PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ Jak założyć i prowadzić własną firmę? Autor: red. Hanna Godlewska-Majkowska, Wstęp W gospodarce rynkowej szczególnie ważną rolę odgrywają małe i średnie firmy, tworzone przez indywidualnych przedsiębiorców. Jednym z warunków niezbędnych do utrzymania się firm na rynku jest właściwe reagowanie przedsiębiorców na zmiany zachodzące zarówno w otoczeniu zewnętrznym, jak i wewnętrznym przedsiębiorstwa. Dynamiczny charakter tych zmian wywołuje potrzebę zdobycia gruntownej wiedzy na temat zarządzania małą firmą i kierowania jej rozwojem. Niniejsza publikacja stanowi próbę zaspokojenia tej potrzeby, gdyż jest ona kierowana zarówno dla studentów studiów wyższych, w tym również uczelni ekonomicznych, jak i przedsiębiorców, pragnących uporządkować i pogłębić wiedzę o zarządzaniu małą firmą. Celem autorów jest prezentacja mechanizmów uruchamiania i prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej, a także wyposażenie czytelników w praktyczne umiejętności, umożliwiające uruchomienie i rozwój działalności gospodarczej na własny rachunek. Ze względu na rozległość problematyki przyjęto podział książki na trzy części. Pierwsza z nich została poświęcona rozważaniom ogólnym, związanym
z przejawami i uwarunkowaniami rozwoju przedsiębiorczości. Punktem wyjścia jest rozdział poświęcony istocie przedsiębiorczości, ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorczości indywidualnej, a także roli przedsiębiorcy, jako inicjatora działalności gospodarczej. Następnie przedstawiono różnorodne formy wspierania przedsiębiorczości przez polskie instytucje państwowe i samorządowe. Szeroko zostały także scharakteryzowane możliwości otrzymania pomocy publicznej ze środków Unii Europejskiej. Część tę zamyka prezentacja wpływu czynnika przestrzennego na możliwości rozwoju przedsiębiorstw, ich współpracy oraz poprawy konkurencyjności. Druga część książki dotyczy procedur i podstawowych działań, towarzyszących zakładaniu i uruchamianiu działalności gospodarczej w Polsce. Punktem wyjścia rozważań na ten temat jest prezentacja podstaw prawnych oraz form prawno-administracyjnych działalności gospodarczej. Następnie uwagę poświęcono problematyce biznesplanu na przykładzie małej firmy. W tym miejscu zostały przedstawione w sposób ogólny zasady i procedury tworzenia biznesplanu oraz struktura planu biznesowego dla małego przedsiębiorstwa. Integralną częścią tego opracowania jest zamieszczone w aneksie studium przypadku dla działalności hotelarsko-gastronomicznej. Ze względu na dużą wagę kapitału finansowego w rozwoju firmy kolejnym poruszanym zagadnieniem są źródła finansowania przedsięwzięć inwestycyjnych. Autor przedstawił także wady i zalety najbardziej popularnych form finansowania zewnętrznego małych przedsiębiorstw. Uwieńczeniem tej części książki jest rozdział traktujący o organizacji systemu finansowo-księgowego, ze szczególnym uwzględnieniem jego uproszczonych form. Fragment ten zawiera również syntetyczny przegląd form opodatkowania.
Część trzecia książki dotyczy wybranych aspektów zarządzania małym przedsiębiorstwem. Wprowadzenie do tych zagadnień stanowi rozdział pierwszy, poświęcony specyfice i strategiom zarządzania małym przedsiębiorstwem. Kontynuacją tych rozważań jest rozdział dotyczący zarządzania zasobami pracy. Ukazano w nim zalety i wady możliwych do zastosowania w małym przedsiębiorstwie form zatrudnienia zarówno pracowniczego, jak i niepracowniczego. Ważnym elementem zarządzania firmą jest bieżące analizowanie procesów gospodarczych zachodzących w przedsiębiorstwie i ich skutków finansowych. Dlatego następny rozdział poświęcono tym zagadnieniom. W celu zilustrowania poruszanych zagadnień zarządczych w kolejnym rozdziale podjęto kwestię specyfiki zarządzania małymi firmami rodzinnymi, z uwzględnieniem potencjalnych szans i zagrożeń. Uzupełnieniem tego rozdziału jest fragment, ukazujący źródła sukcesu i przyczyny zagrożenia upadłością małych i średnich firm. Swoistym podsumowaniem zarówno części trzeciej, jak i całej książki jest rozdział poświęcony niektórym aspektom zastosowania technologii informatycznych w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Autorzy przedstawili w nim wybrane zagadnienia z zakresu zarządzania informacją, a także ich aplikacyjne walory w zarządzaniu firmą, szczególnie w zakresie wspomagania sprzedaży. Opracowanie stanowi zatem próbę dostarczenia Czytelnikowi swoistego kompendium, niezbędnego do zapoczątkowania i rozwinięcia indywidualnej działalności gospodarczej. Ze względu na charakter niniejszej książki przygotowano słowniczek podstawowych pojęć ekonomicznych, przydatnych dla początkującego przedsiębiorcy. Zapraszamy zatem do lektury przedkładanej publikacji, żywiąc nadzieję, że przyczyni się ona do ułatwienia podejmowania
