 4) Wsaźni strutury - np.: bezrobotnych wg PKD, ofert pracy wg zawodów (grup zawodów), czy ofert pracy wg PKD - obliczono na podstawie definicji wsaźnia strutury (zwany również jao: częstość względna, liczebność względna, fracja, odsete, udział). Wielość ta informuje nas o tym, jai jest udział jednoste statystycznych posiadających i-ty wariant cechy w całej badanej zbiorowości, czyli: ni wi = n gdzie: ni - liczba jednoste statystycznych charateryzująca się i-tym wariantem danej cechy, n - liczba wszystich jednoste statystycznych objętych badaniem. Jeśli wsaźni strutury w przemnożymy przez 100, to otrzymamy udziały procentowe. i 13
Tabele Tabela 1 Raning zawodów i specjalności (od 6-cyfrowy) wg ilości osób zarejestrowanych z miasta Gdańsa na oniec czerwca 2010r. Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem "000000" Bez zawodu 1838 "522107" Sprzedawca 838 "722204" Ślusarz 251 "419101" Pracowni biurowy [Zawód szolny: Techni prac biurowych] 194 "914103" Robotni gospodarczy 163 "131901" Kierowni małego przedsiębiorstwa gdzie indziej nieslasyfiowany 160 "413103" Magazynier 159 "913207" Sprzątacza 159 "311502" Techni mechani 145 "341902" Asystent eonomiczny [zawód szolny: Techni eonomista] 123 "241102" Eonomista 120 "512201" Kucharz 116 "832101" Kierowca samochodu osobowego 103 "241912" Specjalista do spraw maretingu i handlu [sprzedaży] 98 "721401" Monter adłubów orętowych 92 Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, "241915" hotelarsich i turystycznych 91 "343201" Księgowy [samodzielny] 88 "931301" Robotni budowlany 86 "341501" Handlowiec [zawód szolny: Techni handlowiec] 84 "244104" Pedagog 81 "723106" Mechani pojazdów samochodowych 79 "512302" Kelner 77 "742204" Stolarz 76 Pracowni ochrony mienia i osób [zawód szolny: Techni ochrony "515902" fizycznej osób i mienia] 75 "832302" Kierowca samochodu ciężarowego 74 "714101" Malarz budowlany 72 "712102" Murarz 68 "724201" Eletromonter [eletry] załadowy 68 "913204" Pomoc uchenna 68 "723105" Mechani samochodów osobowych 63 Razem 5709 * Łącznie z terenu Gdańsa na oniec badanego oresu pozostawały w rejestrze bezrobocia 10703 osoby. 14
Tabela 2 Zestawienie ofert pracy (wg zgłoszeń) zawodów i specjalności z miasta Gdańsa w pierwszym półroczu 2010 rou. Kod zawodu Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w I- półroczu Oferty pracy zgłoszone w ońcu I- półrocza "000000" Bez zawodu 471 82 Pracowni biurowy [Zawód szolny: Techni "419101" prac biurowych] 327 13 "522107" Sprzedawca 204 31 Pracowni ochrony mienia i osób [zawód "515902" szolny: Techni ochrony fizycznej osób i mienia] 168 15 "712102" Murarz 147 9 "341503" Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] 143 28 "341504" Telemareter 141 21 "512201" Kucharz 140 10 "913207" Sprzątacza 121 5 Specjalista do spraw maretingu i handlu "241912" [sprzedaży] 95 1 "832302" Kierowca samochodu ciężarowego 83 50 "714102" Malarz onstrucji i wyrobów metalowych 75 0 "931301" Robotni budowlany 73 39 "413103" Magazynier 65 9 "247901" Specjalista administracji publicznej 59 1 "343201" Księgowy [samodzielny] 56 3 Handlowiec [zawód szolny: Techni "341501" handlowiec] 53 4 "214203" Inżynier budownictwa budownictwo ogólne 52 1 "512302" Kelner 52 8 "714101" Malarz budowlany 47 12 Fryzjer [zawody szolne: Fryzjer, Techni usług "514102" fryzjersich] 46 11 "241102" Eonomista 42 1 "712204" Zbrojarz 40 20 "724201" Eletromonter [eletry] załadowy 40 5 Pracowni administracyjny [zawód szolny: "343101" Techni administracji] 37 0 "411101" Seretara 35 0 "722204" Ślusarz 34 2 "915202" Dozorca 34 1 "913204" Pomoc uchenna 32 3 Ogółem X 2973** 388*** ** Łącznie w PUP Gdańs z terenu Gdańsa w I półroczu 2010 rou zgłoszono 4981 ofert pracy. *** Łącznie w PUP Gdańs z terenu Gdańsa na oniec I półrocza 2010 rou pozostały 662 oferty pracy. 15
Tabela 3 Strutura ofert pracy wg secji PKD w mieście Gdańs w pierwszej połowie 2010 rou. Secja PKD Bezrobotni zarejestrowani w I-półroczu Bezrobotni stan w ońcu I- półrocza Oferty pracy zgłoszone w I- półroczu Oferty pracy stan w ońcu I- półrocza Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 18 16 52 0 Górnictwo i wydobywanie 8 8 29 0 Przetwórstwo przemysłowe 1592 1493 884 104 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do uładów 53 54 18 0 limatyzacyjnych Dostawa wody; gospodarowanie ścieami i odpadami oraz działalność związana z 104 99 128 3 reultywacją Budownictwo 755 731 675 141 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając 1968 1703 690 78 motocyle Działalność związana z zawaterowaniem i usługami gastronomicznymi 341 303 369 39 Transport i gospodara magazynowa 344 315 132 3 Informacja i omuniacja 151 146 66 8 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 229 226 182 38 Działalność związana z obsługą rynu nieruchomości 76 85 66 1 Działalność profesjonalna, nauowa i techniczna Działalność w zaresie usług administrowania i działalność wspierająca Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne 342 311 356 20 442 400 385 105 253 230 373 20 Eduacja 238 277 169 25 Opiea zdrowotna i pomoc społeczna 188 190 202 53 Działalność związana z ulturą, rozrywą i rereacją 132 128 103 4 Pozostała działalność usługowa 1532 1361 101 20 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów; gospodarstwa domowe produujące wyroby i świadczące usługi 1 1 1 0 na własne potrzeby Organizacje i zespoły esterytorialne 0 0 0 0 Działalność nie zidentyfiowana 995 930 0 0 Ogółem 9762 9007 4981 662 16
Tabela 4 Raning grup zawodów (od 4- cyfrowy) zgłoszonych w ofertach pracy z terenu miasta Gdańs ze względu na wsaźni szansy uzysania oferty zatrudnienia w pierwszej połowie 2010 rou. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wsaźni szansy uzysania oferty "3481" Pracownicy archiwów MAX "5142" Osoby do towarzystwa MAX "3453" Funcjonariusze Służby Więziennej MAX "7133" Tynarze i porewni 3,6666 "3311" Nauczyciele pratycznej naui zawodu i instrutorzy 2,6667 "2421" Adwoaci, radcy prawni i prouratorzy 2 "9211" Robotnicy pomocniczy w rolnictwie i porewni 1,6666 "3423" Pracownicy do spraw zatrudnienia i pośrednictwa pracy 1,3332 "7421" Robotnicy przygotowujący drewno i porewni 1,3332 "3227" Operatorzy aparatury medycznej 1,1111 "5113" Przewodnicy turystyczni i piloci wyciecze 1 "8272" Operatorzy maszyn i urządzeń do producji wyrobów mleczarsich 1 "7122" Betoniarze 0,7048 "4214" Inasenci i poborcy 0,6666 "8231" Operatorzy maszyn do producji wyrobów z gumy 0,5833 "2431" Archiwiści