mgr inż. Marta Kasprzyk

PRZETWÓRSTWO TKANIN TRADYCYJNYCH: TECHNOLOGIA WYTWARZANIA, TKANIA I FARBOWANIA MATERIAŁÓW

KLASYFIKACJA WŁÓKIEN Włókna Naturalne Chemiczne Organiczne Nieorganiczne Organiczne Nieorganiczne bawełna len wełna jedwab konopie azbest Sztuczne wiskoza Syntetyczne nylon lycra włókno szklane włókna węglowe

właściwości włókien sposób przędzenia sposób tkania sposób wykończenia WŁAŚCIWOŚCI WŁÓKIEN włókno nitka tkanina surowa tkanina wykończona WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWE I ESTETYCZNE TKANINY

WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE KSZTAŁT podłużny: prostoliniowy, falisty pokrój poprzeczny: kołowy, owalny, nieregularny przędność DŁUGOŚĆ ciągłe odcinkowe wytrzymałość, wygląd powierzchni tkaniny GRUBOŚĆ gdy przekrój kołowy powierzchnia przekroju poprzecznego lub masa jednostki długości grubość nitki, wytrzymałość, szlachetność

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE WYTRZYMAŁOŚĆ NA ROZCIĄGANIE WYDŁUŻENIE WŁÓKIEN SPRĘŻYSTOŚĆ GĘSTOŚĆ OBJĘTOŚCIOWA IZOLACYJNOŚĆ HIGROSKOPIJNOŚĆ

WŁÓKNA NATURALNE BAWEŁNA

BAWEŁNA

BAWEŁNA Kształt spiralnie skręcona wstążka, przekrój poprzeczny w kształcie fasoli Wytrzymałość na rozciąganie 300-600 MPa Długość 12-50mm Wydłużenie względne 3-11% (suche) Higroskopijność ok. 7,5% Barwa naturalna biała, kremowa, brunatnożółta Połysk tylko najwyższe gatunki; pozostałym można go nadać poprzez merceryzacja

WŁÓKNA NATURALNE LEN

LEN Kształt przekrój poprzeczny wielobok, włókna zebrane w pęczki sklejone pektynami Wytrzymałość na rozciąganie 345-1500MPa Długość 200-1400mm (włókno techniczne), 16-30mm (włókna elementarne) Grubość 7-20μm (wł.el.) Wydłużenie względne 1,5-4% Higroskopijność ok. 12% (nawet do 25%) Barwa naturalna szarosrebrzysta Połysk naturalnie występuje

WŁÓKNA NATURALNE WEŁNA

WEŁNA

WEŁNA Kształt wygięte w kształcie łuków (karbikowatość) Wytrzymałość na rozciąganie 200MPa Długość 50-100mm (owce cienkowełniste), 100-400mm (owce grubowełniste) Grubość 15-40μm (zależy od rasy) Wydłużenie względne do 50% (suche), do 70% (mokre) Izolacyjność zawdzięcza karbikom Higroskopijność ok. 17% (nawet do 50%) Barwa naturalna kremowy, jasnoszary, brązowy, czarny Połysk w zależności od rasy

WŁÓKNA NATURALNE JEDWAB

JEDWAB

JEDWAB Kształt dwa włókna elementarne sklejone serycyną Wytzymałość na rozciąganie 500-1000MPa Długość 3000m (całkowita), 1000m (daje się odwinąć) Grubość 20-32μm Wydłużenie względne do 26% Higroskopijność ok. 11% (nawet do 30%) Barwa naturalna biała, kremowa, żółta Połysk w zależności od rasy

PORÓWNANIE

PORÓWNANIE KSZTAŁT WŁAŚCIWOŚCI JEDNOSTKA p.podłużny - RODZAJ WŁÓKNA BAWEŁNA LEN WEŁNA JEDWAB wstęga, spiralnie skręcona prostoliniowy karbikowaty, falisty prostoliniowy p.poprzeczny - eliptyczny wieloboczny koło trójkątny DŁUGOŚĆ mm 12-50 200-1400 (16-30) 100-400 1000m GRUBOŚĆ um 15-30 7-20 15-40 20-32 WYTRZYMAŁOŚĆ NA ROZCIĄGANIE na sucho cn/tex 19-57 27-73 9-18 22-46 na mokro % wytrzymałości na sucho 100-130 100-110 70-100 80-100 WYDŁUŻENIE WZGLĘDNE % 3-11 1,5-4,1 25-50 12-26 HIGROSKOPIJNOŚĆ SPRĘŻYSTOŚĆ - mała mała bardzo duża bardzo duża warunki normalne Przy 100% wilgotności powietrza % 7,5 12 17 11 % 25 25 40-50 25-30 GĘSTOŚĆ kg/m3 1520-60 1500 1320 1330-50

AZBEST WŁÓKNO MINERALNE

właściwości włókien sposób przędzenia sposób tkania sposób wykończenia TKACTWO włókno nitka tkanina surowa tkanina wykończona WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWE I ESTETYCZNE TKANINY

WYROBY WŁÓKIENNICZE Tkanina płaski wyrób włókienniczy powstający w wyniku przeplatania ze sobą (według założonego splotu) wzajemnie prostopadłych układów nitek osnowy i wątku. Dzianina płaski wyrób włókienniczy powstający przez tworzenie rządków lub kolumienek wzajemnie ze sobą połączonych oczek. Przędza w dzianinie ma bardzo duże wrobienie, dzięki czemu dzianina jest bardzo elastyczna i rozciągliwa we wszystkich kierunkach.

TKANINA CZY DZIANINA? TKANINA DZIANINA

TKANINY NICI ilość skręt atłasowy SUROWIEC rodzaj grubość włókien kolor SPLOT płócienny skośny atłasowy panama krepowy OBRÓBKA folowanie drukowanie barwienie

FARBOWANIE TKANIN

FARBOWANIE TKANIN MARZANNA BARWIERSKA CEBULA URZET BARWIERSKI WROTYCZ WROTYCZ + SODA + AŁUN

FARBOWANIE TKANIN barwniki rozpuszczalne w wodzie barwniki nierozpuszczalne w wodzie

FARBOWANIE TKANIN ZASADOWE BEZPOŚREDNIE KWASOWE SIARKOWE I KADZIOWE ZAPRAWOWE LODOWE I OKSYDACYJNE ZAWIESINOWE

Dziękuję za uwagę!