KRAKOWSKA SZKOŁA WYŻSZA im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego PROGRAM KSZTAŁCENIA DWUSEMESTRALNYCH STUDIÓW PODYPLOMOWYCH BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY z elementami dydaktyki bezpieczeństwa Studia przeznaczone dla: Studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy są przeznaczone dla osób, którzy chcą podnieść swoje kwalifikacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dla osób, które pragną zdobyć niezbędne kompetencje do wykonywania zawodu związanego z bezpieczeństwem i higieną pracy w różnorodnych instytucjach i przedsiębiorstwach, a także nabyć umiejętności prowadzenia szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Cel studiów: Celem studiów jest kształcenie i doskonalenie kompetencji merytorycznych i psychodydaktycznych niezbędnych dla zdobycia świadectwa dającego uprawnienia do wykonywania w zakładzie pracy czynności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz kompetencje do prowadzenia szkoleń z pracownikami w tym zakresie. KRAKÓW 2007
I. ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO - PROGRAMOWE 1. ZAOCZNE PODYPLOMOWE STUDIA BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY z elementami dydaktyki bezpieczeństwa funkcjonujące w KRAKOWSKIEJ SZKOLE WYŻ- SZEJ im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, stanowią formę kształcenia ustawicznego oraz metodycznego i merytorycznego dla osób, którzy pragną uzyskać bądź podnieść swoje kwalifikacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny. 2. Konstrukcja programu studiów umożliwia słuchaczom zdobywanie wiedzy humanistycznej i specjalistycznej oraz umiejętności praktycznych, rozszerzających i pogłębiających kompetencje. Kończąc studia podyplomowe słuchacz powinien: znać i interpretować oraz stosować w praktyce podstawowe ustawy, przepisy oraz normy krajowe i unijne z zakresu bezpieczeństwa pracy; posiąść wiedzę o organizacji i funkcjonowaniu służby bhp w zakładzie pracy; dysponować wiedzą o czynnikach zagrażających bezpieczeństwu w środowisku pracy; opanować umiejętność szacowania ryzyka związanego z zagrożeniami środowiska pracy; umieć sporządzić dokument bezpieczeństwa dla danego przedsiębiorstwa; potrafić projektować, wdrażać i eksploatować system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy zgodnie z PN-N 18001; potrafić zorganizować i przeprowadzić wewnętrzny audyt bezpieczeństwa; znać zasady opracowania procedur postępowania na wypadek szczególnego zagrożenia i awarii; przyswoić sobie procedury ratownictwa medycznego; posiąść wiedzę pedagogiczną i umiejętności dydaktyczne pozwalające zorganizować i przeprowadzić szkolenie w zakresie BHP oraz efektywnie komunikować się w celu wyjaśniania istoty zagrożeń w środowisku pracy; 3. Studia podyplomowe realizowane są w systemie zaocznym w formie ośmiu dwudniowych zjazdów w semestrze - łącznie 200 godzin dydaktycznych. Sesje odbywać się będą w soboty i niedziele (lub w inne dni tygodnia), dwa razy w miesiącu (lub częściej). Kryterium przyjęcia stanowi posiadanie dyplomu ukończenia wyższych studiów magisterskich lub wyższych studiów zawodowych. 4. Przyjęto, że absolwenci Zaocznych Podyplomowych BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY z elementami dydaktyki bezpieczeństwa otrzymują świadectwo ukończenia studiów podyplomowych wg wzoru określonego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i przyjętego przez Krakowską Szkołę Wyższą im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego.
II. TEMATYKA STUDIÓW Bloki tematyczne studiów podyplomowych BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY z elementami dydaktyki bezpieczeństwa i ich wymiar Ogółem Semestr pierwszy Semestr drugi Lp BLOKI TEMATYCZNE. godz. Wykł. Ćwicz Z/E Wykł. Ćwicz Z/E 1. Podstawy prawne ochrony pracy 25 15 10 Z/E Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną 33 23 10 ZE 2. Pracy 3. Problemy bezpieczeństwa i higieny 50 19 31 Z/E pracy 4. Ochrona pracy i środowiska 58 25 33 Z/E 5. Psychospołeczne i pedagogiczne elementy 24 10 14 E BHP Seminarium dyplomowe 10 Z RAZEM 200 57 51 33 59 B. Przedmioty nauczania studiów podyplomowych BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY z elementami dydaktyki bezpieczeństwa i ich wymiar Lp. 1. 2. PRZEDMIOTY NAUCZANIA System prawnej ochrony pracy w Polsce: System i cele ochrony pracy Nadzór nad warunkami pracy Źródła i pojęcie prawa ochrony pracy, Prawo w zakresie BHP w Polsce i UE, Przepisy BHP, Stosunek pracy i jego prawne konsekwencje, Ochrona pracy kobiet i młodocianych, Odpowiedzialność prawna w zakresie BHP, Zakres i tryb działania PIP i PIS, System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy: Polityka BHP w państwie i zakładach pracy, Struktura organizacyjna systemu BHP, Organizacja służby BHP w zakładzie pracy, Przepisy i dokumentacja BHP w zakładzie pracy, Planowanie BHP, odpowiedzialność, zasady postępowania, procedury, procesy i zasoby, Zarządzanie jakością w BHP - wdrażanie norm ISO, Ryzyko zawodowe, Kiedy i kto przeprowadza ocenę ryzyka zawodowego? Ogółem Semestr pierwszy Semestr drugi godz. Wykł. Ćw Z/E Wykł. Ćw Z/E 25 15 10 E 28 18 10 E