i muzealnicy 0,5833 "2359" Specjaliści szolnictwa i wychowawcy gdzie indziej nieslasyfiowani 0,5455 "5121" Pracownicy usług domowych i porewni 0,5238 "7113" Robotnicy obróbi amienia 0,5 "8252" Maszyniści maszyn introligatorsich 0,5 "7121" Murarze i porewni 0,4672 "8113" Operatorzy urządzeń wiertniczych i wydobywczych ropy, gazu i innych surowców 0,4444 "3415" Agenci do spraw sprzedaży (handlowcy) 0,4432 "2332" Nauczyciele przedszoli 0,4167 "5159" Pracownicy usług ochrony gdzie indziej nieslasyfiowani 0,4027 "2132" Programiści 0,3939 "2241" Pielęgniari 0,3627 "3417" Rzeczoznawcy, tasatorzy i licytatorzy 0,3333 "8332" Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń porewnych 0,3333 "2351" Specjaliści metod nauczania 0,3333 17
Tabela 5 Zawody deficytowe w mieście Gdańs w pierwszym półroczu 2010r. Kod zawodu Nazwa zawodu Wsaźni deficytu "341504" Telemareter 23,5 "242901" Asystent prawny 18 "421403" Windyator 16 "241906" Przedstawiciel medyczny 12 "721404" Oczyszczacz onstrucji stalowych 12 "713302" Tynarz 11 "233201" Nauczyciel przedszola 8,3333 "235908" Wychowawca w placówach oświatowych, wychowawczych i opieuńczych 7,5 "823104" Wulanizator 7 "241922" Specjalista do spraw projetów/programów unijnych 6,5 "243101" Archiwista 6,5 "241910" Specjalista analizy rynu 6 "311201" Kosztorysant budowlany 6 "347101" Florysta 6 "512103" Intendent 5 Monter eletronicznego wyposażenia maszyn "828302" i urządzeń 5 "513102" Opieuna dziecięca 4,6667 "244306" Tłumacz testów 4 "712202" Betoniarz zbrojarz 3,2857 "712204" Zbrojarz 3,0769 "214508" Inżynier spawalni 3 Nauczyciel upośledzonych umysłowo [oligofrenopedagog] 3 "234104" "241902" Audytor 3 "421203" Kontroler rozliczeń pieniężnych 3 "515905" Ratowni wodny 3 "711301" Kamieniarz 3 "734601" Druarz sitodruowy 3 "825201" Maszynista maszyn introligatorsich 3 "214203" Inżynier budownictwa budownictwo ogólne 2,4762 "341503" Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] 2,2344 18
Tabela 6 Zawody nadwyżowe w mieście Gdańs w pierwszym półroczu 2010r. Kod zawodu Nazwa zawodu Wsaźni nadwyżi "347102" Plasty 0,1053 "214602" Inżynier technologii chemicznej 0,1111 "713203" Posadzarz 0,1111 "741203" Piearz 0,1143 "742204" Stolarz 0,1184 "734502" Introligator poligraficzny 0,129 "721203" Spawacz ręczny łuiem eletrycznym 0,1408 "722204" Ślusarz 0,1411 "211301" Chemi 0,1429 "214103" Architet wnętrz 0,1429 "241205" Specjalista do spraw rachunowości 0,1429 "723307" Mechani silniów spalinowych 0,1429 "244401" Psycholog 0,1622 "342201" Agent celny 0,1667 "347105" Deorator wnętrz 0,1667 "722102" Kowal 0,1667 "731102" Mechani automatyi przemysłowej i urządzeń precyzyjnych 0,1667 "816204" Palacz otłów c.o. gazowych 0,1667 "832201" Kierowca autobusu 0,1667 "828104" Monter maszyn i urządzeń orętowych 0,1724 "724101" Eletromechani eletrycznych przyrządów pomiarowych 0,1818 "713604" Monter instalacji wodociągowych i analizacyjnych 0,1957 "222108" Specjalista ochrony środowisa 0,2 "232110" Nauczyciel matematyi 0,2 "241904" Kontroler wewnętrzny 0,2 "311104" Techni geodeta 0,2 "341601" Zaopatrzeniowiec 0,2 "346104" Pracowni socjalny 0,2 "725201" Monter instalacji i urządzeń teleomuniacyjnych [telemonter] 0,2 "915106" Konwojent 0,2 19