Wydział Informatyki Politechniki Białostockiej Program kształcenia na studiach I stopnia kierunku "Informatyka" Załącznik do Uchwały nr 45/2012 Rady Wydziału Informatyki Politechniki Białostockiej z dnia 30.05.2012 Białystok, 2012
[Strona celowo pozostawiona pusta] 2
1.1. Oznaczenia 1.2. Zamierzone 1. 1BPROGRAM KSZTAŁCENIA stosowane w opisie programu W dalszej części dokumentu stosowane są następujące oznaczenia: K (przed podkreślnikiem) - kierunkowe efekty kształcenia T1A - efekty kształcenia w obszarze kształcenia w zakresie nauk technicznych dla studiów pierwszego stopnia W - kategoria wiedzy U - kategoria umiejętności K (po podkreślniku) - kategoria kompetencji społecznych 01, 02, 03 i kolejne - numer efektu kształcenia kierunkowe efekty kształcenia Wszystkie zamierzone kierunkowe efekty kształcenia wymieniono w poniższych tabelach, po jednej tabeli dla każdej kategorii efektów. Dla każdego efektu jednocześnie wskazano efekty obszarowe z zakresu nauk technicznych, do których on się odnosi. Tabela 1 Odniesienie kierunkowych efektów kształcenia do obszarowych: kategoria Wiedza (W) K_W01 K_W02 K_W03 K_W04 Kierunkowy efekt kształcenia Ma wiedzę w zakresie matematyki, obejmującą algebrę, analizę, logikę, statystykę oraz elementy matematyki dyskretnej i stosowanej, w tym zna notacje, metody matematyczne i numeryczne stosowane w informatyce, w szczególności wykorzystywane do: 1) opisu, analizy działania i szacowania złożoności algorytmów, struktur danych oraz systemów komputerowych 2) opisu i analizy działania obwodów elektrycznych i elektronicznych, w szczególności układów cyfrowych i interfejsów 3) wykorzystania komputera do analizy danych, wydobywania wiedzy, podejmowania decyzji 4) wykorzystania komputera do przetwarzania sygnałów, w tym sygnałów obrazu i dźwięku 5) porozumienia się z przedstawicielami różnych działów nauki i techniki, który wykorzystują komputery do rozwiązywania problemów badawczych i inżynierskich. Ma wiedzę w zakresie fizyki niezbędną do zrozumienia podstawowych zjawisk fizycznych występujących w elementach i układach elektronicznych oraz w ich otoczeniu, a także zjawisk wykorzystywanych do przesyłania i przetwarzania informacji w formie sygnałów elektrycznych, radiowych, optycznych. Ma podstawową wiedzę w zakresie elektrotechniki i elektroniki, w tym wiedzę niezbędną do zrozumienia podstaw działania układów cyfrowych, interfejsów wejścia-wyjścia, sieci teleinformatycznych, oraz cyfrowych systemów akwizycji, rejestracji i przetwarzania sygnałów. Ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie techniki cyfrowej, binarnego kodowania informacji, arytmetyki obszarowe 3
K_W05 K_W06 K_W07 K_W08 K_W09 K_W10 K_W11 K_W12 K_W13 K_W14 K_W15 K_W16 K_W17 K_W18 K_W19 K_W20 komputerowej, oraz konwersji analogowo-cyfrowej. Ma uporządkowaną wiedzę w zakresie architektury komputerów i systemów wbudowanych oraz budowy, działania i parametrów ich podzespołów, interfejsów wejścia-wyjścia oraz urządzeń peryferyjnych. Ma szczegółową wiedzę w zakresie programowania niskopoziomowego i systemowego, w szczególności programowej obsługi urządzeń peryferyjnych i interfejsów wejścia-wyjścia. Ma szczegółową wiedzę w zakresie metodyk, technik i narzędzi programowania wysokopoziomowego, w szczególności obiektowego i współbieżnego. Ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie algorytmów i struktur danych, w tym metod sztucznej inteligencji, oraz ich zastosowań w rozwiązywaniu problemów inżynierskich i naukowych. Ma uporządkowaną wiedzę w zakresie systemów operacyjnych oraz sieci komputerowych i teleinformatycznych. Ma elementarną wiedzę w zakresie bezpieczeństwa sieci i systemów komputerowych. Ma uporządkowaną wiedzę w zakresie grafiki komputerowej, multimediów, interfejsów użytkownika i komunikacji człowiek-komputer. Ma elementarną wiedzę w zakresie akwizycji, cyfrowej reprezentacji oraz metod przetwarzania sygnałów, w tym sygnałów obrazu i dźwięku. Ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie baz danych oraz przetwarzania i obrazowania danych z użyciem komputera, w szczególności z użyciem metod sztucznej inteligencji. Ma podstawową wiedzę w zakresie projektowania i programowania różnego rodzaju aplikacji i systemów komputerowych: sieciowych, multimedialnych, gier, na urządzenia mobilne, wykorzystujących bazy danych, sztuczną inteligencję, cyfrowe przetwarzanie sygnałów. Zna i rozumie procesy projektowania i wytwarzania prostych systemów wbudowanych, układów cyfrowych i urządzeń mikroprocesorowych z wykorzystaniem mikrokontrolerów oraz układów programowalnych. Zna i rozumie zasady inżynierii oprogramowania i inżynierii komputerowej, metody i techniki wykorzystywane w projektowaniu systemów informatycznych, stosowane wzorce projektowe i architektury. Zna języki modelowania i komputerowe narzędzia wspomagające projektowanie. Orientuje się w obecnym stanie i najnowszych trendach rozwojowych informatyki. Ma elementarną wiedzę na temat cyklu życia oprogramowania i urządzeń techniki komputerowej. Zna i rozumie procesy ich wytwarzania, wdrażania i utrzymania oraz powiązane metody organizacji pracy. Ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia pozatechnicznych uwarunkowań działalności inżynierskiej. Ma elementarną wiedzę w zakresie ochrony własności intelektualnej oraz prawa patentowego. Zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy. Ma elementarną wiedzę w zakresie zarządzania, w tym zarządzania przedsięwzięciami informatycznymi, i prowadzenia działalności gospodarczej. Zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości Ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu społecznego, prawnego i gospodarczego. Rozumie rolę synergii nauki/techniki oraz kultury/sztuki w rozwoju cywilizacyjnym. Zna zasady gramatyki i słownictwo języka obcego w stopniu pozwalającym na rozumienie i tworzenie złożonych tekstów oraz uczestniczenie w dyskusjach na temat informatyki oraz pokrewnych dziedzin nauki i techniki. T1A_W05 T1A_W06 T1A_W08 T1A_W10 T1A_W09 T1A_W11 T1A_W08 4
Tabela 2 Odniesienie kierunkowych efektów kształcenia do obszarowych: kategoria Umiejętności (U) K_U01 K_U02 K_U03 K_U04 K_U05 Kierunkowy efekt kształcenia Ma umiejętność samokształcenia się, m.in. w celu podnoszenia kompetencji zawodowych. Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, Internetu, baz danych i innych źródeł. Potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie. Potrafi pracować indywidualnie i w zespole. Potrafi dobrać technikę porozumiewania się ze współpracownikami, zleceniodawcami i użytkownikami oprogramowania i sprzętu odpowiednią do sytuacji. W języku polskim i obcym potrafi opracować dokumentację zadania inżynierskiego: specyfikację wymagań, opis realizacji i technologii, omówienie wyników, instrukcję użytkownika. Potrafi przygotować i przedstawić krótką prezentację poświęconą zadaniu inżynierskiemu. Potrafi - przy projektowaniu i wdrażaniu aplikacji, systemów, sieci i urządzeń komputerowych - dostrzegać ich aspekty pozatechniczne, w tym ekonomiczne, prawne i społeczne. Posługuje się językiem obcym w stopniu wystarczającym do porozumiewania się, a także czytania ze zrozumieniem kart katalogowych, not aplikacyjnych, instrukcji obsługi programów, technologii, urządzeń