indywidualnej działalności gospodarczej... Spis treści Wstęp CZĘŚĆ 1. ISTOTA I UWARUNKOWANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI 1. Przedsiębiorca - przedsiębiorstwo - przedsiębiorczość - Roman Sobiecki 1.1. Przedsiębiorca jako podmiot i animator działalności gospodarczej 1.2. Współczesne przedsiębiorstwo - istota, funkcje i determinanty rozwoju 1.3. Przedsiębiorczość w nauce i praktyce gospodarczej 1.4. Specyfika przedsiębiorczości indywidualnej 2. Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości - Halina Kałuża 2.1. Państwo jako kreator wsparcia rozwoju przedsiębiorczości 2.2. Rola samorządu terytorialnego w rozwoju przedsiębiorczości 3. Fundusze UE jako źródło wsparcia rozwoju przedsiębiorczości 3.1. Pojęcie pomocy publicznej dla przedsiębiorców - Wiesław Czyżowicz, Jarosław Wierzbicki, Aleksander Werner 3.2. Zasady udzielania pomocy publicznej - Wiesław Czyżowicz, Jarosław Wierzbicki, Aleksander Werner 3.3. Narzędzia, zakres i zasady pomocy dla MSP - Magdalena Typa 3.4. Programy realizowane w Polsce - Magdalena Typa 3.5. Programy realizowane przez Komisję Europejską - Magdalena Typa 4. Regionalne i lokalne uwarunkowania rozwoju MSP
- Hanna Godlewska-Majkowska 4.1. Uwarunkowania lokalne i regionalne postaw przedsiębiorczych 4.2. Lokalne i regionalne determinanty rozwoju MSP 4.3. Współpraca małych i średnich przedsiębiorstw Bibliografia CZĘŚĆ 2. PROCEDURY ZAŁOŻENIA I URUCHOMIENIA PRZEDSIĘBIORSTWA W POLSCE 1. Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej - Halina Kałuża 2. Wybrane formy prawno-organizacyjne przedsiębiorstw - Halina Kałuża 3. Procedura zakładania przedsiębiorstwa - Halina Kałuża 4. Biznesplan - na przykładzie małej firmy - Lucyna Kowalczyk 4.1. Pojęcie i funkcje biznesplanu 4.2. Źródła informacji niezbędnych do opracowania biznesplanu 4.3. Procedura formułowania biznesplanu 4.4. Struktura biznesplanu 5. Źródła finansowania nowego przedsięwzięcia - Jacek Grzywacz 5.1. Możliwe źródła pozyskiwania kapitału 5.2. Kredyt jako podstawowe źródło kapitału obcego 5.2.1. Istota kredytu i jego rodzaje 5.2.2. Procedura kredytowa a dostępność kredytu 5.2.3. Zabezpieczenia kredytowe 5.2.4. Kredyt w praktyce gospodarczej 5.2.5. Leasing w przedsiębiorstwie 5.2.6. Charakterystyka porównawcza kredytu i leasingu 5.2.7. Venture capital 6. Organizacja systemu finansowo-księgowego - Gertruda Świderska,
Mariusz Karwowski 6.1. Formy systemu finansowo-księgowego 6.2. Formy opodatkowania przedsiębiorców Bibliografia Część 3. Praktyka zarządzania w małych przedsiębiorstwach - wybrane zagadnienia 1. Zarządzanie małymi i średnimi przedsiębiorstwami - Krystyna Poznańska 1.1. Specyfika zarządzania w małych i średnich przedsiębiorstwach 1.2. Zarządzanie strategiczne w małych i średnich przedsiębiorstwach 1.3. Strategie rozwoju i konkurencji małych i średnich przedsiębiorstw 2. Zatrudnienie, czas pracy, motywowanie w małej firmie - Irena Lichniak 2.1. Samozatrudnienie 2.2. Niepracownicze formy zatrudnienia 2.3. Zatrudnienie pracownicze 2.4. Organizacja czasu pracy. Motywowanie 3. Analiza finansowa małej firmy - Irena Lichniak 3.1. Treść i zakres analizy finansowej 3.2. Wewnętrzna analiza finansowa 3.3. Zewnętrzna analiza finansowa 4. Dylematy zarządzania firmą rodzinną - Halina Kałuża 5. Źródła sukcesu i przyczyny zagrożenia upadłością małych i średnich firm - w świetle badań empirycznych - Beata Żelazko 6. Nowoczesne metody i technologie w zarządzaniu - Piotr Piekarzewski, Andrzej Wodecki 6.1. Wyszukiwanie informacji - Andrzej Wodecki
6.2. Agregacja i porządkowanie informacji - Andrzej Wodecki 6.3. Komunikacja i praca grupowa - Piotr Piekarzewski, Andrzej Wodecki 6.4. Systemy wspomagające zarządzanie firmą - Piotr Piekarzewski, Andrzej Wodecki 6.5. Systemy wspomagające sprzedaż - Piotr Piekarzewski Spis treści 7 6.6. Efektywne techniki promocji małych i średnich firm w internecie - Piotr Piekarzewski Bibliografia Aneks Załącznik 1 Załącznik 2 Słowniczek