Ocena ryzyka zawodowego w zarządzaniu, Metody oceny ryzyka zawodowego, Zasady dokumentowania ryzyka zawodowego, 3. 4. 5. 6. 7. Ergonomia w kształtowaniu warunków pracy: Ergonomia - podstawowe pojęcia i definicje, Elementy informacyjne i sterownicze, Organizacja stanowisk pracy, BHP - identyfikacja niebezpiecznych i szkodliwych czynników w środowisku pracy: Czynniki niebezpieczne w procesie pracy: Zagrożenia substancjami toksycznymi, substancjami drażniącymi i uczulającymi, substancjami rakotwórczymi. Zagrożenia pyłami przemysłowymi i czynniki mutagennymi i teratogennymi, Zagrożenia biologiczne, zagrożenia pożarowe i wybuchowe, Czynniki szkodliwe i uciążliwe: Szkodliwe czynniki biologiczne, promieniowanie elektromagnetyczne, laserowe, jonizujące (a, b, g). Aerozole w środowisku pracy. Hałas, wibracja, oświetlenie. Zagrożenia elementami ruchomymi, ostrymi, wystającymi i luźnymi. Podstawowe zasady bezpieczeństwa przy obsłudze urządzeń elektrycznych i pracach spawalniczych. Zagrożenia związane z przemieszczaniem się ludzi. BHP w budynkach, pomieszczeniach i na stanowiskach pracy: Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy w budynkach użyteczności publicznej, Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy w budynków i pomieszczeniach pracy oraz pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych, Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy, Plan BIOZ, BHP - zagrożenia w systemach logistycznych - zasady: Techniczne bezpieczeństwo pracy: BHP w procesach składowania i eksploatacji urządzeń magazynowych. Bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach podlegających Dozorowi Technicznemu. BHP przy eksploatacji środków transportu i transportu technologicznego - UDT, UBT, BHP przy pracy z TŚP: BHP przy wykorzystywaniu, przemieszczaniu i składowaniu materiałów niebezpiecznych. Zagrożenia związane z logistyką odpadów, Wypadki przy pracy. Elementy prowadzenia akcji ratowniczych: Zagrożenia, okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy, choroby zawodowe, Analiza przyczyn wybranych wypadków przy pracy i związana z nimi profilaktyka, Dokumentacja powypadkowa, Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, Współdziałanie służb ratowniczych, 5 5 - Z 25 10 15 E 10 4 6 Z 15 5 10 Z 30 10 20 E
8. 9. 10. Pierwsza pomoc powypadkowa - sposoby udzielania pierwszej pomocy, Profilaktyczne badania lekarskie w zakładzie pracy, orzecznictwo lekarskie, Ochrona przeciwpożarowa: Zasady organizacji ochrony przeciwpożarowej: Przeciwpożarowe wymagania budowlane i drogi pożarowe. Zabezpieczenie przeciwpożarowe instalacji użytkowych oraz instalacji i urządzeń technologicznych. Ochrona przeciwpożarowa w zakładzie pracy: Prace niebezpieczne pod względem pożarowym. Kontrola spełniania wymagań ochrony przeciwpożarowej w zakładzie pracy. Ustalanie przyczyn i okoliczności powstania pożarów. Tworzenie warunków ochrony przeciwpożarowej w zakładzie pracy, Ochrona środowiska naturalnego: Ekologiczne, społeczne i polityczne uwarunkowania działalności gospodarczej i ochrony środowiska, Prawne podstawy ochrony środowiska, Ekonomiczne i socjologiczne problemy ochrony środowiska, Monitoring środowiska, Psychospołeczne i pedagogiczne elementy BHP System społeczny a kształtowanie bezpiecznych zachowań i warunków pracy, Psychologiczne podstawy wykonywania pracy Fizjologiczne podstawy bezpiecznej pracy, Organizacja i metodyka szkoleń BHP: wstępnych, okresowych i specjalistycznych, Dokumentowanie szkolenia, 18 8 10 Z 10 5 5 E 24 10 14 E Seminarium dyplomowe 10 10 Obr. RAZEM 200 57 51 33 59
Prowadzący zajęcia Ogółem Prowadzący zajęcia PRZEDMIOTY NAUCZANIA godz. System prawnej ochrony pracy w Polsce: 25 1. Ppłk prof. nadz. dr Mirosław Tokarski System zarządzania bezpieczeństwem i 28 2. higieną pracy Ergonomia w kształtowaniu warunków 5 3. pracy 4. BHP - identyfikacja niebezpiecznych i 25 szkodliwych czynników w środowisku pracy BHP w budynkach, pomieszczeniach i 10 5. na stanowiskach pracy BHP - zagrożenia w systemach logistycznych - zasady 20 6. Wypadki przy pracy. Elementy prowadzenia akcji ratowniczych 28 7. 8. Ochrona przeciwpożarowa 20 9. Ochrona środowiska naturalnego 10 Dr inż. Waldemar Kozaczyński Lp. 10. 11. Psychospołeczne i pedagogiczne elementy BHP 24 Prof. KSW dr Janusz Ziarko Seminarium dyplomowe 10 Prof. KSW dr Janusz Ziarko Dr inż. Waldemar Kozaczyński; Razem 200 Opracował Prof. KSW dr Janusz ZIARKO