techniki komputerowej oraz podobnych dokumentów. obszarowe T1A_U01 T1A_U05 T1A_U02 T1A_U07 T1A_U03 T1A_U04 T1A_U10 T1A_U01 T1A_U06 K_U06 Stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii. T1A_U11 K_U07 Potrafi analizować i rozwiązywać zagadnienia formułowane w języku matematyki, które mają zastosowanie w informatyce, w szczególności w projektowaniu i analizie algorytmów oraz komponentów systemów oraz w analizie danych i przetwarzaniu sygnałów. Potrafi wykorzystać w praktyce inżynierskiej poznane techniki eksperymentalne i symulacyjne, oraz metody sztucznej inteligencji. K_U08 K_U09 K_U10 K_U11 K_U12 K_U13 Potrafi porównać technologie, algorytmy, rozwiązania projektowe systemów informatycznych i urządzeń techniki komputerowej oraz ich komponenty ze względu na zadane kryteria użytkowe i ekonomiczne (szybkość działania, koszt, wykorzystanie zasobów, itp.). Potrafi posłużyć się właściwie dobranymi technologiami, środowiskami programistycznymi, metodami pracy oraz narzędziami wspomagającymi projektowanie, symulację i testowanie oprogramowania i sprzętu oraz ich komponentów: algorytmów, baz danych, prostych układów cyfrowych i mikroprocesorowych. Potrafi zaprojektować, zaimplementować i wdrożyć aplikację, prosty system informatyczny, oraz ich komponent, stosując odpowiednie. metody, techniki oraz narzędzia i uwzględniając zadane kryteria użytkowe i ekonomiczne. Potrafi zaplanować i przeprowadzić eksperymenty, symulacje, pomiary oraz analizy wyników w celu ustalenia charakterystyk i parametrów oprogramowania, sprzętu oraz ich komponentów i kontekstu aplikacyjnego. Potrafi przedstawić otrzymane wyniki w formie liczbowej i graficznej, dokonać ich interpretacji i wyciągnąć właściwe wnioski. Potrafi zaprojektować i przeprowadzić testowanie oprogramowania, sprzętu, oraz ich komponentów. W przypadku wykrycia błędów potrafi przeprowadzić ich diagnozę. Potrafi sformułować specyfikację aplikacji, prostego systemu informatycznego lub urządzenia komputerowego oraz ich komponentów T1A_U12 T1A_U13 T1A_U15 T1A_U12 T1A_U15 T1A_U13 T1A_U07 T1A_U10 5
K_U14 K_U15 K_U16 K_U17 K_U18 programowych i sprzętowych z uwzględnieniem wymagań pozatechnicznych. Potrafi ocenić przydatność istniejących algorytmów, bibliotek, wzorców projektowych, urządzeń, programów i technologii do rozwiązywania prostych zadań inżynierskich typowych dla informatyki oraz wybierać i stosować właściwe rozwiązania. Potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów do projektowanego systemu informatycznego lub urządzenia komputerowego. Potrafi zaplanować proces realizacji prostego przedsięwzięcia informatycznego. Umie wstępnie oszacować koszty i czas potrzebne do realizacji zleconego zadania. Potrafi opracować i zrealizować harmonogram prac zapewniający dotrzymanie terminów. Potrafi instalować, konfigurować i pielęgnować systemy operacyjne, serwery, aplikacje użytkowe oraz urządzenia wchodzące w skład systemów informatycznych oraz sieci komputerowych. Potrafi projektować i implementować podstawowe moduły systemów operacyjnych. Potrafi w podstawowym stopniu zabezpieczyć sieć komputerową, system informatyczny i dane przed niepowołanym dostępem i skutkami typowych awarii. Potrafi zidentyfikować problemy spoza informatyki, które można rozwiązać wykorzystując algorytmy, oprogramowanie i sprzęt komputerowy. Umie zaproponować rozwiązanie w sposób zrozumiały dla audytorium bez wykształcenia informatycznego. Potrafi formułować algorytmy i implementować je posługując się językami programowania wysokiego i niskiego poziomu oraz odpowiednimi narzędziami informatycznymi do opracowania programów komputerowych. T1A_U14 T1A_U01 T1A_U15 T1A_U10 T1A_U12 T1A_U13 T1A_U14 T1A_U02 T1A_U07 T1A_U13 T1A_U15 Tabela 3 Odniesienie kierunkowych efektów kształcenia do obszarowych: kategoria Kompetencje społeczne (K) Kierunkowy efekt kształcenia obszarowe K_K01 Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, przede wszystkim w celu T1A_K01 podnoszenia swoich kompetencji zawodowych i osobistych. K_K02 Potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy. T1A_K06 K_K03 Potrafi pracować w grupie, przyjmując w niej różne role. T1A_K03 K_K04 Potrafi określić priorytet oraz identyfikować i rozstrzygać dylematy związane z realizacją określonego przez siebie lub innych zadania. T1A_K04 T1A_K05 K_K05 Ma świadomość ważności i zrozumienie pozatechnicznych aspektów i skutków działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i T1A_K02 związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje. K_K06 Ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej, a T1A_K07 zwłaszcza rozumie potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu, między innymi poprzez środki masowego przekazu, informacji i opinii dotyczących osiągnięć techniki i innych aspektów działalności inżyniera. Podejmuje starania, aby przekazać takie informacje i opinie w sposób powszechnie zrozumiały. K_K07 Postępuje etycznie i profesjonalnie. Rozumie i docenia znaczenie uczciwości w działalności inżynierskiej. T1A_K02 T1A_K05 6
1.3. Pokrycie obszarowych efektów kształcenia efektami zamierzonymi Zamierzone efekty kierunkowe pokrywają wszystkie efekty obszarowe z zakresu nauk technicznych, włączając kompetencje inżynierskie. Stopnie pokrycia poszczególnych efektów obszarowych przedstawiono w poniższych tabelach, po jednej tabeli dla każdej kategorii efektów. Tabela 4 Pokrycie obszarowych efektów kształcenia kierunkowymi: kategoria Wiedza (W) T1A_W05 T1A_W06 Obszarowy efekt kształcenia Ma wiedzę z zakresu matematyki, fizyki, chemii i innych obszarów właściwych dla studiowanego kierunku studiów przydatną do formułowania i rozwiązywania prostych zadań z zakresu studiowanego kierunku studiów. Ma podstawową wiedzę w zakresie kierunków studiów powiązanych ze studiowanym kierunkiem studiów. Ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę ogólną obejmującą kluczowe zagadnienia z zakresu studiowanego kierunku studiów. Ma szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami z zakresu studiowanego kierunku studiów. Ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów. Ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych. Zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów. zamierzone K_W01 K_W02 K_W03 K_W20 K_W02 K_W03 K_W04 K_W08 K_W04 K_W05 K_W06 K_W09 K_W10 K_W11 K_W12 K_W13 K_W14 K_W04 K_W05 K_W06 K_W07 K_W08 K_W09 K_W10 K_W11 K_W12 K_W13 K_W14 K_W16 K_W16 K_W01 K_W05 K_W06 K_W07 K_W08 K_W09 K_W10 K_W12 K_W13 K_W14 7
T1A_W08 T1A_W09 T1A_W10 T1A_W11 Ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych, prawnych i innych pozatechnicznych uwarunkowań działalności inżynierskiej. Ma podstawową wiedzę dotyczącą zarządzania, w tym zarządzania jakością, i prowadzenia działalności gospodarczej. Zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego; potrafi korzystać z zasobów informacji patentowej. Zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości, wykorzystującej wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów. K_W16 K_W17 K_W18 K_W17 K_W18 Tabela 5 Pokrycie obszarowych efektów kształcenia kierunkowymi: kategoria Umiejętności (U) Obszarowy efekt kształcenia zamierzone 1) Umiejętności ogólne (niezwiązane z obszarem kształcenia inżynierskiego) T1A_U01 Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych właściwie dobranych źródeł, także w języku angielskim lub innym języku obcym uznawanym za język komunikacji międzynarodowej w zakresie K_U01 K_U05 K_U14 studiowanego kierunku studiów; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie. T1A_U02 Potrafi porozumiewać się przy użyciu różnych technik w środowisku zawodowym oraz w innych środowiskach. K_U02 K_U17 T1A_U03 Potrafi przygotować w języku polskim i języku obcym, uznawanym za K_U03 podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów, dobrze udokumentowane opracowanie problemów z zakresu studiowanego kierunku studiów. T1A_U04 Potrafi przygotować i przedstawić w języku polskim i języku obcym K_U03 prezentację ustną, dotyczącą szczegółowych zagadnień z zakresu studiowanego kierunku studiów. T1A_U05 Ma umiejętność samokształcenia się. K_U01 T1A_U06 Ma umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego. K_U05 T1A_U07 2) Podstawowe umiejętności inżynierskie Potrafi posługiwać się technikami informacyjno-komunikacyjnymi właściwymi do realizacji zadań typowych dla działalności inżynierskiej. Potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski. Potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne. K_U02 K_U13 K_U17 K_U07 K_U09 K_U11 K_U12 K_U07 K_U08 K_U09 K_U11 K_U12 8
T1A_U10 Potrafi - przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań inżynierskich - dostrzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne. T1A_U11 T1A_U12 Ma przygotowanie niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym oraz zna zasady bezpieczeństwa związane z tą pracą. Potrafi dokonać wstępnej analizy ekonomicznej podejmowanych działań inżynierskich. 3) Umiejętności bezpośrednio związane z rozwiązywaniem zadań inżynierskich T1A_U13 Potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi. T1A_U14 Potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich o charakterze praktycznym, charakterystycznych dla studiowanego kierunku studiów. T1A_U15 Potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym, charakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia. Potrafi - zgodnie z zadaną specyfikacją - zaprojektować oraz zrealizować proste urządzenie, obiekt, system lub proces, typowe dla studiowanego kierunku studiów, używając właściwych metod, technik i narzędzi. K_U18 K_U04 K_U13 K_U15 K_U06 K_U08 K_U10 K_U15 K_U08 K_U12 K_U16 K_U17 K_U13 K_U16 K_U09 K_U10 K_U14 K_U18 K_U10 K_U14 K_U15 K_U16 K_U18 Tabela 6 Pokrycie obszarowych efektów kształcenia kierunkowymi: kategoria Kompetencje społeczne (K) Obszarowy efekt kształcenia zamierzone T1A_K01 Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie; potrafi inspirować i K_K01 organizować proces uczenia się innych osób. T1A_K02 Ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z K_K05 K_07 tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje. T1A_K03 Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role. K_K03 T1A_K04 Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez K_K04 siebie lub innych zadania. T1A_K05 Prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu. K_K04 K_K07 T1A_K06 Potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy. K_K02 T1A_K07 Ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej, a zwłaszcza rozumie potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu, w szczególności poprzez środki masowego przekazu, informacji i opinii dotyczących osiągnięć techniki i innych aspektów działalności inżynierskiej; podejmuje starania, aby przekazać takie informacje i opinie w sposób powszechnie zrozumiały. K_K06 9